Zespół Interdyscyplinarny
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr 180 poz. 1493 ze zm.) przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób najbliższych (w rozumieniu art. 115 11 Kodeksu karnego), a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Formy przemocy Przemoc fizyczna np. wymierzaniu policzków, biciu, kopaniu Przemoc seksualna- gwałt, zmuszanie do oglądania filmów, zdjęć pornograficznych Przemoc psychiczna przejawia się m.in. w zastraszaniu, poniżaniu, ubliżaniu, szantażowaniu itp. Przemoc ekonomiczna/ materialna odmawianie lub ograniczanie dostępu do wspólnych środków finansowych lub odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwiania bądź ograniczanie podjęcia pracy zarobkowej ale również niszczenie przedmiotów.
Rodzaje przemocy Przemoc tzw. gorąca charakteryzuje się agresją słowną i fizyczną, związana jest z odreagowywaniem emocji na osobach najbliższych. Przemoc chłodna jest pozbawiona gwałtownych wybuchów, emocji, przypomina raczej realizację z góry zaplanowanego scenariusza, często stosowana w imię fałszywie pojmowanych wyższych celów np. konsekwentnego wychowywania dziecka.
Zadaniem gmin jest tworzenie Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, który ma zawierać: 1. Opracowanie i realizację gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. 2. Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie. 3. Zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia. 4. Tworzenie Zespołów Interdyscyplinarnych (ZI).
Tworzenie Zespołu Interdyscyplinarnego Ustawa zobowiązuje wójtów, burmistrzów i prezydentów miast do powołania Zespołów Interdyscyplinarnych, których skład skategoryzował. Wskazał również na możliwość poszerzania składów o kuratorów sądowych, prokuratorów i przedstawicieli innych podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zespół Interdyscyplinarny jest elementem gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, jest narzędziem systemowej współpracy: lokalnych instytucji, podmiotów określonych w ustawie, służb. Współpraca winna być oparta na podejściu wielopłaszczyznowym, pozwalającym szeroko przyglądać się zjawiskom społecznym i inicjować zmiany społeczne.
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY NA TERENIE GMINY TUSZYN
Zgodnie z ustawą w 2011 na terenie gminy Tuszyn powołany Zespół Interdyscyplinarny, na podstawie Zarządzenia Nr 136 z dnia 27 września 2011r. Burmistrza Miasta Tuszyna w sprawie powołania Zespołu Interdyscyplinarnego. Uchwały Nr XII/65/11 Rady Miejskiej w Tuszynie z dnia 18 maja 2011r. określającej warunki funkcjonowania oraz tryb i sposób powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego w Tuszynie, Uchwały Nr XXXVI/286/17 Rady Miejskiej w Tuszynie z dnia 10 lutego 2017r. Uchwalającej Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar w Rodzinie na lata 2017-2021
Rada Miejska w Tuszynie przekazała zadanie prowadzenia Zespołu Interdyscyplinarnego Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Tuszynie, który odpowiada za obsługę administracyjną związaną z działaniem Zespołu. Przewodniczący z działalności Zespołu raz w roku przekazuje sprawozdanie Burmistrzowi Miasta Tuszyna. Za koordynowanie działań wynikających z Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar w Rodzinie odpowiedzialny jest kierownik MOPS w Tuszynie Kadencja członków Zespołu trwa 5 lat.
W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: - Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS), - Pełnomocnik burmistrza ds. uzależnień i przemocy w rodzinie, - Dzielnicowi z Komisariatu Policji w Tuszynie, - Przedstawiciel Oświaty, - Przedstawiciel organizacji pozarządowych, - Przedstawiciel służby zdrowia.
W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą : 1. Pani Lidia Zielińska Przewodniczący ZI 2. Pan Mariusz Chołuj Zastępca ZI 3. Pani Anna Paluch Sekretarz ZI 4. Pani Monika Oleksiewicz 5. Pan Mariusz Krysiak 6. Pani Krystyna Niedźwiecka 7. Pani Grażyna Sobolewska 8. Pani Anetta Oleksiewicz 9. Pan Łukasz Kosmala
Zadaniem Zespołu Interdyscyplinarnego jest - diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, - inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętych przemocą w rodzinie, - rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym, Liczba zakładanych Niebieskich Kart z roku na rok rośnie. Z jednej strony jest to zjawisko niepokojące, ponieważ liczba ta wzrasta tzn. że przemoc istnieje w środowisku domowym i ma olbrzymie rozmiary z drugiej zaś napawa optymizmem bo ofiary zaczynają mówić o tym co się złego dzieje, nie wstydzą się, znają swoje prawa.
WSZCZĘCIE PROCEDURY NIEBIESKIEJ KARTY Wszczęcie procedury Niebieskiej Karty następuje przez wypełnienie formularza Niebieskiej Karty A przez przedstawiciela jednego z podmiotów wymienionych w ustawie w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą Formularz Niebieskiej Karty może wypełnić : - Policja, - Pracownik socjalny, - Przedstawiciele oświaty, - Służby zdrowia, - Pełnomocnik burmistrza ds. uzależnień i przemocy w rodzinie.
Po założeniu Niebieskiej Karty zostaje ona przekazana Przewodniczącemu Zespołu Interdyscyplinarnego w ciągu 7 dni. Przewodniczący jest zobligowany w ciągu 3 dni roboczych powiadomić pozostałych członków Zespołu Interdyscyplinarnego o wpłynięciu takowej karty, następnie zostaje ustalony termin spotkania i skuteczne powiadomienie stron pamiętając, aby ofiara i sprawca nie spotkały się. OFIARA PRZEMOCY na spotkanie jest ZAPRASZANA SPRAWCA PRZEMOCY na spotkanie jest WZYWANA
Na spotkaniu z ofiarą przemocy wypełniony zostaje formularz Niebieskiej Karty część C. Tworzony jest indywidualny plan pomocy, który zawiera m. in.: możliwość skorzystania z bezpłatnych porad specjalistów tj. psycholog i radca prawny oraz pełnomocnika burmistrza ds. uzależnień i przemocy w rodzinie, zapewnienie porządku i bezpieczeństwa monitoring w miejscu zamieszkania minimum raz w miesiącu przez służby społeczne i dzielnicowego. Ofiary przemocy podczas spotkania opowiadają o sytuacji w domu - środowisku i przyczynach założenia Niebieskiej Karty. Praca z ofiarą przemocy jest trudna, w pierwszym etapie spotkania należy dogłębnie poznać i zdiagnozować problem. Ważne jest aby klient przedstawił swoje oczekiwania, (aby te oczekiwania były realne i możliwie do zrobienia).
Natomiast na spotkaniu z domniemanym sprawcą przemocy zostaje wypełniony formularz Niebieskiej Karty część D. Sprawca zostaje pouczony o odpowiedzialności karnej za stosowanie przemocy zgodnie z art. 207 kodeksu karnego. Głównym założeniem jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim członkom rodziny dotkniętej przemocą. Podczas spotkania ze sprawcą można rozważać wprowadzanie następujących działań: 1. rozpoznawanie zjawiska stosowania przemocy w rodzinie. czemu ma ono miejsce 2. dostarczanie wiedzy na temat zagadnień prawnych, psychospołecznych, - np. pouczenie o odpowiedzialności karnej. 3. zapewnienie pomocy psychologicznej i wsparcia poprzez: - skierowanie do specjalistycznej placówki pracującej z osobami stosującymi przemoc - opracowanie programu pomocy - porady specjalistów tj. psycholog, GKRPA, radca prawny.
Podczas zbierania informacji na temat aspektów związanych z istnieniem przemocy w rodzinie, należy zwrócić uwagę na wiele czynników tj. sytuacja rodzinna samego sprawcy jego własne przeżycia i doświadczenia życiowe: o rodziny pierwotnej czy klient doświadczał przemocy jako dziecko, o rodziny aktualnej występowanie zjawiska przemocy, sytuacji prawnej czy ma problemy z nadużywaniem alkoholu lub innych środków odurzających, czy przebywał kiedykolwiek w Izbie Wytrzeźwień, czy były interwencje policji, sprawy sądowe.
W ramach prowadzenia diagnozy sytuacji w danej rodzinie dotkniętej przemocą warto koncentrować się na rozpoznawaniu: - potrzeb klienta, - wartości i przekonań dotyczących rodziny, ról mężczyzny i kobiety, męża i żony, rodzica, - strategii rozwiązywania konfliktów, - sposobów wyrażania uczuć złości, frustracji, - dotychczasowej historii korzystania z pomocy psychologiczno - psychiatrycznej.
Na spotkania Zespołu zapraszani są pracownicy socjalni z danego terenu gdzie mieszka/przebywa rodzina dotknięta przemocą. Pracownicy socjalni z danego terenu są zobligowani do monitorowania sytuacji oraz przekazywania notatek służbowych dotyczących realizacji indywidualnego planu pomocy. O zamknięciu procedury decyduje wiele czynników m. in. ustanie przyczyn poprawa sytuacji, prowadzenie osobnego gospodarstwa domowego, zrealizowanie planu bądź rozstanie. O zakończeniu procedury decydują wszyscy członkowie na posiedzeniu.
Z obserwacji członków zespołu do najczęstszych przyczyn występowania przemocy należą: nadużywanie alkoholu lub innych środków odurzających, brak pieniędzy, pracy, (dziedziczenie pewnych dysfunkcji). nieumiejętność rozwiązywania własnych problemów, złe doświadczenia własne sprawcy spory rodzinne dotyczące majątku, spadku.
Lista instytucji oferujących wsparcie ofiar przemocy Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia Dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Ośrodek Terapii Rodzin - Hostel dla Matek z Dziećmi Chroniącymi się przed Przemocą ul. Franciszkańska 85 Łódź, tel: 42 640-65-91 Centrum Informacji i Pomocy Psychologicznej "Azyl ul. Nawrot 46 Łódź, tel: 042 630-10-43 Centrum Praw Kobiet oddział w Łodzi ul. Piotrkowska 115 I piętro, tel: 42 633-34-04 Fundacja Pomocy Rodzinie "Opoka ul. ul. Rewolucji 1905r. nr 78/80, tel: 501-420-968 Liga Kobiet Polskich - Zarząd Łódzki ul. Gdańska 29, 91-837 Łódź, tel: 42 630-99-24
Dziękujemy za uwagę Lidia Zielińska przewodnicząca ZI Anna Paluch sekretarz ZI