Morski Instytut Rybacki, 10.06.2014 Możliwości finansowanie badań w Programie Ramowym UE HORYZONT 2020 Renata Downar-Zapolska Regionalny Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE POLITECHNIKA GDAŃSKA W niniejszej prezentacji wykorzystano materiały udostępnione m.in. przez KE i/lub Ministerstwa, Agendy RP oraz KPK PB UE w Warszawie 1
Plan prezentacji Prezentacja Regionalnego Punktu Kontaktowego Programów Ramowych UE regionu Północ działającego przy Politechnice Gdańskiej Założenia oraz struktura Programu Ramowego UE HORYZONT 2020 Źródła informacji o programie HORYZONT 2020, przydatne linki Formalne zasady uczestnictwa Zagadnienia finansowe, budżet projektu 2
RPK PR HORYZONT 2020 Regionalny Punkt Kontaktowy ds. Programów Ramowych UE funkcjonuje od 1999 roku przy Politechnice Gdańskiej Od 2007 roku działalność RPK dotyczyła 7. Programu Ramowego UE Od 2014, decyzją MNiSW, RPK pełni funkcje punktu kontaktowego w Programie Ramowym UE HORYZONT 2020 Obszar działania to województwa: pomorskie i kujawskopomorskie Zakres działalności: działalność szkoleniowa, informacyjna, promocyjna, konsultacyjna i doradcza dla programu HORYZONT 2020 3
Sieć Regionalnych Punktów Kontaktowych RPK PR UE działa w ramach Krajowej Sieci Punktów Kontaktowych Programów Ramowych UE
Uczestnictwo w 7. PR UE Lp. Liczba złożonych w danym regionie wniosków Liczba dofinansowanych w danym regionie projektów 1 5106 wniosków KPK Warszawa 898 projektów KPK Warszawa 2 1816 wniosków RPK Kraków 282 projekty RPK Kraków 3 1404 wnioski RPK Poznań 236 projektów RPK Poznań 4 1021 wniosków RPK Gdańsk 166 projektów RPK Gdańsk 5 939 wniosków RPK Gliwice 140 projektów RPK Wrocław 6 781 wniosków RPK Wrocław 122 projekty RPK Gliwice 7 774 wnioski RPK Łódź 111 projektów - RPK Łódź 8 317 wniosków - Lublin 62 projekty - RPK Lublin 9 289 wniosków RPK Szczecin 39 projektów RPK Szczecin 10 137 wniosków RPK Olsztyn 14 projektów - RPK Olsztyn Źródło: Opracowanie KPK na podstawie bazy E- CORDA. Dane po 467 konkursach 5
Uczestnictwo w 7. PR UE Źródło: Opracowanie KPK na podstawie bazy E- CORDA. Dane po 467 konkursach 6
Kontakt RPK PR UE Regionalny Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE Politechnika Gdańska Ul. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk Gmach B, pokój 401 http:///
Krajowy Punkt Kontaktowy PB UE http://www.kpk.gov.pl/ 8
Od 7. PR UE do HORYZONT 2020 Program Ramowy UE (7. PR) był największym mechanizmem Unii Europejskiej finansującym badania naukowe i rozwój technologiczny w Europie w latach 2007 2013. Program Ramowy UE HORYZONT 2020 jest obecnie największym mechanizmem Unii Europejskiej finansującym badania naukowe i rozwój technologiczny w Europie w latach 2014 2020. Program Ramowy UE HORYZONT 2020 jest skierowany do jednostek naukowych prowadzących badania i opracowujących nowe rozwiązania, osób zainteresowanych projektami indywidualnymi oraz przedsiębiorstw (zwłaszcza małych i średnich MŚP), których udział jest bardzo często warunkiem dofinansowania projektu.
