Obiekty sakralne w dorzeczu Żylicy i Koszarawy. ks. Stanisław Cader

Mojej Mamie

Obiekty sakralne w dorzeczu Żylicy i Koszarawy ks. Stanisław Cader

Copyright STANISŁAW CADER KĘTY 2013 Zdjęcia / obróbka Krzysztof Haase Druk DRUKARNIA POPPART www.poppart.pl ISBN: 978-83-926116-2-2

SŁOWO WSTĘPNE 5

6

Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny ŻYWIEC (konkatedra)

Obecny gotycki kościółparafialny zbudowany zostałna początku XV wieku na miejscu drewnianej świątyni pw. Wszystkich Świętych w Starym Żywcu. Właściciele Żywiecczyzny zadbali o rozbudowę kościoła w XVI wieku. W 1547 roku świątynia została uroczyście poświecona przez biskupa krakowskiego Erazma Ciołka, który nadałmu wezwanie narodzenia najświętszej Maryi panny i św. Wawrzyńca. Na przełomie XVI i XVII wieku od strony północnej wzniesiona została kaplica pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zwana kaplicą Komorowskich, w której znajduje się ołtarz św. Józefa. Na szczycie ołtarza umieszczony został wizerunek Jana Chrzciciela, a po bokach figury Jana Nepomucena i Jana Kantego. Z kolei w 1639 roku od strony wschodniej dobudowano kapliczkę Ogrojca. Obok kościoła od strony północnej wynosi się dzwonnica zbudowana w 1582 r. W 1585 roku wieżę podwyższono, dobudowując do jej pierwotnej części, wzniesionej z kamienia, część górną z cegły. W 1711 roku kościółodnowiono w stylu barokowym, po pożarze, w którym spaliłsię szczyt wieży i zawaliłsię hełm z krzyżem, niszcząc dach prezbiterium. Wtedy to podwyższono prezbiterium, a całość nakryto sklepieniem kolebkowym z lunetami, zastępując nim 9

10 wcześniejsze sieciowe. Zmieniono również ostrołukowy kształt okien na obecny. W roku 1745 rozpoczęła się odbudowa wieży, którą nakryto nie strzelistym hełmem, jak przez pożarem, a obecnym. Po raz kolejny wieżę odnowiono po następnym uszkodzeniu przez piorun w 1821 roku. W 1903 roku dobudowano od strony południowej nową zakrystię, a w 1929 roku przy południowej ścianie nawy głównej wzniesiono kaplicę grobową rodziny Habsburgów, wzorowaną na stylu renesansowym. Dziś zwana jest ona również kaplicą Matki Boskiej Częstochowskiej, ponieważ w jej ołtarzu znajduje się kopia wizerunku Matki Boskiej z Jasnej Góry. Wystrój kościoła jest w większości barokowy, znajdują się w nim jednak również elementy wcześniejsze. Ołtarz główny, mający formę płaskorzeźby ze sceną Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, pochodzi z roku 1542 roku. Jest późnogotyckim tryptykiem z dwoma skrzydłami, a sprowadzono go z Budzimia na Węgrzech. W 1617 roku ufundowany zostałołtarz Trójcy Świętej. W 1625 i w 1632 roku ks. Kozatiusz sprowadziłz Krakowa dwa stare ołtarze: Matki Boskiej Pocieszenia i św. Agnieszki. W ołtarzu Matki Boskiej Pocieszenia umieszczony został wizerunek Matki Boskiej Tronującej, datowany na lata 1460 1477, obecnie znajduje się on w Muzeum Miejskim. W 1724 roku kościół otrzymał barokowy ołtarz, którego koszt pokrył Franciszek

