POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU RAPORT Z MONITORINGU ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH ROK 2011 MIĘDZYRZECZ 2012
SPIS TREŚCI: WSTĘP..3 I. Analiza bezrobocia według zawodów.....4 II. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodowych)...8 Zestawienie ofert pracy według 6 cyfrowego kodu zawodów........9 Ranking ofert pracy...14 III. Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych 14 Zawody deficytowe i nadwyŝkowe w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyŝki (deficytu).....15 IV. Analiza kierunków kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych w odniesieniu do lokalnego rynku pracy.21 PODSUMOWANIE.. 26 SPIS TABEL I RYSUNKÓW...... 28 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 2
WSTĘP Powiatowy Urząd Pracy w Międzyrzeczu prowadzi raport z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych. Sporządzony ranking ma charakter teoretyczny i powstał na podstawie danych statystycznych pochodzących ze sprawozdania MPiPS za rok 2011, informacji o stanie i strukturze bezrobocia w powiecie międzyrzeckim i dostępnych raportów zawodów deficytowych i nadwyŝkowych za ten rok. Dla lepszej i czytelniejszej prezentacji badanego zagadnienia zastosowano rysunki i tabele. Niniejszy raport składa się z czterech rozdziałów, zakończonych podsumowaniem, spisem rysunków i tabel. W pierwszym rozdziale sporządzono analizę bezrobocia według zawodów, w drugim analizę ofert pracy według zawodów, w trzecim dokonano analizy zawodów deficytowych i nadwyŝkowych na terenie działania Powiatowego Urzędu Pracy w Międzyrzeczu, a w ostatnim analizę kierunków kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych. Przygotowana publikacja jest raportem nadającym charakter analityczny zjawisk zachodzących na rynku pracy w zakresie popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy w powiecie międzyrzeckim w 2011 r. Monitorowanie zawodów nadwyŝkowych i deficytowych jest procesem obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy w powiecie międzyrzeckim, dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy. Przy opracowywaniu niniejszego monitoringu zastosowano następujące wskaźniki: wskaźnik długotrwałego bezrobocia w zawodzie; wskaźnik szansy uzyskania oferty w zawodzie; wskaźnik intensywności nadwyŝki (deficytu) zawodu; średnia miesięczna nadwyŝka (deficyt) podaŝy siły roboczej w zawodzie; analizy i oceny informacji i działań pośrednictwa pracy wynikające z codziennej realizacji zadań ustawowych. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 3
I. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW Istotnych informacji o międzyrzeckim rynku pracy dostarczają nam statystyki bezrobotnych według zawodów i specjalności. Z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe w ostatnim roku sytuacja na rynku pracy uległa znaczącym zmianom. Nie tylko pod względem liczby zarejestrowanych bezrobotnych, ale równieŝ zmian dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy. Terenem działania Powiatowego Urzędu Pracy w Międzyrzeczu jest obszar powiatu międzyrzeckiego, obejmującego swym zasięgiem 6 gmin: o gminę Międzyrzecz; o gminę Skwierzyna; o gminę Trzciel; o gminę Pszczew; o gminę Przytoczna; o gminę Bledzew. Rysunek1. Powiat międzyrzecki Źródło: www.infofirma.pl POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 4
Stopa bezrobocia w powiecie międzyrzeckim na dzień 31 grudnia 2011 roku wynosiła 21,1 %. W porównaniu do 31 grudnia 2010 roku liczba bezrobotnych spadła o 0,4 punktu procentowego (na dzień 31.12.2010 roku 21,5 %). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Międzyrzeczu w końcu grudnia 2011 roku wynosiła 4.587 osób, w tym 2.454 stanowiły kobiety. Struktura zawodowa bezrobotnych zarejestrowanych w 2011 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Międzyrzeczu zbliŝona jest do struktury zawodowej z poprzedniego roku, co odzwierciedla sytuację społeczno - gospodarczą w powiecie. Brak nowopowstałych zakładów pracy, przy niezmiennych potrzebach kadrowych istniejących zakładów pracy, skutkuje brakiem istotnych zmian w strukturze. ZauwaŜalny natomiast jest nieznaczny spadek liczby osób bezrobotnych. Szczególnie widoczne jest to na przykładzie robotników przemysłowych i rzemieślników, pracowników usług osobistych i sprzedawców, oraz techników i innego średniego personelu. Liczba osób bezrobotnych w tych grupach zawodów spadła bowiem kolejno o 73, 54 i 50 osób. Tabela 1. Osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP w Międzyrzeczu według zawodów LICZBA Struktura BEZROBOTNYCH grup Grupa zawodów wzrost - w 2011 roku 2010 2011 spadek % Ogółem 4713 4587-126 ------- Bez zawodu 623 672 +49 14,7 I Parlamentarzyści i wyŝsi 38 37-1 0,8 urzędnicy kierownicy II Specjaliści 225 226 +1 4,9 III Technicy i inny średni 648 598-50 13,0 personel IV Pracownicy biurowi 169 177 +8 3,9 V VI VII VIII Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 1022 968-54 21,1 158 147-11 3,2 1215 1142-73 24,9 249 285 +36 6,2 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 5
