Lp. do uwag do projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz niektórych innych ustaw Tytuł punktu założeń Numer strony w założeniach odpowiadający danemu punktowi Uwagi Załącznik nr 1 w zakresie zmian wynikających z dyrektywy 2014/56/UE zmieniającej dyrektywę 2006/43/WE ws. ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych (Dz.U. UE L 158 z 27.5.2014, s. 196) 1) Wprowadzenie pojęcia badania 8 Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. ustawowego Do zaproponowania zmiana do art. 64. ust. 1. ustawy o rachunkowości poprzez wykreślenie w zdaniu pierwszym słów kontynuujących działalność. Tekst przed zmianą: Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność: Tekst po zmianie: Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe: Propozycja ma na celu włączenie do obowiązkowego badania sprawozdań finansowych jednostek zmieniających formą prawną (np. ze spółki kapitałowej na osobową lub odwrotnie) za okres do dnia zmiany formy prawnej, a także podmiotów będących w długotrwałych procesach likwidacyjnych lub upadłościowych. Działanie takie wpłynie na ochronę interesu publicznego i poprawę bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Proponuję rozszerzenie katalogu jednostek objętych obowiązkowym badaniem o jednostki objęte konsolidacją w aktualnym stanie prawnym wydawana jest opinia o sprawozdaniu grupy, w skład której wchodzą też jednostki, których sprawozdanie nie było badane; wprowadzona zmiana zmniejsza ryzyko wydania opinii nieodzwierciedlającej faktycznego stanu grupy. 1. Ustawowemu obowiązkowi badania powinny podlegać roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe wszystkich jednostek kontynuujących działalność jak i niekontynuujących działalności 1
wymienionych w art. 64 ustawy. 2. Do art. 64 powinno dodać się następujące jednostki: kasyna i salony gier, instytucje udzielające pożyczki - typu parabanki, jednostki kontrolowane lub ze znaczącym wpływem Skarbu Państwa i samorządu terytorialnego, fundacje, stowarzyszenia prowadzące działalność gospodarczą, organizacje pożytku publicznego, spółki objęte konsolidacją, jednostki otrzymujące dotacje z funduszy unijnych, jednostki otrzymujące dotacje z budżetu państwa, mające siedzibę na terytorium RP emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku alternatywnym państwa Unii Europejskiej. 3. Ustawowemu obowiązkowi badania powinny podlegać również roczne sprawozdania finansowe pozostałych jednostek raz na trzy lata Powyższe należy wprowadzić ze względu na: Obowiązek kontroli obracania pieniędzmi publicznymi, Zapotrzebowanie na wzrost zaufania do informacji finansowej, Strukturę przedsiębiorców w Polsce-70%-80% PKB małych i średnich przedsiębiorstw, Bezpieczeństwo obrotu gospodarczego Niską jakość prowadzenia rachunkowości. 2) Doprecyzowanie obowiązku badania dla oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych, oddziałów zakładów ubezpieczeń i oddziałów zakładów reasekuracji oraz głównych oddziałów zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji 3) Doprecyzowanie pojęcia czynności rewizji finansowej 8 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 9 Do wyjaśnienia pozostaje kwestia czy intencją zmiany jest rozszerzenie katalogu usług atestacyjnych stanowiących usługi rewizji finansowej. Dotychczas za czynności rewizji finansowej uznawane były wyłącznie czynności atestacyjne zastrzeżone dla biegłych rewidentów, co wynikało wprost z brzmienia pkt 3 Krajowego Standardu 2
4) Wprowadzenie definicji jednostki audytorskiej pochodzącej z państwa trzeciego oraz biegłego rewidenta pochodzącego z państwa trzeciego Rewizji finansowej Nr 3 ( jeżeli usługi takie może w myśl prawa wykonywać wyłącznie biegły rewident ). W momencie wejścia rozpoczęcia stosowania MSB jako krajowych standardów rewizji finansowej, definicja usługi atestacyjnej ulegnie rozszerzeniu (w MSB nie ma zapisu, że usługami atestacyjnymi są usługi, które mogą wykonywać wyłącznie biegli rewidenci), a zapis taki znajduje się wyłącznie we wprowadzającej je uchwale Nr 2783/52/2015 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, co może być niewystarczające. Do analizy prawnej pozostaje zatem, czy zastąpienie terminu inne usługi poświadczające terminem usługi atestacyjne w połączeniu z wejściem w życie MSB jako krajowych standardów rewizji finansowej nie spowoduje włączenia do katalogu czynności rewizji finansowej, tzw. innych usług atestacyjnych (o których mowa np. w art. 48 ust 2 pkt 6 ustawy) nie rodzących dotychczas obowiązku naliczenia opłaty z tytułu nadzoru Z przepisów ustawy powinno jednoznacznie wynikać, że czynności rewizji finansowej są wyłącznie zastrzeżone dla biegłych rewidentów. W naszej ocenie proponowana definicja jest zbyt szeroka, gdyż obejmuje m.in. wszelkie usługi atestacyjne, o których mowa w standardach, niezależnie od tego czy przepisy prawa wymagają, aby usługi te wykonywał biegły rewident. Oznacza to ograniczenie swobody działalności gospodarczej podmiotów polegające na konieczności angażowania biegłego rewidenta dla potrzeb wykonywania wszelkich usług atestacyjnych. Konsekwencją tego będzie objęcie wszystkich tych usług nadzorem, jak również obowiązkiem opłacania składek z tytułu nadzoru. W naszej ocenie ustawodawca powinien mieć każdorazowo możliwość określania w przepisach, że dana usługa jest zastrzeżona do wykonywania przez biegłego rewidenta. Proponowana zmiana oznacza, że włączenie do katalogu usług atestacyjnych (na poziomie standardów) kolejnych czynności będzie przesądzać o ich automatycznym traktowaniu jako czynności rewizji finansowych, co wydaje się nadmierną ingerencją w swobodę prowadzenia działalności o charakterze doradczym i eksperckim. 9 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 5) Zmiana w zakresie definicji sieci 10 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 6) Wprowadzenie definicji międzynarodowych standardów badania oraz krajowych standardów badania 10 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 3