Wielopolski. Dwie potężne kolumny oplecione girlandą podtrzymują naczółek z grupą Trójcy Świętej. U dołu znajdują się figury św. Hieronima i Karola Boromeusza oraz św. Franciszka i Jana Ewangelisty. W centrum umieszczona jest figura Marii Panny Niepokalanie Poczętej w rozwianym płaszczu. Po bokach ołtarza nad bramkami, w owalnych obramowaniach przedstawiono wizerunki św. Wojciecha i św. Stanisława, głównych patronów Polski. Barokowa jest również ambona, pochodząca z. 1748 roku, zdobiona z przodu imieniem Marii w otoczeniu promieni i obłoków oraz aniołów. W 1930 roku wykonano dwa neogotyckie ołtarze. W jednym z nich umieszczono płaskorzeźbę Zaśnięcia Marii Panny, połączoną ze skrzydłami z ołtarza różańcowego, a w drugim obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. W pobliżu prezbiterium zwracają uwagę wykonane przez snycerzy żywieckich stalle zdobione na zapleckach płaskorzeźbami wyobrażającymi sceny z życia Jezusa i Maryi. Na chórze umieszczone zostały bogato zdobione organy. Parapet chóru oraz oprawa pozytywu zostały udekorowane snycerskimi i rzeźbiarskimi elementami przedstawiającymi sploty akantu, girlandy kwiatów, wstęgi, owoce oraz postaci putta i aniołów z instrumentami muzycznymi i rogami obfitości. Teren wokółkościoła byłdo końca XVIII w. terenem cmentarza. W 1992 r. papież Jan PawełII powołałdo życia diecezję bielsko-żywiecką, a kościół parafialny pw. Narodzenia NMP w Żywcu zostałpodniesiony do rangi konkatedry. 11

12

Kościółpw. Świętego Krzyża ŻYWIEC

15

16 KościółŚwiętego Krzyża wzniesiony zostałna początku XV wieku. Mieszkańcy zwali go również kościołem Trzech Krzyży. Pierwotna bryła świątyni zbudowana została w stylu gotyckim, natomiast dobudowywane później do niej elementy miały już charakter barokowy. W 1690 roku np. powiększono prezbiterium i dobudowano do niego kolistą absydę. Kaplica Ogrójca i wieża pochodzą dopiero z 1878 i 1910 roku. Nawa główna nakryta jest kolebkowym sklepieniem, zaś spadzisty dach pokrywa gont. Na zewnętrznej ścianie kościoła, tuż przy absydzie, umieszczono figuralną scenę z Golgoty Chrystus wiszący na krzyżu w otoczeniu dobrego i złego łotra. Figury pochodzą z okresu baroku i wykonane są w drewnie. Niewątpliwą ozdobą kościoła jest jego wystrój. Z wczesnego baroku pochodzi piękny drewniany krzyż, któremu towarzyszą figury Matki Bolesnej, św. Jana Ewangelisty oraz Marii Magdaleny. Są to barokowe rzeźby wykonane z drewna i polichromowane. Kościółotaczałkiedyś cmentarz, o którym przypomina jedyny zachowany kamienny krzyż mający się znajdować na grobie złoczyńcy skazanego przez sąd na karę śmierci.

Kościółpw. Świętego Marka ŻYWIEC

W 1591 w Żywcu szerzyła się zaraza, w której mieszkańcy upatrywali kary za grzechy. Postanowiono zatem o wybudowaniu z legatów testamentowych świątyni przebłagalnej, dzięki której Bóg odwróciłby chorobę. Kościół, pierwotnie drewniany, dziś jest budowlą murowaną (wzniesioną w 1885r.). W wnęce pod wieżą umieszczony została XVII-wieczny wizerunek św. Marka. Jest to drewniana polichromowana płaskorzeźba. Wystrój świątyni stanowiłkiedyś gotycki tryptyk, z którego pozostały dziś tylko dwa skrzydła z wizerunkami Chrystusa Bolesnego, Matki Boskiej oraz świętych. Zachowane części tryptyku znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Wraz z kościołem powstawałcmentarz, który zachowałsię do dzisiaj. Korzystano z niego jeszcze na pocz. XX w. Szczególną uwagę zwraca znajdująca się tam kamienna rzeźba św. Józefa z Dzieciątkiem, pochodząca prawdopodobnie z 1797r. najstarszy obiekt na cmentarzu (gruntownie odrestaurowana w 2012r.) oraz kaplica grobowa z piaskowca stylizowana na gotyk. 19

20

Kościółpw. Przemienienia Pańskiego ŻYWIEC

23

24 Pierwotnie drewniany, obecnie murowany kościółpołożony jest na terenie cmentarza Przemienienia Pańskiego na miejscu zwanym niegdyś Górą Borkowską. Stała tu już od 1647r. kamienna Boża Męka, ufundowana przez mieszczanina żywieckiego Jana Frankowicza. Budowę świątyni zainicjowali w 1701 roku wójt Żywca Andrzej Komoniecki i jego żona Zofia. W latach 1850-1856 dawny kościół drewniany zastąpiono przez obecny murowany, wzniesiony dzięki ofiarności mieszczan żywieckich Większość zabytkowych elementów wystroju kościoła (m. in. epitafium z portretem fundatora kościoła) znajduje się dziś w Muzeum Żywieckim.

