Jesteśmy województwem na dorobku. To,

Szanowni Państwo! Jesteśmy województwem na dorobku. To, co dzieje się w Kujawsko-Pomorskiem od kilku lat, to wielki proces modernizacyjny, którego efekty, już dziś odczuwalne, w pełni ocenimy dopiero za kilka lat. Nasz region jest dziś jednym wielkim placem budowy i wielkim poligonem pozytywnych przemian społecznych. Zarząd województwa, którym kieruję, postrzega swoją rolę w tym procesie przez pryzmat podstawowego w tej mierze obowiązku, którym jest dbałość, by prorozwojowe inwestowanie strumienia środków - zarówno tych budżetowych, jak i tych płynących z funduszy pomocowych Unii Europejskiej opierało się na regionalnej solidarności oraz stymulowaniu lokalnej aktywności. Czynimy i nadal musimy czynić wiele na rzecz takich rozwiązań, dzięki którym z owoców rozwoju mogą korzystać nie tylko mieszkańcy najważniejszych ośrodków, ale także mieszkańcy kujawsko-pomorskiej wsi. Te nasze starania znajdują odzwierciedlenie także w działaniach adresowanych do społeczności powiatu rypińskiego. Dzięki konsekwentnemu wsparciu samorządowych władz województwa w Rypinie powstaje lokalny ośrodek wzrostu gospodarczego, którego ośrodkiem są wytyczone przez miasto tereny inwestycyjne, Rypiński Obszar Gospodarczy Bielawki. Skuteczny lobbing marszałkowskiej administracji pozwolił na ich włączenie do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a obecnie rozpoczyna się proces inwestycyjny związany z kompleksowym uzbrojeniem. W połączeniu z modernizacją sieci drogowej w tej części województwa musi to uruchomić lokalną koniunkturę, której efektem będą nowe miejsca pracy, większe wpływy do budżetu gminy Rypin i wszystkich okolicznych gmin oraz bezpieczny byt Waszych rodzin. By łatwiej Wam było z tych szans korzystać, uruchamiamy środki pozwalające na podnoszenie poziomu powszechnej edukacji oraz poszerzanie oferty kształcenia ustawicznego. To dzięki temu możecie Państwo korzystać z bezpłatnych kursów zawodowych i językowych, a wchodzący w życie młodzi ludzie z dodatkowych zajęć kształcących umiejętności biznesowe, rozwijających i otwierających perspektywy praktyk zawodowych, a także pomocy doradców zawodowych. W dążeniu do pomyślności gospodarczej nie wolno nam jednak zapominać o koniecznej dbałości o właściwą jakość życia wszystkich mieszkańców. Dlatego dbamy o wysoki poziom publicznej edukacji i służby zdrowia, a także o publicznie dostępną bazę sportową, bezpieczne place zabaw dla dzieci, wspieramy powstawanie bezpłatnych przedszkoli. Jest moją osobistą satysfakcją, że - podobnie jak wszystkie inne szpitale powiatowe w Kujawsko-Pomorskiem - powiatowa lecznica w Rypinie otrzymała poważne środki na modernizację, rozbudowę i nowoczesne wyposażenie. Cieszy też, że mogliśmy przeznaczyć niemałe pieniądze na takie przedsięwzięcia jak usuwanie azbestowych rur wodociągowych w Skrwilnie, budowę kanalizacji w gminach Rypin i Rogowo, a także remont i wyposażenie wiejskich świetlic w Dobrem, Giżynku i Łączonku. Przed nami jeszcze wiele do zrobienia. Zróbmy to razem. Kujawsko-Pomorskie razem dla powiatu rypińskiego! Piotr Całbecki Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Pieniądze dla powiatu rypińskiego Powiat rypiński w liczbach powierzchnia: 586 km 2 ludność: 43 902 tys. 1 gmina miejska 5 gmin wiejskich 98 sołectw 145 wsi przyrost naturalny: 0,3 promila 3 309 przedsiębiorstw łączne roczne dochody budżetów gmin: 119,4 mln zł łączne roczne wydatki budżetów gmin: 122,5 mln zł. Źródło: GUS Regionalny Program Operacyjny PO Kapitał Ludzki Program Rozwoju Obszarów Wiejskich inne środki z budżetu województwa razem 47 389 469 zł 10 751 886 zł 11 093 966 zł 35 287 140 zł 104 522 461 zł Kujawsko-Pomorskie w liczbach powierzchnia 18 tys. km 2 ludność: 2 067 900 144 gminy 92 gminy wiejskie 17 gmin miejskich 35 gmin miejsko-wiejskich 4 miasta na prawach powiatu 19 powiatów ziemskich przyrost naturalny 0,16 proc. 192 182 przedsiębiorstwa. Źródło: GUS 2 RAZEM DLA POWIATU RYPIŃSKIEGO