7) Określenie definicji krajowych standardów wykonywania zawodu 8) Zmiana w zakresie definicji jednostek zainteresowania publicznego 12 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 12 Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. Na czym ma polegać wzmocniony nadzór KIBR oraz kto pokryje koszty tego wzmocnionego nadzoru. Proponuje się dodanie do katalogu quasi-jzp przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa uznanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji (art. 1a) za podmioty o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa. Ze względu na strategiczne znaczenie tych podmiotów zostały one poddane określonemu w przepisach, bardziej restrykcyjnemu nadzorowi Państwa. Te same powody sprawiają, iż gospodarka finansowa ww. podmiotów powinna podlegać również szczególnej kontroli, co jest uzasadnione szczególnym interesem kraju oraz spełnia dyspozycję lit. d) w art. 2 pkt 13 znowelizowanej dyrektywy 2006/43/WE ( jednostki wyznaczone przez państwa członkowskie jako jednostki interesu publicznego, na przykład jednostki o istotnym znaczeniu publicznym ze względu na charakter prowadzonej przez nie działalności, ich wielkość lub liczbę zatrudnionych pracowników ) Ze względu na szczególny interes gospodarczy i/lub społeczny proponuje się rozszerzenie katalogu jednostek uznanych za quasi-jzp o mających siedzibę na terytorium RP emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku alternatywnym państwa Unii Europejskiej, które objęte są obowiązkiem badania. 9) Doprecyzowanie pojęcia kluczowego biegłego rewidenta (kluczowego partnera firmy audytorskiej) 14 Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. Jednakże istnienie w jednym badaniu kilku kluczowych biegłych rewidentów prowadzi do rozmycia się odpowiedzialności. Brak wpływu na konkretną czynność powinien zwalniać z odpowiedzialności. Przykładowo kluczowy biegły rewident powinien być odpowiedzialny za przebieg badania, ale nie za sprawozdanie z badania, jeśli go nie podpisuje, bo może nie mieć wpływu na jego treść. Konieczne jest precyzyjne zdefiniowanie przypadków zwolnienia z odpowiedzialności. Wprowadzana zostaje definicja według której może być kilku kluczowych biegłych rewidentów, natomiast brak jest zapisów regulujących ich odpowiedzialność oraz sposób postępowania w przypadku rozbieżności zdań co do sprawozdania finansowego. Ponadto kluczowym biegłym rewidentem może być biegły rewident podpisujący tylko sprawozdanie finansowe a nie musi być w głównym stopniu odpowiedzialnym za badanie. Definicja nieprecyzyjna. 4
10) Wprowadzenie definicji małej i średniej jednostki 11) Wprowadzenie definicji państwa członkowskiego pochodzenia 12) Wprowadzenie definicji przyjmującego państwa członkowskiego 13) Zatwierdzanie biegłych rewidentów i firm audytorskich 14) Zmiana zasad zgłaszania przez organ nadzoru publicznego (KNA) sprzeciwu od uchwał o wpisie do rejestru biegłych rewidentów oraz uchwał o wpisie na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych 15) Zmiana zasad dotyczących zaskarżania decyzji o sprzeciwie do sądu administracyjnego 16) Uchylenie art. 10 ust. 5 ustawy o biegłych rewidentach 15 Waluta powinna być złote. Powinna być jedna definicja na potrzeby UoR i UoBR. Zbyt wysokie progi, a to w konsekwencji spowoduje, iż mniejsza liczba podmiotów będzie zobligowana do poddawania badaniu swoich sprawozdań finansowych, a także będzie to zawężenie w stosunku do podmiotów określonych w ustawie o rachunkowości. 15 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 16 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 16 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. Utrzymanie dotychczasowego rozwiązania zgodne z dyrektywą. Wprowadzenie zmian trudne ze względu na ostateczną odpowiedzialność za nadzorowanie procesu zatwierdzania biegłych rewidentów i firm audytorskich, które jest w rękach KNA. 17 Ponieważ ma być to decyzja administracyjna, to powinien mieć zastosowanie KPA i terminy w nim określone (do 30 dni na wydanie decyzji). Brak jest uzasadnienia do ustawowego wydłużania terminów. Wydłużenie terminu wniesienia sprzeciwu nie znajduje uzasadnienia. Posiedzenia KNA mogą być realizowane częściej. Ponadto istniej możliwość zajmowania stanowiska przy pomocy łączności elektronicznej. Wydłużenie terminu w praktyce jest utrudnieniem wykonywania zawodu przez nowych biegłych rewidentów i stoi w sprzeczności z postanowieniami innych rozwiązań prawnych (patrz: przepisy ułatwiające wykonywanie zawodu) Wydłużenie terminu powoduje dodatkowe koszty po stronie podmiotu ubiegającego się o wpis, który musi ponosić koszty funkcjonowania bez prawa do wykonywania czynności rewizyjnych. 18 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 19 Proponowałbym skreślić art. 10 ust. 6 a nie art. 10 ust. 5. Jest on mało praktyczny i nie zdarzają się przypadki (o ile to sporadycznie) w zakresie kwestionowania uchwał o wpisie do rejestru przez KNA. Faktycznie istnieje pewna nieścisłość w prawie o biegłych.. Propozycja wydaje się rozsądna. Niepokój mój budzi fakt, że biegli rewidenci którzy będą chcieli wykonywać zawód będą po przejściu całej procedury egzaminacyjnej zmuszeni będą dość długo oczekiwać na wpis do rejestru. 5