Kościółpw. Najśw. Marii Panny Nieustającej Pomocy KOCURÓ W

27

28 Kościół, a w zasadzie kaplica znajduje się w dzielnicy Żywca zwanej Kocurów-Koleby, stanowiącej niegdyś odrębną wieś, włączoną w administracyjne dzielnice miasta w 1950r. Mieszkańcy Kocurowa postanowili na miejscu dawnej dzwonnicy wybudować własną świątynię w 1933r. Stała się ona nie tylko miejscem odprawiania nabożeństw maryjnych i Mszy św. w ważniejsze święta religijne, ale również nauczania religii. Niedaleko kaplicy w roku 1996 wzniesiono nowy kościółmatki Boskiej Nieustającej Pomocy, który mógłpomieścić znacznie większą liczbę wiernych. Kamień węgielny poświęcił 22 maja 1995 roku Jan PawełII, 27 czerwca 1996 roku biskup Tadeusz Rakoczy uroczyście wmurowałkamień oraz odprawiłna terenie budowy mszę odpustową. W surowym stanie kościółbyłukończony już w grudniu 1996 roku, tak, że 24 grudnia odprawiono pasterkę pierwszą mszę w nowej świątyni.

Parafia pw. Andrzeja Apostoła GILOWICE

Gilowice to parafia, w której znajduje się drewniana świątynia wykonana w stylu gotyku śląsko-małopolskiego, zaliczana do zabytków klasy 0, leżąca na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Istnienie parafii św. Andrzeja Apostola po raz pierwszy wzmiankuje spis świętopietrza z lat 1325-1327. Pierwotnie kościół znajdował się w Rychwałdzie, skąd w 1757 r. przeniesiono go do Gilowic, po zbudowaniu dla rychwałdzkiej parafii świątyni murowanej. Znajdujący się wcześniej w Gilowicach kościół drewniany rozebrano i zużyto do wzniesienia kaplicy Serca Pana Jezusa w Rychwałdzie. Wieżę, oddzielnie stojącą od strony zachodniej, dobudowano później. Gilowicki kościółposiada dwa najstarsze w okolicy dzwony: Andrzej z roku 1535 i Jan z roku 1584. Kościółjest orientowany o konstrukcji zrębowej, jednonawowy, zbudowany zostałna planie krzyża z bali jodłowych. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia, po przeciwnej stronie znajduje się kaplica Serca Pana Jezusa. Sklepienie kościoła, przebudowane w XIX w. jest łukowe-pozorne kołyskowe. Kalenicę wieńczy sześcioboczna wieżyczka sygnaturowa przykryta cebulowym hełmem, dach kryty jest gontami. Kościółokalają otwarte soboty. Wyposażenie kościoła w całości jest barokowe i klasycystyczne. Wyposażenie stanowi m. in. późnobarokowy, pochodzący z 1708r. ołtarz. Szczególnie cenna jest umieszczona w nim gotycka drewniana rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 3. ćwierci XIV w. Ambona pochodzi z I poł. XVII w., jest bogato zdobiona. Pierwotna polichromia została jednak zatynkowana, co spowodowało znaczną utratę wartości estetycznej kościoła. 31

32

Parafia pw. Michała Archanioła ŁĘKAWICA

Kościół, który współcześnie podziwiać możemy w Łękawicy, zostałwybudowany dzięki wysiłkowi mieszkańców w ciągu 5 lat od roku 1992. Świątynia powstała w miejscu zabytkowego drewnianego kościoła z 1547 r. zbudowanego w stylu śląsko-małopolskim. Ten bezcenny obiekt doszczętnie spłonąłwraz z polichromią dziełem żywieckiego malarza Fabiana Sabinowicza. Z pożaru ocalała jedynie monstrancja, parę naczyń liturgicznych, kilka zabytkowych obrazów oraz kamienna posadzka świątyni, wykonana w 1824 r., a także grota z figurą Matki Boskiej Różańcowej, stojąca u podnóża miejsca w którym stał kościół. 27 października 1992r. ks. biskup Tadeusz Rakoczy odprawił mszę świętą polową przy zgliszczach dawnej świątyni, deklarują swoje wsparcie przy budowie nowej świątyni. Pod przewodnictwem ks. proboszcza Jerzego Smalcerza szybko zorganizował się parafialny Komitet Budowy Kościoła. Latem 1993 r. ruszyły prace budowlane przy wznoszeniu nowej 35