IX Pracownicy przy pracach 364 335-29 7,3 prostych X Siły zbrojne 2 0-2 0,00 Źródło: Sprawozdanie MPiIPS -01 Jak wynika z powyŝszej tabeli zdecydowanie największy odsetek zarejestrowanych stanowią bezrobotni w grupie VII - robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1142 osób. Liczący się równieŝ odsetek zarejestrowanych osób stanowią bezrobotni w trzech kolejnych grupach: - pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 968 osób; - bez zawodu 672 osoby; - technicy i średni personel 598 osób. Do zjawisk istotnie zauwaŝalnych naleŝy spadek liczby osób zarejestrowanych w stosunku do 2010 roku w następujących grupach zawodów: - robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy o 73 osoby, - pracownicy usług osobistych i sprzedawcy o 54 osoby, - technicy i inny średni personel o 50 osób. Biorąc pod uwagę strukturę bezrobotnych według grup zawodowych zauwaŝamy, Ŝe bezrobotni w ponad ¼ to robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Szczegółowe przedstawienie graficzne aktualnej struktury grup zawodowych w 2011 roku przedstawia poniŝszy rysunek (Rys. 2). POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 6
6,2 0,0 7,3 14,7 0,8 4,9 13,0 3,9 24,9 3,2 21,1 Parlamentarzyści i wyŝsi urzędnicy kierownicy Technicy i inny średni personel Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Pracownicy przy pracach prostych Bez zawodu Specjaliści Pracownicy biurowi Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Siły zbrojne Rysunek 2. Struktura grup zawodowych w 2011 roku Analizując liczbę osób bezrobotnych według grup zawodowych zauwaŝamy, Ŝe najwięcej napływających osób bezrobotnych zarejestrowanych w 2011 roku odnotowujemy w następujących zawodach: sprzedawca 463 osoby robotnik gospodarczy 173 osoby technik ekonomista 131 osoby murarz 120 osób kucharz 109 osób. Niepokojące jest teŝ to, Ŝe największą grupą długotrwale bezrobotnych są osoby posiadające zawód sprzedawcy i sytuacja ta nie zmienia się od lat. Wysoko w rankingu sytuują się równieŝ osoby z grupy zawodowej robotnik gospodarczy. Na czele listy rankingowej są takŝe technicy ekonomiści, murarze oraz kucharze. Ma to bezpośredni związek z corocznym napływem osób z ww. kwalifikacjami po ukończeniu szkół średnich i zawodowych w zawodach, które od lat są głównymi kierunkami kształcenia w powiecie międzyrzeckim. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 7
II. ANALIZA OFERT PRACY WEDŁUG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH) Istotnym elementem monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych jest analiza ofert pracy, czyli zgłaszanych do powiatowego urzędu pracy wolnych miejsc zatrudnienia. W roku 2011 do Powiatowego Urzędu Pracy w Międzyrzeczu wpłynęło 1228 ofert pracy pozyskanych przez pośredników pracy oraz zaoferowane przez pracodawców. Biorąc pod uwagę liczbę ofert, które wpłynęły w 2010 (720) w stosunku do 2011 r. (1228) naleŝy stwierdzić, Ŝe nastąpił znaczny wzrost pozyskanych ofert aŝ o 508 we wszystkich grupach zawodów. Tabela 2. Oferty pracy według grup zawodowych Oferty zgłoszone w PUP Grupa zawodów 31.12.2010 31.12.2011 Zmiana rok 2011 do roku 2010 % [rok 2011 liczba ofert - 100%] Parlamentarzyści i wyŝsi urzędnicy i kierownicy 5 7 +2 0,6 Specjaliści 27 36-17 2,9 Technicy i inny średni personel 96 97-72 7,9 Pracownicy biurowi 102 144-57 11,7 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 277 347-129 28,3 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy 11 55 + 15 4,5 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 88 217 + 27 17,7 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 58 139 + 14 11,3 Pracownicy przy pracach prostych 56 186-35 15,1 Bez zawodu 0 0 0 0,0 Siły zbrojne 0 0 0 0,0 RAZEM 720 1228 + 508 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 8
W końcu roku 2011 nastąpił wzrost ilości ofert pracy w porównaniu do roku 2010 w następujących grupach zawodowych: ZESTAWIENIE OFERT PRACY WEDŁUG 6 CYFROWEGO KODU ZAWODÓW 1. Grupa I Przedstawiciele władz publicznych 7 ofert tj. 0,6 % 122102 kierownik działu sprzedaŝy - 1 oferta 131101 kierownik produkcji w przeds. rolnym - 2 oferty 132301 kierownik budowy - 1 oferta 142001 kierownik działu w handlu detalicznym - 2 oferty 143990 poz. kier. ds. innych typów usł. gdzie in. n - 1 oferta 2. Grupa II Specjaliści 36 ofert tj. 2,9 % 213203 inŝynier leśnictwa - 1 oferta 215104 inŝynier elektryk-automatyk - 1 oferta 216101 architekt - 1 oferta 216201 architekt krajobrazu - 2 oferty 222101 pielęgniarka - 1 oferta 228203 specjalista bezpieczeńst. i higieny pracy - 1 oferta 228301 fizjoterapeuta - 5 ofert 233025 nauczyciel wychowania fizycznego - 1 oferta 235107 pedagog - 1oferta 235501 instruktor amatorskiego ruchu artystycznego - 1 oferta 241103 specjalista do spraw rachunkowości - 5 ofert 241306 specjalista ds finansów - 3 oferty 242108 specjalista ds logistyki - 1 oferta 242221 specjalista ds. organizacji i rozwoju transportu - 1 oferta 242307 specjalista do spraw kadr - 3 oferty 243104 opiekun marki (brand manager) - 1 oferta 243106 specjalista ds. marketingu i handlu - 2 oferty 243304 specjalista ds. kluczowych klientów(key account manager) - 1 oferta 243305 specjalista ds. sprzedaŝy - 1 oferta 261904 komornik sadowy - 1 oferta 263506 wychowawca w jednostkach penitencjarnych - 1 oferta 264315 tłumacz tekstów - 1 oferta 3. Grupa III Technicy i inny personel 97 oferty tj. 7,9 % 311104 technik geodeta - 1 oferta 311105 technik geofizyk - 1 oferta 311204 technik budownictwa - 2 oferty 311303 technik elektryk - 1 oferta 311408 technik elektronik - 1 oferta POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 9