17) Komisja Egzaminacyjna 19 Możliwość nadużyć - Minister może bezkarnie i dowolnie nie zaakceptować dowolnych dwóch osób (np. ze względów politycznych) i mianować osobę, którą tylko ON będzie uważał za godną. Jeśli Minister chce, niech powołuje te dwie osoby, ale ze swojej puli. Zaś o ile KIBR wybierze niewłaściwą osobę, na uzasadniony wniosek Ministra powinien uzasadnić tę decyzję, a KIBR powinien zadecydować, czy zgadza się z decyzją, czy zaproponuje kolejne osoby. Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. Jeśli chodzi o uprawnienia Ministra Finansów do nie akceptowania osób nie spełniających wymogów ustawowych, to jest to przepis pusty (bo takie osoby nie mogą być zgłaszane) i służy jedynie wprowadzeniu następnego przepisu o osobach których wiedza i doświadczenie nie dają rękojmi właściwej realizacji zadań komisji. Kto i na jakiej podstawie miałby dokonywać takiej oceny? A danie Ministrowi Finansów prawa do wyznaczania w miejsce osób przez niego nie akceptowanych własnych przedstawicieli (kto sprawdzi ich kwalifikacje?) Może prowadzić do sytuacji, że KE będzie wyznaczana w całości przez Ministra Finansów. Uzasadnienie zmiany jest sprzeczne z propozycją. Jestem przeciwny proponowanym zmianom. Aktualne przepisy są dostatecznie restrykcyjne i dają ogromną możliwość ingerencji KNA w proces postępowania kwalifikacyjnego (zapisy ustawy o biegłych rewidentach zatwierdzanie uchwał, rozporządzenie). Nie znajduje uzasadnienia fakt iż to tylko kandydaci proponowaniu przez KRBR podlegają wyborowi przez MF a nie wszystkie zgłaszane osoby (inne podmioty). Powoływanie się na art. 32 Dyrektywy w zakresie zatwierdzania i rejestracji biegłych rewidentów nie jest spójne moim zdaniem - z samym procesem postępowania kwalifikacyjnego. Nadanie Ministrowi Finansów uprawnień do niezaakceptowania osób rekomendowanych do składu Komisji Egzaminacyjnej przez wskazane w ustawie organy, zwłaszcza w oparciu o bardzo subiektywną przesłankę, tj. gdy posiadania przez nich wiedza lub doświadczenie nie dają należytej gwarancji i rękojmi właściwej realizacji zadań należących do właściwości Komisji jest niewłaściwe i może prowadzić do próby wpływania przez organy Państwa na skład Komisji. Dodatkowo brak jest jakichkolwiek mechanizmów odwoławczych od subiektywnej decyzji Ministra Finansów lub pozwalających na usunięcie błędnego wskazania poprzez wskazanie innej osoby spełniającej kryteria. Mając na względzie konieczność zapewnienia niezależności Komisji należy dążyć by żaden organ, w tym również Minister Finansów, nie miał tak uprzywilejowanej pozycji by mógł manipulować składem Komisji. W składzie Komisji Egzaminacyjnej co najmniej 75% powinni stanowić biegli rewidenci. Ma to szczególne znaczenie w kontekście zmian w obowiązujących regulacjach. 6
18) Forma firmy audytorskiej i skład jej organów 19) Wymóg nieposzlakowanej opinii firmy audytorskiej Ta regulacja nie powinna być wprowadzana, ponieważ może godzić w niezależność Komisji i stanowić pole do nadużycia władzy. 21 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. 22 Pojęcie nieposzlakowanej opinii jest bardzo szerokie. Czy ma ono także obejmować sprawy cywilne, czy dotyczyć tylko sfery gospodarczej? Uważam, że powinno się ograniczać tylko i wyłącznie do sfery gospodarczej, bo może dojść do absurdów. Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. Konieczne wprowadzenie definicji i kryteriów oceny ze względu na konsekwencje nie spełnienia tego wymogu, tym bardziej że ma odnosić się również do osoby prawnej. 20) Zadania organów samorządu zawodowego biegłych rewidentów (KRBR, KKN) 22 Uważam za słuszną propozycję w zakresie zmiany uprawnień KRBR co do wydawania standardów wykonywania zawodu. KKN nie widzę potrzeby dokonywania zmian poza wymaganiami Rozporządzenia UE w zakresie JZP. Pozostały zakres zadań realizowanych przez KKN w obecnym stanie prawnym podlega dostatecznemu i zgodnemu z Dyrektywą nadzorowi KNA. Przepisy ustawy o biegłych dają możliwość ingerencji KNA w funkcjonowanie KKN. Należy uporządkować w ustawie a następnie w statucie następujące zagadnienia: Zarząd (co najmniej trzyosobowy) wyłoniony z KRBR powinien zarządzać KIBR za stosownym wynagrodzeniem, bez prawa prowadzenia innej działalności; Krajowa Komisja Rewizyjna powinna mieć uprawnienia podobne do Rady Nadzorczej w Spółkach prawa handlowego; Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów powinien pełnić rolę na zasadzie roli właścicielskiej, tj. m.in. powoływać Zarząd oraz zatwierdzać sprawozdania finansowe, udzielać absolutorium; Wybory delegatów oraz członków organów KIBR i RO KIBR powinny być przeprowadzane z zachowaniem zasady proporcjonalności-stworzenie możliwości lepszej reprezentacji środowiska biegłych rewidentów w organach samorządu. 21) Uznawanie firm audytorskich zatwierdzonych w innych państwach członkowskich 22) Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej 23 Bez uwag na obecnym etapie rządowego procesu legislacyjnego. Należy dołożyć starań aby wszystkie państwa członkowskie w tym samym terminie zaimplementują ten przepis. 25 Ubezpieczenie OC powinno być zawarte od dnia rozpoczęcia wykonywania czynności, bowiem dzień uprawomocnienia się wpisu nie rodzi w zasadzie żadnych ryzyk OC związanych z badaniem 7