36 świątyni. W dniu 29 września tegoż roku wmurowano w jej ściany kamień węgielny pochodzący z bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie, poświęcony przez papieża Jana Pawła II. Uroczystości poświęcenia nowego kościoła parafialnego pw. św. Michała Archanioła przewodniczył29 września 1997 r. ks. biskup Tadeusz Rakoczy, ordynariusz diecezji bielskożywieckiej. Uwagę wchodzących do kościoła wiernych przykuwają drewniany krucyfiks wiszący na ścianie prezbiterium nad ołtarzem oraz oryginalne płaskorzeźby stacji Drogi Krzyżowej. Wrażenie robi również dwukondygnacyjny chór muzyczny. W ołtarzach bocznych umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej oraz płaskorzeźbę przedstawiającą św. Jerzego walczącego ze smokiem. W tle niejako znajduje się miniatura starej drewnianej świątyni.

Parafia pw. Najśw. Marii Panny Wspomożenia Wiernych PRZYŁĘKÓ W

Kaplica w Przyłękowie wzniesiona została po objawieniach, które miały miejsce w 1886r. Zrozpaczony chorobą córki ojciec - Wojciech Stefka modliłsię o jej uzdrowienie. Zmęczony zasnąłi wtedy objawiła mu się Matka Boża i poleciła wybudowanie kaplicy na Górce. Z braku funduszy zablokowano budowę kościoła, najpierw więc Stefko przy wsparciu sąsiadów wybudowałkapliczkę z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej i Pana Jezusa Nazareńskiego (oba wizerunki znajdują się w kościele). Wydarzyłsię kolejny cud w lipcu, niedaleko kaplicy, ludzie zobaczyli biały puch podobny do śniegu. Wzmożono wysiłki, by na miejscu wskazanym przez Matkę Bożą zbudować kościół. Kiedy wkopano słup do ziemi, pojawiło się źródełko, z którego trysnęła woda. Marysia, obmyta w tej wodzie, odzyskała wzrok. W 1896 r. poświęcono kamień węgielny pod obecne sanktuarium, a w 1902r. prace ukończono i sprowadzono 39

40 z Krakowa figurę Matki Bożej do ołtarza. Maryja na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko, w prawej ręce dzierży wielkie berło zakończone krzyżem. Na Jej głowie widnieje korona, a suknia przewiązana jest w talii złocistą szarfą, zaś szeroki płaszcz, błękitnego koloru, lamowany złotymi nićmi otula Jej postać klamrą. Po II wojnie światowej, w 1947 r. poświęcono dzwony, a w 1949 r. wybudowano zakrystię. W roku 1953 opiekę nad kościołem zaczęli sprawować księża salezjanie. W 1985 r. decyzją metropolity krakowskiego ks. kardynała Franciszka Macharskiego erygowano parafię Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. W 2008r. dekretem bpa T. Rakoczego Przyłęków stałsię sanktuarium diecezjalnym.

Parafia pw. Świętego Mikołaja RYCHWAŁD

43

44 Początki Rychwałdu sięgają przełomu XIII i XIV wieku, kiedy to osiedliły się w nim przybyłe tu z Moraw rodziny. Wieś przeszła z rąk księcia oświęcimskiego we władanie Komorowskich (1471r.), wtedy to z inicjatywy Piotra Komorowskiego powstała parafia w Rychwałdzie. W 1. poł. XVI wieku zbudowano tu niewielki drewniany kościółpod wezwaniem św. Mikołaja. Poświęcono go w 1547 roku. Około r. 1644 Rychwałd stałsię ośrodkiem kultu Maryjnego z cudownym obrazem Matki Boskiej, do którego bardzo szybko zaczęły przybywać licznie pielgrzymi. Ze względu na rosnącą sławę sanktuarium rychwałdzkiego w 1732 roku poświęcono kamień węgielny z zamiarem zbudowania świątyni większej, bardziej przestronnej dla pielgrzymów. Budowę rozpoczęto dopiero w 1741r., a konsekracji nowego kościoła dokonał w 1756 roku biskup krakowski Franciszek Potkański. Trzynawowa świątynia zbudowana została w stylu barokowym. W bogatym wystroju kościoła zwraca uwagę późnobarokowy drewniany ołtarz główny. W jego nastawie, zdobionej przez cztery kolumny oraz cztery posągi aniołów, pod baldachimem, znajduje się łaskami słynący, cudowny obraz Matki Bożej. Wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus na ręku namalowany jest na lipowej desce i pochodzi prawdopodobnie z XV wieku. W 1644 roku Katarzyna Komorowska podarowała obraz kościołowi parafialnemu, gdzie początkowo został umieszczony w nawie bocznej. Parafianie szybko doszli do przekonania, że Matka Najświętsza upodobała sobie miejsce i wizerunek rychwałdzki i obdarza przez niego wiernych szczególnymi

