Regulamin praktyk zawodowych w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w zakresie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych- pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich. (Tekst jednolity) Studenci Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego są zobowiązani do odbywania praktyk zawodowych przewidzianych w standardach kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów oraz poziomów kształcenia na zasadach określonych w niniejszym regulaminie. Studenckie praktyki zawodowe ( w tym pedagogiczne), są integralną częścią procesu kształcenia i pełnią ważną funkcję w procesie przygotowania zawodowego absolwentów. 1 Podstawy prawne 1. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), 2. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki. (Dz. U. Nr 164 poz. 1166), 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz.U. Nr 207 poz. 2110), 4. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej (Dz. U. Nr 251 poz.1852)
2 Postanowienia ogólne 1.Praktyki stanowią integralną część procesu kształcenia studentów i jako wynikające z toku studiów podlegają zaliczeniu. Praktyki są bezpośrednio powiązane z programem i planem studiów: przedmiotami kształcenia ogólnego i kierunkowego. 2. Zgodnie ze standardami nauczania i planami studiów dla poszczególnych kierunków, zarówno dla studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich stacjonarnych i niestacjonarnych praktyki zawodowe mają zróżnicowany wymiar czasowy i różne formy. 3.Terminy praktyk, po zatwierdzeniu przez Prorektora ds. Dydaktycznych UKW, podawane są do wiadomości studentów, w semestrze ( studia stacjonarne) lub roku akademickim ( studia niestacjonarne), w którym następuje rozpoczęcie praktyki. 4. Praktyki dla studentów UKW, w wymiarze określonym w standardach kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów oraz poziomów kształcenia, mogą być odbywane w: jednostkach gospodarczych, instytucjach publicznych, instytucjach naukowo-badawczych, instytucjach oświatowych, placówkach kultury, w ramach zorganizowanej przez uczelnię działalności pozwalającej osiągnąć cele praktyki Cele praktyk zawodowych: 3 Cele praktyk poznanie specyfiki pracy na różnych stanowiskach, w różnych branżach; wykształcenie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej, zdobytej w czasie studiów w powiązaniu z praktyką funkcjonowania instytucji i podmiotów gospodarczych ( integracja wiedzy teoretycznej z praktyką); zdobycie praktycznej znajomości zagadnień związanych z wybraną specjalnością; poznanie własnych możliwości na rynku pracy; nawiązanie kontaktów zawodowych, umożliwiających wykorzystanie ich, w momencie poszukiwania pracy; identyfikacja z zawodem; 2
Cele praktyk pedagogicznych: poznanie organizacji pracy różnych typów szkół i placówek, a w szczególności tych, w których absolwenci mogą znaleźć zatrudnienie; nabycie umiejętności planowania, prowadzenia i dokumentowania zajęć; nabycie umiejętności prowadzenia obserwacji zajęć i jej dokumentowania; nabycie umiejętności analizy pracy nauczyciela i uczniów podczas wspólnego omawiania praktyk przez opiekunów praktyk i studentów; nabycie umiejętności analizowania własnej pracy i jej efektów oraz pracy uczniów. 4 Formy praktyk zawodowych Formę odbywania praktyk ustala jednostka prowadząca kształcenie. I. Praktyki ciągłe 1. Założenia organizacyjne: a)organizowane są dla studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich; b)w ramach praktyk ciągłych mogą występować różne ich rodzaje (np. pedagogiczne, specjalizacyjne); c)wymiar godzin lub tygodni, zgodnych ze standardami kształcenia, przeznaczonych na realizację praktyk określają plany studiów zatwierdzone przez podstawową jednostkę organizacyjną Uniwersytetu; d)praktyki ciągłe dla studentów studiów stacjonarnych realizowane są dla poszczególnych kierunków i specjalności