314207 technik rolnik - 1 oferta 321301 technik farmaceutyczny - 3 oferty 321402 technik dentystyczny - 1 oferta 325102 higienistka stomatologiczna - 1 oferta 325502 inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy - 1 oferta 325905 opiekunka dziecięca - 8 ofert 325907 terapeuta zajęciowy - 4 oferty 331301 księgowy - 5 ofert 331403 technik ekonomista - 1 oferta 332101 agent ubezpieczeniowy - 1 oferta 332203 przedstawiciel handlowy - 6 ofert 332302 zaopatrzeniowiec - 2 oferty 333105 spedytor - 2 oferty 333190 pozostali spedytorzy i pokrewni - 1 oferta 334306 technik administracji - 12 ofert 334402 sekretarka medyczna - 1 oferta 341202 opiekunka osoby starszej - 5 ofert 341203 opiekun w domu pomocy społecznej - 10 ofert 341204 opiekunka środowiskowa - 1 oferta 341205 pracownik socjalny - 5 ofert 341290 pozostali prac. pomocy społecznej - 1 oferta 342301 instruktor fitness - 1 oferta 342303 instruktor jazdy konnej - 2 oferty 342307 instruktor sportów siłowych - 1 oferta 343101 fotograf - 1 oferta 343104 fototechnik - 1 oferta 343203 florysta - 3 oferty 343301 bibliotekarz - 2 oferty 343302 pracownik galerii/muzeum - 2 oferty 343912 realizator światła - 1 oferta 351203 technik informatyk - 5 ofert 4. Grupa IV Pracownicy biurowi 144 oferty tj. 11,7 % 411003 pracownik kancelaryjny - 5 ofert 411004 technik prac biurowych - 97 ofert 411090 pozostali pracownicy obsługi biurowej - 6 ofert 412001 sekretarka - 15 ofert 421103 kasjer bankowy - 1 oferta 422602 recepcjonista - 1 oferta 431102 fakturzystka - 6 ofert 432103 magazynier - 11 ofert 432190 pozostali magazynierzy i pokrewni - 2 oferty 5. Grupa V Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 347 ofert tj. 28,3 % 512001 kucharz - 8 ofert 512090 pozostali kucharze - 1 oferta 513101 kelner - 14 ofert 513202 barman - 3 ofert 514102 fryzjer damski - 1 oferta POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 10
514105 technik usług fryzjerskich - 3 oferty 514202 kosmetyczka - 5 ofert 514208 wizaŝysta/stylistka - 1 oferta 515303 robotnik gospodarczy - 143 oferty 516990 poz. prac. usług osob. gdzie in. niesklasyf. - 2 oferty 521101 sprzedawca na targowisku/bazarze - 1 oferta 522301 sprzedawca - 107 ofert 522302 sprzedawca w branŝy mięsnej - 4 oferty 522305 technik handlowiec - 7 ofert 523002 kasjer handlowy - 4 oferty 523090 pozostali kasjerzy i sprzedawcy biletów - 1 oferta 524404 telemarketer - 3 oferty 524502 sprzedawca w stacji paliw - 5 ofert 524601 wydawca posiłków/bufetowy - 2 oferty 524902 doradca klienta - 3 oferty 532290 poz. pracownicy domowej opieki osobistej - 1 oferta 532902 pomoc dentystyczna - 1 oferta 541307 pracownik ochrony fizycznej bez licencji - 26 ofert 541308 pracownik ochrony fizycznej I stopnia - 1 oferta 6. Grupa VI Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 55 ofert tj. 4,5 % 611303 ogrodnik - 2 oferty 611306 ogrodnik terenów zielonych - 5 ofert 611309 ogrodnik-uprawa warzyw polowych - 3 oferty 612201 hodowca drobiu - 1 oferta 621001 drwal/pilarz drzew - 2 oferty 621002 robotnik leśny - 42 oferty 7. Grupa VII Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 217 ofert tj. 17,3 % 711101 konserwator budynków - 1 oferta 711202 murarz - 27 ofert 711401 betoniarz - 3 oferty 711402 betoniarz-zbrojarz - 1 oferta 711404 zbrojarz - 1 oferta 711501 ciesla - 1 oferta 711503 stolarz budowlany - 1 oferta 711601 brukarz - 7 ofert 711990 poz. rob. budow. robót stanu surowego i pokrewni - 1 oferta 712101 dekarz - 1 oferta 712303 tynkarz - 8 ofert 712602 monter instalacji co i ciepłej wody - 1 oferta 712604 monter instalacji i urządzeń sanitarn. - 2 oferty 712904 technolog robót wykończeniowych w budownictwie - 2 osoby 713102 malarz budowlany - 3 oferty 713103 malarz konstrukcji i wyrobów metalowych - 3 oferty 713104 szpachlarz - 1 oferta 713203 lakiernik samochodowy - 2 oferty 721204 spawacz metoda MAG - 7 ofert 721205 spawacz metoda MIG - 6 ofert POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 11
722204 ślusarz - 15 ofert 722290 pozostali ślusarze i pokrewni - 1 oferta 722301 frezer - 4 oferty 722313 tokarz/frezer obrabiarek ster. numer. - 3 oferty 722314 tokarz w metalu - 1 oferta 723103 mechanik pojazdów samochodowych - 8 ofert 723104 mechanik samochodów cięŝarowych - 3 oferty 723105 mechanik samochodów osobowych - 4 oferty 723307 mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych - 5 ofert 723309 mechanik maszyn szwalniczych - 1 oferta 731804 plecionkarz - 1 oferta 732201 drukarz - 2 oferty 741103 elektryk - 4 oferty 741201 elektromechanik - 1 oferta 741203 elektromechanik pojazdów samochodowych - 2 oferty 742117 serwisant sprzętu komputerowego - 2 oferty 751105 rzeźnik wędliniarz - 3 oferty 751201 cukiernik - 1 oferta 751204 piekarz - 3 oferty 752190 pozostali rob. przygotow drewno i pokrewni - 4 oferty 752205 stolarz - 3 oferty 752208 stolarz meblowy - 20 ofert 752290 pozostali stolarze meblowi i pokrewni - 3 oferty 752305 pilarz - 18 ofert 752390 poz. ustaw. i oper. masz. do obr. drew. i pok. - 3 oferty 753303 szwaczka - 10 ofert 753390 poz. szwaczki, hafciarki i pokrewni - 4 oferty 