Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Komarów filia parafii Łabunie

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1918-2015 Komarów filia parafii Łabunie 1750-1918 Ecclesia SS Trinitatis in Komarów Ecclesia SS Trinitas in Komarów Renata Kulik, Henryk Kulik

2 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1. Wstęp Publikacja ta jest monografią parafii rzymskokatolickiej Świętej Trójcy w Komarowie- Osadzie, która powstała dzięki inspiracji księdza proboszcza kanonika Tomasza Witolda Bomby oraz ks. Jana Osucha rodaka, który cały czas życzliwie związany jest z parafią. Współtwórcą monografii jest także, bardzo zaangażowany w utrwalaniu historii Komarowa, Franciszek Wysłocki. Duży wkład w tworzeniu monografii wniosły osoby, które udostępniły zdjęcia z historii parafii a w szczególności: Krystyna i Leszek Bryk, Maria Wróblewska, Barbara Szajewska- Stępniak (wnuczka Bronisława-zwanego Bolesławem przez znajomych-masłowskiego), Franciszek Wysłocki, Urszula Pakuła, Karol Bulicz,. Dużą pomocą w poszukiwaniu materiałów służyła Bożena Sarzyńska z Archiwum Diecezjalnego w Zamościu.

/2 zdjęcia kościoła/ Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 3

4 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 2. Przynależność Komarowa do parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach, 1435-1920 2.1. Wiek XV Drewniany kościół św. Dominika w Łabuniach ufundował w 1435 roku dziedzic dóbr Łabunie i Krynice (w oryginale: Krynic) Adam [Oleśnicki]. Do prawa patronatu dołączyli: dziedzic dóbr Komarowa (w oryginale: Komorow) Wawrzyniec i dziedzic dóbr Wierzbie (w oryginale: Wierzby) Erhard 1. Wynika z powyższego, że kościół był pod patronatem prywatnym. Parafia rzymskokatolicka w Łabuniach została erygowana 9 października 1435 roku a kościół św. Dominika w Łabuniach został podniesiony do parafialnego przez biskupa chełmskiego Jana Biskupca (zwanego Janem z Opatowca Zaborowskiego). Biskup potwierdził nadanie m.in. dwóch łanów, łąki, trzech dworzyszcz, karczmy przez trzech fundatorów kościoła 2. Fundację zatwierdził i dokonał erekcji parafii dokumentem wystawionym w Łabuniach 3. Można sądzić, że wówczas biskup dokonał konsekracji kościoła. Przypuszcza się także, że był konsekrowany przez biskupa chełmskiego Jana Biskupca prawdopodobnie 23 sierpnia 1436 roku 4. 9 października 1435 roku wieś Komarów (w oryginale: Komorow) została włączona do erygowanej rzymskokatolickiej parafii Łabunie 5. 4 lutego 1469 roku, w Łabuniach, biskup chełmski Paweł z Grabowa potwierdza erekcję kościoła parafialnego w Łabuniach 6. 2.2. Wiek XVI W 1531 Komarów, jako wieś, należał do parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach, w powiecie grabowieckim województwa bełskiego 7. Komarów należał do tego powiatu aż do 1772 roku, tj. do pierwszego rozbioru Polski 8. W 1531 roku do parafii Łabunie (leżącej w granicach powiatu grabowieckiego) należały następujące miejscowości: Komarów (4 łany pola, młyn 1 kołowy), Cześniki (w oryginale: Czasniki; 1 łan), Dzierążnia (w oryginale: Dzerąsnia; 3 łany, młyn 1 kołowy), Krynice (w oryginale: Krinice; 2½ łana, cerkiew), Księżostany (w oryginale: Krzazostavi; 1¼ łana), Niemirówek (w oryginale Niemorow; 3 łany), Ruszów (w oryginale: Hrusow; 4 łany),wólka Komorowska (w oryginale: Wola Komarowska; 1½ łana i cerkiew), Wólka Łabuńska (w oryginale: Wola Łabunie; 3 łany), Wierzbie (2 łany, młyn 1 kołowy) 9. Właścicielem Komarowa na początku XVI wieku byli Sanguszkowie 10. Do parafii Łabunie należały m.in. Cześniki (1531-1576-; dawniej Czaśniki) 11. W 1578 Komorów wówczas tak nazywano Komarów leżał w powiecie 1 Bieńkowski DOBJB, s. 239; AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 51-52, 54; Słownik GKP T15, s. 564. 2 Spis DL 1966, s. 203; AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 51-52; AAL AKGDL, sygn. 60/A/153, k. 535-537. 3 Bieńkowski DOBJB, s. 239. 4 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 54. 5 Bieńkowski DOBJB, s. 239. 6 AAL AKGDL, sygn. 60/A/153, k. 535-537. 7 Słownik GKP T15, cz. 2, s. 109. 8 Studziński, s. 12. 9 Jabłonowski R1, s. 250-251; Słownik GKP T15, cz. 2, s. 109. 10 KZSP T8Z17, s. 20. 11 Archiwum JZ T1, s. 106-108; Słownik GKP T15, cz. 1, s. 375.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 5 grabowieckim. Właścicielami wsi byli Ambrosius [Ambroży] Komorowski (2 łany, 2 komorników), Andreas [Andrzej] Komorowski (2¾ łana, 3 zagrodników, 6 komorników), Jonnnes [Jan] Komorowski (3 łany, 3 zagrodników z ziemią, 4 komorników), Mathias [Mateusz] Komorowski (4 łany, 2 zagrodników z ziemią, 2 zagrodników bez ziemi, 1 opuszczony desert. ), Stanislaus [Stanisaław] Komorowski (3 łany, 6 zagrodników z ziemią, 2 komorników), Zamoisczki (opuszczony desertus ¼), Valentinus [Walenty] Komorowski (3¼ łana, 1 karczma taber, 4 zagrodników z ziemią), Komorowscy i Malchorowiczowie (4 łany, 3 zagrodników z ziemią, 1 rzemieślnik artifex 12 ), Nicolai [Mikołaj] Komorowski (na dworze królewskim), Stanislaus [Stanisław] Wołkowiski (3/4 łana, 4 zagrodników z ziemią, 7 zagrodników bez ziemi, 1 komornik z bydłem, 1½ opuszczone desert. ) 13. W 1578 roku Łabunie także leżały w powiecie grabowieckim 14. W 1578 roku wieś Łabunie oraz wsie Krynice, Polanów (w oryginale: Polany), Niemirówek (Niemierów) należały do Marcina Oleśnickiego 15. 2.3. Wiek XVII W wieku XVII istniała w Komarowie kaplica (względnie istniał kościół), w miejsce której wybudowano w 1750 roku kolejną świątynię 16. Możliwe, że już wówczas był to kościół filialny parafii Łabunie. Obecny murowany kościół, jednonawowy w stylu renesansowym, w Łabuniach został wybudowany w 1605 roku 17. Parafia Łabunie obejmowała następujące miejscowości: Barchaczów, Hruszów [Ruszów], Jatutów, Komorow [Komarów], Krynicze [Krynice], Księżostany, Łabunie, Łabuńki, Rahodoszcze [Rachodoszcze], Sucha Wola [Suchowola], Wierzbie, Wola Łabuńska [Wólka Łabuńska], Wola Śniatycka [Wolica Śniatycka] (-1643-1647-) 18. Na przełmie marca/kwietnia 1644 roku parafię Łabunie wizytował biskup chełmski Paweł Piasecki 19. Przed 1691 rokiem właścicielem dóbr Komarów był Stanisław Ołtarzewski. W 1691 roku właścicielką dóbr Komarów była Katarzyna Magdalena Ołtarzewska, wdowa (?) po Stanisławie 20. 12 Skrót od słowa łac. artifex. 13 Jabłonowski R1, s. 223. 14 Słownik GKP T15, s. 563. 15 Jabłonowski R1, s. 223. 16 Spis DL 1915, s. 48. 17 Spis DL 1966, s. 203. 18 APL APRŁabunie, 35/106/25/-/20. 19 APL APRŁabunie, 35/106/25/-/20, k. 9. 20 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 9, 39.

6 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 1 Rok 2013, 8 czerwca. Kościół parafialny Matki Bożej Szkaplerznej i Świętego Dominika w Łabuniach. 2.4. Wiek XVIII, kościół filialny w Komarowie Na początku XVIII wieku właścicielem dóbr Komarów (względnie części dóbr) był stolnik gostyński Michał Mierz-Brzezicki (przed 12.04.1704) 21. Na synodzie w 1717 roku, w Krasnymstawie, został ustalony nowy wykaz dekanatów (i parafii) diecezji chełmskiej. Wykaz ten przetrwał do 1772 roku. Parafia Łabunie należała do dekanatu zamojskiego diecezji chełmskiej. Do tego dekanatu należały także parafie Majdan, Stary Zamość, Sitaniec, Szczebrzeszyn, Tarnogóra,Wielącza, Zamość 22. Właścicielem części dóbr Komarów był hrabia Michał Wielhorski (-1747-; w tym też roku wydał prezenta dla na proboszcza greckokatolickiej parafii w Komarowie-Wsi) 23. Następnym właścicielem dóbr Komarów został hrabia Wilhelm Mier 24. Kościół filialny Komarów parafii w Łabuniach w dekanacie zamojskim diecezji chełmskiej metropolii lwowskiej (prowincji lwowskiej) Kaplica w Komarowie po wybudowaniu w 1750 roku przez hrabiego Jana Miera stała 21 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 9, 53, 163. 22 ASynDiCh 1717. 23 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 38. 24 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 38.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 7 się kościółkiem filialnym parafii Łabunie 25. W 1750 roku została przeprowadzona wizytacja parafii Łabunie (w tym kościoła w Komarowie) przez biskupa chełmskiego Józefa Eustachego Szembeka 26. Od 1756 roku były prowadzone w kościele w Komarowie księgi urodzeń, które znajdowały się w nim jeszcze w 1839 roku 27. W 1765 roku w miejsce kaplicy został postawiony drewniany kościół 28. W 1765 roku w dokumentach prezenty na proboszcza greckokatolickiej parafii w Komarowie-Wsi występuje księżna Konstancja Sanguszko, jako dziedziczka m.in. klucza komarowskiego 29. 16 września 1766 roku księżna Konstancja Sanguszko dokonuje zapisu gruntu z łąką ( w Olszynie za młynkiem, będącego w jej posiadaniu a wydzielonego przez ekonoma, na rzecz greckokatolickiej parafii w Komarowie-Wsi pod warunkiem dokonywania obsługi świąt w kościele łacińskim w przypadku choroby bądź nieobecności łacińskiego księdza 30. Z innego źródła dowiadujemy się, że od 1771 roku kościół w Komarowie jest kościołem filialnym parafii Łabunie prowadzącym księgi metrykalne 31. Datacja ta mogła powstać w wyniku podania niewłaściwego okresu przez spisujących inwentarz kościoła parafialnego. W 1772 roku kościół w Komarowie był kościołem filialnym parafii Łabunie leżącej w dekanacie zamojskim diecezji chełmskiej prowincji lwowskiej. Do diecezji chełmskiej należały dekanaty: Bełz, Chełm, Grabowiec, Hrubieszów, Krasnystaw, Luboml, Potylicz, Sokal, Turobin, Zamość 32. Dekanat zamojski obejmował 1735 km 2 powierzchni. Do dekanatu zamojskiego należało 10 kościołów parafialnych leżących w województwie bełskim oraz ruskim, tj.. Stanisława Biskupa w Górecku, Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Józefowie, Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Krasnobrodzie, św. Dominika W. w Łabuniach, Bartłomieja Apostoła w Sitańcu, Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny w Starym Zamościu, Mikołaja Biskupa w Szczebrzeszynie, Zofii M. i Przemienienia Pańskiego Tarnogórze, Marcina Biskupa w Wielączy, Zmartywchstania Chrystusa i Tomasza Apostoła w Zamościu. Ponadto były kościoły filialne i kaplice: Świętej Trójcy w Komarowie (parafia Łabunie), Wojciecha Biskupa w Nieliszu (parafia Wielącza), Świętego Ducha w Szczebrzeszynie (parafia Szczebrzeszyn), Leonarda O. w Szczebrzeszynie (parafia Szczebrzeszyn), Katarzyny PM w Zamościu (parafia Zamość) i we Zwierzyńcu (parafia Szczebrzeszyn) 33. Z innego źródła dowiadujemy się, że w 1772 roku w Komarowie została erygowana parafia staraniem Jana Miera 34. Kościół filialny Komarów parafii w Łabuniach w dekanacie zamojskim diecezji przemyskiej w metropolii lwowskiej (prowincji lwowskiej) 1782 Parafia Łabunie wraz z kościołem filialnym w Komarowie, po I rozbiorze Polski w 25 Studziński, s. 13. 26 Górak MMZ, s. 58. 27 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 28 KZSP T8Z17, s. 21. 29 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 161. 30 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 161. 31 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 32 Litak KŁR, s. 125, 365-366. 33 Litak KŁR, s. 365-366. 34 KZSP T8Z17, s. 21.

8 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1772 roku, znalazła się w części zaboru austriackiego. Na mocy postanowień cesarza Józefa II z 29 stycznia i 13 lutego 1782 roku część diecezji chełmskiej, która znalazła się w zaborze austriackim została przyłączona do diecezji przemyskiej 35. W związku z powyższymi działaniami administracyjnymi parafia Łabunie wraz z kościołem filialnym w Komarowie nie widnieje w spisie parafii i kościołów diecezji chełmskiej i lubelskiej sporządzonym prawdopodobnie w 1792 roku 36. Według projektu organizacji sieci dekanalnej w 1785 roku w diecezji przemyskiej (w sześciu okręgach administracyjnych) miało być 19 dekanatów. W okręgu zamojskim planowano następujące dekanaty: Zamość, Hrubieszów, Grabowiec, Tarnogród, Lubaczów, Sokal 37. Do dekanatu zamojskiego miały należeć parafie: Górecko, Józefów, Komorow (Komarów), Krasnobród, Łabunie, Mokrelipie, Nielisz, Szczebrzeszyn, Sitaniec, Stary Zamość, Wiolącza (Wielącza), Zamość 38. W tym roku, tj. 1785, planowano utworzyć wiele parafii, w tym m.in. w Komarowie (wg starej nazwy Komorowie) w oparciu o kościół filialny znajdujący się w Komarowie (parafia Łabunie) 39. Plan regulacji parafii w 1787 roku przewidywał utworzenie nowych parafii w dekanacie zamojskim: Zamość Przedmieście Lwowskie (11, 1978), Zamość Przedmieście Lubelskie (6, 1898), Adamów (15, 1385), Tereszpol (6, 1340), Majdan Księż. (?) (5, 1435), Zwierzyniec (9, 777), Gorajec (6, 1720), Staw (7, 1892) 40. Do utworzenia parafii w Komarowie jak i pozostałych jednak nie doszło z uwagi na inne wydatki Austrii (w tym i wojenne). Do utworzenia nowych parafii powracano w latach 1800, 1802, 1803 i 1816 ale ostatni rok już nie dotyczył cyrkułu zamojskiego, gdyż Zamojszczyzna była od 1809 roku w Księstwie Warszawskim a parafie trochę później przeszły pod administrację biskupa lubelskiego. W okręgu zamojskim utworzono tylko jedną parafię i to nieujętą w planach, tj. w Rzeplinie (w 1797 roku) 41. 6 sierpnia 1790 roku umiera właściciel Komarowa hrabia Jan Mier. Właścicielami dóbr Komarów zostali jego sukcesorzy 42. 2.5. Wiek XIX, kościół filialny w Komarowie Na początku XIX wieku właścicielem dóbr Komarów był hrabia Józef Mier, brat Jana (- -1803-1804-). Hrabia był kolatorem rzymskokatolickiego kościoła w Komarowie jak i greckokatolickiej cerkwi w Komarowie-Wsi (-1803-1804-) 43. W 1809 roku w skład rzymskokatolickiej metropolii lwowskiej oprócz archidiecezji lwowskiej należały następujące diecezje: przemyska, krakowska, lubelska, kielecka 44. W 1810 roku Komarów leżał w gminie Komarów powiatu tomaszowskiego w 35 Ziółek Ewa M., Kazanie z okazji pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja wygłoszone w Krasnymstawie, Rocznik Chełmski, T 2, Chełm, 1996, s. 390. 36 AAL AKGDL, Tabela parafii i kościołów w diecezji chełmskiej i lubelskiej (1792?), sygn. 60A/I. 37 Kumor ODP, s. 151, 152. 38 Kumor ODP, s. 151, 152. 39 Kumor ODP, s. 161. 40 Kumor ODP, s. 163. 41 Kumor ODP, s. 168. 42 Typek Barbara, Mierowie w dziejach i kulturze, Zamojski Kwartalnik Kulturalny, Zamość, 1999, Nr 3-4, (60-61), s. 42-44; GW 1823, Nr 34, s. 425; Epitafium w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Wożuczynie; Borkowski G, s. 408. 43 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 62, 84, 86. 44 Schematismus 1809, s. 443.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 9 departamencie lubelskim 45. Do gminy Komarów należały następujące wsie: Huta Komarowska, Pustelnia, Janówka, Księżostany, Wolica Śniatycka, Wolica Brzozowa oraz miasto: Komarów 46. Kościół filialny Komarów parafii w Łabuniach w dekanacie zamojskim oficjałatu zamojskiego diecezji przemyskiej, w administracji biskupa lubelskiego 5 marca 1811 5 marca 1811 roku biskup lubelski przejął w administrację m.in. dekanat zamojski z diecezji przemyskiej (a wcześniej z dawnego obszaru diecezji chełmskiej) 47. Biskup lubelski był administratorem diecezji przemyskiej a w szczególności parafii Łabunie leżącej w tej diecezji. 18 maja 1817 roku została przeprowadzona wizytacja generalna parafii, w tym i filii w Komarowie, przez biskupa lubelskiego Wojciecha Skarszewskiego 48. Kościół filialny Komarów parafii w Łabuniach w dekanacie zamojskim diecezji lubelskiej - 1818 Biskup lubelski przejmuje całkowitą władzę nad dekanatem zamojskim. W 1824 roku kościół w Komarowie był filialnym parafii w Łabuniach, która należała do dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej. W skład dekanatu zamojskiego wchodziły parafie: Tomaszów (proboszcz, dziekan zamojski ks. Feliks Kwiatkowski), Krasnobród (o. Augustyn Danielkiewicz dominikanin), Łabunie z kościołem filialnym w Komarowie (ks. Augustyn Trojanowski), Stary Zamość (ks. Michał Korytko), Sitaniec (ks. Andrzej Radawski), Szczebrzeszyn (vacat), Wielącza (ks. Antoni Maciejowski) z kościołem filialnym w Nieliszu (ks. Wojciech Zwierzyński), Zamość (ks. Józef Biesch) 49. Zapowiedzi przedślubne był ogłaszane w samo południe przed głównymi drzwiami domu gminnego. Po głośnym i wyraźnym przeczytaniu były przybijane do drzwi (-1825-) 50. W 1827 roku kościół w Komarowie wraz z całą parafią w Łabuniach należał do dekanatu zamojskiego. W dekanacie zamojskim było 34469 katolików 51. Natomiast w 1828 roku w dekanacie zamojskim był 34809 katolików 52. W 1827 roku w mieście Komarów, leżącym w obwodzie hrubieszowskim i powiecie tomaszowskim, było 206 domów, 1356 mieszkańców. W źródle podano, że Komarów leżał w parafii Komarów, co jest sprzeczne z innymi źródłami. Ponadto kościół filialny w Komarowie określano w swobodny sposób parafią 53. W Komarowie-Wsi było 79 domów i 514 mieszkańców 54. W 1827 roku do parafii Łabunie należała m.in. następujące miejscowości: wieś Łuszczacz (gmina Tarnawatka; od koniec XIX wieku do parafii Krasnobród), wieś Majdan Krynicki (gm. Krynice), folwark Mocówka (gm. Łabunie), wieś i folwark Śniatycze (gm. Komarów; pod koniec XIX wieku do parafii Dub; tak jak wieś Wola Śniatycka), wieś i folwark Werechanie (gm. Tarnawatka; później parafia Rachanie), wieś i folwark Wieprzowe 45 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/4, k. 1. 46 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/8, k. 81-82. 47 Gawrysiakowa Janina, Grupy wyznaniowe ludności w Lubelskiem w XIX wieku, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 1992, s. 29. 48 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 49 Rocznik 1824, s. 54. 50 Księgą małżeństw. 51 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/1, k. 1-5. 52 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-5. 53 Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi, tom 1, A-Ł, Warszawa, 1827, s. 220. 54 Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi, tom 1, A-Ł, Warszawa, 1827, s. 220.

10 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Jezioro (gm. Tarnawatka), wieś Wólka Pieska, Wólka Śniatycka, wieś i folwark Zielone (gm. Tarnawatka) a pod koniec XIX wieku także wieś Namule (gm. Krynice), wieś Polany (gm. Krynice) 55. W 1830 roku kościół filialny w Komarowie parafii w Łabuniach należał do dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej. W skład dekanatu zamojskiego wchodziły parafie: Tomaszów (proboszcz, dziekan zamojski ks. Feliks Kwiatkowski), Krasnobród (księża dominikanie), Łabunie z kościołem filialnym w Komarowie (ks. Augustyn Trojanowski), Stary Zamość (ks. Fabian Sędrowski), Sitaniec (ks. Andrzej Rudawski poddziekan; inna pisownia nazwiska niż w 1824), Szczebrzeszyn (ks. Marian Gosiewski), Wielącza z kościołem filialnym w Nieliszu (ks. Łukasz Fusiarski), Zamość (wikariusze kolegiaty) 56. W 1830 roku do parafii Łabunie należały m.in. miejscowości: Barchaczów, Łabunie, Łabuńki, Wólka [Wólka Łabuńska], Wierzbie, Hruszów [Ruszów], Majdan Hruszowski [Majdan Ruszowski], Jatutów, Krynice, Majdan Krynicki, Polany oraz miejscowości z kościoła filialnego w Komarowie 57. Współwłaścicielem dóbr Komarów został hrabia Feliks Kazimierz Antoni Prandota Mier, syn Jana (-1834-1841-) 58. W 1833 roku proboszcz łabuński ks. Augustyn Trojanowski udzielając ślubu w Komarowie nazwał obiekt sakralny w Komarowie kaplicą publiczną 59. W 1838 roku w mieście Komarowie nie funkcjonowała rządowa szkoła elementarna miejska 60. W 1838 roku dobra Komarów /część?/ kupuje Walenty Gołuchowski i rozpoczyna porządkowanie dóbr 61. W 1839 roku parafia Łabunie z kościołem filialnym w Komarowie należała do dekanatu zamojskiego 62. W 1839 roku do kaplicy w Komarowie należały następujące miejscowości: miasto i wieś Komarów, Wolica Brzozowa, Janówka, Huta Komarowska, Krzywystok, Księżostany, Wolica Śniatycka. Wiemy też, że w tym roku ksiądz kapelan w Komarowie prowadził księgi metrykalne 63. W 1839 roku do parafii Łabunie należały miejscowości: Łabunie, Wólka Łabuńska, Wierzbie, Ruszów, Majdan Ruszowski, Łabuńki, Jatutów, Barchaczów, Krynice, Polany, Majdanek Krynicki, Kryniczki oraz miejscowości z kościoła filialnego w Komarowie. Parafia liczyła 5480 dusz, w tym 2207 przynależnych do kościoła w Komarowie 64. W 1841 roku diecezja lubelska miała: 12 dekanatów, 124 kościoły parafialne, 14 filii i 3 kaplice. Ponadto miała 1 administratora diecezji (w czasie spisu nie było biskupa), 12 dziekanów, 116 proboszczów, 20 administratorów/komendarzy, 79 wikariuszy, 9 kapelanów/mansjonarzy 65 /prebendariuszy 66, altarzystów/rezydentów, 6 nauczycieli w różnych 55 Słownik GKP T5, s. 832, 910; T6, s. 560, 894; T8, s. 572; T10, s. 929; T13, s. 223, 379, 845, 846; T14, s. 600. 56 Rocznik 1830, s. 74. 57 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/50. 58 APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 44, 58, 74, 86. 59 APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 103. 60 Poznański Karol, Szkolnictwo elementarne na Lubelszczyźnie i Podlasiu w okresie międzypowstaniowym, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, T. VII, Lublin, 1979, s. 180. 61 Tak opisuje sam Walenty Gołuchowski w piśmie do konsystorza generalnego greckokatolickiej diecezji chełmskiej, APL ChKG, Akta gruntowe tyczące się cerkwi parafialnych. Dekanat zamojski, Parafia Komarów i Dzierążnia, sygn. 35/95/0/10/363, k. 104. 62 Spis DL 1840, s. 94, 95. 63 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 64 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14; Spis DL 1840, s. 94. 65 Ksiądz bez obowiązków. 66 Osoba czerpiąca dochody z prebendy, czyli uposażenia duchownych zasadniczo niepołączonego ze

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 11 zakładach naukowych, 8 profesorów seminarium, 8 emerytów, 1 demerytów 67. W czasie spisu było 201 księży, 8 umarło a 66 sprawowało więcej niż jedno stanowisko 68. W 1844 roku parafia Łabunie z 3295 parafianami jak i kościoł filialny w Komarowie z 2276 parafianami należała do dekanatu zamojskiego 69. W 1845 roku jarmarki w Komarowie, leżącym w powiecie hrubieszowskim, odbywały się 8 razy w roku 70. W 1845 roku parafia Łabunie z kościołem filialnym w Komarowie należała do dekanatu zamojskiego 71. Naczelnik Powiatu Hrubieszowskiego ogłosił na dzień 24 lipca 1845 roku licytację in minus na entrepryzę wyreperowania ujeżdżalni wojskowej we mieście Komarowie począwszy od sumy 111 rs i 68 kop (111 rubli srebrnych i 68 kopiejek) 72. 15/27 sierpnia 1847 roku został sporządzony inwentarz fundi instructi. Parafia Łabunie leżała w dekanacie zamojskim diecezji lubelskiej w okręgu tomaszowskim guberni lubelskiej. W 1847 roku parafia liczyła 5307 dusz. Do Komarowa filii parafii Łabunie należały następujące miejscowości: wieś i miasto Komarów, Księżostany, Wolica Śniatycka (zapewne nie wymieniono wszystkich miejscowości; w 1852 roku wymienia się Przedmieście Komarów) 73. W okresie 1847-1883 nie odprawiano mszy w kościele, gdyż był zamknięty ze względu na zły stan techniczny 74. Do końca nie jest ten fakt potwierdzony (przynajmniej w całym tym okresie). Wiadomo, że w kościele w Komarowie odbywały się chrzty, śluby i pogrzeby (- 1868-1881- ; fakt powiązany z księgami metrykalnymi) 75. Obowiązki kościoła filialnego przejął kościół parafialny. Kolatorem kościoła i prezesem dozoru kościelnego w Łabuniach był hrabia Feliks Tarnowski (-1848-) 76. W aktach urodzeń parafii Łabunie wymienia się w 1852 roku miejscowość Bródek a w 1853 roku miejscowość: Pustelnia (występują także te miejscowości wymienione w 1839 roku) 77. W 1856 roku kościół w Komarowie był filią parafii Łabunie. Parafia wraz z kościołem filialnym leżała w granicach dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej. W skład dekanatu zamojskiego wchodziły parafie: Krasnobród, Łabunie (z filią w Komarowie), Sitaniec, Stary Zamość, Szczebrzeszyn (z kaplicą publiczną w Zwierzyńcu), Tomaszów Lubelski, Wielącza (z filią w Nieliszu), Zamość. Parafia Łabunie (bez kościoła filialnego w Komarowie) miała 2846 parafian a kościół filialny 2057 parafian 78. Wiosną 1861 roku odbywały się na terenie zaboru rosyjskiego, w tym także guberni lubelskiej, manifestacje religijne w kościołach i poza nimi. Urządzano procesje, w których brali udział także urzędnicy, do krzyży upamiętniających poległych w wypadkach lutowych (w brutalnym tłumieniu manifestacji religijno-patriotycznej na Placu Zamkowym w Warszawie) i kwietniowych lub do wzniesienia takich krzyży względnie kopców, mogił 79. sprawowaniem przez nich obowiązków duszpasterskich. 67 Ksiądz skazany na pokutę w odosobnieniu za wykroczenie przeciw powołaniu. 68 PamRM 1842, T. 3, z. 4, s. 305. 69 Spis DL 1845, s. 23. 70 Kalendarz powszechny na rok zwyczajny 1845 mający dni 365, Warszawa, 1845. 71 Spis DL 1846, s. 24. 72 DUGL 1845, Nr 28, s. 469. 73 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 15-28; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/52. 74 Wojda, s. 24; KPK T1; PKLG 1885, s. 91. 75 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2; 76 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 29-30. 77 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/52. 78 Spis DL 1856. 79 Riabinin LPS, s. 49-50.

12 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Z rozkazu namiestnika Królestwa Polskiego Aleksandra Nikołajewicza von Lüders, z dnia 12/24 listopada 1861 roku rozpoczęto akcję usuwania z krzyży wszelkich rewolucyjnych, narodowych znaków: orła białego, wieńców, koron cierniowych, kajdan, przełamanego oblicza zbawiciela. Polecono zachować tylko serca oraz litery JRN. Akcja ta jednak nie przyniosła oczekiwanych rezultatów 80. Emblematy rewolucyjne z krzyży w obrębie kościoła i cmentarzy mieli usuwać duchowni a przy drogach sołtysi. Z raportu naczelnika powiatu hrubieszowskiego z 12 stycznia 1862 roku wynika, że w Komarowie zostały te emblematy usunięte 81. W 1863 roku kościół w Komarowie był filią parafii Łabunie. Parafia wraz z kościołem filialnym leżała w granicach dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej. W skład dekanatu zamojskiego wchodziły parafie: Krasnobród, Łabunie (z filią w Komarowie), Sitaniec, Stary Zamość, Szczebrzeszyn (z filią w Zwierzyńcu), Tomaszów Lubelski, Wielącza (z filią w Nieliszu), Zamość. Parafia Łabunie (bez kościoła filialnego w Komarowie) miała 3280 parafian a kościół filialny 1604 parafian. Taka sama struktura parafii była także w 1864 roku 82. W Komarowie wdzięczni chłopi wystawili dwa pomniki na cześć cara Aleksandra II, za wprowadzenie reformy uwłaszczeniowej chłopów w 1864 roku 83. W 1864 roku dobra Komarów były wystawione przez Dyrekcję Szczegółową Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Lublinie na sprzedaż za zaległości w spłacie kredytu. Dobra Komarów składały się z: miasta Komarów; wsi zarobnej Komarów (z dwoma folwarkami, głównym i filialnym); wsi zarobnej Wola, czyli Wolica Brzozowa z folwarkiem tej samej nazwy; wsi zarobnej Krzywystok z folwarkiem Krzywystok; wsi zarobnej Księżostany z folwarkiem Księżostany; wsi czynszowo-pańszczyźnianych Janówka i Huta Komarowska z dworskimi folwarkami; przyległych lasów 84. Dyrekcja Szczegółowa Towarzystwa Ziemskiego Guberni Lubelskiej ogłosiła, z powodu zaległości na rzecz towarzystwa, na 24 września 1864 roku przetarg na sprzedaż dóbr Śniatycze (z folwarkiem Śniatycze, Wola Śniatycka vel Wolica, Antoniówka oraz wsiami zarobnymi Śniatycze, Wólka Śniatycka vel Wolica z lasami), z przyległościami i przynależnościami, leżących w okręgu tomaszowskim i powiecie hrubieszowskim guberni lubelskiej 85. W 1865 roku sieć dekanatów dostosowano do podziału województwa na powiaty 86. 22 listopada 1865 roku dziekan zamojski ks. Antoni Szydoczyński pyta konsystorza generalnego diecezji lubelskiej czy przekazać akta cywilne Komarowa pod zarząd pełniącego obowiązki komendarza w Komarowie. Konsystorz pozostawia załatwienie tej kwestii dziekanowi 87. Kościół filialny Komarów parafii w Łabuniach w dekanacie tomaszowskim diecezji lubelskiej, 1867 Od 1867 roku kościół filialny Komarów należał do dekanatu tomaszowskiego 88. 80 Riabinin LPS, s. 65-66. 81 Budziarek, s. 371. 82 Spis DL 1864, s. 14, 15; Spis DL 1865, s. 17. 83 Tomczyk Józef (1913-1991), Narastanie świadomości narodowej w Lubelskiem w latach 1864-1917 w świetle akt Kancelarii Gubernatora Lubelskiego, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia Vol. 48 (1993), s. 145. 84 GW 1864, Nr 163, s. 4. 85 DPow 1864, Nr 57, s. 514. 86 Zahajkiewicz ALHA, s. 107. 87 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 3. 88 Spis DL 1870, s. 51.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 13 W 1867 roku, w związku z likwidacją gminy Wożuczyn w powiecie tomaszowskim, do gminy Komarów dołączono miejscowości: Kozia Wola, Kraczew, Siemierz, Wożuczyn, Zwiartówek 89. W 1867 roku podzielono gubernię lubelską na dwa okręgi sądowe: lubelski, zamojski. Do okręgu zamojskiego należał m.in. sąd gminny w Komarowie dla gmin Komarów, Tyszowce, Kotlice 90. Z korespondencji, z 1867 i 1868 roku między dozorem kościelnym a lubelskim gubernatorem wynika, że domek i ogród komendarza z Komarowa został wcześniej zajęty przez Skarb Państwa. Dozór kościelny prosił o nadetatowego wikariusza dla kościoła w Komarowie. Władze carskie wyrażały na to zgodę pod warunkiem zapewnienia pensji jak i lokalu z opałem dla księdza, bez żadnej pretensji dotyczących zwrotu zajętych przez Skarb Państwa ogrodu z zabudowaniami 91. W 1868 roku do dekanatu tomaszowskiego należały m.in. parafie: Dzierążnia, Tomaszów, Tyszowce 92. 31 grudnia 1869 roku postanowieniem Komitetu Urządzającego w Królestwie Polskim o przemianowaniu osiadłości niemających charakteru miejskiego w guberniach Królestwa Polskiego na osady wiele miast 93, w tym i Komarów utraciły prawa miejskie i zostały zamienione na osady. Tym samym postanowieniem utworzona osada Komarów została włączona do gminy Komarów 94. Komitet przy postanowieniu opierał się na ukazie carskim z dnia 1 czerwca 1869 roku 95. Ukaz carski został ogłoszony 13 lipca 1869 roku. W ukazie do rządzącego Senatu car Aleksander pisze, że od wydania poprzednich ukazów (z 7 czerwca 1866 roku dotyczącego zniesienia ciążących na miastach i miasteczkach opłat konsumpcyjnych, z dnia 28 października 1869 roku dotyczącego zniesienia stosunków dominalnych mieszkańców miejskich względem byłych właścicieli miast) zwraca uwagę na potrzeby licznej w tym kraju klassy 96 mieszczan. Car dostrzegł w 452 miastach królestwa wiele miast z nazwy, w których jest mało mieszkańców, mały rozwój przemysłu i handlu, niedostateczne dochody, które w rzeczywistości nie są miastami. Mieszkańcy tych miast nie wykorzystują praw do zarządu gromadzkiego nadanym obywatelom wiejskim a muszą płacić podatki obliczone według większej niż dla wsi stopy oraz są zobowiązani uiszczać liczne opłaty na korzyść kasy miejskiej. Przemianowanie tych miast na osady przyniesie mieszkańcom istotne ulgi. Car polecił komitetowi urządzającemu wybranie miast do przemianowania na osady (art. 2 ukazu). W 1869 roku w skład dekanatu tomaszowskiego wchodziły następujące parafie: Chodywańce, Dub, Dzierążnia, Gródek, Łaszczów, Nabróż, Oszczów, Rachanie, Rzeplin, Tomaszów, Tyszowce, Wożuczyn oraz kościół w Komarowie filia parafii Łabunie 97. Kościół w Komarowie, w 1869 roku, obejmował mieszkańców następujących miejscowości: miasto Komarów ora wsie: Huta Komarowska, Janówka, Komarow-Wieś, 89 ZTom 1922, Nr 2, s. 26. 90 GSWa 1876, Nr 22, s. 182. 91 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 5. 92 APL APRTysz, sygn. 35/1945/0/2.4/64, k. 186; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/81, k. 21. 93 Przykładowo w powiecie hrubieszowskim: Grabowiec, Uchanie, Horodło, Kryłów; w powiecie chełmskim: Rejowiec, Wojsławice, Sawin, Puchaczów, Pawłów; w powiecie krasnostawskim: Tarnogóra, Izbica, Gorzków, Żółkiewka, Turobin; w powiecie zamojskim: Goraj, Frampol, Krasnobród; w powiecie tomaszowskim: Tyszowce, Łaszczów, Jarczów; w powiecie nowoaleksandryjskim (puławskim): Kazimierz, w powiecie lubelskim: Głusk, Wieniawa, Piaski, Bełżyce, Bychawa, Biskupice, Chodel; w powiecie lubartowskim:, Kamionka, Michów, Firlej, Czemierniki; w powiecie janowskim: Modliborzyce, Zaklików, Annopol, Urzędów; w powiecie biłgorajskim: Józefów, Krzeszów. 94 DPKP 1869, T. 69, Nr 239, s. 465-469. 95 DPKP 1869, T. 69, Nr 237, s. 245-253. 96 Pisownia oryginalna. 97 Spis DL 1870.