i nie zawsze jest precyzyjnie znany. Natomiast rozpoczęcie działalności jest łatwe do określenia i dopiero ono rodzi ryzyka OC. 23) Zakres egzaminów 26 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym Zbyt wąsko potraktowana została problematyka wymagająca zmiany. Wydaje się, że w tym miejscu powinny być zmiany odnoszące się np. do likwidacji liczby egzaminów. 24) Zakres informacji ujętych w rejestrze 26 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym biegłych rewidentów i na liście podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych 25) Zawodowy sceptycyzm 27 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 26) Zasady bezstronności i niezależności 27 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 27) Zatrudnianie przez badane jednostki byłych biegłych rewidentów lub pracowników firm audytorskich 28) Przygotowywanie do badania ustawowego i ocena zagrożeń dla niezależności 30 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym Brak wskazania co z osobami nie wpisanymi do rejestru a uczestniczącymi w badaniu np. aplikantami, asystentami. Niewątpliwie postawienie takich samych warunków dla osób nie będących biegłymi rewidentami, ale powoływanych jako ekspertów może powodować poważne zagrożenie do wykonywania takich ekspertyz, gdyż to może będzie uniemożliwiało wykonywanie określonych zadań przez te osoby. 31 Należy skorzystać z prawa do wprowadzenia uproszczonych wymogów w przypadku badań ustawowych podmiotów zaliczonych do małych, w szczególności w zakresie uczciwości członków organu nadzorczego, administrującego i zarządzającego. Należy również ograniczyć wymogi wynikające z art. 6 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. do JZP (ponieważ tych jednostek dotyczy ten przepis). W przypadku jednostek innych niż JZP wykonanie części zadań, zwłaszcza przed rozpoczęciem współpracy z nowym klientem, może okazać się niemożliwe lub bardzo kosztowne. 29) Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej 30) Zmiana firmy audytorskiej dostęp do dokumentacji 33 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 34 Udostępnienie powinno być co do zasady nieodpłatne, jednakże gdy rodzi ono koszty wynikające z oczekiwań nowego biegłego rewidenta, to powinny one być przez niego zwrócone biegłemu, który te koszty poniósł. W związku z powyższym prosimy o wykreślenie zapisu o nieodpłatności. 8
31) Zastąpienie definicji jednostki powiązanej definicją podmiotu powiązanego z podmiotem uprawnionym 32) Organizacja wewnętrzna firm audytorskich 34 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 35 Proponuje się o pozostawienie 5-letniego okresu przechowywania dokumentacji, chyba że inny przepis stanowi inaczej. Jednocześnie w przypadku wszczęcia postępowania administracyjnego okres przechowywania ulega wydłużeniu do czasu zakończenia tego postępowania. 1. odpowiednie standardy powinny obowiązywać odnośnie wszystkich czynności rewizyjnej, a nie tylko odnośnie badania ustawowego 2. niezasadnym i niepopartym zapisami dyrektywy jest wprowadzenie zakazu podwykonawstwa całości usług badania ustawowego. Takie podzlecanie jest w niektórych przypadkach, np. badania dużych grup kapitałowych, nie tylko uzasadnione, ale i konieczne. Ważnym jest natomiast by, jak to wynika z zapisów dyrektywy, podzlecanie nie odbywało się w sposób pogarszający jakość wewnętrznej kontroli jakości biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej oraz ograniczający możliwość sprawowania przez właściwe organy nadzoru nad przestrzeganiem przez biegłego rewidenta lub firmę audytorską obowiązków ustanowionych w dyrektywie i, w stosownych przypadkach, w rozporządzeniu (UE) nr 537/2014, a także nie miało wpływu na odpowiedzialność biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej wobec badanej jednostki 33) Organizacja pracy 38 Uwaga analogicznie jak w pkt 32 34) Wynagrodzenie za badanie 40 Istotna będzie redakcja przepisu, zwłaszcza w zakresie wprowadzenia zapisów uniemożliwiających manipulowanie wynagrodzeniem za badanie w celu obejścia 70% limitu na wynagrodzenie za świadczenie innych dozwolonych usług na rzecz badanej jednostki. Ponadto należałoby zwrócić uwagę na niedopuszczalność używania przez przedstawicieli ministerstwa finansów w oficjalnych dokumentach sformułowań sugerujących nieetyczne zachowania biegłych rewidentów. Celowe wydaje się również rozważenie uregulowania w tym miejscu problemu pływu niskich cen za usługi audytu i ich potencjalnego wpływu na jakość usług. Należy wprowadzić minimalne wynagrodzenie za poszczególne czynności rewizji finansowej, gdyż te czynności mają charakter de facto urzędowy - podobnie jak jest określane minimalne wynagrodzenie za czynności wykonywane przez notariuszy bądź prawników. Zawód biegłego rewidenta szczególnie obowiązki są ściśle regulowany przez przepisy prawa a brak jest uregulowań w zakresie uprawnień, w tym dotyczących wynagrodzenia brak równowagi. 9
35) Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego 36) Zakres kontroli zapewniania jakości w firmach audytorskich Należy jasno wykluczyć czynności rewizji finansowej z katalogu podlegających ustawie prawo zamówień publicznych. 41 Istotne znaczenie będzie miała redakcja przepisu oraz moment, od którego będzie on obowiązywał, zwłaszcza że zaproponowane kary, w tym skreślenie z listy podmiotów uprawnionych kary nie wynikają z dyrektywy. 44 Należy zastąpić zapis innych usług niebędących badaniem terminem inne czynności rewizji finansowej niebędących badaniem. 