mld 60 50 PROGRAMY RAMOWE WE 1984-2020 Programy Ramowe (PR) UE i ich budżet w latach 1984-2020 50,52 ok. 77 mld 40 30 20 13,12 14,96 17,5 10 3,27 5,36 6,6 0 1. PR 2. PR 3. PR 4. PR 5. PR 6. PR 7. PR HORIZON 2020
Program na lata 2014-2020 Nowy program finansowania badań i innowacji HORYZONT 2020 Jest kluczowym narzędziem wykorzystywanym do realizacji inicjatywy przewodniej Unia Innowacji, którego priorytety zgodne z priorytetami strategii Europa 2020. Skupia wszystkie istniejąca fundusze unijne na badania naukowe i innowację, w tym: Programy Ramowe (PR), Program na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP) oraz Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT)
Struktura HORYZONT 2020 Trzy filary HORYZONTU 2020 Doskonała baza naukowa (Excellence Science) Wiodąca pozycja w przemyśle (Industrial Leadership) Wyzwania społeczne (Societal Challenges)
Cel: Podniesienie poziomu doskonałości europejskiej bazy naukowej w celu zapewnienia długoterminowej konkurencyjności Europy Umożliwi to: Wspieranie najbardziej uzdolnionych i twórczych osób i ich zespołów przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych; Finansowanie współpracy badawczej poprzez wspieranie przyszłych i nowych technologii; Zapewnienie naukowcom możliwości rozwoju kariery poprzez działania Marie Skłodowska-Curie; Zapewnienie Europie światowej klasy infrastruktury badawczej dostępnej dla wszystkich badaczy w Europie. Doskonała baza naukowa (Excellence Science)
Wiodąca pozycja w przemyśle (Industrial Leadership) Cel: Poprawa atrakcyjności Europy jako miejsca na inwestycje w zakresie badań naukowych i innowacji. Wsparcie innowacyjnych MSP, zmaksymalizowanie potencjału wzrostu europejskich przedsiębiorstw. Umożliwi to: Osiągnięcie wiodącej pozycji w zakresie technologii wspomagających i przemysłowych, dzięki wsparciu dla technologii ICT; Ułatwienie dostępu do finansowego ryzyka; Zapewnienie ogólnounijnego wsparcie dla innowacyjnych MŚP
Wyzwania społeczne (Societal Challenges) Cel: Odzwierciedlenie priorytetów politycznych strategii Europa 2020. Działania od etapu badań do wprowadzenia na rynek związane z innowacjami, takie jak pilotaż, demonstracja, poligony doświadczalne. Finansowanie skupi się na następujących działaniach: Zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan, Bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rolnictwo, badania morskie i gospodarka ekologiczna, Bezpieczna, ekologiczna i efektywna energia, Inteligentny, ekologiczny i zintegrowany transport, Działania w dziedzinie klimatu, efektywna gospodarka zasobami i surowcami, Europa w zmieniającym się świecie innowacyjne, otwarte społeczeństwo. Bezpieczne społeczeństwa ochrona wolności i bezpieczeństwa Europy i jej obywateli
Działania horyzontalne w H2020 - Spreading Excellence and Widening Participation, Social Sciences and Humanities (SSH) and ICT Joint Research Centre (JRC) EURATOM European Institute of Innovation and Technology (EIT) Science with and for Society
HORYZONT 2020 Science with and for Society
Przydatne linki - http:///
http://www.kpk.gov.pl/
http://cordis.europa.eu/ 20
http://cordis.europa.eu/
22
http://ec.europa.eu/research/participants/portal/
http://ec.europa.eu/programmes/horizon/2020/
http://ec.europa.eu/research/