14 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Krzywystok (w źródle Knyszystok), Księżostany, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka. Teren ten zamieszkiwało 1784 rzymskokatolików, 300 grekokatolików oraz 1000 Żydów 98. Kościół parafialny św. Dominika i Najświętszej Marii Panny Szkaplerznej (S. Dominici et BMV Scapular), w 1869 roku, należał do dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej. Obejmował następujące miejscowości: Łabunie, Wólka Łabuńska, Russów [Ruszów], Majdan Russowski [Majdan Ruszowski], Banchaczów [Barchaczów], Jatutów, Krynice, Majdan Krynicki, Romanówka, Kryniczki. Na tym terenie mieszkało 3935 rzymskokatolików, 250 grekokatolików oraz 20 Żydów 99. Należy zaznaczyć, że od 1 stycznia 1870 roku w Komarowie nie było już burmistrza jak i jego urzędników. 31 marca 1870 roku lubelski gubernator wydał zgodę na wydzielenie ziemi i zabudowań dla księdza w Komarowie 100. W 1870 roku do kościoła parafialnego w Łabuniach został przeniesiony obraz św. Antoniego Padewskiego z zamkniętego w 1869 roku przez władze carskie klasztoru w Radecznicy, na prośbę z dnia 6 maja 1870 roku ks. proboszcza Antoniego Szydoczyńskiego i za zgodą władz rządowych jak i duchownych 101. 9 maja 1870 roku zgodę na przeniesienie obrazu wyraził biskup sufragan lubelski Walenty Baranowski 102. Obraz powrócił do Radecznicy, gdzie spłonął w 1995 roku. Pieczęć 1 Rok 1874. Odcisk pieczęci urzędowej dziekana foralnego tomaszowskiego, używanej jeszcze w 1903 roku (Księga urodzeń z 1874 roku). W 1871 roku dobra Komarów składały się z folwarków: Huta Komarowska, Janówka, Komarów, Krzywystok, Księżostany, Wolica Brzozowa) i zajmowały 5310 morgów powierzchni 103. W Komarowie odbywały się jarmarki (sześć razy do roku). W poniedziałki (wg kalendarza juliańskiego): po Niedzieli Śródpostnej, po św. Trójcy, przed św. Jana Chrzciciela, po Wniebowzięciu NMP, po św. Michała, po Wszystkich Świętych (-1875-1877-) 104. Następnie jarmarki odbywały się w poniedziałki (wg kalendarza juliańskiego): po 98 Spis DL 1870, s. 53. 99 Spis DL 1870, s. 52, 53. 100 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 30. 101 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 34, 51-52. 102 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 34 103 Słownik GKP T4, s. 305. 104 KAL 1876, s. 81; KAL 1877, s. 70; KAL 1887, s. 76; KAL 1888, s. 96; KAL 1890, s. 96; KAL 1891, s. 108; KAL 1893, s. 97; KAL 1894, s. 84; KAL 1897, s. 71; KAL 1899, s. 93.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 15 Niedzieli Śródpostnej, po św. Trójcy, przed św. Bartłomiejem i Barnabą, po Wniebowzięciu NMP, po Podniesieniu św. Krzyża i po św. Łukaszu (-1885-1912-) 105. Przed 1879 rokiem hrabina Antonina Tarnowska, dziedziczka na Łabuniach i kolatorka kościoła parafialnego w Łabuniach, zbudowała po prawej stronie kościoła kaplicę z miejscem na grobowce pod nią 106. Kościół parafialny św. Dominika i Najświętszej Marii Panny Szkaplerznej w Łabuniach w 1880 roku, należał do dekanatu zamojskiego diecezji lubelskiej i liczył 4473 parafian. Natomiast kościół filiany w Komarowie (leżał w dekanacie tomaszowskim) liczył 3487 parafian 107. W 1882 roku powstała apteka wiejska w Komarowie (pierwsza w kraju prawdziwie wiejska ) 108. Od 1882 roku funkcjonowała w Komarowie szkoła początkowa [elementarna] 109 Od 19 listopada 1883 roku do 21 marca 1886 roku był wyznaczony ksiądz zarządzający kościołem filialnym w Komarowie parafii Łabunie 110. Funkcję tą pełnił wikariusz parafii Łabunie stale przebywający w kościele filialnym w Komarowie pod wezwaniem Świętej Trójcy 111. W 1883 roku kościół parafialny w Łabuniach był pod wezwaniem św. Dominika i Najświętszej Maryi Panny. W wielkim ołtarzu był umieszczony obraz św. Antoniego Padewskiego. Parafia Łabunie, leżąca w dekanacie zamojskim, posiadała kościół filialny z księgami metrykalnymi w Komarowie. Parafia liczyła 4473 parafian (wg stanu na 1880) 112. W grudniu 1883 roku do kościoła filialnego w Komarowie należały miejscowości: Komarów Osada, Komarów-Wieś, Antoniówka (nowa i stara), Huta Komarowska, Janówka, Krzywystok, Krzywystok Kolonia, Księżostany, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka, Księżostany Kolonia 113. Wykaz ten został sporządzony m.in. według akt metrykalnych. Natomiast według innego źródła, w tym czasie, do kościoła filialnego w Komarowie należały miejscowości: Janówka, Komarów, Krzywystok, Księżostany, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka. Źródło drugie pominęło pewne szczegóły, zapewne ze względu na bardzo szeroki zakres tej pracy 114. W 1883 roku do parafii Łabunie (bez kościoła w Komarowie) należały następujące miejscowości z powiatu tomaszowskiego: Korolówka (alias Korelewka, gm. Krynice), Krynice, Kryniczki, Majdan Krynicki, Polany, Romanówka i z powiatu zamojskiego: Barchaczów, Jatutów, Łabunie, Łabuńki, Majdan Ruszowski, Ruszów, Wierzbie, Wólka Łabuńska 115. 105 KAL 1886, s. 83; KAL 1900, s. 88; KAL 1901, s. 88; KAL 1902, s. 82; KAL 1903, s. 76; KAL 1905, s. 79; KAL 1906, s. 93; KAL 1907, s. 93; KAL 1912, s. 91; KAL 1913, s. 101. 106 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 54; Słownik GKP T5, s. 564. 107 Spis DL 1881, s. 40, 41. 108 GW 1883, Nr 192, s. 2. 109 Słownik GKP T4, s. 305. 110 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 35, 65-66, 70-71, 90. 111 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 53, 61; KPK T1; PKLG 1887, s. 94; PKLG 1885, s. 91; Spis DL 1906, s. 66. 112 Słownik GKP T5, s. 564. 113 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41; Księgi metrykalne. 114 Słownik GKP T5, s. 564. 115 Słownik GKP T4, s. 410; Słownik GKP T5, s. 564.

16 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Pieczęć 2 Rok 1885, 27 maja. Odcisk pieczęci urzędowej powiatu zamojskiego, wydziału hipotecznego 116. 21 marca 1887 roku władze carskie decyzją generała-gubernatora warszawskiego (nr 485): generała-adiutanta Josifa Władimirowicza Hurko nakazały biskupowi Franciszkowi Jaczewskiemu (wówczas administratora diecezji lubelskiej) usunięcie księdza zarządzającego, wówczas ks. Alfreda Orłowskiego i nie obsadzanie stanowiska wikariusza w Komarowie. Gubernator nakazał usunięcie księdza komendariusza, gdyż przebywanie księdza katolickiego w Komarowie szkodliwie działa na ludność prawosławną w okolicy. Biskup wypełnił rozkaz gubernatora 117. Do końca 1887 roku w kaplicy w Komarowie obsługę duchową prowadzili proboszcz parafii Łabunie ks. Narcyz Michalski, wikariusz parafii Łabunie a zarazem zarządca kościoła w Komarowie ks. Czesław Tylusiński i proboszcz parafii Łabunie ks. Franciszek Abramowicz. Wymienieni księża prowadzili też księgi metrykalne w Komarowie 118. Następnym krokiem do upokorzenia katolików w Komarowie było uznanie za szkodliwe odprawianie mszy św. w Komarowie przez księdza dojeżdżającego z Łabuń 119. Generał-gubernator uznał za występne zbieranie na terenie filii Komarów po pół rubla od dymu i przekazywanie zebranej kwoty administratorowi parafii Łabuń ks. Franciszkowi Abramowiczowi. Ks. Fr. Abramowicz następnie przekazywał te pieniądze wikariuszowi ks. Józefowi Chojnackiemu na dojeżdżanie do Komarowa. Składki dawali także prawosławni oraz małżeństwa mieszane (katolik, prawosławny) co przeczyło zasadzie dobrowolnego przejścia grekokatolików na prawosławie w 1875 roku 120. Generał-gubernator decyzją z 27 maja 1891 roku całkowicie zabronił odprawiana mszy św. i wszelkich posług w kaplicy w Komarowie. Parafian z filii w Komarowie nakazano podzielić pośród okoliczne parafie. Administrator diecezji biskup Franciszek Jaczewski przesłał administratorowi parafii Łabunie bardzo krótkie polecenie: Komunikuję W.Ks. Administratorowi reskrypt gen.gubernatora warsz. z d. 27. maja br. N. 988 w drugostronnym odpisie dla wiadomości i stosowania 121. Mieszkańcy miejscowości: Komarów, Komarów-Wieś, Janówka, Księżostany Wieś, Księżostany Kolonia, Wolica Brzozowa, Komarówka, Wolica Śniatycka, Krzywystok, Ruszczyzna Kolonia, Antoniówka (stara i nowa) nie mogli właściwie spełniać obrzędów i 116 APRG, Księga urodzeń, 1857-1862 (dołączony dokument). 117 KPK T1; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 61, 71, 90; Kubicki 3/2, s. 167; Kubicki ½, s. 315; GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 118 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17. 119 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 120 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 121 KPK T1; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 61, 71, 90; Kubicki ½, s. 315; Kubicki 3/2, s. 167; GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 17 obowiązków religijnych m.in. dlatego, ze kościół w Łabuniach był małej pojemności i w znacznej odległości; trudno do niego było dotrzeć z uwagi na bagienny teren i słabe drogi lub ich brak 122. W 1891 roku diecezja lubelska dzieliła się na następujące dekanaty: biłgorajski, chełmski, hrubieszowski, lubelski, krasnostawski, janowski, tomaszowski, zamojski 123. W 1891 roku do dekanatu tomaszowskiego należały parafie Tomaszów (administrator ks. Ludwik Szumiata, dziekan; wikariusz I: ks. Wacław Gołcz; wikariusz II: vacat), Wożuczyn (ks. Franciszek Krześniak; wikariusz: vacat), Gródek (ks. Julian Bogutyn), Dub (ks. Stanisław Jeziorkowski), Dzierążnia (ks. Mikołaj Garlicki), Łaszczów (vacat), Nabróż (ks. Wiktor Suski), Oszczów (ks. Tomasz Słonecki), Rachanie (ks. Wiktor Czarkowski), Rzeplin (ks. Walerian Olszewski), Tyszowce (vacat), Chodywańce (vacat) oraz kościół filialny w Komarowie (kierowany przez proboszcza parafii Łabunie) 124. Pieczęć 3 Rok 1880, 26 października. Odcisk pieczęci urzędowej urzędnika stanu cywilnego rzymskokatolickiej parafii Tyszowce (ze zbiorów Andrzeja Karczmarczuka). W okresie 1891-1905 kościołem w Komarowie zarządzał proboszcz parafii Łabunie. Pełnomocnicy parafian kościoła w Komarowie Józef Kurkiewicz i Stanisław Rybak wielokrotnie (wiadomo o podaniach z 1895, 1897, 1898, 1900) wysyłali prośby do władz duchowych i rządowych o zgodę na otwarcie kościoła z księdzem. Parafianie walczyli o ponowne otwarcie kościoła w różny sposób. Obiecywali naczelnikowi tomaszowskiemu (nazywając go dobrodziejem) za otwarcie kościoła nawet umieszczenie portretu cara na ołtarzu w kościele 125. Po śmierci cara Aleksandra III (w 1894 roku) parafianie prosili, po polsku, naczelnika powiatu tomaszowskiego o wyrażenie zgody na złożenie przysięgi [na wierność nowemu carowi] w kościele komarowskim. Obiecywali modlić się gorąco każdego dnia o szczęście rodziny carskiej i całego narodu rosyjskiego, aby tylko mogli także modlić się na innych nabożeństwach nie tylko galowych. Naczelnik kazał parafianom złożyć przysięgę w Łabuniach 126. Wybrani przedstawiciele parafian z Komarowa Józef Wawryn i Tomasz Wojda złożyli 6 lutego 1895 roku podanie u nowego generał-gubernatora warszawskiego hrabia Piotra Szuwałowa o otwarcie kościoła, o przydzielenie księdza i o możliwość odprawiania nabożeństw w Komarowie 127. Osoby podpisujące się pod podaniami 122 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 65-66, 70-71, 90. 123 PKLG 1892, s. 235-243. 124 PKLG 1892, s. 243. 125 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 126 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 127 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2.

18 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie traciły zaufanie władzy. Gmina Komarów wybrała Franciszka Biernackiego do delegacji gminy mającej zawieźć do Petersburga radość z powodu małżeństwa i panowania nowego władcy. Ponieważ na jednym ze wspomnianych podań widniał podpis Franciszka Biernackiego wykluczono go z delegacji lubelskiej do Petersburga 128. Prawdopodobnie w czerwcu 1895 roku trzystu parafian (pod przywództwem Józefa Wawrzyna [zapewne chodzi o Józefa Wawryna] i Mikołaja Biernackiego) z Komarowa wybrało się, bezdrożami i małymi drogami w celu zmylenia naczelnika powiatu tomaszowskiego, do Zamościa. Zamość w tym czasie wizytował generał-gubernator warszawski hrabia Piotr Szuwałow. Parafianie padli przed koniem hrabiego i w prosty sposób wyłożyli swoją prośbę dotyczącą kościoła w Komarowie. Generałowi-gubernatorowi towarzyszył lubelski gubernator cywilny Tchórzewski [radca tajny Włodzimierz Filipowicz Tchórzewski], który o nic nie wiedział o Komarowie oraz Apuchtin [kurator Okręgu Naukowego Warszawskiego Aleksander Lwowicz Apuchtin], który tak powiedział przybyłym: A wse takji, sobaka, budesz chodit w Łabun. Generał-gubernator obiecał odpowiedzieć parafianom drogą urzędową i wysłał 8 lipca 1895 roku pismo do naczelnika powiatu tomaszowskiego, aby przekazał proszącym za pokwitowanie, że ich prośba została uznana za niepodlegającą uwzględnieniu. Odpowiedź miała być przekazana za pokwitowaniem, tak aby wziąć te osoby pod dozór policyjny. Pod dozorem policyjnym byli już od samego początku starania się o otwarcie kościoła Józef Wawryn i Mikołaj Biernacki 129. O prześladowaniu katolików w Komarowie pisały gazety w innych zaborach Polski: Gazeta Narodowa (wydawana we Lwowie) oraz Dziennik Poznański (wyd. w Poznaniu). Kościół w Komarowie był zamknięty w okresie 27.05.1891-21.07.1905 130. W latach 1887-1904 roku ks. Franciszek Abramowicz nazywa się proboszczem komarowsko-łabuńskiej (względnie łabuńsko-komarowskiej) rzymskokatolickiej parafii 131. Od stycznia 1888 roku do co najmniej końca 1893 roku i w okresie 01.01.1901-17.08.1905 (do sprawdzenia w księgach metrykalny okres 1894-1900) chrzczono dzieci, udzielano ślubów i odprawiano pogrzeby w kościele w Łabuniach (kościół w Komarowie był zamknięty) 132. W 1891 roku w Komarowie funcjonowała wiejska szkoła początkowa 133. W 1891 roku w Komarowie nie było lekarza ale było dwóch felczerów wolnopraktykujących (Gersz Drut i Zelman Odetdaum) 134. 1 stycznia 1892 roku osada Komarów liczyła 3358 mieszkańców a cała gmina Komarów liczyła 9137 mieszkańców (w tym samym czasie gmina Łabunie w powiecie zamojskim liczyła 4932 mieszkańców) 135. W 1892 roku generał-gubernator warszawski generał-adiutant Josif Władimirowicz Hurko stosownie do przepisów budowlanych z grudnia 1891 roku wskazał m.in. w województwie lubelskim osady, w których powinno być stosowane to prawo. Wymienił m.in. 128 GNA 1895, Nr 152, s. 1, 2. 129 GNA 1895, Nr 311, s. 2. 130 KPK T1; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 61, 71, 90; Kubicki 3/2, s. 167. 131 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1888, sygn. 88/614/0/-/18, k. 96; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 61, 125, 191, 242; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17, k. 46. 132 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1888, poz. 1; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1893, poz. 138; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1893, sygn. 88/614/0/-/23; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1893, sygn. 88/614/0/-/23; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 1-292. 133 PKLG 1892, s. 200. 134 PKLG 1892, s. 151. 135 KAL 1893, s. 37-39.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 19 Komarów, Grabowiec, Tyszowce, Horodło. Prawo budowlane przewidywało m.in. minimalne odległości między budynkami, budowanie w rynku osady jak i przy głównych ulicach domów krytych materiałami ogniotrwałymi. Ponadto przy budowaniu nowych domów należało zachować szerokość głównych ulic 8 sążni a pozostałych 6 sążni. Kominy powinny być murowane od fundamentów 136. W 1892 roku w Komarowie była apteka. W powiecie tomaszowskim były jeszcze apteki w Tomaszowie, Tyszowcach i Łaszczowie 137. 31 lipca 1896 roku, o godzinie piątej po południu, pożar ogarnął ołtarz główny i organy w kościele parafialnym w Łabuniach 138. W 1896 roku był vacat na stanowisku wikariusza rektora kościoła w Komarowie. Pieczę nad kościołem miał administrator parafii Łabunie 139. W 1896 roku do kościoła filialnego w Komarowie należały następujące miejscowości: Komarów Osada, Komarów-Wieś, Antoniówka (nowa i stara), Huta Komarowska, Janówka, Krzywystok, Krzywystok Kolonia, Księżostany, Księżostany Kolonia, Wolica Brzozowa (w źródle podano Brzozowska), Wolica Śniatycka. Do kościoła parafialnego w Łabuniach (bez kościoła w Komarowie) należały następujące miejscowości: Barchaczów, Bródek, Jatutów, Krynice, Kryniczki, Łabunie, Łabuńki, Polany, Romanówka, Majdan Krynicki, Majdan Ruszowski, Ruszów, Wierzbie, Wólka Łabuńska. Przy kościele filialnym w Komarowie było 3897 parafian a przy parafialnym 5733 140. 14 sierpnia 1897 roku do parafii Łabunie (w dekanacie zamojskim) należały wsie: Krynice, Kryniczki, Majdan Krynicki, Polany, Romanówka, Janówka, Księżostany, Huta Komarowska, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka, Krzywystok oraz znaczna ilość osad rolnych tak zwanych kolonii w powiecie tomaszowskim oraz wsie Łabunie, Wólka Łabuńska, Barchaczów, Jatutów (także z nowo powstałymi koloniami) w powiecie zamojskim a także kiedyś miasto a obecnie osada miejska Komarów w powiecie tomaszowskim 141. 2.6. Wiek XX, kościół filialny w Komarowie W 1901 roku Komarów miastko leżało w powiecie tomaszowskim 142. Od 9 kwietnia 1901 roku prawo propinacji w dobrach Komarów miały dzieci Ksawerego Wincentego Jagnińskiego i Józefy z Lubienieckich: Konstanty, Jan (Jan Nepomucen), Stanisław (Stanisław Kostka), Maria Jadwiga (po mężu Gajewska) oraz syn Stefana Rostworowskiego i Józefy z Lubienieckich (po pierwszym mężu Jagnińskiej): hrabia Roman Rostworowski 143. Wynika zatem, że wymienieni byli, w tym czasie, właścicielami dóbr Komarów. W 1904 roku w Komarowie funkcjonowały dwie szkoły низшя учебныя заведения M.Пр.B. oraz низшя учебныя заведения M.H.Пp. 144. 21 lipca 1905 roku władze carskie jak i duchowne zezwoliły na otwarcie kościoła w Komarowie, przez Józefa Kurkiewicza pełnomocnika parafian kościoła w Komarowie, dla wypełniania obrzędów i obowiązków religijnych 145. Księdzem stale urzędującym w 136 GW 1892, Nr 162, s. 1. 137 KAL 1893, s. 45. 138 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-39. 139 Spis DL 1897, s. 63. 140 Spis DL 1897, s. 63-65. 141 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 65-66. 142 Słownik GKP T15, cz. 2, s. 109. 143 APL ChKG, 35/95/0/10/365, k. 99. 144 Karta Lûblinskoj Gubernìi s pokazanìem nahodâŝihsâ v nej učebnyh zavedenìj, Lublin, 1904. 145 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 75.

20 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Komarowie został wikariusz parafii Łabunie ks. Stanisława Furmanik 146. Możliwość dokonania chrztu dziecka w miejscowym kościele otworzyła drogę do ochrzczenia dzieci urodzonych dużo wcześniej, także w 1899 roku 147. Ksiądz Stanisław Furmanik w księdze urodzeń, w grudniu 1905 roku jak i w kolejnych latach 1906-1908, nazywa siebie administratorem parafii rzymskokatolickiej w Komarowie a także proboszczem (настоятель) tej parafii 148. Następny ksiądz Marian Sobieszczański w księdze urodzeń, w grudniu 1909 roku, nazywa się administratorem parafii rzymskokatolickiej w Komarowie a także proboszczem (настоятель) tej parafii ale już w grudniu 1910 roku, jak i w latach następnych 1911-1919, nazywa się wikariuszem komarowskiej rzymskokatolickiej filialnej parafii 149. Zapewne w pierwszym roku urzędowania ksiądz sporządził protokół zakończenia roku, w księdze urodzeń, wzorując się na zapisach poprzednika. W 1905 roku kościół filialny w Komarowie obsługiwał osadę Komarów oraz wsie Antoniówka Nowa, Antoniówka Stara, Huta Komarowska, Janówka, Krzywystok, Krzywystok Kolonia, Księżostany, Księżostany Kolonia, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka. Kościół należał do dekanatu tomaszowskiego 150. W miejscowościach należących do kościoła filialnego mieszkało dużo kolonistów z Galicji oraz bezpośrednio z Niemiec. Do dekanatu tomaszowskiego w 1905 roku należały parafie: Dub, Dzierążnia, Gródek, Łaszczów, Nabróż, Rachanie, Rzeplin, Tomaszów, Tyszowce, Wożuczyn oraz kościół filialny Komarów. Kościół w Komarowie (dekanat tomaszowski) należał jako filialny do parafii Łabunie (leżącej w dekanacie zamojskim) 151. W 1905 roku do parafii Łabunie należały następujące miejscowości Barchaczów, Brodów, Jatutów, Krynice, Kryniczki, Łabunie, Łabuńki, Majdan Krynicki, Majdan Russowski [Majdan Ruszowski], Polany, Romanówka, Rusaków, Wierzbie, Wólka Łabuńska oraz kościół w Komarowie. Parafia liczyła 7475 parafian 152. W 1905 roku utworzono parafię Świętej Trójcy w Komarowie. Parafię erygował biskup Franciszek Jaczewski (dotychczas brak dokumentu potwierdzającego ten fakt, należy sprawdzić w archiwum dokumentację parafii Łabunie z tego okresu i późniejszego, czy zawierają adnotacje dotyczące parafii Łabunie) 153. 15 sierpnia 1905 roku odbyła się wielka procesja pod przewodnictwem księdza Stanisława Furmanika ze wszystkimi chorągwiami kościelnymi i sztandarem Polski z godłem i wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Procesja szła do Komarowa Wsi, aż do figury powstańczej. Wśród uczestników procesji było wielu, którzy po raz pierwszy zobaczyli sztandar Polski. Następstwem procesji była rewizja kościoła i plebanii dokonana przez naczelnika powiatu w obecności dziekana tomaszowskiego Ludwika Szumiata. Szukano sztandaru ale bezskutecznie, gdyż po zakończeniu procesji przewidując kolejne wypadki sztandar spalono 154. Z innego źródła wiadomo, że w listopadzie 1905 roku w Komarowie-Osada odbyła procesja ze sztandarem Polski i chorągwiami kościelnymi, w której uczestniczyło około 146 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 292. 147 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII). 148 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 313, 316; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 2, 38, 75. 149 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 109, 110; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 7, 53, 104, 155, 194; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 21, 46, 75, 108. 150 Spis DL 1906, s. 66-67. 151 Spis DL 1906, s. 66-69. 152 Spis DL 1906, s. 68-69. 153 M.in. KZSP T8Z17, s. 21. 154 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 21 dwóch tysięcy chłopów. Głównym inspiratorem i organizatorem tej manifestacji był ks. Stanisław Furmanik 155. W 1905 roku w Komarowie manifestowano przy poświęceniu pomnika (jakiego?) 156. Pieczęć 4 Rok 1906. Odcisk pieczęci urzędowej dziekana tomaszowskiego (Księga urodzeń, 1901-1906). W 1905 roku w gminie Komarów było 13196 mieszkańców, w tym 6843 katolików, 3281 prawosławnych 157. W 1906 roku powstało w Komarowie Stowarzyszenie Żywego Różańca, do którego należało w 1908 roku 120 mężczyzn i 780 kobiet 158. W tym roku powstało także koło Macierzy Szkolnej w Komarowie, którego prezesem był ks. Stanisław Furmanik a sekretarzem Ludwik Tomaszewski 159. 25 stycznia 1907 roku generał-gubernator (względnie gubernator lubelski) nie zgodził się przenieść etatu wikariusza z parafii Wożuczyn w powiecie tomaszowskim do kościoła filialnego w Komarowie 160. Z inicjatywy księdza Stanisława Furmanika, pod pretekstem wycieczki religijnej, w maju 1908 roku odbyły się zebrania (w lesie między wsiami: Wolica i Siemierz) mieszkańców wsi Księżostany. Podczas zebrania śpiewano polskie pieśni patriotyczne i noszono sztandar, na którym jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej i Orzeł Biały. Sztandar ksiądz bardzo starannie chowa 161. Ksiądz Stanisław Furmanik urządził w 1908 roku procesję na Boże Ciało, z muzyką i strażą honorową oraz z dwukolorowymi rozetkami (prawdopodobnie biało-czerwonymi), po całym Komarowie. Należy dodać, że w całym powiecie tomaszowskim procesje odbywały się po cmentarzach 162. W 1908 roku położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła, którego budowę ukończono w 1911 roku. 155 KAO, s. 258. 156 Tomczyk Józef (1913-1991), Narastanie świadomości narodowej w Lubelskiem w latach 1864-1917 w świetle akt Kancelarii Gubernatora Lubelskiego, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia Vol. 48 (1993), s. 158. 157 Grabski Władysław (1874-1938), oprac., Rocznik statystyczny Królestwa Polskiego. 1913, R.2, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa, 1914, dział I, s. 43. 158 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 159 Rozwój 1906, Nr 244, s. 3. 160 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 85. 161 Kubicki ½, s. 376. 162 Kubicki ½, s. 64.

22 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 19 stycznia 1909 roku, o godzinie 6 00 rano, wybuch pożar z niewiadomej przyczyny i doszczętnie spalił synagogę i dom modlitewny, ucierpiały także sąsiednie zabudowania 163. 29 lutego 1909 roku otworzono w Komarowie oddział pocztowy, dla operacji pieniężnych i korespondencji rekomendowanej 164. W 1909 roku w gminie Komarów (pow. tomaszowski) było 13522 mieszkańców, w tym 6954 katolików, 3327 prawosławnych. Gmina obejmowała powierzchnię 19225 morgów. W dawnym mieście Komarów było 4229 mieszkańców, w tym 1036 katolików, 147 prawosławnych i 3046 Żydów. Natomiast gmina Łabunie (pow. zamojski) miała 6376 mieszkańców, w tym 6146 katolików i 116 prawosławnych i miała powierzchnię 16362 morgów 165. Ksiądz Marian Sobieszczański odprawiał w czasie świąt wielkanocnych (zapewne w 1909 roku) uroczyste nabożeństwo o pozostanie Chełmszczyzny w granicach Królestwa Polskiego 166. 8 czerwca 1911 roku do sakramentu I Komunii świętej przystąpiło 132 dzieci 167. 11 listopada 1911 roku biskup lubelski Franciszek Jaczewski wyraża zgodę dziekanowi foralnemu tomaszowskiemu ks. Julianowi Bogutynowi (administratorowi parafii Tomaszów) na poświęcenie nowego kościoła w Komarowie 168. 163 Kurier 1909, Nr 18, s. 3. 164 Kurier 1909, Nr 57, s. 3. 165 Grabski Władysław (1874-1938), oprac., Rocznik statystyczny Królestwa Polskiego. 1913, R.1, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa, 1914, dział I, s. 23, 33. 166 Kubicki ½, s. 223. 167 Wojda, s. 29. 168 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 23 Dokument 1 Rok 1911, 11 listopada. Zgoda biskupa lubelskiego Franciszka Jaczewskiego na poświęcenie nowego kościoła w Komarowie 169. 169 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

24 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Franciscus Jaczewski Dei miseratione et Apostolicae Sedis gratia Episcopus Lublinensis 170 Admodum Reverendo Juljano Bogutyn Ecelesiae parochialis in oppido Tomaszów administrator, et Decano Foraneo decanatus Tomaszoviensis Salutem in Domino! Ut liceat Tibi vel alio sacerdoti de Tuo tamen scitu et consensu benedicere novam Ecclesiam in pago Komarów servatis servandis in rituali Romano praescriptis praesentibus damus et concedimus facultatem. In quorum fidem etc. Datum ut supra. Franciszek Jaczewski - Bożego miłosierdzia i łaską stolicy apostolskie 171 j biskup lubelski Wielce Wielebny Julian Bogutyn administrator kościoła parafialnego w mieście Tomaszów, dziekan foralny dekanatu tomaszowskiego Pozdrowienia w Bogu! Jak zezwala się Tobie lub innemu księdzu za Twoją wiedzą i zgodą poświęcić nowy kościół we wsi Komarów z zachowaniem tego co miało być zachowane w obrządku rzymskim postanowienia niniejszego dajemy zgodę. Na dowód czego itd. 172. Data jak wyżej. W 1911 roku kościół filialny w Komarowie obsługiwał osadę Komarów oraz wsie Antoniówka Nowa, Antoniówka Stara, Huta Komarowska, Janówka, Krzywystok, Krzywystok-Kolonia, Księżostany, Księżostany-Kolonia, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka 173. Pieczęć 5 Rok 1911, 28 sierpnia/10 września. Odcisk pieczęci Urzędnika (wikariusza urzędującego w Komarowie) Stanu Cywilnego w Komarowie. 170 Podobnie określał się biskup Marian Leon Fulman, np. w aktach synodu diecezji w 1928 roku tak zapisano: MARIANUS LEO FULMAN - DEI MISERATIONE ET S. SEDIS APOSTOLICAE GRATIA EPISCOPUS LUBLINENSIS. 171 Względnie: z Bożej i św. Stolicy Apostolskiej łaski biskup lubelski. 172 Na dowód czego stawiam pieczęć i własnoręcznie się podpisuję. 173 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 25 Dokument 2 Rok 1911, 28 sierpnia/10 września. Podpis i pieczęć urzędnika Urzędu Stanu Cywilnego w Komarowie pod informacją o statystyce kościoła filialnego w Komarowie za rok 1910 sporządzony przez wikariusza parafii Łabunie (urzędującego w Komarowie) ks. Antoniego Szydoczyńskiego (należy zwrócić uwagę na przekreślenie słowa administrator i dopisanie słowa wikariusz ) 174. W 1911 roku w okolicach Komarowa dominowały domy skierowane przodem do drogi, z drzwiami po środku. Drewniane ściany chat były wylepione gliną i wybielone. Domy posiadały duże okna (w stylu miejskim) 175. W 1911 roku w Komarowie funkcjonował Oddział Pocztowo-Telegraficzny 176. W 1912 roku powstało w Komarowie Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe, tylko dla chrześcijan 177. W 1914 roku do dekanatu tomaszowskiego należały następujące parafie: Chodywańce, Dub, Dzierążnia, Gródek, Łaszczów, Nabróż, Rachanie, Rzeplin, Tomaszów (wraz z kościołem filialnym w Suścu), Tyszowce, Wożuczyn oraz kościół filialny Komarów. Kościół w Komarowie (dekanat tomaszowski, gubernia chełmska) należał jako filialny do parafii Łabunie (leżącej w dekanacie zamojskim) 178. 6 (?) sierpnia 1914 roku Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Rosji. W związku z przygranicznym położeniem Komarowa, Zamościa i innych okolicznych miejscowości wchodzących w skład Rosji z Galicją wchodzącą w skład Austro-Węgier działania wojenne objęły te miejscowości od początku konfliktu. Na wskazanych terenach walczyły ze sobą 4. Armia Austro-Węgierska gen. Moritza von Auffenberga [Moritz Freiherr von Auffenberg] i 5. Armia Rosyjska gen. Paula von Plehwego 179. 16 sierpnia 1914 roku, na południe od Komarowa, Rosjanie wypędzili Austriaków z okopów pod wsiami Janówka, Komarów, Huta-Komarowska. Austriacy pozostawili wiele dział i amunicji. Walki były tutaj bardzo ciężkie, trupów poległych nie usuwano w ciągu kilku dni. Powietrze przesiąknięte było zapachem trupim. Na polach leżała taka masa zabitych, iż w kilku miejscach nie było gdzie stąpić. 17 sierpnia 1914 roku dowódca rosyjski rozkazał wykopać dwie braterskie mogiły: dla Rosjan i Austriaków. Część zabitych rzucono do mogił, lecz zasypać ich nie można było wówczas, gdyż znowu trzeba było rozpocząć walkę. 18 sierpnia 1914 roku Rosjanie musieli wycofać się, ale dnia następnego znowu te tereny przeszły w ręce rosyjskie 180. W dniach 26 sierpnia 2 września 1914 roku rozegrała się tzw. 1. bitwa pod Komarowem, która zasięgiem obejmowała także m.in. Zamość. Bitwę tą wygrała armia 174 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 175 Moszyński Kazimierz, Budownictwo ludowe w okolicy Zamościa, Teka Zamojska, Zamość, 1920, Nr 2, s. 29. 176 KAL 1912, s. 70. 177 Kurier 1912, Nr 152, s. 4. 178 Spis DL 1915, s. 47-49; Chełmska, s. 279. 179 Koprukowniak Albin (1929-), Witusik Adam Andrzej (1940-), redakcja, Zamość: z przeszłości twierdzy i miasta, Lublin, 1980, s. 201, 202. 180 ZLub 1914, Nr 269, s. 1.

26 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie austriacko-węgierska. Po tej bitwie generał Moritz von Auffenberg otrzymał od cesarza Austrii Franciszka Józefa I [Franz Joseph I] tytuł hrabiego von Komarów [von Komarow] 181. Komarów po tych działaniach nie był zrujnowany, miał tylko nieliczne ślady walk 182. Katalog duchowieństwa i kościołów z 1915 roku [stan na 1914 rok] podaje informację, że kościół w Komarowie był drewniany pod wezwaniem św. Trójcy (Ecclesia lignea SSS. Trinitatis) 183. Wiadomo, że kościół w tym czasie był już murowany. Mapa 1 Fragment mapy: Grabowiec, Władimir-Wołyński, Tyszkowce, Kryłów (Karte des westlichen Russlands), Berlin, 1915 (1:100000). W 1916 roku w Komarowie odbyły się misje święte 184. Rekolekcje wielkopostne w Komarowie oraz w Łabuniach, w 1916 roku, przeprowadzili księża zakonni z Galicji (podobnie jak w wielu innych parafiach diecezji lubelskiej) 185. 181 Koprukowniak Albin (1929-), Witusik Adam Andrzej (1940-), redakcja, Zamość: z przeszłości twierdzy i miasta, Lublin, 1980, s. 201, 202. 182 Koprukowniak Albin (1929-), Witusik Adam Andrzej (1940-), redakcja, Zamość: z przeszłości twierdzy i miasta, Lublin, 1980, s. 204. 183 Spis DL 1915, s. 48. 184 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 185 ZLub 1916, Nr 95, s. 6.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 27 Pieczęć 6 Rok 1916. Odcisk pieczęci urzędowej dziekana tomaszowskiego (Księga urodzeń, 1916-1925). W 1916 roku Komarów leżał w gminie Komarów i powiecie tomaszowskim a poczta była w Tomaszowie. Łabunie leżały w gminie Łabunie i powiecie zamojskim a pocztę miały w Zamościu 186. 3 maja 1916 roku na domach w Komarowie powiewały sztandary narodowe. O godzinie 10 00 w miejscowym kościele ks. proboszcz Marian Sobieszczański odprawił uroczyste nabożeństwo. Podczas nabożeństwa chór kościelny śpiewał pieśni kościelno-narodowe. Na uroczyste nabożeństwo nauczyciele z okolicznych wiosek przyprowadzili dzieci ze sztandarami. Po nabożeństwie obyła się procesja ze sztandarem narodowym oraz ze specjalnie przygotowanym na ten dzień dębowym krzyżem. W miejscu usytuowania krzyża [brak wiedzy o miejscu] ks. Marian Sobieszczański wygłosił przemówienie na temat konstytucji. Następnie, w sali szkolnej, odbyła część artystyczna z występami dzieci 187. W maju 1916 roku w Komarowie a także w Tomaszowie (oraz pod Tomaszowem wśród ewakuowanych z Wołynia) panuje tyfus. W tym miejscowościach są stali lekarze 188. W 1917 roku do sakramentu I Komunii świętej przystąpiło 120 dzieci 189. Podczas I wojny światowej została zniszczona biblioteka działająca przy kościele, którą po wojnie nie odtworzono 190. W 1918 roku parafia Łabunie należała do dekanatu zamojskiego a kościół filialny w Komarowie do dekanatu tomaszowskiego. Kościół parafialny liczył 7466 parafian 191. Parafia w Komarowie została erygowana przez biskupa lubelskiego Mariana Leona Fulmana w 1918 roku 192. 186 Ortsverzeichnis für das österr.-ungar. Okkupationsgebiet in Polen, Wien, 1916, s. 86, 95. 187 ZLub 1916, Nr 280, s. 2. 188 ZLub 1916, Nr 264, s. 2. 189 Wojda, s. 29. 190 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 191 Spis DL 1919, s. 58. 192 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 (karta - ankieta do katalogu).