753402 tapicer - 6 ofert 753490 pozostali tapicerzy i pokrewni - 1 oferta 753606 szewc naprawiacz - 2 oferty 8. Grupa VIII Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 139 ofert tj. 11,3 % 811104 operator koparki - 8 ofert 811105 operator koparko-ładowarki - 4 oferty 811106 operator ładowarki - 1 oferta 811110 operator spycharki - 1 oferta 811304 wiertacz studni - 3 oferty 812405 operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej - 2 oferty 812190 poz. oper. masz. i urządz. do prod. i przet. metali - 3 oferty 813135 operator urzadzeń rozdrabniających - 1 oferta 813190 poz. oper. masz. i urz. do prod. wyr chem. - 1 oferta 814104 wulkanizator - 1 oferta 814204 oper masz i urz do prod okien z tworz sztuczn - 5 ofert 814206 oper. urz. do formow. wyrob. z tworz. sztuce. - 6 ofert 814208 operator wtryskarki - 2 oferty 814290 poz. oper. masz. do prod. wyrob. z tworz. szt. - 3 oferty 818205 palacz kotłów c.o wodnych rusztowych - 1 oferta 818206 palacz kotłów parowych - 1 oferta 818990 poz. oper stac. masz i urz. gdzie in. niesk. - 8 ofert 821106 monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych - 10 ofert POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 12
821304 monter podzespołów i zespołów elektronicznych - 2 oferty 821902 monter mebli - 2 oferty 821905 monter wyrobów z drewna - 3 oferty 821990 poz. monterzy gdzie indziej niesklasyf. - 8 ofert 832203 kierowca samochodu osobowego - 1 oferta 833101 kierowca autobusu - 4 oferty 833201 kierowca autocysterny - 1 oferta 833202 kierowca ciągnika siodłowego - 2 oferty 833203 kierowca sam cięŝarowego - 44 oferty 834101 kierowca ciągnika rolniczego - 3 oferty 834105 operator maszyn leśnych - 3 oferty 834401 kierowca operator wózków jezdniowych - 5 ofert 9. Grupa IX Pracownicy przy pracach prostych 186 ofert tj. 15,1 % 911202 palacz kotłów zwykłych - 2 oferty 911203 pokojowa - 10 ofert 911206 salowa - 3 oferty 911207 sprzątaczka biurowa - 22 oferty 911290 poz pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne - 1 oferta 912103 prasowaczka ręczna - 1 oferta 912202 operator myjni - 4 oferty 921201 pomocniczy robotnik przy hodowli zwierząt - 6 ofert 921401 pomoc rob przy konserwacji terenów zielonych - 1 oferta 921501 pomocniczy robotnik leśny - 1 oferta 931205 robotnik drogowy - 10 ofert 931290 poz. rob. pomoc w budow. drog. wodn. i pok. - 6 ofert 931301 robotnik budowlany - 43 oferty 932101 pakowacz - 14 ofert 932905 pomoc krawiecka - 1 oferta 932907 pomocnik lakiernika - 1 oferta 932911 robotnik pomocniczy w przemyśle przew. - 10 ofert 932990 poz rob przy pracach prostych w przemyśle - 17 ofert 933304 robotnik magazynowy - 1 oferta 941201 pomoc kuchenna - 9 ofert 961302 robotnik placowy - 7 ofert 962902 dozorca - 5 ofert 962906 woźny - 1 oferta 962990 poz. prac przy pr. prostych gdzie in. nies - 10 ofert PowyŜsze zestawienie wskazuje, Ŝe zdecydowanie największe zapotrzebowanie pracodawców (28,3 % - wszystkich ofert pracy w 2011 r.) dotyczy pracowników w grupie V, a mianowicie pracownicy usług osobistych i sprzedawcy. Poszukiwane są więc najczęściej osoby posiadające elementarne umiejętności wykonywania zawodu. Najmniej wolnych miejsc pracy wpłynęło dla osób z grupy I przedstawiciele władz publicznych 7 ofert 0,6 %. Natomiast dla dwóch grup osoby bez zawodu i Ŝołnierze zawodowi w badanym okresie pracodawcy nie zgłosili Ŝadnej wolnej oferty pracy. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 13
Zestawienie to nadal stanowi potwierdzenie zjawiska duŝej rotacji pracowników w powiecie międzyrzeckim w odniesieniu do zawodów podstawowych, a zaleŝnej od koniunktury gospodarczej i sezonowości. RANKING OFERT PRACY Z rankingu ofert pracy zgłoszonych w 2011 r. wynika, iŝ największe zapotrzebowanie dotyczyło bezrobotnych posiadających następujące zawody (tab. 3). Tabela 3. Zestawienie ofert pracy w poszczególnych zawodach Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w 2011 r. 1 515290 Robotnik gospodarczy 143 2 522301 Sprzedawca 107 3 411004 Technik prac biurowych 97 4 593301 Robotnik budowlany 43 5 621002 Robotnik leśny 42 PowyŜsze zestawienie obejmuje 5 zawodów z największą liczbą ofert pracy (432 ofert) to jest 35,2 % wszystkich pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy. III. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH Niedostosowanie systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy oraz zachodzące procesy restrukturyzacyjne w gospodarce powodują, Ŝe na niektóre zawody istnieje większe zapotrzebowanie ze strony pracodawców, z kolei na inne mniejsze. W grupie wszystkich zawodów zauwaŝamy, Ŝe napływ bezrobotnych nie jest adekwatny do ilości wpływających ofert pracy. Mowa tutaj o takiej sytuacji, kiedy na rynku POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 14