Formalne zasady uczestnictwa w Programie Ramowym UE HORYZONT 2020 Projekty są wyłaniane w konkursach ogłaszanych przez KE, publikowanych na Participant Portalu Wnioski projektowe oceniane są przez niezależnych ekspertów Zapewnienie równowagi geograficznej w panelach oceniających i grupach eksperckich Podstawowe kryteria oceny to: Exellence (tylko dla grantów ERC) Impact Implementation 26
Formalne zasady uczestnictwa Więcej konkursów dwuetapowych (ETAP 1, ETAP 2) Dwuletnie programy pracy Zachowanie równowagi pomiędzy małymi i dużymi projektami Skrócenie czasu od złożenia wniosku do przyznania dotacji z 12 do 8 miesięcy!!! Zapisy dotyczące publikowania wyników - open access 27
Formalne zasady uczestnictwa Projekty realizowane przez konsorcja złożone z co najmniej trzech partnerów z trzech różnych państw członkowskich UE i/lub stowarzyszonych Projekty realizowane przez 1 podmiot prawny mający siedzibę w państwie członkowskim i/lub stowarzyszonym: Badania o charakterze pionierskim (ERC) Działania adresowane do innowacyjnych w skali Europy MSP Działania koordynacyjne i wspierające (CSA) Działania w ramach Akcji Marii Skłodowskiej-Curie 28
KTÓRE KRAJE MOGĄ UCZESTNICZYĆ? Kraje członkowskie 28 Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy Kraje stowarzyszone (w trakcie podpisywania umów) Albania, Bośnia i Hercegowina, Wyspy Owcze, Macedonia, Islandia, Izrael, Mołdawia, Czarnogóra, Norwegia, Serbia i Turcja Kraje Trzecie (wszystkie inne) Formalne zasady uczestnictwa 29
Formalne zasady uczestnictwa FINANSOWANIE AUTOMATYCZNE: MS/AC TC Podmioty prawne mające siedzibę w państwie członkowskim lub stowarzyszonym Podmioty prawne mające siedzibę w kraju trzecim wymienionym w programie pracy (z listy ICPC usunięto BRIC i Meksyk) 30
Dla krajów: Formalne zasady uczestnictwa USA, Kanada, Australia, Japonia, Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, Meksyk, itd. Możliwości finansowania określono w Programie Pracy Uczestnictwo uważa się za szczególnie istotne dla realizacji działania i uznane przez KE (np.: wyjątkowe kompetencje, dostęp do infrastruktury, dostęp do środowiska naturalnego) Finansowanie uwzględniono w umowie dwustronnej między UE a państwem trzecim 31
Rodzaje projektów W Horyzoncie 2020 wyszczególniono główne typy projektów: Badawczo-innowacyjne Innowacyjne Akcje koordynacyjne i wspierające Instrumenty dedykowane MŚP Osobną grupę stanowią projekty w ramach filaru Excelence Science: (granty European Research Council oraz Akcje Marie Sklodowska-Curie) 32
Formalne zasady uczestnictwa Participant Portal jako jedyny punkt dostępu dla wszystkich uczestników od opublikowania zaproszeń do składania wniosków projektowych, od złożenia wniosku poprzez etap realizacji Elektroniczna forma podpisywania: Umowy grantowej Zmian do umowy grantowej Sprawozdań finansowych i raportów technicznych Obowiązek umieszczania informacji o uzyskaniu wsparcia finansowego z UE oraz emblematu UE 33
Finanse w H2020 FINANSE w programie ramowym UE HORYZONT 2020 34
Finanse w H2020 Jeden poziom dofinansowania dla wszystkich beneficjentów projekty badawczo-innowacyjne - poziom finansowania do 100% kosztów kwalifikowanych projekty innowacyjnych do 70% kosztów kwalifikowanych (ale dla podmiotów prawnych o charakterze niezarobkowym do 100%) Jednolity ryczałt na koszty pośrednie dla wszystkich beneficjentów w wysokości 25% całkowitych kosztów bezpośrednich z wyłączeniem podwykonawstwa 35
Finanse w H2020 36
Finanse w H2020 37
