INSTRUKCJA OBSŁUGI dla kas fiskalnych MIKRO MINI MULTI AKTI OPTI MAXI MIKRO MINI MULTI, AKTI OPTI MAXI EURO-FiS Sp. z o.o., 04-881 Warszawa, ul. Patriotów 179/181 styczeń 2004r.
Spis treści WSTĘP... 4 BUDOWA I EKSPLOATACJA KASY... 4 Parametry techniczne... 4 Parametry użytkowe... 5 Warunki eksploatacji... 6 Budowa kasy... 6 Wymiana papieru... 9 Zasilanie kasy... 11 Opis klawiatury... 12 PROGRAMOWANIE... 15 Opis struktury menu kasy... 15 Tryb programowania kasy (1)... 17 Przeglądanie menu programowania towarów... 18 Programowanie towarów (1.1.1)... 19 Dodawanie towaru (1.1.1.1)... 19 Usuwanie towaru (1.1.1.2)... 20 Poprawianie towaru (1.1.1.3)... 21 Programowanie opakowań zwrotnych (1.1.2)... 22 Dodawanie opakowania (1.1.2.1)... 22 Usuwanie opakowania (1.1.2.1)... 23 Poprawianie opakowania (1.1.2.3)... 23 Programowanie działów (1.1.3)... 23 Dodawanie działu (1.1.3.1)... 23 Usuwanie działu (1.1.3.2)... 24 Poprawianie działu (1.1.3.3)... 24 Programowanie jednostek (1.1.4)... 25 Ustawienia wprowadzania towarów (1.1.5)... 26 Programowanie upustów i narzutów (1.2)... 26 Programowanie kasjerów (1.3)... 26 Programowanie czasu (1.4)... 28 Programowanie drukarki (1.5)... 29 Programowanie nagłówka (1.6)... 30 Programowanie stawek VAT (1.7)... 30 Ustawienia raportów kasy (1.8)... 30 Ogólne ustawienia kasy (1.9)... 30 Raport ustawień kasy (1.10)... 32 SPRZEDAŻ... 32 Wystawianie paragonu (2)... 33 1. Wprowadzenie kodu... 33 2. Klawisze szybkiej sprzedaży... 33 3. Wybór towaru z listy (wyszukiwanie)... 35 4. Sprzedaż działów... 36 Zakończenie paragonu... 37 Korekta i anulowanie... 37 Korekta i anulowanie... 37 Zwrot opakowań... 38 Sprzedaż z upustem lub narzutem... 38 Wpłata i wypłata z kasy... 39 RAPORTY... 40 Opis raportów... 40 Wykonywanie raportów... 41 Raporty podglądowe (3)... 42 Raporty zerujące (4)... 43 Raporty fiskalne (5)... 44-2 -
UWAGI O PAPIERZE TERMICZNYM I PRZECHOWYWANIU WYDRUKÓW... 45 ZESTAWIENIE PRZEPISÓW PRAWNYCH... 45 KOMUNIKATY O BŁĘDACH... 46 Błędy usuwane przez użytkownika... 46 Błędy wymagające interwencji serwisu... 47 ZAKOŃCZENIE... 47-3 -
WSTĘP Niniejsza przeznaczona jest dla użytkowników kas fiskalnych MIKRO, MINI, AKTI, MULTI, OPTI oraz MAXI. Wymienione kasy różnią się miedzy sobą tylko w zakresie rozwiązań mechanicznych, tj. obudowa i klawiatura. Kasy MIKRO, MINI oraz AKTI mają nawet takie same opisy na klawiszach i położenie klawiszy. Informacja o sposobie działania klawiatury podana jest w dalszej części. Natomiast wszystkie kasy posiadają to samo oprogramowanie oraz architekturę płyt elektronicznych. W związku z tym informacja wizualizowana na wyświetlaczach operatora oraz klienta, a także wydruki wygenerowane na wszystkich czterech kasach są takie same. Powoduje to, że niniejsza może być służyć użytkownikom zarówno kasy fiskalnej fiskalnych MIKRO jak i MINI, AKTI, MULTI, OPTI oraz MAXI. BUDOWA I EKSPLOATACJA KASY Parametry techniczne Parametr Wartość MIKRO: 90 x 210 x 80 Wymiary [mm] MINI: 135 x 290 x 125 (szerokość x długość x wysokość) AKTI, MULTI: 180 x 320 x 105 OPTI 300 x 305 x 110 MAXI 360 x 380 x 250 Masa MIKRO: ok. 0,5 kg MINI: ok. 1,3 kg AKTI, MULTI: ok. 1,5 kg OPTI ok. 4,0 kg MAXI ok. 6,0 kg Klawiatura cechy wszystkich klawiatur: alfanumeryczna 2-poziomowa MIKRO, MINI: 24 klawisze AKTI: 30 klawiszy 5 klawiszy szybkiej sprzedaży działów MULTI: 64 klawisze + klawisz ON/OFF 17 klawiszy szybkiej sprzedaży towarów 10 klawiszy szybkiej sprzedaży działów OPTII 35 klawisze MAXI 54 klawisze Drukarka 24 znaki w wierszu prędkość druku 11 wierszy/s MIKRO, MINI: termiczna 2, 2-stacyjna (oryginał + kopia) AKTI, MULTI, OPTI, MAXI: termiczna 3, 2-stacyjna (oryginał + kopia) Wyświetlacze dla kasjera - alfanumeryczny LCD z podświetleniem 2x16 znaków, dla klienta - numeryczny LCD 8 cyfr - alfanumeryczny LCD 2*16 (opcje OPTI, MAXI) Współpraca z urządzeniami zewnętrznymi skaner kodów kreskowych MIKRO: 1 x RS 232 komputer klasy IBM PC MINI: 2 x RS 232 waga elektroniczna (Wars-15, Medesa, LFW, Angel, Digilab, Aster) AKTI, MULT, OPTI, MAXI 3 x RS 232 Zasilanie akumulator wewnętrzny: wodorkowy NiMH lub litowo-jonowy MIKRO: NiMH lub Li-MnO2 6V MINI, AKTI, MULTI: NiMH 7.2V lub Li-MnO2 7.5V OPTI, MAXI kwasowo-żelowy 12V, 2.2Ah Zasilacz sieciowy: Zasilanie równoległe, Uwe= 230V AC, Uwy = 9V / 2A DC Inne Podłączenie szuflady na pieniądze (12V) - tylko kasy: wszystkie za wyjątkiem MIKRO - 4 -
Parametry użytkowe Parametr Wartość PLU (kody towarów) MIKRO: 2 tys. MINI: 3 tys. AKTI, MULTI 5 tys. OPTI 30 tys. MAXI 50 tys. Ilość opakowań zwrotnych 50 możliwość wiązania opakowań z towarami Grupy towarowe (działy) 25 Stawki VAT 7 Jednostki miary 8 7 programowalnych + sztuka (wprowadzona na stałe) Kasjerzy 5 (4 kasjerów + kierownik) identyfikowanych przez hasło możliwość ustawienia praw dostępu do poszczególnych funkcji kasy dla każdego kasjera Formy płatności 4 (gotówka, czek, kredyt, karta kredytowa) Raporty fiskalne: dobowy, okresowy pełny i podsumowujący, miesięczny pełny i podsumowujący Identyfikacja towarów Rabaty i narzuty Inne podglądowe: dobowy, kasy, kasjera, gotówki, PLU, działów, opakowań zerujące: kasy, kasjera, gotówki, PLU, działów, opakowań raporty z programowania po kodzie po nazwie (wyszukiwanie towarów po nazwie) procentowe dla ostatniej pozycji i całego paragonu Informacja o stanach magazynowych Korekta ostatniej pozycji paragonu i anulowanie dowolnej pozycji paragonu (możliwość zablokowania tej funkcji dla konkretnego kasjera) 1842 dobowych raportów fiskalnych (pojemność modułu fiskalnego wystarczająca na ponad 5 lat przy wykonywaniu raportu dobowego raz dziennie) Większość funkcji możliwa do zablokowania lub uaktywnienia w ustawieniach kasy - 5 -
Warunki eksploatacji Kasy fiskalne MIKRO, MINI, AKTI, MULTI, OPTI oraz MAXI składają się z precyzyjnych urządzeń elektronicznych i mechanicznych. Wymagają one spełnienia warunków eksploatacji określonych jak poniżej: Warunki eksploatacyjne Dopuszczalne wartości, uwagi Temperatura otoczenia przechowywania Maksymalna wilgotność względna Zasilanie z sieci energetycznej poprzez zasilacz sieciowy Wzniesienie nad poziom morza do 3 000 m. +0 C do +40 C +0 C do +40 C 80% w temperaturze otoczenia do 31 C malejąca liniowo do 50% przy temperaturze 40 C napięcie 230V +5% -15% częstotliwość od 47 Hz do 53 Hz gniazdo sieciowe podłączenia zasilacza powinno znajdować się w miejscu łatwo dostępnym, celem szybkiego odłączenia zasilacza od sieci. Gniazdo to powinno znajdować się na przedłużaczu lub w miejscu ułożonym poziomo Poziom wibracji Zapylenie Uwagi dodatkowe nie więcej niż 0.15 mm dla częstotliwości do 55 Hz nie przekraczające norm przewidzianych dla pomieszczeń biurowych nie przechowywać zastosowanego w kasie akumulatora NiMH / Li-MnO 2 w stanie rozładowania. Przy nie używaniu kasy przez okres 3 miesięcy należy wykonać ładowanie akumulatora nie używać w pobliżu urządzeń wytwarzających pole elektromagnetyczne większe niż dopuszczalne dla urządzeń powszechnego użytku nie narażać na nadmierne działanie promieni słonecznych Budowa kasy Kasa MIKRO - 6 -
Kasa MINI - 7 -
Kasy AKTI, MULTI Gniazdo zasilania i gniazda urządzeń zewnętrznych - 8 -
Wymiana papieru Brak papieru sygnalizowany jest poprzez komunikat na wyświetlaczu kasy ( BRAK PAPIERU!, DRUKARKA NIEGOTOWA! ). W przypadku większości rolek koniec papieru jest oznakowany barwnym paskiem - kiedy zacznie się on pojawiać na wydrukach, należy przygotować nową rolkę. Zalecamy używanie papieru producenta z firmowym nadrukiem. W kasach jest używany papier termiczny o następujących właściwościach: kasa szerokość rolki / długość MIKRO 28mm / 15mb MINI 28mm / 25mb MULTI, AKTI,OPTI, MAXI 38mm / 25mb Aby wymienić papier należy wykonać kolejno następujące czynności: Rolka oryginału (po prawej stronie w kasach MIKRO, MINI, po lewej stronie w pozostałych) 1. Zdjąć pokrywę drukarki 2. Usunąć z kasy resztki starej rolki 3. Umieścić koniec papieru pod wałkiem drukarki WYSUW 4. Nacisnąć kilka razy klawisz. 5. Nową rolkę umieścić we wgłębieniu w sposób widoczny na rysunku 3. 6. Przełożyć koniec papieru przez szczelinę w pokrywie drukarki 7. Założyć pokrywę drukarki Jeśli brak papieru spowodował przerwanie wydruku należy wcisnąć klawisz aby wznowić wydruk. Rolka kopii (po lewej stronie w kasach MIKRO, MINI, po prawej stronie w pozostałych) 1. Zdjąć pokrywę drukarki. 2. Usunąć z kasy resztki starej rolki. 3. Wyjąć zwijacz kopii. 4. Zdjąć rolkę kopii i zabezpieczyć ją przed zniszczeniem (zaleca się przechowywanie w ciemnym i zamkniętym miejscu). 5. Koniec papieru umieścić pod wałkiem drukarki tak, żeby rolka rozwijała się w kierunku takim, jak na rysunku 1. 6. Nacisnąć kilka razy klawisz WYSUW - tak, by papier wysunął się na kilkanaście centymetrów. 7. Nową rolkę umieścić we wgłębieniu. 8. Zagiąć koniec papieru i umieścić go w szczelinie w osi zwijacza tak, jak na rys. 2. 9. Zawinąć papier 2-3 razy wokół osi zwijacza. 10. Umieścić zwijacz na miejscu. 11. Nacisnąć kilka razy klawisz WYSUW 12. Założyć pokrywę drukarki. obserwując, czy rolka zwija się prawidłowo. Jeśli brak papieru spowodował przerwanie wydruku należy wcisnąć klawisz aby wznowić wydruk. - 9 -
- 10 -
Zasilanie kasy Kasy fiskalne posiadają wbudowany akumulator, pozwalający na pracę kasy bez zasilania sieciowego. Jeśli podczas pracy pojawi się komunikat niski stan baterii, należy szybko zakończyć pracę na kasie i podłączyć zasilacz. Czas ładowania wynosi około 3-4 godziny. Po wyświetleniu komunikatu o słabej baterii kasa może odmówić wystawienia paragonu lub wydrukowania raportu, gdyż istnieje wtedy ryzyko, że drukowania nie uda się zakończyć. Kasa może pracować z podłączoną zasilaczem, jeśli w pobliżu znajduje się gniazdo sieciowe (~230V, 50Hz). Kasa kontroluje stan baterii, automatycznie włącza i wyłącza ładowanie. Zasilanie kasy realizowane jest poprzez zasilacz sieciowy lub jeżeli brakuje zasilania sieciowego poprzez ogniwa akumulatora - w kasie nie występuje wysokie napięcie (~230V). W celu przedłużenia żywotności akumulatora należy przynajmniej raz na trzy miesiące przeprowadzić jego pełne rozładowanie i naładowanie. Pełne rozładowanie wymaga pracy z odłączonym zasilaczem. Kasa ze względu na oszczędność energii automatycznie wyłącza się, jeśli przez pewien czas stoi nieużywana. Można ustawić czas wyłączania na 1, 2, 5, 10, 15 lub 20 minut, w trybie programowania w pozycji Ogólne (szczegółowy opis w dalszej części instrukcji). Kasa włącza się ponownie klawiszem ON/OFF. Może się zdarzyć, że kasa wyłączy się przed zakończeniem rozpoczętej operacji (np. jeśli kasjer odejdzie na dłuższą chwilę). Operacja ta jest pamiętana i można ją dokończyć po ponownym włączeniu kasy. Po każdym włączeniu kasy należy wpisać hasło. Jeżeli kasa wyłączyła się w trakcie jakiejś operacji, np. podczas sprzedaży lub programowania, to wymagane jest, żeby dokończyła ją ta sama osoba. Jeśli ktoś inny wpisze swoje hasło, to na wyświetlaczu pojawi się komunikat niewłaściwy użytkownik. Wówczas osoba, która ostatnia pracowała na kasie musi wpisać swoje hasło i zakończyć rozpoczętą operację. Można w trybie programowania w ustawieniach ogólnych wyłączyć pytanie o hasło - wtedy kasa nie rozróżnia kasjerów - każdy, kto pracuje na kasie ma uprawnienia kierownika (dostęp do wszystkich funkcji). UWAGA! Ładowarka powinna pracować w pozycji poziomej. - 11 -
Opis klawiatury Kasa MIKRO Klawisz Funkcja Klawisz Funkcja * / WAGA Znak mnożenia lub odczytanie ilości towaru z wagi,/płatn. Znak, oddzielający część całkowitą liczby od części ułamkowej Wybór innej formy płatności niż gotówkowa (karta, kredyt, czek) WYSUW Wysunięcie papieru na drukarce C/SZUKAJ Anulowani ostatnio wprowadzonego znaku -%/+% Upust lub narzut procentowy dla danej pozycji lub całego paragonu CENA/ZWR.OP. Zatwierdzenie ceny przy sprzedaży z ceną otwartą lub zwrot opakowań Wycofanie się z operacji 1/? Wprowadzenie cyfry 1 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są znaki interpunkcyjne: - (minus),. (kropka), (spacja), / (kreska ukośna) 2/ABC Wprowadzenie cyfry 2 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: A, B, C, Ą, Ć (ci) TRYB Przełączanie między trybami pracy kasy 3/DEF Wprowadzenie cyfry 3 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: D, E, F, Ę ANULUJ/KOR.BŁ. Anulowanie dowolnej lub ostatniej pozycji paragonu Klawisz do przełączania klawiatury w dolny rejestr. Przykładowo dla wprowadzenia litery B należy wcisnąć sekwencje klawiszy, 2, 2 4/GHI Wprowadzenie cyfry 4 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: G, H, I 5/JKL Wprowadzenie cyfry 5 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: J, K, L, Ł / Wpłata lub przewijanie w górę listy 6/MNO Wprowadzenie cyfry 6 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: M, N, O, Ń, Ó / Wypłata lub przewijanie w dół listy 7/PQRS Wprowadzenie cyfry 7 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: P, Q, R, S, Ś / Potwierdzenie min. Kodu towaru 8/TUV Wprowadzenie cyfry 8 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: T, U, V PODSUMA Podsumowanie paragonu 9/WXYZ Wprowadzenie cyfry 9 Po uprzednim wciśnięciu klawisza dostępne są litery: W, X, Y, Z, Ź (ziet), Ż (żet) GOTÓWKA Płatność gotówką 0 Wprowadzenie cyfry 0-12 -
Kasa MINI Kasa AKTI Znaczenie klawiszy jest analogiczne jak dla klawiatury kasy MIKRO (opisane wcześniej). Obie klawiatury różnią się jedynie ich położeniem na klawiaturze. Dla klawiatury kasy AKTI dodano klawisze szybkiej sprzedaży. Na 5 klawiszach możliwa jest sprzedaż 10 towarów/działów. Wprowadzanie tekstu Wbudowany edytor tekstu pozwala na wprowadzanie i edycję nazw. Cyfry uzyskuje się przez pojedyncze naciśnięcie odpowiedniego klawisza numerycznego. Litery uzyskuje się przez wciśnięcie klawisza i naciśnięcie odpowiednią ilość razy klawisza numerycznego do którego przypisana jest dana litera, np: aby uzyskać F należy nacisnąć klawisz i trzykrotnie klawisz. Polskie znaki diakrytyczne dostępne są na klawiszu z odpowiadającą im literą łacińską, po znakach łacińskich. Znaczy to, że litera Ą dostępna jest na klawiszu z literą A. W trakcie wprowadzania lub edycji tekstu możliwe jest przemieszczanie kursora za pomocą klawiszy. Użycie klawisza C SZUKAJ 3 DEF powoduje usunięcie znaku przed kursorem. Klawisz TRYB przełącza pomiędzy wstawianiem a nadpisywaniem znaków. Klawisz zmiany. zatwierdza wprowadzone - 13 -
Kasa MULTI - 14 -
PROGRAMOWANIE Opis struktury menu kasy Praca kas fiskalnych MIKRO, MINI, AKTI, MULTI, OPTI oraz MAXI oparta jest na systemie funkcji pogrupowanych w zespoły (menu) umożliwiające wykonanie konkretnych zadań. Zespoły funkcji są z sobą powiązane hierarchiczną strukturę drzewa. Pień drzewa to menu główne. Z menu głównego kasy można wybrać jedną z funkcji używając do tego klawiszy strzałek oraz. W celu wybrania funkcji należy wcisnąć klawisz potwierdzenia Po wybraniu każdej z tych funkcji wchodzimy do menu podrzędnego mającego swój własny zestaw funkcji. Zostaną one przedstawione w następnych rozdziałach. Poruszanie się po menu ułatwia używanie klawiszy numerycznych. Po naciśnięciu klawisza numerycznego kursor zatrzymuje się na pozycji menu odpowiadającej wciśniętej cyfrze. Przykładowo w celu ustawienia czasu wygaszania wyświetlacza operatora na wartość 5 minut (patrz poniższa tabela) należy wcisnąć sekwencje klawiszy: 2 ABC 9 WXYZ. 7 PQRS 3 DEF oraz. Dalej w treści instrukcji, w nawiasach przy nazwie rozdziału podano numerację określającą położenie danej funkcji w strukturze menu kasy. - 15 -
Struktura menu kasy MENU 1. Programowanie 1.1. Baza towarów 1.1.1. Towary 1.1.1.1. Dodaj 1.1.1.2. Usuń 1.1.1.3. Edytuj 1.1.1.4. Raport 1.1.2. Opakowania 1.1.2.1. Dodaj 1.1.2.2. Usuń 1.1.2.3. Edytuj 1.1.2.4. Raport 1.1.3. Działy 1.1.3.1. Dodaj 1.1.3.2. Usuń 1.1.3.3. Edytuj 1.1.3.4. Raport 1.1.4. Jednostki 1.1.5. Ustawienia 1.1.6. Szybkie klawisze 1.2. Upusty 1.2.1. Upust 1.2.2. Narzut 1.3. Kasjerzy 1.4. Czas 1.5. Drukarka 1.5.1.1. Stopka 1 1.5.1.2. Stopka 2 1.5.1.3. Nr kasy 1.5.1.4. Programowanie towarów 1.6. Nagłówek 1.6.1.1. Wiersz 1 1.6.1.2. Wiersz 2 1.6.1.3. Wiersz 3 1.6.1.4. Wiersz 4 1.6.1.5. Wiersz 5 1.7. Stawki VAT 1.8. Raport kasy 1.8.1. Kasjerzy 1.8.2. Działy 1.8.3. PLU 1.8.4. Opakowania 1.9. Ogólne 1.9.1. Cena sugerowana 1.9.2. Obowiązkowa podsuma 1.9.3. Druk podsumy 1.9.4. Podświetlenie 1.9.5. Echo klawiatury 1.9.6. Pytanie o hasło 1.9.7. Czas wyłączenia 1.9.7.1. 1 minuta 1.9.7.2. 2 minuty 1.9.7.3. 5 minut 1.9.7.4. 10 minut 1.9.7.5. 15 minut 1.9.7.6. 20 minut 1.10. Raport ustawień kasy 2. Sprzedaż 3. Raporty podglądowe 3.1. Kasy 3.2. Kasjera 3.3. Gotówki 3.4. Działów 3.5. PLU 3.6. Opakowań 3.7. Dobowy 4. Raporty zerujące 4.1. Kasy 4.2. Kasjera 4.3. Gotówki 4.4. Działów 4.5. PLU 4.6. Opakowań 5. Raporty fiskalne 5.1. Dobowy 5.2. Miesięczny skrócony 5.3. Miesięczny pełny 5.4. Okresowy skrócony 5.5. Okresowy pełny 5.6. Rozliczeniowy 6. Zmiana użytkownika - 16 -
Tryb programowania kasy (1) TRYB Należy przejść w tryb programowania klawiszem w pokazany niżej sposób i wybrać pozycję do zaprogramowania. Klawiszami oznaczonymi strzałkami można przechodzić w dół i w górę listy przedstawionej na rysunku. TRYB... Wybierz tryb 1.Programowanie Programowanie 1. Baza towarowa C SZUKAJ Programowanie 2. Upusty C SZUKAJ Programowanie 3. Kasjerzy C SZUKAJ Programowanie 4. Czas C SZUKAJ Programowanie 5. Drukarka C SZUKAJ Programowanie 6. Nagłówek C SZUKAJ Programowanie 7. Stawki VAT C SZUKAJ Programowanie 8. Raport kasy C SZUKAJ Programowanie 9. Ogólne C SZUKAJ Programowanie 10. Rap.ust.kasy C SZUKAJ - 17 -
Przeglądanie menu programowania towarów Pod pozycją Baza towarowa znajdują się wszystkie opcje programowania dotyczące towarów: działy, opakowania zwrotne, jednostki, klawisze szybkiej sprzedaży i ustawienia wprowadzania towarów. Przed programowaniem kodów należy wprowadzić pozostałe potrzebne dane (opakowania, działy i jednostki). Należy również ustawić, o co będzie pytała kasa przy wpisywaniu towarów. TRYB... Wybierz tryb 1.Programowanie Programowanie 1. Baza towarowa Baza towarowa 1. Towary Menu programowania towarów Baza towarowa 2. Opakowania Menu programowania opakowań Baza towarowa 3. Działy Menu programowania działów Baza towarowa 4. Jednostki Menu programowania jednostek Baza towarowa 5. Ustawienia Menu programowania ustawień - 18 -
Programowanie towarów (1.1.1) Dodawanie towaru (1.1.1.1) Podczas dodawania towaru podaje się najpierw jego kod (max 13 cyfr), później nazwę (max 16 znaków), cenę (od 0 do 99999,99) i stawkę VAT. Dodatkowo mogą się pojawić pytania o opakowanie, jednostkę, dział, stan magazynowy i klawisz szybkiej sprzedaży, w zależności od tego, czy w Ustawieniach opcja ta jest aktywna ( TAK przy odpowiednim pytaniu). UWAGA! Jeżeli towary były już wcześniej programowane, zalecamy przed wprowadzaniem towarów wydrukowanie raportu klawiszy szybkiego dostępu. Schemat postępowania: Baza towarowa 1. Towary... Towary 1. Dodaj Podaj tow: 1 _ 1 _ Podaj tow: 11 Podaj NAZWĘ: 5 JKL 2 ABC 5 JKL 2 ABC Podaj NAZWĘ: JAJA Podaj CENĘ: 0 0, PŁATN. 4 GHI Podaj CENĘ: 0,4 0 Podaj CENĘ: 0 towar ze zmienną ceną Wybierz VAT: PTU A 22%... Wybierz VAT: PTU B 7% - 19 -
Wybierz OPAK: BRAK... Wybierz OPAK: BRAK Wybierz JEDN SZT... Wybierz JEDN KG Wybierz DZIAŁ: CUKIERKI... Wybierz DZIAŁ: NABIAŁ Wybierz DZIAŁ: BRAK Podaj stan mag: 0 2 ABC 0 0 Podaj stan mag: 200 Jeśli nie podajemy stanu magazynowego Podaj tow: następny towar C SZUKAJ wyjście z dodawania towarów W przypadku stosowania zmiennej (otwartej) ceny przy poleceniu Podaj cenę należy wpisać 0 (zero). Pytanie o jednostkę nie pojawi się, jeżeli zostało przypisane opakowanie - towar z opakowaniem musi być sprzedawany na sztuki. Usuwanie towaru (1.1.1.2) Towar można usunąć dopiero po wykonaniu raportu dobowego. Razem z kodem zwalniany jest przypisany do niego klawisz szybkiej sprzedaży (o ile był przypisany). Baza towarowa 1. Towary... Towary 2. Usuń Podaj towar: 1 _ 1 _ 11 11 Podaj towar: następny towar C SZUKAJ wyjście z dodawania towarów - 20 -
Poprawianie towaru (1.1.1.3) Należy wejść w opcję Popraw towar w programowaniu towarów. Towar można poprawić również w opcji Dodaj towar. Kiedy wpiszemy już istniejący kod, to automatycznie jest wyświetlany (z możliwością poprawek) towar wpisany pod tym kodem (edycja towaru). Klawisze szybkiego dostępu do kodów można zmieniać tylko w opcji Dodaj towar. Należy wtedy wpisać kod towaru, a następnie nacisnąć i odpowiedni klawisz z oznaczeniem klawisza szybkiego dostępu (np. K2, K6). Przy innych zmianach wygodniej jest korzystać z opcji Popraw towar, gdyż opcja ta pozwala na wyszukiwanie towaru po nazwie. Podczas poprawiania towaru edytowane mogą być również opakowanie, dział, jednostka, oraz stan magazynowy. Jeżeli od ostatniego raportu dobowego była wykonana sprzedaż, to nie będzie możliwa edycja nazwy i stawki VAT. - 21 -
Programowanie opakowań zwrotnych (1.1.2) Dodawanie opakowania (1.1.2.1) - 22 -
Usuwanie opakowania (1.1.2.1) Poprawianie opakowania (1.1.2.3) Opcja ta pozwala na zmianę nazwy i ceny wybranego opakowania. Należy wejść w programowanie opakowań tak samo jak na powyższym schemacie z tym, że zamiast opcji: Usuń opakowanie należy wybrać Popraw opakowanie. Programowanie działów (1.1.3) Działy są to grupy towarowe - podczas programowania towarów można przypisać towar do odpowiedniego działu. Działy służą przede wszystkim do celów statystycznych. Dział można traktować również jako najprostszą formę towaru z dolnym i górnym ograniczeniem ceny (MIN i MAX). Przy sprzedaży za pomocą działów należy pamiętać o tym, by nazwa działu identyfikowała jeden określony towar. Dolna (MIN) i górna (MAX) cena działu oraz stawka VAT dotyczy tylko sprzedaży działu - dział nie ogranicza towarów, które są do niego przypisane. Dodawanie działu (1.1.3.1) - 23 -
Usuwanie działu (1.1.3.2) Należy wybrać opcję Usuń dział i za pomocą klawiszy oznaczonych strzałkami wybrać dział do usunięcia. Pojawi się komunikat o usunięciu działu. Jeżeli od ostatniego raportu dobowego była wykonana sprzedaż, to należy przed usunięciem działu ponownie wykonać raport dobowy Poprawianie działu (1.1.3.3) Jeżeli od ostatniego raportu dobowego była wykonana sprzedaż, to możliwa jest tylko edycja cen MAX oraz MIN. - 24 -
Programowanie jednostek (1.1.4) W kasie zaprogramowane jest 8 jednostek. Jedna z nich - sztuka (szt.) jest wprowadzona na stałe. Pozostałe 7 można zmienić na inne. Jeśli przy wpisywaniu towarów nie wpisze się jednostki, to towar będzie sprzedawany bez jednostki - stosownie do wpisanej ilości. Sprzedawanie na sztuki różni się tym, że sztuki nie można podzielić. Przykładowo, jeśli sprzedajemy chleb na sztuki, to nie można sprzedać tylko połowy chleba. Aby sprawdzić, jakie są jednostki należy wejść w funkcję Jednostki w programowaniu towarów według rysunku. Na schemacie widać jednostki, które ustawione są na początku. - 25 -
Jeśli nie potrzebujemy innych jednostek, należy wyjść z programowania jednostek klawiszem C. Jeżeli jednak potrzebna jest nowa jednostka, to należy się zastanowić, z której chcemy zrezygnować. Przykładowo, nie sprzedajemy nic na gramy a potrzebna jest jednostka metr kwadratowy. Wtedy w miejsce grama należy wpisać skrót od metra kwadratowego (np. MKW). Skrót może mieć od 1 do 3 liter. Przykład zmiany jednostki Ustawienia wprowadzania towarów (1.1.5) Przed programowaniem towarów można ustawić, jakie komunikaty pojawią się na wyświetlaczu w czasie ich wpisywania. Można je włączyć lub wyłączyć: Programowanie upustów i narzutów (1.2) Można wprowadzić procent upustu lub narzutu, który będzie stosowany do ostatniej pozycji bądź do całego paragonu. TRYB... Wybierz tryb 1.Programowanie... Programowanie 2. Upusty... Pytanie o 1. Upust Upust [%]: 0 5 JKL Upust [%]: 5 Pytanie o 2. Narzut Narzut [%]: 0 2 ABC Narzut [%]: 2 Programowanie kasjerów (1.3) Kasa posiada możliwość zaprogramowania haseł 5 osób, w tym jednej z uprawnieniami kierownika. Poszczególne osoby rozpoznawane są na podstawie wpisanego hasła. Hasło musi zawierać 4 znaki. Fabrycznie ustawione są następujące hasła: Użytkownik kasy Nazwa w kasie hasło Kierownik KIER KIER Kasjer 1 KAS1 1111 Kasjer 2 KAS2 2222 Kasjer 3 KAS3 3333 Kasjer 4 KAS4 4444 Kierownik może zmienić nazwę i hasło sobie oraz pracownikom, a także ograniczyć uprawnienia poszczególnych kasjerów. Nazwa kasjera może zawierać od 1 do 4 znaków. Jeżeli chcemy zmienić nazwę kasjera, który pracował już na kasie, to przed zmianą jego nazwy należy wykonać raport kasy i odpowiedni raport kasjera. Aby dokonać zmian, należy wejść w opcję Programowanie Kasjerów w trybie programowania: - 26 -
Prawa dostępu dla kasjerów - 27 -
Programowanie czasu (1.4) Umożliwia wprowadzenie prawidłowej godziny, np. w przypadku zmiany czasu z zimowego na letni i odwrotnie. Funkcja zmiany czasu dostępna jest jednokrotnie przed dokonaniem sprzedaży po ostatnim raporcie dobowym. Zmiana czasu możliwa jest maksymalnie o ± 1 godz. - 28 -
Programowanie drukarki (1.5) W programowaniu drukarki można ustawić, czy na paragonach będą drukowane linie stopki: DZIĘKUJEMY i ZAPRASZAMY, a także zaprogramować lokalny numer kasy. - 29 -
Programowanie nagłówka (1.6) Na nagłówek przeznaczone jest 5 linii po 24 znaki każda. Nagłówek powinien zawierać imię i nazwisko lub nazwę podatnika oraz adres punktu sprzedaży lub siedziby podatnika. Programowanie stawek VAT (1.7) Programowanie stawek VAT odbywa się następująco: Klawisze i przełączają pomiędzy zapisami ZW. i BRAK. Jeżeli chcemy zaprogramować stawkę ZWOLNIONY, należy ustawić na wyświetlaczu zapis ZW. W celu usunięcia stawki należy ustawić zapis BRAK. Następnie za pomocą klawisza przejść do następnej stawki. Aby zmienić procent stawki należy przejść do odpowiedniej stawki i wpisać nowy procent. Jeżeli dokonano zmian w wartościach stawek VAT, zostają wydrukowane poprzednie i nowe wartości. Należy sprawdzić, czy są one poprawne i zatwierdzić lub anulować zmiany. UWAGA!!! Jeżeli kasa jest fiskalna można wykonać maksymalnie 30 zmian PTU. Po przekroczeniu tej liczby kasa zostaje zablokowana. Jako jedna zmiana rozumiana jest operacja edycji i zmiany stawek z zatwierdzeniem (powyższy schemat przedstawia jedną operację zmiany stawek). Ustawienia raportów kasy (1.8) Ogólne ustawienia kasy (1.9) W trybie programowania można ustawić, czy przy sprzedaży zaprogramowana cena będzie akceptowana automatycznie, czy zatwierdzana lub zmieniana przez kasjera, a także wymuszanie podsumowania przed zakończeniem paragonu, włączanie podświetlania wyświetlacza operatora i głosu klawiatury. Można również wyłączyć pytanie o hasło i ustawić czas, po jakim nieużywana kasa wyłączy się. - 30 -
TRYB... Wybierz tryb 1.Programowanie... Programowanie 9. Ogólne Ogólne 1.Cena sugerow. Cena sugerowana 2. NIE Cena sugerowana 2. TAK Ogólne 2.Obow. podsuma Obow. podsuma 2. NIE Obow. podsuma 2. TAK Ogólne 3.Druk podsumy Druk podsumy 2. NIE Druk podsumy 2. TAK Ogólne 4.Podświetlenie Podświetlenie 2. NIE Podświetlenie 2. TAK Ogólne 5.Echo klawiat Echo klawiat 2. NIE Echo klawiat 2. TAK Ogólne 6.Pyt. o hasło Pyt. o hasło 2. NIE Pyt. o hasło 2. TAK Ogólne 7.Czas wyłącz. Czas wyłącz. 3. 5 minut... Czas wyłącz. 6. 20 minut - 31 -
Raport ustawień kasy (1.10) Raport drukuje bieżące ustawienia kasy. TRYB... Wybierz tryb 1.Programowanie... Programowanie 10. Rap.ust.kasy - 32 -
SPRZEDAŻ Wystawianie paragonu (2) Tryb sprzedawcy jest aktywny zaraz po włączeniu kasy i wpisaniu hasła. Sprzedaż odbywa się za pomocą różnych metod opisanych poniżej. W trybie programowania pod pozycją Ogólne - Cena Sugerowana można ustawić możliwość zmiany cen podczas sprzedaży. Jeżeli pozycja Cena Sugerowana jest aktywna ( TAK ), to po wprowadzeniu kodu towaru kasa wyświetla nazwę towaru wraz z zaprogramowaną ceną. Ceną tą można zatwierdzić lub wpisać inną. Jeżeli pozycja Cena Sugerowana jest nieaktywna ( NIE ), to po wpisaniu kodu pojawi się wartość wprowadzonej pozycji bez możliwości wprowadzenia innej ceny. W przypadku towarów ze zmienną (zerową) ceną, zawsze po wprowadzeniu kodu pojawi się nazwa i cena - tak, jak przy sprzedaży z ceną sugerowaną z tym, że cena będzie zerowa i konieczne jest wprowadzenie innej ceny. 1. Wprowadzenie kodu Z ceną zaprogramowaną: 1 _ 0 2 ABC Wart. 2,50 MLEKO Z ceną zaprogramowaną sugerowaną: 1 _ 0 2 ABC Wart. 2,50 ZWR.OP. Wart. 2,50 MLEKO MLEKO CENA 2 ABC CENA ZWR.OP. Wart. 2,00 MLEKO Z ceną otwartą (zmienną): 1 _ 0 0 1 _ KRÓWKI Cena: 0,00 2 ABC 2 ABC, PŁATN. 5 JKL CENA ZWR.OP. Wart. 22,50 KRÓWKI Przy ilości innej niż jeden należy najpierw wprowadzić ilość, następnie znak mnożenia X i kod towaru zatwierdzony klawiszem /. 3 DEF * WAGA 1 _ 0 2 ABC Wart. 7,50 MLEKO Przy sprzedaży z ceną zmienną lub sugerowaną po zatwierdzeniu kodu pojawi się jeszcze propozycja ceny z możliwością jej zatwierdzenia (nie dotyczy towarów z zerową ceną) lub zmiany: - 33 -
1 _ 0 2 ABC Wart. 2,50 ZWR.OP. Wart. 2,50 MLEKO MLEKO CENA 2 ABC CENA ZWR.OP. Wart. 2,00 MLEKO w przypadku zmiennej ceny: 1 _ 0 0 1 _ KRÓWKI Cena: 0,00 2 ABC 2 ABC, PŁATN. 5 JKL CENA ZWR.OP. Wart. 22,50 KRÓWKI 2. Klawisze szybkiej sprzedaży Klawisze szybkiej sprzedaży (oznaczone K1 - K17) dostępne są tylko dla kasy MULTI. Sprzedaż tą metodą jest możliwa tylko w przypadku towarów, które mają przyporządkowany klawisz szybkiej sprzedaży (patrz Programowanie towarów ). - 34 -
3. Wybór towaru z listy (wyszukiwanie) Należy nacisnąć klawisze C SZUKAJ, klawiszami oznaczonymi strzałkami wybrać towar i zatwierdzić klawiszem 6 MNO 4 GHI 4 GHI 4 GHI C SZUKAJ MICHAŁKI 23,00... MIESZ.WEDEL 22,00 wart. 22,00 MIESZ.WEDEL Można przed naciśnięciem klawiszy C SZUKAJ wpisać kilka pierwszych liter nazwy towaru: 6 MNO 4 GHI 4 GHI 4 GHI C SZUKAJ MICHAŁKI 23,00... MIESZ.WEDEL 22,00 wart. 22,00 MIESZ.WEDEL W przypadku ceny sugerowanej C SZUKAJ CZEKOLADA 2,50 6 MNO 4 GHI 4 GHI 4 GHI C SZUKAJ MICHAŁKI 23,00... MIESZ.WEDEL 22,00 wart. 22,00 MIESZ.WEDEL CENA ZWR.OP. wart. 22,00 MIESZ.WEDEL 2 ABC 1 _ CENA ZWR.OP. wart. 21,00 MIESZ.WEDEL W podobny sposób postępujemy w przypadku zmiennej ceny z tym, że wtedy konieczne jest wprowadzenie innej, niezerowej ceny. Przy sprzedaży ilości innej niż jeden: - 35 -
, PŁATN. 3 DEF * WAGA C SZUKAJ CZEKOLADA 2,50 6 MNO 4 GHI 4 GHI 4 GHI C SZUKAJ MICHAŁKI 23,00... MIESZ.WEDEL 22,00 wart. 22,00 MIESZ.WEDEL CENA ZWR.OP. wart. 6,60 MIESZ.WEDEL 2 ABC 1 _ CENA ZWR.OP. wart. 6,30 MIESZ.WEDEL W przypadku towaru ze zmienną ceną postępujemy podobnie z tym, że po zatwierdzeniu towaru zawsze wprowadzamy cenę. 4. Sprzedaż działów 4 GHI 3 * 5 WAGA PŁATN. DEF JKL, D2 / D7 wart. 14,00 NAPOJE W kasach MULTI i AKTI w przypadku działów od 1 do 10 można skorzystać z klawiszy szybkiego dostępu do działów. Działy od 1 do 5 są dostępne bezpośrednio po naciśnięciu odpowiedniego klawisza, natomiast działy od 6 do 10 wymagają wcześniejszego naciśnięcia klawisza 4 GHI 3 * 5 WAGA PŁATN. DEF JKL, D2 / D7 wart. 14,00 NAPOJE - 36 -
Sprzedaż ilości innej niż jeden: 5 JKL * WAGA 4 GHI, PŁATN. 4 GHI D2 / D7 wart. 22,00 SI lub 3 DEF * WAGA 5 JKL PODSUMA podaj nr działu 2 5 ABC JKL wart. 15,00 OWOCE lub 4 GHI 3 * 5 WAGA PŁATN. DEF JKL, D2 / D7 wart. 14,00 NAPOJE Zakończenie paragonu Należy nacisnąć klawisz PODSUMA i wybrać formę płatności. Można przed klawiszem płatności wprowadzić kwotę wpłacaną przez klienta - wtedy kasa poda kwotę reszty lub kwotę do dopłaty. W przypadku innych form płatności niż gotówka, nie można wprowadzić kwoty większej od wartości paragonu. RAZEM 55,40 PODSUMA GOTÓWKA 55,40 GOTÓWKA, PŁATN. 55,40 KARTA, PŁATN., PŁATN. 55,40 CZEK, PŁATN., PŁATN., PŁATN. 55,40 KREDYT Przykład zastosowania więcej niż jednej formy płatności RAZEM 55,40 PODSUMA GOTÓWKA 50,00 JKL 5 0 GOTÓWKA jeszcze: 5,40, PŁATN. 5,40 KARTA Korekta i anulowanie - 37 -
Korekta Korekta usuwa ostatnią pozycję paragonu. Po wykonaniu korekty nie można jej powtórzyć na tym samym paragonie. Do korekty nie są potrzebne uprawnienia do anulowania. wart. 28,50 KRÓWKI ANULUJ KOR.BŁ. ostatnia pozycja usunięta następny kod Anulowanie Usuwa dowolną pozycję paragonu. Po pozycjach paragonu przechodzi się klawiszami oznaczonymi strzałkami. Można wykonać więcej niż jedno anulowanie na jednym paragonie. Można również anulować wszystkie pozycje na paragonie. W przypadku, gdy zaistnieje konieczność anulowania pozycji na paragonie, a kasjer nie ma uprawnień do anulowania, osoba posiadająca takie uprawnienia musi wpisać swoje hasło i dokonać anulowania. w przypadku osoby nie uprawnionej do anulowania wart. 2,50 MLEKO ANULUJ KOR.BŁ. Podaj hasło: hasło osoby uprawnionej do anulowania MLEKO 2,50... CHLEB 3,70 pozycja usunięta Zwrot opakowań Aby zarejestrować zwrot opakowań, wystarczy wpisać ilość i numer opakowania do zwrotu, a następnie nacisnąć klawisze CENA ZWR.OP.. Zwrot opakowań można wykonać w czasie zwykłej sprzedaży. Z opakowaniem postępujemy w taki sam sposób, jakby to był towar z tym, że zamiast klawisza należy nacisnąć klawisze CENA ZWR.OP. sprzedaż 3 DEF * 1 WAGA _ 0 CENA ZWR.OP. sprzedaż Sprzedaż z upustem lub narzutem Procent upustu i narzutu ustawia się w trybie programowania. Upust lub narzut może dotyczyć ostatniej pozycji paragonu lub wszystkich wprowadzonych pozycji. Upust dla ostatniej pozycji paragonu - 38 -
2 ABC 0 1 _ Wart. 28,50 KRÓWKI -% +% 10% rabatu 2,85 2 ABC 0 -% +% 20% rabatu 5,70 Narzut dla ostatniej pozycji paragonu 1 _ 1 _ 1,00 JOGURT -% +% 12% narzutu 0,12 5 JKL -% +% 5% narzutu 0,05 Upust dla wszystkich wprowadzonych pozycji paragonu sprzedaż PODSUMA PODSUMA 20,00 -% +% 10% upustu 2,00 5 JKL -% +% 5% upustu 1,00 Narzut dla wszystkich wprowadzonych pozycji paragonu sprzedaż PODSUMA PODSUMA 20,00 -% +% 12% narzutu 2,40 5 JKL -% +% 5% narzutu 1,00 Po zastosowaniu upustu/narzutu do wszystkich wprowadzonych pozycji, następne pozycje na paragonie nie będą objęte tym upustem/narzutem. Upust/Narzut dla całego paragonu Należy wykonać upust/narzut dla wszystkich wprowadzonych pozycji na paragonie, następnie zatwierdzić paragon klawiszem z odpowiednią forma płatności. Wpłata i wypłata z kasy Wpłaty i wypłaty z kasy można dokonywać w trybie sprzedaży pomiędzy operacjami sprzedaży - jeżeli paragon nie jest zakończony, nie można wpłacić ani wypłacić pieniędzy z kasy. Aby wpłacić pieniądze do kasy, wystarczy wpisać kwotę wpłacaną i nacisnąć klawisz. Wypłaty dokonuje się poprzez wpisanie kwoty i naciśnięcie klawisza. - 39 -
Wpłata do kasy 2 ABC 0 0 wpłata: 200 Wypłata z kasy 2 ABC 0 0 wypłata: 200 RAPORTY Użytkownik kasy w trybie programowania w towarach możne wykonać bieżące raporty z zaprogramowanych towarów (patrz Przeglądanie menu programowania towarów ), opakowań, działów i klawiszy szybkiego dostępu. Poza tym w trybie programowania można ustawić dodatkowe pozycje na raporcie kasy. W trybie raportów wykonuje się raporty dotyczące sprzedaży i stanów magazynowych. Opis raportów Raport kasy zawiera kwotę sprzedaży dziennej, wartość obrotu, wpływy z podziałem na formy płatności, wpłaty i wypłaty z kasy, kwoty wykonanych korekt, sprzedane i zwrócone opakowania, kwoty upustów i narzutów oraz łączną wartość wpływów i kwotę, jaka powinna znajdować się w szufladzie. Raport kasjera zawiera podobne informacje, ale kwoty obliczane są tylko z operacji wykonanych przez danego kasjera. Na początku raportu umieszczona jest nazwa kasjera. Raport gotówki zawiera pod hasłem STAN GOT. łączną kwotę wpływów, natomiast opis SZUFLADA oznacza kwotę, jaka fizycznie powinna znajdować się w szufladzie (wpływy z płatności gotówką, opakowania zwrotne, wpłaty i wypłaty). Raport działów - zawiera nazwy działów, na których wykonana była operacja sprzedaży wraz z liczbą tych operacji i łączną kwotą wpływów. Opis CZĘŚĆ CAŁOŚCI oznacza procent wpływów ze sprzedaży danego działu w odniesieniu do wpływów ze sprzedaży wszystkich działów. Raport PLU - zawiera towary, które były sprzedawane po wykonaniu ostatniego raportu wraz z ich kodami, sprzedaną ilością oraz kwotą wpływów. Raport opakowań - zawiera kody, nazwy, ceny sprzedanych lub zwróconych opakowań oraz liczby opakowań sprzedanych i zwróconych. Raport dobowy - jest to raport, który musi być wykonywany po zakończeniu sprzedaży każdego dnia. Zawiera następujące dane (obliczane od ostatniego Raportu Dobowego zerującego): kolejny numer raportu, datę wykonania raportu, zaprogramowane stawki VAT, wartość sprzedaży opodatkowanej netto (SP.OP. A, SP.OP. B,...), kwotę sprzedaży zwolnionej z podatku (SP.ZW PTU...), kwoty należnego podatku z podziałem na poszczególne stawki VAT (PTUA, PTUB...), łączną wartość podatku (SUMA PTU), łączną wartość sprzedaży brutto (NALEŻ), ilość wystawionych paragonów, liczbę i wartość anulowanych paragonów, - 40 -
datę, czas i numer zerowania pamięci RAM, numer lokalny kasy, ustawiany przez użytkownika, nazwę kasjera, który wykonał raport, logo fiskalne i numer unikatowy kasy. Raport okresowy podsumowujący - zawiera następujące dane (obliczone dla danego okresu): daty: początkową i końcową numery raportów dobowych z podanego okresu: początkowy i końcowy, wartości netto sprzedaży z podziałem na stawki VAT i sprzedaż zwolnioną z podatku VAT, wartości należnego podatku z podziałem na stawki VAT, łączną kwotę podatku, łączną wartość sprzedaży brutto, liczbę wystawionych paragonów, liczbę i wartość anulowanych paragonów, ilość zerowań pamięci RAM, numer lokalny kasy, ustawiany przez użytkownika, nazwę kasjera, który wykonał raport, część numeru unikatowego kasy. Raport okresowy pełny - w tym raporcie drukowane są daty: początkowa i końcowa, numery pierwszego i ostatniego raportu dobowego z raportów wykonanych w podanym okresie, wszystkie raporty dobowe wykonane w tym czasie wraz z raportem podsumowującym oraz logo fiskalne z pełnym numerem unikatowym kasy. Raport miesięczny podsumowujący - jest to niefiskalny raport zawierający informacje takie jak raport okresowy podsumowujący. Raport ten obejmuje okres od pierwszego do ostatniego dnia podanego miesiąca. Ponieważ jest to wydruk niefiskalny, nie zawiera on logo fiskalnego i pełnego numeru unikatowego kasy. Raport miesięczny pełny - fiskalny raport obejmujący okres od pierwszego do ostatniego dnia podanego miesiąca. Zawiera informacje takie jak raport okresowy pełny (m.in. wszystkie raporty dobowe wykonane w tym czasie, podsumowanie). Na wydrukach jest umieszczane logo fiskalne i pełny numer unikatowy kasy. Raport rozliczeniowy raport fiskalny zawierający dane jak w raporcie okresowym pełnym, wykonywany po zamknięciu kasy. UWAGA: W kasie istnieją jeszcze inne raporty, dostępne są one dla autoryzowanego serwisu. Opisane zostały w Instrukcji serwisowej. Wykonywanie raportów Raporty można wykonać w trzech trybach: raportów podglądowych raportów zerujących raportów fiskalnych W trybie raportów podglądowych można podejrzeć stan kasy bez wprowadzania jakichkolwiek zmian. Raport zerujący, jak wskazuje nazwa zeruje stany. Raport zerujący i podglądowy pokazuje stan liczony od ostatniego raportu zerującego. Raport dobowy fiskalny jest raportem zerującym, natomiast raporty miesięczne i okresowe nie powodują wyzerowania liczników. Aby wykonać raport, należy wejść w odpowiedni tryb raportu, wybrać raport i zatwierdzić klawiszem o drukowaniu raportu.. Na wyświetlaczu pojawi się informacja - 41 -
Raporty podglądowe (3) TRYB... Wybierz tryb 3.Rap.podglądowe Rap.Podglądowy 1. Kasy Rap.Podglądowy 2. Kasjera Menu raportów podglądowych kasjera Rap.Podglądowy 3. Gotówki Rap.Podglądowy 4. Działów Rap.Podglądowy 5. PLU Menu raportów podglądowych PLU Rap.Podglądowy 6. Opakowań Rap.Podglądowy 7. Dobowy - 42 -
Raporty zerujące (4) TRYB... Wybierz tryb 4.Rap.zerujące Raport Zerujący 1. Kasy Raport Zerujący 2. Kasjera Menu raportów zerujących kasjera Raport Zerujący 3. Gotówki Raport Zerujący 4. Działów Raport Zerujący 5. PLU Menu raportów zerujących PLU Raport Zerujący 6. Opakowań UWAGA! Raport zerujący kasuje (zeruje) stany, których dotyczy, natomiast nie wpływa na inne dane. Jeżeli wszystkie wartości dla danego raportu są zerowe, to zostanie wydrukowany tylko tytuł raportu. - 43 -
Raporty fiskalne (5)K TRYB... Wybierz tryb 4.Rap.fiskalne Raport Fiskalny 1.Dobowy Menu raportu dobowego Raport Fiskalny 2.Miesięcz-skrót Menu raportów miesięcznych skróconych Raport Fiskalny 3.Miesięcz-pełny Menu raportów miesięcznych pełnych Raport Fiskalny 4.Okresowy-skrót Menu raportów okresowych skróconych Raport Fiskalny 5.Okresowy-pełny Menu raportów okresowych pełnych Raport Fiskalny 6.Rozliczeniowy Menu raportów rozliczeniowych UWAGA!: Fiskalny raport dobowy musi być wykonany w raportach fiskalnych (nie w podglądowych). - 44 -
UWAGI O PAPIERZE TERMICZNYM I PRZECHOWYWANIU WYDRUKÓW Przypominamy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wszyscy podatnicy stosujący kasy fiskalne zobowiązani są do przechowywania raportów fiskalnych dobowych oraz kopii paragonów fiskalnych przez okres wynikający z obowiązujących przepisów. Wobec powyższego, w celu zachowania trwałego zapisu wydruków na papierze termicznym należy zwrócić uwagę na warunki jego przechowywania. Ogólnie, papier termiczny powinien być przechowywany w następujących warunkach: UWAGA: papier należy zabezpieczyć przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych (najlepiej przechowywać w ciemności) oraz ultrafioletowych (UV) temperatura otoczenia do 18-24 C, mała wilgotność względna 40-60%. Niespełnienie tego warunku może spowodować zmniejszenie kontrastu aż do całkowitej utraty widoczności wydruku. zabezpieczenie przed kontaktem z rozpuszczalnikami organicznymi (np. alkohol, niektóre kleje) oraz plastyfikatorami (np. folie PCV i celofanowe). Powyższe dane podano orientacyjnie, jako zalecane dla papieru termicznego produkowanego przez wielu producentów. Należy je zweryfikować u sprzedawcy używanego aktualnie papieru. Wymagane jest używanie w kasie papieru termicznego wysokiej jakości, najlepiej o podwyższonej czułości. ZESTAWIENIE PRZEPISÓW PRAWNYCH Podstawy prawne: Rozporządzenie Ministra Finansów z dn. 4.07.2002r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników, (DzU. 108/2002, poz. 948) Rozporządzenie Ministra Finansów z dn. 23.12.2002r. w sprawie kas rejestrujących (DzU. Nr 234/2002, poz. 1971). Ustawa z dn. 08.01.1993r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (DzU. 11/1993, poz. 50) wraz z późniejszymi zmianami. Ustawa ordynacja podatkowa z dn. 29.08.1997, DzU. 137/1997, poz.926 wraz z późniejszymi zmianami Rozporządzenie Ministra Finansów z dn. 22.12.1999r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (DzU. 109/99, poz. 1245). Rozporządzenie Ministra Finansów z dn. 15.12.2000r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (DzU. 116/2000, poz. 1222). Instrukcja w sprawie szczegółowych wymogów technicznych, mechanicznych i programowych dla kas rejestrujących, Ministerstwo Finansów, Warszawa dn. 22.03.2000r. Powyżej przedstawiono aktualnie obowiązujące ustawy i przepisy wg stanu prawnego na dzień 30.06.2003r. Zwracamy uwagę użytkownikom na potrzebę śledzenia na bieżąco zmian w przepisach. - 45 -
