Dąbrowa Górnicza, 9 kwietnia 2013 LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO 2013/2014 Planowana liczba zdających w roku szkolnym 2013/2014 97 Liczba przygotowanych tematów 120 Lp. LITERATURA UWAGI OKE 1. Wykaż, że Biblia jest źródłem norm moralnych i wzorców postaw etycznych. 2. Różne portrety zbiorowości w literaturze polskiej. Dokonaj porównania na podstawie analizy dzieł wybranych autorów. 3. Bohater z książką w ręku, czyli o znaczeniu lektur w świecie postaci literackich. Dokonaj analizy wybranych przykładów z lieratury różnych epok. 4. Archetyp altruizmu i przejawy tej postawy życiowej w literaturze polskiej i powszechnej. Omów temat na wybranych 5. Roland - prawzór śmierci uwznioślonej. Podaj i zanalizuj podobne przykłady w literaturze polskiej i obcej. 6. Zaprezentuj portret renesansowego humanisty, wykorzystując twórczośd wybranego twórcy. 7. "Exegi monumentum" - Horacy i Jan Kochanowski o sławie poetyckiej. Zanalizuj problem samoświadomości artystycznej na podstawie wybranych utworów. 8. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania na podsatwie wybranych utworów z różnych epok literackich. 9. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok. 10. Analizując wybrane teksty, scharakteryzuj cele publicystyki oświeceniowej i współczesnej. 11. Zaprezentuj różne spojrzenia na człowieka i jego miejsce w świecie w wybranych utworach renesansowych i barokowych. 12. Rzeczpospolita jako dobro wspólne. Przedstaw ten nurt myślenia w literaturze przedrozbiorowej. 13. Sofokles i Szekspir zanalizuj ponadczasowośd dylematów władzy ukazanych w wybranych dziełach dramatycznych. 14. Romantyczna nieszczęśliwa miłośd w kreacjach literackich romantyzmu. Omów na wybranych Młody kawaler, żona modna, zacofany Sarmata i światły obywatel- główne 15. modele postaw Polaków w literaturze II poł. XVIII w. Scharakteryzuj je, odwołując się do wybranych utworów literackich tej epoki. Odwołując się do wybranych utworów literackich, udowodnij, że autorzy 16. oświeceniowi ośmieszyli postawy kosmopolityczne i bezmyślne naśladownictwo obcej mody. 1
17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. Wizerunek adresata w listach romantycznych. Przedstaw temat na wybranych przykładach listów z epoki. Świat fantastyczny w dramacie romantycznym i jego funkcje. Zanalizuj temat na podstawie wybranych przykładów. Historia jako temat i jako pretekst w polskiej epice XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów. Sięgając do wybranych utworów literackich, przedstaw artystę jako bohatera literackiego. Etos pracy i etos walki jako dwie równorzędne wartości literatury polskiej XIX wieku. Przedstaw na wybranych Problematyka nowel pozytywistycznych aktualna czy anachroniczna dla współczesnego czytelnika. W realizacji tematu odwołaj się do wybranych utworów. Literackie rozmowy z Bogiem- ich forma i funkcja. Omów temat na wybranych Przedstaw nastroje przełomów wieku XIX/XX i XX/XXI. Odwołaj się do liryków wybranych poetów tych epok. Obraz kobiety w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie na wybranych Literatura Młodej Polski wyrazem niepokojów i nastrojów pokolenia z przełomu wieków. Omów temat na wybranych Dulszczyzna problemem wygasłym czy aktualnym. Zanalizuj tema w oparciu o Moralność pani Dulskiej G. Zapolskiej oraz wybrane pozycje z polskiej literatury najnowszej. Symbolizm w poezji zachodnioeuropejskiej i polskiej. Dokonaj analizy porównawczej wykorzytywania symbolu. Chcemy byd poetami dnia dzisiejszego Uzasadnij, że hasło to stało się przesłaniem Skamandrytów. Satyryczny obraz społeczeostwa polskiego w wybranych utworach literackich. Przeanalizuj sposoby tworzenia takiego obrazu. Najwięksi karierowicze literatury polskiej o obcej. Dokonaj analizy tematu w oparciu o wybrane utwory z różnych epok. Tendencje do heroizacji i deheroizacji bohaterów w literaturze polskiej. Przedstaw temat na wybranych przykładach. Katastrofiści i Kolumbowie apokalipsa przeczuwana i spełniona. Dokonaj analizy porównawczej wybranych wierszy. Wykaż, że twórczośd Krzysztofa Kamila Baczyoskiego odzwierciedla dramat pokolenia Kolumbów. Odwołując się do wybranych wierszy Tadeusza Różewicza, przedstaw dramat ocalonych. Przedstaw wpływ warunków obozowych na psychikę więźniów. Wykorzystaj wybrane utwory z literatury lagrowej i łagrowej. Obraz "kamiennego świata" i "innego świata" w poznanej przez Ciebie literaturze obozowej. Zaprezentuj na podstawie wybranych utworów z wojennej prozy wspomnieniowej próby ratowania godności ludzkiej. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieostw II wojny światowej,a mimo to próbowali odbudowad system wartości. Rozważ, jak funkcjonuje tradycja i współczesnośd w poezji Zbigniewa Herberta. Odwołaj się do wybranych utworów. 2
