Inteligentny rozwój rodzaje inwestycji mających szansę na wsparcie w nowej perspektywie finansowej Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Departament Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju Olsztyn, 12 czerwca 2015 r.
Alokacja Funduszy Europejskich Umowa Partnerstwa dla Polski Z budżetu polityki spójności na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro, z czego prawie 77 mld euro będzie dostępne na inwestycje w ramach 22 programów operacyjnych.
Podział alokacji z Polityki Spójności na programy operacyjne 2014-2020 3
Wsparcie dla przedsiębiorstw w latach 2014-2020 Wsparcie przedsiębiorstw w latach 2014-2020 przewidziano przede wszystkim w zakresie: wzmacniania badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji, wzmacniania konkurencyjności sektora MŚP, a także: promowania efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach, pracy na własny rachunek, przedsiębiorczości i tworzenia przedsiębiorstw oraz przystosowania pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian.
Wsparcie dla przedsiębiorstw w latach 2014-2020 Źródła finansowania Główne źródła finansowania projektów inwestycyjnych przedsiębiorstw to: Program Operacyjny Inteligentny Rozwój - 10,19 mld euro, w tym 8,61 mld euro z EFRR Działania realizowane w PO IR będą miały na celu zwiększenie innowacyjności gospodarki. Wspierany będzie cały proces powstawania innowacji lub jego wybrane elementy. Program Operacyjny Polska Wschodnia - 2,35 mld euro, w tym 2 mld euro z EFRR (719,4 mln euro na działania dla przedsiębiorców) Działania przewidziane w PO PW nakierowane są na rozwój konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, a także rozwój sieci transportowej oraz transportu publicznego w miastach wojewódzkich i ich obszarach funkcjonalnych. Regionalne Programy Operacyjne - 31,3 mld euro środków z EFRR i EFS, w tym ok. 6,5 mld euro z EFRR i EFS na działania skierowane głównie dla przedsiębiorców. RPO będą realizowały działania zwiększające konkurencyjność przedsiębiorstw, poprzez inwestycje oraz rozwój kadr i kompetencji, a także wzmacniały regionalne inteligentne specjalizacje głównie w zakresie innowacji oraz prac B+R.
Regionalna pomoc inwestycyjna Pomoc publiczna Mapa pomocy regionalnej obowiązująca od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 Poszczególne wartości intensywności pomocy mogą zostać zwiększone o 10 % w p r z y p a d k u ś r e d n i c h przedsiębiorstw oraz o 20 % w p r z y p a d k u m a ł y c h przedsiębiorstw.
Główne zmiany w porównaniu z 2007-2013 Ukierunkowane na wspieranie: -inteligentnych specjalizacji (warunek konieczny dla CT1, preferencje w CT3) -sektora MŚP znaczące ograniczenie wsparcia dla dużych firm Duże przedsiębiorstwa będą mogły otrzymać wsparcie z funduszy unijnych jedynie w zakresie inwestycji produkcyjnych dotyczących: wzmacniania badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji (CT 1) wspierania przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (CT 4) Inwestycje będą skoncentrowane na najbardziej prorozwojowych obszarach i dziedzinach gospodarki tj. inteligentnych specjalizacjach. Wsparcie przedsiębiorstw w szerszym zakresie poprzez wykorzystanie instrumentów finansowych: kapitałowych i dłużnych.
Inteligentne specjalizacje Krajowe Inteligentne Specjalizacje Strategia inteligentnej specjalizacji identyfikuje obszary, w których państwo lub dany region może uzyskać przewagę konkurencyjną 19 krajowych inteligentnych specjalizacji w 5 działach tematycznych:
Regionalne Inteligentne specjalizacje Inteligentne specjalizacje na poziomie regionalnym zostały głównie wskazane w dokumentach strategicznych takich jak Regionalne Strategie Innowacji, czy Strategie Rozwoju Województw. Celem wyboru obszarów inteligentnej specjalizacji jest ukierunkowanie wsparcia na obszary o największym potencjale rozwoju i konkurowania z innymi gospodarkami oraz stymulowanie rynku do rozwijania tych obszarów. Spośród wybranych kluczowych obszarów wymienia się m. in. medycynę, branże chemiczną i farmaceutyczną, środowisko, energetykę, biotechnologię, technologie komunikacyjne i informatyczne, czy przemysł spożywczy.
