Grań Tatr Wysokich - pierwsze przejście przez 84 nazwanych szczytów i przełęczy. Lista obiektów na grani. W nawiązaniu do tekstu z krótkim opisem przejścia Głównej Grani Tatr Wysokich z wejściem na wszystkie nazwane szczyty i przełęcze, którego dokonałem w dniach 2-6 lipca roku, podaje pełną listę szczytów i przełęczy, na których byłem podczas tego przejścia. Moja lista 84 szczytów i przełęczy GGTW, jest znacznie rozszerzona w stosunku do przewodnika Włodka Cywińskiego po Głównej Grani Tatr WC nr XIX. W podawanych tam wysokościach są również błędy. Dla przykładu podana różnica wysokości pomiędzy Igłą Milówki m a Mięguszowiecką Przełęczą Wyżnią - 2 m wynosi tylko metrów. Z Igły Milówki nie udało mi się zjechać na przełęcz na 0 metrowej linie, dlatego przyjąłem, że musi to być przynajmniej 0 metrów różnicy. Pomiar wysokości GGTW jest jak sądzę zadaniem na wiele kolejnych lat. Dla pewnej liczby obiektów podaje wysokości szacowane. Proszę ich nie traktować jako wyrocznie, ponieważ w dużej mierze pochodzą ze wskazań mojego wysokościomierza Suunto, obserwacji terenu podczas wspinaczki GGTW i graniami w jej pobliżu oraz porównaniu tego wszystkiego z tysiącami zdjęć, które posiadam. Mam pełną świadomość, że jest to początek i w tej kwestii jest jeszcze dużo do wyjaśnienia. Co najciekawsze, po podsumowaniu wszystkich podejść (ASC) i zejść (DSC) wyniki moje i WC wykazują dużą różnicę. Włodek podał, że GGTW, licząc od wschodu na zachód ma ASC 72 metry i DSC 69 metrów, czyli różnica wyniosła mu 217 metrów. Różnica wysokości Przełęczy Pod Kopą 170 metrów i Liliowego 1947 metrów wynosi 197 metrów. Błąd w przewodniku WC jest zatem także rachunkowy. Na mojej liście 84 szczytów i przełęczy Głównej Grani Tatr Wysokich ASC wyniosło 61 metrów a DSC 6 metrów. W rzeczywistości, aby pokonać GGTW ściśle granią, trzeba przejść znacznie większą deniwelację. Jest to jednak kolejna zagadka. Przypuszczam, że liczba ta może być powiększona nawet o -0 %. Dzięki temu zestawieniu, w przyszłości będzie można bez problemu nanosić poprawki, w miarę jak będą się uściślały pomiary wysokościowe wymienionych tam szczytów i przełęczy. Harmonogram przejścia z dziennymi czasami, przewyższeniami i wejściami na nazwane obiekty: 2 lipca : Przełęcz pod Kopą Jaworowa Przełęcz -14 godzin efektywnego wspinania, ASC 19m, DSC -147m. Wejście na 7 nazwanych miejsc na GGTW. lipca: Jaworowa Przełęcz Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz h, ASC 142m DSC 121m. Wejście na 70 nazwanych miejsc na GGTW. 4 lipca: Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz - Waga -14h, ASC 1m, DSC 10 m. Wejście na 62 nazwanych miejsc na GGTW. lipca: Waga Wrota Chałubińskiego 11h, ASC 97m, DSC 9m. Wejście na 78 nazwanych miejsc na GGTW. 6 lipca: Wrota Chałubińskiego Liliowe - 6h, ASC 997m, DSC 69 m. Wejście na 44 nazwanych miejsc na GGTW. 1