28 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 2 Rok 1918 (prawdopodobnie). Biskup Marian Leon Fulman podczas wizytacji kościoła filialnego w Komarowie (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Kościół w Komarowie w 1918 jak i jeszcze w 1919 roku był kościołem filialnym parafii Łabunie (BMV de Monte Carmelo et s. Dominicus C) 193. 5 marca 1918 roku utworzono ponownie kółko rolnicze w Komarowie, które działało już przed wojną. Utworzono także nowe kółko rolnicze w Ruszczyźnie a także w Dubie, Perespie i Rachaniach 194. 3. Parafia rzymskokatolicka Świętej Trójcy w Komarowie, 1920-2015 3.1. Dzieje parafii, XX wiek Parafia Komarów w dekanacie tomaszowskim diecezji lubelskiej 31 sierpnia 1920 roku w bitwie pomiędzy polską 1. Dywizją Jazdy a bolszewicką 1. Armią Konną Siemiona Budionnego zginęli m.in. z 9. Pułku Ułanów 7. Brygady Jazdy: por. Adolf Lachowicz, por. Zdzisław Niesiełowski, por. Stefan Ostrowski, ppor. Bolesław Magierowski, wachmistrz Bolesław Ziemba oraz 50 ułanów; z 2. Pułku Szwoleżerów 7. Brygady Jazdy: ppor. Stanisław Miłaszewski, ppor. Tadeusz Różański, ppor. Stefan Strzałkowski i 40 szeregowców; z 8. Pułku Ułanów zginęło 3 ułanów (w bitwie popołudniowej) 195. Ponadto z 1 pułku ułanów 6. Brygady Jazdy zginął jeden oficer i 18 ułanów 196. Prawdopodobnie w 1920 roku przebywał m.in. w Księżostanach duchowy opiekun 193 Chlebowski Bronisław, Zamość, ordynacja Zamoyskich i powiat zamojski, Teka Zamojska, Zamość, 1919, Nr 1, s. 12; Spis 1919, s 58, 59. 194 ZLub 1918, Nr 198, s 2. 195 Brzezowski Henryk (płk w st. sp.), Bitwa pod Komarowem, jak ja ją widziałem, Przegląd Kawaleryjski, R. 11, Nr 1 (99), Warszawa, 1934, s. 30, 37. 196 Pragłowski Aleksander (płk dypl.), Bitwa 1. Dywizji Jazdy pod Komarowem, Przegląd Kresowy R. 12, Nr 12 (122), Warszawa, 1935, s. 684.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 29 drużyn strzeleckich pomocniczy biskup lwowski Władysław Bandurski. Po śmierci biskupa w 1932 roku, oddział strzelecki z Księżostan ufundował pomnik ku uczczenia biskupa, który był także honorowym kapelanem Legionów Polskich. Zdjęcie 3 Rok 1931. Biskup Władysław Bandurski (żródło: Biskup Władysław Bandurski w rocznicę 25-lecia święceń biskupich 197, Wilno, 1931, s. 19; foto: L. Siemaszko). 20 lutego 1921 roku zostało założone w parafii Stowarzyszenie Apostolstwa Modlitwy, do którego należało 450 parafian 198. 20 sierpnia 1921 roku został założony III Zakon Świętego Franciszka przez ks. proboszcza Józefa Mastalerza na mocy delegacji udzielonej przez o. Zygmunta Janickiego przeora z Krakowa i zezwolenia biskupa Mariana Leona Fulmana 199. 30 września 1921 roku w gminie Komarów (powiat tomaszowski) było 1697 budynków mieszkalnych i 44 przeznaczonych na cele mieszkalne, 10959 mieszkańców (w tym 5348 mężczyzn, 5611 kobiet). 7848 mieszkańców było wyznania rzymskokatolickiego, 1172 prawosławnego, 1934 mojżeszowego, 5 greckokatolickiego. 9106 mieszkańców było narodowości polskiej, 1558 żydowskiej, 282 rusińskiej, 8 rosyjskiej, 4 czeskiej, 1 szwajcarskiej 200. Tabela 1 Wykaz miejscowości gminy Komarów wg stanu na dzień 30 września 1921 roku 201 L.p. Nazwa miejscowości Rodzaj miejscowości Liczba budynków przeznaczonych mieszkalnych na cele mieszkalne Liczba mieszkańców 1 Antoniówka Nowa kolonia 40 256 2 Antoniówka Stara kolonia 24 173 197 Prawa: Domena publiczna (Public domain). 198 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 199 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 200 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 4, Województwo lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 1924, s. 105. 201 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 4, Województwo lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 1924, s. 105.

30 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 3 Berestki kolonia 4 Halinów folwark 2 45 5 Huta Komarowska wieś 16 105 6 Janówka Wschodnia wieś 83 457 7 Janówka Zachodnia wieś 67 13 472 8 Kadłubiska kolonia 53 1 306 9 Komarów osada miejska 441 2895 10 Komarów wieś 113 614 11 Komarów Dolny kolonia 26 145 12 Kozia Wola wieś 27 179 13 Kraczów [Kraczew] folwark 2 21 14 Kraczów [Kraczew] leśniczówka 1 9 15 Kraczów [Kraczew] wieś 25 163 16 Krzywostok folwark 5 102 17 Krzywostok wieś 27 134 18 Księżostany kolonia 66 1 401 19 Księżostany wieś 23 18 238 20 Obszarek kolonia 15 106 21 Ruszczyzna kolonia 28 168 22 Siemierz folwark 3 39 23 Siemierz wieś 117 709 24 Śniatycze wieś 101 1 597 25 Wolica Brzozowa wieś 99 608 26 Wolica Śniatycka kolonia 67 5 425 27 Wolica Śniatycka wieś 38 197 28 Wożuczyn folwark 15 304 29 Wożuczyn wieś 113 4 699 30 Wyhoda osada młyńska 3 14 31 Zwiartówek wieś 57 1 378 W 1922 roku przy kościele działały: Bractwo Różańcowe, Apostolstwo Modlitwy i III Zakon Świętego Franciszka 202. W 1922 roku do parafii Komarów należały następujące miejscowości: miasto Komarów, Antoniówka Nowa, Antoniówka Stara, Górne (zapewne chodziło o Komarów Górny?), Huta Komarowska, Komarów-Wieś, Krzywystok, Księżostany, Ruszczyzna, Wolica 202 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 31 Brzozowa, Wolica Śniatycka 203. Pod koniec 1922 roku zorganizowano w Komarowie Koło Młodzieży Wiejskiej 204. 14 kwietnia 1923 roku w kościele komarowskim ks. Józef Mastalerz odprawił nabożeństwo żałobne za duszę śp. ks. prałata Budkiewicza zamordowanego w haniebny sposób przez bolszewików. W nabożeństwie wzięła udział młodzież ze wszystkich szkół parafii Komarów. Oddano część kapłanowi, który zginął za sprawę rodaków i za wiarę ojców na obczyźnie. Zebrane pieniądze na tacę w tym dniu (100000 marek polskich) przeznaczono na salę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim im. ks. Budkiewicza 205. W 1923 roku powstało w Komarowie Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej 206. 3 maja 1923 roku o godz. 10 00 ks. proboszcz Józef Mastalerz odprawił uroczyste nabożeństwo. W nabożeństwie uczestniczyły dzieci ze wszystkich szkół parafii Komarów. Po nabożeństwie zaśpiewano Serdeczna Matko i barwny pochód z chorągiewkami przeszedł do pobliskiej figury, gdzie ks. J. Mastalerz nakłaniał do wspólnej pracy nad budową Ojczyzny. Przemawiali także St. Cebula i W. Kołodziejczyk, którzy zapoznali zebranych z konstytucją z 1791 roku 207. 6 maja 1923 roku staraniem Zarządu Szkoły w Komarowie urządzono wieczór dla uczczenia 132. rocznicy Konstytucji 3 Maja. Podczas wieczoru zaprezentowano m.in. pieśni patriotyczne w wykonaniu chóru, przedstawienia historyczne. Na zakończenie wieczoru zaśpiewano Rotę. Podczas wieczoru zebrano 250000 marek polskich, które przeznaczono na bibliotekę uczniowską 208. W maju 1923 roku Sejmik Powiatu Tomaszowskiego pozytywnie zaopiniował wyłączenie z powiatu tomaszowskiego nowo powstałej gminy Niewirków i włączenie jej do powiatu zamojskiego (w skład gminy miały wejść m.in. Śniatycze, Wolica Śniatycka, Dub, Białowody Kolonia) 209. Pieczęć 7 Rok 1923, 31 sierpnia. Odcisk pieczęci Urzędnika Stanu Cywilnego r.k. Parafii Komarów 210. 4 kwietnia 1925 roku w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie obyło się 203 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 204 Sprawozdanie Związku Kółek Rolniczych Województwa Lubelskiego za 1922 rok, rok działalności szósty, Lublin, 1923, s. 99. 205 ZTom 1923, Nr 3(27), s. 7. 206 OgniwoAKDL 1934, Nr 1, s. 38. 207 ZTom 1923, Nr 3(27), s. 8. 208 ZTom 1923, Nr 3(27), s. 8. 209 ZTom 1923, Nr 2(26), s. 2. 210 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

32 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie losowanie pobojowisk wojen 1918-1920, z których będą wydobyte zwłoki Nieznanego Żołnierza, mające spocząć na Placu Saskim w Warszawie. Wśród 15 pobojowisk znalazło się pobojowisko Komarów (30 sierpnia 1920). Wylosowano pobojowisko Lwów (listopad 1918-marzec 1919) 211. W 1925 roku parafia Komarów należała do dekanatu tomaszowskiego (powiat tomaszowski). Do dekanatu tomaszowskiego należały także parafie Chodywańce, Dzierążnia, Gródek, Łosiniec, Podhorce, Rachanie, Susiec, Tarnawatka, Tomaszów 212. W 1925 roku do parafii Komarów należały m.in. następujące miejscowości Antoniówka Stara, Antoniówka Nowa, Budy Dzierążyńskie (współcześnie Budy), Huta Komarowska, Janówka, Komarów-Osada, Komarów Przedmieście, Komarów-Wieś, Komarów Dolny, Komarów Górny, Krzywystok, Księżostany, Obszarek, Ruszczyzna, Ruszczyzna Kolonia, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka 213. W 1926 roku do III Zakonu Świętego Franciszka należało 180 osób 214. Zdjęcie 4 Rok 1928, maj/czerwiec. Kraków. Wycieczka 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Komarowie na platformie podczas zwiedzania Pałacu Prasy (Ilustrowany Kuryer Codzienny 1928, Nr 152, s. 10). W maju lub na początku czerwca 1928 roku grupa uczniów 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Komarowie wraz z opiekunami zwiedzała Kraków. Uczestnicy wycieczki wskazali dziennikarzowi Ilustrowanego Kuryera Codziennego na drogie bilety 211 Warszawianka 1925, Nr 95, s. 4. 212 IWL 1925, s. 107; Schematyzm 1925, s. 129. 213 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X). 214 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 33 kolejowe, co wielu chętnym uniemożliwiło udział w tej wycieczce 215. Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Janówce (gmina Komarów) podczas ulicznych kwest (3 i 29 czerwca, 8 lipca 1928 roku) przeprowadzonych w Komarowie, Tarnawatce i Wożuczynie zebrało na rzecz straży 359 zł 216. Wojewoda lubelski, 12 lipca 1928 roku, zarejestrował dwa stowarzyszenia w gminie Komarów: Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Wolicy Brzozowej, Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Śniatyczach 217. Rada Gminy Komarów podjęła 30 października 1928 roku uchwałę o budowie remizy strażackiej w Komarowie. Powołano w tej sprawie komisję w składzie ks. proboszcza Józefa Mastalerza (radnego), doktora Włodzimierza Martinca, Biernackiego, Franciszka Wysłockiego (radnego) i Szulmana Gecla 218. 2 stycznia 1929 roku Lubelski Urząd Wojewódzki zarejestrował stowarzyszenia w Komarowie: Kółko Myśliwskie, Towarzystwo Rzemieślnicze a w Siemierzu (gm. Komarów) Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej 219. 12 listopada 1929 roku Lubelski Urząd Wojewódzki zarejestrował stowarzyszenie w Wożuczynie (gmina Komarów): Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej 220. 215 IKCodz 1928, Nr 152, s. 10. 216 LDW 1928, Nr 34, s. 839. 217 LDW 1928, Nr 42, poz. 427, s. 1006. 218 APL UW, sygn. 35/403/0, k. 2, 9. 219 LDW 1931, Nr 10, po. 107, s. 166. 220 LDW 1931, Nr 16, po. 150, s. 281.

34 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 5 Rok 1930 (około). Grupa parafian z ks. proboszczem Józefem Mastalerzem. W pierwszym rzędzie od lewej: Jan Wojda (Komarów), ks. proboszcz Józef Mastalerz, Kantor (Antoniówka), Andrzej Grabowski (Krzywystok). W drugim rzędzie od lewej: Stanisław Leżański (Komarów-Wieś), Bronisław (Bolesław) Masłowski (ur. 1900; Komarów-Wieś), Typek (Janówka), n, Stanisław Przyczyna (Księżostany), Kukiełka (Huta Komarowska). Zdjęcie ze zbiorów Barbary Szajewskiej-Stępniak, zam. w Sobieszczanach, parafia św. Bartłomieja Apostoła w Niedrzwicy Kościelnej; wnuczki Bronisława (Bolesława) Masłowskiego, który był mieszkańcem miejscowości Komarów-Wieś). Opis zdjęcia: Zenon Szajewski (Komarów-Wieś), Emilia Barteczko (Komarów-Wieś), Franciszek Wysłocki. Zdjęcie 6 Rok 1930 (około). Grupa parafian z ks. proboszczem Józefem Mastalerzem. W pierwszym rzędzie od lewej siedzą: n, ks. proboszcz Józef Mastalerz, Władysław Siek (Komarów), Paweł Kowalski (Janówka), Bronisław (Bolesław) Masłowski. Obok siedzących stoi po lewej: n. W drugim rzędzie od lewej stoją: Ślusarczyk (Ruszczyzna), n, Nowak, Wiktor Źwiernik (Komarów, identyfikacja z pewnymi wątpliwościami), n, n, Wlaź (Janówka). Chłopcy od lewej: Antoni Źwiernik (prawdopodobnie syn Wiktora, ur. 1918), n. Zdjęcie ze zbiorów Barbary Szajewskiej-Stępniak. Opis zdjęcia: Zenon Szajewski (Komarów- Wieś), Emilia Barteczko (Komarów-Wieś), Franciszek Wysłocki. W 1931 roku parafia pod wezwaniem Świętej Trójcy w Komarowie należała do dekanatu tomaszowskiego diecezji lubelskiej. Skład dekanatu był taki sam jak w 1925 roku 221. Według stanu na 1 czerwca 1931 roku gmina Komarów należała do powiatu tomaszowskiego. Powierzchnia gminy wynosiła 10166 ha a ludność 12892 222. 221 Spis DL 1931, s. 91-93. 222 LDW 1931, Nr 17, poz. 170, s. 386.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 35 W 1931 roku w Komarowie była ręczna centrala (z centralną baterią) pracująca w dni powszechne w godz. 8 00-12 00 i 15 00-18 00, w dni świąteczne 9 00-11 00 i 15 00-16 00. W Komarowie telefony posiadały instytucje: Urząd Gminy w Komarowie (nr telefonu 2; ulica Rynek), Posterunek Policji Państwowej w Komarowie (nr 3; ul. Rynek), Kierownictwo 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Komarowie (nr 1; z możliwością połączenia się z kierownikiem szkoły; ul. 3 Maja) oraz osoba prywatna Jan Jachymek (zam. przy ulicy 3 Maja; nr telef. 6) 223. W 1932 roku parafia Komarów należała do diecezji lubelskiej i miała 5100 parafian 224. Diecezja lubelska należała do prowincji warszawskiej. 21 lutego 1932 roku uroczyście otwarto Uniwersytet Niedzielny w Komarowie przy 7- klasowej Publicznej Szkole Powszechnej im. Henryka Sienkiewicza w Komarowie. Wykłady prowadzili: Aleksander Mikulski (kierownik szkoły), ks. proboszcz Józef Mastalerz, W. Chróścielówna (nauczycielka), Władysław Bałka (nauczyciel), L. Czok (sekretarz gminy), Tadeusz Tomaszewski (magister farmacji), dr Władysław Martiniec, dr. M. Falber 225. 12 marca 1932 roku odbyła się w Komarowie rejonowa konferencja oświaty pozaszkolnej dotycząca uniwersytetów niedzielnych 226. 13 marca 1932 roku odbyły się kolejne wykłady Uniwersytetu Niedzielnego w Komarowie. Referaty wygłosili m.in. instruktor oświaty pozaszkolnej Aleksander Gaździcki (temat referatu Rodzice a młodzież dorastająca ), aptekarz Tadeusz Tomaszewski (referat z zakresu gazownictwa), lekarz weterynarii Gering (o wściekliźnie). Zajęcia zakończył inspektor szkolny Bolesław Pontek. W zajęciach wzięło udział około 250 osób 227. Cech szewców i cholewkarzy w Tyszowcach obejmował zasięgiem działania gminy: Tyszowce, Komarów, Telatyn, Poturzyn i Łaminów (?) i skupiał 46 członków. Zatem i szewcy z Komarowa tworzyli sławę Tyszowiec w zakresie butów 228. W 1933 roku przed Świętem Morza, przypadającym 29 czerwca (w czwartek), biskup Marian Leon Fulman wydał odezwę, w której polecił księżom pouczyć z ambon wiernych o polskości Pomorza i o historycznych oraz gospodarczych prawach Polski do wybrzeża bałtyckiego. Ponadto polecił aby 29 czerwca o godz. 10 uderzono w dzwony we wszystkich kościołach i aby to 15-minutowe dzwonienie głosiło wiernym, iż nie damy ziemi, skąd nasz ród 229. W dawnej parafii Łabunie, 15 sierpnia 1933 roku, poświęcono dwa sztandary Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej (męskiego, żeńskiego). Uczczono także rocznicę Cudu nad Wisłą 230. W 1933 roku w Komarowie istniał oddział Ligi Morskiej i Kolonialnej i miał 17 członków zwyczajnych i 18 popierających 231. W Komarowie działa Akcja Katolicka, funkcjonował zarząd parafialny tej akcji (1933- ) 232. 15 października 1933 roku odbyła się uroczystość poświęcenia sztandaru Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Komarowie (męskiego i żeńskiego) i 10. rocznicy 223 Spis abonentów Państwowych o Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r., Warszawa, s. 194. 224 Borowski Marian, Adresowa Książka Parafialna, Kraków, 1932, s. 70. 225 KL 1932, Nr 68, s. 3. 226 KL 1932, Nr 79, s. 5. 227 KL 1932, Nr 79, s. 5. 228 II Sprawozdanie Izby Rzemieślniczej w Lublinie za Rok 1931, Lublin, 1932, s. 44. 229 KN 1933, Nr 8, s. 2. 230 OgniwoAKDL, Nr 1, s. 36. 231 Sprawozdanie Okręgu Lubelskiego Ligi Morskiej i Kolonialnej w Lublinie za Rok 1933, Okręg Lubelski Ligi Morskiej i Kolonialnej, Lublin, 1934, s. 44, 74. 232 OgniwoAKDL, Nr 1, s. 6.

36 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie powstania tego stowarzyszenia. Sztandar wykonały druhny stowarzyszenia a poświęcił ks. proboszcz Józef Mastalerz. Po poświęceniu sztandaru odbyła się defilada członków stowarzyszenia, w mundurach, przed przedstawicielami rady związkowej T. Lipczyńskiej, ks. Józefa Mastalerza i sympatykami stowarzyszenia. Następnie ks. proboszcz udekorował prezesa stowarzyszenia Marię Gawęcką związkowym Krzyżem Zasługi. Wieczorem odbyła się akademia. Podczas akademii referaty wygłosili: Teresa Lipczyńska, mecenas Ignacy Barski oraz J. Wysłocki z Komarowa. Chór SMP wykonał piękne pieśni pod kierownictwem organisty Antoniego Opryńskiego 233. W 1933 roku osada miejska Komarów leżała w gminie Komarów, powiecie tomaszowskim województwa lubelskiego i należała do parafii rzymskokatolickiej w Komarowie i prawosławnej w Cześnikach. Sąd grodzki był w Tyszowcach a okręgowy w Zamościu. Poczta była w Miączynie a najbliższa linia kolejowa to: Łabuńska Wola Komarów. W tym czasie Łabunie miały swoją rzymskokatolicką parafię w Łabuniach 234. W 1934 roku w Komarowie istniał oddział Ligi Morskiej i Kolonialnej (24 członków zwyczajnych, 81 popierających i 1 zbiorowy). W tym też roku w Komarowie funkcjonowało także Szkolne Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej (składające się z 85 członków) 235. W Tomaszowie Lubelskim, 12 maja 1934 roku, odbył się zjazd prezesów Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej powiatu tomaszowskiego, na zjazd przyjechali prezesi m.in. z Komarowa, Komarowa-Wsi, Janówki Zachodniej, Duba, Nabroża, Polanówki 236. 10 czerwca 1934 roku odbył się w Tomaszowie Lubelskim I Powiatowy Zlot Kół Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej. W zlocie uczestniczyło SMP z Komarowa, wraz z pocztem sztandarowym. Podczas uroczystości poświęcono nowy sztandar SMP w Tomaszowie. W programie był m.in. koncert chórów. Wystąpiły chóry, pod kierownictwem swoich organistów, z następujących miejscowości: Dzierążnia, Gródek, Komarów, Łaszczów, Podhorce, Rachanie, Rogóżno-Kolonia, Susiec, Tarnawatka, Tomaszów, Tyszowce, Majdan Sopocki 237. Akcja Katolicka w powiecie tomaszowskim zebrała, w czerwcu 1934 roku, na rzecz KUL następujące datki (w zł) z poszczególnych parafii: Tomaszów (30,72), Komarów (21), Wożuczyn (19,20), Podhorce (15,32), Tyszowce (10,44), Rachanie (10,81), Gródek (9,86), Majdan Sopocki (7,95), Susiec (8,02), Tarnawatka (6,16), Dzierążnia (2,20), Nabroż (5), Laszczów (15,10) 238. W 1934 roku powstały oddziały Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Hucie Komarowskiej, Wolicy Brzozowej i Ruszczyźnie (prezes Stanisława Walas) a także Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej w Krzywymstoku 239. Według stanu na 1 stycznia 1935 roku w Łabuniach istniał oddział Katolickiego Stowarzyszenia Mężów (jeden z 56 działających na terenie diecezji lubelskiej) 240. 26 maja 1935 roku mszę prymicyjną odprawił ks. Władysław Chmiel (salezjanin pochodzący z Księżostan). W 1935 roku powstały oddziały Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Księżostanach, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej w Krzywymstoku, w tym też roku powstał oddział 233 OgniwoAKDL 1934, Nr 1, s. 38; OgniwoAKDL 1934, Nr 4, s. 5. 234 SKR 1933, 737, 927. 235 Sprawozdanie Okręgu Lubelskiego Ligi Morskiej i Kolonialnej w Lublinie za Rok 1934, Okręg Lubelski Ligi Morskiej i Kolonialnej, Lublin, 1935, s. 36, 85, 86. 236 OgniwoAKDL 1934, Nr 6/7/8, s. 65. 237 OgniwoAKDL 1934, Nr 9, s. 41. 238 OgniwoAKDL 1934, Nr 9, s. 43. 239 OgniwoAKDL 1934, Nr 10, s. 44, 45, 52; OgniwoAKDL 1935, Nr 1, s. 32. 240 OgniwoAKDL 1935, Nr 1, s. 14-15.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 37 Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Łabuniach 241. 27 lipca 1935 roku odbyły się wybory w gminie Komarów dwóch delegatów do zgromadzenia okręgowego z siedzibą w Zamościu (obejmującego powiaty: zamojski, biłgorajski, tomaszowski) 242. Według stanu na 1 listopada 1935 roku gmina Komarów w powiecie tomaszowskim składała się z następujących 17 gromad: Huta Komarowska (Huta Komarowska wieś), Janówka Wschodnia (wieś, kolonia, Komarówek I folwark, Komarów Górny II kolonia, Komarów Dwór Wschodni kolonia, Podkarolówka? kolonia), Janówka Zachodnia (wieś, kolonia, Komarów Dwór Zachodni kolonia), Komarów-Wieś (wieś, Gmitryk kolonia, Komarów Dolny kolonia, Krzywystok Nr 1 kolonia, Komarów Pustki kolonia, Grunta państwowe), Komarów Osada (Komarów osada, Komarów Dolny folwark, Komarówek VI kolonia, Krzywystok kolonia, Wolica Brzozowa A kolonia, Wolica Brzozowa Grabiny kolonia, Wolica Brzozowa-Mieszczanie kolonia, Obszarek kolonia, Komarów Dolny II kolonia, Komarów Górny II kolonia), Kraczew (wieś, folwark, Kraczew Pustki kolonia), Krzywystok (wieś, folwark), Księżostany Wieś (wieś), Księżostany Kolonia (Księżostany kolonia, Grunta państwowe), Ruszczyzna (kolonia), Siemierz (Siemierz A wieś, Siemierz B wieś, Komarów-Górny I kolonia, Siemierz A kolonia, Siemierz B kolonia, Siemierz Horoszcze kolonia, Siemierz Pustki kolonia, Siemierz Zubówka kolonia, Kalinów kolonia Siemierz AB folwark), Śniatycze (wieś, kolonia, Zagajki kolonia, Pustki z Krzywulą kolonia, Majdan Śniatycki kolonia, Kadłubiska I kolonia, Kadłubiska II kolonia, Śniatycze II folwark, Zagajki folwark, Grunta państwowe), Wolica Brzozowa (Wolica Brzozowa wieś, Wolica Brzozowa Włościanie kolonia), Wolica Śniatycka Wieś (Wolica Śniatycka wieś, Antoniówka Nowa kolonia, Antoniówka Stara kolonia, Berestki kolonia, Berestki Krzywe kolonia), Wolica Śniatycka Kolonia (Wolica Śniatycka kolonia, Grunta państwowe), Wożuczyn (wieś, folwark, Wożuczyn-Poduchowny wieś, Kozia Wola wieś, Wożuczyn-Pustki kolonia), Zwiartówek (wieś, folwark, kolonia) 243. 11 listopada 1935 roku została otwarta strzelnica Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w Komarowie 244. W dniach 15-23 marca 1936 roku parafia przeprowadziła uliczną kwestę, podczas której zebrano 31 zł 91 gr. Zebrane środki przeznaczono na pomoc dla biednych parafian podczas Tygodnia Miłosierdzia 245. 3 czerwca 1936 roku parafię wizytował biskup Marian Leon Fulman 246. W 1936 roku w Komarowie istniał oddział Ligi Morskiej i Kolonialnej (25 członków zwyczajnych, 35 popierających i 10 zbiorowych). W tym też roku w Komarowie funkcjonowało także Szkolne Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej (składające się z 85 członków) 247. Dzięki wsparciu finasowym Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych w okręgu szkolnym lubelskim w latach 1933-1937 wybudowano szereg budynków szkolnych, w tym także w Komarowie 248. 241 OgniwoAKDL 1935, Nr 2, s. 42. 242 LDW 1935, Nr 16, poz. 130, s. 291. 243 LDW 1935, Nr 30, poz. 213, s. 585, 586. 244 Or 1935, Nr 147, s. 5. 245 LDW 1936, Nr 12, s. 202. 246 Wojda, s. 34. 247 Sprawozdanie Okręgu Lubelskiego Ligi Morskiej i Kolonialnej w Lublinie za Rok 1936, Okręg Lubelski Ligi Morskiej i Kolonialnej, Lublin, 1937, s. 134, 135. 248 Towarzystwo Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych w okręgu szkolnym lubelskim w latach 1933-1937, Lublin, 1937, s. 14, 15.

38 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 7 Rok 1936 (około). Budynek 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Komarowie (źródło: Towarzystwo Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych w okręgu szkolnym lubelskim w latach 1933-1937, Lublin, 1937, s. 15) W 1937 roku powstał oddział Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej w Wolicy Śniatyckiej oraz w Janówce Wschodniej 249. W 1938 roku parafia pod wezwaniem Świętej Trójcy w Komarowie należała do dekanatu tomaszowskiego diecezji lubelskiej. Skład dekanatu był taki sam jak w 1925 roku 250. 1 marca 1938 roku Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego ogłosiło konkurs na kierownika Publicznej Szkoły Powszechnej III st. w Komarowie 251. 26 czerwca 1938 roku odbył się akt oddania członków Akcji Katolickiej w Ruszczyźnie pod opiekę Sercu Jezusa. Pod murowaną figurą Najświętszej Maryi Panny została odprawiona msza św., podczas której kazanie wygłosił ks. Jan Soroka z Lublina. Po mszy św. ks. proboszcz Józef Masztalerz poświęcił krzyż, który miał stanąć przy figurze. Następnie wygłosił przemówienie prezes Parafialnej Akcji Katolickiej w Komarowie Bocheński 252. W 1940 roku w gminie Komarów funkcjonowały tzw. młyny zamienne, m.in. Franciszka Skowyry i spółki w Komarowie Dolnym oraz Andrzeja Kołtońskiego i spółki w Kolonii Obszarek 253. W 1941 roku okupanci zakazali śpiewania w kościołach patriotycznych pieśni 254. W 1942 roku w Komarowie funkcjonowała poczta, która była czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 8-13, 15-18 a w soboty 8-13. Na poczcie nie było publicznej rozmównicy 255. W okresie II wojny światowej funkcjonowały szkoły ukraińskie (z jednym 249 OgniwoAKDL 1937, Nr 72, s. 19; OgniwoAKDL 1937, Nr 7, s. 18. 250 Spis DL 1938, s. 88-91. 251 DUKOSL 1938, Nr 7(101), s. 179. 252 OgniwoAKDL 1938, Nr 9, s. 6. 253 NowyGłosLub 1940, Nr 163, s. 6; NowyGłosLub 1940, Nr 166, s. 6. 254 Wojda, s. 35. 255 Amtliches Fernsprechbuch für den Distrikt Lublin = Urzędowa Książka Telefoniczna dla Dystryktu Lublin, Kraków-Warszawa, 1942.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 39 nauczycielem) w: Komarowie, Wolicy Śniatyckiej 256. W okresie II wojny światowej tajne nauczanie w Komarowie prowadzili Waleria Chruściel, Janina Dorożyńska, K. Dubel, Augustyn Ignasiak, Maria Sachajko; w Wolicy Brzozowej: Kazimiera Ergetowska; w Wolicy Śniatyckiej: Helena Bratkowska, W. Turzyniecka 257. Był prowadzone liczne akcje bojowe mające na celu wypędzenie kolonistów niemieckich z Komarowa i Wolicy Śniatyckiej (w akcjach uczestniczył nauczyciel ppor. AK Wincenty Kołodziejczyk) 258. 14 grudnia 1942 roku, w okresie okupacji niemieckiej, prawie cała parafia została wysiedlona razem z księdzem proboszczem 259. Podczas pacyfikacji wykonano publiczną egzekucję 51 osób, w tym 16 kobiet i troje dzieci 260 Przez okres około półtora roku parafia nie miała proboszcza (do 12 sierpnia 1944 roku). Parafianie brali udział w mszy św. w kościele w Zamościu. Następnie od września 1943 roku parafianie chodzili na mszę św. do Wólki Łabuńskiej. Msza była odprawiana w mieszkaniu Władysława Wszoły a następnie, w okresie jesiennym, w stodole Stanisława Sęka, na klepisku 261. Pieczęć 8 Rok 1943, 15 stycznia. Odcisk pieczęci urzędowej parafii w Komarowie Sigillum Ecclesiae Parochialis Komaroviensis (ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). 256 Doroszewski Jerzy, Szkice z dziejów szkolnictwa na Lubelszczyźnie w latach okupacji niemieckiej, Lublin 2010, s. 70. 257 Doroszewski Jerzy, Szkice z dziejów szkolnictwa na Lubelszczyźnie w latach okupacji niemieckiej, Lublin 2010, s. 85. 258 Doroszewski Jerzy, Szkice z dziejów szkolnictwa na Lubelszczyźnie w latach okupacji niemieckiej, Lublin 2010, s. 73. 259 KPK T1; Osuch UTP, s, s. 14; Mysłakowski; Wojda, s. 36-37. 260 Mańkowski Zygmunt (1926-2012), Franciszek Nartłomowicz Grzmot dowódca Batalionów Chłopskich w Obwodzie Tomaszów Lubelski i jego konflikt z Armią Krajową, Annales Universitatis Mariae Curie- Skłodowska. Sectio K, Politologia. Vol. 6, Lublin, 1999, s. 251-262 261 KPK T1; Osuch UTP, s, s. 14; Mysłakowski; Wojda, s. 36-37.

40 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Dokument 3 Rok 1943, 15 stycznia. Metryka urodzenia (Geburtsurkunde) Janiny Wincentyny Jachymek mamy Franciszka Wysłockiego (ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Metryka została wystawiona w zastępstwie urzędnika stanu cywilnego przez organistę Antoniego Opryńskiego 262. 8 czerwca 1944 roku z rąk ks. Andrzeja Kostrzewy z Łabuń dzieci przyjęły pierwszą Komunię świętą w Wólce Łabuńskiej 263. 262 Informacja Franciszka Wysłockiego. 263 Wojda, s. 36.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 41 Pieczęć 9 Rok 1946, 30 marca. Odciek pieczęci urzędowej i nagłówkowej dziekana dekanatu tomaszowskiego (Księga urodzeń, 1946-1948). W 1946 roku parafia nie dysponowała kaplicami ani kościołami filialnymi (kaplice a następnie kościoły filialne powstały pod koniec XX wieku) 264. Parafia Komarów w dekanacie tyszowieckim diecezji lubelskiej 11 lutego 1947 roku 11 lutego 1947 roku biskup lubelski Stefan Wyszyński wydał dekret ustanowienia dekanatu tyszowieckiego. W jego skład weszły parafie z dekanatu tomaszowskiego: Czartowiec, Dub, Komarów, Łaszczów, Nabróż, Nowosiółki, Perespa, Rzeplin, Tyszowce, Wiszniów, Zubowice i z dekanatu hrubieszowskiego: Mircze, Oszczów, Sahryń, Turkowice. 15 kwietnia 1947 roku ks. proboszcz Piotr Kwoczyński zwraca się z prośbą do kurii o dokonanie konsekracji kościoła przez biskupa lubelskiego 265. W 1947 roku III Zakon Świętego Franciszka w Komarowie odnowił o. Wincenty wikariusz diecezjalny 266. Parafianie prenumerowali czasopisma: Rycerz Niepokalanej (wyd. ojców franciszkanów, Niepokalanów; ok. 100 egzemplarzy), Pochodnia Seraficka (Organ III Zakonu i Stowarzyszenia Franciszkańskiej Krucjaty Misyjnej, Kraków; kilka egzemplarzy). W gminie funkcjonowało siedem szkół, w tym jedna 7-klasowa 267. Od 7 września do 13 września 1947 roku odbyły się w parafii misje prowadzone przez o.o. bernardynów z Radecznicy i Przemyśla (krzyż z misji stoi na cmentarzu przykościelnym) 268. W dniach 13-15 września 1947 roku wizytował parafię biskup lubelski Stefan Wyszyński 269. Biskup przyjechał od strony Łabuń. Przy bramie biskupa przywitali: starosta tomaszowski, kierownik szkoły, prezes rady parafialnej, zarząd gminy 270. 14 września 1947 roku odbyła się uroczystość konsekracji kościoła i ołtarza głównego. Na zakończenie uroczystości biskup udzielił wiernym błogosławieństwa i ogłosił, że przedstawił Kapitule Zamojskiej ks. proboszcza Piotra Kwoczyńskiego do godności kanonika honorowego w uznaniu zasług sędziwego jubilata. W uroczystości wzięli udział m.in.: ks. Tomasz 264 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 265 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 266 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947. 267 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], opis stanu parafii na dzień 14.09.1947 sporządzony przez ks. proboszcza P. Kwoczyńskiego. 268 KPK T1; Osuch UTP, s. 7; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 269 KPK T1; Osuch UTP, s. 7; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947. 270 KPK T1; Osuch UTP, s. 7; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947.

42 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Wilczyński rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie (późniejszy biskup pomocniczy lubelski), ks. Franciszek Osuch dziekan dekanatu tyszowieckiego, diakon Jacek Żórawski, diakon Mieczysław Jachymek (pochodzący z parafii Komarów). Wówczas zamurowano w ołtarzu relikwie 271. Zdjęcie 8 Rok 1947, 14 września. Pamiątkowe zdjęcie po konsekracji kościoła. Za dziewczynkami siedzą księża, od lewej: diakon Mieczysław Jachymek, ks. Piotr Kwoczyński (proboszcz), biskup lubelski Stefan Wyszyński, ks. Franciszek Osuch (dziekan), ks. Tomasz Wilczyński (rektor seminarium), diakon Jacek Żórawski (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego, oryg. format 6x9). 271 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 43 Zdjęcie 9 Rok 1947, 14 września. Pamiątkowe zdjęcie po konsekracji kościoła (zdjęcie ze zbiorów Archiwum Państwowego w Zamościu). Zdjęcie 10 Rok 1947, 14 września. Pamiątkowe zdjęcie po konsekracji kościoła (zdjęcie ze zbiorów Archiwum Państwowego w Zamościu).