Instrumenty finansowe 2014-2020 Przewidywana kwota przeznaczona na instrumenty finansowe w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych wynosi ok. 3,7 mld euro. Instrumenty finansowe dla firm będą głównie wykorzystywane w działaniach dotyczących: wzmacniania konkurencyjności MŚP, efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, inwestycji w B+R i innowacje, tworzenia firm. Wachlarz oferowanych form wsparcia obejmuje przede wszystkim pożyczki, a także poręczenia i wejścia kapitałowe.
Oś 1. Oś 2. Oś 3. Oś 4. Oś 5. PO Inteligentny Rozwój Celem POIR jest wzrost innowacyjności polskiej gospodarki Cel ten będzie się wyrażał głównie zwiększeniem nakładów na B+R ponoszonych przez przedsiębiorstwa. Obszary wsparcia obejmują: Oś 1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Oś 2. Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Oś 3. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Oś 4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Oś 5. Pomoc Techniczna Alokacja POIR (EFRR): 8 613,9 mln EUR
Osie priorytetowe PO IR PO Inteligentny Rozwój I. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Projekty B+R przedsiębiorstw Sektorowe programy B+R Prace B+R finansowane z udziałem funduszy kapitałowych Beneficjenci: przedsiębiorstwa, konsorcja przedsiębiorstw, podmiot wdrażający instrument finansowy II. Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw Otwarte innowacje wspieranie transferu technologii Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw Współpraca w ramach krajowego systemu innowacji Beneficjenci: przedsiębiorstwa, w tym konsorcja przedsiębiorstw, koordynatorzy Krajowych Klastrów Kluczowych, podmioty zarządzające Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi, beneficjenci projektów pozakonkursowych, podmiot wdrażający instrument finansowy 12
III. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R Osie priorytetowe PO IR PO Inteligentny Rozwój Wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze kapitału zalążkowego, fundusze venture capital, sieci aniołów biznesu Wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw Beneficjenci: przedsiębiorstwa, podmiot wdrażający instrument finansowy, instytucje otoczenia biznesu, beneficjenci projektów pozakonkursowych IV. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Badania naukowe i prace rozwojowe Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki Międzynarodowe agendy badawcze Rozwój kadr sektora B+R Beneficjenci: konsorcja przedsiębiorstw i jednostek naukowych, konsorcja przedsiębiorstw i uczelni (w tym spółek celowych uczelni), jednostki naukowe i ich konsorcja, uczelnie i ich konsorcja, instytucje otoczenia biznesu, beneficjenci projektów pozakonkursowych 13
Program Operacyjny Polska Wschodnia Program Operacyjny Polska Wschodnia to dodatkowy instrument wsparcia finansowego 5 województw Polski Wschodniej: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego, który będzie uzupełnieniem i wzmocnieniem działań prowadzonych w ramach regionalnych i krajowych programów operacyjnych polityki spójności. Planowane typy projektów dla przedsiębiorstw: Platformy startowe dla nowych pomysłów (kompleksowy program akceleracji pomysłów w makroregionie, obejmujący: prace nad rozwojem pomysłu, w tym indywidualne specjalistyczne doradztwo w rozwoju nowego, innowacyjnego pomysłu oraz wsparcie finansowe związane z rozwinięciem działalności gospodarczej nowego przedsiębiorstwa typu startup); Nowe modele biznesowe MŚP w oparciu o internacjonalizację ich działalności (instrument o charakterze doradczym); wsparcie MŚP i ich konsorcjów działających w ramach ponadregionalnych inicjatyw klastrowych w celu opracowania innowacyjnych produktów i usług; wykorzystanie procesów wzorniczych w MŚP; tworzenie i rozwój sieciowych produktów turystycznych o znaczeniu co najmniej ponadregionalnym; Alokacja POPW: 2 mld euro z EFRR.