41. Wykaż, że twórczośd ks. Jana Twardowskiego jest wyrazem miłości do Boga, człowieka i przyrody. Analizę oprzyj na wybranych utworach. 42. Różne sposoby funkcjonowania motywu taoca w literaturze polskiej. Omów na podstawie wybranych utworów różnych epok. 43. Dekalog moralny człowieka w wybranych przykładach poezji Zbigniewa Herberta. 44. Zaprezentuj obraz życia w PRL-u na podstawie wybranych utworów tamtego okresu. 45. Rożne sposoby funkcjonowania tradycji rycerskiej. Rozważ problem, odwołując się do wybranych utworów z literatury polskiej i obcej. 46. Poetyka turpizmu na wybranych utworach poetyckich po 1956r. Zanalizuj temat określając źródło zainteresowania tą techniką obrazowania. 47. Deformacja rzeczywistości w polskim dramacie współczesnym. Zanalizuj źródło problemu w wybranych dramatach. 48. Motyw wędrówki w utworach literackich różnych epok. Omów jego funkcjonowanie, odwołując się do wybranych przykładów. 49. Dobro i zło muszą istnied obok siebie. Dokonaj analizy tematu opierając się na przykładach literatury polskiej i obcej. 50. Bohater romantyczny jako postad tragiczna. Omów temat w oparciu o literaturę polską i obcą. 51. Konflikt pokoleo w przekazie literackim. Omów temat na podstawie wybranych utworów. 52. Omów funkcje i wpływ rodziny na poszczególnych jej członków, analizując wybrane teksty literatury polskiej i obcej. 53. Feministki w literaturze polskiej. Zanalizuj temat, charakteryzując kobiety o silnym charakterze. 54. Różne kreacje narratora i ukształtowania narracji w epice. Dokonaj analizy na podstawie wybranych utworów. 55. Rola wielkich indywidualistów w życiu społecznym. Omów temat na wybranych przykładach z różnych epok literackich. 56. Ewolucja bohatera romantycznego w utworach Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego. 57. Przedstaw różne oblicza wsi w literaturze polskiej. Analizy dononaj w oparciu o utwory z różnych epok literackich. 58. Na podstawie wybranych utworów romansowych z literatury polskiej i obcej przedstaw i porównaj wizerunek zakochanych. 59. Bohaterowie wygrani i przegrani w literaturze różnych epok literackich. 60. Słynne pary kochanków w literaturze różnych epok literackich. Omów temat, wskazując konsekwencje wielkiego uczucia. 61. Motyw przyjaźni w wybranych utworach literackich literatury polskiej i obcej. 62 Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze różnych epok. Omów temat na wybranych 63. Sposoby kreowania świata fantastycznego w horrorach. Dokonaj analizy tematu w oparciu o wybrane pozycje literackie. 64. Bohater tragiczny w literaturze antycznej i romantycznej. Zanalizuj temat, odwołując się do przykładów z literatury powszechnej i rodzimej. 65. Rola diabła w wybranych utworach literackich. Dokonaj analizy tematu w oparciu o teksty z różnych epok literackich. 66. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze. Dokonaj analizy tematu, omawiając sposoby ich przedstawiania oraz spełniane funkcje. 3
67. 68. Programy młodych pokoleo od Ody do młodości do manifestów współczesnych. Omów na wybranych Mroczna strona natury ludzkiej. Zanalizuj złożonośd psychiki wybranych bohaterów literackich. KOREPSPONDENCJA SZTUK 69. Inspiracje średniowieczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane teksty kultury. 70. Różne ujęcia motywu śmierci w literaturze i sztuce. Przedstaw problem na wybranych 71. Portret szlachty polskiej w literaturze i sztuce różnych epok. 72. Wizerunki świętych w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach 73. Rola rycerstwa na przestrzeni wieków i fascynacja tą postawą w czasach obecnych. Omów na wybranych tekstach kultury. 74. Przedstaw motyw męczeoskiej Syberii w literaturze i sztuce różnych epok. 75. Inspiracje mitologiczne w sztuce i literaturze poszczególnych epok. Przedstaw je, analizując wybrane teksty kultury. 76. Motyw miłości tragicznej w literaturze i sztuce wybranych epok. 77. Motyw szczęścia w literaturze i sztuce polskiej i obcej. 78. Rola taoca w literaturze i sztuce polskiej i obcej. Analizując temat określ funkcję taoca w kulturze. 