44 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 11 Rok 1947, 13 lub 14 września. Banderia przed kościołem, podczas wizytacji parafii przez biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Franciszek Wysłocki przypomina sobie, że w opowieściach rodziców i bliskich powiadano, iż witający tłum pochwycił auto z biskupem, uniósł je do góry i przeniósł kilkanaście metrów taka radość towarzyszyła owemu wydarzeniu 272. 272 Relacja Franciszka Wysłockiego.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 45 Zdjęcie 12 Rok 1947, 14 września (około). Wizytacja parafii Komarów przez biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego. Zdjęcie ze zbiorów Zbigniewa Złomańczuka ze Szczebrzeszyna (syna Leonarda organisty w Komarowie) przekazane przez Roberta Horbaczewskiego. Mała dziewczynka: Maria Złomańczuk (współcześnie żona trenera Andrzeja Strejlauła, selekcjonera reprezentacji Polski w piłce nożnej w latach 1989-1993). Biskup lubelski 14 września 1947 roku bierzmował dziatwę szkolną a następnego dnia bierzmował młodzież i starszych. Po obiedzie biskup pojechał w kierunku Zubowic 273. 273 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947.

46 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Dokument 4 Rok 1947, 15 września. Podpisy pod protokołem z wizytacji. 11 lipca 1948 roku w kościele w Komarowie odprawił mszę prymicyjną ks. Mieczysław Jachymek 274. W 1948 roku nadal działał III Zakon Świętego Franciszka (60 osób) oraz Kółko Różańcowe (23 osoby). 14 chłopców było ministrantami 275. Zdjęcie 13 Rok 1948, sierpień lub wrzesień. Pielgrzymka parafian z ks. Franciszkiem Gzikiem do Częstochowy (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). W sierpniu lub we wrześniu 1948 roku odbyła się pielgrzymka parafian z ks. Franciszkiem Gzikiem do Częstochowy. Intencja, hasło nawiedzenia sanktuarium brzmiało: O wolną Polskę (tak podaje z przekonaniem Janina Gawęda z domu Saputa, której mama 274 Osuch UTP, s. 7. 275 Wojda, s. 39.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 47 uczestniczyła w pielgrzymce) 276. Pieczęć 10 Rok 1948, 30 sierpnia. Odciek pieczęci urzędowej dziekana dekanatu tomaszowskiego. W dniach 19-20 lipca 1949 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez dziekana tyszowieckiego ks. kanonika Franciszka Osucha. W parafii funkcjonowało około 80 kółek różańcowych (w tym 12 dla mężczyzn) 277. W dniach 19-21 maja 1951 wizytację kanoniczną parafii przeprowadził biskup koadiutor lubelski Zdzisław Goliński, który przyjechał w towarzystwie alumna Lubelskiego Seminarium Duchownego diakona Cz. Wójcika. Biskupa witali wierni przy bramie w Wólce Łabuńskiej. Od bramy towarzyszyła biskupowi banderia (orszak konny) a od Krzywegostoku orszak rowerowy. W kościele przywitał gościa dziekan tyszowiecki ks. kanonik Franciszek Osuch 278. W 1951 roku czterech szkołach religii uczył ks. wikariusz Jan Urban (20 godzin tygodniowo) a w pozostałych szkołach uczyły nauczycielki, które posiadały misję kanoniczną 279. W 1952 roku w skład gminy Komarów-Osada wchodziły następujące miejscowości: Huta Komarów [Huta Komarowska], Janówka Wschodnia, Janówka Zachodnia, Komarów Dolny, Komarów Górny, Komarów-Wieś, Komarów-Osada, Kozia Wola, Krzywystok Kolonia, Krzywystok, Księżostany Kolonia, Księżostany, Ruszczyzna Kolonia, Siemierz, Śniatycze, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka, Wolica Śniatycka Kolonia (Antoniówka), Wożuczyn, Zwiartówek 280. 28 listopada 1952 roku gmina Komarow-Osada leżała w powiecie tomaszowskim. Według urzędowego wykazu miejscowości i ich nazw (sporządzonego przez PWRN w Lublinie, tj. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie) w skład gminy wchodziły gromady: Antoniówka (z miejscowościami: Antoniówka Nowa, Antoniówka Stara, Berestki, Berestki Krzywulskie wszystkie były koloniami), Huta Komarowska (Huta Komarowska wieś), Janówka Wschodnia (Janówka Wschodnia Kolonia, Janówka Wschodnia, Komarów Kolonia, Komarów Dwór Las Wschodni), Janówka Zachodnia (Janówka Zachodnia, Janówka Zachodnia Kolonia, Komarów Dwór Las Zachodni), Komarów-Osada (Komarów-Osada oraz kolonie: Obszarek, Wolica Brzozowa A, Wolica 276 Informacja Franciszka Wysłockiego. 277 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 278 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 19-21.05.1951. 279 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 19-21.05.1951. 280 DUWRNL 1952, Nr 14, poz. 102, s. 91, 92.

48 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Brzozowa Grabiny, Wolica Brzozowa Mieszczanie), Komarów-Wieś (Komarów-Wieś i kolonie Gmitryk, Komarów Pustki, Krzywystok Nr 1), Komarów Dolny (kolonie: Komarów Dolny, Komarów Dolny II, Komarów IV), Komarów Górny (kolonia Komarów Górny II), Kozia Wola (wieś Kozia Wola podlegająca pod pocztę w Wożuczynie), Kraczew (Kraczew i kolonie: Kraczew Pustki, Kraczew Kolonia), Krzywystok Kolonia, Krzywystok Wieś, Księżostany Kolonia, Księżostany Wieś, Ruszczyzna, Siemierz (wsie: Siemierz, Siemierz B i kolonie: Kalinów, Komarów Górny I, Siemierz A-B, Siemierz Horodyszcze, Siemierz Pustki, Siemierz Zubówka), Śniatycze(wieś Śniatycze oraz kolonie: Kadłubiska I, Kadłubiska II, Majdan Śniatycki, Pustki z Krzywulą, Śniatycze, Śniatycze II, Zagajki, Zagajniki), Wolica Brzozowa (wieś Wolica Brzozowa oraz kolonia Wolica Brzozowa Włościanie), Wolica Śniatycka, Wożuczyn (wsie: Wożuczyn, Wożuczyn Poduchowny oraz kolonie: Wożuczyn Kolonia, Wożuczyn Pustki; poczta Wożuczyn), Zwiartówek (wieś). Miejscowości były obsługiwane przez dwa urzędy pocztowe w Komarowe-Osadzie i w Wożuczynie 281. W marcu 1953 roku mszę św. prymicyjną odprawił ks. Henryk Józefko (pochodzący z Wolicy Brzozowej). W styczniu 1954 roku odbyła się uroczystość diamentowego jubileuszu kapłaństwa ks. doktora proboszcza Piotra Kwoczyńskiego. W uroczystościach wziął udział biskup lubelski Piotr Kałwa 282. 3 lipca 1955 roku w kościele w Komarowie odprawił mszę św. prymicyjną ks. Franciszek Krosman 283. 18 lipca 1955 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez dziekana tyszowieckiego ks. kanonika Franciszka Osucha 284. W dniach 19-20 maja 1956 roku wizytację kanoniczną parafii przeprowadził biskup lubelski Piotr Kałwa 285. Pieczęć 11 Rok 1950, 20 maja. Odcisk pieczęci biskupa Piotra Kałwy. W roku 1957 roku naukę religii w szkołach na terenie parafii prowadziło dwóch katechetów (przyjętych przez proboszcza a uczących odpowiednio 28 i 24 godziny lekcyjne) oraz ks. proboszcz, który miał 12 godzin. W parafii funkcjonowały cztery siedmioklasowe szkoły podstawowe i pięć szkół czteroklasowych. Ksiądz proboszcz zorganizował katechetom 281 DUWRNL 1953, Nr 3, poz. 3, s. 94, 95. 282 Osuch UTP, s. 3. 283 Osuch UTP, s. 9. 284 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 285 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 19-20.05.1956.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 49 dojazdy do szkół 286. W 1958 roku rekolekcje wielkopostne prowadził ojciec Hilary karmelita z Zamościa. W wyniku zachęty księdza proboszcza Wacława Cieślickiego ponad 300 wiernych zaczęło uczestniczyć w nabożeństwach pierwszopiątkowych i pierwszosobotnich każdego miesiąca. W tym też roku do pierwszej Komunii świętej przystąpiło 107 dzieci. Dzieci otrzymały książeczki, różańce, obrazki pamiątkowe, świece i medaliki. Wspólne śniadanie zakończyło uroczystość 287. We wrześniu 1958 roku odbyła się pielgrzymka parafian do Częstochowy 288. Zdjęcie 14 Rok 1958, wrzesień. Pielgrzymka parafian z ks. proboszczem Wacławem Cieślickim do Częstochowy (zdjęcie ze zbiorów Marii Wróblewskiej). 286 KPK T1. 287 KPK T1. 288 Informacja na zdjęciach przekazanych przez Marię Wróblewską zam. w Biłgoraju.

50 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 15 Rok 1958, wrzesień. Pielgrzymka parafian ks. proboszczem Wacławem Cieślickim do Częstochowy (zdjęcie ze zbiorów Marii Wróblewskiej). W 1959 roku rekolekcje wielkopostne prowadził ojciec Michał kapucyn z Lublina 289. 13 lipca 1959 roku w parafii została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez dziekana księdza kanonika Władysława Tarkowskiego 290. 6 września 1959 roku w kościele parafialnym w Komarowie odbyły się prymicje alumna Antoniego Żerebca. Na prymicję przyjechał opat Zakonu Cystersów w Szczyżycu, który wygłosił przepiękne kazanie 291. Do roku szkolnego 1960/61 nauczanie religii w szkołach prowadził ksiądz administrator/proboszcz Wacław Cieślicki, ks. proboszcz parafii Zubowice oraz dwóch katechetów (w tym Ryszard Zarębski). Od roku szkolnego 1960/61 nauczanie religii prowadził tylko ks. administrator/proboszcz parafii Komarów w jednym punkcie katechetycznym oraz w kościele w Komarowie 292. Z dniem 1 stycznia 1960 roku zniesiono gromadę Komarów i włączono do gromady 289 KPK T1. 290 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 291 KPK T1. 292 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], stan parafii Komarów na dzień 20.05.1961 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 51 Komarów-Osada 293. W dniach 20-21 maja 1961 roku odbyła się wizytacja parafii przeprowadzona przez pomocniczego biskupa lubelskiego Henryka Strąkowskiego. W uroczystościach wzięli udział także: ks. kanonik Władysław Tarkowski (dziekan tyszowiecki), ks. Feliks Przysucha (proboszcz parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Łaszczowie), ks. Stanisław Symon (proboszcz parafii Dub), ks. Wiktor Guz (proboszcz parafii Wożuczyn), ks. Witold Korsak (proboszcz parafii Dzierążnia), ks. Stanisław Melan (proboszcz parafii Krynice), ks. Andrzej Kostrzewa (proboszcz parafii Łabunie), ks. Michał Semko-Semkowicz (proboszcz parafii Zubowice, wygłosił kazanie podczas sumy 21 maja). Uroczystościom towarzyszyła orkiestra Nawrotów z Komarowa 294. Pieczęć 12 Rok 1961, 21 maja. Odcisk pieczęci biskupa Henryka Strąkowskiego. Podczas wizytacji odbyła się m.in. procesja żałobna dookoła kościoła za zmarłych parafian, bierzmowanie 403 dzieci. Biskup zwizytował kościół, budynki gospodarcze i zapoznał się z aktami kościelnymi 295. Od września 1961 roku władze zabroniły nauczania religii w szkołach w całej Polsce. Wszystkie dzieci z parafii przychodziły, w godzinach popołudniowych, do kościoła w Komarowie a także do jednego punktu katechetycznego (Wolica Brzozowa-Kolonia), gdzie nauczał ich ksiądz proboszcz 296. Od stycznia 1962 roku, za zgodą Wydziału Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Komarowie, pozwolono na nauczanie w dwóch punktach katechetycznych najdalej położonych od Komarowa, tj. w Janówce i Antoniówce (funkcjonowały tam siedmioklasowe szkoły podstawowe). Około 280 dzieci miało naukę religii, raz w tygodniu, blisko domu, w swoich wioskach. Pozostałe dzieci uczyły się w kościele lub w salce parafialnej znajdującej się na organistówce 297. 293 DUWRNL 1959, Nr 9, poz. 63, s. 98, 99. 294 KPK T1. 295 KPK T1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji kanonicznej 20-21.05.1961. 296 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], stan parafii Komarów na dzień 20.05.1961 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji kanonicznej 20-21.05.1961. 297 KPK T1.

52 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 16 Rok 2010, 10 października. Stary budynek Szkoły Podstawowej w Wolicy Śniatyckiej (w nowych granicach wsi Antoniówka). W 1961 roku w niedziele 298 sprawowano dwie msze św. o 9 00 i 11 30. W dniach 2-10 września 1961 roku odbyły się misje prowadzone przez o.o. pallotynów z Warszawy, o. Kazimierza Jakiełka, o. Stanisława Piaskowego. Misje zakończyły się postawieniem nowego krzyża misyjnego 299. 22 października 1961 roku w kościele parafialnym mszę prymicyjną odprawił ks. Jan Osuch z Komarowa 300. W dniach 2 kwietnia 3 maja 1962 roku zostały odnowione misje święte. Odnowienie misji przeprowadził o. Broda pallotyn 301. 24 czerwca 1962 roku 121 dzieci przyjęło pierwszą Komunię świętą 302. 298 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji kanonicznej 20-21.05.1961. 299 KPK T1. 300 KPK T1. 301 KPK T1. 302 KPK T1; Informacja Franciszka Wysłockiego.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 53 Zdjęcie 17 Rok 1962, 24 czerwca. Pierwsza Komunia święta (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Dzieci z ks. proboszczem Wacławem Cieślickim po lewej stronie, ks. wikariuszem Władysławem Kogutem (opis zdjęcia Franciszek Wysłocki). Wstępny opis zdjęcia dokonany przez Franciszka Wysłockiego. A-ks. Wacław Cieślicki, B- ks. Władysław Kogut, 1-Ewa Pokryszko, 2-Maria Winniczuk, 3-Barbara Ulanowska, 4-Lusia Turzyniecka, 5-Lidia Walewander, 6-Lech Walewander, 7-Waldemar Bulicz, 8-Zbigniew Białowolski, 9-Halina Mazurek, 10-Janina Osuch, 11-Maria Kaczorowska, 12-Anna Pawluk, 13-Wiesława Gawęda, 14-Leszek Pachla, 15-Witold Czapla, 16-Krzysztof Jańczak, 17- Franciszek Wysłocki, 18-Wiesław Jańczak, 19-Halina Dudziak, 20-Waldemar Wawryn, 21- Stanisław Wujec, 22-Jan Olewski, 23-Henryk Kłoda, 24-Zbigniew Bednarski, 25-Czesław Pachla, 26-Stanisław Małys, 27-Sławomir Gniwek, 28-Barbara Maścibroda, 29-Jan Baraniecki, 30-Maria Kurkiewicz, 31-Anna Błońska, 32-Król Krystyna, 33-Edward Dziubiński, 34-39-n, 40-Wróblewski Ryszard, 41-44-n, 45-Ryszard Babiarz, 46-74-n, 75- Wróblewska Jadwiga, 76-77-n, 78-Wanda Olszewska, 79-93-n, 94-Stanisława Łaszyńska, 95-

54 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie n, 96-Anna Saputa, 97-n, 98-Mulawa, 99-105-n, 106-Zofia Baj, 105-112-n, 113-Tyrka Anna, 114-121-n. 7 lutego 1963 roku w parafii została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez dziekana ks. kanonika Władysława Tarkowskiego 303. W 1963 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadzili o.o. pallotyni 304. 22 września 1963 roku w parafii gościł lubelski biskup pomocniczy Jan Mazur, który poświęcił pancerne tabernakulum oraz około 40 motocykli z ryngrafami św. Krzysztofa 305. 1 września 1964 roku zostały założone nowe dwa punkty katechetyczne: w Księżostanach i na Wolicy Brzozowej-Kolonii 306. W pięciu punktach katechetycznych uczyli księża: ks. proboszcz i ks. wikariusz 307. Pod koniec października 1964 roku ks. proboszcz z delegacją 30-to osobową parafian zawiózł do klasztoru w Częstochowie Księgę Wieczystą Niewolnictwa Maryi a przywiózł obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który od momentu przywiezienia wędrował po domach parafian. Zgłoszeń parafian na oddanie się Matce Bożej w niewolę było dużo 308. W 1965 roku odbyła się pielgrzymka do Częstochowy, skąd przywieziono monstrancję do kościoła, którą w odpust św. Trójcy ks. proboszcz poświęcił 309. Prawdopodobnie oprócz powyższej pielgrzymki odbyła się druga pielgrzymka na Jasną Górę z mniejszą liczbą pielgrzymów z ks. Józefem Brzozowskim, która przywiozła różaniec. Na tym różańcu modliły się rodziny przyjmując kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej do swoich domów 310. 303 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 304 KPK T1. 305 KPK T1. 306 KPK T1. 307 KPK T1. 308 KPK T1. 309 KPK T1. 310 Informacja Franciszka Wysłockiego.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 55 Zdjęcie 18 Rok 1965. Pielgrzymka do Częstochowy (zdjęcie ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). W pierwszym rzędzie od lewej stoją: Wróblewska 311 (żona Stanisława Wróblewskiego), Lucyna Chachaj, ks. Józef Brzozowski, Krystyna Pachla, n. W drugim rzędzie od lewej stoją: Stanisław Wróblewski, Czesława Górska, Joanna Sadło, Antonina Osuch, Krystyna Bryk (opisu zdjęcia dokonała Krystyna Bryk). W roku szkolnym 1965/66 nauczanie religii w punktach katechetycznych w Janówce, Antoniówce, Wolicy Brzozowej-Kolonii oraz w sali katechetycznej w Komarowie (uczniów klas I, IV-VI) prowadził ks. wikariusz a w punkcie katechetycznym w Księżostanach i w sali katechetycznej w Komarowie (klasy II, VII) prowadził ks. proboszcz 312 12 grudnia 1965 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez wicedziekana ks. kanonika Ignacego Pożerskiego 313. W maju 1965 roku około 50 parafian wraz z ks. wikariuszem uczestniczyło w pielgrzymce Częstochowa Kraków Kalwaria 314. W 1966 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadzili o.o. saletyni 315. 16 listopada 1966 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez wicedziekana ks. kanonika Ignacego Pożerskiego 316. 311 Czekamy na informację od Marii Wróblewskiej prawdopodobnie córki. 312 KPK T1. 313 KPK T1. 314 KPK T1. 315 KPK T1. 316 KPK T1.

56 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W roku szkolnym 1966/67 na terenie parafii było pięć szkół ośmioklasowych i trzy czteroklasowe 317. Nauczanie religii w roku szkolnym 1966/67 przebiegało podobnie do roku poprzedniego 318. 31 grudnia 1966 roku parafia należała do dekanatu tyszowieckiego wraz z innymi parafiami: Czartowiec, Dołhobyczów-Oszczów, Dub, Łaszczów, Nabróż, Nowosiółki, Perespa, Rzeplin, Sahryń, Turkowice, Tyszowce, Wiszniów, Zubowice. Do parafii należały następujące miejscowości: Antoniówka Stara, Antoniówka Nowa, Huta Komarowska, Janówka Zachodnia, Janówka Wschodnia, Komarów-Osada, Komarów-Wieś, Komarów Dolny Kolonia (i Obszarek), Komarów Górny, Krzywystok, Księżostany, Księżostany Kolonia, Ruszczyzna, Wolica Brzozowa, Wolica Brzozowa-Kolonia, Wolica Śniatycka 319. W dniach 27 lutego-3 marca 1967 roku odbyły się rekolekcje wielkopostne przeprowadzone przez o.o. saletynów 320. 28 maja 1967 roku 102 dzieci przystąpiło do I Komunii świętej 321. Zdjęcie 19 Rok 1967, 28 maja. Pierwsza Komunia święta. Zdjęcie grupowe (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego, opisu zdjęcia dokonała Jolanta Wysłocka). 317 APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 23.06.1967 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 318 KPK T1. 319 Spis DL 1966, s. 190. 320 KPK T1. 321 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 57 Wstępny opis zdjęcia dokonany przez Jolantę Wysłocką. A- ks. proboszcz Wacław Cieślicki, ks. wikariusz Józef Brzozowski; 1-n, 2-Andrzej Bałuta, 3-n, 4-Andrzej Pawliszak, 5-Edmund Turzyniecki, 6-Waldemar Ćwiek, 7-Andrzej Sierota, 8-Kazimierz Wlaź, 9-n, 10-Artur Miciuła, 11-Henryk Szlaga, 12-16-n, 17-Wojczuk, 18-Wiesław Ulanowski, 19-n, 20-Cezary Lipko, 21-Tomasz Wojda, 22-Krzysztof Kołodziejczyk, 23-Witold Czuchaj, 24-Witold Kowalski, 25-Marek Byczek, 26-n, 27-Andrzej Wszoła, 28-Andrzej Karwat, 29-Franciszek Służewski, 30-31-n, 32-Jan Wójtowicz, 33-n, 34-Ryszard Bondyra, 35-37-n, 38-Stanisław Szajewski, 39-n, 40-Witold Skowyra, 41-n, 42-Marian Karwat, 43-44-n, 45-Barbara Źwiernik, 46-Jadwiga Ulanowska, 47-52-n, 53-Augustyn Mankiewicz, 54-Kapłon, 55-n, 56- Franciszek Maksymowicz, 57-60-n, 61-Skrzyńska, 62-n, 63-Wiesława Ulanowska, 64-n, 65- Walewander, 66-68-n, 69-Barbara Karwat, 70-Grażyna Kukiełka, 71-Kowal, 72-Halina Żuk, 73-74-n, 75-Jolanta Bryk, 76-Grażyna Lebioda, 77-Stanisława Marcola, 78-Teresa Kłoda, 79- n, 80-Tokarska, 81-Irena Struzik, 82-n, 83-Grażyna Korzyńska, 84-Halina Duma, 85-Maciuk, 86-Jadwiga Kłoda, 87-88-n, 89-Bożena Górska, 90-93-n, 94-Maria Saputa, 95-Kułaj, 96- Jolanta Byczek, 97-98-n, 99-Anna Gałan, 100-Krystyna Wybranowska, 101-102-n. W dniach 24-25 czerwca 1967 roku wizytację kanoniczną parafii Komarów przeprowadził biskup lubelski Piotr Kałwa. Biskupa witało 12 księży okolicznych parafii z dziekanem ks. kanonikiem Władysławem Tarkowskim. Do bierzmowania przystąpiło 467 dzieci 322. W roku 1968 rekolekcje wielkopostne przeprowadzili o.o. oblaci. Do I Komunii świętej przystąpiło 105 dzieci 323. W roku 1969 rekolekcje wielkopostne przeprowadzili o.o. oblaci. 16 czerwca 1969 roku do I Komunii świętej przystąpiło 82 dzieci 324. 10 listopada 1969 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska przez dziekana ks. 322 KPK T1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji kanonicznej 24-25.056.1967. 323 KPK T1. 324 KPK T1.

58 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie kanonika Władysława Tarkowskiego 325. W roku szkolnym 1969/70 praca katechetyczna była prowadzona w punktach katechetycznych w ośmioklasowych szkołach podstawowych: Antoniówce, Janówce, Wolicy Brzozowej Kolonii, Księżostanach oraz w sali katechetycznej na organistówce w Komarowie 326. W 1970 roku do I Komunii świętej. przystąpiło 83 dzieci. Od I Niedzieli Adwentu odprawianie mszy rozpoczęto w języku polskim 327. W 1971 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadził o. dominikanin 328. Odcisk 1 Rok 1971. Odcisk pieczęci urzędowej parafii. We wrześniu 1971 roku wyruszyła duża pielgrzymka (108 osób, dwoma autokarami) parafian z księdzem proboszczem i księdzem wikariuszem do Częstochowy o uproszenie Matki Boskiej tak potrzebnej łaski parafianom w czasie nawiedzenia Matki Boskiej Częstochowskiej. Zwiedzono także Wieliczkę i Oświęcim 329. 325 KPK T1. 326 KPK T1. 327 KPK T1. 328 KPK T1. 329 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 59 Zdjęcie 20 Rok 1971, 20 września. Wieliczka. Pielgrzymka do Częstochowy, zwiedzanie Wieliczki (zdjęcie ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). Na ławeczce siedzi m.in. ks. wikariusz Stanisław Wawrzyszuk (w berecie). W dnia 1 8 grudnia 1971 roku odbyły się w parafii misje święte pod przewodnictwem o. Wojciecha Kobzdeja z zakonu dominikanów w Lublinie. W dniach 10-11 grudnia 1971 roku planowano nawiedzenie Matki Boskiej Częstochowskiej. Udekorowano trasę od granicy z parafią Łabunie do kościoła w Komarowie a następnie do granicy z parafią Zubowice. Przygotowano m.in. linę z wiankami z barwinków, sosny i mchu o długości ponad 1000 m, linę z chorągiewkami o długości ponad 16 km. Wspaniale przygotowano także kościół 330. 330 KPK T1.

60 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 21 Rok 1971, 10 grudnia. Banderia przed udekorowanym kościołem (zdjęcie ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). Na zdjęciu, jak dotychczas, rozpoznano trzech kawalerzystów: z proporcem Antoni Bałabuch, po jego prawej Leszek Bryk a po lewej Antoniego Bałabucha Antoni Źwiernik (rozpoznanie przeprowadził Leszek Bryk). Przedwojennymi kawalerzystami byli: Tadeusz Krępla, Józef Kołtunowski i Antoni Bałabuch oni też kierowali przygotowaniami jazdy do asysty honorowej. W pamięci opisującego zdjęcie Leszka Bryka zachowały się imiona i nazwiska innych uczestników (choć nie wszystkie): Emil Sierota, Jan Olewski, Czesław Sierota, Józef Leszczyński, Zenon Szajewski, Jan Mazur, Bronisław Ulanowski, Jan Sadło. W dniu Nawiedzenia NMP przybył do Komarowa pomocniczy biskup lubelski Bolesław Pylak, który przeprowadził kanoniczną wizytację parafii. Biskup udzielił sakramentu bierzmowania 430 osobom 331. 331 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 10.12.1971.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 61 Pieczęć 13 Rok 1971, 10 grudnia. Odcisk pieczęci pomocniczego biskupa lubelskiego Bolesława Pylaka. 10 grudnia 1971 roku o godzinie 16 przyjechała pięknie udekorowana furmanka z księdzem proboszczem z Łabuń, który miał zapalona świecę zamiast obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Obraz miał areszt w Częstochowie dokonany przez rząd. Obraz nie mógł objeżdżać parafii. Ksiądz proboszcz parafii Łabunie przekazał obraz Matki Bożej w symbolice: zapalonej świecy i pustej ramie. Obraz został godnie przywitany. Została odprawiona msza święta, której przewodniczył lubelski biskup pomocniczy Bolesław Pylak. Następnie odbyła się całonocna adoracja, w czasie której wszyscy kapłani pochodzący z parafii Komarów odprawiali mszę świętą. Odprawili mszę świętą: ks. Władysław Chmiel, ks. Henryk Józefko, ks. Jan Osuch, o. Maksymilian (Antoni Żerebiec). O godzinie 14 następnego dnia ksiądz proboszcz w towarzystwie przedstawicieli parafian udał się przepięknie ubraną furmanką z symbolami obrazu do Tyszowiec 332. Zdjęcie 22 Rok 1971, 10 grudnia. Banderia oczekująca w Krzywymstoku na przywiezienie 332 KPK T1.

62 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie obrazu, do granicy parafii, przez delegację z Łabuń (zdjęcie ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). Nabożeństwa odprawiano w niedzielę i święta o godz. 8 00 (dla dzieci i młodzieży), 10 00 i 12 00 (suma) 333. W 1971 roku katecheza był prowadzona przez dwóch księży (administratora parafii i wikariusza) w czterech punktach katechetycznych (w tym jednym w sali katechetycznej w Komarowie) 334. We wrześniu 1972 roku odbyła się pielgrzymka do Częstochowy, Kalwarii Zebrzydowskiej, Wieliczki i Oświęcimia 335. W 1972 roku parafia Komarów leżała w dekanacie Tyszowce, diecezji lubelskiej metropolii warszawskiej 336. W 1973 roku odbyła się pielgrzymka do Częstochowy, Kalwarii Zebrzydowskiej, Wieliczki i Oświęcimia 337. 13 czerwca 1973 roku w kościele parafialnym w Komarowie mszę prymicyjną odprawił ks. Bolesław Kuźma. Kazanie prymicyjne wygłosił rodak komarowski ks. Jan Osuch, który neoprezbitera przygotował do I Komunii świętej 338. W 1975 roku ks. proboszcz zniósł msze żałobne i exekwie oraz wprowadził zamawianie mszy przez parafian 339. W roku szkolnym 1975/76 funkcjonowały następujące szkoły podstawowe: czteroklasowe (Krzywystok, Księżostany, Wolica Brzozowa), sześcioklasowe (Janówka), ośmioklasowe (Antoniówka, Wolica Brzozowa Kolonia, Komarów Osada) 340. W 1976 roku zostały zlikwidowane szkoły podstawowe w Wolicy Brzozowej i w Krzywymstoku. Oprócz szkoły w Komarowie istniały także: Szkoła Podstawowa w Antonówce (ośmioklasowa) oraz Szkoła Podstawowa w Janówce (czteroklasowa). W 1976 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadził o. Adrian Kapucyn 341. W 1976 po raz pierwszy w historii kościoła w Komarowie odbyły się rekolekcje adwentowe, które przeprowadził ks. dr Stanisław Rojek (kanclerz Kurii Biskupiej w Lublinie) 342. 25 maja 1976 roku została przeprowadzona wizytacja kurialna parafii przez delegata Kurii Biskupiej w Lublinie ks. dr Dionizego Pietrusińskiego w obecności dziekana dekanatu tyszowieckiego ks. kanonika Michała Kota. W parafii nie rozpowszechniano żadnych czasopism katolickich. W parafii funkcjonowało 15 kółek żywego różańca niewiast i jedno kółko mężczyzn 343. Nabożeństwa odprawiano w niedzielę i święta o godz. 9 00 (dla dzieci i młodzieży), 12 00 (suma), 17 00 a w dni powszednie o 7 00 i 7 30. Do parafii należały następujące miejscowości: Antoniówka, Janówka Zachodnia, Janówka Wschodnia, Komarów Osada, Komarów-Wieś, Komarów Dolny, Komarów Górny, Krzywystok, Księżostany, Ruszczyzna, Wolica Brzozowa, Wolica Brzozowa-Kolonia, 333 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 10.12.1971. 334 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 335 KPK T1. 336 Müllerowa 1970/72, s. 123. 337 KPK T1. 338 Osuch UTP, s. 12. 339 KPK T1. 340 Archiwum Diecezjalne w Zamościu Parafia św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 341 KPK T1. 342 KPK T1. 343 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 63 Wolica Śniatycka (zapewne nie wszystkie miejscowości zostały wymienione) 344. W roku szkolnym 1976/77 nauczanie religii w Janówce, Antoniówce, Wolicy Brzozowej Kolonii oraz w Komarowie (klasy V, VI c, VII, VIII a) prowadził ks. wikariusz a ks. proboszcz w Komarowie (klasy I-IV) oraz w Wolicy Brzozowej, Komarowie Wsi, Krzywymstoku (punkty katechetyczne działały przy szkołach sześcioklasowych i ośmioklasowych a dzieci ze szkół czteroklasowych uczęszczały do punktu katechetycznego przy kościele parafialnym) 345. Podczas różnych uroczystości śpiewał chór złożony z osób starszych 346. W 1977 roku, w związku z brakiem wikariusza, w wizytach pasterskich pomagali ks. proboszczowi księża: ks. Józef Lewczyk proboszcz parafii Honiatycze, ks. Józef Łukasz wikariusz parafii Dub 347. Rekolekcje wielkopostne w 1977 roku przeprowadził ks. dr Władysław Zakrzewski (wizytator kurialny) 348. Podczas odpustu w 1977 roku śpiewał zespół młodzieżowy ks. proboszcza Jana Sobczaka z Sitańca. W uroczystość Bożego Ciała kazania głosił ks. mgr Czesław Krakowiak (prefekt seminarium). Z przyjściem nowego organisty wprowadzono śpiew przed mszą św. oraz śpiew Nieszporów po wieczornej mszy św. Zorganizowano chór dziecięcy i młodzieżowy prowadzony wspólnie przez katechetkę i organistę. Po pewnej przerwie od 1 listopada 1977 roku zaczął występować chór osób starszych, dyrygowany przez organistę 349. W roku szkolnym 1977/78 nauczanie religii dzieci i młodzieży z całej parafii prowadził ks. wikariusz, przy czym nauczenie religii przedszkolaków prowadziła Bożena Skrzypacz 350. 19 września 1977 roku została przeprowadzona wizytacja dodatkowa parafii przez delegata Kurii Biskupiej ks. Dionizego Pietrusińskiego w obecności dziekana tyszowieckiego ks. kanonika Michała Kota, która poprzedziła wizytację kanoniczną parafii 351. 23 października 1977 roku odbyła się wizytacja kanoniczna parafii przez lubelskiego biskupa pomocniczego Edmunda Ilcewicza (w zastępstwie chorego biskupa Bolesława Pylaka), który także poświęcił nową plebanię. Biskup udzielił sakramentu bierzmowania 352. W uroczystościach uczestniczyli parafianie oraz okoliczni księża na czele z dziekanem tyszowieckim ks. kanonikiem Michałem Kotem 353. 344 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 345 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 346 KPK T1. 347 KPK T1. 348 KPK T1. 349 KPK T1. 350 KPK T1. 351 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 352 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 23.10.1977. 353 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 23.10.1977.

64 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Pieczęć 14 Rok 1977, 23 października. Odcisk pieczęci pomocniczego biskupa lubelskiego Edmunda Ilcewicza. W 1980 roku parafia Komarów leżała w dekanacie tyszowieckim, diecezji lubelskiej metropolii warszawskiej 354. W dniach 27 kwietnia 4 maja 1980 roku zostały przeprowadzone misje św. (misje Serca Jezusowego) przez o.o. jezuitów z Warszawy: o. Pałubickiego, o. Wicha 355. 28 maja 1981 roku został poświęcony nowy, miedziany, dach na kościele przez ks. kanonika dr Mieczysława Bochyńskiego (wikariusza generalnego biskupa lubelskiego). Wstępnie miał przyjechać biskup Bolesław Pylak, który jednak wyjechał do Warszawy ze względu na śmierć prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego 356. 26 grudnia 1983 roku odbyły się prymicje kapłańskie ks. Waldemara Ćwieka, ks. Krzysztofa Maksymowicza 357. Instalacja nowego ks. proboszcza ks. Józefa Miciuły w parafii Komarów nastąpiła 19 kwietnia 1984 roku 358. Rekolekcje adwentowe w 1984 roku przeprowadził o. kapucyn z Zamościa 359. W 1985 roku parafia Komarów leżała w dekanacie tyszowieckim, diecezji lubelskiej archidiecezji lubaczowskiej 360. Rekolekcje wielkopostne w 1985 roku przeprowadzili o.o. bernardyni z Sokala a adwentowe o. kapucyn z Zamościa. W tym też roku odbyła się pielgrzymka autokarowa (dwoma) parafian do Częstochowy 361. 11 października 1986 roku lubelski biskup pomocniczy Ryszard Karpiński udzielił sakramentu bierzmowania 536 osobom, poprzednie bierzmowanie odbyło się 9 lat wcześniej. Ponadto poświęcił kaplicę w Janówce 362. 354 Müllerowa 1980, s. 69. 355 KPK T1; Informacja na krzyżu misyjnym. 356 KPK T1. 357 KPK T1. 358 KPK T1. 359 KPK T1. 360 Müllerowa 1985, s. 46. 361 KPK T1. 362 KPK T1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizyty biskupa w dniu 11.10.1986.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 65 Pieczęć 15 Odcisk pieczęci pomocniczego biskupa lubelskiego Ryszarda Karpińskiego (zawołanie Viatoribus fer auxilium Nieś pomoc ludziom w drodze 363 ). Rekolekcje adwentowe w 1986 roku przeprowadził o. kapucyn. Zostało urządzone misterium w kościele 364. W 1987 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadził o. kapucyn gwardian z Lublina. 16 maja 1987 roku uczniowie klasy VIII pojechali do Tyszowiec na uroczystość zakończenia nauki w szkle podstawowej, byli u spowiedzi i komunii św. Mszę św. odprawił dziekan tyszowiecki ks. kanonik Michał Kot a kazanie wygłosił duszpasterz młodzieży ks. dr Ryszard Lis 365. 17 maja 1987 roku dwie zakonnice z Lublina wygłosiły w kościele w Komarowie i w kaplicach w Janówce i w Wolicy Śniatyckiej referaty na temat powołań do seminarium duchownego oraz do zakonów żeńskich i męskich 366. W dniach 6-7 września 1987 roku została przeprowadzona wizytacja kanoniczna parafii przez pomocniczego biskupa lubelskiego Ryszarda Karpińskiego. Wizytę biskupa poprzedziła 17 czerwca 1987 roku wizytacja parafii przez wizytatora diecezjalnego Kurii Biskupiej w Lublinie ks. Ryszarda Lisa w obecności dziekana tyszowieckiego ks. kanonika Michała Kota 367. Biskup został przywitany przy specjalnej bramie, wykonanej przed kościołem 368. 363 Gość Lubelski 2012, Katowice, 2012, Nr 2, s II. 364 KPK T1. 365 KPK T1. 366 KPK T1. 367 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 06-07.09.1987. 368 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 06-07.09.1987.

