Załącznik nr 1 do uchwały nr XXVIII/225/2013 Rady Gminy Smętowo Graniczne z dnia 13 grudnia 2013 roku Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014 1. Do realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014, wyznacza się jednostkę organizacyjną gminy: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Smętowie Granicznym, zgodnie ze statutem nadanym odrębną uchwałą Rady Gminy Smętowo Graniczne. 2. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii stanowi podstawę do praktycznej realizacji zadań i priorytetów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i jest częścią Strategii integracji i rozwiązywania problemów alkoholowych Gminy Smętowo Graniczne na lata 2008 2015r. 3. W szczególności zadania te obejmują: 1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków oraz zagrożonych uzależnieniem, 2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej, w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, 4) współdziałanie i wspieranie działalności: osób fizycznych, jednostek, instytucji i organizacji w rozumieniu art. 3 ust 2 oraz wymienione w ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkomanii, 5) pomoc społeczną osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego, 6) podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów dotyczących reklamy napojów alkoholowych i zasad ich sprzedaży (art. 13 i 15 ustawy) oraz występowania przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego. Realizacja zadania w razie potrzeby, 7) Podejmowanie przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych działań zmierzających do poddania się leczeniu odwykowemu osób uzależnionych od alkoholu i narkomanii.
Część I Priorytety, cele i działania w ramach Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Smętowo Graniczne w roku 2014. Priorytet I Zwiększanie dostępności świadczeń w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od alkoholu i narkomanii Cele: 1) wspieranie rozwoju i funkcjonowania placówek terapeutycznych, 2) ułatwianie osobom uzależnionym udziału w leczeniu, organizowanie warunków pierwszego kontaktu dla osób uzależnionych, 3) rozwój działań wzmacniających i uzupełniających proces terapeutyczny. Odbiorcy: 1) osoby uzależnione i ich rodziny, 2) placówki terapeutyczne, 3) organizatorzy doradztwa i działań wspierających. Wskaźniki osiągania celów: 1) zwiększenie liczby osób leczonych w placówkach lecznictwa odwykowego, uczestniczących w zajęciach grupy wsparcia. Działania: 1) umożliwianie osobom z gminy Smętowo Graniczne systematycznego udziału w zajęciach terapeutycznych prowadzonych przez Ośrodka Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Starogardzie Gdańskim (dalej OP i RPA) poprzez dofinansowanie im dojazdów do wyżej wymienionej placówki środkami transportu publicznego. Osoby te muszą okazać się zaświadczeniem o podjęciu leczenia i prowadzić je w sposób systematyczny, 2) Organizowanie i finansowanie różnych form pracy uzupełniającej proces terapeutyczny, organizowanych poza podstawowym programem OP i RPA, 3) Prowadzenie Punktu Konsultacyjno - Informacyjnego dla osób z problemem alkoholowym i członków ich rodzin. Porad udziela terapeuta uzależnień i psycholog, 4) Do jego podstawowych zadań należą w szczególności: a) informowanie o chorobie alkoholowej i możliwościach leczenia uzależnienia, b) organizowanie warunków pierwszego kontaktu dla osób uzależnionych, prowadzenie oddziaływań motywujących do podjęcia terapii, c) udzielanie podstawowej pomocy psychologicznej i prawnej (doradztwa) osobom i rodzinom, w których występuje problem alkoholowy i narkomanii, d) informowanie o instytucjach, organizacjach i ruchach samopomocowych działających na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii,
e) utrzymywanie kontaktu z osobami uczestniczącymi w programach terapii uzależnienia, korzystającymi z dofinansowania udziału w nich ze środków przeznaczonych na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii. Priorytet II Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Cele: 1) rozwój systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych poprzez współpracę Posterunku Policji w Skórczu, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Smętowie Granicznym, Ośrodka Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Starogardzie Gdańskim, 2) organizowanie pomocy interwencyjnej i terapeutycznej dla ofiar przemocy i ich rodzin. Odbiorcy: 1) rodziny, w których występuje przemoc; ofiary i sprawcy, 2) jednostki i instytucje tworzące system interwencji i przeciwdziałania przemocy. Wskaźniki osiągania celów: 1) liczba osób, którym udzielono specjalistycznej pomocy, 2) liczba placówek i instytucji aktywnie uczestniczących w organizowaniu systemu pomocy, 3) nowe formy pracy interwencyjnej i terapeutycznej z osobami i rodzinami doświadczającymi przemocy, 4) liczba osób przeszkolonych w zakresie udzielania pomocy i prowadzenia interwencji, 5) liczba wdrożonych procedur Niebieskiej Karty". Działania: 1) Prowadzenie analizy stanu wdrożenia procedury Niebieskiej Karty" przez Posterunek Policji w Skórczu w ramach współpracy Posterunku i Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Wykorzystywanie odnośnych danych w trakcie prowadzania przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (dalej GKRPA), czynności zmierzających do skierowania na leczenie odwykowe osób nadużywających alkoholu, 2) Prowadzenie doradztwa i organizowanie interwencji na rzecz ofiar przemocy w ramach działania Punktu Konsultacyjno Informacyjnego, 3) Ułatwianie udziału w zajęciach terapeutycznych prowadzonych w Ośrodku w Starogardzie Gdańskim osobom (ofiarom przemocy) z gminy Smętowo Graniczne. 4) Dofinansowanie udziału w wybranych szkoleniach osobom angażującym się w pracę profilaktyczną i terapeutyczną na rzecz ofiar przemocy - po uzyskaniu pozytywnej opinii GKRPA, 5) Organizacja i udział w lokalnych i ponadregionalnych kampaniach na temat przeciwdziałania przemocy i agresji, 6) Organizowanie wsparcia i pomocy dla dzieci - ofiar przemocy - w ramach działali profilaktycznych i terapeutycznych określonych w Priorytecie III.
Priorytet III Organizacja i prowadzenie działań profilaktycznych Cele: 1) wdrażanie efektywnych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży zapobiegających używaniu substancji psychoaktywnych (alkoholu i narkotyków) 2) wspieranie instytucji prowadzących działalność profilaktyczną w organizowaniu różnorodnych form pracy zapobiegawczej i korygującej, opiekuńczo - wychowawczej, socjoterapeutycznej, edukacyjnej i aktywizującej w szczególności wśród dzieci i młodzieży, w rodzinach oraz w grupach podwyższonego ryzyka, 3) podniesienie poziomu wiedzy w społeczności lokalnej na temat problemów związanych z używaniem środków psychoaktywnych poprzez prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej. Odbiorcy: 1) społeczność lokalna, 2) dzieci i młodzież, 3) instytucje, organizacje i osoby fizyczne prowadzące działalność na rzecz profilaktyki 4) grupy zawodowe angażujące się w bezpośrednią pracę prewencyjną i terapeutyczną, w szczególności odnoszącą się do populacji dzieci i młodzieży, 5) rodzice i wychowawcy. Wskaźniki osiągania celów: 1) liczba zrealizowanych programów profilaktycznych, 2) liczba osób uczestniczących w projektowaniu i wdrażaniu programów, 3) liczba odbiorców, 4) diagnoza problemów i ewaluacja efektywności realizacji programów, 5) liczba instytucji i organizacji zaangażowanych w wykonywanie zadań określonych w programach, 6) udział w kampaniach edukacyjnych i współpraca z mediami. Działania: 1) Realizacja programów profilaktycznych rekomendowanych przez Państwową Agencje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (dalej PARPA). wykazanych w specjalistycznych materiałach źródłowych i publikacjach, posiadających określoną technologię pracy i scenariusze zajęć, odpowiadających przyjętym standardom, jakości i efektywności pracy profilaktycznej i poświadczonych odpowiednimi kwalifikacjami realizatorów, 2) Prowadzenie zajęć profilaktycznych według autorskich opracowań w szkołach i innych placówkach instytucjonalnych oraz w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi w formie kompleksowych programów lub wyodrębnionych zajęć, w tym: a) zajęć opiekuńczo - wychowawczych, aktywizujących, ukierunkowanych na organizację alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież,
b) grupowych zajęć profilaktycznych o charakterze edukacyjnym dotyczących kształtowania i utrwalania wyodrębnionych umiejętności psychologicznych, podejmowania racjonalnych decyzji c) w sytuacji kontaktu z substancjami psychoaktywnymi, radzenia sobie z presją grupową, rozwijania postaw i zachowań prozdrowotnych oraz dostarczających informacji koniecznych dla prawidłowego funkcjonowania i rozwoju, d) zajęć socjoterapeutycznych prowadzonych na rzecz dzieci i młodzieży przejawiającej symptomy niedostosowania społecznego, zaburzeń zachowania, trudności w adaptacji emocjonalnej e) w szczególności stanowiących skutek dysfunkcjonalności rodzin dotkniętych problemem alkoholowym. 3) Prowadzenie świetlic opiekuńczo -wychowawczej na terenie gminy i innych form pracy profilaktycznej dostosowanych do potrzeb wskazanych środowisk, 4) Realizacja programów profilaktycznych obejmujących inne niż populacja dzieci i młodzieży środowiska w tym szczególnie rodziców, a także nauczycieli i wychowawców. 5) Organizacja lub dofinansowanie obozów profilaktycznych i terapeutycznych dla dzieci z rodzin dotkniętych problem alkoholowym lub ze środowisk zagrożonych i dysfunkcyjnych prowadzonych w ramach wypoczynku feryjnego i wakacyjnego. Te formy działań posiadać muszą opracowany, merytoryczny program pracy profilaktyczno - terapeutycznej lub opiekuńczo - wychowawczej. (Kryteria i formy kwalifikacji określa GKRPA. 6) Organizacja i dofinansowanie innych form działań informacyjnych, edukacyjnych i zapobiegawczych, w tym widowisk artystycznych, konkursów tematycznych, imprez sportowych, publikacji itp. oraz otwartych środowiskowych imprez profilaktycznych, odbywających się bez udziału alkoholu, promujących zdrowy styl życia, integrujących społeczność lokalną, a w szczególności rodziny. 7) Organizacja lokalnych i włączanie się w ponadregionalne kampanie edukacyjne uwzględniające problematykę uzależnień, zapobieganie agresji i przemocy, 8) Współpraca z mediami w zakresie prezentacji zagadnień związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Priorytet IV Wspomaganie organizacji i instytucji działających na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Cel: Wspieranie i udzielanie pomocy instytucjom, organizacjom i osobom fizycznym w realizacji zadań i programów dotyczących profilaktyki, rozwiązywania problemów uzależnień oraz zapobiegania przemocy domowej. Odbiorcy: 1) środowiska samopomocowe integrujące osoby uzależnione i członków ich rodzin 2) instytucje publiczne z terenu gminy Smętowo Graniczne, angażujące się w działalność profilaktyczną i interwencyjną, 3) organizacje i instytucje, w tym z zakresu sportu, kultury organizacje sportowe, instytucje
4) kulturalno oświatowe, 5) osoby zaangażowane w działania profilaktyczne. Wskaźniki osiągania celów: 1) aktywność grup samopomocowych w zakresie organizowania wsparcia i pomocy dla osób uzależnionych i ich rodzin (liczba grup, ilość imprez integracyjno-edukacyjnych, włączanie się w działania lokalne i ponadregionalne) 2) liczba wdrożonych projektów programów profilaktycznych i interwencyjnych przez instytucje i organizacje, 3) liczba osób (odbiorców) wdrażanych programów, Działania: 1) Wspomaganie organizacji samopomocowych skupiających osoby uzależnione od alkoholu oraz narkotyków członków ich rodzin działających na terenie gminy w zakresie stwarzania warunków dla ich działalności, prowadzenia edukacji publicznej w formie otwartych spotkań informacyjnych dotyczących problematyki uzależnień, uczestnictwa członków grup samopomocowych w wybranych działaniach o charakterze wspomagającym i uzupełniającym procesy integracji i terapii. 2) Dofinansowanie oraz wsparcie organizacyjne działalności, jednostek, instytucji i organizacji, a w uzasadnionych przypadkach także osób fizycznych mającej charakter związany z zapobieganiem powstawaniu problemów alkoholowych i narkomanii lub zmniejszającej ich skutki, szczególnie w odniesieniu do środowiska dzieci i młodzieży, a dotyczy głównie: a) organizacji alternatywnych form spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzieży, b) prowadzenia różnorodnych form zajęć profilaktycznych, pomocy materialnej i finansowej niezbędnej przy organizacji imprez rekreacyjno - sportowych mających wyraźne odniesienie profilaktyczne, odbywających się bez udziału alkoholu, wspierających organizatorów w promocji zdrowego stylu życia, c) wsparcia materialnego i finansowego działań profilaktycznych i opiekuńczych prowadzonych w formie obozów, kolonii, zimowisk itp. dla dzieci ze środowisk dysfunkcyjnych i zagrożonych, szczególnie dla uczestników zajęć terapeutycznych i tych osób, których udział w zorganizowanych, instytucjonalnych formach pomocy jest ograniczony. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest dofinansowanie pojedynczych osób i wybranych form aktywizujących, spełniających określone przez GKRPA kryteria, sprzyjających rozwojowi dzieci, łagodzących skutki urazów fizycznych i emocjonalnych związanych z sytuacją rodziny z problemem alkoholowym, doświadczające przemocy lub niewydolnej wychowawczo. Część II Funkcjonowanie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zadania 1. Do zadań GKRPA zgodnie z zapisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi należy w szczególności:
1) podejmowanie działań zmierzających do poddania się leczeniu odwykowemu przez osoby uzależnione od alkoholu, w tym kierowanie wskazanych osób na badania przez biegłego sądowego celem wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu 2) przeprowadzanie ekspertyz punktów sprzedaży napojów alkoholowych i wydawanie postanowień dotyczących zgodności ich lokalizacji z odnośnymi uchwałami Rady Gminy w Smętowie Granicznym w związku z procedurą wydawania przez Wójta Gminy Smętowo Graniczne decyzji w sprawie wydawania zezwoleń na sprzedaż alkoholu, 3) inicjowanie w środowisku lokalnym działań służących profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych, 4) prowadzenie lokalnej polityki wobec problemów alkoholowych i narkomanii poprzez aktywny udział w tworzeniu i opiniowaniu aktów prawnych dotyczących tego zagadnienia oraz inicjowaniu działań zwiększających efektywność przyjętego Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, 5) popularyzacja nowoczesnej wiedzy z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz narkomanii, 6) opiniowanie wniosków dotyczących wykonywania zadań ujętych w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii. 7) Prowadzenie kontroli przestrzegania zasad organizacji punktów sprzedaży napojów alkoholowych. 2. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: 1) Przewodniczącemu komisji za udział w każdym posiedzeniu przysługuje wynagrodzenie w wysokości 140,00 zł brutto. 2) Członkom komisji za udział w każdym posiedzeniu przysługuje wynagrodzenie w wysokości 80,00 zł brutto. 3) Podstawę do wynagrodzenia stanowi lista obecności sporządzona przez Kierownika GOPS, potwierdzona podpisem członków, 4) Członkom GKRPA przysługuje zwrot kosztów podróży i inne należności z tym związane, tak jak dla pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (dalej GOPS), na zasadach określonych we właściwym zarządzeniu Kierownika GOPS w sprawie zasad, warunków i form realizacji poleceń wyjazdów służbowych przez pracowników GOPS, wydanego na podstawie obowiązujących przepisów prawa. 3. Członkowie GKRPA mogą otrzymać os Kierownika GOPS skierowania na szkolenia finansowane ze środków GPRPA. 4. Członkowie GKRPA i inne osoby wykonujące czynności sprawdzająco kontrolne wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi niniejszego programu, otrzymują upoważnienie wydane przez Wójta Gminy. 5. Wójt Gminy może zawrzeć porozumienie z inna gminą w celu przekazania do wykonania niektórych zadań GKRPA. Część III Dochody i wydatki
1. Finansową podstawę realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomani stanowią dochody gminy z opłat za wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zgodnie z art. 18 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Dochody te mogą być wykorzystane jedynie na realizację przyjętego Programu. 2. W 2014 roku planowana wysokość dochodów z tytułu opłat za wydane zezwolenia wyniesie 69895 zł. 3. W uchwale budżetowej Rady Gminy na 2014 zaplanowano: 1) na przeciwdziałanie narkomanii - 3000 zł. 2) na przeciwdziałanie alkoholizmowi - 69895 zł. 4. Wydatkowanie środków dokonuje Kierownik GOPS po uzyskaniu opinii GKRPA zaakceptowanej Wójta Gminy. 5. Z czynności dotyczących wydatkowania środków finansowych na realizację, GPRPA sporządza protokół i przedstawia do zaakceptowania Wójtowi Gminy. 6. Do współdziałania z organizacjami w tym wspierania finansowego zadań realizowanych w ramach GPRPA, ma zastosowanie właściwa uchwała Rady Gminy w sprawie programu współpracy z organizacjami na 2014r. 7. Do współdziałania z innymi podmiotami niż organizacje w tym wspierania finansowego, ma zastosowanie odrębne zarządzenie Wójta Gminy zasad wspierania finansowego podmiotów innych niż organizacje w realizacji GPPA.