oraz rodzajów studiów w kolejno po sobie następujących tygodniach kalendarzowych lub, jeśli wymaga tego specyfika kierunku cyklicznie, w wyznaczonych terminach zatwierdzonych przez Prorektora ds. Dydaktycznych; e)dopuszcza się, na pisemny wniosek studenta, możliwość odbywania przez niego praktyki w innym terminie i systemie, za zgodą opiekuna praktyki z ramienia UKW i kierownika Studium Praktyk Zawodowych; f)praktyki ciągłe dla studentów studiów niestacjonarnych realizowane są dla poszczególnych kierunków, specjalności i rodzajów studiów w sposób dogodny dla studenta w wymiarze ciągłym, cyklicznym lub jednodniowym w uzgodnionych terminach zatwierdzonych przez Prorektora ds. Dydaktycznych; 3
g) student studiów stacjonarnych i niestacjonarnych może zostać zwolniony z odbywania praktyki, na zasadach określonych w 4 pkt 3 lit. f, niniejszego Regulaminu; h) praktyki zawodowe, w tym pedagogiczne, ciągłe student odbywa w wybranym przez siebie miejscu (rodzaj placówki, w której student winien odbyć praktykę określa program praktyki). Miejsce wskazuje dokonując wpisu na listę praktyk swojej specjalności; i) listę imienną studentów przekazują pracownicy Studium Praktyk Zawodowych nauczycielom akademickim - kierunkowym opiekunom praktyk z ramienia UKW, których czyni się odpowiedzialnych za przygotowanie studentów do praktyki ; j) kierownik Studium Praktyk Zawodowych, z upoważnienia Prorektora ds. Dydaktyki, zawiera z dyrektorem instytucji lub placówki wymienionej w 2 pkt 4 Regulaminu - Umowę o praktykę studencką ; k) dyrektor instytucji lub placówki, dla każdego studenta skierowanego na praktykę ciągłą, otrzymuje ( osobiście poprzez studenta lub droga pocztową) dokumenty praktyki: pismo przewodnie do dyrektora, Umowę o praktykę studencką ( w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach), druk umowa o dzieło z rachunkiem, program praktyki i druk opinii dla studenta ; l) nadzór dydaktyczno - wychowawczy nad praktyką sprawuje kierunkowy opiekun praktyk - nauczyciel akademicki, wyznaczony przez Kierownika Katedry lub Zakładu danego kierunku studiów lub specjalności naukowej, zatwierdzony przez Prorektora ds. Dydaktycznych. Nadzór organizacyjny sprawuje kierownik Studium Praktyk Zawodowych - zakres jego obowiązków określa Regulamin Studium Praktyk Zawodowych ł) do zadań kierunkowego opiekuna praktyk należy w szczególności: - opracowanie i systematyczne weryfikowanie programów praktyk; - informowanie studentów o miejscu, formie, celach i zadaniach praktyk określonych w programie; - czuwanie nad właściwym przebiegiem praktyki w terenie; - kontrolowanie przebiegu praktyki, w tym hospitacje; - rozstrzyganie ewentualnych sporów związanych z przebiegiem praktyki; - sprawdzanie dokumentacji sporządzonej przez studenta po zakończeniu praktyki; - zaliczanie praktyk studentom na podstawie stosownej dokumentacji; - złożenie sprawozdania z praktyk studenckich kierownikowi Studium Praktyk Zawodowych, w terminie jednego miesiąca od ich zakończenia. *m) w stosunku do studenckich praktyk pedagogicznych, poza regulacjami wskazanymi w ppkt. a) ł) stosuje się poniższe postanowienia: Praktyki pedagogiczne winny być kontrolowane zgodnie z podanymi wskazaniami: 4
kontrolą obejmuje się praktyki pedagogiczne studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych; kierunkowy opiekun praktyk sprawuje kontrolę nad rzeczywistym przebiegiem praktyki pedagogicznej - w tym celu przeprowadza kontrolę przebiegu praktyki pedagogicznej w miejscu jej odbywania; kontrola przebiegu praktyki pedagogicznej przeprowadzana przez kierunkowego opiekuna praktyk z ramienia UKW może przebiegać w formie kontaktu osobistego, telefonicznego lub drogą elektroniczną ze szkolnym opiekunem praktyki; kierunkowy opiekun praktyk z ramienia UKW będzie dążył do tego, by w miejscu siedziby UKW przeprowadzić osobiste kontrole wszystkich