66 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Dokument 5 Rok 1987, 6 września. Wpis w kronice parafialnej dokonany przez pomocniczego biskupa lubelskiego Ryszarda Karpińskiego. W czerwcu 1987 roku ministranci razem z ks. wikariuszem uczestniczyli w pielgrzymce do Częstochowy 369. 30 sierpnia 1987 roku zorganizowano w kościele oraz na polach walki w Wolicy Śniatyckiej uroczystości z okazji kolejnej rocznicy bitwy pod Komarowem w 1920 roku. Kazanie podczas mszy św. wygłosił ks. Piotr Kurowski (rocznik 1929; proboszcz parafii Gródek koło Tomaszowa), program religijno-patriotyczny przedstawili aktorzy Ewa Skarżanka, Jerzy (?) Przybylski, z wykładem historycznym wystąpił dr Zygmunt Łupina z Lublina. Udział w uroczystościach wzięli parafianie z Komarowa oraz liczni goście z Polski (robotnicy ze Świdnika, harcerze ze Stalowej Woli, parafianie z parafii św. Maksymiliana Kolbego w Lublinie. Na polach Wolicy Śniatyckiej odbył się apel poległych 370. W sierpniu 1989 roku była burza z gradem, która wyrządziła duże szkody w całej parafii. W kościele i w budynkach parafialnych zostało wybitych 15 szyb 371. W 1989 roku parafianie zebrali i przekazali 250000 zł na pomoc Rumunii, którą 369 KPK T1. 370 Wilkowski Eugeniusz, O wymiar Solidarności: artykuły informacje dokumenty, Chełm, 2008, s. 161, 162 (w źródle jest mowa o 64-rocznicy?); Encyklopedia Solidarności wersja elektroniczna, hasło: Kurowski Piotr, http://www.encyklopedia-solidarnosci.pl/ (v. 05.02.2012). 371 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 67 dosięgło trzęsienie ziemi 372. Od kilku lat, w ostatnią niedzielę sierpnia, odbywają się przepiękne uroczystości poświęcone poległym ułanom w bitwie pod Komarowem w 1920 roku. Na uroczystości przyjeżdżają ułani z legionu walczącego pod Komarowem wraz z rodzinami, prelegenci z Kurii Biskupiej w Lublinie na temat wydarzeń historycznych, artyści scen warszawskich, harcerze ze Stalowej Woli, młodzież z Biszczy w mundurach ułanów, okoliczni księża i księża delegaci Kurii Biskupiej w Lublinie 373. 24 lipca 1990 odbył się modły katolików i Żydów na odnowionym cmentarz żydowskim 374. W ostatnią niedzielę sierpnia 1990 odprawiono mszę św. na grobach ułanów poległych w bitwie w 1920 roku. W uroczystościach wziął udział pomocniczy biskup lubelski Jan Śrutwa, młodzież z Biszczy jako banderia, wojsko z Zamościa, policja oraz orkiestra. Po raz pierwszy władza nie utrudniała urządzania uroczystości a nawet włączyła się w organizację 375. W dniach 22 29 marca 1991 roku odbyły się misje parafialne, które przeprowadzili o.o. franciszkanie 376. 21 lipca 1991 roku odbyła się uroczystość liturgicznego wprowadzenia do parafii nowego księdza proboszcza ks. kanonika Jana Miciuły. W uroczystościach wzięli udział: dziekan tyszowiecki ks. kanonik Tomasz Raczkowski, dotychczasowy proboszcz ks. kanonik Józef Bulak, ks. kanonik Jan Krupiński, ks. kanonik Stanisław Mizak, ks. kanonik Edward Wójcik, ks. Andrzej Chmaj, ks. Stanisław Zak, ks. Edward Proc, ks. Józef Tucki, ks. Marek Suchocki, ks. Stefan Syrokosz, ks. Zdzisław Leśnowolski, ks. Zbigniew Szczygieł, ks. Grzegorz Pruszkowski, ks. kanonik Aleksander Sieciechowicz (proboszcz parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Łabuniach), wójt gminy Komarów Henryk Cisak 377. 28 lipca 1991 roku odbyło się poświęcenie pojazdów i maszyn rolniczych. Ponadto na cmentarzu została odprawiona msza św. za zmarłych parafian 378. 25 sierpnia 1991 roku, w ostania niedzielę sierpnia, odbyła się uroczystość poświęcona modlitwom za Ojczyznę oraz za poległych w bitwie pod Komarowem w 1920 roku. W uroczystościach wzięli udział: wicewojewoda zamojski Bogdan Kawałko, senator RP Wiesław Lipko, pełnomocnik rządu ds. przekształceń samorządowych Hanna Czwal-Palonka oraz poczty sztandarowe z Łabuń, Telatyna, Krynic, Łaszczowa, Szkoły Podstawowej w Komarowie, Solidarności Rolników Indywidualnych 379. W roku szkolnym 1991/92 naukę religii prowadzi ks. proboszcz (Antoniówka, Komarów) i ks. wikariusz (Janówka, Księżostany, Wola Brzozowa, Komarów) 380. 8 września 1991 roku odbyły się dożynki gminne, poszczególne wioski prezentowały swoje wieńce 381. 22 września 1991 roku w Antonówce w gminie Krynice, przy drodze do Zaboreczna, na cmentarzu wojennym z 1939 roku została odprawiona msza św. Mszę świętą odprawił ks. Krzysztof Parnicki, a kazanie wygłosił ks. proboszcz ks. kanonik Jan Miciuła 382. 6 października 1991 roku został poświęcony sztandar Solidarność Rolników 372 KPK T1. 373 KPK T1. 374 KPK T1. 375 KPK T1. 376 Osuch UTP, s. 13; Informacja zamieszczona na krzyżu misyjnym. 377 KPK T1. 378 KPK T1. 379 KPK T1. 380 KPK T1. 381 KPK T1. 382 KPK T1.

68 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Indywidualnych z Gminy Komarów 383. 1 listopada 1991 roku została odbyła sie procesja na cmentarz grzebalny. 11 listopada została odprawiona msza za Ojczyznę, w mszy uczestniczył prof. Roman Trześniowski 384. Rekolekcje adwentowe w grudniu 1991 roku przeprowadził ks. kanonik Kazimierz Sagan (kapelan sióstr w Tuligłowach koła Krasnegostawu) 385. 29 lutego 1992 roku została przeprowadzona wizytacja dziekańska parafii przez dziekana tyszowieckiego ks. Tomasz Raczkowskiego 386. W dniach 22-29 marca 1992 roku zostały przeprowadzone misje święte, które przeprowadzili o.o. franciszkanie. Parafia Komarów w dekanacie tyszowieckim diecezji zamojsko-lubaczowskiej metropolii przemyskiej 25 marca 1992 25 marca 1992 roku, w święto Zwiastowania Pańskiego, zostaje utworzona diecezja zamojsko-lubaczowska z siedzibą w Zamościu przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae Populus wprowadzającą nowy podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce. Diecezja weszła w skład metropolii przemyskiej jako jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego. Komarów wszedł w skład niniejszej diecezji w ramach dekanatu tyszowieckiego. W skład dekanatu weszły następujące parafie: Czartowiec Przemienienia Pańskiego, Dub - Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, Honiatycze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, Komarów Świętej Trójcy, Perespa Świętego Michała Archanioła, Sahryń Świętych Cyryla i Metodego, Turkowice Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny, Tyszowce Świętego Leonarda, Zubowice Świętego Michała Archanioła. Pierwszym biskupem nowej diecezji został ks. prof. dr habilitowany Jan Śrutwa, dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji lubelskiej. 30 maja 1993 roku odbyła się uroczystość wprowadzenia nowego proboszcza do parafii Komarów ks. Władysława Bącala. Oficjalnego wprowadzenia dokonał dziekan tyszowiecki ks. Lucjan Szymanek 387. 22 sierpnia 1993 roku odbyła się uroczystość poświęcenia sztandaru PSL 388. 23 (?) sierpnia 1993 odbyła się msza święta za Ojczyznę z okazji rocznicy bitwy pod Komarowem. W uroczystościach związanych z tym wydarzeniem wziął udział m.in. były premier RP Jan Olszewski oraz kilku posłów na Sejm RP. Na pomniku, przy kościele, został wykonany napis z brązu 389. 5 września 1993 roku odbyły się uroczystości dożynkowe jako wotum za plony. Wieniec z Sosnowej-Dębowej (wsi lezącej w gminie Komarów-Osada) poświęcony w Komarowie otrzymał pierwszą nagrodę na Diecezjalnych Dożynkach w Krasnobrodzie. W roku szkolnym 1993/94 katechezy uczyli ks. wikariusz Leonard Grudzień (12 godzin tygodniowo w Szkole Podstawowej w Komarowie), ks. wikariusz Leszek Bruśniak (17 godzin tygodniowo w Szkole Podstawowej w Komarowie), katecheci świeccy: Elżbieta Kuczmaszewska (20 godzin tygodniowo w SP w Antoniówce i SP w Wolicy Brzozowej) i Stanisława Skiba (w SP w Janówce i SP w Księżostanach) 390. 12 września 1993 roku został poświęcony sztandar Związku Kombatantów RP i Byłych 383 KPK T1. 384 KPK T1. 385 KPK T1 386 KPK T1. 387 KPK T1. 388 KPK T1. 389 KPK T1. 390 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 69 Więźniów Politycznych 391.(brak informacji o księdzu, który poświęcił sztandar) Zdjęcie 23 Rok 1993, 12 września. Poświęcenie sztandaru Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych (zdjęcie z Kroniki Parafii Komarów, tom I). 20 listopada 1993 roku obyła się uroczystość z okazji 40-lecia chóru parafialnego 392. Rekolekcje adwentowe w 1993 roku prowadził ks. Stanisław Gulak (doktorant KUL, rodem z Zubowic) 393. 4 grudnia 1993 roku w Komarowie została przeprowadzona konferencja dekanalna pod przewodnictwem dziekana ks. Lucjana Szymanka. W dniach 4-5 grudnia 1993 roku została przeprowadzona wizytacja pasterska parafii przez biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jana Śrutwę, która rozpoczęła się w kaplicy w Janówce poprzez kościół parafialny a zakończyła się w kaplicy w Antoniówce - Wolicy Śniatyckiej. Wizytacja była poprzedzona wizytacją kurialną 16 listopada 1993 roku, którą przeprowadził ks. Czesław Grzyb 394. W uroczystościach uczestniczyli księża, w szczególności dziekan tyszowiecki ks. Lucjan Szymanek, wicedziekan tyszowiecki ks. Józef Tucki. 395 Podczas pasterki w 1993 roku śpiewał Chór seniorów a w Boże Narodzenie Chór Biszczanów na 4 głosy 396. Rekolekcje wielkopostne w 1994 roku przeprowadził o. Bogumił pustelnik z Ojcowa 397. Do I Komunii świętej dzieci przystąpiły 8 maja 1994 roku. W odpust św. Trójcy, 29 391 KPK T1. 392 KPK T1. 393 KPK T1. 394 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 395 ; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 04-05.12.1993. 396 KPK T1. 397 KPK T1.

70 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie maja 1994 roku, sumę odprawił ks. Jerzy Wnuk a kazanie głosił ks. Stanisław Gulak 398. 31 lipca 1994 roku odbyło się uroczyste wprowadzenie nowego proboszcza ks. Mieczysława Filipa. Wprowadzenia dokonał dziekan tyszowiecki ks. Lucjan Szymanek 399. 15 sierpnia 1994 roku w odpust w kaplicy Wniebowzięcia NMP w Antoniówce sumę odprawił i kazanie wygłosił ks. Henryk Misa. W uroczystościach wziął udział także o. Marek Żychowski z Jędrzejowa (cysters) 400. 26 sierpnia 1994 roku w odpust w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej w Janówce sumę celebrował ks. Jan Błaszczak (emeryt z Lublina), kazanie wygłosił ks. Krzysztof Maksymowicz 401. 28 sierpnia 1994 roku, w ostatnią niedzielę sierpnia, odbyła się uroczystość 74. rocznicy bitwy pod Komarowem. Mszę św. odprawił ks. proboszcz parafii Komarów, kazanie wygłosił dziekan okręgu krakowskiego kapelan WP ks. Stanisław Obszyński. W uroczystościach wzięli udział: były premier RP Jan Olszewski, księża: wicedziekan tyszowiecki ks. Józef Tucki, kapelan WP ks. Andrzej Stawasz z Zamościa oraz kompania honorowa WP i orkiestra WP. Zostały oddane 3 salwy honorowe 402. W roku szkolnym 1994/95 religii uczyli ks. Mieczysław Filip (Komarów), ks. Władysław Górski (Komarów), Stanisław Skiba (Księżostany, Janówka), Elżbieta Kuczmaszewska (Antoniówka, Wolica Brzozowa) 403. W Dzień Wszystkich Świętych i w Dzień Zaduszny przeprowadzono procesje na cmentarz, jedną z procesji poprowadził rodak komarowski ks. Jan Osuch z Częstochowy 404. W dniach 4-6 grudnia 1994 roku rekolekcja adwentowe przeprowadził ks. kanonik Wiktor Łopuch z parafii Jawidz (archidiecezja lubelska) 405. Odcisk 2 Rok 1994. Odcisk pieczęci urzędowej parafii Komarów (na pieczęci jest inne wezwanie kościoła, mylnie stosowane przez pewien okres). 1 grudnia 1994 roku parafia Komarów należała do dekanatu tyszowieckiego. Do parafii należały następujące miejscowości: Antoniówka, Huta Komarowska, Janówka, Komarów, Krzywystok, Księżostany, Ruszczyzna, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka. W parafii były 398 KPK T1. 399 KPK T1. 400 KPK T1. 401 KPK T1. 402 KPK T1. 403 KPK T1. 404 KPK T1. 405 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 71 dwa kościoły filialne w Antoniówce i Janówce 406. W dniach 22-25 marca 1995 roku zostały przeprowadzone rekolekcje wielkopostne przez ks. Ryszard Raka (proboszcza parafii Kosarzew Dolny, archidiecezja lubelska) 407. 13 maja 1995 roku odbyła się wizytacja parafii przeprowadzona przez biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jana Śrutwę. Biskup przybył w towarzystwie kanclerza kurii ks. Franciszka Greniuka. Biskup udzielił sakramentu bierzmowaniu 169 osobom oraz poświęcił organy po generalnym remoncie, krzyż dla ministrantów i ornat (czerwony, dar bierzmowanych dla kościoła). Podczas wizyty biskupa Elżbieta Charlińska (pracownik Instytutu Muzykologii KUL) wykonała koncert na organach w kościele. Śpiewał chór z miejscowości Niemce 408. 4 czerwca 1995 roku odbyła się uroczystość I Komunii św. 409 11 czerwca 1995 roku, w odpust kościoła parafialnego, sumę celebrował były wikariusz parafii Komarów Adam Brzyski proboszcz parafii Świerszczów a kazanie wygłosił ks. J. Domański z Lublina 410. 15 czerwca 1995, w Boże Ciało, została przeprowadzona procesja do czterech ołtarzy przy ulicy 3 Maja 411. 13 sierpnia 1995 roku poświęcono nowo wybudowaną figurę Matki Boskiej Fatimskiej w Księżostanach-Kolonia 412. Zdjęcie 24 Rok 1995, 13 sierpnia. Księżostany-Kolonia. Poświęcenie figury Matki Boskiej Fatimskiej (zdjęcie KPK T 1). 27 sierpnia 1995 roku na polach Wolicy Śniatyckiej odbyły się uroczystości 75. rocznicy bitwy kawalerii polskiej pod Komarowem w 1920 roku. W uroczystościach wzięli udział biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa, były premier RP Jan Olszewski, dziekan tyszowiecki ks. Lucjan Szymanek, wicedziekan tyszowiecki ks. Józef Tucki oraz około 90 pocztów sztandarowych. Występował chór z Komarowa oraz orkiestra wojskowa. Była także kompania honorowa. Biskup celebrował mszę na polach przy kopcu z krzyżem 406 Schematyzm DZL 1995, s. 87. 407 KPK T1. 408 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 409 KPK T1. 410 KPK T1. 411 KPK T1. 412 KPK T1.

72 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie oraz poświęcił pomnik poległych ułanów w 1920 roku 413. Zdjęcie 25 Rok 1995, 27 sierpnia. 75. rocznica bitwy pod Komarowem. Uroczystości rocznicowe, w środku od lewej siedzą: wójt gminy Komarów Henryk Cisak, biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa, były premier RP Jan Olszewski, wicedziekan dekanatu ks. Józef Tucki, dziekan dekanatu tyszowieckiego ks. Lucjan Szymanek (zdjęcie z Kroniki Parafii Komarów, tom I). 413 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 73 Zdjęcie 26 Rok 1995, 27 sierpnia. 75. rocznica bitwy pod Komarowem. Uroczystości rocznicowe, występ chóru (zdjęcie z Kroniki Parafii Komarów, tom I). W roku szkolnym 1995/96 religii uczyli ks. wikariusz Waldemar Górski, Stanisława Skiba z Janówki, Elżbieta Kuczmaszewska, Renata Karwat z Komarowa 414. 1 i 2 listopada 1995 roku zostały odprawione msze św. na cmentarzu 415. W adwencie 1995 roku odbyły się rekolekcje maryjne, które głosił o. Janusz Głazowski franciszkanin. Trzy obrazy Matki Bożej Szkaplerznej wędrowały po domach parafian 416. Kazanie na mszy św. pasterce wygłosił ks. Stanisław Gulak z Lublina 417. W dniach 10-12 marca 1996 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadził ks. Henryk Och proboszcz parafii Jeziorzany w diecezji siedleckiej 418. 3 maja 1996 roku mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Marek Wajszczuk 419. W 1996 roku do I Komunii świętej przystąpiło 64 dzieci 420. 8 maja tego roku uczniowie klasy VIII szkół z terenu parafii uczestniczyli w pielgrzymce do Częstochowy 421. W dniach 31 maja 2 czerwca 1996 roku odbyły się uroczystości związane z 85. rocznicą poświęcenia kościoła w Komarowie. Msze św. celebrowali byli wikariusze parafii Komarów ks. Stanisław Słowik (proboszcz parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamionce), ks. Edward Proc (z Rzeplina). Ponadto w uroczystościach wzięli udział księża: ks. kanonik Aleksander Siwek (proboszcz parafii Stary Zamość, przedstawiciel biskupa, celebrował sumę 2 czerwca), ks. prałat Franciszek Krosman (z Jeleniej Góry a pochodzący z Komarowa), ks. kanonik Hermenegild Frąkała (proboszcz parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim, kustosz Sanktuarium Matki Boskiej Szkaplerznej w Tomaszowie Lubelskim; dziekan tomaszowski), ks. Lucjan Szymanek (dziekan tyszowiecki), ks. kanonik Aleksander Sieciechowicz (proboszcz parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Łabuniach), ks. Waldemar Ćwiek (proboszcz parafii Trójcy Świętej w Lublinie, pochodzący z Wolicy Brzozowej), brat Mieczysław Chmiel (Chrystusowicz z Poznania, pochodzący z parafii Komarów), ks. Zbigniew Szczygieł (proboszcz parafii Perespa), ks. Zbigniew Kulik, ks. Adam Brzyski (proboszcz parafii Świerszczów, były wikariusz parafii Komarów), ks. Paweł Sochacki (wikariusz parafii Dub), ks. Stanisław Gorczyński (wikariusz parafii Krasnobród), ks. Jan Borysowski (wikariusz parafii Łabunie). Kazanie wygłosił rodak komarowski ks. Jan Oscuh (kapłan diecezji częstochowskiej), w którym przedstawił rys historyczno-liturgiczny parafii Komarów. Ks. prałat Franciszek Krosman prowadził procesję na cmentarz 422. W Boże Ciało mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Stanisław Gulak (prefekt z Lublina). W uroczystościach wziął udział także ks. Jan Osuch z Częstochowy 423. 25 sierpnia 1996 roku odbyły się uroczystości 76. rocznicy bitwy kawalerii polskiej pod Komarowem oraz otwarcie nowej sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej w Komarowie 424. W przeddzień uroczystości na polach w Wolicy Śniatyckiej została odprawiona msza św. za poległych ułanów, którą odprawił ks. Stanisław Gulak. Podczas rocznicy mszę św. odprawił ks. prałat Zygmunt Zuchowski (wikariusz generalny Kurii Biskupiej Diecezji Zamojsko- 414 KPK T1. 415 KPK T1. 416 KPK T1. 417 KPK T1. 418 KPK T1. 419 KPK T1. 420 KPK T1. 421 Osuch UTP, s. 11. 422 KPK T1. 423 KPK T1. 424 KPK T1.

74 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Lubaczowskiej) 425. W dniach 8-11 grudnia 1996 roku odbyły się rekolekcje adwentowe, które przeprowadził ks. kanonik Andrzej Jerzyna (proboszcz parafii Syczyn, archidiecezja lubelska) 426. 19 stycznia 1997 roku odbyła się uroczystość poświęcenia tablicy Poległych i pomordowanych Żołnierzy Armii Krajowej w okresie 1939-1947, której inicjatorem był Światowy Związek Żołnierzy Amii Krajowej, Koło Rejonowe w Komarowie 427. Rekolekcje wielkopostne odbyły się w dniach 2-5 marca 1997 roku i zostały przeprowadzone przez ks. Zenona Mrugałę (proboszcza parafii Honiatycze) 428. 25 kwietnia 1997 roku sakramentu bierzmowania ponad 200 osobom udzielił ks. infułat Franciszek Greniuk 429. 25 maja 1997 roku, w odpust, sumę celebrował ks. kanonik Aleksander Sieciechowicz (proboszcz parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Łabuniach) a kazanie wygłosił ks. kanonik S. Wójtowicz (proboszcz parafii Wielącza) 430. 29 maja 1997 roku, w Boże Ciało, kazanie podczas mszy św. wygłosił ks. Piotr Kawałki z Lublina (student KUL-u). 28 czerwca 1997 roku w kościele parafialnym wygłosiła referat siostra misjonarka z Ruchu Maitri 431. W 1997 roku na spotkanie, w Krośnie, z papieżem Janem Pawłem II udała się delegacja parafian 432. 24 sierpnia 1997 roku dokonano poświęcenia odnowionego sztandaru OSP w Komarowie 433. 30 sierpnia 1997 roku odbyły się uroczystości z okazji 78. rocznicy bitwy pod Komarowem. W uroczystościach wzięli udział m.in. ks. Henryk Och (proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP w Wildze, diecezja siedlecka), ks. Czesław Galek, ks. Grzegorz Chabros (kapelan AK), wojewoda zamojski Marek Grzelaczyk, wicewojewoda zamojski Tomasz Flis 434. W październiku 1997 roku, po dwóch latach, została zakończona peregrynacja obrazu Matki Boskiej Szkaplerznej po domach parafian. Oficjalnie wędrówkę obrazu zakończył dziekan tomaszowski ks. Hermenegild Frąkała (kustosz sanktuarium) 435. Rekolekcje adwentowe w 1997 roku przeprowadził ks. Jan Pysz (proboszcz parafii Wasylów). Pasterkę celebrował ks. Stanisław Gulak 436. Rekolekcje wielkopostne w 1998 roku przeprowadził o. Henryk Cieniuch z Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów 437. 3 maja 1998 roku mszę św. za Ojczyznę celebrował i kazanie wygłosił ks. Waldemar Kowalczuk (prefekt Liceum w Lublinie tzw. Biskupiaka) 438. W odpust w 1998 roku na mszy św. za zmarłych kazanie wygłosił ks. Robert Mokrzycki. Została przeprowadzona procesja na cmentarz. Podczas odpustu obchodził 50-425 KPK T1. 426 KPK T1. 427 KPK T1. 428 KPK T1. 429 KPK T1. 430 KPK T1. 431 KPK T1. 432 KPK T1. 433 KPK T1. 434 KPK T1. 435 KPK T1. 436 KPK T1. 437 KPK T1. 438 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 75 lecie kapłaństwa ks. Mieczysław Jachymek (pochodzący z Komarowa) 439. W Boże Ciało w 1998 roku mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. dr Stanisław Sieczka z Lublina 440. 21 czerwca 1998 roku w kościele parafialnym mszę św. prymicyjną odprawił ks. Tomasz Źwiernik 441. W roku szkolnym 1998/99 religii uczyli: ks. wikariusz Waldemar Górski (SP w Komarowie), Stanisława Skiba (SP w Janówce), Elżbieta Koprowska (SP w Wolicy Brzozowej, SP w Antonówce), Renata Karwat (SP w Komarowie) 442. 7 listopada 1998 roku została przeprowadzona wizytacja kanoniczna parafii przez biskupa pomocniczego diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariusza Leszczyńskiego, poprzedzona wizytacją kurialną 20 października 1998 roku przeprowadzoną przez ks. Zygmunta Zuchowskiego w obecności ks. kanonika Józefa Tuckiego wiedziekana dekanatu tyszowieckiego 443. W parafii istnieje Wspólnota Krwi Chrystusa oraz kółka różańcowe 444. 15 listopada 1998 roku w parafii gościł o. Manolo Torres zakonnik kombonianin (rodem z Saragossy w Hiszpanii) 445. Rekolekcje adwentowe w 1998 roku przeprowadził ks. Adam Brzyski (proboszcz parafii Świerszczów) 446. W 1998 roku msze święte były odprawiane w dni powszednie o godz. 7 00 i 7 30 lub 7 00 i 16 30 a w niedzielę i święta (10 00, 12 00, 16 00 ) 447. Rekolekcje wielkopostne w dniach 18-21 lutego 1999 roku przeprowadził ks. dziekan dekanatu Siedliszcze Janusz Krzak (proboszcz parafii Siedliszcze w powiecie chełmskim) 448. 26 marca 1999 roku parafia Komarów należała do dekanatu tyszowieckiego. Do parafii należały następujące miejscowości: Antoniówka, Huta Komarowska, Janówka, Komarów, Krzywystok, Księżostany, Ruszczyzna, Wolica Brzozowa, Wolica Śniatycka. W parafii były dwa kościoły filialne w Antoniówce i Janówce 449. 16 maja 1999 roku odbyła się I Komunia święta. W odpust parafii liturgię sumy sprawowali ks. Adam Brzyski (proboszcz parafii Świerszczów), ks. Andrzej Krasowski (z Lublina; wygłosił kazanie) 450. 12 czerwca 1999 roku około 400 osób wyruszyło w pieszej pielgrzymce do Zamościa na spotkanie z papieżem Janem Pawłem II 451. 29 sierpnia 1999 roku, w 79. rocznicę bitwy pod Komarowem, na polach Wolicy Śniatyckiej odprawiono mszę św., podczas której kazanie głosił ks. kanonik Ryszard Winiarski (proboszcz parafii Trójcy Przenajświętszej w Krasnymstawie) 452. W dniach 02-05.12.1999 roku odbyły się rekolekcje adwentowe 453. W dniach 30.03.-02.04.2000 roku odbyły się rekolekcje wielkopostne 454. 11 czerwca 439 KPK T1. 440 KPK T1. 441 KPK T1. 442 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 07.11.1998. 443 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 444 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 07.11.1998. 445 KPK T1. 446 KPK T1. 447 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 448 KPK T2. 449 Schematyzm DZL 1999, s. 108. 450 KPK T2. 451 KPK T2. 452 KPK T2. 453 KPK T2. 454 KPK T2.

76 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 2000 roku dzieci klasy drugiej szkoły podstawowej z Komarowa, Antoniówki i Janówki przystąpiły do I Komunii świętej 455. 11 czerwca 2000 roku w odpust parafii sumę w intencji parafian odprawił ks. dr Wiesław Banaś (proboszcz parafii Cześniki) a kazanie wygłosił ks. mgr Jan Hałasa (dyrektor Archidiecezjalnego Domu Rekolekcyjnego w Lublinie) 456. W maju 2000 roku odbyła się pielgrzymka młodych do sanktuarium w Tomaszowie Lubelskim a w lipcu pielgrzymka dorosłych do Częstochowy i Lichenia 457. 27 sierpnia 2000 roku obchodzono 80. rocznicę bitwy pod Komarowem. Mszę św. celebrował i kazanie wygłosił pomocniczy biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariusz Leszczyński. W uroczystościach wziął udział m.in. marszałek Sejmu Maciej Płażyński, ks. infułat Franciszek Greniuk 458. W roku szkolnym 2000/2001 katechezy uczyli: w Szkole Podstawowej w Komarowie Osadzie ks. Mieczysław Filip i Renata Karwat, w Gimnazjum w Komarowie Osadzie ks. Mieczysław Filip, ks. Stanisław Bełz, w Szkole Podstawowej w Janówce Zachodniej Stanisława Skiba, w Szkole Podstawowej w Antoniówce Elżbieta Koprowska 459. 17 września 2000 roku odbyła się uroczystość poświęcenia tablicy upamiętniającej 60. rocznicę wymordowania polskich jeńców wojennych w Katyniu 460. Rekolekcje adwentowe w 10-12.12.2000 roku przeprowadził ks. Andrzej Jachimek (wikariusz parafii Narodzenia NMP w Kurowie) 461. 3.2. Dzieje parafii, XXI wiek 455 KPK T2. 456 KPK T2. 457 KPK T2. 458 KPK T2. 459 KPK T2. 460 KPK T2. 461 KPK T2.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 77 Zdjęcie 27 Rok 2014, 18 września. Widok na kościół parafialny od strony Komarowa-Wsi. Rekolekcje wielkopostne w 05-08.04.2001 roku, przeprowadził ks. mgr Andrzej Okaj (wikariusz parafii św. Dominika w Turobinie) 462. 3 czerwca 2001 roku dzieci klasy drugiej szkoły podstawowej przyjęły pierwszą Komunię świętą. 15 sierpnia 2001 roku pochodzący z parafii Komarów, ksiądz archidiecezji częstochowskiej Jan Osuch odprawił mszę św., w odpust parafii, w 55. rocznicę śmierci swego ojca jak i 40-lecia swoich święceń kapłańskich. Kazanie wygłosił ks. Bronisław Bucki (proboszcz parafii Miączyn) 463. 26 sierpnia 2001 roku odbyła się uroczystość 81. rocznicy bitwy pod Komarowem. Podczas mszy św. kazanie wygłosił ks. Grzegorz Musiał (z Puław) 464. W roku szkolnym 2001/2002 katechezy uczył podobny skład nauczycieli religii, zmienił się wikariusz (obowiązki przejął nowy wikariusz Sławomir Szewczak) 465. Rekolekcje adwentowe w 2001 roku przeprowadził ks. Piotr Tylus (wikariusz parafii Trójcy Przenajświętszej w Polkowicach, obok Kraśnika, w archidiecezji lubelskiej) 466. Rekolekcje wielkopostne w dniach 7-10.03.2002 roku przeprowadził o. kombonianin Stefano Giudici. 462 KPK T2. 463 KPK T2; Relacja ks. Jana Osucha. 464 KPK T2. 465 KPK T2. 466 KPK T2.

78 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 28 Rok 2002. I Komunia święta. Zdjęcie pamiątkowe (zdjęcie z KPK T 2). 26 maja 2002 roku, w Uroczystość Trójcy Przenajświętszej, obchodził w kościele parafialnym w Komarowie złoty jubileusz kapłaństwa ks. Henryk Józefko. Kazanie podczas sumy wygłosił ks. Zbigniew Szczygieł (proboszcz parafii Gorajec) 467. 467 Relacja ks. Jana Osucha; KPK T2.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 79 Zdjęcie 29 Rok 2002, 26 maja. Jubilat, ks. Henryk Józefko w kościele w Komarowie- Osadzie (zdjęcie z KPK T 2). 14 lipca 2002 roku został poświęcony nowy sztandar Ochotniczej Straży Pożarnej w Krzymystoku (która obchodziła 10-lecie powstania) 468. 468 KPK T2.

80 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 30 Rok 2002, 14 lipca. Przekazanie sztandaru jednostce przez pułkownika Mieczysława Skibę (zdjęcie z KPK T 2). 11 sierpnia 2002 została przeprowadzona wizytacja kanoniczna parafii przez biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jana Śrutwę. Biskup rozpoczął wizytację od kościoła filialnego w Janówce a zakończył w kościele filialnym w Antoniówce. Podczas wizytacji biskup udzielił w kościele parafialnym sakramentu bierzmowania 187 osobom. W uroczystościach brali udział: dziekan tyszowiecki ks. Lucjan Szymanek i wicedziekan tego dekanatu ks. Józef Tucki 469. 469 Kuźma, s. 125; KPK T2; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 11.08.2002.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 81 Zdjęcie 31 Rok 2002, 11 sierpnia. Biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa w kościele filialnym w.. (zdjęcie ze zbiorów parafii). 25 sierpnia 2002 roku odbyły się uroczystości związane z kolejną rocznicą bitwy pod Komarowem. Podczas mszy św. kazanie wygłosił ks. Andrzej Mizura (proboszcz parafii Osiny w archidiecezji lubelskiej) 470. Rekolekcje adwentowe w 2002 roku poprowadził ks. dr Krzysztof Grzesiak 471. Biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa 6 marca 2003 roku poświęcił budynek Warsztatów Terapii Zajęciowej w Komarowie-Osadzie z siedzibą w Wolicy Śniatyckiej 472. 470 KPK T2. 471 KPK T2. 472 KPK T2.

82 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 32 Rok 2003, 6 marca. Przecięcie wstęgi do nowego budynku Warsztatów Terapii Zajęciowej w Komarowie-Osadzie z siedzibą w Wolicy Śniatyckiej (zdjęcie z KPK T 2). 15 czerwca 2003 roku, przypadała w parafii Uroczystość Odpustowa ku czci Trójcy Przenajświętszej. Mszę św. odpustową odprawił ks. kanonik Jan Kazimierczuk (proboszcz parafii Kocek w diecezji siedleckiej, 1937-2005) a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. kanonik Józef Dudek (proboszcz parafii Lipsko, koło Zamościa) 473. Podczas obchodów 83. rocznicy bitwy pod Komarowem, 31 sierpnia 2003 roku, mszę św. polową odprawił i kazanie wygłosił ks. kanonik Jan Madej (proboszcz parafii Korytnica w diecezji siedleckiej) 474. W okresie 04-11 lipca 2004 roku odbyły się misje parafialne, które przeprowadzili o.o. redemptoryści 475. W dniach 14-15 lipca 2004 roku odbyła się uroczystość Nawiedzenia Jasnogórskiej Królowej Polski w Kopii Obrazu Jasnogórskiego. Obraz przybył z parafii Zubowice 476. 13 czerwca 2004 roku odprawił mszę prymicyjną ks. Adam Dworzycki 477. 473 KPK T 2. 474 KPK T 2. 475 Informacja umieszczona na krzyżu przy kościele filialnym w Antonówce. 476 Wojda, s. 49. 477 Relacja ks. Jana Osucha.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 83 Dokument 6 Rok 2005, 3 maja. Akt posadzenia Drzewka Trzeciego Tysiąclecia (ze zbiorów parafii). W kolejnym roku rekolekcje wielkopostne odbyły się w okresie 03.03-06.03.2005 roku Biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa objął patronatem honorowym Przegląd Pieśni Religijnej Osób Niepełnosprawnych, które odbyły się 25 listopada 2005 roku. Organizatorem przeglądu były Warsztaty Terapii Zajęciowej w Komarowie-Osadzie z siedzibą w Wolicy Śniatyckiej. Od 2 grudnia do 4 grudnia 2005 roku odbyły się rekolekcje adwentowe. 27 sierpnia 2006 roku, na polach Wolicy Śniatyckiej, odbyły się uroczystości z okazji 86. rocznicy bitwy pod Komarowem. Szczególnym elementem uroczystości był msza św. polowa. Organizatorami uroczystości byli: Rada Gminy Komarów-Osada, 3. Brygada Terytorialna w Zamościu, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (okręg Zamość).