łaskami. W roku 1647 zanotowano pierwszy cud uzdrowienie rodziny, która z wdzięczności oddała się Maryi w opiekę. Aktu ofiarowania dokonywały również kolejne rodziny w parafii i pielgrzymujący tam wierni. Szczególnie gorąco uciekali się do wstawiennictwa Matki Bożej wierni całej żywiecczyzny podczas potopu szwedzkiego. W 1658 roku parafię rychwałdzką wizytował bp Mikołaj Oborski, który konsekrował ołtarz pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ze słynącym łaskami obrazem, a następnie wydałdekret uznający cudowny charakter obrazu. Powszechnie uważano odtąd Matkę Bożą Rychwałdzką za Patronkę i Opiekunkę Ziemi Żywieckiej. W 1965 roku Prymas Polski ks. KardynałWyszyński razem z ówczesnym ks. Arcybiskupem Karolem Wojtyłą dokonali koronacji wizerunku Maryi. W prezbiterium znajdują się jeszcze dwa barokowe ołtarze: jeden z obrazem św. Mikołaja ze św. Hieronimem i św. Karolem, po bokach umieszczone są posągi św. Szczepana i św. Wawrzyńca; drugi z obrazem św. Szymona i Judy Tadeusza, po bokach z posągami św. Jakuba St. i Jana Ewangelisty pochodzący z XVI w. Prezbiterium zdobią cztery witraże wykonane w 1935 roku przez Romańczyka z Krakowa. W lewej nawie kościoła znajduje się XIX-wieczny ołtarz Trójcy Świętej z obrazem Serca Pana Jezusa. Po prawej stronie znajduje się natomist ołtarz świętego Maksymiliana i figura św. Franciszka. Polichromia w kościele została wykonana w 1930 roku. Na sklepieniu prezbiterium widnieje Duch Św. i Chrystus Król, na sklepieniu nawy głównej siedem Boleści 45

46 Matki Najświętszej. Od 1946 roku parafię w Rychwałdzie objęli franciszkanie, która została im powierzona przez metropolitę krakowskiego kard. Stefana Adama Sapiehę.

Parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy ŚWINNA

W maju 2012r. ks. bp. Tadeusz Rakoczy konsekrowałkościółpw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Świnnej, o budowie którego podjęto decyzję w 1981r. Pięć lat później wmurowano kamień węgielny, który poświęciłpapież Jan PawełII podczas wizyty w Krakowie w 1983r. oraz odprawiono pierwszą odpustową Mszę św. 1 sierpnia 1987 r. ks. kardynał Franciszek Macharski wydałdekret erygowania nowej parafii. Kościółwzniesiony zostałw całości ze składek i przy pomocy parafian. 49

50

Parafia pw. Matki Bożej Różańcowej TRZEBINIA

53

54 W zapiskach do dziejów miasta Żywca, Trzebinia jest wspomniana wraz z Juszczyną już w 1630r. przy okazji opisu grasujących w tych wsiach zbójnikach. Wieś najpierw należała do parafii Narodzenia NMP, a od 1968r. do parafii Chrystusa Króla w Żywcu-Sporyszu. Pierwotnie msze św. odprawiano w miejscowej kaplicy pw. Królowej Różańcowej, w tzw. Betlejemce. W 1945 r. powstałkomitet rozbudowy, a mieszkańcy wsi zebrali pieniądze na zakup dzwonu do kaplicy. W 1964r. wizytujący kaplicę ks. bp Karol Wojtyła udzieliłpozwolenia na staranie się o budowę kościoła. W 1978 r. ks. Stanisław Kuczek, zachęcony przyzwoleniem biskupa Małysiaka, wystąpiłz wnioskiem do Urzędu Wojewódzkiego w Bielsku-Białej i do Urzędu Gminy w Świnnej o zezwolenie na przeniesienie i rozbudowę kaplicy. 15 sierpnia 1978 r. nadeszła zgoda Wojewody Bielskiego na przeniesienie i rozbudowę kaplicy. Jesienią 1979 roku poświęcono plac pod budowę świątyni. Już 17 maja 1981 roku odbyła się uroczystość poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego, a rok później erygowano parafię Królowej Różańca Świętego. W 1984r. ks. bp. Julian Groblicki poświęcił dzwony kościelne. 23 października 1986 r. odbyła się uroczystość poświęcenia kościoła i bierzmowanie, których dokonałabp Franciszek Macharski.