jest więcej osób bezrobotnych w danym zawodzie niŝ zgłaszane zapotrzebowanie przez pracodawców w postaci ofert pracy - są to tzw. zawody nadwyŝkowe. Poprzez zawód deficytowy naleŝy natomiast rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy wyŝsze zapotrzebowanie niŝ liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYśKOWE W OPARCIU O WSKAŹNIK INTENSYWNOŚCI NADWYśKI (DEFICYTU) Tabela 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyŝki (deficytu). Lp. Kod Zawodu Nazwa Zawodu Wskaźnik intensywności nadwyŝki (Deficytu) 1 "314207" Technik rolnik 0,02 2 "751201" Cukiernik 0,03 3 "752205" Stolarz* 0,04 4 "711503" Stolarz budowlany 0,05 5 "722314" Tokarz w metalu 0,05 6 "723105" Mechanik samochodów osobowych 0,05 7 "832203" Kierowca samochodu osobowego 0,06 8 "311204" Technik budownictwa 0,07 9 "235107" Pedagog 0,08 10 "311408" Technik elektronik 0,08 11 "751204" Piekarz 0,08 12 "821304" Monter podzespołów i zespołów elektronicznych 0,08 13 "222101" Pielęgniarka 0,09 14 "512001" Kucharz 0,09 15 "621001" Drwal/pilarz drzew 0,09 16 "753303" Szwaczka 0,10 17 "731804" Plecionkarz 0,11 18 741203 Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,11 19 911202 Palacz pieców zwykłych 0,11 20 933304 Robotnik magazynowy 0,11 21 513202 Barman 0,12 22 712904 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0,12 23 332302 Zaopatrzeniowiec 0,14 24 422602 Recepcjonista 0,14 25 932911 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,15 26 711401 Betoniarz 0,17 27 818206 Palacz kotłów parowych 0,17 28 834101 Kierowca ciągnika rolniczego 0,18 29 713102 Malarz budowlany 0,19 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 15
30 911206 Salowa 0,19 31 233025 Nauczyciel wychowania fizycznego 0,20 32 334402 Sekretarka medyczna 0,20 33 711101 Konserwator budynków 0,20 34 711402 Betoniarz-zbrojarz 0,20 35 751105 Rzeźnik-wędliniarz 0,20 36 722204 Ślusarz 0,21 37 752290 Pozostali stolarze meblowi i pokrewni 0,21 38 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 0,23 39 331301 Księgowy 0,24 40 122102 Kierownik działu sprzedaŝy 0,25 41 243305 Specjalista do spraw sprzedaŝy 0,25 42 311303 Technik elektryk 0,25 43 711404 Zbrojarz 0,25 44 752190 Pozostali robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni 0,25 45 821106 Monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych 0,25 46 522301 Sprzedawca 0,27 47 522305 Technik handlowiec 0,27 48 723104 Mechanik samochodów cięŝarowych 0,27 49 513101 Kelner 0,31 50 143990 Pozostali kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 0,33 51 228203 Specjalista bezpieczeństwa i higieny pracy 0,33 52 311104 Technik geodeta 0,33 53 321402 Technik dentystyczny 0,33 54 332101 Agent ubezpieczeniowy 0,33 55 351203 Technik informatyk 0,33 56 432103 Magazynier 0,33 57 514102 Fryzjer damski 0,33 58 711202 Murarz 0,33 59 712101 Dekarz 0,33 60 713203 Lakiernik samochodowy 0,33 61 753402 Tapicer 0,35 62 941201 Pomoc kuchenna 0,36 63 961302 Robotnik placowy 0,37 64 752208 Stolarz meblowy 0,38 65 723307 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,41 66 325907 Terapeuta zajęciowy 0,44 67 514202 Kosmetyczka 0,45 68 132301 Kierownik budowy 0,50 69 216101 Architekt 0,50 70 242108 Specjalista do spraw logistyki 0,50 71 611303 Ogrodnik 0,50 72 611306 Ogrodnik terenów zieleni 0,50 73 814104 Wulkanizator 0,50 74 911290 Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 0,50 75 "334306 Technik administracji 0,52 76 332203 Przedstawiciel handlowy 0,55 77 341205 Pracownik socjalny 0,56 78 241306 Specjalista do spraw finansów 0,60 79 962902 Dozorca 0,62 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 16
80 712604 Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 0,67 81 821990 Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 0,72 82 321301 Technik farmaceutyczny 0,75 83 911207 Sprzataczka biurowa 0,80 84 213203 InŜynier leśnictwa 1 85 235501 Instruktor amatorskiego ruchu artystycznego 1 86 325502 Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy 1 87 341290 Pozostali pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej 1 88 343301 Bibliotekarz 1 89 421103 Kasjer bankowy 1 90 432190 Pozostali magazynierzy i pokrewni 1 91 512090 Pozostali kucharze 1 92 523090 Pozostali kasjerzy i sprzedawcy biletów 1 93 532290 Pozostali pracownicy domowej opieki osobistej 1 94 711990 Pozostali robotnicy budowlani robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 1 95 722290 Pozostali ślusarze i pokrewni 1 96 741103 Elektryk 1 97 752390 Pozostali ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki drewna i pokrewni 1 98 818205 Palacz kotłów centralnego ogrzewania wodnych rusztowych 1 99 833202 Kierowca ciągnika siodłowego 1 100 912103 Prasowaczka ręczna 1 101 921201 Pomocniczy robotnik przy hodowli zwierzat 1 102 921501 Pomocniczy robotnik lesny 1 103 931205 Robotnik drogowy 1 104 931301 Robotnik budowlany 1 105 962906 Woźny 1 106 621002 Robotnik leśny 1,07 107 932101 Pakowacz 1,08 108 515303 Robotnik gospodarczy 1,16 109 411090 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 1,20 110 752305 Pilarz 1,20 111 228301 Fizjoterapeuta 1,25 112 241103 Specjalista do spraw rachunkowości 1,25 113 412001 Sekretarka 1,25 114 523002 Kasjer handlowy 1,33 115 524404 Telemarketer 1,50 116 833203 Kierowca samochodu cięŝarowego 1,50 117 411004 Technik prac biurowych 1,71 118 711601 Brukarz 1,75 119 216201 Architekt krajobrazu 2 120 243106 Specjalista do spraw marketingu i handlu 2 121 732201 Drukarz 2 122 821902 Monter mebli 2 123 411003 Pracownik kancelaryjny 2,50 124 524502 Sprzedawca w stacji paliw 2,50 125 834401 Kierowca operator wózków jezdniowych 2,50 126 722313 Tokarz/frezer obrabiarek sterowanych 3 127 812190 Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do 3 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 17
