PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA

CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE FILIA W TURKU JULIAN TUWIM Zestawienie bibliograficzne w wyborze Opracowanie: Agnieszka Graczyk Turek, 2013

Julian Tuwim (1894-1953) poeta, satyryk, tłumacz, autor utworów dla dzieci. Jeden z czołowych przedstawicieli poezji polskiej XX wieku. Rok 2013 ustanowiony został Rokiem Juliana Tuwima. W tym roku obchodzimy bowiem jubileusz setnej rocznicy debiutu oraz sześćdziesiątej rocznicy śmierci tego poety. Niniejsza bibliografia ma charakter podmiotowo-przedmiotowy: - część podmiotowa obejmuje utwory napisane przez Juliana Tuwima, - część przedmiotowa obejmuje prace o Julianie Tuwimie jego życiu, działalności i twórczości. Trzecia część zestawienia zawiera wykaz artykułów z czasopism. Zestawienie zostało opracowane w oparciu o zbiory Centrum Doskonalenia Nauczycieli Publicznej Biblioteki Pedagogicznej w Koninie Filii w Turku. 1

LITERATURA PODMIOTU: WYDAWNICTWA ZWARTE 1. BAL w Operze / J. Tuwim. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1999 Sygn.: 36945 2. KULTURA literacka w przedszkolu: antologia. Cz. 2 / S. Frycie, I. Kaniowska- Lewańska. Wyd. 2 popr. i rozsz. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1998. s. 242-244 : Lokomotywa ; s. 245-247 : Ptasie radio ; s. 247-249 : Słoń Trąbalski ; s. 249-250 : Spóźniony słowik Sygn.: 30574-30577 3. KWIATY polskie / J. Tuwim. Wyd. 10. Warszawa : Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, 1985 Sygn.: 28449-28450 4. LISTY do przyjaciół-pisarzy / J. Tuwim. Warszawa : Czytelnik, 1979 Sygn.: 21219 5. OD STAFFA do Wojaczka : poezja polska 1939-1985 : antologia. T. 1 / B. Drozdowski, B. Urbankowski. Łódź : Wydawnictwo Łódzkie, 1988. s. 66-81 : Kwiaty polskie [fragmenty] i inne Sygn.: 30031 6. POEZJA polska okresu międzywojennego. Cz. 1 / wybór i wstęp M. Głowiński, J. Sławiński. Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. s. 105-125 Sygn.: 29246 7. SKAMANDRYCI / J. Marx. Warszawa : Wydawnictwo Alfa, 1993. s. 57-59 : Z Czyhania na Boga (1918) ; s. 59-65 : Z Sokratesa tańczącego (1920) ; s. 65-75 : Z Siódmej jesieni (1922) ; s. 76-79 : Z Czwartego tomu wierszy (1923) ; s. 79-83 : Ze Słów we krwi (1926) ; s. 84-88 : Z Rzeczy czarnoleskiej (1929) ; s. 89-97 : Z Biblii cygańskiej (1933) ; s. 97-106 : Z Treści gorejącej (1936) ; s. 107-109 : Z wierszy ocalałych (1947) ; s. 109-112 : Z nowych wierszy (1953) ; s. 112-117 : Z wierszy rozproszonych (1955) ; s. 117-122 : Wiersze z rękopisów ; s. 122-133 : Z Kwiatów polskich (1949) Sygn.: 32654 8. SŁOŃ Trąbalski / J. Tuwim. Wyd. 18. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1988 Sygn.: 29726-29728 9. SOKRATES tańczący / J. Tuwim [W:] Od Leśmiana : najpiękniejsze wiersze polskie / A. Kamieńska. Warszawa : Iskry, 1974. s. 70-72 Sygn.: 13887 10. W AEROPLANIE / J. Tuwim [W:] Poczytaj mi mamo. Księga Druga / [red. prowadzący J. Wajs]. Warszawa : Wydawnictwo Nasza Księgarnia", 2011. s. 135-159 Sygn.: 46290 2

