INSTRUKCJA OBSŁUGI MIERNIK REZYSTANCJI IZOLACJI MIC-2 SONEL S. A. ul. Wokulskiego 11 58-100 Świdnica Wersja 1.8 21.02.2017
Dziękujemy za zakup naszego miernika do pomiaru rezystancji izolacji. Miernik MIC-2 jest nowoczesnym przyrządem pomiarowym, łatwym i bezpiecznym w obsłudze. Jednak przeczytanie niniejszej instrukcji pozwoli uniknąć błędów przy pomiarach i zapobiegnie ewentualnym problemom przy obsłudze miernika.
SPIS TREŚCI 1 BEZPIECZEŃSTWO... 4 2 POMIARY... 5 2.1 POMIAR REZYSTANCJI IZOLACJI... 5 2.2 POMIAR REZYSTANCJI POŁĄCZEŃ... 8 2.3 POMIAR NAPIĘCIA... 9 3 PODGLĄD WERSJI OPROGRAMOWANIA I KONSTRUKCJI... 9 4 ZASILANIE MIERNIKA... 10 4.1 MONITOROWANIE NAPIĘCIA ZASILAJĄCEGO... 10 4.2 WYMIANA BATERII (AKUMULATORÓW)... 10 5 CZYSZCZENIE I KONSERWACJA... 11 6 MAGAZYNOWANIE... 11 7 ROZBIÓRKA I UTYLIZACJA... 12 8 DANE TECHNICZNE... 12 8.1 DANE PODSTAWOWE... 12 8.2 DANE UZUPEŁNIAJĄCE... 14 9 WYPOSAŻENIE... 14 9.1 WYPOSAŻENIE STANDARDOWE... 14 9.2 WYPOSAŻENIE DODATKOWE... 14 10 PRODUCENT... 14 11 USŁUGI LABORATORYJNE... 15 Uwaga: Niniejsza wersja instrukcji obsługi obowiązuje tylko dla mierników, do których została dołączona. INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 3
Podłączenie do miernika napięcia większego niż 600V może spowodować jego uszkodzenie. 1 Bezpieczeństwo Przyrząd MIC-2 służy do wykonywania pomiarów, których wyniki określają stan bezpieczeństwa instalacji. W związku z tym, aby zapewnić odpowiednią obsługę i poprawność uzyskiwanych wyników należy przestrzegać następujących zaleceń: Przed rozpoczęciem eksploatacji miernika należy dokładnie zapoznać się z niniejszą instrukcją i zastosować się do przepisów bezpieczeństwa i zaleceń producenta. Miernik MIC-2 jest przeznaczony do pomiarów rezystancji izolacji i rezystancji połączeń a także napięć stałych i przemiennych. Każde inne zastosowanie niż podane w tej instrukcji może spowodować uszkodzenie przyrządu i być źródłem poważnego niebezpieczeństwa dla użytkownika. Przyrząd powinien być obsługiwany wyłącznie przez osoby odpowiednio wykwalifikowane posiadające wymagane uprawnienia do przeprowadzania pomiarów w instalacjach elektrycznych. Posługiwanie się miernikiem przez osoby nieuprawnione może spowodować uszkodzenie przyrządu i być źródłem poważnego niebezpieczeństwa dla użytkownika. Przyrządu nie wolno stosować do sieci i urządzeń w pomieszczeniach o specjalnych warunkach, np. o atmosferze niebezpiecznej pod względem wybuchowym i pożarowym. Niedopuszczalne jest używanie: miernika, który uległ uszkodzeniu i jest całkowicie lub częściowo niesprawny, miernika z uszkodzoną izolacją przewodu, miernika przechowywanego zbyt długo w złych warunkach (np. zawilgoconego). Po przeniesieniu miernika z otoczenia zimnego do ciepłego o dużej wilgotności nie wykonywać pomiarów do czasu ogrzania miernika do temperatury otoczenia (ok. 30 minut). Przed pomiarem rezystancji połączeń i rezystancji izolacji należy upewnić się, czy badany obiekt został odłączony od napięcia. W czasie pomiaru rezystancji izolacji nie wolno odłączać przewodów od badanego obiektu zanim nie nastąpi koniec pomiaru, w przeciwnym razie pojemność obiektu nie zostanie rozładowana, co grozi porażeniem. 4
Nie wolno używać miernika z niedomkniętym lub otwartym pojemnikiem baterii (akumulatorów) ani zasilać go ze źródeł innych niż wymienione w niniejszej instrukcji. Wejścia miernika są zabezpieczone elektronicznie przed przeciążeniem do 660V przez 30 sekund. Naprawy mogą być wykonywane wyłącznie przez autoryzowany serwis. Przyrząd spełnia wymagania norm PN-EN 61010-1 i PN-EN 61557. 2 Pomiary W celu skutecznej eliminacji zakłóceń, przed pierwszymi pomiarami należy ustawić częstotliwość sieci energetycznej, istniejącą na danym obszarze (50Hz lub 60Hz). W tym celu należy: 2.1 Pomiar rezystancji izolacji Przyrząd mierzy rezystancję izolacji podając na badaną rezystancję R X napięcie pomiarowe U i mierząc przepływający przez nią prąd I kontrolowany od strony sondy R ISO- a mierzony od wejścia R ISO+. Przy obliczaniu wartości rezystancji izolacji miernik korzysta z technicznej metody pomiaru rezystancji (R X=U/I). Napięcie pomiarowe jest wybierane spośród dwóch wartości: 250V lub 500V. INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 5
Prąd wyjściowy przetwornicy ograniczany jest na poziomie 1 ma. Załączenie ograniczenia prądowego sygnalizowane jest ciągłym sygnałem dźwiękowym. Wynik pomiaru jest wówczas prawidłowy, ale na zaciskach pomiarowych występuje napięcie pomiarowe niższe niż wybrane przed pomiarem. Szczególnie często ograniczenie prądu może występować w pierwszej fazie pomiaru wskutek ładowania pojemności badanego obiektu. Napięcie pomiarowe 500V 250V Stan ograniczenia prądu Właściwe pomiary 250k 500k Rezystancja izolacji Rx Rzeczywiste napięcie pomiarowe w funkcji mierzonej rezystancji izolacji R X (dla maksymalnego napięcia pomiarowego). 6
Uwagi - W czasie trwania cyklu pomiarowego brzęczyk emituje co pięć sekund krótki pojedynczy sygnał, dzięki czemu możliwe jest zdejmowanie charakterystyk czasowych rezystancji badanej izolacji. - W czasie trwania pomiaru funkcja AUTO-OFF jest nieczynna. - W trybie pomiaru napięcia odliczanie czasu AUTO-OFF rozpoczyna się od nowa po każdej zmianie napięcia większej niż 5V. - Po zakończonym pomiarze, ostatni wynik pokazywany jest na wyświetlaczu wraz z symbolem. Ostatni wynik pomiaru znika, jeśli na końcówkach pomiarowych pojawi się napięcie większe od 20V. Informacje dodatkowe wyświetlane przez miernik Badany obiekt jest pod napięciem o wartości większej niż 20V. Pomiar jest blokowany. Przez 5s generowany jest dwutonowy sygnał dźwiękowy, po czym miernik przechodzi do wyświetlania napięcia na obiekcie. Należy oraz niezwłocznie odłączyć miernik od ciągły dwutonowy obiektu (obie końcówki). Może nastąpić próba rozładowania sygnał obiektu przed pomiarem, będzie to dźwiękowy sygnalizowane wyświetleniem symbolu. Próba rozładowania podejmowana jest, jeśli napięcie jest większe od 20V ale mniejsze od 100V. Za mała rezystancja izolacji, pomiar zostaje zakończony. Symbol ten uka- INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 7
zuje się, jeżeli po 10 sekundach od wciśnięcia klawisza START napięcie pomiarowe nie osiągnie ustawionej wartości, a także wtedy, gdy podczas pomiaru izolacja ulegnie przebiciu. Przekroczony zakres pomiarowy. Ostrzeżenie o obecności wysokiego napięcia na końcówkach miernika. Obiekt jest rozładowywany. 2.2 Pomiar rezystancji połączeń 8
Uwagi - Odliczanie czasu AUTO-OFF rozpoczyna się od nowa po każdej zmianie rezystancji o co najmniej 200Ω. Informacje dodatkowe wyświetlane przez miernik Badany obiekt jest pod napięciem o oraz wartości większej niż +7V, mniejszej ciągły dwutonowszej od 5V AC. Pomiar jest blokowany. od -1V (w stosunku do R ISO-) lub więk- sygnał Należy niezwłocznie odłączyć miernik od obiektu (obie dźwiękowy końcówki). Przekroczony zakres pomiarowy. 2.3 Pomiar napięcia Miernik mierzy napięcie po wybraniu jednego z napięć U ISO (bez naciskania przycisku START). Informacje dodatkowe wyświetlane przez miernik lub lub oraz ciągły dwutonowy sygnał dźwiękowy Badany obiekt jest pod napięciem o wartości większej niż 600V (dodatnim, ujemnym lub zmiennym). Należy niezwłocznie odłączyć miernik od obiektu (obie końcówki). 3 Podgląd wersji oprogramowania i konstrukcji INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 9
4 Zasilanie miernika 4.1 Monitorowanie napięcia zasilającego Po załączeniu miernika przez 2s wyświetlany jest stan naładowania baterii/akumulatorów (100%, 75%, 50%, 25%). Informacje dodatkowe wyświetlane przez miernik migający świecący na stałe Stan naładowania baterii (akumulatorów) poniżej 25%. Stan naładowania baterii (akumulatorów) uniemożliwia pomiary z wyjątkiem pomiaru napięcia. 4.2 Wymiana baterii (akumulatorów) Aby wymienić baterie (akumulatory) należy: 10
Uwagi - Po wymianie baterii/akumulatorów należy ustawić rodzaj zasilania, ponieważ od tego zależy prawidłowe wskazanie stopnia naładowania (charakterystyki rozładowania baterii i akumulatorów są różne). - Po wymianie baterii przy wyłączonym mierniku może nie pojawić się zapytanie o typ ogniw. Należy wtedy wyjąć ogniwa przy włączonym mierniku i włożyć je ponownie. - W przypadku wylania się baterii wewnątrz pojemnika należy oddać miernik do serwisu. - Akumulatory należy naładować w zewnętrznej ładowarce. 5 Czyszczenie i konserwacja Obudowę miernika można czyścić miękką, wilgotną szmatką używając ogólnie dostępnych detergentów. Nie należy używać żadnych rozpuszczalników ani środków czyszczących, które mogłyby porysować obudowę (proszki, pasty itp.). Układ elektroniczny miernika nie wymaga konserwacji. 6 Magazynowanie Przy przechowywaniu przyrządu należy przestrzegać poniższych zaleceń: dokładnie wyczyścić miernik i wszystkie akcesoria, przy dłuższym okresie przechowywania baterie lub akumulatory należy wyjąć z miernika, aby uniknąć całkowitego rozładowania akumulatorów przy długim przechowywaniu należy je co jakiś czas doładowywać. INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 11
7 Rozbiórka i utylizacja Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny należy gromadzić selektywnie, tj. nie umieszczać z odpadami innego rodzaju. Zużyty sprzęt elektroniczny należy przekazać do punktu zbiórki zgodnie z Ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Przed przekazaniem sprzętu do punktu zbiórki nie należy samodzielnie demontować żadnych części z tego sprzętu. Należy przestrzegać lokalnych przepisów dotyczących wyrzucania opakowań, zużytych baterii i akumulatorów. 8 Dane techniczne 8.1 Dane podstawowe w.w. w określeniu niepewności podstawowej oznacza wyświetlaną wartość. Pomiar napięć AC/DC Zakres wyświetlania Rozdzielczość Niepewność podstawowa 0 600V 1V ±(3% w.w. + 2 cyfry) Zakres częstotliwości: 40...200Hz Pomiar rezystancji połączeń Zakres wyświetlania Rozdzielczość Niepewność podstawowa 0,0...199,9 0,1Ω ±(4% w.w. + 3 cyfry) 200 1999Ω 1Ω ciągły sygnał dźwiękowy dla R < 10Ω Pomiar rezystancji izolacji napięcia pomiarowe: 250V i 500V dokładność zadawania napięcia (R obc [ ] 1000*U N [V]): -0+10% od ustawionej wartości stabilność temperaturowa napięcia lepsza niż: 0,1% / C U ISO = 250V Zakres pomiarowy wg IEC 61557-2: 250k 1000M Zakresy Niepewność Rozdzielczość wyświetlania podstawowa 1...249kΩ 1kΩ nie definiowana 250 1999kΩ 1kΩ 2,00 19,99MΩ 0,01MΩ ±(3% w.w. + 8 20,0 199,9MΩ 0,1MΩ cyfr) 200 1000MΩ 1MΩ U ISO = 500V 12
Zakres pomiarowy wg IEC 61557-2: 500k 1999M Zakresy Niepewność Rozdzielczość wyświetlania podstawowa 1...499kΩ 1kΩ nie definiowana 500 1999kΩ 1kΩ 2,00 19,99MΩ 0,01MΩ ±(3% w.w. + 8 20,0 199,9MΩ 0,1MΩ cyfr) 200 1999MΩ 1MΩ Pozostałe dane techniczne a) rodzaj izolacji: podwójna, zgodnie z PN-EN 61010-1 i IEC 61557 b) kategoria pomiarowa: IV 600V wg PN-EN 61010-1 c) stopień ochrony obudowy wg PN-EN 60529: IP65 UWAGA! Z otwartym pojemnikiem baterii stopień ochrony maleje do IP10. d) prąd pomiarowy R ISO: 1,2mA ± 0,2mA e) maksymalne napięcie zakłóceń, przy którym wykonywany jest pomiar R ISO: 20V f) prąd pomiarowy R CONT (przy zwartych zaciskach dla U BAT 3,0V): < 10mA g) maksymalne napięcie na rozwartych zaciskach dla R CONT: 4 24V h) maksymalne napięcie zakłóceń, przy którym wykonywany jest pomiar R CONT: +7V/-1V DC 5V AC i) zasilanie miernika: baterie 1,5V (AAA) lub akumulatory NiMH 1,2V (AAA) - 2 szt. j) ilość pomiarów R ISO: > 500 k) wymiary: ok. 240x60x30 mm l) masa miernika z bateriami: ok. 0,3kg m) temperatura pracy: 0..