produkcji i przetwórstwa metali 128 821905 Monter wyrobów z drewna 3 129 325905 Opiekunka dziecięca 4 130 712303 Tynkarz 4 131 811104 Operator koparki 4 132 811105 Operator koparko-ładowarki 4 133 341202 Opiekun osoby starszej 5 134 341203 Opiekun w domu pomocy społecznej 5 135 911203 Pokojowa 5 136 962990 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 5 137 541307 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 5,20 138 814206 Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 6 139 818990 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 8 140 932990 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 17 W oparciu dostepną tabelę T-II/P-4 zestawiającą zawody deficytowe i nadwyŝkowe w powiecie międzyrzeckim w 2011 roku oraz stworzonej na jej podstawie tabeli nr 4 dokonano w PUP w Międzyrzeczu zestawienia: rankingu zawodów nadwyŝkowych (tabela nr 5). rankingu zawodów najbardziej deficytowych (tabela 6); Tabela 5. Ranking 30 zawodów nadwyŝkowych w 2011 roku Lp. Kod Zawodu Nazwa Zawodu Wskaźnik intensywności nadwyŝki (Deficytu) 1 "314207" Technik rolnik 0,02 2 "751201" Cukiernik 0,03 3 "752205" Stolarz* 0,04 4 "711503" Stolarz budowlany 0,05 5 "722314" Tokarz w metalu 0,05 6 "723105" Mechanik samochodów osobowych 0,05 7 "832203" Kierowca samochodu osobowego 0,06 8 "311204" Technik budownictwa 0,07 9 "235107" Pedagog 0,08 10 "311408" Technik elektronik 0,08 11 "751204" Piekarz 0,08 12 "821304" Monter podzespołów i zespołów elektronicznych 0,08 13 "222101" Pielęgniarka 0,09 14 "512001" Kucharz 0,09 15 "621001" Drwal/pilarz drzew 0,09 16 "753303" Szwaczka 0,10 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 18
17 "731804" Plecionkarz 0,11 18 741203 Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,11 19 911202 Palacz pieców zwykłych 0,11 20 933304 Robotnik magazynowy 0,11 21 513202 Barman 0,12 22 712904 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0,12 23 332302 Zaopatrzeniowiec 0,14 24 422602 Recepcjonista 0,14 25 932911 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,15 26 711401 Betoniarz 0,17 27 818206 Palacz kotłów parowych 0,17 28 834101 Kierowca ciągnika rolniczego 0,18 29 713102 Malarz budowlany 0,19 30 911206 Salowa 0,19 W tabeli 5 zestawiono najbardziej nadwyŝkowe zawody w 2011 roku w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyŝki. PoniŜej zaprezentujemy 30 zawodów najbardziej deficytowych w 2011 roku. Tabela 6. Ranking 30 zawodów najbardziej deficytowych w 2011 roku Wskaźnik intensywności Lp. Kod Zawodu Nazwa Zawodu nadwyŝki (Deficytu) 1 932990 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 17 2 818990 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urzadzeń gdzie indziej niesklasyfikowani 8 3 814206 Operatorzy urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 6 4 541307 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 5,20 5 962990 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 5 6 911203 Pokojowa 5 7 341203 Opiekun w domu pomocy społecznej 5 8 341202 Opiekun osoby starszej 5 9 811105 Operator koparko-ładowarki 4 10 811104 Operator koparki 4 11 712303 Tynkarz 4 12 325905 Opiekunka dziecięca 4 13 821905 Monter wyrobów z drewna 3 14 812190 Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 3 15 722313 Tokarz/frezer obrabiarek sterowanych numerycznie 3 16 834401 Kierowca operator wózków jezdniowych 2,50 17 524502 Sprzedawca w stacji paliw 2,50 18 411003 Pracownik kancelaryjny 2,50 19 821902 Monter mebli 2 20 732201 Drukarz 2 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 19
21 243106 Specjalista do spraw marketingu i handlu 2 22 213201 Architekt krajobrazu 2 23 711601 Brukarz 1,75 24 411004 Technik prac biurowych 1,71 25 833203 Kierowca samochodu cięŝarowego 1,50 26 524404 Telemarketer 1,50 27 523002 Kasjer handlowy 1,33 28 412001 Sekretarka 1,25 29 241103 Specjalista do spraw rachunkowości 1,25 30 228301 Fizjoterapeuta 1,25 Jak widać w tabeli nr 6 w grupie zawodów deficytowych dominuje zawód pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle oraz pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani. Najnowsze dane pochodzące z całego roku 2011 powstałe na podstawie zgłoszonych przez pracodawców ofert pracy w 2011 roku, oraz monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych świadczą o tym, Ŝe na terenie powiatu międzyrzeckiego istnieje zapotrzebowanie na bezrobotne osoby w następujących grupach zawodowych: - pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle; - operatorzy urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych; - pracownik ochrony; - pokojowa; - opiekun osób zaleŝnych (w domu pomocy społecznej, osoby starszej, dzieci); - operator koparki i koparko-ładowarki; - monter wyrobów z drewna, monter mebli; - tynkarz, brularz; - tokarz/frezer; - kierowca operator wózków widłowych; - sprzedawca w stacji paliw, kasjer handlowy, telemarker; - pracownicy prac biurowych (pracownik kancelaryjny, technik prac biurowych, sekretarka, pozostali pracownicy obsługi biurowej); - drukarz; - specjalista do spraw marketingu; - architekt krajobrazu; - kierowca samochodu cięŝarowego; - specjalista do spraw rachunkowości; - fizjoterapeuta. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 20