37) Kontrole w podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych badających nie-jzp oraz quasi-jzp 38) Wprowadzenie procedury uzgodnieniowej zgłaszania umotywowanych zastrzeżeń przez KNA w stosunku do uchwał organów KIBR podlegających zatwierdzeniu 39) Tryb zaskarżania uchwał KIBR przez KNA Kontrola innych usług, w tym np. dzielności szkoleniowej czy prowadzenia ksiąg rachunkowych byłaby nieuzasadniona i godziła w równość traktowani podmiotów gospodarczych (inne pomioty prowadzące dzielność w takim zakresie nie podlegają takiej kontroli). Obecnie obowiązujące przepisy zawierają wszystkie postanowienia Dyrektywy, za wyjątkiem oparcia kontroli o analizę ryzyka; w Uzasadnieniu, jako główny powód podano lit. f w ust. 1 art. 26 Dyrektywy, a ten nie uległ zmianie; poza dodaniem kryterium analizy ryzyka nie widzę potrzeby modyfikacji, która będzie aż tak bardzo uszczegóławiała zakres kontroli, gdyż w aktualnym stanie prawnym jest to katalog otwarty. 45 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 48 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 49 Powinny obowiązywać terminy z KPA. 40) Obowiązek KIBR doręczania uchwał 50 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 41) Zasady podejmowania rozstrzygnięć 50 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym przez KNA 42) Organ właściwy w sprawach skarg i wniosków w zakresie KNA 43) Skreślenie biegłego z rejestru na wniosek 52 Należy doprecyzować, o którym Rozdziale 6 KPA jest mowa, ponieważ jest ich 3 w treści ustawy (chyba chodzi o Rozdział 6 Działu VIII) 52 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 10
44) Skreślenie z listy podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych 53 Proponowane przepisy są sprzeczne ze zasadami współżycia społecznego i ze swobodą prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Wprowadzeniu przepisu wskazanego w drugiej kropce powinno towarzyszyć doprecyzowanie: 1. że chodzi o odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za zdarzenia będące podstawą skreślenia innego podmiotu, a nie za ten podmiot. 2. że chodzi o skreślenie na podstawie art. 54 ust. 1 pkt 2-6 ustawy a nie pkt 1. 3. co oznacza termin w skład którego wchodzi biegły rewident odpowiedzialny lub współodpowiedzialny za inny pomiot Przy obecnie proponowanym kształcie przepisów biegli rewidenci wchodzący w skład organów zarządzających podmiotu uprawnionego (odpowiadający za ten podmiot), który podlegałby skreśleniu z listy z powodu wejścia w jego skład innego biegłego rewidenta odpowiedzialnego za podmiot wcześniej skreślony z listy, nie mogliby wejść w skład, żadnego innego podmiotu uprawnionego przez okres 5 lat. 45) Sprawozdanie z badania 55 Zmiana ma charakter porządkowy. Ważna będzie redakcja przepisu i do niej dopiero będzie można się odnieść. Generalnie rozszerzony zostaje zakres informacji szeroko dostępnej, bowiem dotychczas tylko opinia z badania była dostępna szeroko, a raport zawierający szczegóły otrzymywali tylko uprawnieni odbiorcy. Poza tym sprawozdanie powinno być podpisane nie tylko przez biegłego rewidenta, ale także przez członków zarządu reprezentujących podmiot uprawniony do badania. Brak tych podpisów może skutkować wyłączeniem odpowiedzialności tego podmiotu i ograniczać ją wyłącznie do biegłych. 46) Określenie zasad odpowiedzialności zawodowej biegłych rewidentów i podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych za naruszenie przepisów prawa, w tym rozporządzenia (UE) nr 537/2014, standardów wykonywania zawodu oraz zasad etyki zawodowej oraz odpowiedzialności osób trzecich z Doprecyzowania wymaga czy zaproponowane zmiany dotyczą wyłącznie sprawozdania z badania ustawowego (co sugeruje chociażby pkt a), czy też wszystkich badań sprawozdań finansowych (ustawowych i pozostałych). Należy rozważyć ograniczenie zakresu informacyjnego sprawozdania z badania sprawozdania innego niż ustawowe. 59 W stosunku do biegłego rewidenta i realizowania w stosunku do niego odpowiedzialności zawodowej konieczne jest zachowanie procedury dyscyplinarnej powiązanej z KPK a w stosunku do podmiotu gospodarczego (podmiotu uprawnionego do badania) ma uzasadnienie pozostawienie procedury administracyjnej. Odpowiedzialność i zobowiązanie do przestrzegania zasad etyki zawodowej i standardów wykonywania zawodu powinna dotyczyć także kandydatów na biegłych rewidentów, w tym aplikantów i asystentów uczestniczących w czynnościach rewizji finansowej. 11
tytułu naruszenia przepisów ustawy oraz rozporządzenia (UE) nr 537/2014 47) Organy właściwe do przeprowadzenia postępowań administracyjnych mających na celu ustalenie odpowiedzialności z tytułu nienależytego wykonywania czynności rewizji finansowej lub z tytułu innych naruszeń przepisów ustawy oraz rozporządzenia (UE) nr 537/2014 48) Środki i kary stosowane w przypadku nienależytego przeprowadzenia czynności rewizji finansowej oraz w przypadku innych naruszeń przepisów ustawy lub rozporządzenia (UE) nr 537/2014 49) Określenie katalogu osób, w stosunku do których można nałożyć administracyjną karę pieniężną 50) Wprowadzenie rozwiązań stawiających wymóg określenia przedmiotu postępowania w sprawie ustalenia odpowiedzialności z tytułu nienależytego przeprowadzenia czynności rewizji finansowej oraz w przypadku innych naruszeń przepisów ustawy lub rozporządzenia (UE) nr W naszej ocenie regulacja ta musi zostać bardzo szczegółowo dopracowana (w projekcie brak takich szczegółów). Dotychczas stosowana procedura karna dawała obwinionemu m.in. liczne prawa (takie jak odmowa składania wyjaśnień, obowiązek rozstrzygania wątpliwości na korzyść obwinionego itd.). Należy zapewnić aby zastąpienie procedury karnej procedurą administracyjną nie powodowało pozbawienie biegłych rewidentów i podmiotów uprawnionych realnych możliwości obrony, zważywszy na fakt, że w przypadku gdy stroną postępowania jest pokrzywdzony, ma on znaczenie silniejszą dowodowo pozycję z uwagi na dostęp do kompletnej dokumentacji księgowej, czego biegły rewident i podmiot uprawniony są pozbawieni. 60 Niejasny podział kompetencji, nierówne traktowanie podmiotów ocena propozycji możliwa po redakcji przepisu. 61 Proponujemy odstąpić od stosowania kar finansowych. Wysokość kary nie jest i nigdy nie będzie gwarantem jakości, zwłaszcza w przypadku obowiązku posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, a jedynie wpłynie na zwiększenie kosztów podmiotów uprawnionych do badania. Przepisy Dyrektywy 2014/56/UE w pkt 16) NIE narzucają ustalenia kar w projektowanej wysokości. 63 Propozycja trudna do oceny na obecnym etapie. Jak np. będzie określona odpowiedzialność w spółce partnerskiej? Analiza możliwa po otrzymaniu propozycji konkretnych zapisów. 63 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 12