Parafia pw. Miłosierdzia Bożego ŻYWIEC - MOSZCZANICA

57

58 Pierwszą świątynią wzniesioną w miejscu późniejszego kościoła parafialnego była kaplica, o budowie której zdecydowano w 1905r. W ołtarzu kaplicy umieszczone zostały obrazy Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Jana Chrzciciela. W niedzielę wierni odmawiali tu różaniec, a raz w roku gromadzili się na Mszy św. W 1981r. uzyskano zgodę na budowę kościoła, a w 1986r. erygowano parafię. Wybudowano go w miejscu dawnej kaplicy św. Jana Chrzciciela, którą ostatecznie rozebrano w 1991r. Ukończoną świątynię konsekrowałks. bp. Tadeusz Rakoczy w 1999r. Kościółjest jednonawową budowlą, w której największą ozdobę stanowi tryptyk. Składają się na niego wizerunki Jesusa Miłosiernego, Matki Bożej i Jana Chrzciciela, a uzupełniony został obrazami św. Faustyny i św. Barbary.

Parafia pw. Świętego Maksymiliana Kolbego ŻYWIEC - OCZKÓ W

61

Parafia św. Maksymiliana w Żywcu-Oczkowie należy do tych, które budowano w trudnych czasach, przy ogromnym nakładzie siłparafian. W 1977r. mieszkańcy uzyskali od ks. kard. Karola Wojtyła pozwolenie na odprawianie Mszy św. w niedziele i święta w punkcie katechetycznym znajdującym się w domu Krystyny i Maksymiliana Mrózków w Oczkowie. W dwa lata później w czasie pielgrzymki do Niepokalanowa mieszkańcy otrzymali relikwie bł. Maksymiliana i rozpoczęła się nieustanna nowenna do św. patrona w każdy wtorek. Od 1981r. mieszkańcy Oczkowa rozpoczęli starania u władz o pozwolenie na budowę świątyni wotum za ocalenie życia Jana Pawła II po zamachu na Placu św. Piotra. W tym samym roku pozwolenia takie zostało udzielone, a rok później Ks. Bp. Jan Pietraszko poświęciłkrzyż i plac pod budowę kościoła. W 1982r. również Jan PawełII poświęciłw Watykanie kamień węgielny wzięty z grobu św. Piotra. W 1983 wspólnota otrzymała pozwolenie Kurii Metropolitalnej w Krakowie na odprawianie wszystkich nabożeństw w nowobudowanym kościele i w tym też roku Ks. Kard. Franciszek Macharski erygowałparafię pw. św. Maksymiliana w Oczkowie. Prace, dzięki ofiarności i zaangażowaniu parafian, postępowały szybko i już w 1984r ks. bp Jan 62

Pietraszko wmurowałkamień węgielny, konsekrowałdzwon Maryja i poświęciłplebanię, a w 1986 ks. bp. Albin Małysiak poświęciłkrzyż w głównym ołtarzu i konsekrowałdzwon Maksymilian, a następnie w tym samym roku Ks. Franciszek KardynałMacharski dokonał konsekracji ołtarza i kościoła. Wspólnota parafialna w szczególny sposób czci nie tylko swojego patrona, bł. Jana Pawła II, św. Floriana, św. o. Pio (których relikwie znajdują się w świątyni), ale przede wszystkim Miłosierdzie Boże, wraz z Jego orędowniczką Siostrą Faustyną, jak i Matkę Bożą Fatimską. Figura Maryi Fatimskiej została ukoronowana poświęconą w 1997r. przez Jana Pawła II koroną. Od czasu ukończenia budowy świątynia jest nieustannie modernizowana i upiększana. M. in. zmieniono nagłośnienie, ocieplono kościółi plebanię, zmieniono stolarkę okienną na plebanii, w zakrystii i w salce katechetycznej, przebudowano schody do kościoła i na plebanię, zamontowano witraże, wyłożono kościół, zakrystię i chór granitową posadzką, a także wybudowano parking. 63