IV. ANALIZA KIERUNKÓW KSZTAŁCENIA W SZKOŁACH PONADGIMNAZJALNYCH W ODNIESIENIU DO LOKALNEGO RYNKU PRACY Edukacja osób młodych stanowi bardzo waŝny aspekt w ich późniejszym Ŝyciu zawodowym. JuŜ na etapie dzieciństwa dokonujemy pierwszych planów edukacyjnych i zawodowych. Niestety bardzo często wybierając kierunek nauczania - nie zwracamy uwagi na rynek pracy, który szczególnie w ostatnim okresie ulega częstym zmianom. W tej części opracowania zaprezentowane zostaną szkoły ponadgimnazjalne, które w roku szkolnym 2011/2012 zdobyła młodzieŝ z powiatu międzyrzeckiego (tab. 7). Tab.7. Szkoły ponadgimnazjalne i kierunki kształcenia w powiecie międzyrzeckim w latach 2011/2012 Nazwa i adres szkoły I Liceum Ogólnokształcące ul. Staszica 22 b 66-300 Międzyrzecz Kierunek kształcenia - profil matematycznoprzyrodniczy - 51 osób - profil humanistyczny - 56 osób Liczba osób 107 Zespół Szkół Ekonomicznych ul. Libelta 4 66-300 Międzyrzecz - technik ekonomista 46 I Liceum Profilowane przy Zespole Szkół Ekonomicznych ul. Libelta 4 66-300 Międzyrzecz - profil ekonomiczno-administracyjny 22 II Liceum Profilowane przy Zespole Szkół Budowlanych ul. Marcinkowskiego 26 66-300 Międzyrzecz - profil kształtowanie środowiska 16 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 21
Technikum przy Zespole Szkół Budowlanych ul. Marcinkowskiego 26 66-300 Międzyrzecz - technik budownictwa 24 Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Szkół Budowlanych ul. Marcinkowskiego 26 66-300 Międzyrzecz - fryzjer - 5 osób - kucharz 12 osób - murarz 1 osoba - mechanik samochodowy 6 osób - piekarz 1 osoba - rzeźnik-wędliniarz 2 osoby - stolarz 1 osoba - ślusarz 1 osoba - elektryk 1 osoba - malarz-tapeciarz 15 osób - sprzedawca 13 osób 58 Zespół Szkół Rolniczych ul. Międzyrzecka 7a Bobowicko 66-300 Międzyrzecz - technik rolnik 13 osób - technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego 20 osób - technik architektury krajobrazu 12 osób 45 Technikum przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych ul. Armii Czerwonej 8 66-320 Trzciel - technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego 10 Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych ul. Armii Czerwonej 8 66-320 Trzciel Zespół Szkół Ogólnokształcących ul. Mickiewicza 1 66-440 Skwierzyna - kucharz malej gastronomii - 4 osoby - sprzedawca 1 osoba - malarz-tapeciarz 3 osoby - kominiarz 1 osoba - stolarz 4 osoby - elektromechanik poj. samoch. 3 osoby - profil przyrodniczo-integracyjny - profil humanistyczny - profil matematyczny 16 66 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna ul. Konstytucji 3 Maja 60 66-300 Międzyrzecz - kucharz małej gastronomii 1 osoba - ogrodnik 3 osoby 4 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 22
Policealna Szkoła Zawodowa AWANS ul. Libelta 4 66-300 Międzyrzecz - technik informatyk 8 osób 8 Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Szkół Technicznych ul. 2-go Lutego 23 66-440 Skwierzyna - mechanik pojazdów samochodowych 18 osób - stolarz 2 osoby - kucharz małej gastronomii 3 osoby - sprzedawca 11 osób - fryzjer 1 osoba - elektromechanik 14 osób 49 Technikum przy Zespole Szkół Technicznych ul. 2-go Lutego 23 66-440 Skwierzyna - technik mechanik 17 osoby - technik hotelarstwa 22 osoby - technik obsługi turystycznej 9 osób - technik poj. samoch. 12 osób 60 Razem: 531 Z danych podanych w tabeli 7 wynika, iŝ najwięcej absolwentów (211 osób) 39,7 % zdobyło wykształcenie średnie ogólnokształcące, następnie 36,4 % (193 osoby) wykształcenie średnie techniczne, zaś 23,9 % (127 osób) ukończyło zasadnicze szkoły zawodowe. Tabela 8. Liczba i struktura absolwentów, którzy w roku 2010/2011 ukończyli szkoły ponadgimnazjalne według zawodów SZKOŁY ŚREDNIE (licea) Razem: 211 osób SZKOŁY ŚREDNIE (tytuł technik) Nazwa zawodu Kod zawodu Liczba osób N% Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego 321402 30 15,5 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 23
Technik ekonomista 341902 46 23,8 Technik budownictwa 311204 24 12,4 Technik rolnik 321208 13 6,7 Technik architektury krajobrazu 314202 12 6,2 Technik informatyk 351203 8 4,2 Technik mechanik Technik hotelarstwa Technik obsługi turystycznej 311504 17 8,8 422402 22 11,4 422103 9 4,8 Technik poj. samoch. 311513 12 6,2 RAZEM: 193 100 ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE Kucharz małej gastronomii 512202 20 15,7 Stolarz 742204 7 5,5 Malarz - tapeciarz 714103 18 14,2 Rzeźnik-wędliniarz 751105 2 1,6 Kominiarz 713303 1 0,8 Fryzjer 514102 6 4,6 Mechanik pojazdów samochodowych 723106 24 18,9 Ślusarz 722204 1 0,8 Elektromechanik poj. samoch. 741203 17 13,4 Murarz 712102 1 0,8 piekarz 751204 1 0,8 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 24