Uproszczenia dot. finansów Brak wymogu rejestracji czasu pracy dla osób zatrudnionych wyłącznie do realizacji projektu (ale podpisana deklaracja!) Jedno świadectwo kontroli sprawozdań finansowych w momencie sporządzania końcowego sprawozdania przy dofinansowaniu z KE 325 000 EURO (dla kosztów bezpośrednich bez subcontractingu!) Szersza akceptacja praktyk księgowych beneficjenta Szersze stosowanie dofinansowania typu lump sum przez KE 38
Istotne zmiany VAT będzie kosztem kwalifikowanym, jeżeli instytucja nie może go odzyskać Wypłacanie dodatkowych wynagrodzeń: limit na wypłacanie dodatkowych wynagrodzeń w projektach do kwoty 8 000 EURO rocznie na osobę zatrudnioną na pełen etat do projektu proporcjonalne zmniejszenie dodatkowego wynagrodzenia do liczby godzin pracy w projekcie Więcej informacji na stronie: www.kpk.gov.pl, aktualności kwiecień 2014 39
Nowe podejście do dokumentów prawnych i finansowych: Zapisy Umowy Grantowej (20 typów) i Wytyczne w Umowie Grantowej z komentarzami 40
Ogólna (general) UMOWA GRANTOWA Ogólna umowa grantowa dotyczy rodzajów projektów: Research and Innovation actions (RIA) - projekty mogą obejmować badania podstawowe i stosowanie, rozwijanie technologii, testowanie i walidację na prototypach w laboratorium Innovation actions (IA) projekty mogą obejmować przygotowanie prototypów, testowanie, demonstrację, projekty pilotażowe, walidacje produktów na dużą skalę, powielanie rynkowe Coordintion and Support Actions (CSA) projekty obejmujące upowszechnianie wiedzy, koordynację, tworzenie sieci kontaktów, dialog polityczny, itp 41
SPECYFICZNE UMOWY GRANOWE Specyficzne umowy grantowe dotyczą projektów: European Research council (ERC) Marie Skłodowska-Curie Actions (ASCA) SME Instrument ERA-NET Cofund Pre-Commercial Procurement (PCP) Public Procurement of Innovative Solultions (PPI) Cofund European Joint Programme Cofund Framework Partnerships 42
43
Nowy schemat Umowy Grantowej 44
Data rozpoczęcia projektu START ZAWSZE PIERWSZY DZIEŃ MIESIĄCA Pierwszy dzień miesiąca następującego po wejściu w życie umowy grantowej Dzień ustalony między KE/Agencją a konsorcjum projektowym (dzień rozpoczęcia przesunięty w czasie np.: 2-3 miesiące, ale to spowoduje opóźnienie w płatnościach zaliczki przez KE) Wyjątkowo KE może zgodzić się na rozpoczęcie projektu przed podpisaniem umowy grantowej 45
Formy wykazywania kosztów Actual costs Koszty rzeczywiste Unit costs Koszty jednostkowe wynagrodzeń, skalkulowane przez jednostkę, (nie ma w Polsce), koszty właścicieli MŚP, koszty dostępu do infrastruktury badawczej, koszty oszczędności energii w budownictwie, koszty badań klinicznych Kalkulacje: pomnożenie ilości jednostek zużytych dla wykonywanie pracy przez wartość jednostki Flat rate Koszty pośrednie 25% Lump sum Płatność ryczałtowa 46
Formy wykazywania kosztów Koszty jednostkowe (Unit costs) Kalkulacja: pomnożenie ilości jednostek zużytych dla wykonywanie pracy przez wartość jednostki Płatność ryczałtowa (Lump sum) Beneficjenci nie musza wykazywać, że rzeczywiście poniesione koszty są równe płatności ryczałtowej, ale że wykonali zadanie określone w Aneksie 1. 47
Koszty rzeczywiste Kryteria kwalifikowalności kosztów: Rzeczywiście poniesione Poniesione w okresie trwania projektu (wyjątki: sprawozdanie końcowe, świadectwa kontroli sprawozdań finansowych) Wykazane w Aneksie 2 do Umowy Grantowej Niezbędne do realizacji projektu, racjonalne, uzasadnione i zgodne z zasadą należytego zarządzania finansami 48