11. WIERSZE dla dzieci / J. Tuwim. Wyd. 10. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1985 Sygn.: 26655 26657 12. WIERSZE skandaliczne / J. Tuwim. Białystok : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983 Sygn.: 25283 13. WYBÓR dzieł. Poezje / J. Tuwim. Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2004 Sygn.: 42353 14. WYLĘKNIONY bluźnierca / J. Tuwim. Warszawa : Agencja Praw Autorskich i Wydawnictwo Interart, 1996 Sygn.: 35450 LITERATURA PRZEDMIOTU 15. CIĘŻKIE norwidy czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej / S. Falkowski, P. Stępień. Warszawa : Świat Książki, 2009. s. 443-460 : Mieszkanie, dom z ogrodem i ocean wieczności. O poezji Juliana Tuwima Sygn.: 44815 16. DWUDZIESTOLECIE międzywojenne / J. Kwiatkowski. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001 Sygn.: 39664 17. FILOZOFIA słowa Juliana Tuwima / J. Sawicka. Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1975 Sygn.: 15119 18. JAK PROWADZIĆ świetlicę szkolną : poradnik / M. Chylińska. Warszawa : Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Żak, 2002. s. 44-45 : Lubimy czytać wiersze Jana Brzechwy i Juliana Tuwima dla dzieci [scenariusz zajęć świetlicowych] Sygn.: 41850 19. JULIAN Tuwim / A. Węgrzyniak [W:] Historia literatury polskiej w dziesięciu tomach. T. 8. Dwudziestolecie międzywojenne / red. A. Skoczek. Bochnia : Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza; Gdów: Wydawnictwo SMS, [2005]. s. 261-284 Sygn.: 42209 20. JULIAN Tuwim / J. Sawicka. Warszawa : Wiedza Powszechna, 1986 Sygn.: 28061 21. JULIAN Tuwim : bibliografia / J. Stradecki. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959 Sygn.: 6527 3

22. JULIAN Tuwim - poezja przeciwieństw / S. Gawliński [W:] Lektury polonistyczne : dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T.1 / pod red. R. Nycza i J. Jarzębskiego. Kraków : Universitas, 1997. - s. 111-125 Sygn.: 35496 23. JULIAN Tuwim Zadymka / I. Opacki [W:] Liryka polska : interpretacje / pod red. J. Prokopa, J. Sławińskiego. Gdańsk : Wydawnictwo słowo/obraz/terytoria, 2001. s. 320-342 Sygn.: 40596 24. JULIANA Tuwima De Revolutionibus : propozycje interpretacyjne Balu w operze / L. Neuger [W:] Lektury polonistyczne : dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T.2 / pod red. R. Nycza. Kraków : Universitas, 1999. - s. 266-288 Sygn.: 37723 25. KSIĄŻKA moich wspomnień / J. Iwaszkiewicz. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1983 Sygn.: 24632 26. LABIRYNT w oranżerii. Kwiaty polskie Juliana Tuwima / P. Michałowski [W:] Lektury polonistyczne : dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T.2 / pod red. R. Nycza. Kraków : Universitas, 1999. - s. 417-441 Sygn.: 37723 27. LEKSYKON polskich pisarzy współczesnych. T. 2. N - Ż / P. Kuncewicz. Warszawa : Graf-Punkt, 1995. s. 366-369 : Julian Tuwim Sygn.: 33552 [czytelnia] 28. LITERATURA dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939 : zarys monograficzny, materiały / J. Z. Białek. Wyd. 2. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1987. s. 85-92 : Szkoła poetycka Juliana Tuwima i Jana Brzechwy Sygn.: 29299 29. LITERATURA osobna / J. Cieślikowski. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1985. s. 122-128: Najbardziej popularny wiersz Tuwima Sygn.: 26978 30. LITERATURA polska : epoki literackie, prądy i kierunki, dzieła i twórcy / [red.] S. Żurawski. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. s. 745-746 : Tuwim Julian Sygn.: 43493 [czytelnia] 31. MALOWNICZY most do poezji : wiersze Brzechwy i Tuwima w edukacji i wspomaganiu rozwoju dziecka / K. Krasoń. Kraków : Wydawnictwo Edukacyjne, 1999 Sygn.: 37354 4