64

Kaplica pw. Matki Bożej Różańcowej ŻYWIEC - RĘDZINA

Obecna kaplica w dzielnicy Żywca-Rędzinie wybudowana została w latach 1967 1968. Wzniesiono ją na miejscu dawnej świątyni rozebranej w związku z budową zapory w Tresnej i powstaniem jeziora Żywieckiego. 67

68

Parafia pw. Chrystusa Króla ŻYWIEC - SPORYSZ

71

72 Korzenie parafii pw. Chrystusa Króla w Żywcu, w dzielnicy Sporysz, sięgają roku 1953, kiedy abp Eugeniusz Baziak poświęcił kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. W latach 30. XX na miejscu, na którym zaplanowano wyniesienie nowej świątyni, istniała służąca przez 20 lat kaplica. Mieszkańcy należeli wcześniej do parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny. W 1946 rozpoczęły się prace związane z organizowaniem parafii w Sporyszu. Konsekracji świątyni dokonał w roku 1962 biskup Karol Wojtyła. Prace związane z wykończeniem kościoła trwały do r. 1986. Wtedy to na wieży sygnaturowej zamontowano krzyż oraz ułożono marmurową posadzkę. Trzynawowa budowla kościoła zbudowana została na planie prostokąta, bryłą

przypominająca układ bazylikowy, czyli z nawą główną wyższą od naw bocznych. Nawa główna wsparta jest na filarach oddzielających ją arkadowo od bocznych naw. W jednej z nich znajduje się kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Zwieńczenie dachu stanowi wysoka wieżyczka sygnaturowa zakończona iglicą z krzyżem. Niewątpliwą dekorację kościoła stanowi mozaika zaprojektowana przez prof. Wiktora Zina, pokrywająca prezbiterium. Wyobrażony zostałna niej Chrystus Króla w postawie stojącej i w otoczeniu aniołów. Całość stylistyczną z prezbiterium tworzą mozaikowe stacje Drogi Krzyżowej oraz witraże o geometrycznych wzorach. 73

74

Parafia pw. Świętego Floriana ŻYWIEC - ZABŁOCIE

Wieś Zabłocie założona na przeł. XIV i XV w. należała do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Żywcu. Pierwsza świątynia w tym miejscu powstawała od roku 1935, choć myśl o budowie kościoła pojawiła się wśród członków Towarzystwa św. Floriana w 1895. Jako samodzielna parafia Zabłocie, włączone później do Żywca, funkcjonowało od 1948r. Budowę zakończono w 1954r., a w 1955r. ks. biskup Franciszek Jop dokonałuroczystej konsekracji kościoła pw. św. Floriana. Świątynia, orientowana, została wzniesiona na planie krzyża, podobnie jak kościoły romańskie. W ołtarzu głównym umieszczono wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej, któremu towarzyszą płaskorzeźby św. Floriana oraz św. Rafała Kalinowskiego po bokach. Boczne ściany prezbiterium zdobią obrazy Chrystusa nauczającego w łodzi oraz Chrystusa z dwoma uczniami w Emaus. Dwa mozaikowe ołtarze boczne umieszczone w nawie 77

78 poprzecznej przedstawiają Najświętsze Serce Pana Jezusa i scenę chrztu Jezusa w Jordanie. Wystój świątyni uzupełniają obrazy: Pana Jezusa Miłosiernego, Matki Bożej Miłosierdzia, Matki Bożej Nieustającej Pomocy, św. Józefa, św. Faustyny, św. O. Pio oraz figury: Matki Bożej Fatimskiej, św. Antoniego, św. Wojciecha, św. Stanisława, św. Floriana i św. Jacka, a także witraże z wyobrażeniami m. in. Matki Boskiej, św. Floriana, św. Stanisława BM, św. Józefa z Dzieciątkiem, św. Anny z Maryją; Pana Jezusa nauczającego dzieci, hołd składany przez świętych Pańskich Królowej Korony Polskiej oraz Pana Jezusa Dobrego Pasterza i Trójcę Świętą. Pod wieżą znajduje się kaplica poświęcona Matce Boskiej z Lourdes, a przy wejściu do kościoła umieszczona jest tablica upamiętniająca składanie przysięgi w tutejszym kościele przez żołnierzy Armii Krajowej.