Koszty rzeczywiste Kryteria kwalifikowalności kosztów: cd. Zaksięgowane w księgach rachunkowych (w przypadku kosztów pośrednich, które są wykazywane przy pomocy stawki ryczałtowej, nie będzie weryfikowana ewidencja księgowa) Możliwe jest ich identyfikacja i weryfikacja Zgodne z normalnymi zasadami rachunkowości i zarządzania oraz praktykami beneficjenta Zgodne z krajowym prawem pracy, prawem podatkowym oraz prawem dot. Ubezpieczeń społecznych Zgodne z wytycznymi KE zapisanymi w Annotated General Grant Agreement (ver. 1.6 492 strony) 49
Anneks 2 do Umowy Grantowej 50
TYPOWE KOSZTY przykład Wartość Formy kosztów Bezpośrednie koszty personelu 300 000 rzeczywiste/jednos tkowe Bezpośrednie koszty podwykonawstwa 50 000 rzeczywiste Inne koszty bezpośrednie: KATEGORIE KOSZTÓW Podróże i diety 40 000 rzeczywiste Sprzęt trwały 0 rzeczywiste Towary i usługi 160 000 rzeczywiste Koszty pośrednie 125 000 Stawka zryczałtowana /25% Całkowity budżet 675 000
Budżet projektu Przygotowanie projektu - szacowanie Przewidywanie zadań/czynności do wykonania Oszacowanie kosztów zasobów ludzkich Oszacowanie pozostałych kosztów Kalkulacja budżetu Realizacja projektu rzeczywiste koszty Sprawozdanie wykonanych działań Sprawozdanie poniesionych kosztów personelu Sprawozdanie pozostałych poniesionych kosztów Sporządzenie Sprawozdania Finansowego 52
Budżet projektu NA ETAPIE REALIZACJI Partnerzy mogą dokonywać przesunięć budżetu między sobą nawzajem i między kategoriami kosztów bez uzgadniania z KE/Agencją oraz bez przeprowadzenia formalnej zmiany do umowy, jeśli projekt jest realizowany zgodnie z zapisami Aneksu 1 53
Koszty personelu Koszty personelu określa Umowa Grantowa art. 6.2A: Wynikają z listy płac Wynagrodzenie brutto powiększone o obciążenia socjalne Wyliczone indywidualnie dla każdego naukowca Kalkulacja kosztów (UG art. 6.2A) poprzez pomnożenie stawki godzinowej przez liczbę przepracowanych przez pracownika godzin w projekcie (stawka godzinowa = całkowite wynagrodzenie/roczne godziny produktywne) Zalecana przez KE liczba godzin produktywnych 1720 Nowość! 54
Koszty personelu OKRES KALKULACJA STAWKI GODZINOWEJ NOWE!!! Stawka godzinowa do każdego raportu musi być skalkulowana na bazie zakończonego roku finansowego. Jeśli w momencie sporządzania raportu dany rok finansowy nie jest jeszcze zamknięty, beneficjent musi użyć tej samej stawki, jaka została wyliczona dla ostatniego zamkniętego roku finansowego. Przykład: Projekt z jednym 18-miesięcznym okresem sprawozdawczym od 1.10.2014 do 31.03.2016. Rok finansowy beneficjenta zamyka się 31 grudnia każdego roku. Kalkulacja stawki godzinowej: Za okres od 1.10.2014 do 31.12.2014 - na bazie roku 2014 Za okres od 1.01.2015 do 31.12.2015 na bazie roku 2015 Za okres od 1.01.2016 do 31.03.2016 - stawka z roku 2015 Prezentacja pani Barbary Trammer, www.kpk.gov.pl 55
Koszty personelu Wprowadzenie limitu na wypłacanie dodatkowych wynagrodzeń w projektach NOWE!!! Dodatkowe wynagrodzenie może być kwalifikowalne do kwoty 8 000 EUR rocznie na osobę. W przypadku osób, które nie pracują wyłącznie na rzecz danego działania, stosuje się limit godzinowy, który jest wyliczany poprzez podzielenie 8 000 EUR przez liczbę godzin rocznego efektywnego czasu pracy Możliwość wypłacania dodatkowych wynagrodzeń jedynie w przypadku podmiotów prawnych o charakterze niezarobkowym. Szczegółowe informacje na ten temat: http://www.kpk.gov.pl/ Prezentacja pani Barbary Trammer, www.kpk.gov.pl 56