Lista obiektów na Głównej Grani Tatr Wysokich: L.p. 1 2 4 6 7 8 9 11 1 14 17 18 19 21 22 2 24 2 26 27 28 29 0 1 2 4 6 7 8 9 Nazwa obiektu Przełęcz pod Kopą Mała Bielska Kopka Pośrednia Przełęcz pod Kopą Koperszadzki Zwornik Koperszadzka Czuba Koperszdzki Przechód Biała Kopa Niżnia Biała Przełączka Biały Grzebień Pośrednia Biała Przełączka Biała Czuba Wyżnia Biała Przełączka Biały Kopiniak Biały Karbik Jagnięcy Szczyt Wyżni Jagnięcy Karb Wielki Jagnięcy Kopiniak Niżni Jagnięcy Karb Mały Jagnięcy Kopiniak Wyżni Kołowy Przechód Kołowy Przechód Kołowa Przełęcz Czerwona Szczerbina Czerwona Turnia Modra Ławka Modra Turnia Kołowa Szczerbina Skrajna Kołowa Czubka Skrajne Kołowe Wrótka Pośrednia Kołowa Czubka Pośrednie Kołowe Wrótka Zadnia Kołowa Czubka Zadnie Kołowe Wrótka Kołowy Szczyt Przełączka za Kołową Kopką Kołowa Kopka Czarny Przechód Czarne Czuby Czarna Przełęcz Wysokość 170 177 1770 1900 190 19 Podejście Zejście 44 4 2 186 2118 92 20 2290 2266 2 0 2 10 0 1 26 8 90 24 46 118 2418 2270 227 226 148 2
40 41 42 4 44 4 46 47 48 49 0 1 2 4 6 7 8 9 60 61 62 6 64 6 66 67 68 69 70 71 72 7 74 7 76 77 78 79 80 81 Czarny Kopiniak Czarny Karb Czarny Grzebień Wyżni Czarny Karb Czarny Grzbiet Czarny Szczyt Papirusowa Przełączka Wielka Papirusowa Turnia Pośrednia Papirusowa Przełączka Pośrednia Papirusowa Turnia Mała Papirusowa Przełączka Mała Papirusowa Turnia Przełęcz Stolarczyka Turnia Stolarczyka Wrótka za Turnią Stolarczyka Wyżni Barani Zwornik Pośrednia Barania Ławka Barani Kopiniak Niżnia Barania Ławka Niżni Barani Zwornik Wyżnie Baranie Wrótka Barani Kopiniaczek Pośrednie Baranie Wrótka Wschodnie Baranie Czuby Niżnie Baranie Wrótka Zachodnie Baranie Czuby Śnieżna Przełęcz Śnieżny Mniszek Śnieżne Wrótka Śnieżne Czuby Wyżnia Śnieżna Przełęcz Śnieżny Zwornik Śnieżny Karb Wyżni Śnieżny Karb Śnieżny Szczyt Wyżnia Lodowa Przełęcz Lodowy Zwornik Ramię Lodowego Lodowy Koń Koński Karbik Koński Ząb Koński Karbik 0 244 24 240 24 2428 240 24 270 2470 2460 2480 248 247 2480 240 2440 242 2400 28 2400 22 270 28 2418 2400 24 14 2467 24 7 0 28 282 288 282 24 1 2 4 0 4 2 0 2 77 47 60 18 47 87 7 8 6 6
82 8 84 8 86 87 88 89 90 91 92 9 94 9 96 97 98 99 0 1 2 4 6 7 8 9 1 111 1 11 114 1 1 117 118 119 0 1 2 Lodowy Szczyt Wyżnia Lodowa Szczerbina Lodowe Czuby Lodowa Szczerbina Lodowa Kopa Lodowy Karbik Mała Lodowa Kopa Lodowa Przełęcz Harnaskie Czuby Niżnia Harnaska Szczerbina Harnaskie Zęby Wyżnia Harnaska Szczerbina Harnaska Turnia Harnaska Ławka Harnaski Kopiniak Harnaskie Wrótka Harnaski Zwornik Harnaski Karbik Mały Lodowy Szczyt Wyżnia Zbójnicka