537/2014 51) Regulacje dotyczące przedawnienia wszczęcia i prowadzenia postępowania w sprawie ustalenia odpowiedzialności z tytułu nienależytego przeprowadzenia czynności rewizji finansowej oraz w przypadku innych naruszeń przepisów ustawy lub rozporządzenia (UE) nr 537/2014 52) Status osoby zawiadamiającej organ nadzoru publicznego lub organ KIBR o podejrzeniu naruszenia przepisów ustawy i innych ustaw implementujących dyrektywę 2006/43/WE oraz rozporządzenia UE nr 537/2014 53) Ujawnianie zastosowanych środków i kar opinii publicznej 54) Możliwość prowadzenia postępowania w sprawie ustalenia odpowiedzialności z tytułu nienależytego przeprowadzenia czynności rewizji finansowej oraz w przypadku innych naruszeń przepisów ustawy lub rozporządzenia (UE) nr 537/2014 wobec kilku stron 55) Uchylenie przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej biegłych rewidentów 56) Powołanie organu Komisji Odpowiedzialności Zawodowej i zniesienie organów KSD i KRD 64 Proponujemy pozostawienie dotychczasowych rozwiązań. W naszej ocenie proponowana regulacja, wprowadzając de facto 11-letni termin (6 plus 5 lat), w trakcie którego musi zakończyć się procedura administracyjna, jest nadmiernie długi i będzie sprzyjał przewlekłości postępowań. Ponadto termin ten będzie powodował, że w przypadku konieczności składania wyjaśnień po wielu latach od momentu wykonywania czynności rewizji finansowej, osoba składająca wyjaśnienia będzie częstokroć miała bardzo ograniczoną pamięć co do szczegółów niektórych procesów i zdarzeń podlegających badaniu. 65 W odniesieniu do terminów powinny decydować przepisy KPA. 67 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 67 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 68 Proponujemy usunięcie tego punktu i pozostawienie postępowania dyscyplinarnego w gestii KIBR. 68 Proponujemy usunięcie tego punktu i pozostawienie dotychczasowych organów KSD i KRD. Ponadto proponujemy powołanie Krajowego Rzecznika Biegłych Rewidentów. 13
57) Sankcja z tytułu nieopłacenia składek członkowskich oraz opłat z tytułu nadzoru 69 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 58) Postępowanie dowodowe 70 Niezrozumiałe jest modyfikowanie przepisów wynikających z art. 88 1 k.p.a. Jeśli takie przepisy nie powodują braku efektywności postępowania administracyjnego w innych postępowaniach, a zakładając racjonalność ustawodawcy tak jest, to propozycja modyfikacji nie ma uzasadnienia. 59) Nadzór nad samorządem biegłych rewidentów 60) Skład, obsługa i obowiązek zachowania tajemnicy służbowej oraz finansowanie KNA 61) Nadzór KNA nad zadaniami powierzonymi do realizacji KIBR 71 Zgodnie z postanowieniami Konstytucji RP samorząd jest niezależny. Sprawowanie przez KNA nadzoru nad samorządem nie znajduje umocowania w prawie europejskim. Dyrektywa mówi wyłącznie o nadzorze nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi. Zapisy art. 63 ustawy o biegłych są nadużyciem i swobodną interpretacją prawa. Istnieje duże prawdopodobieństwo uchylenia tych przepisów jako niekonstytucyjnych gdyby zaskarżono nadzór KNA nad organami Izby do Trybunału Konstytucyjnego. 72 Podobnie jak w przypadku Komisji Egzaminacyjnej nadmierne uprawnienia MF, które mogą w efekcie doprowadzić do Komisji składającej się z członków wskazanych wyłącznie przez MF. Brak wskazania jak długo obowiązek zachowania tajemnicy służbowej dotyczy. 74 Prawo europejskie daje takie możliwości KNA, wyraźnie wskazując że jest to nadzór nad powierzonymi zadaniami a nie nadzór nad KIBR. Uprawnienia KNA powinny być ograniczone wyłącznie do nadzoru nad realizacją powierzonych zadań. Zapis o karach również jest zbyt daleko idącym. W jakim trybie miły by być nakładane kary. Brak wskazania systemu odwoławczego. 62) Kontrole tematyczne 75 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 63) Roczna opłata z tytułu nadzoru 75 Zgodnie z pkt 60 KNA powinno być finansowane z Budżetu Państwa. Konieczna jest analiza dopuszczalności prawnej takiego rozwiązania. Niezrozumiała jest tak duża różnica pomiędzy opłatami z tytułu badania JZP i pozostałych podmiotów. Opłata nie może być kształtowana na podstawie analizy kosztów jednostki kontrolnej, ponieważ ani podmioty uprawnione, ani w ostatecznym rozrachunku JZP nie mogą ponosić kosztów finansowania organizacji, na której efektywność nie mają wpływu. 1. Dlaczego firmy audytorskie mają być obciążone dodatkowym podatkiem? 2. Co najmniej część opłaty z tytułu nadzoru JZP powinna zasilać budżet KIBR, gdyż KIBR ponosi i będzie ponosił koszty związane z JZP, np. z czynnościami dotyczącymi 14
64) Wzajemne uznawanie rozwiązań regulacyjnych pomiędzy państwami członkowskimi 65) Współpraca między państwami członkowskimi 66) Nieważność klauzul umownych ograniczających możliwość wyboru podmiotu do przeprowadzenia badania 67) Nieważność badania sprawozdania finansowego 68) Rozwiązanie umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdania finansowych 69) Odwołanie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych na drodze sądowej prowadzenia rejestru podmiotów uprawnionych. 3. Brak uzasadnienia podwyższenia opłaty od 2018 roku do 7% przychodów dla JZP a obniżenia tej opłaty do 1,5% dla pozostałych jednostek-na podstawie czego ustalono, że ma być to 7% i 1,5%. Ustalenie wysokości składek powinno być poprzedzone analizą ekonomiczną. 4. Przekazanie w okresie przejściowym przez KIBR do budżetu państwa zwiększonej wysokości opłaty z 20% do 70% w roku 2017 także nie jest uzasadnione - brak jakichkolwiek danych w związku z ustaleniem takich wielkości. Ponadto należy zauważyć, że KIBR nadal będzie wykonywał w tym okresie swoje czynności w zakresie takim jak dotychczas. 77 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 78 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 79 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 80 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 80 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym Doprecyzowania wymaga czy przepis ten będzie dotyczył również badań innych niż ustawowe badania JZP 81 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 70) Komitety audytu 81 Dodatkowego zdefiniowania wymaga wymóg posiadania przez przynajmniej jednego z członków komitetu audytu kwalifikacji w zakresie rewizji finansowej i/lub rachunkowości. Proponuje się aby osoba ta posiadała tytuł biegłego rewidenta. Przepis ten ze względu na swoją lakoniczność jest obecnie obchodzony i niemożliwy do wyegzekwowania. Proponuje się by inne podmioty niż posiadające ustawowy obowiązek miały prawo do powołania komitetu audytu. Komitet audytu w takich podmiotach powinien być powoływany i działać na 15
71) Rejestracja i nadzór nad biegłymi rewidentami i podmiotami uprawnionymi do badania sprawozdań finansowych z państwa trzeciego 72) Współpraca z właściwymi władzami z państw trzecich zasadach określonych w przepisach prawa dla podmiotów mających obowiązek posiadania KA. Komitet Audytowy powinien przedstawiać organowi nadzorczemu przynajmniej propozycję czterech firm audytorskich oraz rekomendować dwie z nich należycie uzasadniając. 84 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 87 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym w zakresie zmian wynikających z rozporządzenia 537/2014 ws. szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego (Dz.U. UE L 158 z 27.5.2014, s.77 wraz ze Sprostowaniem w Dz.U. UE L 170 z 11.6.2014, s. 66) 1) Przepisy rozporządzenia stosowane 89 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym bezpośrednio przez odpowiednio firmy audytorskie badające JZP lub JZP 2) Badania ustawowe banków 89 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym spółdzielczych 3) Definicje mające zastosowanie na 91 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym potrzeby stosowania rozporządzenia 4) Limit na wynagrodzenie firmy 91 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym audytorskiej za dozwolone usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych świadczone na rzecz badanego klienta (tj. usług z tzw. białej listy ) 5) Limit na wynagrodzenie za usługi podlegające warunkowemu zwolnieniu z zakazu świadczenia 93 Proponuje się pozostawienie limitu na poziomie 70%. Polski rynek jest rynkiem stosunkowo małym, a ceny za usługi rewizyjne są na niskim poziomie i obniżanie limitów będzie istotnie negatywnie wpływało na sytuacje finansową podmiotów uprawnionych do badania. 6) Limit za wynagrodzenie od jednego klienta 7) Biała lista dozwolonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych 93 Proponuje się pozostawienie limitu na poziomie 40%. Polski rynek jest rynkiem stosunkowo małym, a ceny za usługi rewizyjne są na niskim poziomie i obniżanie limitów będzie istotnie negatywnie wpływało na sytuacje finansową podmiotów uprawnionych do badania. 94 Proponujemy pozostawienie koncepcji czarnej listy, o której mówi rozporządzenie, łatwiejszej do stosowania i egzekwowania. 16
Odejście od zawartej w rozporządzeniu koncepcji czarnej listy rodzi ryzyko konieczności częstej nowelizacji listy. 8) Usługi podlegające warunkowemu 95 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym zwolnieniu z zakazu świadczenia 9) Dodatkowe wymogi związane ze 96 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym świadczeniem dodatkowych dozwolonych usług niebędących badaniem (tj. usług z białej listy oraz usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia) 10) Ocena zagrożeń dla niezależności 97 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym biegłego rewidenta w przypadku świadczenia niedozwolonych usług przez członka jego sieci na rzecz podmiotu z państwa trzeciego kontrolowanego przez badaną jednostkę 11) Przekazywanie informacji nt. 98 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym podejrzeń wystąpienia nieprawidłowości, w tym oszustwa, w badanej jednostce 12) Kontrola jakości wykonania zlecenia 98 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 13) Sprawozdanie z badania 99 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 14) Sprawozdanie dodatkowe dla komitetu audytu 15) Raportowanie informacji przez firmę audytorską do KNF 16) Obowiązek współpracy między KNF a biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi badającymi instytucje kredytowe i ubezpieczeniowe 17) Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej Zmiana w zakresie sprawozdania z badania wymaga określenia co będzie podlegało publikacji. 100 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 101 Wymóg nie powinien dotyczyć jednostek zaliczonych do quasi-jzp. 102 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 103 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 17
