Sieć Internet Co to jest internet (sieć komputerowa) dwie lub więcej sieci komputerowych połączonych ruterami (router) i przełącznikami (switch) Co to jest Internet rozległa sieć komputerowa obejmująca cały świat łączy tysiące lokalnych sieci komputerowych wszystkie urządzenia podłączone do Internetu (host) mają wspólną cechę - korzystają z TCP/IP Podstawy telekomunikacji (cz. X) 1
TCP/IP Transmisssion Control Protocol/Internet Protocol Informacja dzielona jest na małe kawałki zwane pakietami, wysyłane jedną lub wieloma ścieżkami w sieci i składane w informację w systemie użytkownika końcowego Zaprojektowany pod kątem niezawodności w przypadku katastrof naturalnych jak i uszkodzeń spowodowanych przez człowieka Podstawy telekomunikacji (cz. X) 2
Adres IP Każde urządzenie w sieci Internet (host - komputer, drukarka, inne urządzenia) posiada unikalny adres liczbowy nazywany adresem IP Format adresu IP: ###.###.###.### gdzie ### oznacza liczbę z zakresu 0-255 Przykład: 148.81.65.208 Podstawy telekomunikacji (cz. X) 3
Klasy sieci Klasa sieci Pierwsza liczba numeru Długość numeru sieci Maks. liczba komputerów w sieci A 1 126 1 16387064 B 128 191 2 64516 C 192 254 3 254 Podstawy telekomunikacji (cz. X) 4
Klasy sieci Koordynacją przydzielania numerów zajmuje się organizacja NIC - Network Information Center Przykład: komputer o adresie 148.81.65.208 należy do klasy typu B adres sieci 148.81. adres podsieci: 148.81.65.192 maska podsieci: 255.255.255.224 Podstawy telekomunikacji (cz. X) 5
System nazw DNS Domain Name System Komputery używają liczb ale ludzie wolą używać nazw System nazw DNS jest rozproszoną bazą danych, która zamienia adres IP na nazwę i odwrotnie Zamiany dokonują serwery nazw (name server) Większość komputerów posiada zarówno adres IP jak i nazwę Podstawy telekomunikacji (cz. X) 6
Nazwy DNS System nazw jest hierarchiczny i odzwierciedla przynależność organizacyjną Instytut Telekomunikacji nazwa komputera Politechnika Warszawska zpthp.tele.pw.edu.pl organizacja naukowa kod kraju bardziej szczegółowa bardziej ogólna Podstawy telekomunikacji (cz. X) 7
Ogólne nazwy domen Skrajnie prawy element nazwy określa typ organizacji (w Ameryce Półn.) lub kod kraju.edu - domena edukacyjna.com - domena komercyjna.gov - domena rządowa.mil - domena wojskowa.net - domena organizacji związanej z określoną siecią.org - domena organizacji niekomercyjnej.us - United States.qa - Katar.uk - Wielka Brytania.jp - Japonia.pl - Polska.ru - Rosja Podstawy telekomunikacji (cz. X) 8
Internet - sieć lokalna i globalna Dla komputerów włączonych do sieci Internet nie ma znaczenia lokalizacja geograficzna Komputer potrzebuje jedynie adresu urządzenia, z którym chce się skomunikować Łączność na odległość pokoju jest taka sama, jak z innym kontynentem Próby wprowadzenia globalnego czasu zwanego czasem internetowym Podstawy telekomunikacji (cz. X) 9
Obsługiwany przez różnorodny sprzęt i oprogramowanie Sprzęt (hardware): PC, Mac, stacje robocze UNIX, superkomputery, drukarki, specjalistyczne urządzenia Oprogramowanie (software): poczta elektroniczna (email), współdzielenie plików, przeglądarki multimedialne, bazy danych, przeglądarki sieciowe Wspólnym łącznikiem jest TCP/IP Podstawy telekomunikacji (cz. X) 10
Zarządzanie Internetem Nie ma centralnej administracji Organizacje wspierające rozwój Internetu Internet Society Internet Engineering Task Force Internet Architecture Board Internet nie jest własnością żadnej organizacji, chociaż pewne jego części są stworzone i zarządzane przez jednostki, firmy, rząd, itp. Podstawy telekomunikacji (cz. X) 11
