Szkolna lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego w sesji wiosennej 2015 przygotowana przez Komisję Przedmiotów Humanistycznych w ZSZiO w Sułkowicach I. Literatura 1. Przeżyłem, więc jestem. Opisz życie więźniów w obozach na podstawie literatury i wspomnień ofiar. 2. Analizując utwory wybranych epok literackich omów rozwój sonetu. 3. Analizując wybrane utwory literackie, wskaż związki tematyki patriotycznej z sytuacją historyczną epoki. 4. Biblijne inspiracje w twórczości wybranych pisarzy polskich. Omów sposoby i funkcje tego literackiego zjawiska, analizując wybrane utwory. 5. Bohaterowie w habitach. Przedstaw sposób ich kreowania i funkcję w wybranych utworach literackich. 6. Córki bohaterki literatury pięknej. Zaprezentuj temat odwołując się do wybranych 7. Dekalog bohaterów Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady. 8. Dlaczego nie mogą być razem? Omów różne przyczyny tragizmu nieszczęśliwie zakochanych bohaterów literackich. 9. Dwór szlachecki jako motyw w literaturze. Przedstaw różne jego ujęcia dokonując analizy wybranych 10. Funkcjonowanie motywu Narcyza w literaturze. Dokonaj analizy porównawczej wybranych 11. Historia a powieść historyczna. Omów problem w odwołaniu do analizy wybranych tekstów literackich i opracowań historycznych. 12. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Rozważ temat na wybranych przykładach. 13. Kobieta jako bohaterka tekstów literackich XIX i XX wieku. Przedstaw temat na podstawie analizy wybranych 14. Kochankowie w literaturze. Omów temat, odnosząc się do wybranych 15. Koncepcja Boga w literaturze różnych epok. Omów funkcjonowanie motywu, odwołując się do analizowanych, wybranych 16. Konflikty rodzinne w literaturze. Omów temat, analizując wybrane przykłady literackie. 17. Krytyczny obraz świata poddanego władzy pieniądza. Omów problem na podstawie analizy wybranych przykładów literackich. 18. Książki w życiu bohaterów literackich. Omów, jaki wpływ miały na życie bohaterów w wybranych utworach literackich. 19. Literackie autoportrety omów problem na przykładzie wybranych tekstów literackich oraz biografii ich twórców. 20. Literackie obrazy małżeństw. Przedstaw temat na podstawie analizy porównawczej wybranych 21. Literackie zbliżenia i konfrontacje przedstawicieli odmiennych grup społecznych, narodów, kultur omów problem w odwołaniu do analizy wybranych 22. Martyrologia narodu polskiego. Porównaj sposób ujęcia problemu w wybranych utworach literackich. 23. Matka Boska w literaturze. Omów problem analizując wybrane utwory. 24. Matka i córka w literaturze. Przedstaw relacje między nimi, omawiając wybrane utwory literackie. 25. Miłość w okresie wojny i okupacji jako próba przezwyciężenia zła. Omów temat, przywołując stosowne dzieła. 26. Motyw ojca w literaturze. Omów na podstawie utworów literatury polskiej i obcej. 27. Motyw pielgrzyma w literaturze. Rozwiń temat w oparciu o znane utwory literackie. 28. Motyw pracy w literaturze. Przeanalizuj temat w odwołaniu do wybranych przykładów literackich. 29. Motyw szaleństwa i szaleńca w literaturze. Omów temat na podstawie analizy wybranych 30. Motyw vanitas w literaturze polskiej. Omów problem, analizując wybrane utwory. 31. Motyw wiosny i jego funkcje. Omów temat na podstawie analizy wybranych 32. Na podstawie analizy wybranych dzieł omów obecność folkloru w literaturze różnych epok literackich. 33. Od herosa do pantoflarza. Portrety mężczyzn na kartach literatury. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie. 34. Omów funkcjonowanie postaci fantastycznych w wybranych utworach dramatycznych literatury polskiej i obcej. 35. Polska ballada literacka omów rozwój gatunku, analizując utwory wybranych epok literackich. 36. Porównaj kreacje Matki Boskiej, analizując wybrane utwory z literatury dawnej i współczesnej. Komisja Przedmiotów Humanistycznych Strona 1
37. Porównaj wybrane utwory poetyckie z motywem snu, zwracając uwagę na styl wypowiedzi poetyckiej (słownictwo, metaforyka, obrazowanie, barwa wiersza). 38. Portrety Sarmatów w literaturze. Przedstaw ich wizerunki, odwołując się do wybranych utworów. 39. Powstanie styczniowe w poezji i prozie pozytywistycznej. Omów motyw na podstawie analizy wybranych przykładów literackich. 40. Przedmiot jako pamiątka omów motyw analizując wybrane utwory różnych epok. 41. Przedstaw funkcjonowanie motywu podróży w literaturze, odwołując się do analizy wybranych dzieł literackich. 42. Przedstaw funkcjonowanie motywu zemsty w literaturze, odwołując się do analizy wybranych dzieł literackich. 43. Przedstaw literackie obrazy śmierci, odwołując się do analizy wybranych dzieł literatury staropolskiej. 44. Przedstaw różne sposoby przenikania się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich, analizując wybrane przykłady literackie. 