studenckich praktyk pedagogicznych; zakres kontroli obejmuje sprawdzenie obecności studenta na praktyce, uzyskanie opinii o przebiegu praktyki i realizacji programu praktyki, a także przestrzeganie przez studenta dyscypliny pracy. Kontrola polega na rozmowie kierunkowego opiekuna praktyk z ramienia UKW ze szkolnym opiekunem praktyk lub innymi osobami współpracującymi ze studentem praktykantem oraz, przy osobistym kontakcie ze studentem, na sprawdzeniu stopnia systematycznego prowadzenia przez niego dokumentacji (w tym, sprawdzenie, czy każde zajęcia przygotowane przez studenta były konsultowane ze szkolnym opiekunem praktyk przed ich przeprowadzeniem, czy przygotowane przez studenta konspekty zostały przez opiekuna sprawdzone, czy po odbyciu zajęć student otrzymał od opiekuna wskazówki metodyczne); imienny wykaz studentów i ich kontrolowanych praktyk pedagogicznych oraz wnioski z realizacji praktyk pedagogicznych przedstawia kierownikowi Studium Praktyk Zawodowych kierunkowy opiekun praktyk w sprawozdaniu z realizacji zadań związanych z kierowaniem i sprawowaniem opieki nad praktykami pedagogicznymi. 1 2. Program praktyki: a) Praktyki realizowane są w oparciu o program, zgodny ze specjalnością studiów, rodzajem studiów i rodzajem praktyki; b) programy określają m.in. : miejsce praktyki, jej cele, zadania, sposób realizacji zadań przez studenta, obowiązki studenta i opiekuna w placówce, sposób zaliczenia; * zmiana wprowadzona Zarządzeniem Nr 34/2009/2010 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 5 maja 2010 roku 5
c) programy opracowują nauczyciele akademiccy - kierunkowi opiekunowie praktyk. 3. Zaliczenie praktyk: a) Sposób zaliczenia praktyki ( z oceną lub bez niej) ustala kierownik kierunku lub specjalności i podaje do wiadomości w programie praktyki; b) zaliczenia praktyk ciągłych dokonuje kierunkowy opiekun praktyk z ramienia UKW na podstawie przedstawionej opinii (zaliczenia lub oceny wystawionej przez opiekuna w placówce, zatwierdzonej przez dyrektora), dokumentacji praktyki(dziennika praktyk, teczki przedmiotowo- metodycznej) sporządzonej przez studenta oraz wyników hospitacji (jeśli taka miała miejsce) przeprowadzonej w placówce przez nauczyciela akademickiego - kierunkowego opiekuna praktyki. Kierunkowy opiekun praktyk swoje stanowisko dotyczące zaliczenia przez studenta praktyki i jeśli praktyka podlega ocenie, uzyskanej oceny wyraża w opinii i potwierdza podpisem. Potwierdzoną opinię opiekun (lub student) składa w Studium Praktyk Zawodowych. Praktyki pedagogiczne podlegają ocenie z uwzględnieniem opinii opiekuna praktyk w szkole. c) zaliczenia praktyk w indeksie studenta (str 82-83), po rejestracji w komputerowej bazie danych, na podstawie stanowiska kierunkowego opiekuna praktyk z ramienia UKW- dokonuje kierownik Studium Praktyk Zawodowych; d) opinie praktyk studentów są archiwizowane w Studium Praktyk Zawodowych; e) dokumentacja praktyk- dzienniki praktyk, w tym zebrane i opracowane przez studenta materiały( między innymi: teczka przedmiotowo - metodyczna), po kontroli przez opiekuna praktyki, zostaje zwrócona studentowi; f) o zaliczenie praktyki bez obowiązku jej odbycia mogą się ubiegać studenci, którzy: - udokumentują doświadczenie zawodowe lub prowadzenie działalności ( np. w ramach wolontariatu), która odpowiada programowi praktyki i była realizowana w okresie nie krótszym niż czas praktyki określony w standardach kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów oraz poziomów kształcenia. - są studentami lub absolwentami innych szkół wyższych, którzy odbyli lub odbywają praktykę zawodową spełniającą wymagania regulaminu praktyk zawodowych w UKW, - studenci ubiegający się o zaliczenie praktyki, bez jej odbycia, winni dostarczyć kierunkowemu opiekunowi praktyk na danym Wydziale ( Instytucie, Zakładzie) dokument potwierdzający zatrudnienie zgodne z kierunkiem studiów, trwające nie mniej niż wskazany w planach studiów czas trwania praktyki liczony w tygodniach lub godzinach, lub dokument ( porozumienie, zaświadczenie) wydany przez instytucję, placówkę, organizację pozarządową, organ administracji publicznej, jednostkę organizacyjną podległą organom administracji publicznej lub inny podmiot, w którym student odbył staż lub 6