Ławka Zbójnicki Ząb Niżnia Zbójnicka Ławka Wielka Zbójnicka Turnia Wyżnia Zbójnicka Szczerbina Pośrednia Zbójnicka Turnia Niżnia Zbójnicka Szczerbina Mała Zbójnicka Turnia Zbójnickie Wrótka Zbójnicki Kopiniak Biała Ławka Czarne Chłopki Siodełko Hunsdorferów Ząb Englischa Siodełko Englischa Ząb Jurzycy Siodełko Jurzycy Ostry Szczyt Siodełko Chmielowskiego Ostry Kopiniak Przełęcz w Ostrym Mały Ostry Szczyt Ostre Wrótka 2627 290 29 28 2602 298 299 272 290 280 29 292 24 2400 24 240 24 240 2461 26 27 27 270 240 24 2 2 2286 4 267 2 22 0 81 7 17 4 1 227 18 18 2 11 1 8 18 0 29 2 0 0 4
4 6 7 8 9 10 11 12 1 14 1 17 18 19 140 141 142 14 144 14 146 147 148 149 0 1 2 4 6 7 8 9 0 1 2 4 Wyżnie Ostre Czuby Szczerbina w Ostrych Czubach Niżnie Ostre Czuby Jaworowa Przełęcz Siwe Czuby Siwe Wrótka Wielki Jaworowy Szczyt Jaworowa Szczerbina Pośredni Jaworowy Szczyt Rozdziele Mały Jaworowy Szczyt Zawracik Rówienkowy Krzesany Róg Rówienkowa Przełęcz Rówienkowa Turnia Rówienkowa Szczerbina Rówienkowy Ząb Graniasta Przełęcz Graniasta Turnia Złotnikowe Wrótka Złotnikowa Czuba Świstowa Przełęcz Złotnikowa Kopa Złotnikowa Ławka Mały Świstowy Szczyt Świstowy Zawracik Pośredni Świstowy Szczyt Świstowa Szczerbina Świstowy Szczyt Dzika Przełęcz Czerwony Mnich Dzika Ławka Czarny Mnich Pośrednia Dzika Przełęcz Dzika Czuba Wyżnia Dzika Przełęcz Dzika Turnia Wyżnia Rohatka Turnia nad Rohatką Rohatka Mała Zmarzła Turniczka Niżnia Zmarzła Szczerbina 2 0 2417 2400 24 24 28 2270 222 2272 2240 224 22 2260 0 0 0 0 7 117 17 70 40 1 80 47 2 2 22 2192 282 271 28 26 278 2290 2290 0 2280 229 27 2 22 2288 28 0 40 28 190 11 88 0 78 44 72 2
6 7 8 9 170 171 172 17 174 17 176 177 178 179 180 181 182 18 184 18 186 187 188 189 190 191 192 19 194 19 196 197 198 199 0 1 2 4 6 7 Pośrednia Zmarzła Turniczka Pośrednia Zmarzła Szczerbina Wielka Zmarzła Turniczka Wyżnia Zmarzła Szczerbina Mała Wysoka Polski Grzebień Zmarzła Kopa Niżnia Wielicka Ławka Mały Wielicki Szczyt Wyżnia Wielicka Ławka Wielicki Szczyt Wielicka Przełęcz Litworowy Zwornik Wyżnia Litworowa Przełęcz Litworowy Szczyt Litworowa Przełęcz Wielicka Turniczka Niżnia Łuczywniańska Szczerbina Niżnia Wysoka Gerlachowska Wyżnia Łuczywniańska Szczerbina Gerlachowska Turniczka Niżnia Gerlachowska Przełączka Wyżnia Wysoka Gerlachowska Pośrednia Gerlachowska Przełączka Gerlachowska Kopa Wyżnia Gerlachowska Przełączka Lawinowy Szczyt Niżnia Jurgowska Szczerbina Jurgowskie Czuby Wyżnia Jurgowska Szczerbina Zadni Gerlach Targana Turnia Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz Batyżowieckie Czuby Zachodnia Batyżowiecka Przełęcz Wielki Batyżowiecki Szczyt Wyżnia Batyżowiecka Szczerbina Mały Batyżowiecki Szczyt Batyżowiecka Igła Pośrednia Batyżowiecka Szczerbina Batyżowiecka Kopa Niżnia Batyżowiecka Szczerbina 270 2 240 29 2429 20 24 219 22 224 219 229 26 2 242 28 2492 22 2 40 281 26 2600 6 2606 6 2618 261 280 26 2448 0 19 244 0 4 229 4 11 60 76 24 70 68 8 7 27 8 6
