Obserwatorium Integracji Społecznej Projekt Koordynacja na rzecz aktywnej integracji Współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Poakcesyjny Program Wspierania Obszarów Wiejskich Sprawozdanie z realizacji programu w Wielkopolsce Poznao, lipiec 2011 r.
Poakcesyjny Program Wspierania Obszarów Wiejskich (PPWOW) to projekt Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, realizowany na terenie całego kraju od 2007 roku. Największym komponentem Projektu był Program Integracji Społecznej (zakooczył się w 2010 r.), realizowany z pożyczki Banku Światowego, a wdrażany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej we współpracy z Regionalnymi Ośrodkami Polityki Społecznej.
Celem Programu było podniesienie poziomu integracji społecznej w gminach na terenach wiejskich i miejsko wiejskich, aktywizacja lokalnych społeczności i przygotowanie ich do korzystania z innych programów. Działania podjęte w ramach Programu Integracji Społecznej miały przyczynid się do lepszego planowania usług społecznych przez gminy we współpracy z partnerami społecznymi, liderami lokalnymi i mieszkaocami oraz rozwoju lokalnych organizacji.
Do udziału w Programie zakwalifikowano 500 gmin z trzynastu województw. Przy ich wyborze wzięte zostały pod uwagę wskaźniki związane z: Położeniem gminy, Demograficzną charakterystyką mieszkaoców, Charakterystyką struktury gminy.
Gminy zakwalifikowane do PPWOW w województwie wielkopolskim (16) Grodziec Skulsk Wierzbinek Wilczyn Orchowo Pyzdry Gizałki Chocz Babiak Dąbie Olszówka Przedecz Brudzew Koźminek Mycielin Czajków
Środki wykorzystane przez gminy na realizację usług społecznych w Wielkopolsce w ramach PPWOW Rodzina 364 638 zł Realizacja usług społecznych 4 434 153 zł Usługi łączone 2 191 102 zł Seniorzy 1 434 507 zł Dzieci i młodzież 443 904 zł
Inicjatywy lokalne Biuro Centrum Aktywności Lokalnej, kluby seniora. Działania realizowane w ramach PPWOW w gminach Wielkopolski Usługi Transportowe, opiekuoczo-rehabilitacyjne w domu pacjenta, kurs pierwszej pomocy medycznej, terapię i rehabilitację Poradnictwo Specjalistycznopsychologiczne, prawne, pedagogiczne, zawodowe Organizacja czasu wolnego Koła sportowe, zespoły ludowe, muzyczne i taneczne, obozy, wycieczki, warsztaty, wizyty studyjne Zajęcia pozalekcyjne Zajęcia logopedyczne, korepetycje, poradnictwo medyczne, zajęcia pływackie, wizażu i tkackie.
Dobre praktyki PPWOW w gminach Wielkopolski: Mycielin powstanie międzypokoleniowej orkiestry dętej; dzięki jej utworzeniu udało się wydobyd twórczą pasję młodszych i starszych mieszkaoców gminy, Olszówka powstanie Klubu Seniora; przyczyniło się do uaktywnienia osób starszych w życiu społecznym gminy, dla wielu osób uczestnictwo w zajęciach oferowanych przez Klub pomaga w pokonywaniu samotności, sprzyja rozwojowi nowych pasji i podtrzymywaniu sprawności intelektualnej, Brudzew warsztaty tkackie; przyczyniły się do rozwinięcia zainteresowao i zdolności dzieci i młodzieży, Orchowo zajęcia muzyczne Wyginam śmiało ciało ; udział w kursie dał dzieciom wiele satysfakcji, możliwośd ciekawego spędzania czasu wolnego oraz rozbudził ich zainteresowania taneczne, przełamał barierę nieśmiałości, dzieci stały się bardziej otwarte i pewne siebie, Koźminek imprezy integracyjne oraz warsztaty rękodzielnicze i kulinarne; ożywiły stagnacyjne życie na wsi, rozbudziły zainteresowania, stały się okazją do częstszych spotkao społeczności lokalnej. Zaowocowało to chęcią wspólnego podejmowania nowych inicjatyw, tworzenia nowych wartości i udzielania wzajemnej pomocy.
Dąbie spotkania osób starszych Drogi emerycie zacznij nowe życie ; dzięki spotkaniom tematycznym i warsztatom kulinarnym, które odbyły się w remizach strażackich w kilku miejscowościach gminnych, uczestnicy mieli okazję nawiązad kontakty z osobami z różnych części gminy, spotkad się, pośmiad, porozmawiad. Wiele osób uświadomiło sobie, że izolacja od otoczenia wpływa niekorzystnie na ich psychikę. Babiak warsztaty kulinarne Żyj zdrowo ; istotnym elementem tego typu spotkao warsztatowych była aktywizacja społeczeostwa służąca przekazywaniu i podtrzymywaniu lokalnych tradycji oraz integracja międzypokoleniowa. Ponadto w wyniku projektu powstał Klub Seniora. Skulsk aktywizacja i integracja osób starszych kompleksowa usługa; zwiększyła się aktywnośd społeczna i psychoruchowa osób starszych, seniorzy zdobyli nowe umiejętności artystyczne, rękodzielnicze, informatyczne i techniczne, Chocz warsztaty florystyczne w wiejskiej świetlicy; były działaniem nowatorskim w gminie. Mimo zakooczenia usługi panie nadal spotykają się w wiejskiej świetlicy w Niniewie, chętnie przekazują wszystkim zainteresowanym swoje świeżo nabyte umiejętności. Wspólnie wykonują stroiki, wiązanki, a także różne ozdoby.