Podwykonawstwo (Umowa Grantowa art. 13) Może obejmować jedynie realizację ograniczonej części projektu Niemożliwe między partnerami konsorcjum PRZYKŁADY: Testowanie i analiza wytrzymałościowa nowego materiału w wysokich temperaturach, jeśli opisane jako działanie w Aneksie 1 Budowa prototypu albo instalacja pilotażowa, jeśli opisane jako działanie w Aneksie 1 Część działań badawczych/innowacyjnych opisanych w Aneksie 1 Prezentacja pani Barbary Trammer, www.kpk.gov.pl 57
Towary i usługi PRZYKŁADY Zakup komputera????? Świadectwo kontroli sprawozdań finansowych Tłumaczenie dokumentów Publikacja broszur Tworzenie strony internetowej ( that enables an action s beneficiaries to work together ) Wsparcie logistyczne (sale, katering) ( if this is not an action tasks described as such in Annex I) Wynajęcie konsultantów ds. IPR Koszty ochrony praw własności intelektualnej Koszty zapewnienia otwartego dostępu do publikacji Prezentacja pani Barbary Trammer, www.kpk.gov.pl 58
Porównanie Prezentacja pani Barbary Trammer, www.kpk.gov.pl 59
Inne koszty Sprzęt trwały Przewidziany do zakupy w Aneksie 1 Kosztem projektu jest tylko amortyzacja Nowość! Koszty pośrednie 25% od kosztów bezpośrednich z wyłączeniem podwykonawstwa 60
Audyty Jeśli całkowite dofinansowanie KE jest równe lub przekracza 325 000 EUR (biorąc pod uwagę koszty rzeczywiste i jednostkowe wyliczane na podstawie zwykłych praktyk księgowych beneficjenta NOWE!!!). Zapisy w Aneksie 5 do Umowy Granowej Sprawozdajemy w raporcie końcowym 61
Jest wpływem do projektu: Dochód wygenerowany w ramach projektu o ile powstał w ramach działań na rzecz realizacji projektu (np. opłaty konferencyjne, opłaty za materiały pobierane od uczestników konferencji, szkoleń) lub został uzyskany ze sprzedaży aktywów nabytych w ramach Umowy Grantowej Wkład finansowy od stron trzecich wniesiony specjalnie w celu wykorzystania w ramach projektu Nieodpłatny wkład rzeczowy od stron trzecich wniesiony specjalnie w celu wykorzystania w ramach projektu, jeśli został on zadeklarowany jako koszt kwalifikowalny CAŁKOWITE DOFINANSOWANIE KE + WPŁYWY CAŁKOWITE KOSZTY KWALIFIKOWALNE 62
Nie jest uznawany za wpływ do projektu: Dochód, który został wygenerowany w wyniku wykorzystania nowej wiedzy uzyskanej w ramach projektu Wkład finansowy od stron trzecich wniesiony specjalnie w celu wykorzystania w ramach projektu, który zgodnie z zasadami określonymi przez dawcę może być użyty na koszty inne niż kwalifikowalne Wkład finansowy od stron trzecich wniesiony specjalnie w celu wykorzystania w ramach projektu, jeśli dawca nie narzucił obowiązku zwrotu niezużytych środków na zakończenie projektu 63
Wpływy do projektu Wpływy będą wzięte pod uwagę w momencie kalkulacji płatności końcowej. Beneficjenci powinni wykazać wpływy w swoim raporcie końcowym, ale mogą je również deklarować w raportach okresowych. Wpływy na rzecz projektu powinny być wzięte pod uwagę na etapie konstruowania budżetu, jeśli są w tym momencie możliwe do przewidzenia W Umowie Konsorcjum powinny być przewidziane implikacje wpływów Wpływy na rzecz projektu będą brane pod uwagę na poziomie całego konsorcjum, a nie poszczególnych beneficjentów NOWE!!! 64
Dziękuję za uwagę Renata Downar-Zapolska Regionalny Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE Politechnika Gdańska ul. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk Tel./Fax. + 48 58 347 24 12 Pokój 401 Gmach B PG proeuro@pg.gda.pl rdzap@pg.gda.pl 65