+40 C n) wilgotność: 20...90% o) temperatura odniesienia: 23 ± 2 C p) wilgotność odniesienia: 40...60% q) temperatura przechowywania: -20 C..+70 C r) wysokość n.p.m.: < 2000m s) czas do samowyłączenia: 5 minut t) wyrób spełnia wymagania EMC (odporność dla środowiska przemysłowego) wg norm PN-EN 61326-1:2006 i PN-EN 61326-2-2:2006 u) standard jakości: opracowanie, projekt i produkcja zgodnie z ISO 9001 INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 13
8.2 Dane uzupełniające Niepewności dodatkowe wg IEC 61557-5: Niepewność robocza lub wielkość wpływająca Położenie Warunki odniesienia lub zakres użytkowania Pozycja odniesienia ±90 Oznaczenie Niepewność dodatkowa E 1 0 Napięcie zasilające U nom U min E 2 0 Temperatura 0 35 C E 3 6,0% Niepewność robocza 9 Wyposażenie B A 1,15 E E E 2 1 2 2 2 3 gdzie A = niepewność podstawowa 9.1 Wyposażenie standardowe W skład standardowego kompletu dostarczanego przez producenta wchodzą: miernik MIC-2 ze zintegrowanym czarnym przewodem 1,2m, zakończonym wtykiem bananowym, baterie 1,5V AAA (2szt.), sonda ostrzowa czarna, nasadzana na bananek (1 szt.), krokodylek K01 czarny (1 szt.), instrukcja obsługi, karta gwarancyjna, certyfikat kalibracji. 9.2 Wyposażenie dodatkowe Dodatkowo u producenta i dystrybutorów można zakupić następujące elementy nie wchodzące w skład wyposażenia standardowego: futerał, świadectwo wzorcowania. 10 Producent Producentem przyrządu prowadzącym serwis gwarancyjny i pogwarancyjny jest: SONEL S. A. ul. Wokulskiego 11 58-100 Świdnica tel. (74) 858 38 00 (Biuro Obsługi Klienta) e-mail: bok@sonel.pl internet: www.sonel.pl 14
Uwaga: Do prowadzenia napraw serwisowych upoważniony jest jedynie producent. 11 Usługi laboratoryjne Laboratorium Badawczo-Wzorcujące firmy SONEL S.A. oferuje usługi wzorcowania następujących przyrządów związanych z pomiarami wielkości elektrycznych i nieelektrycznych: - mierników do pomiarów przeciwporażeniowych i ochronnych: rezystancji izolacji, rezystancji i impedancji pętli zwarcia, rezystancji uziemień i rezystywności gruntu, parametrów wyłączników różnicowoprądowych oraz mierników wielofunkcyjnych obejmujących funkcjonalnie w/w przyrządy, - mierników bezpieczeństwa sprzętu elektrycznego, - multimetrów, - analizatorów jakości zasilania, - mierników do pomiaru małych rezystancji, - kamer termowizyjnych, - pirometrów, - luksomierzy. Ponadto Laboratorium wykonuje wzorcowania wzorców napięć, prądów oraz rezystancji. Świadectwo wzorcowania jest dokumentem potwierdzającym zgodność parametrów zadeklarowanych przez producenta badanego przyrządu odniesione do wzorca państwowego, z określeniem niepewności pomiaru. Zgodnie z normą PN-EN ISO 10012:2004 Systemy zarządzania pomiarami - Wymagania dotyczące procesów pomiarowych i wyposażenia pomiarowego, firma SONEL S.A. zaleca dla produkowanych przez siebie przyrządów, stosowanie okresowej kontroli metrologicznej nie rzadziej, niż co 13 miesięcy. Dla wprowadzanych do użytkowania fabrycznie nowych przyrządów posiadających Certyfikat Kalibracji lub Świadectwo Wzorcowania, kolejną kontrolę metrologiczną (wzorcowanie) zaleca się przeprowadzić w terminie do 13 miesięcy od daty zakupu, jednak nie później, niż 19 miesięcy od daty produkcji. INSTRUKCJA OBSŁUGI MIC-2 wer. 1.8 15
Uwaga: W przypadku przyrządów wykorzystywanych do badań związanych z ochroną przeciwporażeniową, osoba wykonująca pomiary powinna posiadać całkowitą pewność, co do sprawności używanego przyrządu. Pomiary wykonane niesprawnym miernikiem mogą przyczynić się do błędnej oceny skuteczności ochrony zdrowia, a nawet życia ludzkiego. NOTATKI 16