LISTA TEMATÓW NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZK. 2014/15 LITERATURA 1. Przedstaw sposoby istnienia tradycji biblijnej w literaturze późniejszych epok, analizując wybrane utwory 2. Przedstaw sposoby funkcjonowania tradycji antycznej w literaturze późniejszych epok, analizując wybrane utwory 3. Antyczne tradycje i nawiązania w literaturze Jana Kochanowskiego. Dokonaj analizy wybranych przykładów literackich. 4. Biografia jako klucz odczytania twórczości pisarza. Omów problem, analizując wybrane 5. Żydzi w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie od romantyzmu do współczesności. 6. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów, analizując wybrane utwory z różnych epok. 7. Motyw powstania styczniowego w literaturze pozytywizmu i utworach Stefana Żeromskiego. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 8. Różne oblicza władzy w literaturze. Scharakteryzuj zagadnienie, analizując wybrane 9. Dorobek twórców związanych z Ziemią Oleską. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 10. Zaprezentuj twórczość wybranego autora literatury fantasy, analizując wybrane 11. Literacki obraz nizin społecznych w utworach różnych epok. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 12. Obraz światów fantastycznych w literaturze fantasy. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 13. Omów problem wpływu historii na życie człowieka. Omawiając temat, zanalizuj wybrane przykłady dzieł literackich z wybranych epok. 14. Portret ojca. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory 15. Portret matki. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory 16. System wartości prezentowany przez bohaterów Sapkowskiego. Omów zagadnienie, analizując celowo wybrane 17. System wartości prezentowany przez bohaterów Tolkiena. Omów zagadnienie, analizując wybrane 18. Jednostka uwikłana w tragizm dziejów. Omów problem, analizując wybrane 19. Echa powstań narodowych w literaturze polskiej. Przedstaw problem, analizując wybrane 20. Nikt nie może żyć szczęśliwie, kto dba tylko o siebie. Rozważ myśl Seneki, analizując postawy wybranych bohaterów literackich. 21. Wygrali czy przegrali życie? Oceń postawy moralne bohaterów różnych epok literackich, analizując wybrane utwory 22. Analizując wybrane utwory literackie, uzasadnij tezę, że literatura różnych epok uczy odróżniać dobro od zła. 23. Portret dziecka. Przedstaw problem, analizując wybrane
24. Wizja Boga i człowieka w utworach twórców dwóch wybranych epok. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory 25. Mieć czy być? Przedstaw postawy bohaterów literackich wobec życia, odwołując się do kilku utworów z różnych epok. 26. Portret kobiety w literaturze romantycznej i pozytywistycznej. Dokonaj charakterystyki porównawczej, analizując wybrane utwory 27. Kogo nazwiesz idealistą? Przedstaw bohaterów lietarckich, analizując celowo dobrane utwory różnych epok. 28. Charakterystyka literatury obozowej. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła 29. Różne modele patriotyzmu. Przedstaw bohaterów literackich realizujących owe wzory, analizując wybrane 30. Literatura jako źródło autorytetów. Którzy bohaterowie literatury polskiej i obcej zasłużyli na to miano? Odpowiedz na pytanie, analizując wybrane przykłady 31. Romantyczne fascynacje ludowością. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane 32. Sytuacje skrajne miarą człowieczeństwa. Odnieś się do twierdzenia, analizując wybrane 33. Czy inny znaczy gorszy? Przedstaw problem tolerancji w literaturze różnych epok, analizując wybrane 34. Zbrodniarze i mordercy ich literackie portrety w wybranych utworach różnych epok. Omów zagadnienie, analizując wybrane 35. Zaprezentuj sławne pary kochanków, analizując wybrane 36. Droga do kariery omów zagadnienie, analizując wybrane 37. Polski dworek szlachecki i ziemiański. Zaprezentuj temat, analizując wybrane 38. Polskie obrzędy i obyczaje omów sposoby ich przedstawiania i funkcje, analizując wybrane 39. Przedstaw pozytywne i negatywne wizerunki ludzi sprawujących władzę, analizując wybrane 40. Portrety miast w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie, omawiając celowo 41. Teatr i dramat grecki geneza powstania, forma i struktura. Omów zagadnienie, analizując wybrane 42. Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw problem, analizując wybrane 43. Różne modele małżeństw. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory 44. Kulinaria w literaturze. Omów funkcje tego motywu, analizując wybrane utwory 45. Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów, analizując wybrane 46. Dokumentaryzm jako sposób prezentacji rzeczywistości. Omów zagadnienie, analizując i interpretując celowo wybrane utwory z XX wieku. 47. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje, analizując wybrane 48. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów, analizując wybrane przykłady