Inwestycje dla mieszkańców W Rypinie i powiecie rypińskim Urząd Marszałkowski kieruje środki pomocowe Unii Europejskiej na stworzenie atrakcyjnej dla inwestorów infrastruktury technicznej. To szansa na większy wzrost gospodarczy, mniejsze bezrobocie i zysk dla mieszkańców, samorządów lokalnych oraz przedsiębiorców z powiatu rypińskiego. Inne duże przedsięwzięcia, które wspiera samorząd województwa, to budowa kompleksu sportowego w Rypinie oraz rozbudowa szpitala powiatowego. BUDOWA KOMPLEKSU SPORTOWEGO PRZY ZESPOLE SZKÓŁ IM. UNII EUROPEJSKIEJ W RYPINIE basen sportowy i rekreacyjny wielofunkcyjne boisko widownia na 470 osób wartość wsparcia: 16 mln zł zakończenie inwestycji 31 września 2011 r. Warta prawie 26 milionów złotych budowa dużego basenu i hali sportowej przy Zespole Szkół nr 2 w Rypinie to inwestycja, na realizację której niecierpliwie czekają mieszkańcy całego powiatu. W sąsiedztwie rypińskich osiedli powstaje nowoczesny obiekt, w którym oprócz basenu sportowego i trzech pełnowymiarowych boisk z widownią na 470 osób znajdą się mniejszy basen rekreacyjny z brodzikiem dla dzieci, sala do ćwiczeń gimnastycznych, kręgielnia, siłownia i zespół odnowy biologicznej. Samorząd województwa uznał inwestycję za przedsięwzięcie o kluczowym znaczeniu dla regionu, przyznając na jego realizację blisko 16 milionów złotych wsparcia z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego. To środki, o które władze Rypina występowały bez konieczności ubiegania się o nie w konkursie. www.kujawsko-pomorskie.pl 3

Największą inwestycją drogową w powiecie rypińskim jest trwająca właśnie przebudowa przebiegającej przez Rypin drogi wojewódzkiej z Sierpca do Brodnicy. To jedna z najważniejszych arterii komunikacyjnych dla mieszkańców powiatu, której modernizacja umożliwi sprawny i szybszy dojazd do krajowej piętnastki i dziesiątki. Przebudowa drogi objęła 32,5-kilometrowy odcinek trasy, z czego ponad połowa znalazła się na terenie powiatu rypińskiego. Przedsięwzięcie wiąże się z budową nowych INWESTYCJE PROW przebudowa stacji uzdatniania wody oraz usunięcie azbestu z sieci wodociągowej w Skrwilnie; budowa kanalizacji w Nadrożu, Lasotach, Karbowiznie i Pręczkach w gm. Rogowo; remont i wyposażenie świetlic, budowa placów zabaw Kowalkach, Rusinowie i Czyżewie; remont i wyposażenie świetlic w Dobrem, Giżynku i Łączonku budowa placów zabaw w Ostrowitem, Brzuzem, Żałem i Trąbinie budowa kanalizacji w Ugoszczu, Brzuzem, Ostrowitem, Przyrowie i Mościskach oraz głównych przewodów kanalizacji sanitarnej na terenie gminy i miasta Rypin. Łączna kwota dofinansowania: 11 093 966 zł chodników, zatok autobusowych oraz wymianą całej drogowej infrastruktury. Tylko w powiecie rypińskim inwestycja jest warta ponad 21 milionów złotych. Środki z RPO WK-P, rozdysponowywane przez Urząd Marszałkowski, trafiły też na przebudowę i poszerzenie drogi powiatowej Szafarnia Wąpielsk Rypin na odcinku z Rypina RYPIŃSKI OBSZAR GOSPODARCZY BIELAWKI do Rusinowa oraz w Wąpielsku. Zmodernizowano także cztery drogi gminne. Suma wsparcia na te inwestycje to 3,8 miliona złotych. Samorząd województwa wspiera też projekt utworzenia Rypińskiego Obszaru Gospodarczego Bielawki. Dzięki realizacji tej inwestycji w Rypinie powstanie kompleksowo przygotowany, atrakcyjny teren inwestycyjny, funkcjonujący jako część Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. To ogromna szansa dla mieszkańców powiatu na nowe miejsca pracy, a dla samorządów lokalnych na wysokie wpływy do budżetów. Środki przeznaczone na ten cel z naszego RPO to prawie 1,5 miliona złotych, a wartość projektu przekracza 4 miliony złotych. W ramach realizacji inwestycji gruntownie przebudowana zostanie ulica Bielawki, a teren uzbrojony we wszystkie niezbędne media. Równie ważnym realizowanym obecnie przedsięwzięciem jest warta 10,5 miliona złotych rozbudowa Szpitala Powiatowego w Rypinie, połączona z zakupem aparatury medycznej. Placówka zostanie powiększona o 1,5 tysiąca metrów kwadratowych. Powstaną między innymi nowa klatka schodowa oraz windy. modernizacja nawierzchni pasa drogowego budowa sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągu budowa chodników wartość wsparcia 1 467 403 zł zakończenie inwestycji: 30 listopada 2010 r. 4 RAZEM DLA POWIATU RYPIŃSKIEGO