8 9 2 211 2 21 214 2 2 217 218 219 2 221 222 22 224 22 226 227 228 229 21 22 2 24 2 26 27 28 29 240 241 242 24 244 24 246 247 248 249 Batyżowiecka Turniczka Kacza Przełęcz Kacze Czuby Kacze Wrótka Kaczy Szczyt Jurgowska Przełęcz Jurgowskie Wrótka Zmarzły Szczyt Rumiska Przełączka Wschodni Żelazny Szczyt Wschodnie Żelazne Wrota Hruba Śnieżna Kopa Wyżnia Śnieżna Ławka Pośrednia Śnieżna Kopa Niżnia Śnieżna Ławka Mała Śnieżna Kopa Zachodnie Żelazne Wrota Zachodni Szczyt Żelaznych Wrót Niżnia Żłobista Przełączka Żłobista Kopka Pośrednia Żłobista Przełączka Żłobista Kopa Niżnia Żłobista Ławka Żłobista Turnia Wyżnia Żłobista Ławka Żłobisty Szczyt Żłobiste Wrótka Żłobiste Czuby Wyżnia Żłobista Przełączka Rumanowy Szczyt wierzchołek SE Rumanowy Szczyt wierzchołek środkowy Rumanowy Szczyt wierzchołek NW Gankowa Przełęcz Ganek Pośrednia Gankowa Przełączka Pośredni Ganek Mała Gankowa Przełączka Mały Ganek Bartkowa Przełączka Bartkowa Turnia Wschodnia Rumanowa Przełęcz Wschodnia Rumanowa Czuba 21 94 2402 246 1 290 0 240 22 228 2 0 2 229 227 2 24 240 24 24 2426 29 2400 27 24 2422 2428 288 2462 2400 240 24 242 240 2270 228 44 6 90 40 8 7 2 0 2 6 6 1 2 4 2 6 40 74 62 0 8 80 7
21 22 2 24 2 26 27 28 29 260 261 262 26 264 26 266 267 268 269 270 271 272 27 274 27 276 277 278 279 280 281 282 28 284 28 286 287 288 289 290 Pośrednia Rumanowa Przełęcz 226 Zachodnia Rumanowa Czuba 229 Zachodnia Rumanowa Przełęcz 2270 Wysoka wierzchołek SE 260 Przełączka w Wysokiej 240 Wysoka wierzchołek NW 260 Siodło nad Pazdurami 2 Wyżni Pazdur 2 Przełęcz pod Wysoką 248 Ciężki Szczyt 2 Waga 27 Kopa nad Wagą 290 Przednia Przełączka w Rysach Rysy wierzchołek południowo-wschodni 247 Pośrednia Przełączka w Rysach Rysy wierzchołek środkowy Zadnia Przełączka w Rysach 2496 Rysy wierzchołek graniczny, północno-zachodni 2499 Przełączką nad Turniami Wschodnia Turnia nad Żabią Przełęczą 240 Wschodnia Przełączką nad Żabią Przełęczą 222 Pośrednia Turnia nad Żabią Przełęczą 22 Innominata Zachodnia Przełączką nad Żabią Przełęczą Zachodnia Turnia nad Żabią Przełęczą 2280 Żabia Przełęcz 222 Żabi Koń 2291 Żabia Przełęcz Wyżnia 224 Żabia Turnia Mięguszowiecka 2 Żabia Przełęcz Mięguszowiecka 2 Wołowa Turnia 27 Wielka Wołowa Szczerbina 244 Rogata Turniczka 267 Wielka Rogata Szczerbina Rogata Grań 270 Mała Rogata Szczerbina 2 Mały Wołowy Róg Wołowy Przechód 248 Wschodni Wołowy Róg 261 Mała Wołowa Szczerbina 244 Zachodni Wołowy Róg 28 Wołowa Przehyba 244 0 2 290 0 0 18 8 0 7 9 18 4 66 46 90 8 29 2 17 1 17 14 14 8