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój W PO WER realizowana będzie Inicjatywa na rzecz zatrudnienia osób młodych. Środki na realizację przedsięwzięć w ramach osi I Osoby młode na rynku pracy wyniosą ok. 1,76 mld euro środków unijnych. Jednym z instrumentów jest wsparcie osób młodych w zakładaniu i prowadzeniu własnej działalności gospodarczej poprzez udzielenie pomocy bezzwrotnej (dotacji) na utworzenie przedsiębiorstwa oraz doradztwo i szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej, a także wsparcie pomostowe. Beneficjenci osi I: Powiatowe Urzędy Pracy, Ochotnicze Hufce Pracy, partnerzy społeczni, organizacje pozarządowe, niepubliczne agencje zatrudnienia. Grupy docelowe: osoby młode, w tym niepełnosprawne, w wieku 15-29 lat bez pracy, w tym w szczególności osoby, które nie uczestniczą w kształceniu i szkoleniu (tzw. kategoria NEET), w tym również osoby niezarejestrowane w urzędach pracy. Alokacja PO WER: 4,69 mld EUR ze środków UE (4,18 mld EUR EFS; 505 mln EUR Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych).
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Przedsiębiorcy będą beneficjentami PO IiŚ 2014-2020 przede wszystkim w obszarze efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii w ramach osi I. Zmniejszenie emisyjności gospodarki Przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o wsparcie m.in. na budowę oraz przebudowę farm wiatrowych, instalacji na biomasę; instalacji na biogaz; sieci przesyłowych i dystrybucyjnych umożliwiających przyłączenia jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, budowę, przebudowę lub sieci ciepłowniczej i chłodniczej, również poprzez wdrażanie systemów zarządzania ciepłem i chłodem wraz z infrastrukturą wspomagającą, wymianę źródeł ciepła. Przewiduje się również wsparcie inwestycyjne w ramach PO IiŚ w zakresie zastosowania rozwiązań przyczyniających się do zwiększenia efektywności energetycznej, w tym wykorzystania odnawialnych źródeł energii, które będzie skierowane do dużych przedsiębiorstw. Beneficjenci: przedsiębiorcy Alokacja PO IiŚ: 27,41 mld euro ze środków UE (22,51 mld euro z FS oraz 4,91 mld euro z EFRR)
Regionalne Programy Operacyjne Regionalne Programy Operacyjne Podział Funduszy Europejskich 2014-2020 na regiony (w mln euro) RPO będą realizowały działania zwiększające konkurencyjność przedsiębiorstw, poprzez inwestycje oraz rozwój kadr i kompetencji, a także wzmacniały regionalne inteligentne specjalizacje głównie w zakresie innowacji oraz prac B+R. Łączna alokacja na 16 RPO wynosi 31,3 mld euro środków z EFRR i EFS. 1 864,8 1 601,2 1 728,3 1 213,6 1 903,5 2 089,8* 906,9 2 450,2 2 256,0 2 252,5 2 231,0 1 364,5 945,0 3 476,9 2 114,2 2 878,2 Szacuje się, że dla firm przeznaczona zostanie kwota w wysokości ok. 6,5 mld euro z EFRR i EFS. *Środki na RPO Województwa Mazowieckiego stanowią około 55% całkowitej alokacji dla tego regionu. Pozostała kwota przeznaczona będzie w programach krajowych.