84 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W roku szkolnym 2006/2007 religii uczyli: ks. wikariusz Piotr Sobczuk oraz katechetki: Stanisława Skiba (6 godz.), Ewa Koprowska (8 godz.), Renata Karwat (16 godzin) 478. 3 czerwca 2007 roku została przeprowadzona wizytacja kanoniczna parafii przez biskupa pomocniczego diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariusza Leszczyńskiego. Podczas wizytacji biskup udzielił w kościele parafialnym sakramentu bierzmowania ok. 100 osobom 479. 26 listopada 2007 roku w Publicznym Gimnazjum w Komarowie-Osadzie zostało założone Szkolne Koło Caritas. Umowę podpisali ks. prałat Andrzej Puzon dyrektor Caritas Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej oraz Anna Maryńczak dyrektor gimnazjum. 30 listopada 2007 roku odbył się V Przegląd Pieśni Religijnej Komarów w wykonaniu osób niepełnosprawnych. Gościem honorowym przeglądu był biskup Wacław Depo. 13 lipca 2008 roku obyła się uroczystość kanonicznego objęcia parafii Świętej Trójcy w Komarowie przez ks. mgr lic. Tomasza Bombę. Obrzędowi wprowadzenia nowego proboszcza przewodniczył dziekan tyszowiecki ks. prałat Józef Tucki. Okolicznościowe kazanie wygłosił ojciec prof. dr hab. Andrzej Derdziuk z KUL. Zdjęcie 33 Rok 2008, 13 lipca. Kanoniczne objęcie parafii Świętej Trójcy w Komarowie przez ks. mgr lic. Tomasza Bombę. Na pierwszym planie ks. Tomasz Bomba (podpisujący wyznanie wiary) oraz dziekan tyszowiecki ks. prałat Józef Tucki (autor zdjęcia ks. Jacek Rak). Na drugim planie od lewej strony stoją: ks. Tomasz Źwiernik, alumn Tomasz Kąkol, ojciec prof. dr hab. Andrzej Derdziuk, 478 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 03.06.2007. 479 Kuźma, s. 127; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 03.06.2007.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 85 Zdjęcie 34 Rok 2008, 13 lipca. Kanoniczne objęcie parafii Świętej Trójcy w Komarowie przez ks. mgr lic. Tomasza Bombę. Życzenia od ks. kanonika Aleksandra Bacy (11.08.1934-08.12.2012), wychowawcy ks. Tomasza (autor zdjęcia ks. Jacek Rak). 31 sierpnia 2008 roku, na polach Wolicy Śniatyckiej, odbyła się uroczystość z okazji 88. rocznicy bitwy pod Komarowem. Uroczystość rozpoczęto ceremoniałem wojskowym przeprowadzonym przez 3. Batalion Zmechanizowany z Zamościa. Następnie została przeprowadzona uroczysta msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem ks. kanonika Tadeusza Bastrzyka (proboszcza parafii Jarosławiec), wspólcelebrantami byli ks. prałat Józef Tucki (dziekan dekanatu Tyszowce), ks. kanonik Stanisław Budzyński (dziekan dekanatu Grabowiec), ks. kanonik Władysław Czajka (dziekan z Równego na Ukrainie), ks. Tomasz Bomba (proboszcz parafii Komarów) i o. Wojciech Pawlicki (redemptorysta z Zamościa), który wygłosił okolicznościowe kazanie. Po mszy odbyła się defilada, montaż poetyckomuzyczny w wykonaniu młodzieży gimnazjalnej z Komarowa i zespołów działających przy miejscowym ośrodku kultury oraz rekonstrukcja bitwy 480. 19 października 2008 roku parafia przeżywała Niedzielę Misyjną. Parafia gościła Siostry Franciszkanki Misjonarki Maryi, które dały świadectwo o powołaniu i życiu misjonarskim. Ponadto odbyły się obłóczyny ministrantów. 480 Pełypyszyn Iwona, Dudek Tomasz, W hołdzie bohaterom spod Komarowa, Niedziela (edycja zamojska), Nr 38/2008, s. IV-V.

86 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 35 Rok 2008, 19 października. Obłóczyny ministrantów (autor zdjęcia Urszula Pakuła). (można podać imiona i nazwiska ministrantów). W 2009 roku rekolekcje wielkopostne przeprowadził biskup Mariusz Leszczyński. Zdjęcie 36 Rok 2009, 20 marca. Droga Krzyżowa. Od lewej stoją: biskup Mariusz Leszczyński, ks. Tomasz Bomba (autor zdjęcia Urszula Pakuła).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 87 Zdjęcie 37 Rok 2009, 20 marca. Droga Krzyżowa (autor zdjęcia Urszula Pakuła). 2 kwietnia 2009 roku odbyła się uroczystość z okazji 4. rocznicy śmierci papieża Jana Pawła II. Mszę św. o beatyfikację Jana Pawła II celebrował ks. Czesław Galek. Modlitwie podczas Apelu Jasnogórskiego przewodniczył ks. proboszcz Tomasz Bomba. Odbyła się także akademia w wykonaniu dzieci i młodzieży szkół komarowskich. Na zakończenie uroczystości wierni zapalili znicze u stóp krzyża. 13 maja 2009 roku odbyło się pierwsze nabożeństwo fatimskie w kościele komarowskim. Mszy św. przewodniczył Modlitwę różańcową poprowadził ks. Eugeniusz Derdziuk. Procesję wokół Rynku poprowadził ks. Marian Oszust.

88 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 38 Rok 2009, 13 maja. Ksiądz proboszcz Tomasz Bomba wkracza w okres nabożeństw fatimskich w Komarowie. Przed pierwszym nabożeństwem fatimskim. Zdjęcie 39 Rok 2009, 13 maja. Księża niosą figurę Matki Boskiej Fatimskiej (foto ks. Jacek

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 89 Rak). 13 lipca 2009 roku odbyło się trzecie nabożeństwo fatimskie w kościele komarowskim. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. kan. Włodzimierz Kwietniewski, proboszcz z Dubienki. Modlitwę różańcową poprowadził ks. Jarosław Ziarkiewicz pracujący w Italii. Procesję wokół Rynku poprowadził ks. Robert Dragan, wikariusz z Dubienki 481. W niedzielę, 30 sierpnia 2009 r., była obchodzona 89. rocznica bitwy pod Komarowem. Odbyła się msza polowa pod przewodnictwem biskupa zamojsko-lubaczowskiego Wacława Depo. Po mszy św. biskup dokonał poświęcenia sztandaru. Na koniec uroczystości odbyła się inscenizacja bitwy. 481 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

90 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 40 Rok 2009, 30 sierpnia. Msza polowa. Od lewej ks. proboszcz Tomasz Bomba, n, biskup Wacław Depo, ks. dziekan Józef Tucki (autor zdjęcia Urszula Pakuła).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 91 Zdjęcie 41 Rok 2009, 30 sierpnia. Przed inscenizacją bitwy (autor zdjęcia Urszula Pakuła). Zdjęcie 42 Rok 2009, 30 sierpnia. Biskup Wacław Depo dokonuje poświęcenia sztandaru Szwadronu Ziemi Zamojskiej (autor zdjęcia Urszula Pakuła). Na sztandarze Szwadronu Ziemi Zamojskiej w barwach 9. Pułku Ułanów Małopolskich znajdują się napisy: Szwadron Ziemi Zamojskiej, Komarów 1920-2009 oraz herby miast związanych z historią pułku: Drohobycz, Trembowla, Zamość, Komarów. W 2010 roku odbywały się spotkania formacyjne grup działających przy parafii:

92 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie ministrantów ze szkoły podstawowej, ministrantów z gimnazjum, dzieci z Białej Armii, rodziców dzieci z Białej Armii, młodzieży gimnazjum z Ruchu Światło-Życie, kandydatów do służby ołtarza, dzieci i młodzież w kaplicy w Janówce (co sobotę) a także w Antoniówce oraz lektorów ze szkół średnich. Spotkania formacyjne organizowali także członkowie Koła Przyjaciół Radia Maryja, Kółka Żywego Różańca. Działał także chórek dziecięcomłodzieżowy. 21 stycznia 2010 roku w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Antoniówce odbyła się uroczystość z okazji Dnia Babci i Dziadka. Zdjęcie 43 Rok 2010, 21 stycznia. Antoniówka. Ksiądz proboszcz Tomasz Bomba podczas okolicznościowej homilii (autor zdjęcia Renata Mazur). W dniach 15-20 lutego 2010 roku zorganizowano zimowisko dla 30 dzieci i młodzieży w ośrodku rekolekcyjnym w Jamnej koło Nowego Sącza.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 93 Zdjęcie 44 Rok 2010, luty. Modlitwa w Sanktuarium Matki Boskiej Niezawodnej Nadziei w Jamnej. Ksiądz, pierwszy z prawej, ks. Paweł Kruk (zdjęcie ze zbiorów parafii). Rekolekcje wielkopostne w dniach 11-14 marca 2010 roku prowadził ks. prałat dr Eugeniusz Derdziuk, kustosz Sanktuarium MB Tomaszowskiej i egzorcysta. Ksiądz proboszcz na koniec rekolekcji stwierdził: To niezwykłe nabożeństwo prowadzone przez rekolekcjonistę pozostanie na zawsze w naszej pamięci, a łaski przy tym uzyskane zna tylko Bóg. Został przeprowadzony konkurs na najładniejszą palmę (własnoręcznie wykonaną).

94 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 45 Rok 2010, 12 marca. Podczas rekolekcji. Od lewej: ks. proboszcz Tomasz Bomba, ks. rekolekcjonista Eugeniusz Derdziuk, ks. wikariusz Paweł Kruk (foto Urszula Pakuła). Od września 2009 roku rozpoczęły się spotkania najmłodszych dzieci w duchu Białej Armii. Na spotkaniach dzieci poznawały treść objawień fatimskich, uczyły się umiłowania modlitwy różańcowej, naśladowania Maryi i świętych pastuszków oraz nowych piosenek sławiących Maryję 482. W niedzielę 21 marca 2010 roku, po kilku miesiącach formacji, na uroczystej mszy św., dziewczęta z Białej Armii otrzymały poświęcone przez ks. proboszcza pelerynki maryjne, będące zewnętrznym znakiem przynależności do tej grupy formacyjnej. Odtąd dziewczynki będą uczestniczyć w swoich strojach nie tylko na Nabożeństwach Fatimskich jako orszak Maryi, ale również w procesjach i nabożeństwach w ciągu roku liturgicznego 483. Ksiądz proboszcz życzył Białej Amii z Komarowa wielkich zwycięstw nad szatanem poprzez żarliwą modlitwę i dziecięcy apostolat 484. 482 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 483 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 484 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 95 Zdjęcie 46 Rok 2010, 21 marca. Błogosław nam Fatimska Pani (opis ks. Tomasz Bomba, foto ks. Paweł Kruk).

96 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 47 Rok 2010, 28 marca. Niedziela Palmowa. Na pierwszym planie ks. proboszcz Tomasz Bomba (foto Urszula Pakuła). Zdjęcie 48 Rok 2010, 28 marca. Niedziela Palmowa. Za dziećmi stoją od lewej: ks. proboszcz Tomasz Bomba, wójt gminy Komarów Wiesława Senkowska, ks. wikariusz Paweł

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 97 Kruk (foto Urszula Pakuła). Zdjęcie 49 Rok 2010, 1 kwietnia. Wielki Czwartek. Od lewej ks. wikariusz Paweł Kruk, ks. proboszcz Tomasz Bomba (foto Urszula Pakuła).

98 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 50 Rok 2010, 4 kwietnia. Wigilia Paschalna. Paschał zapala ks. wikariusz Paweł Kruk (foto Paweł Przyczyna). W dniach 7-9 kwietnia 2010 roku odbyła się pielgrzymka gimnazjalistów na Jasną Górę. Pielgrzymi byli także w Łagiewnikach, zwiedzali Kraków, modlili się w Ludźmierzu i w Sanktuarium MB Fatimskiej w Zakopanem 485. Na początku kwietnia 2010 roku Komarów oddawał hołd wielkim Rodakom. Tak pisał ks. proboszcz Tomasz Bomba: Do smutnej historii naszego Narodu na zawsze zapisała się data 10 kwietnia 2010 r. Tego dnia zginęła w katastrofie pod Smoleńskiem elita polityczna i społeczna naszej Ojczyzny, na czele z Prezydentem Rzeczpospolitej Lechem Kaczyńskim. Wiele na ten temat rozpisują się i mówią media. W Komarowie postanowiliśmy bardziej modlić się, niż mówić. Już w sobotę 10 kwietnia, na wieść o tragedii rozdzwoniły się dzwony naszego kościoła, który też został przyozdobiony flagami narodowymi z czarnymi wstęgami. Ofiary katastrofy polecaliśmy Bożemu Miłosierdziu podczas wieczornej Nowenny do Bożego Miłosierdzia. W niedzielę, po każdej Mszy św. wierni odmawiali Koronkę do Bożego Miłosierdzia. Szczególną wymowę miała Godzina Miłosierdzia o 15 00, która zgromadziła wielu wiernych. Wieczorem o godz. 19 00 do kościoła przybyli przedstawiciele władz naszej Gminy, szkół, organizacji i stowarzyszeń działających na naszym terenie. Uroczystą Mszą św. za poległych i w intencji Ojczyzny celebrował ks. proboszcz, który wygłosił okolicznościowe kazanie, w którym mówił min. o wielu dramatach w dziejach Polski i dobru, które Bóg z nich wyprowadził. Podkreślał, że i z tej tragedii Bóg wyprowadzi dobro, o którym jeszcze nie 485 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 99 wiemy. Na zakończenie, na klęcząco, zostały odśpiewane Suplikacje za Ojczyznę. Żałoba narodowa, w duchu modlitewnym, w Komarowie trwa. W dniach 15-17 kwietnia 2010 roku parafia zorganizowała pielgrzymkę Szlakiem Papieskim na Jasną Górę, do Kalwarii Zebrzydowskiej, Zakopanego (Sanktuarium MB. Fatimskiej), Ludźmierza (Sanktuarium Matki Boskiej Ludźmierskiej Pani Podhala), Krakowa-Łagiewnik (Sanktuarium Bożego Miłosierdzia), Nowego Sącza (Sanktuarium św. Rity), Sandomierza i Janowa Lubelskiego (Sanktuarium Matki Boskiej Janowskiej). Pielgrzymi wszędzie modlili się w intencji ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem i za Ojczyznę. Pielgrzymce przewodniczył wikariusz ks. Paweł Kruk 486. Zdjęcie 51 Rok 2014, 16 kwietnia. Zdjęcie pamiątkowe z trasy pielgrzymkowej (zdjęcie ze zbiorów parafii). Przez cały rok trwała formacja kandydatów na lektorów. Kandydaci, głównie uczniowie gimnazjum, przechodzili formację liturgiczną, ćwiczenia z dykcji i interpretacji tekstu. W niedzielę, 9 maja 2010 roku podczas uroczystej mszy św. koncelebrowanej zostały poświęcone alby a nowi lektorzy otrzymali specjalne błogosławieństwo. Ksiądz proboszcz życzył nowym lektorom obfitości łask Bożych i powiedział, że ma nadzieję, że któryś z nich podejmie kiedyś posługę kapłańską 487. 486 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 487 Z informacji ks. proboszcza Tomasza Bomby.

100 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 52 Rok 2010, 9 maja. Nowi lektorzy z księżmi (zdjęcie ze zbiorów parafii).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 101 Zdjęcie 53 Rok 2010, 9 maja. Komarów Górny. Poświęcenie pól przez ks. Pawła Kruka (zdjęcie ze zbiorów parafii). 13 maja 2010 roku sakramentu bierzmowania młodzieży klasy trzeciej gimnazjum udzielił biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Wacław Depo. 13 maja 2010 roku zainaugurowano Nabożeństwa Fatimskie w 2010 roku w ramach Wielkiej Nowenny przed setną rocznicą Objawień w Fatimie, które przebiegać będą pod hasłem: Bezpieczni na krawędzi czasu. Nabożeństwu przewodniczył biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Wacław Depo, który wygłosił kazanie i poprowadził procesję wokół Rynku. Obecni również byli kapłani dekanatu tyszowieckiego i zaproszeni goście.

102 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 54 Rok 2010, 13 maja. Podczas procesji (foto Urszula i Ryszard Pakuła). 22 maja 2010 roku odbyła się uroczystość odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych i trzeźwościowych po pierwszej spowiedzi. 23 maja 2010 roku, w niedzielę Zesłania Ducha Świętego, odbyła się I Komunia święta.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 103 Zdjęcie 55 Rok 2010, 23 maja. Podczas uroczystości pierwszokomunijnych (foto Urszula Pakuła). 28 maja 2010 roku odbyła się pielgrzymka dzieci pierwszokomunijnych do sanktuariów w Tomaszowie Lubelskim i Krasnobrodzie (pod kierunkiem ks. Pawła Kruka) 488. Zdjęcie 56 Rok 2010, 28 maja. Dzieci przed głównym ołtarzem w sanktuarium w 488 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

104 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Krasnobrodzie (zdjęcie ze zbiorów parafii). 30 maja 2010 roku, przypadała w parafii Uroczystość Odpustowa ku czci Trójcy Przenajświętszej. W wigilię Odpustu, w sobotę 29 maja, wystawiono Najświętszy Sakrament i modlono się na różańcu w intencji zmarłych parafian i spoczywających na parafialnym cmentarzu. Po różańcu odbyła się msza św. w ich intencji i procesja na cmentarz. Mszę św. celebrował ks. kanonik Bronisław Bucki obchodzący jubileusz 40-lecia kapłaństwa 489. Zdjęcie 57 Rok 2010, 29 maja. Wigilia odpustu. Przed kaplicą cmentarną. Na pierwszym planie ks. proboszcz Tomasz Bomba i ks. kanonik Bronisław Bucki z lektorami. W głębi organista Karol Kusy i ks. wikariusz Paweł Kruk (foto Paweł Przyczyna). Mszę św. odpustową odprawił i wygłosił okolicznościowe kazanie biskup diecezji charkowsko-zaporoskiej Marian Buczek. Koncelebrowali ks. kan. Bronisław Bucki, pracujący z ks. biskupem w Charkowie i rodak ks. Jan Osuch 490. 489 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 490 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 105 Zdjęcie 58 Rok 2010, 30 maja. Odpust. Od lewej ks. kanonik Bronisław Bucki, biskup Marian Buczek (zdjęcie ze zbiorów parafii).

106 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 59 Rok 2010, 3 czerwca. Boże Ciało (foto ks. Paweł Kruk). 13 czerwca 2010 roku parafianie przeżywali drugie Nabożeństwo Fatimskie w tym roku, któremu przewodniczył ks. prałat Józef Tucki z Duba. Modlitwę różańcową poprowadził ks. Dariusz Babiak z Tyszowiec, a podczas liturgii śpiewał chór z Suchowoli. Ks. Jacek Kania obchodził jubileusz 10-lecia kapłaństwa 491. 13 lipca 2010 parafianie przeżywali trzecie Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. Jarosław Ziarkiewicz pracujący w Italii, kazanie wygłosił ks. kan. Grzegorz Chabros, proboszcz z Tyszowiec a modlitwę różańcową poprowadził ks. Marek Małys, neoprezbiter, wikariusz z Łabuń. Ponadto koncelebrowali: ks. kanonik Grzegorz Pruszkowski z Zubowic i ks. Krzysztof Maksymowicz, rodak z ziemi komarowskiej, proboszcz z Wysokiego 492. 1 lipca 2010 roku odbyła się piesza pielgrzymka parafian do Matki Boskiej Krasnobrodzkiej. W tym roku pielgrzymkę poprowadzili: diakon Tomasz Kąkol (z ziemi komarowskiej) i alumn Adrian z Zamościa. Organizacją pielgrzymki, od wielu lat zajmuje się Waleria Wajler. Po mszy św. o godz. 7 00 i specjalnym błogosławieństwie pielgrzymi wyruszyli do Krasnobrodu. Pomimo upalnej pogody wszyscy szczęśliwie dotarli do tronu Królowej Roztocza i uczestniczyli w uroczystościach 493. 13 sierpnia 2010 roku parafianie przeżywali czwarte Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. Grzegorz Szubtarski, pracujący w Hrubieszowie, modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku poprowadził ks. Janusz Krupa z Tyszowiec 494. 491 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 492 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 493 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 494 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 107 Dokument 7 Rok 2010, 28 sierpnia. Zaproszenie na koncert Warszawskiego Chóru Polonia im. Ignacego Jana Paderewskiego (ze zbiorów parafii). W niedzielę, 29 sierpnia 2010 r., była obchodzona 90. rocznica historycznej bitwy kawaleryjskiej pod Komarowem i pierwsze w historii Święto Kawalerii Polskiej. Uroczystości rozpoczęły się już w sobotę 28 sierpnia. Ks. prał. płk Andrzej Puzon odprawił mszę św. za poległych podczas bitwy. Następnie odbył się koncert znakomitego Warszawskiego Chóru Polonia im. Ignacego Jana Paderewskiego z udziałem aktorki Grażyny Barszczewskiej i solistki Opery Narodowej Magdaleny Idzik. 29 sierpnia została odprawiona msza św. na miejscu bitwy - na polach Wolicy Śniatyckiej. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. pułkownik Bogusław Romankiewicz. Po mszy odbyła się inscenizacja bitwy pod Komarowem. Po południu w kościele parafialnym Świętej Trójcy w Komarowie, miał miejsce ułański ślub. Właśnie w tym dniu postanowili zawrzeć sakramentalny związek małżeński Marzena Wójcicka i ułan Piotr Lewusz. Małżeństwo pobłogosławił ks. Tomasz Bomba, miejscowy proboszcz i ks. Błażej Górski, proboszcz ze Starego Zamościa i jednocześnie kapelan ułanów. Duże wrażenie zrobili ułani, koledzy Piotra, którzy oddali honory młodej parze tworząc przed kościołem szpaler na koniach 495. 5 września 2010 roku społeczność parafialna przeżywała dziękczynienie za plony Dożynki Gminno-Parafialne. Dziękowano Bogu Najwyższemu za to, że pozwolił zebrać 495 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

108 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie chleb, uchronił od kataklizmów i oddalił głód. Budujące słowo podczas mszy św. dziękczynnej wygłosił ks. Jan Franczak ze Starego Zamościa 496. 13 września 2010 roku przeżywano piąte Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył i kazanie wygłosił o. Ireneusz Homoncik, redemptorysta z Zamościa, modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku poprowadził ks. Paweł Zaborniak z Tarnawatki. Figurę Maki Bożej nieśli m.in. strażacy, przedstawiciele poszczególnych miejscowości parafii 497. 23 września 2010 roku w kościele parafialnym odbył się VIII Przegląd Pieśni Religijnej - Komarów 2010. W przeglądzie wzięło udział 10 zespołów z różnych Warsztatów Terapii Zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Wśród zaproszonych gości byli: ks. bp Wacław Depo, ks. kan. Aleksander Siwek, ks. kan. Stanisław Budzyński, który przygotował i poprowadził nabożeństwo eucharystyczne na rozpoczęcie przeglądu i ks. prał. Józef Tucki - przewodniczący jury. Wszystkie zespoły zostały wyróżnione, a ich występy były wzruszającym świadectwem wiary 498. 13 października 2010 roku odbyło się ostatnie w tym roku Nabożeństwo Fatimskie pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Bolesława Pylaka z Lublina. Mszę św. współcelebrowali: ks. prałat Józef Tucki z Duba, który poprowadził procesję wokół Rynku, ks. kan. Bronisław Bucki z Charkowa, ks. kan. Tadeusz Czuk z Łabuń, ks. Marian Wyrwa z par. Świętej Bożej Opatrzności, który przewodniczył modlitwie różańcowej i ks. Tomasz Bomba. W Nabożeństwie uczestniczyli również: ks. kan. Grzegorz Chabros z Tyszowiec, ks. kan. Grzegorz Pruszkowski z Zubowic, ks. kan. Jacek Rak ze Żdanowa dyrektor Katolickiego Radia Zamość, ks. Paweł Słonopas z Bondyrza, ks. Eugeniusz Adamek z Sahrynia, a także wierni z Tomaszowa Lubelskiego, Zamościa i wielu innych parafii. Nabożeństwo transmitowało Katolickie Radio Zamość 499. W październiku, oprócz codziennej modlitwy różańcowej w kościele, parafianie modlili się również w ośmiu miejscowościach, tam gdzie są kaplice, bądź remizy strażackie, aby umożliwić głównie osobom starszym, dzieciom i tym, którzy mają daleko do kościoła, uczestnictwo w modlitwie wspólnotowej. Były to: Antoniówka, Janówka Zachodnia, Komarów-Wieś, Krzywystok, Księżostany, Ruszczyzna, Wolica Brzozowa i Wolica Śniatycka. Codziennie dwóch księży modliło się w dwóch miejscowościach, a w ostatnim tygodniu października były odprawione msze św. w intencji mieszkańców 500. Rekolekcje adwentowe, w dniach 2 5 grudnia 2010 roku, poprowadził ks. Jarosław Ziarkiewicz pracujący w Italii 501. 9 stycznia 2011 roku chór Dominanta działający przy Samorządowym Ośrodku Kultury w Komarowie, pod kierunkiem Janiny Biszczan, uświetnił liturgię przepięknym wykonaniem kolęd 502. Rekolekcje wielkopostne odbyły się 31 marca 3 kwietnia 2011 roku a poprowadził je ks. Franciszek Kościelski, student KUL 503. W dniach 6-8 kwietnia 2011 roku odbyła się pielgrzymka gimnazjalistów do Częstochowy a także do Krakowa i Łagiewnik. 496 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 497 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 498 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 499 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 500 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 501 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 502 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 503 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 109 Zdjęcie 60 Rok 2011, 17 kwietnia. Niedziela Palmowa (zdjęcie ze zbiorów parafii). 13 maja 2011 roku, we wspomnienie Matki Bożej Fatimskiej parafia przeżyła podniosłą uroczystość inauguracji Nabożeństw Fatimskich w parafii. Przewodniczył uroczystości i wygłosił dodające otuchy w trudnych czasach słowo ks. abp Stanisław Wielgus z Lublina. Na uroczystość licznie przybyli kapłani. W przygotowanie i przebieg uroczystości zaangażowali się m.in. władze gminy, chór Dominanta pod kierunkiem Janiny Biszczan, dzieci z Białej Armii, służba liturgiczna, strażacy 504. 4 czerwca 2011 r. w katedrze zamojskiej przyjął święcenia kapłańskie pochodzący z Wolicy Brzozowej Kolonii diakon Tomasz Kąkol. W uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, w niedzielę, 5 czerwca, ks. Tomasz celebrował mszę św. prymicyjną w kościele parafialnym. Na uroczystość przybyło wielu kapłanów pochodzących z parafii Komarów i gości. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Mieczysław Filip poprzedni proboszcz parafii Komarów 505. 5 czerwca 2011 r. odbyła się w naszej parafii 4. Diecezjalna Pielgrzymka Honorowych Dawców Krwi. Mszy św. w intencji krwiodawców przewodniczył ks. kan. Jan Osuch z Częstochowy a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Ryszard Ostasz, kapelan krwiodawców, proboszcz parafii Gdeszyn 506. 12 czerwca 2011 roku dzieci klasy drugiej szkół podstawowych z terenu parafii przystąpiły do I Komunii świętej. W Zamojskie Dni Papieskie wpisała się także parafia Komarów. W poniedziałek, 13 czerwca, w święto NMP Matki Kościoła, odbyło się w Komarowie-Osadzie spotkanie Rady Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich diecezji zampjsko-lubaczowskiej, które następnie wzięły czynny udział w Nabożeństwie Fatimskim. Mszy św. przewodniczyli nowo wyświęceni kapłani z diecezji zamojsko-lubaczowskiej i jeden z archidiecezji lubelskiej (razem dziesięciu), a także moderatorzy ruchów i stowarzyszeń. Homilię wygłosił neoprezbiter ks. mgr Mateusz Januszewski pochodzący z parafii Miłosierdzia Bożego w Zamościu.. W kazaniu ks. Mateusz mówił o wyjątkowej roli jaką w życiu Papieża Polaka odgrywała Matka Boża. Totus Tuus Cały Twój, słowa te, będące najszczerszym aktem zawierzenia życia i losów Maryi, towarzyszyły Janowi Pawłowi II przez całą, niełatwą drogę jaką wyznaczył 504 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 505 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 506 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

110 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie mu Bóg. Ks. przypomniał również treść Trzeciej Tajemnicy Fatimskiej, która zdaniem wielu badaczy dotyczyła zamachu na Papieża z 13 maja 1981 roku. Dla wszystkich było jasne, że tego dnia to Matka Boża Fatimska czuwała nad Ojcem Świętym i prowadziła kulę, która ominęła wszystkie narządy wewnętrzne. Na zakończenie wygłoszonego słowa ks. Januszewski podkreślił, że modlitwą i wiarą możemy zmieniać bieg historii, jedyną przeszkodą może być nasza niechęć i niezdecydowanie. Na uroczystą Eucharystię przybyli m.in.: Ruch Światło-Życie, Domowy Kościół, Akcja Katolicka, Fundacja Dom Trzeciego Tysiąclecia, Wspólnota Krwi Chrystusa, Wspólnota Obrońców życia, Odnowa w Duchu Świętym, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Koła Przyjaciół Radia Maryja, Wspólnoty Neokatechumenalne, Legion Maryi, Straż Honorowa Najświętszego Serca Jezusa, Koła Różańcowe, redaktorzy Katolickiego Radia Zamość i Niedzieli Zamojsko-Lubaczowskiej. Po mszy świętej wierni odmówili Różaniec Fatimski i uczestniczyli w procesji ze świecami i figurą Matki Bożej Fatimskiej, którą poprowadził ks. Stanisław Kupczak ojciec duchowny Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej 507. W wigilię odpustu parafialnego, 12 czerwca 2011 została odprawiona msza św. w intencji zmarłych parafian i spoczywających na cmentarzu. Mszę św. poprzedziła modlitwa różańcowa. Mszy św. przewodniczył ks. Tomasz Kąkol a koncelebrowali: ks. kan. Jan Osuch, ks. dr Janusz Gajda (wykładowca na Uniwersytecie Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie), który wygłosił kazanie, ks. Paweł Kruk i ks. Tomasz Bomba. Po Mszy św. odbyła się procesja żałobna na cmentarz parafialny, której przewodniczył ks. proboszcz. Następnego dnia, w niedzielę 13 czerwca, przeżywaliśmy uroczystość odpustową i jubileusz 50-lecia kapłaństwa ks. kan. Jana Osucha, który przewodniczył uroczystej mszy św. Koncelebrowali: ks. prał. Roman Marszalec, ks. kan. Bronisław Bucki, ks. dr Janusz Gajda, który wygłosił kazanie, ks. Tomasz Kąkol i ks. Tomasz Bomba. Po mszy św. dostojny jubilat udzielił błogosławieństwa i rozdał okolicznościowe obrazki 508. Na zakończenie Białego Tygodnia, 17 czerwca 2011 roku, dzieci pierwszokomunijne wraz z rodzicami, katechetami i ks. Pawłem Krukiem udały się na pielgrzymkę dziękczynną do sanktuariów w Tomaszowie Lubelskim i Krasnobrodzie 509. 507 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 508 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 509 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 111 Zdjęcie 61 Rok 2011, 17 czerwca. Dzieci przed głównym ołtarzem w sanktuarium w Krasnobrodzie wraz z mamami i ks. Pawłem Krukiem (zdjęcie ze zbiorów parafii). We wtorek, 21 czerwca 2011 roku ks. bp Mariusz Leszczyński udzielił sakramentu bierzmowania młodzieży klas trzecich gimnazjum w Komarowie-Osadzie oraz młodzieży z par. św. Michała Archanioła w Zubowicach. Sakrament przyjęło 62 osoby a przygotowywał ich wikariusz ks. Paweł Kruk 510. 13 lipca 2011 roku zostało przeprowadzone Nabożeństwo Fatimskie w duchu Wielkiej Nowenny. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył i wygłosił kazanie ks. prał. Stefan Wójtowicz z Wielączy, modlitwie różańcowej przewodniczył ks. Jerzy Rzeszowski, proboszcz z Dzierążni, procesji ze świecami i figurą Matki Boskiej Fatimskiej przewodniczył ks. Tomasz Kąkol, rodak komarowski, wikariusz z Lipin. Współcelebrowali: ks. Mateusz Januszewki, wikariusz z Tyszowiec i ks. Tomasz Bomba, miejscowy proboszcz. Oprawę liturgiczną przygotowali mieszkańcy Krzywegostoku, Kolonii Krzywystok, Księżostan i Huty Komarów 511. Zapach ziół i polnych kwiatów towarzyszył Nabożeństwu Fatimskiemu 13 sierpnia 2011 r., bo takimi kwiatami i ziołami przyozdobiona była figura Fatimskiej Pani i dekoracja ołtarza, co nawiązuje do uroczystości Wniebowzięcia NMP, w naszej polskiej tradycji zwanej Matką Bożą Zielną, której uroczystość obchodzimy 15 sierpnia. Mszy św. przewodniczył ks. Krzysztof Świta, asystent diecezjalny Akcji Katolickiej, proboszcz par. Topólcza. Koncelebrowali: ks. Bartłomiej Garczyński z Zamościa (przewodniczył modlitwie różańcowej), ks. Zbigniew Mazurek, proboszcz parafii Krynice (poprowadził procesję Maryjną), ks. kan. Jan Osuch i ks. Tomasz Bomba. Modli się z nami księża: ks. kan. Grzegorz Prószkowski, proboszcz parafii Zubowice; ks. Witold Mikulski, proboszcz parafii Dub; ks. Mateusz Januszewski, wikariusz z Tyszowiec. W uroczystości uczestniczyli m.in. wierni z Lublina, Puław, Zamościa, Tomaszowa Lubelskiego, Grabowca, Tyszowiec, Duba, Zubowic, Dzierążni i wielu innych miejscowości 512. 510 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 511 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 512 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

112 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W przeddzień obchodów 91. rocznicy bitwy pod Komarowem, 27 sierpnia 2011 r. została odprawiona uroczysta msza św. w intencji poległych ułanów. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. prał. płk Andrzej Puzon z Hrubieszowa. Po mszy św. odbył się koncert w wykonaniu zespołu Lechici z Hrubieszowa i poezji patriotycznej w wykonaniu znanego aktora Jerzego Zelnika. Po koncercie, przed kościół przybyli ułani z pochodniami, którzy następnie złożyli kwiaty na grobie poległych podczas bitwy 513. Tradycyjnie, w ostatnią niedzielę sierpnia, 28.08.2011 r., na polach Wolicy Śniatyckiej obyły się uroczystości upamiętniające 91. rocznicę bitwy pod Komarowem. Uroczystości rozpoczęła msza św., której przewodniczył ks. płk Bogusław Romankiewicz a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. dr Czesław Galek. Uczestnicy uroczystości mogli następnie oglądać inscenizację bitwy i pokazy ułanów 514. W roku szkolnym 2011/2012 religii uczyli: ks. Paweł Piotr Kruk (18 godz.) oraz katechetki Renata Karwat (14 godz.), Elżbieta Koprowska (6 godz.) 515. 4 września 2011 r. odbyły się dożynki gminno-parafialne. Mszy św. dziękczynnej za plony przewodniczył i wygłosił okolicznościowe kazanie ks. prałat Józef Tucki 516. 13 września 2011 roku parafia przeżywała kolejne Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył i kazanie wygłosił ks. kan. Józef Dudek, dziekan dekanatu Cieszanów. Rozważania różańcowe przygotował i przewodniczył modlitwie ks. Andrzej Ciapa, proboszcz parafii Honiatycze. Procesję z figurą Matki Bożej Fatimskiej wokół Rynku poprowadził ks. Witold Mikulski, proboszcz parafii Dub 517. 1 października 2010 roku, przy plebani, zorganizowano ognisko dla służby liturgicznej ołtarza. 513 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 514 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 515 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 05.08.2012. 516 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 517 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 113 Zdjęcie 62 Rok 2011, 1 października. Ognisko przy plebani (zdjęcie ze zbiorów parafii). Nabożeństwu Fatimskiemu, 13 października 2011 roku, przewodniczył biskup Marcjan Trofimiak z Łucka na Ukrainie. Biskup przewodniczył mszy św., wygłosił kazanie, uczestniczył w modlitwie różańcowej i poprowadził procesję z figurą Matki Bożej Fatimskiej wokół Rynku. Mszę św. koncelebrowali: ks. kan. Bronisław Bucki, ks. kan. Roman Jaworski (obaj z Zamościa), ks. dziekan kanonik Grzegorz Chabros z Tyszowiec, ks. Józef Zwolak z Kosobud - wicedyrektor Katolickiego Radia Zamość (poprowadził modlitwę różańcową), ks. Paweł Słonopas z Bondyrza i ks. Tomasz Bomba. W nabożeństwie uczestniczyli: ks. kan. Kazimierz Szerement z Tyszowiec, ks. kan. Grzegorz Pruszkowski z Zubowic, ks. Jarosław Pukaluk z Perespy, ks. Ryszard Antonik z Turkowic, ks. Andrzej Ciapa z Honiatycz, ks. Witold Mikulski z Duba. Modliło się także wielu wiernych z różnych parafii w diecezji i naszych parafian 518. Na zaproszenie ks. kan. Jana Osucha, obchodzącego złoty jubileusz kapłaństwa, w dniach 15-16 października 2011 r., odbyła się pielgrzymka parafialna na Jasną Górę. W sobotę pielgrzymi modlili się w sanktuariach: w Krakowie-Mogile i Łagiewnikach a wieczorem uczestniczyli w apelu na Jasnej Górze. W niedzielę, z rana byli w sanktuarium w Gidlach a po południu uczestniczyli we mszy św. jubileuszowej, przed Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, celebrowanej przez ks. Jana Osucha, który zaprosił pielgrzymów na obiad. W pielgrzymce wzięło udział 61 osób 519. 518 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 519 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