79. Na wybranych przykładach zaprezentuj różne sposoby kreowania krajobrazu tatrzaoskiego w literaturze i sztuce. 80. Karykatura jako forma prezentowania postaci w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie na wybranych 81. Harmonia i niepokój w sztukach renesansu i baroku. Zanalizuj różnorodnośd ujęd tematów. 82. Impresjonizm jako sposób wyrażania emocji w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy wybranych dzieł. 83. Utopie społeczne w sztuce. Zanalizuj temat, odpowiadając na pytanie, czy możliwa jest praktyczna realizacja ideału? 84. Sztuka wobec niewyrażalnego. Scharakteryzuj s ymbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie. 85. Przedstaw różne spojrzenia na wieś i jej problemy w literaturze i sztukach plastycznych Młodej Polski. Dokonaj analizy wyciągniętych wniosków. 86. Zaprezentuj motyw powstania styczniowego w znanych Ci utworach literackich oraz innych dziełach sztuki. Oceo rangę tego wydarzenia. 87. Scharakteryzuj Stanisława Wyspiaoskiego jako poetę, dramaturga, plastyka. Odwołaj się do wybranych przykładów. 88. Różne spojrzenia na polski dwór szlachecki w literaturze i malarstwie. Zanalizuj wybrane wizerunki i omów różnice w kreacji majątków rodowych. 89. Artystyczne interpretacje zrywów narodowych. Zanalizuj problem w oparciu o wybrane obrazy twórców. 90. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Dokonaj analizy wybranych dzieł. 91. Zaprezentuj sławne inscenizacje Dziadów na polskich scenach. Oceo omawiane adaptacje. 92. Portret dziecka z ludu w nowelistyce. Dokonaj analizy w oparciu o poetyckie obrazki i malarstwo polskiego pozytywizmu. 4
93. 94. 95. 96. 97. Bardowie dawni i dzisiejsi. W realizacji tematu oprzyj się na bardach średniowiecznych oraz Jacku Kaczmarskim. Dzieło literackie a jego filmowa adaptacja. Przedstaw zagadnienie na wybranych Obraz świata w Sklepach cynamonowych i plastycznej twórczości Brunona Schulza. Dokonaj analizy porównawczej dzieł. Paryż, Warszawa, Petersburg obraz stolicy europejskiej w literaturze sztuce polskiej oraz obcej. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów zagadnienie na wybranych JĘZYK Na czym polega stylizacja biblijna? Omów jej funkcję w wybranych przykładach 98. utworów z różnych epok literackich oraz wskaż powody takiego zabiegu stylistycznego. 99. Zaprezentuj sposób barokowego obrazowania, odwołując się do wybranych wierszy J. A. Morsztyna lub D. Naborowskiego. 100. Pamiętniki J. Ch. Paska jako przykład stylu i języka barokowego. Wskaż cechy charakterystyczne stylu. 101. Językowy obraz świata sentymentalnego w. Dokonaj analizy tematu w oparci o wybrane teksty literatury polskiej obcej. 102. Specyfika powieści poetyckiej. Omów temat, wykorzystując literaturę polską i obcą. 103. Nowatorstwo poetyki Cypriana Kamila Norwida. Zanalizuj temat w oparciu o wybrane utwory artysty. 104. Poezja polska po zrzuceniu płaszcza Konrada. Dokonaj analizy językowej ugrupowao poetyckich XX-lecia międzywojennego, wskazując ich nowatorstwo. 105. Badanie zjawisk językowych charakterystycznych dla XX lecia międzywojennego i literatury II poł. XX wieku. 106. Odtwórz sposób budowania świata groteskowego na podstawie wybrnych utworów z różnych epok. 107. W świecie opowiadao Brunona Schulza Zanalizuj specyfikę prozy autora. 118. Psychoanaliza i behawioryzm jako dwie techniki mówienia o bohaterze. Zanalizuj temat na podstawie dwóch wybranych utworów literackich. 109. Na podstawie wybranych utworów Tadeusza Różewicza przedstaw koncepcję ściśniętego gardła w jego poezji. Wskaż źródła tego zabiegu. 110. Udowodnij na podstawie wybranych wierszy Mirona Białoszewskiego, że jego poezja jest nobilitacją powszechności. Realizm, realizm magiczny i socrealizm jako metody twórcze. Dokonaj analizy 111. wybranych utworów polskich i obcych, określając cechy charakterystyczne tych technik twórczych. 112. Metafory w języku polityki. Omów problem na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 113. Rola zapożyczeo językowych w rozwoju polszczyzny. Omów problem na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 114. Retoryka jako sztuka. Rozwio zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów literackich i publicystycznych. 115. Obraz Polski w tekstach hip-hopowych oraz rockowych. Porównaj kreacje kraju, wskazując dostrzeżone podobieostwa i różnice. Opracował Zespół Języka Polskiego 5