291 292 29 294 29 296 297 298 299 00 01 02 0 04 0 06 07 08 09 11 1 14 17 18 19 21 22 2 24 2 26 27 Hińczowy Zwornik Hińczowa Przehyba 24 Hińczowa Turniczka Hińczowa Szczerbina 2 Hińczowa Turnia 27 Czarnostawiańska Przełęcz 27 Mięguszowiecki Szczyt Czarny 24 Siodełko nad Chłopkiem 2 Chłopek 2 Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem 7 Mięguszowiecki Szczyt Pośredni wierzchołek 270 SE Pośrednie Mięguszowiecki Wrótka Mięguszowiecki Szczyt Pośredni wierzch. 288 środkowo-wschodni Wrótka z Mostem Mięguszowiecki Szczyt Pośredni wierzchołek 291 środkowy Wyżnie Mięguszowieckie Wrótka 289 Wyżni Ząb w Mięguszowieckim Szczycie 286 Pośrednim Mięguszowiecka Przełączka 277 Mięguszowiecki Szczyt Pośredni wierzchołek 29 NW Platforma nad Igłami 271 Szczerbina nad Igłami 28 Cienka Igła 26 Szczerbina między Igłami 2 Igła Milówki Mięguszowiecka Przełęcz Wyżnia Mięguszowiecka Baszta 24 Mieguszowiecka Szczerbina Niżnia 2408 Mięguszowiecki Szczyt wierzchołek NE 242 Mięguszowiecka Szczerbina 2422 Mięguszowiecki Szczyt Wielki 248 Wyżni Mięguszowiecki Przechód Wyżnia Mięguszowiecka Turniczka 272 Mięguszowiecki Przechód Mięguszowiecka Turniczka Hińczowa Przełęcz 22 Cubryńska Ząb Cubryński Zwornik 270 18 6 7 9 1 6 18 2 9 22 1 8 0 82 4 17 66 7 7 9
28 29 0 1 2 4 6 7 8 9 40 41 42 4 44 4 46 47 48 49 0 1 2 4 6 7 8 9 60 61 62 6 64 6 66 67 68 69 Cubryna Cubryński Słup Ramię Cubryny Przełączka pod Zadnim Mnichem Zadni Mnich Ciemnosmreczyńska Przełączka Ciemnosmreczyńska Turnia Przełęcz nad Wrotami Turnia nad Wrotami/Turniczka Chałubińskiego Szczerbina nad Wrotami Kopa nad Wrotami Wrota Chałubińskiego Głaźna Czuba Głaźne Wrótka Dziurawa Czuba Niżnie Szpiglasowe Wrótka Szpiglasowa Turniczka Szpiglasowa Szczerbina Szpiglasowy Ząb Pośrednie Szpiglasowe Wrótka Szpiglasowa Czuba Wyżnie Szpiglasowe Wrótka Szpiglasowy Wierch Wyżnia Liptowska Ławka Wyżni Kostur Niżnia Liptowska Ławka Niżni Kostur Czarna Ławka Czarna Kotelnica Niżnia Czarna Ławka Mała Kotelnica Niżnia Kotelnicwa Ławka Pośrednia Kotelnica Pośrednia Kotelnicowa Ławka Wielka Kotelnica Wyżnia Kotelnicowa Ławka Gładka Kotelnica Gładka Ławka Gładki Wierch Gładka Przełęcz Walentkowy Wierch Niżnia Walentkowa Baszta 276 2270 21 2172 21 2142 6 0 7 19 9 90 20 29 214 21 21 20 214 2171 8 190 196 190 198 19 1980 19 1987 1960 1990 196 66 199 26 29 6 90 1 7 7 27 87 2 0 76 6 70 1 0 4 26 1 28 48 1 1 0 2 2 2 27 0 2 1 7 27