KOMUNIKATY O BŁĘDACH Błędy usuwane przez użytkownika Komunikat Wyjaśnienie BRAK PAPIERU LEWEGO! należy założyć nową rolkę (patrz str....). BRAK PAPIERU PRAWEGO! należy założyć nową rolkę (patrz str....). NISKI STAN BATERII! jak najszybciej zakończyć pracę na kasie i podłączyć ładowarkę (str....). NIEWŁAŚCIWY UŻYTKOWNIK! komunikat ten oznacza, że przed wyłączeniem kasy nie dokończono ostatniej operacji - osoba, która pracowała ostatnio na kasie musi wpisać swoje hasło i dokończyć rozpoczętą operację. BŁĘDNE HASŁO! podane hasło nie jest prawidłowe - należy wpisać jeszcze raz poprawnie hasło lub zwrócić się do użytkownika Kierownik, który ma uprawnienia do zmiany haseł innych użytkowników. BRAK DOSTĘPU! komunikat pojawia się przy próbie wykonania przez kasjera operacji, do której nie ma uprawnień. BRAK U! wpisanego kodu nie ma w bazie - należy wprowadzić prawidłową wartość kodu lub sprawdzić zaprogramowane towary BRAK OPAKOWANIA! opakowanie o podanym numerze nie jest zaprogramowane BRAK DZIAŁU! dział o podanym numerze nie jest zaprogramowany BRAK TOWARÓW! pusta baza towarowa - błąd występuje przy próbie wyszukiwania towaru lub wykonania raportu PLU BŁĄD WARTOŚCI! ANULOWANO. występuje przy sprzedaży działu z ceną spoza przedziału LALO-HALO lub wprowadzeniu liter przy wpisywaniu ceny działu, albo przy przekroczeniu kwoty 999999,99 przy wpłacie lub wypłacie z kasy ZA DUŻA ILOŚĆ! max. ilość to 9999,99 ZA DUŻA WARTOŚĆ! max. wartość pozycji na paragonie i całego paragonu to 999999,99 ZŁY FORMAT ILOŚCI! wprowadzono litery ZEROWA ILOŚĆ! zerowa ilość przy sprzedaży - należy wprowadzić prawidłową wartość PRZEKROCZONE 100% procent upustu i narzutu nie może przekraczać 100 ZA DŁUGI! pojawia się przy edycji i usuwaniu towaru, kiedy wpisany kod ma ponad 13 cyfr NIEPODZIELNA! próba wykonania operacji z ilością ułamkową na towarze sprzedawanym na sztuki PARAGON PUSTY! oznacza, że nie ma nic do anulowania/korekty - usunięto wszystkie pozycje na paragonie lub nie wprowadzono żadnych ZAKOŃCZ PARAGON! próba wykonania operacji nie związanej z wystawianiem paragonu przed zakończeniem paragonu ZA DUŻA WART.PAR. max. wartość to 999999,99 ZAKOŃCZ PARAGON BRAK MIEJSCA! ZAKOŃCZ max. ilość pozycji na paragonie to 250 PARAGON BRAK PODSUMY! nacisnąć klawisz PODSUMA przed zakończeniem paragonu NIE ZAPROGRAMOW. VAT TOWARU! błąd ten pojawia się po usunięciu stawki VAT, do której były przypisane towary - należy zaprogramować prawidłowe wartości PTU dla tych towarów ZA DUŻA! przy płatności innej niż GOTÓWKA - próba wpłaty do kasy kwoty przekraczającej wartość paragonu lub przekroczona kwota 999999,99zł BRAK ZAPROGR. TOWARÓW! próba uruchomienia funkcji wyszukiwania lub usuwania towaru przy pustej bazie towarowej (tryb programowania) BRAK ZAPROGR. DZIAŁÓW! próba sprzedaży działu lub uruchomienia funkcji usuwania działu przy braku zaprogramowanych działów BRAK ZAPROGR. OPAKOWAŃ! próba przyjęcia opakowania lub uruchomienia funkcji usuwania opakowania przy pustej bazie opakowań BRAK RAPORTU! wykonanie operacji wymaga wykonania wcześniej raportu dobowego lub raportu ze sprzedaży BAZA PEŁNA! nie można już zaprogramować większej ilości towarów. OPAKOWANIA NIE MOŻNA DZIELIĆ! podanie ułamkowej ilości przy wprowadzaniu stanu magazynowego towaru z przypisanym opakowaniem - należy wprowadzić całkowitą wartość BRAK U! przy próbie edycji nie zaprogramowanego kodu ZA DŁUGI! kod może mieć max. 13 znaków TAKI JUŻ ISTNIEJE! przy zmianie kodu towaru - należy wprowadzić inną wartość BRAK MIEJSCA! w trybie programowania komunikat ten oznacza, że baza opakowań jest pełna TAKIE OPAKOW. JUŻ ISTNIEJE! należy wprowadzić inną nazwę lub cenę opakowania OPAKOWANIE POWIĄZANE! przy próbie usunięcia opakowania, które jest powiązane z towarem - aby usunąć to opakowanie należy w trybie programowania w edycji towaru w miejsce opakowania wprowadzić BRAK TAKI DZIAŁ JUŻ ISTNIEJE! należy wprowadzić inną nazwę działu ZA DUŻY NUMER! działy mogą mieć numery od 1 do 25 NUMER ZAJĘTY! należy wprowadzić inny, wolny numer (można wydrukować raport działów w trybie programowania w menu Towary ) NIEZEROWA SPRZEDAŻ! komunikat pojawia się przy próbie usunięcia działu, na którym była wykonana sprzedaż - przed usunięciem tego działu należy wykonać raport ze sprzedaży działów i raport dobowy. - 46 -
DZIAŁ POWIĄZANY! HALO < LALO! PRZEKROCZONE 100%! BŁĄD PRZEDZIAŁU!! PODAJ INNE HASŁO TAKA NAZWA JUŻ ISTNIEJE! próba usunięcia działu powiązanego z towarami - aby usunąć ten dział należy w edycji wszystkich towarów z tego działu wprowadzić BRAK w miejsce działu. HALO oznacza cenę najwyższą, LALO - najniższą. Cena HALO nie może być mniejsza od LALO - należy wprowadzić prawidłowe wartości. przy programowaniu stawek VAT - należy wprowadzić wartość od 0 do 99 - kasa umożliwia wprowadzenie tylko liczb całkowitych 1- i 2-cyfrowych początek przedziału musi być mniejszy od końca należy wprowadzić inne hasło nazwa powtórzona - należy wprowadzić inną Błędy wymagające interwencji serwisu Komunikat BŁĄD ZAPISU ZEGARA! BŁĄD ZEGARA! BŁĄD WYŚW. KLIENTA! BŁĄD PAMIĘCI FISKALNEJ NIEZGODNOŚĆ PAMIĘCI FISK.! BŁĄD PAMIĘCI RAM! DRUKARKA NIEGOTOWA! Wyjaśnienie skontaktować się z producentem skontaktować się z producentem otworzyć kasę, sprawdzić połączenie wyświetlacza z płytą główną, jeśli prawidłowe wymienić wyświetlacz skontaktować się z producentem skontaktować się z producentem zerowanie RAM przy obecności papieru - sprawdzić połączenia drukarki z płytą główną, skontrolować mechaniczne części drukarki ZAKOŃCZENIE 1. Dbając o stałe podnoszenie poziomu technicznego naszych urządzeń związane z ciągłym rozwojem techniki i technologii, zastrzegamy sobie prawo do wnoszenia w nich poprawek i ulepszeń w zakresie rozwiązań sprzętowych i oprogramowania, których może nie uwzględniać niniejsza instrukcja. Za ewentualne rozbieżności serdecznie przepraszamy. 2. Producent kasy, firma EURO-FIS zwraca się do wszystkich jej użytkowników z serdeczną prośbą o przekazywanie wszelkich uwag na adres: EURO-FIS Sp. z o.o. ul. Patriotów 179/181, 04-881 Warszawa tel.: (22) 615 77 90, 615 77 98, fax: (22) 615 78 40 eurofis@eurofis.pl 3. Najnowsze informacje nie ujęte w niniejszej instrukcji można znaleźć w sieci Internet pod adresem www.eurofis.pl 4. Przed rozpoczęciem pracy z naszymi kasami fiskalnymi prosimy o zapoznanie się z powyższą instrukcją. Firma EURO-FIS Sp. z o.o. życzy Państwu przyjemnej i bezawaryjnej pracy. - 47 -