49. Małe formy poetyckie (epigramat, fraszka, bajka) w literaturze dawnej. Omów temat, analizując wybrane 50. Przyjaźń jako wartość. Omów temat, analizując wybrane dzieła 51. Różne kreacje zakochanego mężczyzny w literaturze. Omów zagadnienie, analizując 52. Rozmowy bohaterów literackich z Bogiem. Omów, analizując wybrane przykłady 53. Tułacz, pielgrzym, wędrowiec. Omów motyw wędrówki, analizując wybrane ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Niezwykłe obrazy przyrody inspiracją dla malarzy i twórców literatury. Omów, analizując wybrane przykłady literackie i malarskie. 2. Impresjonistyczne pejzaże w liryce i malarstwie Młodej Polskie. Omów zjawisko, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie. 3. Adaptacje filmowe i telewizyjne polskiej klasyki literackiej. Porównaj je z literackim pierwowzorem, analizując wybrane utwory literackie i filmowe. 4. Ja piszę, ty malujesz. (J. Przyboś) - przedstaw związki malarstwa i literatury, analizując wybrane przykłady literackie i malarskie. 5. Wizerunek Matki Boskiej w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i innych tekstów kultury. 6. Tatry w literaturze i sztuce Młodej Polski. Omów sposoby ich przedstawiania, 7. Symbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie. Omów jego funkcje, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 8. Zaprezentuj różne obrazy wsi w literaturze i malarstwie, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie. 9. Fascynacja śmiercią w kulturze średniowiecza i baroku. Omów zagadnienie, 10. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Omów temat, 11. Niezwykłe obrazy przyrody inspiracją dla malarzy i twórców literatury. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 12. Przedstaw sposoby funkcjonowania tradycji biblijnych w malarstwie i rzeźbie średniowiecza i renesansu. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i innych tekstów kultury. 13. Motyw tańca i jego rola w utworach literackich na przestrzeni epok. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 14. Motyw walki dobra ze złem. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie i z innych dziedzin sztuki. 15. Obraz getta w znanych Ci utworach literackich i filmowych. Zaprezentuj problem, analizując wybrane utwory literackie i filmowe. 16. Literackie i filmowe obrazy rodziny. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie i filmowe.
17. Obrazy polskich klęsk i zwycięstw w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 18. Różne sposoby kreowania scen batalistycznych w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy porównawczej, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 19. Dramat romantyczny i jego realizacje teatralne. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i innych tekstów kultury. 20. Matka cierpiąca jako motyw w różnych dziedzinach sztuki. Przedstaw problem, 21. Różne oblicza rewolucji. Przedstaw, omawiając różne utwory literackie, filmowe i malarskie. 22. Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie drugiej połowy XIX wieku. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i innych tekstów kultury 23. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne). 24. Ludzie pracy - w literaturze i malarstwie XIX w. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 25. Dramaty Szekspira i ich realizacje teatralne lub filmowe. Omów zagadnienie, 26. Codzienność i odświętność szlachecka w polskiej literaturze i sztuce. Porównaj wybrane adaptacje teatralne lub filmowe z ich literackim pierwowzorem. 28. Jak buduje się nastrój grozy? Porównaj zabiegi artystyczne wykorzystywane przez literaturę i film, analizując celowo dobrane przykładów literackie i filmowe. JĘZYK 1. Scharakteryzuj język prasy młodzieżowej. Dokonaj oceny jego poprawności, analizując celowo 2. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś, analizując celowo 3. Zapożyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim, prezentując zebrany materiał językowy. 4. Omów zróżnicowanie stylistyczne polszczyzny. Scharakteryzuj style funkcjonalne na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 5. Reklama jako środek perswazji. Omów impresywną funkcję języka reklamy, wykorzystując do tego celu zgromadzony materiał językowy. 6. Poprawność językowa w prasie młodzieżowej. Omów temat, analizując celowo 7. Modne zapożyczenia z języka angielskiego czy zawsze uzasadnione? Rozważ problem, analizując celowo wybrane przykłady. 8. Obraz świata kreowany przez reklamy. Dokonaj analizy języka różnych reklam na celowo dobranym materiale. 9. Język środowiska, w którym żyję na co dzień. Omów zagadnienie gwary, analizując zgromadzony materiał. 10. Tak się nie mówi..., czyli o błędach językowych Polaków. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału. 11. Teksty prasowe o tematyce ekonomicznej. Dokonaj analizy celowo wybranego materiału pod względem ich zrozumiałości i komunikatywności.
12. Dokonaj analizy słownictwa związanego z internetem i komputerem. Oceń ich zrozumiałość i przydatność, posługując się kryteriami poprawności językowej. 13. Neologizmy i ich funkcje w twórczości różnych autorów. Omów, analizując celowo 14. Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo Omów, analizując celowo 15. Wpływ mitologii i Biblii na słownictwo i frazeologię współczesnej polszczyzny. Omów zagadnienie, analizując celowo