45. Przedstaw wizerunek kobiety fatalnej jako bohaterki literackiej na podstawie analizy wybranych dzieł twórców polskich i obcych. 46. Przemiana bohatera literackiego i jej wpływ na dalsze losy postaci. Omów problem, odwołując się do analizy wybranych 47. Relacje rodziców i dzieci w literaturze różnych epok. Omów temat, analizując wybrane przykłady. 48. Role społeczne, rodzinne i towarzyskie kobiet. Omów jedną z nich na podstawie analizy wybranych przykładów literackich. 49. Różne obrazy przyrody w literaturze polskiej. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 50. Scharakteryzuj postać barbarzyńcy w odwołaniu do analizy wybranych tekstów literackich. 51. Sposoby funkcjonowania mitu dzieciństwa i domu rodzinnego w literaturze. Omów problem w odwołaniu do analizy wybranych utworów literackich. 52. Sposoby ukazywania bohaterskiej śmierci w literaturze. Scharakteryzuj je na przykładzie wybranych utworów powstałych w dwóch epokach literackich. 53. Starość - młodość. Omów problem relacji międzypokoleniowych w analizowanych, wybranych przykładach literackich różnych epok. 54. Szkoła i środowisko uczniowskie. Zaprezentuj różnorodność ujęcia tematu, odnosząc się do wybranych tekstów literackich. 55. Topos teatru świata zinterpretuj te wybrane utwory zawierające motyw, które wydają ci się najciekawsze, najbogatsze znaczeniowo. 56. Totalitaryzm i komunizm w literaturze XX wieku. Przedstaw temat, analizując konkretne przykłady. 57. Tradycje kulinarne w literaturze. Omów temat, analizując wybrane przykłady literackie. 58. Wpływ domu rodzinnego na tożsamość człowieka. Omów problem, odwołując się do analizy wybranych 59. Zaprezentuj funkcjonowanie wątków autobiograficznych w twórczości Adama Mickiewicza. 60. Zaprezentuj literackie sposoby dokumentowania zbrodni totalitaryzmów XX wieku, analizując treść i formę wybranych utworów. 61. Znaczenie tytułu w dziele literackim. Omów problem, analizując wybrane utwory z literatury polskiej i obcej. 62. Źródła nietolerancji i sposoby ich ukazania w literaturze. Omów temat odwołując się do analizy wybranych utworów. 63. Portrety przyjaciół w literaturze. Omów to zagadnienie, analizując wybrane przykłady. Komisja Przedmiotów Humanistycznych Strona 2
II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Analizując wybrane dzieła, porównaj artystyczne interpretacje wybranego powstania narodowego w literaturze i malarstwie. 2. Dramaty miłosne w literaturze i filmie. Omów sposób realizacji tego motywu w wybranych dziełach. 3. Fascynacja średniowieczem w literaturze i innych dziedzinach sztuki wykaż jej obecność na podstawie analizy wybranych 4. Filmowe adaptacje dzieł Szekspira. Porównaj dwie adaptacje tego samego dramatu, zwracając uwagę na sposób przekładu języka literatury na język filmu. 5. Funkcjonowanie toposu Ukrzyżowania w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy porównawczej wybranych 6. Holocaust w literaturze i filmie. Wykaż różnorodność wykorzystanych środków wyrazu. 7. Impresjonizm w twórczości plastycznej i literackiej przełomu wieków XIX i XX. Dokonaj analizy porównawczej wybranych 8. Krajobraz tatrzański w literaturze i sztuce wybranej epoki literackiej. Porównaj sposób kreacji w wybranych dziełach. 9. Kraków w literaturze i sztuce. Omów temat na podstawie analizy wybranych 10. Kreacja matki w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów wybrane przykłady. 11. Kult wielkich ludzi w literaturze i sztuce. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie, malarskie i filmowe. 12. Literackie i filmowe portrety żon. Przedstaw sposoby kreowania portretów, analizując wybrane przykłady. 13. Malarski i literacki obraz ogrodu. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, analizując znane dzieła literackie i plastyczne. 14. Malarstwo Jana Matejki a literatura omów temat na podstawie analizy wybranych 15. Motyw Apokalipsy w literaturze i sztukach plastycznych. Omów temat w oparciu o analizowanie dzieła kultury różnych czasów. 16. Motyw katedry w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów temat, analizując wybrane dzieła. 17. Motyw tańca w literaturze i sztuce. Omów temat, analizując wybrane dzieła. 18. Motyw wampiryzmu w literaturze sztuce. Omów problem, analizując wybrane utwory. 19. Motyw wigilii w literaturze i innych tekstach kultury. Omów temat, analizując wybrane utwory. 20. Na podstawie analizy wybranych dzieł filmowych Andrzeja Wajdy omów sposób przekładu języka literatury na język filmu. 21. Na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich przedstaw motyw diabła i jego funkcjonowanie w literaturze i sztuce. 22. Obraz dworu szlacheckiego w literaturze i sztuce. Omów temat, analizując wybrane dzieła. 