Świetlica w Trąbinie. Świetlica w Piskorczynie. Projekt obejmuje modernizację bloku operacyjnego oraz zakup sprzętu i aparatury medycznej między innymi dla oddziałów porodowo-położniczego i intensywnej opieki medycznej, a także na potrzeby prowadzenia intensywnego nadzoru kardiologicznego. Rypiński szpital otrzyma też tomograf komputerowy. Realizacja przedsięwzięcia potrwa do 2012 roku. Wsparcie z naszego RPO to 5,5 miliona złotych. Wielomilionowe wsparcie trafia też na aktywizację wiejskich środowisk oraz budowę i rozbudowę wiejskiej przestrzeni publicznej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Urząd Marszałkowski przeznaczył dofinansowanie między innymi na remont świetlic oraz budowę placów zabaw w Rusinowie, Kowalkach i Czyżewie. Kolejna przygotowywana właśnie inwestycja to budowa sieci kanalizacji we wsiach Ugoszcz, Brzuze, Ostrowite, Przyrowa i Mościska. Uzupełnieniem przedsięwzięć inwestycyjnych są uruchomione i wspierane przez Urząd Marszałkowski projekty społeczne, realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. To między innymi bezpłatne kursy zawodowe i językowe oraz projekty edukacyjne. Jednym z nich było warte 900 tysięcy złotych przedsięwzięcie Szkoła równych szans. W przygotowanych w ramach tego projektu zajęciach wzięło udział półtora tysiąca uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z powiatu rypińskiego. Kolejny, warty 550 tysięcy złotych projekt pod nazwą Wiedza i praktyka do lepszego zawodu skierowany był do uczniów szkół zawodowych i dotyczył organizacji dodatkowych zajęć, praktyk zawodowych u pracodawców, doradztwa zawodowego i pomocy psychologicznej, a także wyposażenia placówek edukacyjnych w nowoczesne pomoce dydaktyczne. Droga wojewódzka nr 560 w powiecie rypińskim. Przebudowa drogi powiatowej ze środków RPO WK-P. www.kujawsko-pomorskie.pl 5