70 71 72 7 74 7 76 77 78 79 80 81 82 8 84 Wyżnia Walentkowa Szczerbina Wielka Walentkowa Czuba 28 Wyżnie Walentkowe Wrótka Pośrednia Walentkowa Czuba 2114 Niżnie Walentkowe Wrótka Mała Walentkowa Czuba 27 Walentkowa Przełęcz Świnica: południowo-wschodni, główny 1 wierzchołek Świnicka Szczerbina Niżnia 2286 Świnica północno-zachodni wierzchołek 2291 (taternicki) Świnicka Przełęcz 0 Pośrednia Turnia 28 Skrajna Przełęcz 71 Skrajna Turnia 99 Liliowe Podejścia 1947 Suma podejść i zejść 1 14 7 7 1 241 78 7 28 61 2 6 Wykaz 84 szczytów i przełęczy GGTW, jest minimalnie rozszerzony o kilka nowych obiektów (turni i przełączek). Są to ważne punkty na GGTW, które ułatwią orientację w przejściu ściśle granią. Takie są moje propozycje nazw: 1. 2.. 4.. 6. Turnia Stolarczyka, Wrótka nad Turnią Stolarczyka, Wschodnie i Zachodnie Baranie Czuby, Południowe i Północne Ostre Czuby, rozdzielone Szczerbiną w Ostrych Czubach, Siodło nad Pazdurami, Siodełko nad Chłopkiem, 11
Ad 1. Turnia Stolarczyka znajduje się nad Przełęczą Stolarczyka, w GGT. Została błędnie oznaczona przez WHP jako Barania Kazalnica a niemal wszystkie internetowe opracowania, powielają ten błąd. Problem poruszył Włodek Cywiński w w/w przewodniku, oświadczając, że Barania Kazalnica jest kilkanaście metrów oddalona od GGT i dlatego wejście na nią nie jest konieczne, wręcz nie po drodze. Nad Baranią Kazalnicą jest jednak wybitna turnica. Detale doskonale widać na zdjęciach poniżej. Jest koniecznością wprowadzenie dla tej turni nowej nazwy, tym samym honorując pierwszego zdobywcę około 1867 roku księdza Józefa Stolarczyka.
Ad 2. Wrótka nad Turnią Stolarczyka, są zaznaczone na zdjęciu poniżej 1
Ad. Podzielenie nazwy Baranich Czub, na Wschodnie i Zachodnie będzie wymuszało wspinanie granią a nie omijanie ich tak jak zostało pokazane na zdjęciu poniżej. Spotkałem bowiem osobę, która udowadniała mi, że była na Baranich Czubach a w istocie, przeszła tylko ten zupełnie łatwy (dolny) ich fragment przed zejściem na Śnieżną Przełęcz. Przy przejściu ściśle granią, równie ważne jest zdobycie wszystkich nazwanych przełęczy (nie tylko samych szczytów). 14
Ad 4. W przypadku Ostrych Czub, ich podział na Szczerbinie w Ostrych Czubach na Południowe i Północne Ostre Czuby jest ważny, Szczerbina jest bardzo istotnym drogowskazem przy przejściu tego fragmentu grani. Idąc od Jaworowej Przełęczy, zaraz nad nim, najłatwiej jest przewinąć się na drugą stronę grani. Szczerbina w Ostrych Czubach, może być też najniższym punktem w grani pomiędzy Jaworowym Szczytem a Ostrym Szczytem. Najpierw jednak należałoby dokonać pomiaru Jaworowej Przełęczy, dla której przyjmowane wysokości różnią się aż o 40 metrów: 22 m GG, 2 - WHP, 2m - WC. Według kilku moich pomiarów wysokościomierzem Suunto, ma około 2 m i taką wysokość przyjmuje.
Ad. Siodło nad Pazdurami jest miejscem na GGTW, które oddziela wyraźnie masyw Wysokiej od Wyżnego Pazdura.
Ad 6. Siodełko za Chłopkiem oddziela Mięguszowiecki Szczyt Czarny od Chłopka Tekst, zdjęcia - Andrzej Marcisz. 17