23. Omów sposób funkcjonowania mitu Narcyza w literaturze i innych dziedzinach sztuki. 24. Piękne i szlachetne postaci kobiece przedstaw i porównaj bohaterki, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich. 25. Porównaj sposoby przedstawiania scen batalistycznych w literaturze i malarstwie na podstawie analizy 26. Portret staropolskiego szlachcica - Sarmaty oraz jego późniejsze przetworzenia. Zaprezentuj temat w oparciu o analizę wybranych przykładów literackich i plastycznych. 27. Postać Hioba w literaturze i sztuce. Omów sposoby kreacji tego motywu, analizując wybrane dzieła. 28. Scharakteryzuj w odwołaniu do analizy wybranych przykładów sposób funkcjonowania figury skąpca w literaturze i malarstwie. 29. Scharakteryzuj figurę tyrana, despoty, władcy absolutnego - w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i dzieł malarskich. 30. Sposoby funkcjonowania mitu prometejskiego w literaturze i innych sztukach. Omów problem na podstawie analizy wybranych 31. Symbolika nagości w literaturze i innych sztukach. Omów problem, analizując wybrane przykłady. 32. Wizerunki polskich chłopów literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów sposoby obrazowania i ich funkcje na przykładzie wybranych Komisja Przedmiotów Humanistycznych Strona 3
33. Zaprezentuj motyw cierpienia w literaturze i innych dziedzinach sztuki XX i XXI wieku, odwołując się do analizy wybranych 34. Zaprezentuj motyw Madonny w literaturze i sztuce staropolskiej, odwołując się do analizy wybranych 35. Zaprezentuj różne ujęcia wybranego motywu biblijnego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do analizy wybranych 36. Zaprezentuj różne ujęcia wybranego motywu mitologicznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do analizy wybranych Komisja Przedmiotów Humanistycznych Strona 4
III. Język 1. Analizując wybrane polemiki prowadzone na łamach czasopism, przedstaw zastosowane chwyty erystyczne i określ ich funkcje. 2. Dokonaj analizy porównawczej błędów językowych pojawiających się w wybranych programach telewizyjnych. 3. Dokonując analizy języka pism młodzieżowych, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 4. Dokonując analizy językowej różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 5. Dokonując analizy różnych reklam, wyjaśnij językowe mechanizmy perswazji. 6. Język użytkowników współczesnych komunikatorów (Internet, smsy, CBradio, skype). Dokonaj analizy zgromadzonego materiału. 7. Kazania różnych epok dokonaj analizy porównawczej wybranych tekstów uwzględniając ich treść i formę. 8. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok. Omów na podstawie analizy wybranych 9. Morsztyn - mistrz konceptu. Na wybranych przykładach scharakteryzuj praktykę konceptu. 10. Mowa ezopowa. Zanalizuj figury języka ezopowego w wybranych utworach literackich. 11. Na podstawie analizy języka dwu wybranych utworów literackich omów zjawisko dialektyzacji. Porównaj wyniki analizy. 12. Na podstawie analizy języka dwu wybranych utworów literackich omów zjawisko archaizacji. Porównaj wyniki analizy. 13. Na podstawie analizy neologizmów pojawiających się we współczesnym języku scharakteryzuj obraz świata, jaki one kreują. 14. Neologizmy i ich funkcje w twórczości różnych autorów. Omów temat na podstawie zgromadzonego materiału. 15. Obrazy malowane słowem. Scharakteryzuj impresjonistyczny styl młodopolski, analizując język wybranych utworów. 16. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 17. Porównaj listy dwu autorów piszących w tej samej epoce lub różnych czasach, zwracając uwagę na styl wypowiedzi. 18. Potrzebne i zbędne zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie. Omów zjawisko na podstawie zebranych przez siebie 19. Przedstaw charakterystyczne cechy języka internautów na przykładach wypowiedzi z wybranych list dyskusyjnych. 20. Retoryka a przemówienia w literaturze. Przedstaw temat, dokonując analizy konkretnych 21. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 22. Słownictwo i frazeologia na usługach reklamy. Analizując problem, odwołaj się do reklamy prasowej i telewizyjnej. 23. Stylizacja biblijna i cel jej stosowania. Omów temat na wybranych przykładach z dwóch wybranych epok. 24. Teksty piosenek młodzieżowych jako próba opisania rzeczywistości. Omów temat na podstawie analizy wybranych 25. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach tekstów kabaretowych. 26. Zanalizuj wybrane przykłady par leksemów będących synonimami lub antonimami, przedstaw zachodzące w nich na przestrzeni wieków zmiany semantyczne i ich uwarunkowania. 27. Zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie. Przedstaw zasadność ich stosowania, analizując zgromadzony materiał. Komisja Przedmiotów Humanistycznych Strona 5