Rodzaj dokumentu interpretacja indywidualna Sygnatura IPPB2/415-836/10-2/AS Data 2010.12.15 Referencje IPPB4/415-627/09-4/JK2, interpretacja indywidualna Autor Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Temat Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Katalog źrodeł przychodów Słowa kluczowe akt notarialny mieszkania umowa dożywocia użytkowanie wieczyste Istota interpretacji opodatkowanie dochodu z tytułu przeniesienia własności mieszkania w drodze dożywocia Wniosek ORD-IN 443 kb INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 06.10.2010 r. (data wpływu 11.10.2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu przeniesienia własności mieszkania w drodze dożywocia jest prawidłowe.
UZASADNIENIE W dniu 11.10.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu przeniesienia własności mieszkania w drodze dożywocia. W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe: Wnioskodawczyni w 1982 roku nabyła spółdzielcze własnościowego prawo do lokalu mieszkalnego znajdujące się w budynku w W. W dniu 27.05.2010 r. sporządzona została w formie aktu notarialnego przedwstępna umowa dożywocia, której przedmiotem jest wyżej wymieniony lokal mieszkalny. Przyrzeczona umowa dożywocia miała być zawarta pod warunkiem dokonania przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność lokalu. Na podstawie niniejszej umowy Wnioskodawczyni zobowiązała się do przeniesienia na C. F. H. samodzielny lokal mieszkalny wraz z odpowiadającym mu udziałem w częściach wspólnych budynku oraz użytkowaniu wieczystym w zamian za dożywotnie świadczenie pieniężne (rentę), służebność osobistą mieszkania oraz koszty pochówku, których zasady wypłaty oraz wysokość zostały określone w akcie notarialnym. W dniu 26.07.2010 r. ustanowiono odrębną własność lokalu Wnioskodawczyni. Przyrzeczona umowa dożywocia jeszcze nie została zawarta. W związku z powyższym zadano następujące pytanie: Czy przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie będzie powodowało powstanie obowiązku uiszczenia podatku dochodowego w wysokości 19 % od zbycia mieszkania własnościowego... Zdaniem Wnioskodawczyni: Przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy dożywocia nie będzie powodowało obowiązku zapłaty podatku. Skoro w 1982 roku Wnioskodawczyni nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a w roku 2010 nastąpiło jedynie przekształcenie w odrębną własność, w tej sytuacji nie będzie zobowiązana do uiszczenia 19 % podatku dochodowego od przeniesienia własności mieszkania w drodze przyrzeczonej umowy o dożywocie. Tym samym odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego, na podstawie przyrzeczonej umowy dożywocia, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego. Tym samym odpłatne zbycie tego lokalu nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie należy wskazać, iż Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku
dochodowego od osób fizycznych, a od wypłacanej renty spółka jako płatnik nie będzie obowiązana potrącać zaliczki na podatek. Uzasadnienie powyższego poglądu wymaga zwrócenia uwagi na trzy grupy zagadnień: a. regulacje zawarte w ustawie o podatku dochodowym regulującą zasady opodatkowania przeniesienia własności nieruchomości, b. podstawę prawną (jaka zaistniałą w opisywanym stanie faktycznym) do przeniesienia nieruchomości, c. uwarunkowania prawne dotyczące zmian w stosunkach właścicielskich związanych z przekształceniem prawa do lokalu w odrębną własność. Ad. 1 Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie: a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c. prawa wieczystego użytkowania gruntów, d. innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a) - c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Ad. 2 Dożywocie jest instytucją prawną uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 908 1 Kodeksu, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb, odpowiadający zwyczajom miejscowym. Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. W ramach umowy dożywocia, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, nabywca zobowiązuje się do określonych świadczeń, można przyjąć, iż z punktu widzenia PIT umowa
dożywocia prowadzi do odpłatnego zbycia nieruchomości. Zatem do umowy dożywocia będą miały zastosowanie te same zasady, co w przypadku sprzedaży nieruchomości. Mając na uwadze powyższe, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a), a ich nabycie nic nastąpiło w drodze spadku lub darowizny i zostanie dokonana przed upływem 5-ciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie powodować będzie powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego określonego w przepisach PIT. Ad. 3 Dokonując analizy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy określić datę nabycia tego lokalu. W sytuacji, w której podatnik nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.), za datę nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa 5 letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać dnia ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu. Nabycie, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, następuje w momencie ustanowienia bądź zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu powoduje, że osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego. Nie można łączyć momentu nabycia własności, którym to pojęciem posługuje się ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z ustanowieniem odrębnej własności lokalu, ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienie prawa własności nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym przekształcenie lokalu mieszkalnego w odrębną własność w formie aktu notarialnego jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym. Tak
więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu mieszkalnego tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Powyższe potwierdzają również interpretacje organów podatkowych jakie w podobnych sprawach są wydawane np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 3.12.2009 r. IPPB4/415-627/09-4/JK2. Zatem skoro Wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nabyła w 1982 r., to jego odpłatne zbycie nie będzie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce jego nabycie upłynie ponad 5 lat. Okoliczność, iż w 2010 roku Wnioskodawczyni przekształciła ww. prawo w odrębną własność nie ma wpływu na faktyczną datę nabycia mieszkania. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy. W tym miejscu organ podatkowy wskazuje, iż Wnioskodawczyni powołując w treści własnego stanowiska ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazała Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., natomiast z dniem 31 marca 2010 r. obowiązuje tekst jednolity ustawy opublikowany w Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm. Końcowo - odnosząc się do przywołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie - wskazać należy, iż orzeczenie to dotyczy konkretnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w
terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock. Referencje IPPB4/415-627/09-4/JK2, interpretacja indywidualna