32. MARMUR i blask : studia, szkice, artykuły o poezji polskiej od Mickiewicza do Miłosza / D. T. Lebioda. Bydgoszcz : Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2000. s. 258-263 : Królom równy : Pogrzeb Słowackiego Juliana Tuwima Sygn.: 39622 33. O POEZJI : szkice / B. Drozdowski. Warszawa : Iskry, 1977. s. 36-41 : Wobec Kwiatów polskich Sygn.: 19437 34. OD LEŚMIANA : najpiękniejsze wiersze polskie / A. Kamieńska. Warszawa : Iskry, 1974. s. 70-79 : Julian Tuwim (1894-1953) Sygn.: 13887 35. POECI czterech pokoleń / A. Sandaeur. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1977. s. 43-63 : Julian Tuwim ; s. 64-83 : O człowieku, który był diabłem (Julian Tuwim po raz wtóry) Sygn.: 19673 36. POETYKA Tuwima a polska tradycja literacka / M. Głowiński. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1962 Sygn.: 6446 37. POEZJA Juliana Tuwima / M. Wyka [W:] Autorzy naszych lektur : szkice o pisarzach współczesnych / pod red. W. Maciąga. Wyd. 4 zm. Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. s. 16-27 Sygn.: 28482, 29094 38. POEZJA Juliana Tuwima w szkole / B. Gendek. Kraków : Oficyna Wydawnicza Impuls, 2000 Sygn.: 39220 39. PORTRETY i szkice literackie / A. Hutnikiewicz. Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976. s. 205-213 : O poezji Tuwima Sygn.: 17580 40. RZECZ wyobraźni / K. Wyka. Wyd. 2 rozsz. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977 Sygn.: 19695 41. SCENARIUSZE półwariackie czyli poezja współczesna w szkole / S. Bortnowski. Warszawa : Wydawnictwo Stentor, 1997. s. 61-73 : Szalone, wielokrotne, olśniewające Rwanie bzu Sygn.: 35620 42. SKAMANDRYCI / J. Marx. Warszawa : Wydawnictwo Alfa, 1993. s. 17-55: Dytyrambista, hipnotyzer i prestidigitator Sygn.: 32654 5

43. TRZYDZIESTOLECIE 1914-1944 / A. Nasiłowska. Wyd. 3. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. 51-56 : Młodość radosna Sygn.: 40373 44. TWARZ Tuwima / P. Matywiecki. Warszawa : Wydawnictwo W.A.B., 2007 Sygn.: 43514 45. W KRĘGU Skamandra / J. Stradecki. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977 Sygn.: 18991 46. WARSZTAT Czarodzieja / M. Warneńska. Łódź : Wydawnictwo Łódzkie, 1975 Sygn.: 16175 47. WĘDRÓWKI po rymach Brzechwy i Tuwima : propozycje analizy i interpretacji dla nauczycieli i dzieci w młodszym wieku szkolnym / J. Koryl, T. Piątek. Rzeszów : Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, 1998 Sygn.: 39964 48. WSPÓŁCZEŚNI polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 8. Ste-V / oprac. zespół pod red. J. Czachowskiej, A. Szałagan. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003. s. 385-404 : Tuwim Julian Sygn.: 42831 [czytelnia] 49. Z BLISKA : szkice literackie / R. Matuszewski. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1981. s. 21-30 : Tuwim Sygn.: 23008 ARTYKUŁY Z CZASOPISM 50. ANIOŁ zaniemówił najpiękniejszym wierszem - sugestie metodyczne na temat Choinki J. Tuwima / Z. Lisiecka // Język Polski w Szkole dla klas IV-VIII. 1995/1996, z. 5, s. 81-84 51. BAWMY się wierszami dla dzieci Juliana Tuwima / E. Gałuszkiewicz, J. Wawrzyn // Nauczanie Początkowe. 2002/2003, nr 2, s.40-45 52. BOKSER jako zbawca? / B. Chrząstowska, S. Wysłouch // Polonistyka. 2006, nr 4, s. 49-50 53. CHIŃCZYK na lekcji, czyli Rwanie bzu Juliana Tuwima na zajęciach z języka polskiego / J. Waligóra // Ojczyzna Polszczyzna. 1996, nr 1, s. 20-23 54. CUDOWNA i zabawna kraina Juliana Tuwima: konkurs czytelniczy dla klas I-III / R. Chraniuk // Wszystko dla Szkoły. 2002, nr 10, s. 13-14 55. CZYTANIE Tuwima : wokół wiersza W lesie / J. Waligóra // Polonistyka. 2000, nr 2, s. 108-112 6