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 1 Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji Priorytet inwestycyjny 1b - Promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje ( ) Przykładowe typy projektów: inwestycje w tworzenie lub rozwój infrastruktury badawczo-rozwojowej w przedsiębiorstwach, wsparcie prac B+R prowadzonych przez przedsiębiorstwa lub konsorcjum, usługi w zakresie innowacji świadczone przez instytucje otoczenia biznesu (IOB) na rzecz przedsiębiorstw, bony na innowacje dla MŚP z przeznaczeniem na zakup usługi związanej z opracowaniem nowego lub ulepszonego produktu lub usługi. Alokacja w RPO: 1,68 mld euro EFRR
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 3 Wzmacnianie konkurencyjności MŚP Priorytet inwestycyjny 3a - Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz sprzyjanie tworzeniu nowych firm, w tym również przez inkubatory przedsiębiorczości Przykładowe typy projektów: wsparcie zakładania i rozwoju nowych firm w szczególności w obszarach regionalnej inteligentnej specjalizacji, poprzez świadczenie usług przez inkubatory przedsiębiorczości oraz inkubatory akademickie, uporządkowanie i przygotowanie terenów inwestycyjnych w celu nadania im nowych funkcji gospodarczych, profesjonalizacja usług instytucji otoczenia biznesu. Alokacja w RPO: 995,4 mln euro EFRR
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 3 Wzmacnianie konkurencyjności MŚP Priorytet inwestycyjny 3b - Opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla MŚP, w szczególności w celu umiędzynarodowienia Przykładowe typy projektów: doradztwo związane z opracowaniem i przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu biznesowego w zakresie internacjonalizacji działalności MŚP. wsparcie dla MŚP na udział w krajowych i międzynarodowych targach gospodarczych i branżowych, jeśli stanowią one element opracowanej strategii biznesowej, promocja gospodarcza regionu. Alokacja w RPO: 325 mln euro EFRR
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 3 Wzmacnianie konkurencyjności MŚP Priorytet inwestycyjny 3c - Wspieranie tworzenia i poszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług Przykładowe typy projektów: wdrożenie wyników prac B+R w działalności przedsiębiorstw, inwestycje w nowoczesne maszyny i sprzęt produkcyjny, wsparcie dla MŚP w zakresie rozwoju produktów i usług opartych na TIK, zwiększenie dostępu przedsiębiorstw do kapitału zewnętrznego poprzez rozwój instrumentów finansowych (głównie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych). Alokacja w RPO: 2,36 mld euro EFRR
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 4 Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach Priorytet inwestycyjny 4b - Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach Przykładowe typy projektów: projekty kompleksowe dotyczące poprawy efektywności energetycznej MŚP (np. zmniejszenie strat energii, ciepła, wody) wraz z audytem energetycznym, zastosowanie urządzeń i technologii energooszczędnych (systemy sterowania, instalacje i urządzenia techniczne) oraz wdrażanie systemów zarządzania energią. Alokacja w RPO: 234,6 mln euro EFRR PI 4b realizuje 9 województw: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, lubelskie, małopolskie, opolskie, podlaskie, śląskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie. W pozostałych RPO tego typu projekty możliwe będą do realizacji w CT 3.
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 8 Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz mobilności pracowników Priorytet inwestycyjny 8iii - Praca na własny rachunek, przedsiębiorczość i tworzenie przedsiębiorstw, w tym innowacyjnych mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw Przykładowe typy projektów: dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej dla osób w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy (tj. osób starszych po 50 r.ż., osób niepełnosprawnych, osób długotrwale bezrobotnych, kobiet, osób niskowykwalifikowanych), instrumenty finansowe, w tym preferencyjne pożyczki dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej (wsparcie dla osób spoza grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy), wsparcie doradczo-szkoleniowe dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej przez wyspecjalizowane instytucje oraz zgodnie z wypracowanymi i obowiązującymi standardami świadczenia usług. Alokacja w RPO: 486,4 mln euro EFS
Wsparcie dla przedsiębiorstw w RPO w latach 2014-2020 Cel tematyczny nr 8 Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz mobilności pracowników Priorytet inwestycyjny 8v - Przystosowywanie pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian Przykładowe typy projektów: wspieranie rozwoju kwalifikacji przedsiębiorców i pracowników zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami przedsiębiorstw, dostarczanie kompleksowych usług (szkoleniowych, doradczych, diagnostycznych) odpowiadających na potrzeby przedsiębiorstw, wdrażanie zarządzania strategicznego i nowoczesnych metod zarządzania przedsiębiorstwem, wsparcie na rzecz zapobiegania sytuacjom kryzysowym przedsiębiorstw, które odczuwają negatywne skutki zmiany gospodarczej. Alokacja w RPO: 487,2 mln euro EFS
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl