Widowisko plenerowe- reż.karol Kruś Opowieść o Św.Wojciechu
-2- /Muzyka dawna-wchodzi starzec z kijem, idzie do końca pomostu, gdy staje-tekst:/ Lektor -Oderwijcie oczy od ziemi ludzie wszelcy, w niebo popatrzcie i posłuchajcie opowieści o Świętym Wojciechu. On to 1000 lat temu z Czech, na nasze ziemie, do Gniezna, przywędrował, tron biskupi i zaszczyty w swoim kraju porzucił by, słowem jeno, pogan na wiarę Chrystusową nawracać. Z ich rąk też za wiarę ową męczeńsko zginąć. Chwała mężowi temu, co Polakom wiele dobra uczynił. Posłuchajcie, jak się pieśń owa układa. Lektor -Zakwitł szkarłatny kwiat na ziemiach czeskich, wielkich rodziców większy jeszcze syn. Radujmy się! Wszyscy-Radujmy się!! Lektor - Przyszedł na świat chłopiec o pięknej twarzy i jeszcze piękniejszym duchu. Imię jego- Wojciech. Radujmy się! Wszyscy-Radujmy się /Ustawiają się w szpaler, klaszczą/ Lektor - Sławnik, ojciec Wojciecha! Sławnik był to mąż znakomity i bardzo potężny. Miał tłum poddanych, dużo gwarnej czeladzi oraz dom pełen srebra i złota. Będąc panem ziemi, był wszakże człowiekiem średniej miary : Rzadko się modlił, o czystość nie dbał, ale za to szczodrze wspierał ubogich. /Sławnik rozdaje monety/ Lektor - Sławnik pojął za żonę Strzeżysławę! Białogłowę, której nie nęcił przepych matron, ani złoto i drogie kamienie, gdyż bardzo mało ceniła to, co głupi poczytują za najważniejsze. Święte były jej obyczaje, święte rozmowy, święte życie. Z tego to czcigodnego małżeństwa urodził się chłopiec piękniejszy od wszystkich, któremu na chrzcie nadano imię Wojciech. Radujmy się! Wszyscy-Radujmy się! /Taniec z pieluchami- skoczna muzyka/
Scena II -3- /Muzyka dawna-wojciech z węzełkiem idzie do szkół, spotyka arcybiskupa Adalberta.- Ten kładzie mu rękę nad głową, muzyka do wbiegnięcia uczniów/ Lektor - Gdy Wojciech 16 lat ukończył ojciec wysłał go na nauki do arcybiskupa Adalberta w Magdeburgu. Ów tedy arcybiskup przyjął chłopca z wielką miłością, udzielił sakramentu bierzmowania, nadając mu swe imię Adalbert. I oddał go do szkoły! /Wpadają uczniowie z krzykiem, Rafał zatrzymuje ich palcem, chodzą w kółko z książkami, mamrocą. Gdy znika nauczyciel-ciuciubabka. Wojciech, z zawiązanymi oczami, trafia w ręce nauczyciela.nauczyciel z rózgą. / Lektor -Z tego czasu opowiadają o Wojciechu rzecz dziwną. Strawił i on pewnego razu cały dzień na zabawie. A gdy z zadanej lekcji ani słowa umysłem nie chwytał i rozgniewany nauczyciel zaczął go chłostać, zawołał: -Puść mnie, a będę czytał! I puszczony wolno, doskonale odczytał rzecz jakoby dobrze sobie znaną. Scena III /Muzyka- wchodzi Śmierć, kosi, dwa diabły szarpią biskupa Dytmara/ Lektor -Biada ci zły biskupie Dymarze. Jesteś zgubiony! Jesteś zgubiony! /diabelski chichot na pogłosie/ Lektor - Przez 9 lat Wojciech nauki w Magdeburgu pobierał, potem wrócił do Czech, gdzie widział haniebną śmierć biskupa praskiego Dytmara, za nieczyste występki strąconego do piekła. Widok umierającego w niełasce biskupa przejął Wojciecha wielką grozą i po raz pierwszy wszystkie jego myśli skierował na drogę zbawienia. /Muzyka, chorał gregoriański.-koronacja na biskupa-w cieniach/ Lektor -W nagrodę za przykładne życie Wojciecha wyniesiono na biskupstwo po zmarłym Dymarze. Na znak pokory Wojciech przybył objąć swój urząd boso, zaś majątek kościelny na cztery części podzielił, trzecią z nich hojnie na potrzeby ubogich rozdając. Lud jednak twardego był karku, okrutny i zaprzedany rozpuście:
-4- Wpada przerażona kobieta, ściga ją wściekły tłum, więc chowa się za Wojciecha. Chcą ją kamieniować Lektor -A było to tak: Żonę pewnego wielmoży oskarżono o cudzołóstwo. Gdy krewni zniesławionego męża, zwyczajem barbarzyńskim chcieli ją zabić, zbiegła do biskupa Wojciecha. On tedy, chcąc uwolnić kobietę z rąk owych ludzi, zamknął ją w klasztorze. Próżny był jego trud!. Pogoń dopadła nieszczęsną w tym świętym miejscu i na oczach wszystkich została zamordowana. Mąż z nożem zabiera kobietę zza pleców Wojciecha, staje w środku rozjuszonego pospólstwa. Wojciech zdejmuje czapkę biskupią Scena IV Lektor - Po tych wypadkach Wojciech, zniechęcony, znowu udaje się w podróż do Rzymu, a papież zwalnia go z obowiązku powrotu do Czech, by mógł głosić ewangelię wśród ludów pogańskich. Z Italii więc udał się Wojciech do Polski na dwór księcia Bolesława Chrobrego. Dwór Chrobrego, Chrobry z żoną, Muzyka. Dwie dwórki niosą chleb i sól, częstują Wojciecha. Wszyscy stają na pomoście, płyną do Prus, odpychają się kijami-muzyka, chorał gregoriański, Wojciech na przedzie Lektor - W Polsce, wiosną 997 roku, Wojciech wraz z bratem swym Radzimem i prezbiterem Boguszą z zapałem przygotowuje misję do kraju pogańskich Prusów, a książę Bolesław Chrobry chętnie im w tym pomaga dając łódź i ochronę na czas podróży do Gdańska. Lektor Z Gdańska do miejscowości Trusso koło Elbląga, już bez wojów, ruszył Wojciech łodzią do kraju pogan. Dotarł na ich targowisko. /Muzyka/ Lektor - Gdy Prusowie otoczyli go zewsząd rzekł: Z rodu jestem Słowianinem, nazywam się Wojciech. Przyszedłem tu z ziemi polskiej dla waszego zbawienia. Lektor - Jednak wściekli Prusowie uderzają kijami o ziemię i krzyczą: Z powodu takich jak wy ziemia nasza nie wyda plonów, drzewa nie będą owocować a zwierzęta przestaną się rodzić. Wychodźcie, wychodźcie z naszych granic! /Odprowadzają Wojciecha na skraj pomostu, obracają się tyłem/
-5- Tako postanowili Prusowie i przewieźli misjonarzy łodzią na polską stronę. Jednak po pięciu dniach, Wojciech, mimo groźby śmierci ze strony Prusów, ponowił wyprawę. Śpiewając z braćmi psalmy szedł przez las, a później, kiedy odpoczywali po mszy, napadł na nich oddział pruski. /Muzyka- finał-śmierć Wojciecha w cieniach. Wynoszą wagę. Muzyka, aktorzy podchodzą, rzucają pieniądze, także publiczność / Lektor - Opowiadają ludzie, że kiedy Bolesław Chrobry chciał wykupić ciało Wojciecha Prusowie postawili warunek, że musi zapłacić tyle złota ile ono waży. Wielu wówczas oddało wszystkie swe kosztowności by ciało Świętego mogło wrócić do Polski. Tako i my swój grosz dzisiaj dorzućmy do Wojciechowej sprawy. ******** Związki Wojciecha z regionem Pałuk: Ród Pałuków, pierwszych właścicieli tych ziem, wywodził się od Sobiebora, brata Św.Wojciecha, któremu Chrobry nadał ich część w wieczyste władanie. W XII w. jeden z potomków Sobiebora z klasztoru w Altenbergu pod Kolonią sprowadził do Łekna cystersów, przekazał im swoją ojcowiznę. Na pocz. XII w. w ramach cysterskiej misji chrystianizacyjnej w Prusach, również męczeńską śmiercią, zginął Filip Bogufał z rodu Pałuków. Cystersi prowadzili misje do czasu sprowadzenia Krzyżaków do Polski, czyli połowy XIII w. Miejsca kultu: - Obraz z XVI w.-wojciech z wiosłem -kościół Św.Jakuba w Wągrowcu - Głaz Św. Wojciecha - przy kościele Św.Wojciecha w Wągrowcu - Głaz Św.Wojciecha w Budziejewku