18) Sprawozdanie z przejrzystości 103 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 19) Raportowanie informacji przez firmę 104 Proponuje się utrzymanie obowiązku raportowania wyłącznie w zakresie jednostek JZP. audytorską do KNA 20) Przechowywanie dokumentacji 105 Uwaga analogiczna jak do implementacji przepisów dyrektywy. 21) Wybór firmy audytorskiej przez JZP 106 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 22) Minimalny okres zawarcia pierwszego 106 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym zlecenia badania 23) Rotacja firmy audytorskiej 107 Okresy te powinny być przyjęte zgodnie z maksymalnymi okresami wynikającymi z dyrektywy. 24) Rotacja kluczowego biegłego 108 Okresy te powinny być przyjęte zgodnie z maksymalnymi okresami wynikającymi z dyrektywy. rewidenta 25) Przekazywanie dokumentacji z 108 Uwaga analogiczna jak do implementacji przepisów dyrektywy. badania nowej firmie audytorskiej 26) Rola i zadania KNA 109 Wydaje się, że KNA jest organem administracji państwowej i jej zadania i rola zostały zdefiniowane w innych dokumentach (np. statucie Ministerstwa Finansów). Czy nie jest to próba obejścia tych przepisów? Skąd wziął się limit 15% przychodów z badania JZP? Jest to sprzeczne z zasadami swobody działalności gospodarczej i stanowi ingerencję w funkcjonowanie rynku. 27) Zadania wykonywane przez KNF na 111 Nie wydaje się uzasadnione wprowadzenie takiej regulacji. Zwiększa jedynie biurokrację. potrzeby nadzoru audytowego 28) Kontrole zapewniania jakości w 112 Limity walutowe powinny być wyrażone w PLN firmach audytorskich badających JZP 29) Monitorowanie rynku usług badania 115 Wynika to z przepisów o UOKiK i nie potrzeba dodatkowej regulacji. 30) Sprawozdanie z działalności KNA 116 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym 31) Obowiązek współpracy między 117 Zbędne. Obowiązek współpracy wynika z umów międzynarodowych i nie potrzeba regulować tego organami państw członkowskich w prawie krajowym. 32) Współpraca w zakresie kontroli 117 Zbędne. Obowiązek współpracy wynika z umów międzynarodowych i nie potrzeba regulować tego zapewniania jakości oraz dochodzeń w prawie krajowym. 33) Poufność i tajemnica zawodowa w 119 Zbędne. Obowiązek współpracy wynika z umów międzynarodowych i nie potrzeba regulować tego zakresie współpracy z KEONA w prawie krajowym. 34) Ochrona danych osobowych 119 Zbędne. Ustawę stosuje się i tak i tak. nie ma potrzeby pisania tego w innym przepisie. 35) Umowy ws. wymiany informacji z 119 Zbędne. Jakiemu celowi ma to służyć? organami nadzoru z państwa trzeciego 36) Ujawnianie poufnych informacji 120 Zbędne. Można stosować bezpośrednio rozporządzenie unijne. otrzymywanych od organu nadzoru publicznego z państwa trzeciego 37) Ujawnianie poufnych informacji 121 Zbędne. Można stosować bezpośrednio rozporządzenie unijne. 18
otrzymanych przez organy nadzoru publicznego z państwa trzeciego 38) Przepisy przejściowe 122 Bez uwag na obecnym etapie legislacyjnym Inne Wnosimy o zamieszczenie w projekcie ustawy przepisów regulujących : 1) uznanie dokumentów będących efektem rewizji finansowej, o której mowa w art. 48 ust. 1 ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie ( ), usług atestacyjnych oraz usług wymienionych w art. 48 ust. 2 pkt 7 ustawy w obrocie prawnym i gospodarczym za dokumenty urzędowe. Opinia i raport z badania, o których mowa w art. 56 ust. 2 ustawy, a także inne dokumenty wystawiane przez biegłego w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa powyżej, winny być uznawane jako "dokumenty urzędowe", o których mowa w art. 244 KPC oraz art. 76 KPA; 2) przyznanie uprawnień biegłym rewidentom w następującym zakresie: a) reprezentowanie przedsiębiorców/podatników w sprawach gospodarczych przed sądami i organami administracji, b) poświadczanie dokumentów finansowo-księgowych w postępowaniach sądowych i administracyjnych. Uzasadnienie: Aktualnie opinia, raport i inne dokumenty wystawiane przez biegłego rewidenta w obrocie prawnym są uważane jako dokumenty prywatne i mają takie samo znaczenie jak inne, wystawiane przez jakąkolwiek osobę fizyczną, podczas gdy wiele organizacji zawodowych, samorządowych i społecznych potrafiło wynegocjować, że dokumenty przez nie wystawiane stanowią dokumenty urzędowe. Ma to kapitalne znaczenie dla każdego zawodu. Sprawi że wszystkie opinie wobec prawa będą równe (teraz są opinie ważne i ważniejsze), a także że biegły rewident w większym zakresie będzie wpływał na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Zmiana ta nadałaby istotne uprawnienia biegłym rewidentom, które łączą się także z odpowiedzialnością za wystawiane dokumenty. Uważamy jednak, że jeśli chcemy podnosić rangę zawodu, takie działania są niezbędne. Zaznaczamy, że w 2010 roku dodano w KPA art. 76a, w którym dodano takie uprawnienia m.in. doradcom podatkowym. Biegli rewidenci też powinni być tu uwzględnieni. 3) określenie w ustawie o biegłych rewidentach statusu biegłych rewidentów-seniorów niewykonujących zawodu następujących kwestii: - zwolnienie z odbywania obligatoryjnego szkolenia zawodowego, - zmniejszenie wysokości obowiązkowej składki członkowskiej, - ustanowienie tytułu "Biegły Rewident w stanie spoczynku" dla osób wyróżniających się nienaganną i rzetelną pracą zawodową oraz wyróżniających się w pracy na rzecz samorządu. 19
20