114 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 63 Rok 2011, 16 października. Ks. Jan Osuch wśród pielgrzymów z Komarowa, po lewej ks. Tomasz Bomba (zdjęcie ze zbiorów parafii). 23 października 2011 r. parafia przeżywała Niedzielę Misyjną, która rozpoczyna Tydzień Misyjny, przebiegający w tym roku pod hasłem: Idźcie i głoście. Parafia gościła Siostry Franciszkanki Misjonarki Maryi prowadzące placówki misyjne na całym świecie. Siostry dzieliły się świadectwami z pracy misyjnej i zachęcały do modlitwy w intencji misji. Przyjęto do Służby Liturgicznej Ołtarza 18. nowych ministrantów, którzy wobec wspólnoty parafialnej złożyli swoje przyrzeczenia. Po mszy św. został rozstrzygnięty konkurs na najładniejszy, własnoręcznie wykonany różaniec. Dzieci otrzymały nagrody i wyróżnienia 520. Głównej mszy św. w Uroczystość Wszystkich Świętych przewodniczył i wygłosił kazanie ks. Tadeusz Maciejko. Procesję na cmentarz, przy pięknej pogodzie, poprowadził proboszcz ks. Tomasz Bomba. W procesji uczestniczyli wszyscy miejscowi kapłani oraz przybyli z Częstochowy: ks. prał. Marian Gąsiorowski i ks. kan. Jan Osuch 521. Podobnie jak w latach ubiegłych z wielką radością i należnym hołdem twórcom niepodległości naszej ojczyzny parafianie przeżywali 93. rocznicę Niepodległości Polski w uroczystościach gminno-parafialnych. Uroczystości rozpoczęły się w kościele parafialnym mszą św. w intencji ojczyzny celebrowaną przez ks. proboszcza. Koncelebrował ks. prał. Józef Tucki, który wygłosił okolicznościowe kazanie (nagrodzone brawami). Po mszy św. władze gminy, stowarzyszenia i organizacje udały się z pocztami sztandarowymi na cmentarz parafialny, aby złożyć kwiaty i pomodlić się za poległych za ojczyznę w różnych okresach jej dziejów. Następnie w samorządowym ośrodku kultury odbyła się akademia, podczas której zostały wręczone nagrody Człowiek Roku 2011. Oprawę artystyczną przygotowały dzieci i młodzież ze szkół w Zubowicach 522. Rekolekcje Adwentowe, w okresie 15-18.12.2011 r., prowadził ks. dziekan Grzegorz Chabros z Tyszowiec 523. 18 grudnia 2011 roku biskup Wacław Depo poświęcił odrestaurowany ołtarz i dokonał obłóczyn kanonickich ks. proboszcza Tomasza Bomby. 520 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 521 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 522 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 523 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 115 Tradycyjnie, w okresie Świąt Bożego Narodzenia księża parafii spotykają się na wspólnym kolędowaniu i dzieleniu się opłatkiem z ruchami i grupami działającymi przy parafii. I tak m.in.: 28 grudnia odbyło się spotkanie z Radą Duszpastersko-Ekonomiczną, 6 stycznia, jak zwykle, pełne radości spotkanie z dziećmi i rodzicami z Białej Armii a 8 stycznia z Kołem Przyjaciół Radia Maryja i Wspólnotą Krwi Chrystusa, na którym byli również goście z Rzeplina 524. W Nowy Rok, 1 stycznia 2012, przed mszą św. o godz. 10 00 parafianie mogli wysłuchać i uczestniczyć, w montażu słowno-muzycznym przygotowanym przez Renatę Karwat i Marka Biszczana ukazującym piękno Tajemnicy Wcielenia Pana. 6 stycznia parafianie obejrzeli w kościele spektakl pt. Czwarty Król przygotowany przez uczniów kl. VI pod kierownictwem Renaty Karwat 525. 21 stycznia 2012 roku odbyło się spotkanie opłatkowe Ruchu Światło-Życie, a 22 stycznia 2012 roku Służby Liturgicznej. Spotkaniom przewodniczył wikariusz ks. Paweł Kruk 526. Podczas zimowych ferii, w dniach 6-10 lutego 2012 roku, ks. Paweł Kruk zorganizował krótkie ferie w Krakowie dla młodzieży z Ruchu Światło-Życie, której jest moderatorem. Atrakcje połączone z modlitwą pozostawiły niezapomniane przeżycia dla uczestników 527. Zdjęcie 64 Rok 2012, 7 luty. Kraków. Ks. Paweł Kruk i zakonnik Krzysztof Frąckiewicz z młodzieżą z Ruchu Światło-Życie (zdjęcie ze zbiorów parafii). W dniach 15-18 marca 2012 roku, przy pięknej pogodzie, odbyły się rekolekcje Wielkopostne. Prowadził je ks. Grzegorz Bartko student Wyższej Szkoły Kultury Medialnej 524 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 525 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 526 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 527 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

116 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie w Toruniu. Była bardzo duża frekwencja wiernych i wielka liczba spowiedzi 528. Zdjęcie 65 Rok 2012, 15 marca. Rekolekcje. Ks. Grzegorz Bartko z dziećmi (zdjęcie ze zbiorów parafii). Obchody Wielkiego Tygodnia w 2012 roku rozpoczęła Niedziela Męki Pańskiej zwana Niedzielą Palmową, która upamiętnia uroczysty wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Ze względu na śnieżycę i silny wiatr, w tym roku nie było procesji wokół Rynku. Wszystkie obrzędy a także konkurs na najładniejszą palmę z poszczególnych miejscowości i konkurs dla dzieci, odbyły się w kościele. Niemniej, jak co roku, było uroczyście i kolorowo 529. 528 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 529 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 117 Zdjęcie 66 Rok 2012, 1 kwietnia. Niedziela Palmowa (zdjęcie ze zbiorów parafii). Msza św. Wieczerzy Pańskiej (w Wielki Czwartek) rozpoczęła się o godz. 18 00. Stało się już tradycją, że podczas liturgii jest obrzęd obmycia nóg zwany mandatum a komunia św. udzielana jest pod dwoma postaciami. Po mszy św. Najświętszy Sakrament został przeniesiony do kaplicy adoracji zwanej ciemnicą, która przyozdobiona została palmami poświęconymi w Palmową Niedzielę. Liturgię Wielkiego Piątku poprzedziła Droga Krzyżowa, która rozpoczęła się o godz. 15 00. Ze względu na padający deszcz i zimno, nabożeństwo zostało odprawione w kościele. Następnie celebrowana Liturgia Wielkiego Piątku, której przewodniczył ks. Tadeusz Maciejko, wikariusz parafii. Po liturgii rozpoczęła się całonocna adoracja prowadzona przez parafian ze wszystkich miejscowości 530. 530 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

118 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 67 Rok 2012, 6 kwietnia. Wielki Piątek (zdjęcie ze zbiorów parafii). W Wielką Sobotę od godz. 8 00 księża rozpoczęli święcenie pokarmów na stół wielkanocny w kościele i 14 punktach na wioskach. Bardzo uroczysta Liturgia Wigilii Paschalnej rozpoczęła się o godz. 19 00 a zakończyła o 21 30. Potem była adoracja Najświętszego Sakramentu aż do rezurekcji 531. Zdjęcie 68 Rok 2012, 7 kwietnia. Poświęcenie ognia i zapalenie paschału (zdjęcie ze zbiorów parafii). Mszę św. rezurekcyjną tradycyjnie rozpoczęła się o godz. 6 00. Tym razem mieliśmy 531 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 119 piękny, choć chłodny poranek. Przy dźwięku dzwonów, w uroczystej procesji, trzykrotnie procesja z Najświętszym Sakramentem przeszła wokół kościoła obwieszczając, że Pan zmartwychwstał. Mszę św. celebrował ks. proboszcz a kazanie wygłosił ks. Tadeusz Maciejko 532. W dniach 16-18 kwietnia 2012 roku, odbyła się pielgrzymka gimnazjalistów z klasy III na Jasną Górę. Pielgrzymi byli ponadto w Łagiewnikach i Zakopanem 533. Zdjęcie 69 Rok 2012, 17 kwietnia. Uczestnicy pielgrzymki na zdjęciu pamiątkowym (zdjęcie ze zbiorów parafii). Święto 3 Maja rozpoczęła uroczysta msza św. w intencji ojczyzny i Ochotniczej Straży Pożarnej Komarowie-Osadzie z racji wspomnienia św. Floriana, które przypada 4 maja. Mszy św. przewodniczył i wygłosił okolicznościowe kazanie ks. kan. Tomasz Bomba, proboszcz parafii. 532 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 533 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

120 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 70 Rok 2012, 3 maja. Fragment pamiątkowego zdjęcia grupowego (zdjęcie ze zbiorów parafii). Po mszy św. zostały złożone kwiaty na mogiłach zasłużonych dla Komarowa i ojczyzny. Następnie odbyło się poświęcenie wozu bojowego, który otrzymała jednostka OSP z Komarowa-Osady a potem część artystyczna w wykonaniu dzieci i młodzieży z miejscowych szkół 534. Zdjęcie 71 Rok 2012, 3 maja. Poświęcenie wozu strażackiego przez ks. Tomasza Bombę (zdjęcie ze zbiorów parafii). 534 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 121 13 maja 2012 roku, w niedzielę, o godz. 19 00, biskup Mariusz Leszczyński, administrator diecezji zamojsko-lubaczowskiej, zainaugurował Nabożeństwa Fatimskie w czwartym roku Wielkiej Nowenny. Mszę św., pod przewodnictwem biskupa, koncelebrowali: ks. dr Czesław Galek z Łabuń, ks. Grzegorz Pruszkowski z Zubowic, ks. Krzysztof Szynal z Duba, który przewodniczył modlitwie różańcowej i ks. Tomasz Bomba. Biskup udzielił sakramentu bierzmowania młodzieży i poprowadził procesję maryjną wokół Rynku 535. Zdjęcie 72 Rok 2012, 13 maja. Zdjęcie pamiątkowe po uroczystościach (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Paweł Przyczyna). 20 maja 2012 roku dzieci z klas trzecich szkoły podstawowej, które przed rokiem po raz pierwszy przystąpiły do komunii św., obchodziły swoją rocznicę. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. Tomasz Bomba 536. 26 maja 2012 roku odbyła się pierwsza spowiedź i odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych 537. 27 maja 2012 roku, w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego dzieci klas drugich po raz pierwszy przystąpiły do komunii św. Mszę św. celebrował ks. proboszcz a kazanie wygłosił ks. prałat Stanisław Sieczka z Lublina. Dzieci, rodzice i chrzestni a także wszyscy wierni przystępowali do komunii udzielanej pod dwoma postaciami 538. 535 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 536 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 537 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 538 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

122 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 73 Rok 2012, 27 maja. I Komunia św. 1 czerwca 2012 roku, w Dzień Dziecka i na zakończenie Białego Tygodnia, dzieci pierwszokomunijne odbyły pielgrzymkę dziękczynną do sanktuariów Maryjnych w Tomaszowie Lubelskim i Krasnobrodzie. Pielgrzymkę poprowadził ks. Paweł i Renata Karwat. W sanktuarium w Krasnobrodzie dzieci i rodzice uczestniczyli we mszy św. dziękczynnej a po mszy św. były lody 539. Zdjęcie 74 Rok 2012, 1 czerwca. Dzieci z księdzem Pawłem Krukiem przed głównym 539 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 123 ołtarzem sanktuarium w Krasnobrodzie (zdjęcie ze zbiorów parafii). W wigilię odpustu ku czci Trójcy Przenajświętszej, 2 czerwca, o godz. 17 30 parafianie modlili się na różańcu za zmarłych i spoczywających na parafialnym cmentarzu. Następnie była msza św. koncelebrowana, podczas której kazanie wygłosił ks. Zygmunt Jagiełło, notariusz kurii diecezjalnej. Po mszy św. była procesja żałobna na cmentarzu. Głównej mszy św. odpustowej, 3 czerwca, o godz. 12 00, przewodniczył o. Krzysztof Frąckiewicz, dominikanin, który 12 maja 2012 roku przyjął święcenia kapłańskie. Była to jednocześnie jego msza św. prymicyjna, którą koncelebrowali jego współbracia, dominikanie z całej Polski. Po mszy św. była procesja eucharystyczna i błogosławieństwo prymicjanta 540. Zdjęcie 75 Rok 2012, 3 czerwca. Komarów-Osada. Msza prymicyjna o. Krzysztofa Frąckiewicza (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). 7 czerwca 2012 roku przypadała Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa Boże Ciało. Po mszy św. o godz. 10 00 wyruszyła procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy, które wykonali: rodzice dzieci pierwszokomunijnych, Kółka Żywego Różańca, strażacy i rodzice dzieci przeżywających w tym roku rocznicę I Komunii świętej. Kazania głosił i śpiewał ewangelie o. Krzysztof Frąckiewicz, dominikanin 541. 10 czerwca 2012 roku ks. Kamil Gniwek, kapłan archidiecezji przemyskiej urodzony w parafii Komarów-Osada, celebrował mszę św. prymicyjną w parafialnym kościele i udzielił specjalnego błogosławieństwa 542. 540 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 541 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 542 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

124 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 76 Rok 2012, 10 czerwca. Komarów-Osada. Msza prymicyjna ks. Kamila Gniwka (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). 13 czerwca, w Komarowie-Osadzie, przeżywano drugie w 2012 roku, Nabożeństwo Fatimskie, w którym uczestniczyli nowo wyświęceni kapłani. Kapłani zawierzyli swoje Kapłaństwo Niepokalanemu Sercu Maryi a po Nabożeństwie udzielili błogosławieństwa prymicyjnego. Zdjęcie 77 Rok 2013, 13 czerwca. Nabożeństwo Fatimskie (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). W nabożeństwie uczestniczyli księża jubilaci, koledzy z roku święceń ks. proboszcza, obchodzący jubileusz 30-lecia kapłaństwa. Przybyło czterdziestu kapłanów pracujących w Polsce i zagranicą 543. 543 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 125 Zdjęcie 78 Rok 2013, 13 czerwca. Nabożeństwo Fatimskie (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). Zdjęcie 79 Rok 2013, 13 czerwca. Nabożeństwo Fatimskie (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). 14 czerwca 2012 r., o godz. 18 00 celebrowano zakończenie Oktawy Bożego Ciała. Tego dnia odbywa się procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy wokół kościoła. W tym roku ołtarze wykonali mieszkańcy: Krzywegostoku Kolonii, Krzywegostoku, Janówki Wschodniej i Janówki Zachodniej. Niestety, padający deszcz uniemożliwił procesję. W kościele była najpierw msza św., której przewodniczył ks. proboszcz a kazanie wygłosił ks. Kamil Gniwek, koncelebrowali: ks. kan. Jan Osuch i ks. Paweł Kruk. Po mszy św. poświęcone zostały wianuszki z ziół i było błogosławieństwo dzieci, nie zabrakło też słodyczy i jubileuszowych

126 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie obrazków ks. proboszcza 544. Zdjęcie 80 Rok 2012, 14 czerwca. Zakończenie Oktawy Bożego Ciała (zdjęcie ze zbiorów parafii). 1 lipca 2012 r., w niedzielę, po mszy św. o godz. 7 00, po błogosławieństwie na trud wędrówki, wyruszyła piesza pielgrzymka na uroczystości odpustowe w Krasnobrodzie. Dzień był bardzo upalny, ale pielgrzymi szczęśliwie dotarli do Pani Krasnobrodzkiej i uczestniczyli w uroczystościach 545. 13 lipca 2012 r., celebrowano trzecie w 2012 roku Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. przewodniczył ks. kan. Bronisław Bucki, koncelebrowali: ks. Krzysztof Giera, który wygłosił kazanie, ks. Mariusz Molenda - przewodniczył modlitwie różańcowej, ks. Tomasz Kąkol i ks. Tomasz Bomba 546. Z racji wspomnienia św. Krzysztofa, patrona kierowców, które przypadało 25 lipca 2012 roku, po każdej mszy św., również w kaplicach, księża dokonywali poświęcenia pojazdów mechanicznych i modlono się za kierowców. Po błogosławieństwie odmawiano modlitwę a następnie kierowcy włączali klaksony w swoich pojazdach. Kapłani pokropili pojazdy wodą święconą, wręczając przy tym obrazek św. Krzysztofa z modlitwą kierowcy 547. 5 sierpnia 2012 r., parafianie przeżywali przypadającą, co pięć lat, wizytację kanoniczną biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiego. Wizytację przeprowadził biskup Mariusz Leszczyński, administrator diecezji. O godz. 8 15 celebrował mszę św. w Antoniówce i 544 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 545 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 546 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 547 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 127 pobłogosławił dzieci. Zdjęcie 81 Rok 2012, 5 sierpnia. Msza św. w kościele filialnym w Antoniówce. Od lewej ks. proboszcz Tomasz Bomba, biskup pomocniczy diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariusz Leszczyński, ks. dziekan tyszowiecki Grzegorz Chabros (zdjęcie ze zbiorów parafii). O godz. 9 45 poświęcił odrestaurowaną kapliczkę przy szkole. O godz. 10 00 biskup był na mszy św. w Janówce, gdzie wygłosił kazanie. O godz. 12 00 celebrował mszę św. w kościele a po mszy św. się z pobłogosławił dzieci, spotkał Kołami Żywego Różańca, następnie udał się w procesji na cmentarz i poświęcił odnowioną kaplicę cmentarną 548. W uroczystościach wziął udział dziekan tyszowiecki ks. Grzegorz Chabros 549 13 sierpnia 2012 r., celebrowane było czwarte w tym roku Nabożeństwo Fatimskie w ramach obchodów Wielkiej Nowenny. Mszy św. przewodniczył ks. Marek Małys z Łabuń, kazanie wygłosił ks. Maciej Lewandowski z Krasnobrodu, modlitwie różańcowej przewodniczył ks. Konrad Bulak neoprezbiter z Łabuń a procesję wokół Rynku poprowadził ks. Paweł Słonopas z Bondyrza 550. W sobotę, 25 sierpnia 2012 r., w przededniu obchodów 92. rocznicy obchodów bitwy pod Komarowem w kościele parafialnym została odprawione msza św. w intencji poległych bohaterów z 1920 roku. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył i kazanie wygłosił ks. prałat płk dr hab. Stanisław Gulak z Krakowa; koncelebrowali: ks. kanonik Grzegorz Pruszkowski z Zubowic, ks. Błażej Górski kapelan formacji kawaleryjskich ze Zwierzyńca, o. Jacek Skupień dominikanin, ks. Tadeusz Maciejko i ks. kanonik Tomasz Bomba 548 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 549 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 05.08.2012. 550 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

128 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie miejscowy proboszcz. Po mszy św. odbył się koncert pieśni patriotycznej i legionowej w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu. Zdjęcie 82 Rok 2012, 25 sierpnia. Podczas koncertu Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu (zdjęcie ze zbiorów parafii). Następnie odbył się apel poległych przy mogile ułanów znajdującej się na cmentarzu parafialnym. Kolejnego dnia, w uroczystość MB Częstochowskiej, na polach Wolicy Śniatyckiej została odprawiona msza św., złożono kwiaty na mogiłach a następnie odbyła się inscenizacja bitwy 551. 551 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 129 Zdjęcie 83 Rok 2012, 25 sierpnia. Podczas mszy polowej na polach Wolicy Śniatyckiej(zdjęcie ze zbiorów parafii). Jak zawsze, w pierwszą niedzielę września, obchodzone jest dziękczynienie za zebrane plony. 2 września 2012 roku, o godz. 10 00, rozpoczęła się uroczysta msza św., której przewodniczył i kazanie wygłosił ks. kanonik Stanisław Budzyński, proboszcz parafii św. Jerzego w Biłgoraju. Ksiądz kanonik przywiózł ze sobą relikwię krwi bł. Jana Pawła II, którymi udzielił błogosławieństwa na zakończenie mszy św. Na mszę św. przybyły delegacje wszystkich miejscowości z gminy Komarów-Osada z wieńcami dożynkowymi i wieńcami. Po mszy św., na Rynku, odbył się przegląd dorobku kulturalnego gminy i część artystyczna 552. 552 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

130 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 84 Rok 2012, 2 września. Dożynki. Ks. kanonik Stanisław Budzyński (zdjęcie ze zbiorów parafii). W czwartek, 13 września 2012 roku, o godz. 18 00, w Koamrowie, przeżywano piąte w tym roku Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. Ryszard Antonik z Turkowic, kazanie wygłosił ks. dr Sylwester Zwolak z Wydziału Katechetycznego Kurii Diecezjalnej, modlitwę różańcową poprowadził ks. Dariusz Komadowski z Łukowej a procesję wokół Rynku poprowadził ks. Dariusz Babiak z Tyszowiec. Oprawę liturgiczną przygotowali mieszkańcy Ruszczyzny. Na mszy św. śpiewał zespół Roztoczańskie Echo z Suchowoli pod kierunkiem Jadwigi Czerniak 553. 23 września 2012 roku, w Krasnobrodzie, odbyła się pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych. Na pielgrzymkę pojechały dzieci z Białej Armii z rodzicami a także inne dzieci 554. 13 października 2012 roku, o godz. 17 00, pod przewodnictwem pasterza diecezji biskupa Mariana Rojka, było celebrowane ostatnie w tym roku Nabożeństwo Fatimskie w ramach obchodów Wielkiej Nowenny. Nabożeństwo poprzedziła krótka inscenizacja w wykonaniu dzieci. Przybyło kilkunastu kapłanów i bardzo dużo wiernych parafian i gości 555. 553 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 554 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 555 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 131 Zdjęcie 85 Rok 2012, 14 października. Nabożeństwo Fatimskie. Od lewej: ks. Jan Osuch, ks. kanonik Tomasz Bomba, biskup Marian Rojek, dziekan tyszowiecki ks. Grzegorz Chabros (zdjęcie ze zbiorów parafii). 14 października 2012 roku, w całej Polsce, obchodzony był Dzień Papieski, którego celem jest przypomnienie nauczania bł. Jana Pawła II i zbiórka ofiar na fundusz stypendialny dla najuboższej młodzieży. W parafii Komarów, oprócz zbiórki ofiar, parafianie mieli okazję wsłuchać się w montaż słowno-muzyczny przygotowany przez nauczycieli i uczniów Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II z Antoniówki 556. 556 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

132 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 86 Rok 2012, 14 października. Dzień Papieski cześć artystyczna w wykonaniu dzieci (zdjęcie ze zbiorów parafii). 27 października 2012 roku, w Tyszowcach, miał miejsce Dekanalny Turniej Piłki Halowej Liturgicznej Służby Ołtarza. Ministranci i lektorzy parafii Komarów z gimnazjum oraz szkół średnich zajęli pierwsze miejsca i zakwalifikowali się do eliminacji rejonowych, które odbędą się w Hrubieszowie. Chłopcy ze szkoły podstawowej zajęli drugie miejsce, które nie dało awansu 557. 1 listopada 2012 roku, po mszy św. o godz. 10 00, którą celebrował ks. kanonik Jan Osuch, wyruszyła procesja na cmentarz parafialny w intencji wszystkich wiernych zmarłych. Po procesji miała być celebrowana msza św. w kaplicy cmentarnej, lecz ze względu na złą pogodę msza św. była w kościele. O godz. 18 00 modlono się w kaplicy, w intencji zmarłych, Koronką do Bożego Miłosierdzia 558. 557 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 558 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 133 Zdjęcie 87 Rok 2012, 1 listopada. Kaplica cmentarna. Koronka do Bożego Miłosierdzia w intencji zmarłych. Klęczy ks. Jan Osuch, stoi ks. Tomasz Bomba (zdjęcie ze zbiorów parafii). 11 listopada 2012 r. obchodzono 94. rocznicę odzyskania niepodległości. W tym roku święto to wypadło w niedzielę. O godz. 10 00 była koncelebrowana msza św. w intencji ojczyzny, której przewodniczył ks. Tomasz Bomba a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Franciszek Kościelski, student KUL. Oprawę muzyczną przygotowała wielopokoleniowa orkiestra z Zubowic. We mszy św. uczestniczyły władze gminy, szkoły, kombatanci, strażacy i wszystkie organizacje oraz stowarzyszenia z pocztami sztandarowymi. Następnie zostały złożone wiązanki kwiatów w miejscach ważnych dla naszej historii: przy pomniku upamiętniającym chwałę polskiej kawalerii, na grobie senatora Wiesława Lipko, na mogiłach żołnierzy września 1939 r. i na wspólnej mogile ułanów poległych w bitwie pod Komarowem w 1920 r. Dalsza część uroczystości odbyła się w Samorządowym Ośrodku Kultury w Komarowie-Osadzie, gdzie zostały wręczone dyplomy Człowiek Roku 2012 i uczestnicy wysłuchali montażu słowno-muzycznego przygotowanego przez dzieci i młodzież z komarowskich szkół 559. Biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Marian Rojek objął patronatem honorowym Przegląd Pieśni Religijnej Osób Niepełnosprawnych, które odbyły się 22 listopada 2012 roku. Organizatorem przeglądu były Warsztaty Terapii Zajęciowej w Komarowie-Osadzie z siedzibą w Wolicy Śniatyckiej, parafia rzymskokatolicka w Komarowie, Samorządowy Ośrodek Kultury w Komarowie, Stowarzyszenie W Dobrej Wierze w Wolicy Brzozowej 560. W niedzielę, 9 grudnia 2012 roku, przeżywano podniosłą uroczystość związaną z setną rocznicą urodzin mjr Zenona Jachymka, ps. Wiktor. O godz. 11 00 wysłuchano koncertu 559 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 560 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska) 2012, Nr 51(743), s. III.

134 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Następnie, o godz. 12 00 celebrowana była msza św. pod przewodnictwem biskupa Mariusza Leszczyńskiego. Po mszy św. przemarsz na cmentarz parafialny, apel poległych, salwa honorowa i złożenie kwiatów. Następnie przemarsz do hali sportowej przy szkole, gdzie odbył się premierowy pokaz filmu poświęconego Wiktorowi. Pomimo śnieżycy mnóstwo ludzi uczestniczyło w uroczystości 561. Rekolekcje adwentowe obywały się w dniach 20-23 grudnia 2012 roku. Ćwiczenia duchowe prowadził ks. Marek Niedźwiecki, proboszcz parafii świętych Piotra i Pawła w Jaworowa na Ukrainie (obwód lwowski) 562. Kościół w okresie świąt wyglądał przepięknie dzięki Urszuli Pakuła i Janowi Płaneta, którzy wiele godzin pracy i serca w tę pracę włożyli. Przy wykonaniu szopki bożonarodzeniowej i dekoracji w kościele pracowała także młodzież oraz ministranci. Zakupione zostały nowe figury do szopki za kwotę 2500 zł, które pięknie ją ubogacają. Ołtarz główny przyozdabiały choinki dzięki darowi Zdzisława Bulicza z Krzywegostoku i Krzysztofa Małyska z Janówki 563. 26 grudnia 2012 roku parafia gościła zespół Roztoczańskie Echo z Suchowoli pod kierownictwem Jadwigi Czerniak. Zespół wykonał piękne kolędy, które ubogaciły liturgię 564. 6 stycznia 2013 roku alumn Radosław Sokołowski i jego brat Arkadiusz z Barchaczowa uświetnili liturgię kolędami granymi na instrumentach dętych 565. Mszę św. 20 stycznia 2013 roku uświetnił kolędami zespół Dominanta pod kierunkiem Janiny Biszczan 566. Rekolekcje wielkopostne zostały przeprowadzone w dniach 7-10.03.2013 roku przez ks. Krzysztof Giera, studenta Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu 567. Na pamiątkę ustanowienia Eucharystii i Kapłaństwa w Wielki Czwartek sprawowana jest uroczysta Liturgia. W kościele w Komarowie msza św. Wieczerzy Pańskiej celebrowana była o godz. 18 00. Przewodniczył jej ks. proboszcz, który obmył także nogi dwunastu radnym, na pamiątkę obmycia nóg apostołom przez Chrystusa. Komunia św. udzielana była pod dwoma postaciami. Na zakończenie mszy św., w uroczystej procesji, Najświętszy Sakrament został przeniesiony do ołtarza adoracji (ciemnicy) 568. Adoracja potrwała do godz. 22 00. 29 marca 2013 roku, o godz. 15 00, liturgię Wielkiego Piątku poprzedziła Droga Krzyżowa, którą parafianie przeżywali w kościele, ponieważ intensywna śnieżyca uniemożliwiła im wyjść na ulice miejscowości. Rozważania przygotowały młode rodziny z poszczególnych miejscowości. O godz. 16 00 rozpoczęła się Liturgia pod przewodnictwem ks. proboszcza. Po przeniesieniu Najświętszego Sakramentu do symbolicznego Grobu, rozpoczęła się całonocna adoracja 569. Przed południem, 30 marca 2013 roku, księża święcili pokarmy zarówno w kościele, jak i w różnych punktach naszej parafii. Do niektórych punktów trudno było dojechać z powodu zalegającego śniegu. Liturgia Wigilii Paschalnej rozpoczęła się o godz. 19 00, po zachodzie słońca, od poświęcenia ognia i wniesienia paschału do świątyni. Od kilku lat są wszystkie czytania i psalmy. Po liturgii trwała adoracja eucharystyczna do rezurekcji 570. W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, 31 marca 2013 roku, w zimowej scenerii 561 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 562 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 563 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 564 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 565 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 566 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 567 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 568 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 569 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 570 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 135 przebiegała procesja rezurekcyjna o godz. 6 00. Liturgii przewodniczył ks. Tadeusz a kazanie wygłosił ks. Paweł. Pięknie była przygotowana asysta i oprawa liturgiczna, którą sprawowali strażacy 571. Ks. abp. Mieczysław Mokrzycki, sekretarz papieży Jana Pawła II i Benedykta XVI, ofiarował parafii Komarów relikwie bł. Jana Pawła II. Przekazanie relikwii 1-stopnia nastąpiło 15 kwietnia 2013 roku we Lwowie, podczas spotkania arcybiskupa z proboszczem parafii Komarów ks. Tomaszem Bombą i wikariuszem parafii Komarów ks. Pawłem Krukiem 572. 21 kwietnia 2013 roku, w czwartą Niedzielę Wielkanocną, zwaną Niedzielą Dobrego Pasterza, rozpoczął się Tydzień Modlitw o Powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego. W parafii gościł ks. prefekt seminarium wraz z diakonami i alumnami, którzy przez cały dzień głosili okolicznościowe kazania oraz śpiewem ubogacali Liturgię 573. Także 21 kwietnia 2013 roku, na zaproszenie Magdaleny Buczek, założycielki Podwórkowych Kółek Różańcowych, do Krasnobrodu udała się pielgrzymka naszych dzieci, modlących się codziennie na różańcu. Grupa liczyła blisko 80 osób wraz z opiekunami. Dziewczynki z Białej Armii i oryginalny baner Parafii budziły szczególne zainteresowanie TV Trwam i dziennikarzy 574. Zdjęcie 88 Rok 2013, 21 kwietnia. Uczestnicy pielgrzymki z ks. Tadeuszem Maciejko (zdjęcie ze zbiorów parafii). W Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, 12 maja 2013 roku, dzieci które przed rokiem przystępowały do I Komunii świętej przeżywały rocznicę tego ważnego w ich życiu wydarzenia. Mszę św. celebrował i wygłosił kazanie ks. proboszcz Tomasz Bomba 575. 13 maja 2013 roku, o godz. 19 00, w parafii zainaugurowano Nabożeństwa Fatimskie w piątym roku Wielkiej Nowenny. Uroczystościom przewodniczył, wygłosił okolicznościowe kazanie, udzielił sakramentu bierzmowania i przewodniczył procesji ks. bp dr hab. Artur Miziński z Lublina. Przybyło ok. 20 kapłanów i wielu czcicieli Matki Najświętszej z różnych 571 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 572 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 573 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 574 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 575 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

136 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie parafii. Myślą przewodnią tego roku to: Eucharystyczny klucz 576. I Komunia święta, to wielkie przeżycie duchowe dla dzieci. Cały rok trwało przygotowanie do tej uroczystości. 18 maja 2013 roku, dzieci odbyły swoją pierwszą spowiedź a potem odnowiły przyrzeczenia chrzcielne. W Niedzielę Zesłania Ducha Świętego, 19 maja 2013 roku, odbyła się uroczystość I Komunii świętej. Mszy św. przewodniczył ks. proboszcz Tomasz Bomba a okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Paweł Kruk 577. Tradycyjnie na zakończenie Białego Tygodnia, dzieci, które przyjęły pierwszą Komunię świętą udają się z pielgrzymką dziękczynną do sanktuariów naszej diecezji. Tak było i w tym roku. 24 maja 2013 r., pod opieką ks. Tadeusza Maciejko i pań katechetek, dzieci odwiedziły Sanktuarium MB Szkaplerznej w Tomaszowie a następnie przybyły do Krasnobrodu, gdzie podziękowały Maryi za wszelkie łaski wyproszone u Pana. Dziękczynnej mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. Tadeusz. Pomimo ciągle padającego deszczu, dzieci wróciły bardzo szczęśliwe 578. Zdjęcie 89 Rok 2013, 24 maja. Dzieci z księdzem Tadeuszem Maciejko przed głównym ołtarzem sanktuarium w Krasnobrodzie (zdjęcie ze zbiorów parafii). Uroczystości odpustowe ku czci Trójcy Przenajświętszej rozpoczęły się już w sobotę, 25 maja 2013 roku. O godz. 17 30 parafianie modlili się na różańcu w intencji zmarłych a następnie została odprawiona msza św. w ich intencji. Mszy św. przewodniczył ks. proboszcz a kazanie wygłosił ks. kan. Jan Osuch. Po mszy św. wyruszyła procesja żałobna na cmentarz parafialny. W dzień odpustu, uroczystej mszy św. o godz. 12 00 przewodniczył i kazanie wygłosił ks. dr Waldemar Miśkiewicz z Biłgoraja 579. 30 maja 2013 roku parafianie przeżywali Uroczystość Bożego Ciała. Mszy św. przewodniczył ks. proboszcz a kazanie wygłosił ks. Tadeusz Maciejko. Po mszy św. 576 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 577 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 578 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 579 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 137 wyruszyła procesja eucharystyczna wokół Rynku, gdzie przy czterech ołtarzach śpiewane były Ewangelie i udzielone błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem 580. Zdjęcie 90 Rok 2013, 30 maja. Boże Ciało. Procesja (zdjęcie ze zbiorów parafii). 6 czerwca 2013 roku parafianie obchodzili uroczyste zakończenie oktawy Bożego Ciała. Mszy św. przewodniczył ks. Paweł Kruk, kazanie wygłosił ks. kanonik Jan Osuch a procesję eucharystyczną wokół kościoła, do czterech ołtarzy poprowadził ks. proboszcz Tomasz Bomba. Na zakończenie odbyło się poświęcenie wianków i błogosławieństwo dzieci, które zostały poczęstowane słodyczami 581. 13 czerwca 2013 roku, w ramach obchodów Wielkiej Nowenny Fatimskiej, do Komarowa przybyli nowowyświęceni kapłani, którzy zawierzyli swoje kapłaństwo Niepokalanemu Sercu Maryi podczas Nabożeństwa Fatimskiego. Podczas nabożeństwa, dziękowali Bogu, przez wstawiennictwo Maryi, za 10 lat posługi kapłańskiej ks. Wiesław Knap i ks. Paweł Kruk. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. kanonik Dominik Samulak, prefekt seminarium duchownego 582. W dniach 3-4 lipca 2013 roku dziewczynki z Białej Armii odbyły pielgrzymkę do sanktuariów Lubelszczyzny. Najpierw odwiedziły Nałęczów, gdzie piły wodę nałęczowską prosto ze źródełka, odwiedziły Palmiarnię, były też, słynne nałęczowskie lody. Następnie pojechały do Wąwolnicy. Na początku była wizyta w miejscu objawień w Kęble a potem msza św. w kaplicy MB Kębelskiej. Wieczorem, po świadectwach ks. infułata Jana Pęzioła, 580 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 581 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 582 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