56. "DWA wiatry" Juliana Tuwima w klasie IV - cykl jednostek lekcyjnych / Z. Lisiecka // Język Polski w Szkole dla klas IV-VIII. 1993/1994, z. 1/2, s. 45-57 57. DWA wiatry : scenariusz zajęć z młodszymi dziećmi integrujący działania plastyczne, muzyczne i ruchowe / B. Sobczak-Osewska // Klanza w Szkole. 2004, nr 2, s.27-30 58. I TRWAĆ w uporze : Julian Tuwim o poecie i poezji / K. Szewczyk // Polonistyka. 2000, nr 2, s. 103-107 59. ILUSTRACJE do wiersza Okulary Juliana Tuwima / E. Szefler // Wychowanie w Przedszkolu 2003, nr 10, s. 598-604 60. INTERTEKSTUALNE czytanie Tuwima / H. Gradkowski // Język Polski w Szkole Średniej. 1997/1998, nr 4, s. 30-40 61. JULIAN Tuwim. Godzina literacka - montaż słowno - muzyczny / G. Kozłowska // Poradnik Bibliotekarza. 1995, nr 6, s.34-35 62. KIEDY autorytet staje się przyjacielem... / M. Szczot // Polonistyka. 2002, nr 3, s. 162-164 63. KTO podróżuje ten nie leniuchuje // Wychowanie w Przedszkolu. 2008, nr 7, s. 34-38 [Scenariusz dziecięcych warsztatów teatralnych oparty na motywach utworu J. Tuwima Pan Maluśkiewicz i wieloryb ] 64. LIRYCZNE biedy w wierszach dla dzieci Juliana Tuwima / A. Baluch. // Wychowanie w Przedszkolu. 1999, nr 1, s. 12-13 65. LOKOMOTYWA Tuwima w książce i na ekranie : o ilustracjach G. Gurowskiej i adaptacji Z. Rybczyńskiego / S. Wysłouch // Polonistyka. 2012, nr 1, s. 22-24 66. LOKOMOTYWA Tuwima: wariacje i konteksty (od wiersza dla dzieci do wiersza o Zagładzie) / K. Kuczyńska-Koschany // Polonistyka. 2012, nr 1, s. 6-13 67. MAGICZNE wiersze Julian Tuwima : konkurs / E. Wójcicka // Biblioteka w Szkole. 1999, nr 4, s. 15-19 68. MARZENIA kapuśniaczka : konspekt lekcji dla klasy IV / E. Szczepanik // Wszystko dla Szkoły. 2004, nr 11, s.7-8 69. O JULIANIE Tuwimie po łacinie / D. Żuchowska // Języki Obce w Szkole. 2006, nr 6, s. 241-248 70. O TŁUMACZENIU Lokomotywy" na czeski / J. Baluch // Polonistyka. 2012, nr 1, s. 14-21 71. OPRACOWANIE dwujęzyczne bajki Rzepka / R. Woźniak // Nauczanie Początkowe. 2001/2002, nr 2, s.47-50 7