Historia Internetu 1969 Powstaje ARPANET sieć 4 komputerów z wymianą pakietów, 1971-15 węzłów i 23 serwery 1973 Pierwsze międzynarodowe połączenie pomiędzy Anglią i Norwegią 1979 Powstaje USENET, tekstowe grupy dyskusyjne 1983 Od ARPANET odłączona zostaje jej wojskowa część, tworząc MILNET. Część cywilna zyskuje miano Internetu, w którym korzysta się w protokołu TCP/IP. Powstaje europejska akademicka i badawcza sieć komputerowa EARN Podstawy telekomunikacji (cz. X) 12
Historia Internetu cd. 1986 Do rozwoju Internetu włącza się National Science Fundation, tworząc NSFNET - ogólnokrajową sieć szkieletową o przepustowości 56kbit/s. Zostaje opublikowana specyfikacja usługi DNS. 1988 Powstaje IRC (Internet Relay Chat) - usługa pozwalająca na pogawędki na żywo. NSFNET ma przepustowość 1,5Mbit/s (T1), dołączone kolejne kraje. 1989 Liczba komputerów w Internecie przekracza 100000. 1990 Powstaje system World Wide Web umożliwiający łączenie słów, zdjęć i dźwięku. NSFNET - 44Mbit/s (T3). Podstawy telekomunikacji (cz. X) 13
Historia Internetu cd. 1991 Polska podłączona do Internetu. Powstają usługi: Archie, WAIS, Gopher, WWW. 1992 Ponad milion komputerów w Internecie. Pojawiają się usługi komercyjne. 1993 Pierwsza graficzna przeglądarka WWW Mosaic. Powstaje Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa NASK. Pierwszy w Polsce serwer WWW na Wydziale Fizyki UW. 1994 Powstaje serwis adresów internetowych Yahoo! Podstawy telekomunikacji (cz. X) 14
Historia Internetu cd. 1995 Powstaje przeglądarka Netscape Navigator - 80% rynku. Pojawia się: RealAudio, język programowania Java. 1996 Pojawiają się: język modelowania przestrzennego VRML, system WebTV. Dawid Bovie wypuszcza nowy singiel Telling Lies tylko w Internecie. Trwa wyścig pomiędzy Microsoft Internet Explorator i Netscape Navigator. 2000 Prognozowane 100 milionów komputerów w sieci Internet. Podstawy telekomunikacji (cz. X) 15
Wzrost Internetu: liczba komputerów początek WWW Źródło: Hobbes Internet Timeline Podstawy telekomunikacji (cz. X) 16
Internet w statystykach Podstawy telekomunikacji (cz. X) 17
Liczba użytkowników Szacunkowo 201 milionów ludzi na świecie korzysta z Internetu (wrzesień 1999 - źródło: NUA Internet Surveys): -Afryka 1,72 miliona - Azja/Pacyfik 33,61 miliona - Europa 47,15 miliona - Środkowy Wschód 0,88 miliona - Kanada i Stany Zjed. 112,4 milionów - Ameryka Południowa 5,29 miliona Podstawy telekomunikacji (cz. X) 18
Aplikacje internetowe Tradycyjne: poczta elektroniczna (e-mail) sieciowe wiadomości (Network News NEWSNET) zdalne logowanie (Telnet) przekaz plików FTP (File Transfer Protocol) bezpośrednia rozmowa IRC (Internet Chat Relay) Wczesne implementacje obsługiwane w trybie tekstowym z linii komend Większość aplikacji internetowych używa modelu klient-serwer Podstawy telekomunikacji (cz. X) 19
Model klient-serwer Serwer: zwykle silny, wieloużytkownikowy system pracuje 24 godz./dobę zawiera olbrzymie zasoby danych nasłuchuje zapytania od klientów przetwarza zapytania i zwraca wyniki do klientów Klient: zwykle komputer domowy wysyła zapytania do serwera otrzymuje i formatuje wyniki może używać innego systemu operacyjnego jak i typu komputera Podstawy telekomunikacji (cz. X) 20