6 RAZEM DLA POWIATU RYPIŃSKIEGO

p o w i a t r y p i ń s k i www.kujawsko-pomorskie.pl 7

Kujawsko-Pomorskie dla powiatu rypińskiego Rozbudowana baza sportowa, nowe miejsca zabaw dla najmłodszych, nowoczesny sprzęt edukacyjny w szkołach, programy edukacyjne oraz nowe przedszkola w powiece rypińskim wiele zmienia się na lepsze. W realizacji tych przedsięwzięć pomaga Urząd Marszałkowski. Rozumiemy, że rozwój przyjaznej przestrzeni społecznej to budowanie i wzmacnianie lokalnej wspólnoty. Sportowa rewolucja Stworzenie nowoczesnej i ogólnodostępnej bazy obiektów sportowych to priorytet samorządu województwa. Oprócz budowy basenów i hali sportowej Zespole Szkół nr 2 w Rypinie, wsparcie z Urzędu Marszałkowskiego trafiło też na budowę sali gimnastycznej w Radzikach Dużych w gminie Wąpielsk oraz hali sportowej w Skrwilnie. Wybudowane już obiekty sportowe to zespół boisk w Rogowie i sala gimnastyczna przy Szkole Podstawowej w Starorypinie Rządowym. MARSZAŁKOWSKIE PLACE ZABAW Marianki Wąpielsk Radziki Duże Nadroże Skrwilno Skudzawy Radzynek Rypałki Prywatne. Od 2008 roku w powiecie rypińskim powstają też nowoczesne kompleksy wielofunkcyjnych boisk sportowych Orlik, które cieszą się ogromną popularnością. Do końca tego roku uruchomionych zostanie 6 takich obiektów, a w planach jest budowa ORLIKI następnych. Rypin (przy Szkole Podstawowej nr 1) Rypin (przy Szkole Podstawowej nr 3) Ostrowite w gminie Brzuze Skrwilno Sosnowo w gminie Rogowo Kowalki w gminie Rypin łączne wsparcie: 2 mln zł. 8 RAZEM DLA POWIATU RYPIŃSKIEGO

Hala sporotwa w Skrwilnie. Wsparcie z budżetu województwa trafiło też na budowę 9 placów zabaw, które z myślą o najmłodszych mieszkańcach powstają w małych miejscowościach. Edukacja wchodzi w XXI wiek Wkrótce do szkół podstawowych w całym powiecie trafi 81 tablic interaktywnych, dofinansowanych ze środków samorządu województwa. Te nowoczesne multimedialne narzędzia dydaktyczne działają podobnie jak dotykowy ekran i sprawiają, że nauka staje się świetną zabawą. Partnerami przedsięwzięcia są wszystkie gminy z powiatu rypińskiego. Takiego projektu na tak wielką skalę nie realizował jeszcze żaden region w Polsce! W szkołach rozpoczyna się też realizacja finansowanych ze środków Unii Europejskiej projektów edukacyjnych, których cele to między innymi podniesienie wyników nauczania i zainteresowanie młodzieży naukami ścisłymi. Przedsięwzięcia zakładają organizację dodatkowych zajęć oraz wprowadzenie innowacyjnych metod kształcenia. Największy z nich to projekt indywidualizacji nauczania w szkołach podstawowych, którego celem jest wspieranie osobistego rozwoju dziecka w okresie nauczania początkowego poprzez indywidualne podejście do każdego ucznia. Weźmie w nim udział 18 szkół z powiatu rypińskiego. BEZPŁATNE PRZEDSZKOLA gmina Wąpielsk gmina Skrwilno gmina Rypin gmina Rogowo uczęszcza 108 dzieci. TABLICE INTERAKTYWNE gmina Brzuze 4 tablice w 4 szkołach gmina Rogowo 12 tablic w 4 szkołach miasto Rypin 25 tablic w 3 szkołach gmina Rypin 16 tablic w 5 szkołach gmina Skrwilno 12 tablic w 3 szkołach gmina Wąpielsk 12 tablic w 4 szkołach. Dzięki rozdysponowanym przez samorząd województwa środkom finansowym w powiecie rypińskim działają bezpłatne przedszkola i oddziały przedszkolne. Część z nich to nowo utworzone placówki. Uczęszcza do nich 108 maluchów. www.kujawsko-pomorskie.pl 9

Astro-baza w Astro-szkole Już wkrótce Zespół Szkół Miejskich w Rypinie zmieni się w Astro-szkołę. W ramach realizowanego przez samorząd województwa projektu Astro-baza, powstanie tutaj nowoczesne ogólnodostępne obserwatorium astronomiczne. W ścisłym związku z budową Astro-bazy władze Rypina opracowały też wyjątkowy projekt rewitalizacji i adaptacji gmachu szkolnego oraz przestrzeni wokół niego. Powstaną tu ścieżka edukacyjna, orbitarium z nowoczesną salą multimedialną i wystawą poświęconą historii astronomii, zegar słoneczny na dziedzińcu, a także konstrukcje astronomiczne Kompleks Orlik w Rypinie. wbudowane w elewację gmachu szkoły. Kompleks stanie się centrum popularyzacji astronomii. Powstanie dzięki wsparciu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Telemedycyna w rypińskim szpitalu Oprócz wyposażenia szpitala w Rypinie w nowoczesny sprzęt medyczny, Urząd Marszałkowski realizuje też projekt włączenia placówki w nowoczesną sieć teleinformatyczną w ramach projektu e-zdrowie. Oznacza to sprawną diagnostykę i konsultowanie trudnych przypadków chorobowych na odległość dzięki szerokopasmowym łączom internetowym i połączonym z nimi urządzeniom diagnostycznym oraz komputerom archiwizującym dane medyczne. Dzięki zaawansowanej technologii wynik wykonanego w Rypinie badania będzie można szybko skonsultować ze specjalistą m. in. z Warszawy lub Łodzi. INWESTYCJE FOGR gmina wiejska Rypin 239 tys. zł gmina Brzuze 278 tys. zł gmina Wąpielsk 104 tys. zł gmina Rogowo 331 tys. zł gmina Skrwilno 230 tys. zł łącznie: 1,2 mln zł Urząd Marszałkowski w tym roku już po raz drugi promuje Gęsinę na św. Marcina. Festyn dla mieszkańców odbędzie sie także w Rypinie. 10 RAZEM DLA POWIATU RYPIŃSKIEGO

