Kuratorium Oświaty w Olsztynie 10-959 Olsztyn, al. Piłsudskiego 7/9, tel.: (089) 523-26-00, fax: (089) 527-27-21 http://www.ko.olsztyn.pl, e-mail: ko@ko.olsztyn.pl SKRÓT RAPORTU z badania Organizacja dowożenia uczniów szkół podstawowych i gimnazjów i opieki nad dojeżdżającymi przeprowadzonego w ramach działalności diagnostyczno-oceniającej w roku szkolnym 2007/2008 Opracowanie: Bożena Żurawska wizytator KO w Olsztynie Olsztyn, czerwiec 2008 r.
Wstęp Badanie Dowożenie uczniów szkół podstawowych i gimnazjów i organizacja opieki nad dojeżdżającymi przeprowadzono w ramach działalności diagnostycznooceniającej Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty w roku szkolnym 2007/2008. Celem badania było zebranie informacji dotyczących sposobu organizacji dowożenia uczniów do szkoły i opieki nad dojeżdżającymi. Badanie przeprowadzono podczas wizytacji w szkołach podstawowych i gimnazjach. Zbadano 64 (12,23%) szkoły podstawowe i 24 (6,41%) gimnazja, w tym 13 szkół podstawowych i gimnazjów w zespołach szkół. Narzędziem badawczym był arkusz diagnostyczny, którym posłużyli się wizytatorzy prowadzący badanie. Badaniem objęte zostały następujące zagadnienia: 1. Organizacja dowozu uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. 2. Organizacja opieki nad uczniami dojeżdżającymi. Zgodnie z art. 17 ust 2, 3 ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. ( Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zmianami), jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza: - 3 km w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych, - 4 km w przypadku uczniów klas V-VI szkół podstawowych i uczniów gimnazjów, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej. Zgodnie z art. 14 a ust 3 w/w ustawy jeżeli droga dziecka sześcioletniego z domu do najbliższego publicznego przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej przekracza 3 km, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. Zgodnie z art. 17 ust 3 a w/w ustawy obowiązkiem gminy jest zapewnienie uczniom niepełnosprawnym bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, gimnazjum lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku szkolnego albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. - 2 -
Wnioski 1.Uczniowie dojeżdżający najczęściej są dowożeni środkami transportu wynajętymi przez gminę oraz własnymi środkami transportu gminy. Około 15 % uczniów korzysta ze środków komunikacji publicznej, nieliczni są dowożeni przez rodziców. 2.Liczba uczniów korzystających z publicznego transportu nie jest zgodna z liczbą osób otrzymujących zwrot kosztów za przejazdy środkami komunikacji publicznej. Z badań wynika, że rodzice 367 uczniów (4,22 %) nie otrzymują tego zwrotu, w tym z obszaru delegatury Ełk - 232 os, Elbląg - 122 os., Olsztyn - 13 os. 3.We wszystkich szkołach, z wyjątkiem jednej, dowożenie odbywa się zgodnie z harmonogramem. 4.Uczniowie zdecydowanej większości szkół spędzają od 3 do 15 min w środkach transportu podczas najkrótszego kursu oraz od 10 do 45 min podczas najdłuższego kursu. 5.Uczniowie zdecydowanej większości szkół rozpoczynają kurs do szkoły w godzinach 6.30-7.20, a kurs powrotny w godzinach 14.15-15.30. W pojedynczych przypadkach kurs do szkoły rozpoczyna się o godz. 6.00, a powrotny o godz. 17.10, co powoduje wydłużenie czasu oczekiwania dzieci na rozpoczęcie zajęć i powrót do domu po zajęciach. 6.Najkrótszy czas oczekiwania zdecydowanej większości uczniów na zajęcia po przyjeździe do szkoły wynosi od 5 do 20 min, a najdłuższy - od 20 do 60 min. W pojedynczych przypadkach czas ten wynosi 120 i 210 min. 7.Najkrótszy czas oczekiwania zdecydowanej większości uczniów na odjazd do domu zakończeniu zajęć dydaktycznych wynosi od 0 do 15 min. Najdłuższy czas oczekiwania ponad jednej trzeciej uczniów wynosi od 45 do 60 min. W około jednej trzeciej szkół najdłuższy czas oczekiwania na odjazd wynosi od 110 do 210 min. 8.Zdecydowana większość uczniów dojeżdżających środkiem transportu wynajętym przez gminę lub własnym gminy ma zapewnioną opiekę podczas dojazdu do szkoły. W pojedynczych przypadkach opieka ta nie jest zapewniona. 9.We wszystkich szkołach, z wyjątkiem jednej, uczniowie oczekujący na rozpoczęcie zajęć lub na odjazd po zakończeniu zajęć mają zapewnioną opiekę. - 3 -
10. Najczęstszą formą sprawowania tej opieki są zajęcia opiekuńczowychowawcze, pozalekcyjne, biblioteczne i dyżury nauczycieli. Opiekę sprawują najczęściej nauczyciele świetlicy, pełniący dyżury lub prowadzący zajęcia pozalekcyjne. 11. Około 17 % dyrektorów szkół wyraziło pozytywną opinię o organizacji dowożenia i opieki nad uczniami dojeżdżającymi, w około 15 % szkół uwagi były negatywne. - 4 -
Rekomendacje 1. Należy podjąć działania zmierzające do usunięcia zaistniałych nieprawidłowości w zakresie zwrotu kosztów dojazdu środkami komunikacji publicznej i doprowadzenie do stanu zgodnego z obowiązującymi przepisami. 2. Należy dążyć do takiej organizacji dowożenia, aby czas oczekiwania ucznia na rozpoczęcie zajęć oraz powrót do domu po zajęciach był możliwie krótki. 3. Należy dążyć do tego, aby zgodnie z obowiązującymi przepisami wszyscy uczniowie dojeżdżających środkiem transportu wynajętym przez gminę lub własnym gminy mieli zapewnioną opiekę podczas dojazdu oraz oczekiwania na rozpoczęcie zajęć i odjazd do domu po zakończeniu zajęć. 4. Należy uwzględniać uwagi dyrektorów szkół o organizacji dowożenia dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa i opieki w czasie dojazdu uczniów, organizowania dowozu uczniów w sposób umożliwiających udział tych uczniów w zajęciach pozalekcyjnych. - 5 -