Elektryk 214301 1 0,8 ogrodnik 611303 3 2,4 sprzedawca 522301 25 19,7 RAZEM: 127 100 PowyŜsze tabele (tab. 7 i 8) przedstawiają szczegółowo szkoły, kierunki kształcenia oraz liczbę osób, które w roku szkolnym 2011/2012 zakończyły naukę w szkołach ponadgimnazjalnych, istniejących na terenie powiatu międzyrzeckiego. Naukę w tych szkołach ukończyło 531 absolwentów. Struktura zawodowa absolwentów sugeruje, Ŝe najwięcej osób uzyskało wykształcenie średnie ogólnokształcące 211 osób (co stanowi 39,7 % ogółu). Następnie 36,4 % (193 osoby) wykształcenie średnie techniczne. Natomiast najmniejszą liczbę 23,9 % (127 osób) stanowią absolwenci szkół zasadniczo zawodowych. Analizując wpływające oferty pracy w roku 2011 naleŝy stwierdzić, iŝ szkoły w naszym powiecie nie mają dostosowanych kierunków kształcenia do potrzeb aktualnego rynku pracy. WciąŜ szkoły średnie zawodowe kształcą młode osoby w zawodach, które znajdują się w grupie zawodów nadwyŝkowych takich jak: - technik ekonomista, - technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego, - technik budownictwa, - technik hotelarstwa. Natomiast w zawodach, w których występuje deficyt szkoły nie kształcą lub występuje bardzo mała liczba absolwentów. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 25
PODSUMOWANIE W obecnym czasie bezrobocie okazało się w Polsce zjawiskiem masowym, dotykającym w znacznym stopniu kaŝdą rodzinę. Na dzień dzisiejszy, jest ono jednym z największych problemów społecznych. Prowadzi do zuboŝenia ludzkiego, braku perspektyw Ŝyciowych, strachu i niemoŝności poradzenia sobie w dalszym Ŝyciu. NaleŜy pamiętać, Ŝe utrata pracy to nie tylko kłopoty finansowe, ale równieŝ moralne i psychiczne. Z uwagi na opisywany problem, kaŝde racjonalnie rządzące państwo stara się troszczyć o swoje społeczeństwo poprzez rzetelną i skuteczną walkę z bezrobociem. W tym celu wyjaśnia się jego przyczyny, bada odmiany i opracowuje specjalne programy jego przeciwdziałania. Do tej pory powstało wiele aktów prawnych, a takŝe stworzono system urzędów pracy, których najwaŝniejszym celem jest przeciwdziałanie bezrobocia i łagodzenie jego skutków. Jednym z istotnych zadań powiatowych urzędów pracy jest prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych. Na terenie powiatu międzyrzeckiego mamy do czynienia wciąŝ z duŝym bezrobociem wynoszącym na koniec 2011 roku 21,1 %. W takiej sytuacji ofert pracy dostępnych na rynku jest wciąŝ mniej niŝ popyt na nią. Przeprowadzona analiza pozwala jednak na wyciągnięcie wniosków, a tym samym moŝe przyczynić się do lepszego dostosowania kształcenia w szkołach i szkolenia dla osób bezrobotnych, a w efekcie końcowym moŝe wpłynąć na zmniejszenie bezrobocia. W oparciu o sporządzony ranking zawodów deficytowych i nadwyŝkowych, analizę napływu bezrobotnych oraz ofert pracy według zawodów nasuwają się następujące spostrzeŝenia i wnioski: rynek pracy w powiecie międzyrzeckim charakteryzuje się dość wyraźną nierównowagą między podaŝą a popytem w przekroju zawodowym, w powiecie międzyrzeckim w ostatnim czasie nieznacznie spadła liczba osób zarejestrowanych jako osoby bezrobotne, monitoring zawodów nie daje pełnego obrazu sytuacji na rynku pracy, pozwala jednak na identyfikację tendencji jakie zachodzą w obszarze popytu i podaŝy, struktura zawodowa popytu na pracowników wskazuje, Ŝe pracodawcy składają głównie zapotrzebowanie na pracowników ze średnim lub zawodowym wykształceniem, ponadto duŝy odsetek zgłaszanych ofert pracy jest adresowany do bezrobotnych o najniŝszym poziomie kwalifikacji, POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 26
największą szansę zatrudnienia mają osoby, które oprócz dobrego wykształcenia znają biegle języki obce, posiadają prawo jazdy oraz sprawnie obsługują komputer, dominują osoby bezrobotne w grupie: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ; pracodawcy zgłaszają do naszego urzędu pracy chęć zatrudnienia osób bezrobotnych przede wszystkim z grupy: pracownicy usług osobistych i sprzedawcy. Oferty w tej grupie zawodów stanowią 28,3 % ogólnej liczby wszystkich zgłoszonych ofert pracy; zauwaŝalny jest wzrost wymagań pracodawców co do poziomu wykształcenia i zakresu umiejętności; maleje atrakcyjność rynkowa wykształcenia średniego; zawody nadwyŝkowe (w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyŝki) technik rolnik, cukiernik, stolarz; zawody deficytowe (w oparciu o wskaźnik intensywności deficytu) pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle, pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie indziej niesklasyfikowani. Zjawiska zachodzące na rynku pracy w powiecie międzyrzeckim odnoszą się w znacznym stopniu do ogólnych zmian rynkowych i społecznych, a nie do zmian gospodarczych i lokalnych. Nie przewiduje się w strategii gospodarczej powiatu, powstania branŝy (zawodu) o znaczeniu istotnym dla lokalnego rynku pracy. POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 27
SPIS TABEL I RYSUNKÓW: Tabela 1. Osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP w Międzyrzeczu według zawodów..5 Tabela 2. Oferty pracy według grup zawodowych.8 Tabela 3. Zestawienie ofert pracy w poszczególnych zawodach..14 Tabela 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych w oparciu o wskaźnik intensywności nadwyŝki (deficytu)..15 Tabela 5. Ranking 32 zawodów nadwyŝkowych w 2011 roku...18 Tabela 6. Ranking 37 zawodów najbardziej deficytowych w 2011 roku...19 Tabela 7. Szkoły ponadgimnazjalne i kierunki kształcenia w powiecie międzyrzeckim w latach 2010/2011...21 Tabela 8. Liczba i struktura absolwentów, którzy w roku 2010/2011 ukończyli szkoły ponadgimnazjalne według zawodów...23 Rysunek 1. Powiat międzyrzecki....4 Rysunek 2. Struktura grup zawodowych w 2011 roku...7 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIĘDZYRZECZU 28