WSPARCIE DLA OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ: 93,5 tys. zł Marek Bruzdowicz radny województwa: Dla infrastruktury i rolnictwa Przebudowa i budowa dróg w gminach Rogowo, Skrwilno i Wąpielsk, to inwestycje zrealizowane w powiecie rypińskim dzięki dofinansowaniu z Funduszu Wsparcia. Celem tego innowacyjnego instrumentu uruchomionego przez samorząd województwa jest wyrównywanie dysproporcji w rozwoju ekonomicznym poszczególnych gmin poprzez wspieranie różnego rodzaju, nie tylko drogowych, inwestycji. Dotychczas DOFINANSOWANIE Fundusz Wsparcia pomógł w realizacji DLA SPÓŁEK WODNYCH 5 przedsięwzięć w powiecie na łączną sumę 2,15 miliona złotych. Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych to kolejne środki z Urzędu Marszałkowskiego, wykorzystywane przez gminy powiatu rypińskiego na modernizację dróg i rekultywację gruntów. To ważna pomoc w realizacji przedsięwzięć, które poprawiają warunki pracy rolników. Od 2007 roku wsparcie trafiło na realizację 19 inwestycji na sumę prawię 1,2 miliona złotych. gmina Rogowo 98 tys. zł gmina Rypin 21 tys. zł gmina Skrwilno 12 tys. zł gmina Wąpielsk 5 tys. zł razem: 135 tys. zł. Wsparcie dla rolnictwa to również dofinansowanie działających w powiecie spółek wodnych, a także miliony złotych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Najważniejszą w moim przekonaniu inwestycją ostatniego czterolecia jest w naszym powiecie rozbudowa i modernizacja Szpitala Powiatowego w Rypinie. Uważam tak nie tylko dlatego, że jestem lekarzem, ale także dlatego, że dla każdego, kto myśli rozsądnie i odpowiedzialnie kwestia bezpieczeństwa medycznego na odpowiednim poziomie musi być podstawową. Cieszą mnie też poprawa stanu dróg oraz inwestycje w infrastrukturę sportową, których jest u nas sporo. Najpoważniejszą jest z całą pewnością budowa nowego kompleksu sportowego przy rypińskim Zespole Szkół nr 2. Basen, boiska pod dachem, sale do ćwiczeń, kręgielna - to świetna oferta, by przyjemnie i z korzyścią dla zdrowia spędzać czas z rodziną. Myślę też, że wszyscy doceniają budowę Orlików, których w Rypińskiem mamy już sześć. Boiska te żyją od rana do wieczora INWESTYCJE FUNDUSZU WSPARCIA przebudowa drogi Długie - Ruszkowo 500 tys. zł budowa zespołu w Rogowie - 500 tys. zł budowa drogi Rogowo - Nadróż 323 tys. zł budowa drogi Skrwilno - Wólka 435 tys. zł przebudowę ulic Krótkiej i Targowej w Skrwilnie: 400 tys. zł łącznie: 2,16 mln zł. www.kujawsko-pomorskie.pl Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko- -Pomorskiego Pl. Teatralny 2, 87-100 Toruń tel.: +48 56 621 82 55, fax: +48 56 621 85 21 www.kujawsko-pomorskie.pl fot. Andrzej Goiński, Jan Sieraczkiewicz, Urząd Miasta Rypina, Urząd Gminy Brzuze 11