72. OPRACOWANIE lektury dla I klasy Lokomotywa J. Tuwima / M. Nadolna // Życie Szkoły 1998, nr 5, s. 281-284 73. PAN z pierwszego piętra / J. Maleszyńska // Polonistyka. 2008, nr 9, s. 30-35 74. PASJE i namiętności Juliana Tuwima : scenariusz spotkania / E. Wójcicka // Biblioteka w Szkole. 1999, nr 4, s. 12-14 75. POZNAJEMY wiersze Juliana Tuwima : konkurs czytelniczy / E. Kwiecień // Życie Szkoły. 2004, nr 5, s. 52-54 76. PROPOZYCJA metodycznego opracowania utworu Dwa wiatry Juliana Tuwima / J. Winiarczyk / Język Polski w Szkole dla klas IV-VIII. 1993/1994, z. 1/2, s. 58-60 77. PROPOZYCJA opracowania wiesza Julian Tuwima,,Spóźniony słowik w kl. IV-VI / I. Matysiuk // Język Polski w Szkole dla klas IV-VIII. 1995/1996, nr 4, s. 39-42 78. PRZEPYTYWANKA dla wielbicieli twórczości Juliana Tuwima / E. Skiba // Poradnik Bibliotekarza. 1995, nr 1, s. 26-28 79. PRZYKŁADY inscenizacji utworów Juliana Tuwima / J. Kiercz // Nauczanie Początkowe. 1993/1994, nr 6, s. 41-57 80. PTASIE radio nadało / J. Witek // Biblioteka w Szkole. 2004, nr 12, s.26 81. RZECZY atakują - "Meble" J. Tuwima i "Ukrzesłowienie" A. Wróblewskiego / I. Kozłowska // Polonistyka. 2011, nr 6, s. 32-37 [porównanie wiersza i obrazu] 82. "SCHERZO" Juliana Tuwima / M. Majewska // Cogito. 2007, nr 10, s. 64 65 83.,,SŁOŃ TRĄBALSKI Julian Tuwima / I. Lech, J. Wysocka // Nauczanie Początkowe. 1993/1994, nr 6, s. 16-18 84. SOCREALISTYCZNA palinodia : Jamby polityczne Juliana Tuwima / M. Zawodniak // Pamiętnik Literacki. 1995, nr 3, s. 35-43 85. SPÓJRZ na świat przez różowe okulary : propozycja metodyczna dla klasy IV / B. Ciborowska-Lipko // Język Polski w Szkole IV-VI. 2003/2004, nr 4, s.62-68 86. SZUKAJ wiatru w polu... : impresje na temat wiersza Juliana Tuwima Dwa wiatry : scenariusz dwugodzinnej lekcji języka polskiego dla klasy czwartej szkoły podstawowej / J. Smuniewska, A. Wasążnik // Grupa i Zabawa. 2001, nr 2, s. 11-15 87. ŚLADAMI wiersza - Łódź Juliana Tuwima / I. Lewandowicz // Polonistyka. 2010, nr 6, s. 37-39 [scenariusz zajęć] 8

88. ŚWIAT dziecka w poezji Julian Tuwima / M. Ziółkowska-Sobecka // Wychowanie Przedszkolu. 1994, nr 10,s. 579-586 89. TUWIM kontra Ważyk, czyli Oniegin w służbie socjalizmu / M. Rychlewski // Polonistyka. 2000, nr 6, s. 347-352 90. TUWIM Matywieckiego / L. Szaruga // Nowe Książki. 2007, nr 8, s. 12-13 [Zawiera rec. książki: Twarz Tuwima / Piotr Matywiecki. - Warszawa, 2007] 91. TUWIM znany i mniej znany : scenariusz montażu literacko-muzycznego dla szkół ponadpodstawowych / M. Ptak-Chowańska // Biblioteka w Szkole. 2004, nr 12, s.16-17 92. TUWIMOWSKA kawiarenka Pod Słowikami - ślubowanie uczniów klas I / E. Kuzańska // Wszystko dla Szkoły. 2002, nr 10, s. 16-17 93. WAKACYJNA lokomotywa z wierszami Juliana Tuwima / J. Kołtun // Poradnik Bibliotekarza. 2002, nr 7-8, s. 36-38 [Impreza dla dzieci klas I-VI z wykorzystaniem wierszy Juliana Tuwima] 94. WIERSZE Juliana Tuwima / J. Wysłowska // Cogito. 2010, nr 7, s. 30 95. WIERSZE Juliana Tuwima bawią i uczą - konkurs czytelniczy / B. Oparczyk // Wszystko dla Szkoły. 2004, nr 2, s. 17 96. WYKORZYSTANIE wiersza Juliana Tuwima Słówka i słufka w nauce ortografii - scenariusz zajęć dla klasy II / M. Gogolewska-Tośka // Nauczanie Początkowe : kształcenie zintegrowane. 2011/2012, nr 4, s. 76-83 97. Z TUWIMEM weselej! : propozycja scenariusza imprezy / G. Łakomy // Poradnik Bibliotekarza. 1996, nr 6, s.34-35 98. ZAGADKI literowe : konkurs dla uczniów szkoły podstawowej promujący twórczość Juliana Tuwima i Jana Brzechwy / J. Witek // Biblioteka w Szkole. 2007, nr 2, s. 15 9