Grodziec powstało Centrum Aktywności Lokalnej; dało możliwośd integracji społeczności lokalnej poprzez różnorodne zajęcia: kółka plastyczne, teatralne i szachowe, kurs taoca, aerobik, zajęcia z gotowania, spotkania dyskusyjne dla młodzieży, Czajków integracja sołectw, wspólne przygotowanie dożynek; zaktywizowała kobiety zrzeszone w Kołach Gospodyo Wiejskich, Przedecz warsztaty teatralne sceny szkolnej Incognito ; zespół teatralny czynnie uczestniczy w życiu kulturalnym szkoły i w środowisku lokalnym. Warsztaty teatralne to udana próba zmobilizowania dzieci do pogłębiania swoich zainteresowao, współpracy w grupie, rozwoju swoich uzdolnieo artystycznych oraz integracji społecznej poprzez zaangażowanie całych rodzin.
W kwietniu 2011 roku Obserwatorium Integracji Społecznej, działające w strukturach Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu, przeprowadziło badanie dotyczące realizacji PPWOW w Wielkopolsce. Cele badania: ocena Programu przez wielkopolskie gminy, biorące udział w PPWOW, ocena współpracy z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej, z Regionalnym Konsultantem oraz z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Poznaniu, wskazanie mocnych i słabych stron PPWOW, przedstawienie zmian w gminach, jakie zaistniały po zakooczeniu Programu, poznanie opinii przedstawicieli gmin na temat ponownego przystąpienia do Programu.
Do wszystkich gmin biorących udział w PPWOW, została wysłana ankieta papierowa (zawierająca 9 pytao), którą odesłały: Gmina Babiak Gmina Skulsk Gmina Brudzew Gmina Czajków Gmina Wierzbinek Gmina Pyzdry Gmina Chocz Gmina Orchowo Gmina Olszówka
1. Ocena realizacji programu PPWOW na terenie gminy w skali od 1 do 5 (gdzie 1 oznacza bardzo źle, a 5 bardzo dobrze) 3 6 1 2 3 4 5 Większośd badanych oceniła realizację programu PPWOW bardzo dobrze.
2. Mocne/słabe strony PPWOW Mocne strony Wzrost aktywności lokalnej i integracji społecznej w gminach wśród ludności, Dostęp do środków finansowych, dzięki którym można było realizowad poszczególne działania, Zwiększenie liczby oraz rozwój organizacji pozarządowych w gminach (organizacje nabyły nowych umiejętności), Zwiększenie liczby usług społecznych dostępnych dla mieszkaoców gmin, Poprawa jakości współpracy pomiędzy wójtem, organizacjami pozarządowymi i społecznością lokalną. Słabe strony Problemy z przepływem środków finansowych (w szczególności pod koniec 2009 r.), Zbiurokratyzowane, rozbudowane procedury działania, Brak informacji na temat właściwego rozliczania projektu, Błędy w podręczniku do programu PPWOW, Trudności w przepływie informacji między gminami a MPIPS, Krótki okres realizacji projektu w odniesieniu do problemów społecznych występujących w gminach oraz problemy z Systemem Informacji Zarządczej MIS, Nałożenie na pracowników ops dodatkowych obowiązków związanych z realizacją działao w programie.
3. Ocena obszarów realizacji PPWOW Najlepiej ocenione obszary Integracja społeczna w gminie Zarządzanie projektem Przejrzystośd procedur Dostępne środki finansowe Najgorzej ocenione obszary
4. Ocena obszarów obsługi systemu MIS Generowanie danych Funkcjonowanie systemu Najlepiej ocenione obszary Najgorzej ocenione obszary Instrukcja obsługi systemu Przejrzystośd procedur dotyczących systemu
5. Ocena współpracy z Biurem Programu PPWOW przy MPiPS Najlepiej ocenione obszary Pomoc w realizacji Programu Pomoc w nietypowych sytuacjach Dostępnośd/kontakt Przejrzystośd procedur Najgorzej ocenione obszary
6. Ocena współpracy z Konsultantem Regionalnym Najlepiej ocenione obszary Dostępnośd/kontakt Przekazywanie informacji dotyczących realizacji Programu PPWOW Najgorzej ocenione obszary Instrukcja obsługi systemu Przejrzystośd procedur dotyczących systemu
7. Ocena współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej Dostępnośd/kontakt Pomoc w sprawozdawczości Najlepiej ocenione obszary Najgorzej ocenione obszary Pomoc w nietypowych sytuacjach
8. Zauważone zmiany w gminach po zakooczeniu realizacji programu PPWOW Rozwój społeczny gmin, Wzrost integracji międzypokoleniowej, Rozwój aktywności lokalnej, Zwiększenie liczby aktywnie działających organizacji pozarządowych, Wzrost liczby usług społecznych gmin, Poprawa komunikacji między władzami samorządowymi a mieszkaocami gminy.
9. Deklarowana chęd ponownego przystąpienia do programu PPWOW Inwestycja w człowieka Uczył współpracy Możliwość zaktywizowania środków lokalnych Wzrosła integracja społeczna w gminie Chęć ponownego wzięcia udziału w Programie - wszystkie gminy Realizacja usług na rzecz środowiska lokalnego
Obserwatorium Integracji Społecznej Projekt Koordynacja na rzecz aktywnej integracji Współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu OBSERWATORIUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ REGIONALNY OŚRODEK POLITYKI SPOŁECZNEJ w POZNANIU PIEKARY 14/15 61-823 Poznao Tel. 61 856 73 36/338 ois@rops-wielkopolska.poznan.pl