Model klient-serwer cd. Oddziela systemy operacyjne użytkownika i serwera Efektywne wykonywanie procesów Jedna aplikacja obsługuje wiele systemów i aplikacji Minimalny ruch w sieci - przesyłane są zapytania i odpowiedzi a nie całe aplikacje i bazy danych, większość klientów nie wymaga stałego połączenia Podstawy telekomunikacji (cz. X) 21
Serwis informacyjny World Wide Web Aplikacja która zrewolucjonizowała Internet Ogromna liczba serwerów z publicznie dostępnymi dokumentami i zasobami Łączy rozsiane po całym świecie internetowe zasoby za pomocą odnośników hypertext links Dokumenty są formatowane w języku HTML HyperText Markup Language Przesyłanie informacji między komputerami za pomocą protokołu HTTP Podstawy telekomunikacji (cz. X) 22
Światowa pajęczyna Pierwsza przeglądarka pracująca w trybie tekstowym powstała w 1991 w CERN, autorem był Tim Berners-Lee W ośrodku NCSA w 1993 powstał program Mosaic, pierwsza przeglądarka na różne platformy Burzliwy rozwój - każdy może surfować po sieci i publikować Podstawy telekomunikacji (cz. X) 23
Jak duża jest pajęczyna? Źródło: Hobbes Internet Timeline Podstawy telekomunikacji (cz. X) 24
Liczba serwerów WWW W grudniu 1999 server Netcraft zanotował 9,560,866 odpowiedzi od serwerów WWW Źródło: NetCraft Web Server Survey Podstawy telekomunikacji (cz. X) 25
Wojna przeglądarek Data badania % ankietowanych którzy używają IE jako głównej przeglądarki % ankietowanych którzy używają Navigatora jako głównej przeglądarki % firm w których stosowany jest jeden rodzaj przeglądarki % firm w których stosuje się tylko IE % firm w których stosuje się tylko Navigatora wrzesień 1999 64% 36% 73% 69% 31% kwiecień 1999 59% 41% 69% 62% 38% wrzesień 1998 40% 60% 63% 54% 46% lipiec 1998 45% 54% 64% 55% 45% wrzesień 1997 36% 62% 59% 32% 55% styczeń 1997 28% 70% 52% 26% 74% sierpień 1996 8% 83% 24% 14% 88% kwiecień 1996 4% 87% 43% 17% 83% luty 1996 3% 74% 28% 2% 96% Źródło: Zona Research styczeń 1996 2% 71% 33% 1% 91% Podstawy telekomunikacji (cz. X) 26
Zasoby dostępne w sieci WWW Edukacja (książki, magazyny, wiadomości) Rozrywka (gry, muzyka, pogawędki) Dostęp interaktywny (dyskusje w czasie rzeczywistym) Biznes (informacje dla klientów, notowania giełdowe, wyniki finansowe firm) Oprogramowanie (darmowe, shareware, komercyjne) Bazy danych i katalogi Handel (sprzedaż interakcyjna) Darmowe i płatne serwisy Mechanizmy przeszukiwania i indeksowania danych Podstawy telekomunikacji (cz. X) 27
Formy przekazu informacji Dokumenty statyczne HTML Interaktywne formularze Dźwięk i wideo w czasie rzeczywistym lub na żądanie Java Applet Javascript Animowane obrazy Podstawy telekomunikacji (cz. X) 28
Wykorzystanie Internetu/Web w szkolnictwie wyższym Księgozbiór on-line Notatki do wykładów z odsyłaczami do bibliografii Prace domowe Interaktywne symulacje Dostęp do zdalnych urządzeń Możliwość dyskusji poza klasą Możliwość pracy zespołowej i aktywnego nauczania Rozwiązywanie problemów Dostęp do dużych baz danych Wizualizacja danych Podstawy telekomunikacji (cz. X) 29
Nowa sieć - intranet Lokalny, nie podłączony z ogólnoświatową siecią, firmowy Internet dostępny i używany w ramach jednego przedsiębiorstwa lub organizacji Upraszcza i ułatwia system komunikacji i dystrybucji informacji wewnątrz firmy - redukcja kosztów do 90% Szybka modyfikacja i aktualizacja informacji Możliwość ograniczenia dostępu danej grupy lub kategorii pracowników do określonego rodzaju informacji Zamknięty obieg informacji zapewnia jej poufność - dostęp do sieci publicznej wyłącznie za zgodą administratora Podstawy telekomunikacji (cz. X) 30