praktykę, w tym świadczenie pracy w ramach wolontariatu. Kierunkowy opiekun praktyk może wymagać od studentów także dodatkowych informacji np. opinii o przebiegu praktycznych działań studenta. Decyzję o zaliczeniu praktyki podejmuje kierunkowy opiekun praktyk z ramienia UKW, który określa swoje stanowisko w sprawie zaliczenia praktyki i potwierdza podpisem na dostarczonym przez studenta dokumencie. Dokumenty potwierdzające zaliczenie praktyki są archiwizowane w Studium Praktyk Zawodowych. II Praktyki śródroczne 1.Założenia organizacyjne: a) organizowane są dla studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych - pierwszego i drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich i traktowane są jako przedmiot w toku studiów; b) w ramach praktyk śródrocznych mogą występować różne ich rodzaje c) wymiar godzin i czas ( semestr) realizowania praktyki określają plany studiów zatwierdzone przez podstawową jednostkę Uniwersytetu ; d) praktyki śródroczne student odbywa w placówkach wskazanych przez nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia praktyczne. e) w każdym semestrze lub na okres jednego roku akademickiego Studium Praktyk Zawodowych uzyskuje zgodę dyrektora placówki na organizowanie praktyk śródrocznych f) zajęcia w ramach praktyk śródrocznych, organizują (dla grupy studentów) i prowadzą nauczyciele akademiccy Studium Praktyk Zawodowych, bądź nauczyciele akademiccy z podstawowych jednostek organizacyjnych Uniwersytetu. 2. Program praktyki: a) praktyki śródroczne realizowane są w oparciu o program, zgodny ze specjalnością studiów i rodzajem praktyki; b) program określa miedzy innymi: ilość godzin, cele i zadania praktyki, formę i warunki zaliczenia praktyki; c) programy praktyk śródrocznych opracowują prowadzący zajęcia nauczyciele akademiccy w porozumieniu z dyrektorem i opiekunem praktyk w placówce, w której odbywa się praktyka śródroczna. Podstawowym wymogiem przy opracowaniu programu są oczekiwania placówek i instytucji, uwzględnianie funkcji założonych i rzeczywistych oraz warunków nowej rzeczywistości społecznej. 3. Zaliczenie praktyk: 7
a) zaliczenia praktyk dokonuje nauczyciel akademicki, zgodnie z ustalonymi w programie warunkami zaliczenia b) dokumentacja praktyki - dzienniki praktyk- zwierające sprawozdania, informacje, przykładowe materiały, własne propozycje rozwiązań praktycznych studenta- po sprawdzeniu przez nauczyciela akademickiego, zostaje zwrócona studentowi. III. Zajęcia praktyczne w ramach przedmiotów kierunkowych: a) Realizowane w ramach przedmiotów ogólnych i kierunkowych, traktowane jako praktyczna ilustracja treści prowadzonych zajęć; b) Realizowane według potrzeb nauczycieli akademickich- dydaktyków i metodyków kierunkowych. 5 Postanowienia końcowe 1. Studenci UKW odbywający praktyki zawodowe, jeśli placówka, instytucja lub inny podmiot organizujący praktyki uznają konieczność posiadania ubezpieczenia NNW i/lub OC, są zobowiązani do przedłożenia stosownych dokumentów potwierdzających ubezpieczenie. Student zawiera umowę ubezpieczenia na własny koszt. 2.Rozliczenia finansowe praktyk określa Regulamin Studium Praktyk Zawodowych. 3.W sprawach nieuregulowanych niniejszym regulaminem i kwestiach spornych decyzję podejmuje Rektor Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 4.Wszelkie zmiany do niniejszego Regulaminu sporządzone będą w formie pisemnego aneksu, pod rygorem nieważności. 5. Regulamin wchodzi w życie z dniem 1 października 2008 r. 8
9