138 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie było ognisko z pieczeniem kiełbasek 583. Drugie Sanktuarium, które było na szlaku naszej pielgrzymki, to Kazimierz Dolny i klasztor OO. Reformatów opiekujący się cudowny obrazem MB Zwiastowania. Podróżowaliśmy, w Kazimierzu statkiem po Wiśle karmiąc mewy. W drodze powrotnej odwiedziliśmy katedrę lubelską z Jej cudnym wizerunkiem. Cieszymy się z radości naszych dzieci, które praną służyć Pani Fatimskiej. 13 lipca 2013 roku, o godz. 19 00 w kościele parafialnym w Komarowie celebrowano trzecie, w tym roku, Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. przewodniczył ks. kanonik Piotr Dudek z Zamościa, okolicznościowe kazanie wygłosił ks. kanonik Leszek Pankowski z Luchowa, modlitwę różańcową poprowadził ks. Krzysztof Hawro z Bondyrza a procesji przewodniczył ks. kanonik Grzegorz Pruszkowski z Zubowic. W nabożeństwie uczestniczyli alumni trzeciego roku seminarium, którzy w jesieni przyjmą strój duchowny 584. Ksiądz proboszcz Tomasz Bomba relacjonował: 13 sierpnia 2013 roku przeżywaliśmy kolejne Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. Piotr Rawlik, nowy proboszcz z Łabuń, kazanie wygłosił ks. kanonik Wiktor Koziński, proboszcz parafii Ducha Świętego w Hrubieszowie a modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku poprowadził ks. Bogdan Jaworowski, nowy proboszcz z Wożuczyna. Cieszymy się, iż na nasze Nabożeństwa przybywa wielu kapłanów. Tym razem było ich dziewięciu. Uroczystość uświetniał chór z Suchowoli 585. Obchody 93. rocznicy bitwy pod Komarowem rozpoczęły się w sobotę, 24 sierpnia 2013 roku, mszą św. w intencji poległych ułanów, o godz. 18 00. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. komandor Janusz Bąk z Warszawy. We mszy św. uczestniczyły poczty sztandarowe, ułani, parlamentarzyści, władze gminy. Po mszy św. odbył się apel poległych przy mogile ułanów na cmentarzu parafialnym 586. 583 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 584 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 585 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 586 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 139 Zdjęcie 91 Rok 2013, 25 sierpnia. Uroczystości na polach bitwy w Wolicy Śniatyckiej (zdjęcie ze zbiorów parafii). W niedzielę, 25 sierpnia 2013 roku, na polach Wolicy Śniatyckiej, o godz. 10 00 została odprawiona msza św. w intencji Ojczyzny i o pokój. Podobnie jak w sobotę, mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. komandor Janusz Bąk. Po mszy św. były okolicznościowe przemówienia, część artystyczna a potem, ściągająca tłumy widzów inscenizacja bitwy 587. Tradycyjnie w pierwszą niedzielę września odbyło się dziękczynienie za zebrane plony. Dożynki gminno-parafialne, 1 września 2013 roku, rozpoczęła uroczysta msza św., którą celebrował ks. proboszcz a kazanie wygłosił bernardyn z Radecznicy o. Zenonbiusz. Podczas mszy św. zostały poświęcone wieńce dożynkowe i chleby wypieczone z tegorocznej mąki. Po mszy św., na Rynku, odbył się przegląd dorobku kulturalnego gminy 588. Ku wielkiej radości uczniów, nauczycieli i rodziców, w poniedziałek, 2 września 2013 roku, rozpoczął się nowy rok szkolny i katechetyczny. Rok szkolny rozpoczęła msza święta, o godz. 8 30, którą w kościele celebrował ks. Paweł Kruk; zaś w kaplicy w Antoniówce, o godz. 9 00, ks. Tadeusz Maciejko. Ksiądz proboszcz wraz z wikariuszami życzył dzieciom, młodzieży i nauczycielom owocnej pracy, światła Ducha Świętego i opieki Pani Fatimskiej 589. W piątek, 13 września 2013 r., o godz. 18 00, przeżywano w parafii piąte w tym roku Nabożeństwo Fatimskie. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. Tomasz Demczuk z Tarnawatki, kazanie wygłosił ks. dr Krzysztof Kwiatkowski kanclerz Kurii Metropolitalnej w Lublinie, modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku poprowadził ks. Andrzej Łuszcz z Werbkowic. W Nabożeństwie uczestniczyło 16. kapłanów i wielu wiernych z parafii oraz z 587 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 588 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 589 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

140 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie diecezji zamojsko-lubaczowskiej 590. 13 października 2013 roku, o godz. 16 00, było celebrowane ostatnie, w piątym roku Wielkiej Nowenny, Nabożeństwo Fatimskie. Do tego wydarzenia parafianie przygotowywali się uczestnicząc w rekolekcjach fatimskich, które poprowadził ks. dr Michał Maciołek, kanclerz Kurii Diecezjalnej w Zamościu. Nabożeństwo przypadło w dniu, w którym Ojciec Święty Franciszek poświęcił świat Niepokalanemu Sercu Maryi. Obchodzony był również Ogólnopolski Dzień Papieski. Gościły w Komarowie delegacje szkół im. bł. Jana Pawła II z pocztami sztandarowymi. Uroczystościom przewodniczył świadek świętości bł. Jana Pawła II, arcybiskup lwowski Mieczysław Mokrzycki, który przekazał parafii relikwie Błogosławionego i poprowadził procesję fatimską. Liturgię poprzedził koncert Chóru z Archikatedry Lwowskiej. Relikwiarz i relikwiarium ufundowała doktor medycyny Maria Dudek. Sponsorami koncertu byli: NSZZ Solidarność Region Środkowowschodni, Jacek Jachymek, rodzina Kaczorowskich i rodzina Jabłońskich. Ks. Jan Osuch podarował ornat z wizerunkiem Jana Pawła II 591. Od 14 października 2013 roku w parafii rozpoczęła się peregrynacja figury MB Fatimskiej 592. 19 października 2013 roku Koło Łowieckie Roztocze obchodziło jubileusz 30-lecia utworzenia. Uroczystość rozpoczęła msza św., podczas której okolicznościową homilię wygłosił ks. kanonik Bronisław Bucki. Po mszy św. została poświęcona kapliczka ku czci św. Huberta, patrona myśliwych w lesie za miejscowością Komarów-Wieś, ufundowana przez myśliwych. Ks. proboszcz podziękował myśliwym za ten dar i życzył Darz bór na kolejne lata działalności 593. 1 listopada Kościół obchodzi Uroczystość Wszystkich Świętych, czyli tych, którzy są już zbawieni, chociaż nie zostali oficjalnie wyniesieni na ołtarze. W parafii Komarów, główna msza św. celebrowana przez ks. proboszcza była o godz. 10 00. Kazanie wygłosił ks. Tadeusz Maciejko a po mszy św. procesję na cmentarz poprowadził ks. kan. Jan Osuch. Przy pięknej, słonecznej pogodzie księża celebrowali o godz. 12 00 mszę św. przy kaplicy cmentarnej, o co prosiło wielu parafian. Tematem przewodnim uroczystości była osoba bł. Jana Pawła II, którego relikwie są w komarowskiej świątyni. Po każdej mszy św. wierni gromadzili się przy relikwiach na prywatnej modlitwie. O godz. 16 00 parafianie wraz z księżmi modlili się na różańcu za zmarłych w ciągu minionego roku a o godz. 18 00 na cmentarzu była koronka do Bożego Miłosierdzia za pochowanych na naszym cmentarzu 594. We wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych, czyli w Dzień Zaduszny, podobnie jak 1 listopada, o godz. 10 00 została odprawiona msza św., po której odbyła się procesja na cmentarz, którą poprowadził ks. Paweł Kruk. Mszę św., przy kaplicy, celebrował ks. Tadeusz Maciejko a kazanie wygłosił ks. Paweł Kruk. Wieczny odpoczynek racz dać im Panie... 595. 11 listopada 2013 r. obchodziliśmy 95. rocznicę odzyskania niepodległości przez naszą umiłowaną Ojczyznę. Uroczystości rozpoczęła msza św. w intencji poległych w obronie najwyższych wartości. Mszy św. przewodniczył ks. proboszcz a koncelebrował i wygłosił okolicznościowe kazanie ks. Krystian Bordzań, dyrektor Katolickiego Radia Zamość. Po mszy św. złożono kwiaty i wieńce na grobach bohaterów naszej małej Ojczyzny. Następnie w samorządowym ośrodku kultury odbyła się część artystyczna 596. 20 listopada 2013 roku w świetlicy wiejskiej w Wolicy Brzozowej odbył się XI 590 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 591 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 592 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 593 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 594 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 595 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 596 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 141 Przegląd Pieśni Religijnej Osób Niepełnosprawnych zorganizowany przez Warsztat Terapii Zajęciowej i Stowarzyszenie W Dobrej Wierze. Patronat honorowy nad przeglądem objął biskup Marian Rojek 597. 8 grudnia 2013 roku w parafii Dub przypadał odpust ku czci Niepokalanego Poczęcia NMP. Na zaproszenie ks. proboszcza Witolda Mikulskiego mszy św. przewodniczył ks. Andrzej Ciapa, proboszcz z Honiatycz, koncelebrowali ks. Witold Mikulski i ks. Tomasz Bomba, który wygłosił kazanie. Po mszy św. była adoracja Najświętszego Sakramentu a po błogosławieństwie ucałowanie relikwii bł. Jana Pawła II, które przywiózł z Komarowa ks. Tomasz. Wierni ze wzruszeniem podchodzili do relikwii i oddawali hołd Błogosławionemu 598. Zgodnie z tradycją, ostatnia msza św. roratnia, w Wigilię Bożego Narodzenia, o godz. 6 30, zgromadziła wielu wiernych, gdyż jest ona celebrowana w intencji zmarłych bliskich, którzy nie zasiądą już do stołu wigilijnego. O północy księża celebrowali mszę św. o Bożym Narodzeniu, zwaną Pasterką. Kościół był zapełniony, ponieważ przybyło wielu gości. Po mszy św. zebrani dzielili się opłatkiem składając sobie życzenia. W Dzień Bożego Narodzenia, po każdej mszy św. była adoracja Dzieciątka Jezus przez ucałowanie. Niewątpliwą atrakcją stała się Szopa wybudowana przed domem parafialnym. Z głośników umieszczonych w Szopie płynęły tradycyjne kolędy, które przyciągały wiernych i gości. Zgromadzono przy niej dawne narzędzia i przedmioty, które przed laty używali przodkowie 599. Na Boże Narodzenie wystrój kościoła i otoczenia pięknie przygotowali: Urszula Pakuła i Janowi Płaneta. Ponadto Krzysztof Wiśniewski i Krzysztof Mazur wykonali szopę przed plebanią 600. 5 stycznia 2014 roku, przed mszą św. o godz. 10 00, parafianie mieli okazję uczestniczyć w spektaklu o Bożym Narodzeniu przygotowanym przez dzieci ze Szkoły Podstawowej w Komarowie, pod kierunkiem katechetki Renaty Karwat. Pięknie przygotowany spektakl łączył baśniowe postacie z rzeczywistością Narodzin Jezusa. Mszę św. uświetniła kolędami Wielopokoleniowa Orkiestra Dęta z Zubowic pod dyrekcją Ryszarda Gryciaka. Po mszy św. wysłuchano koncertu kolęd w ich wykonaniu 601. Zdjęcie 92 Rok 2014, 5 stycznia. Wielopokoleniowa Orkiestra Dęta z Zubowic pod 597 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 598 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 599 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 600 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 601 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

142 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie dyrekcją Ryszarda Gryciaka (zdjęcie ze zbiorów parafii). 6 stycznia 2014 roku, w Uroczystość Objawienia Pańskiego, o godz. 14 30, dziewczynki z Białej Armii i ich rodzice spotkali się na wspólnym kolędowaniu 602. Wielkopostne rekolekcje w 2014 roku (27-30 marca) przeprowadził ks. Jarosław Kędra, moderator diecezjalny Ruchu Światło-Życie z Zamościa. Na zakończenie rekolekcji podczas mszy św. śpiewał Chór Pasjonata działający przy Samorządowym Ośrodku Kultury w Komarowie a po mszy św. odbył się koncert pieśni pasyjnej w ich wykonaniu 603. Niedziela Palmowa przypadła w 2014 roku 13 kwietnia. Już od kilku lat Niedziela Palmowa w Komarowie ma bardzo uroczysty charakter. Liturgię poprzedza uroczysta procesja wokół Rynku. Jest także konkurs na najpiękniejszą palmę wykonaną przez poszczególne miejscowości a także konkurs dla dzieci na samodzielnie zrobioną palmę. To niezwykle kolorowa i pełna zaangażowania uroczystość wprowadzająca w obchody Wielkiego Tygodnia 604. Zdjęcie 93 Rok 2014, 13 kwietnia. Niedziela Palmowa (zdjęcie ze zbiorów parafii). Obchody Triduum Paschalnego rozpoczyna msza św. Wieczerzy Pańskiej, podczas której wspominamy ustanowienie sakramentów Eucharystii i Kapłaństwa. Uroczysta Liturgia rozpoczęła się o godz. 18 00. Po homilii odbył się obrzęd obmycia nóg, zwany Mandatum, upamiętniający obmycie nóg apostołom przed Ostatnią Wieczerzą. Komunia św. udzielana była pod dwoma postaciami a po Liturgii Najświętszy Sakrament został przeniesiony w uroczystej procesji do kaplicy adoracji zwanej ciemnicą 605. Adoracja trwała do godz. 22 00. 602 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 603 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 604 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 605 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 143 Zdjęcie 94 Rok 2014, 17 kwietnia. Obrzęd obmycia nóg (zdjęcie ze zbiorów parafii). Liturgia Niedzieli Paschalnej rozpoczęła się o godz. 19 00, tuż przed zachodem słońca. Po poświęceniu ognia i nowego paschału, rozpoczęła się Liturgia, której przewodniczył ks. Tadeusz. Po mszy św. adorację Najświętszego Sakramentu podjęli, aż do Rezurekcji, parafianie z wyznaczonych miejscowości. Wartę, przez całą dobę pełnili strażacy z OSP z całej parafii 606. Zdjęcie 95 Rok 2014, 18 kwietnia. Uroczystości Wielkiego Piątku (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zgodnie z tradycją, o godz. 6 00 w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego (20 kwietnia 2014 roku), księża celebrowali mszę św. rezurekcyjną. Poprzedziła ją procesja eucharystyczna wokół kościoła. Służbę liturgiczną pełnili strażacy, którzy od Wielkiego Piątku trzymali straż przy Grobie Pańskim 607. 606 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 607 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

144 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Niedziela Miłosierdzia Bożego (27.04.2014) przeszła do historii jako dzień kanonizacji Jana Pawła II. Ksiądz proboszcz Tomasz Bomba uczestniczył w uroczystościach na Placu św. Piotra w Rzymie. W parafii po każdej mszy św. parafianie odmawiali koronkę do Bożego Miłosierdzia oraz adorowali relikwie św. Jana Pawła II przez ucałowanie. O godz. 15 00, w godzinie Miłosierdzia, odbyło się specjalne nabożeństwo dziękczynne za kanonizację Jana Pawła II, które zgromadziło bardzo dużo wiernych. Parafianie są bardzo szczęśliwi, że w kościele w Komarowie są relikwie tego Wielkiego Świętego 608. 13 maja 2014 roku, o godz. 19 00 zainaugurowano Nabożeństwa Fatimskie w szóstym roku Wielkiej Nowenny, który przebiega pod hasłem Zaproszeni do nieba. Nabożeństwu przewodniczył przemyski biskup pomocniczy dr Stanisław Jamrozek, który udzielił sakramentu bierzmowania młodzieży. W uroczystościach uczestniczyli parafianie, goście, kapłani, Wielopokoleniowa Orkiestra z Zubowic, dzieci z Białej Armii, służba liturgiczna, strażacy. Biskup podziękował za rozwój kultu Matki Bożej Fatimskiej w parafii Komarów 609. Zdjęcie 96 Rok 2014, 13 maja. Podziękowanie dla biskupa Stanisława Jamrozka. Od lewej stoją: ks. Jan Osuch, ks. Tadeusz Maciejko, przemyski biskup pomocniczy dr Stanisław Jamrozek, proboszcz parafii Komarów ks. Tomasz Bomba, dziekan dekanatu tyszowieckiego ks. Grzegorz Chabros (zdjęcie ze zbiorów parafii). W niedzielę, 18 maja 2014 roku, w Krasnobrodzie miało miejsce spotkanie dziecięcych Podwórkowych Kółek Różańcowych, w których uczestniczyły także dzieci z Komarowa. Kółka takie powstają w całej Polsce dzięki zaangażowaniu niepełnosprawnej Magdy Buczek, która promuje je za pośrednictwem Radia Maryja i TV Trwam. Dzieci z Komarowa także udzielały wywiadu dla TV Trwam 610. 13 czerwca 2014 w parafii przeżywano Nabożeństwo Fatimskie, któremu 608 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 609 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 610 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 145 przewodniczyli nowowyświęceni kapłani, którzy przybyli aby ofiarować siebie Niepokalanemu Sercu Maryi i podziękować Bogu, przez Jej wstawiennictwo za ten wielki dar wybrania. A są to: ks. Mateusz Maksim parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Biłgoraju, ks. Adam Malinowski parafia Narodzenia NMP w Chodywańcach, ks. Radosław Sokołowski parafia MB Szkaplerznej w Łabuniach, ks. Krzysztof Sosnowski parafia Wniebowzięcia NMP w Biłgoraju, ks. Łukasz Wojtaszek parafia św. Brata Alberta w Zamościu, ks. Andrzej Zdunek parafia Przemienienia Pańskiego w Szpikołosach. Modlili się przedstawiciele ruchów i stowarzyszeń katolickich diecezji zamojsko-lubaczowskiej (Akcja Katolicka, Katolickie Stowarzyszenie Obrony Życia, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Katolickie Radio Zamość, Krucjata Różańcowa za Ojczyznę, Towarzystwo Przyjaciół KUL, Katolickie Stowarzyszenie Kolejarzy, Fundacja Dom Trzeciego Tysiąclecia im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Legion Maryi, Rycerstwo Niepokalanej, Odnowa w Duchu Świętym, Neokatechumenat, Koła Różańcowe, Duszpasterstwo Rodzina). Liturgię uświetniał Chór Animabile Canticum parafii Matki Bożej Różańcowej z Puław 611. Uroczystości odpustowe ku czci Trójcy Przenajświętszej rozpoczęły się w sobotę, 14 czerwca 2014 roku. O godz. 17 30 parafianie odmówili różaniec w intencji zmarłych a o godz. 18 00 odbyła się msza św. żałobna w intencji bliskich zmarłych oraz spoczywających na cmentarzu w Komarowie. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. Bartłomiej Garczyński z Zamościa. Po mszy św. procesję na cmentarz poprowadził ks. Tadeusz Maciejko 612. Zdjęcie 97 Rok 2014, 14 czerwca. Uroczystości na cmentarzu (zdjęcie ze zbiorów parafii). 611 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 612 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

146 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W dzień odpustu 15 czerwca 2014 roku, o godz. 12 00, ks. Bartłomiej Garczyński celebrował mszę św. w intencji parafian i gości, wygłosił kazanie oraz poprowadził procesję eucharystyczną wokół kościoła 613. Zdjęcie 98 Rok 2014, 15 czerwca. Odpust. Ks. Bartłomiej Górczyński (zdjęcie ze zbiorów parafii). 19 czerwca 2014 roku przypadła Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej - Boże Ciało. W tym roku dzieci z klas trzecich, na prośbę rodziców, tego dnia obchodziły rocznicę I Komunii świętej. Liturgii przewodniczył ks. proboszcz, kazanie wygłosił ks. kanonik Jan Osuch a oprawę liturgiczną przygotowali rodzice i dzieci rocznicowe pod kierunkiem katechetki Renaty Karwat i ks. Pawła Kruka. Po mszy św. wyruszyła procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy przygotowanych przez rodziców dzieci rocznicowych, Koła Żywego Różańca, Ochotniczą Straż Pożarną i rodziców dzieci z Białej Armii 614. 30 czerwca 2014 roku z Hrubieszowa wyruszyła piesza pielgrzymka do Krasnobrodzkiej Pani. Pielgrzymka została niejako ożywiona na nowo, ponieważ do tej pory wędrowało tylko kilkanaście osób a tym razem na pielgrzymi szlak wyruszyło 200 pątników. Jest to niewątpliwie zasługa zaangażowanych księży Mariana Wyrwy i Marcina Jakubiaka z parafii św. Mikołaja z Hrubieszowa. W Komarowie przewidziany był nocleg. Gospodarze i księża z niecierpliwością oczekiwali na ich przybycie. Umęczeni i przemoczeni do suchej nitki, gdyż wędrowali podczas burzy, wreszcie szczęśliwi dotarli. Wieczorem, o godz. 20 30, rozpoczął się nastrojowy, pełen radości ale i modlitwy Apel Jasnogórski. Komarowianie przyjęli wszystkich pielgrzymów bardzo serdecznie. Następnego dnia, o godz. 7 30, była msza św., podczas której ks. Marian Wyrwa podziękował naszym parafianom za bardzo ciepłe przyjęcie a ks. proboszcz pobłogosławił ich relikwiami św. Jana Pawła II, które potem z wiarą ucałowali. O godz. 9 00 pielgrzymi wyruszyli w dalszą drogą zabierając ze sobą również intencje prafian komarowskich do stóp Pani Roztocza 615. 613 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 614 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 615 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 147 13 lipca 2014 roku, w niedzielę, o godz. 19 00 parafianie wraz z gośćmi przeżywali trzecie w tym roku Nabożeństwo Fatimskie. Mszę św. celebrował i wygłosił kazanie ks. dr Wiesław Banaś, dyrektor Caritas diecezji zamojsko-lubaczowskiej, mianowany proboszczem w Tyszowcach. Koncelebrowali: ks. Mariusz Molenda (mianowany proboszczem w Zubowicach), ks. Kazimierz Szerement z Tyszowiec, ks. Paweł Szutka z Łabuń, który poprowadził modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku oraz ks. proboszcz Tomasz Bomba 616. Zdjęcie 99 Rok 2014, 13 lipca. Lipcowe Nabożeństwo Fatimskie, procesja. Sierpniowej mszy św. podczas Nabożeństwa Fatimskiego przewodniczył ks. Krystian Bordzań dyrektor Katolickiego Radia Zamość i redaktor odpowiedzialny Niedzieli Zamojsko- Lubaczowskiej, kazanie wygłosił ks. Mieczysław Grabowski proboszcz z Jezierni a modlitwę różańcową i procesję poprowadził ks. Robert Fuk proboszcz z Zawalowa. Nabożeństwo w kościele celebrowane było już przy nowym układzie prezbiterium i na nowej posadzce z granitu, co udało się wykonać w ciągu ostatnich dwóch miesięcy 617. 17 sierpnia 2014 roku, na mszy św. o godz. 10 00 parafianie przeżywali piękną uroczystość. Państwo Jadwiga i Daniel Oryszczakowie obchodzili złoty jubileusz małżeństwa. Równocześnie wspólnota parafialna podziękowała ks. Pawłowi Krukowi za pięć lat pięknej, pełnej zaangażowania i gorliwej pracy w naszej wspólnocie. Ks. Paweł pozostawia po sobie wspaniały przykład postawy kapłańskiej i ludzkiej, pełnej otwartości, życzliwości i szacunku dla każdego człowieka. Niech Pani Fatimska otacza Go swoją opieką 616 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 617 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

148 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie na dalszej kapłańskiej drodze 618. Uroczystości obchodów 94. rocznicy historycznej bitwy pod Komarowem w sobotę, 31 sierpnia 2014 roku. O godz. 17 30 na mogile poległych ułanów znajdującej się na cmentarzu w Komarowie, odbył się apel poległych i zostały złożone kwiaty. Kwiaty złożono również na grobach żołnierzy września 1939 roku. Następnie o godz. 18 00 w kościele została odprawiona msza św. koncelebrowana w intencji poległych. Mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. kanonik komandor porucznik dr Zbigniew Jaworski ze Szczecina. Następnie została wyświetlona prezentacja multimedialna o uczestnikach bitwy a potem odbył się koncert pieśni legionowej i patriotycznej w wykonaniu Chóru Cecilianum parafii św. Antoniego w Lublinie 619. Zdjęcie 100 Rok 2014, 30 sierpnia. Na cmentarzu. Od lewej stoją: Tomasz Dudek (pułkownik Bractwa Miłośników Koni i Zywota Staropolskiego), ks. Błażej Górski, n, ks. proboszcz Tomasz Bomba, ks. komandor porucznik Zbigniew Jaworski, W niedzielę, 31 sierpnia, o godz. 10 00 na polu bitwy w Wolicy Śniatyckiej została odprawiona msza św. w intencji Ojczyzny i o pokój na świecie, której podobnie jak w sobotę przewodniczył i kazanie wygłosił ks. komandor Zbigniew Jaworski. Po mszy świętej, przy ceremoniale wojskowym, odbył się apel poległych i złożono kwiaty na grobach poległych. Następnie odbyły się pokazy ułańskie i inscenizacja bitwy 620. 7 września 2014 roku parafianie przeżywali dziękczynienie za plony, tzn. odbyły się dożynki gminno-parafialne. Podczas mszy św. dziękczynnej ks. dr hab. Czesław Galek 618 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 619 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 620 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 149 wygłosił kazanie. 13 września 2014 roku parafianie i goście uczestniczyli w piątym, w 2014 roku, Nabożeństwie Fatimskim. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. dziekan dekanatu Tomaszów Południe Grzegorz Chabros, kazanie wygłosił ks. dziekan Wiesław Oleszek, modlitwę różańcową i procesję wokół Rynku poprowadził ks. proboszcz Witold Mikulski z Duba. Mieszkańcy Antoniówki wykonali oprawę liturgiczną a kwintet wokalny z Suchowoli i Komarowa oprawę muzyczną 621. 12 października 2014 roku, w całej Polsce obchodzony był XIV. Dzień Papieski pod hasłem Świętymi bądźcie, podczas którego przybliżane jest nauczanie św. Jana Pawła II oraz młodzież zbiera ofiary do puszek, które przeznaczone są na stypendia dla zdolnych, choć ubogich dzieci i młodzieży. Parafianie też wpisaliśmy się w tą akcję. Przed mszą św. o godz. 10 00 dzieci ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Antoniówce przypomniały naszego Świętego Rodaka w pięknie przygotowanym montażu słowno-muzycznym. Następnie pod przewodnictwem ks. Andrzeja Zdunka została odprawiona uroczysta msza święta, której oprawę przygotowali ministranci i lektorzy oraz Oaza Dzieci Bożych wraz ze starszą grupą Oazową. Po mszach św. młodzież zbierała do puszek ofiary na wspomniany fundusz 622. 13 października 2014 roku, o godz. 16 00, w kościele komarowskim celebrowano ostatnie w tym roku Nabożeństwo Fatimskie. Było to już trzydzieste szóste nabożeństwo a poprowadził je ks. bp Antoni Pacyfik Dydycz z Drohiczyna. To już jedenasty biskup, który modlił się z ze zgromadzonym w komarowskiej świątni w ciągu minionych sześciu lat. Na uroczystość przybyli przedstawiciele Kół Przyjaciół Radia Maryja oraz Legionu Maryi z całej diecezji, nawet z bardzo odległych jej zakątków. Dziękujemy im za to poświęcenie i umiłowanie naszej Pani w wizerunku Fatimskim i wierności Jej przesłaniu. Nabożeństwo poprzedziło odczytanie intencji mszalnych, które napływają z całej Polski i z zagranicy, powitanie biskupa oraz krótkie przedstawienie ostatniego objawienia w wykonaniu uczniów szkoły z Komarowa. Oprawę liturgiczną przygotowali mieszkańcy Wolicy Śniatyckiej. Bardzo profesjonalną oprawę wokalną, którą podziwiali przybyli goście, przygotował Chór Pasjonta działający przy Samorządowym Ośrodku Kultury w Komarowie. Po mszy św. modlitwę różańcową poprowadził ks. Paweł Kruk (były wikariusz w Komarowie). Procesję z figurą MB Fatimskiej, wokół Rynku poprowadził ks. prał. Zdzisław Ciżmiński, w zastępstwie biskupa, który musiał wyjechać z powodu ważnych 623. Tradycyjnie, 14 października, obchody Dnia Nauczyciela rozpoczęła uroczysta msza św., której przewodniczył i kazanie wygłosił ks. Tadeusz Maciejko 624. 1 listopada 20144 roku, parafianie obchodzili Uroczystość Wszystkich Świętych. W kościele przygotowana została okolicznościowa dekoracja. Główna msza św. celebrowana była o godz. 10 00, po której wyruszyła na cmentarz procesja żałobna a poprowadził ją ks. Jan Osuch, nasz rodak. O godz. 12 00 w kaplicy cmentarnej została odprawiona msza św. w intencji bliskich zmarłych. Wieczorem, o godz. 16 00 parafialni wraz z gośćmi modlili się na różańcu za zmarłych w minionym roku. Tradycyjnie, o godz. 18 00, przy kaplicy cmentarnej odmówiono Koronkę do Bożego Miłosierdzia za spoczywających na naszym cmentarzu 625. 621 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 622 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 623 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 624 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 625 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

150 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 101 Rok 2014, 1 listopada. Okolicznościowa dekoracja (zdjęcie ze zbiorów parafii). 2 listopada przypada Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych, zwane Dniem Zadusznym, w którym polecamy wszystkich, którzy odeszli z tego świata. W tym roku była to niedziela i porządek mszy św. był świąteczny. Główna msza św. była o godz. 10 00, po której wyruszyła procesja żałobna na cmentarz a następnie, o godz. 12 00, została odprawiona msza św. przed kaplicą cmentarną 626. Rekolekcje Adwentowe w 2014 roku trwały od 18 grudnia do 21 grudnia. Adwentowe ćwiczenia duchowe prowadził ks. Andrzej Łuszcz proboszcz z Buśna 627. W Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP, 8 grudnia 2014 roku, podczas mszy św. o godz. 16 30, ok. 40 osób przystąpiło do Duchowej Adopcji poczętego Dziecka, którego życie jest zagrożone. W wyniku niżu demograficznego i narastającej aborcji, każde uratowane życie jest darem bezcennym. Dlatego członkowie zobowiązali się, przez 9 miesięcy codziennie odmawiać dziesiątek Różańca Świętego za Bogu wiadome dziecko, któremu zagraża śmierć. Całą uroczystą formę przyjęcia przygotował ks. Andrzej 628. Cały zespół ludzi był zaangażowany do udekorowania kościoła i otoczenia. Grzegorz i Krzysztof Mazurowie wykonali szopę przed plebanią a Natalia Zaburko ją udekorowała. Urszula Pakuła wykonała dekoracje w kościele. Choinki przyozdabiające kościół ofiarowali Mirosław Gałan z Janówki Zachodniej i Marek Wiśniewski z Komarowa Wsi. Drugiego dnia świąt, 26 grudnia 2014 roku, liturgię uświetniał pięknym śpiewem Kwintet Wokalny z Suchowoli pod kierownictwem miejscowego organisty 629. W niedzielę, 28 grudnia 2014 roku, dzieci ze Szkoły Podstawowej w Komarowie, przed mszą św. o godz. 10 00, zaprezentowały misterium o Bożym Narodzeniu składające się z odpowiednich tekstów i kolęd. Całość przygotowała katechetka Renata Karwat 630. W 2015 roku do gminy Komarów-Osada należały następujące miejscowości: 626 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 627 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 628 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 629 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 630 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 151 Antoniówka (wieś), Berestki (kolonia), Dub (wieś), Huta Komarowska (wieś), Janówka Wschodnia (wieś), Janówka Zachodnia (wieś), Kadłubiska (wieś), Komarów Górny (wieś), Komarów Dolny (wieś), Komarów-Osada (wieś), Komarów-Wieś (wieś), Kraczew (wieś), Krzywystok (wieś), Krzywystok-Kolonia (wieś), Księżostany (wieś), Księżostany-Kolonia (wieś), Ruszczyzna (wieś), Sosnowa-Dębowa (wieś), Swaryczów (wieś), Szczerbiki (kolonia), Śniatycze (wieś), Tomaszówka (wieś), Tuczapy (kolonia), Wolica Brzozowa (wieś), Wolica Brzozowa-Kolonia (wieś), Wolica Śniatycka (wieś), Zubowice (wieś), Zubowice-Kolonia (wieś) 631. Samorządowy Ośrodek Kultury w Komarowie-Osadzie oraz Koło Gospodyń Wiejskich w Antoniówce zorganizowało, 6 stycznia 2015 roku w Świetlicy Wiejskiej w Antoniówce, IV Gminny Przegląd Kolęd i Pastorałek 632. Tradycyjnie w Uroczystość Objawienia Pańskiego, 6 stycznia 2015 roku, odbył się opłatek dla dziewczynek i rodziców z Białej Armii połączony ze wspólnym kolędowaniem 633. Zdjęcie 102 Rok 2015, 6 stycznia. Zdjęcie pamiątkowe dzieci i ich rodziców z ks. proboszczem Tomaszem Bomba i ks. wikariuszem Tadeuszem Maciejko. 18 stycznia 2015 roku, o godz. 10 00, w kościele, dzieci ze Szkoły Podstawowej w Komarowie zaprezentowały wiernym inscenizowane misterium o Bożym Narodzeniu, popularnie nazywanym Jasełka. Scenariusz i reżyserię przygotowała Renata Karwat. Spektakl był przygotowany z niezwykłą starannością i wzbudził wielkie uznanie wśród wiernych 634. 631 GUS, Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju. 632 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 633 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 634 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

152 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 103 Rok 2015, 18 stycznia. Misterium o Bożym Narodzeniu. Rekolekcje wielkopostne, w dniach 12-15 marca 2015 roku, przeprowadził ks. Arkadiusz Jakubczak. Zdjęcie 104 Rok 2015, 13 marca. Rekolekcje wielkopostne w Komarowi, ks. Arkadiusz Jakubczak (zdjęcie ze zbiorów parafii).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 153 Zdjęcie 105 Rok 2015, 15 marca. Wprowadzenie ks. Franciszka Nieckarza na urząd proboszcza parafii Komarów. Od lewej ks. Franciszek Nieckarz, biskup Marian Rojek (zdjęcie ze zbiorów parafii). 4. Budowle parafii rzymskokatolickiej św. Trójcy w Komarowie na przestrzeni zdarzeń 4.1. Kościół parafialny św. Trójcy Pierwszym kościołem prywatną kaplicą był budynek drewniany wybudowany w 1750 roku przez obywatela ziemskiego hrabiego Jana Miera ( loco existensis XVII saec. ; Jan Mier wówczas miał 13 lat?) 635. W 1750 roku podczas wizytacji (zapewne parafii Łabunie) przez biskupa chełmskiego Józefa Eustachego Szembeka stwierdzono, ze w miasteczku Komarów jest wybudowany kościół ale nie dokończony 636. Jan Mier zapewne brał przykład z ojca Wilhelma, który w 1742 roku ufundował w niedalekim Wożuczynie kościół. Kościół fundacji ojca został poświęcony, przez biskupa Józefa Eustachego Szembeka w 1756 roku 637. W 1756 roku kaplica była uważana za publiczną (Capella Publica) 638. W kaplicy raz w roku była odprawiana msza św. w Wielką Niedzielę. W późniejszym okresie odprawiano mszę św. w każdą niedzielę 639. W 1765 roku w miejsce kaplicy został postawiony drewniany kościół 640. W 1772 roku kościół był drewniany 641. 31 grudnia 1831 roku dziekan foralny zamojski ks. Feliks Kwiatkowski określa obiekt 635 Spis DL 1906, s. 66. 636 Górak MMZ, s. 58. 637 Spis DL 1906, s. 66. 638 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41; KPK T1. 639 KPK T1. 640 KZSP T8Z17, s. 21. 641 Litak KŁR, s. 366.

154 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie sakralny w Komarowie jako kaplicę publiczną 642. Z inwentarza z 1839 roku kościoła filialnego w Komarowie wiemy, że w Komarowie była dzwonnica (z dwoma dzwonami w tym jeden był pęknięty), w kościele był wielki ołtarz z pasją Pana Jezusa 643. Główny ołtarz jak i dwa boczne zostały sprowadzone ze zlikwidowanego w 1804 roku kościoła reformatów w Zamościu (współcześnie kościół rektoralny św. Katarzyny). Z opisu ołtarza głównego jak i faktu likwidacji kościoła w Zamościu wynika, że ołtarz został przeniesiony jeszcze do starego kościoła w Komarowie (drewnianego) 644. Wyposażenie, w tym i ołtarze, kościoła poreformackiego zostało sprzedane na licytacji w 1807 roku 645. W 1847 roku kościół, ze względu na zły stan techniczny, został zamknięty i ponownie otwarty prawdopodobnie w 1883 roku 646. W inwentarzu parafii Łabunie z 15/27 sierpnia 1847 roku dokonano opisu kościoła filialnego w Komarowie. Od drogi Sabalskiej stała dzwonnica murowana (w niej dzwon pęknięty ale używany). W dzwonnicy była brama i furtka wiodąca do kaplicy. Kaplica była z drzewa, dach kryty gontem. Wielki ołtarz z pasją Pana Jezusa, w prawym ołtarzu od wschodu wisiał obraz NMP Niepokalanego Poczęcia, w drugim bocznym ołtarzu wisiał obraz Matki Boskiej Bolesnej 647. Według stanu na grudzień 1883 roku budynek kościoła był drewniany (w klocki na zamek) na podmurówce z cegły, oszalowany tarcicami, pokryty gontem. Kościół składał się z prezbiterium, nawy głównej, chóru i zakrystii. Cały z drewna sosnowego, przy czym podłoga z osikowego drewna. W prezbiterium było 2 drzwi, w nawie 8 a drzwi w całym kościele cztery (od frontu, od cmentarza, od zakrystii i z babińca). Kościół wieńczyła mała kopuła z sygnaturką i krzyżem żelaznym. Długość kościoła wynosiła 32½ łokci, szerokość 18 łokci a wysokość 12 łokci, tj. od podłogi do sklepienia (od podstawy do kopułki 24 łokci) 648. Ołtarz wielki był z drewna o czterech drewnianych filarach, wykonany na gładko i pomalowany na biało. W ołtarzu było cyborium zamykane na klucz. W ołtarzu był wizerunek Pana Jezusa na krzyżu, snycerskiej roboty. Ołtarze boczne były wykonane z drewna z dwoma filarami i były pomalowane na biało. W lewym ołtarzu wsiały obrazy NMP Niepokalanego Poczęcia, św. Trójcy i św. Mikołaja. W prawym ołtarzu wisiał obraz na płótnie Matki Boskiej Bolesnej 649. Prezbiterium od nawy oddzielała drewniana balustrada. Chór z balustradą, na którym były organy o 8-miu głosach z dwoma wiechami nie posiadał żadnych malowideł 650. Według stanu na grudzień 1883 roku w kościele były m.in. następujące przedmioty: monstrancja pozłacana z napisem rok 1830 ; puszka srebrna z nakrywką (przechowywana w cyborium); kielich miedziany z patenami (2 szt.); kielich srebrny wyzłacany z napisem 1861, Józefa Bednarczuk, Marianna Wawryn, Andrzej Biszczan); puszka srebrna; puszka wyzłacana; krzyż wielki z wizerunkiem Pana Jezusa; trzy małe krzyże; 12 lichtarzy, pieczęć 642 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 188. 643 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 11. 644 Słownik GKP T4, s. 305. 645 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 27.12.2010). 646 Wojda, s. 24. 647 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 15-28 648 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41; KPK T1. 649 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 650 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 155 urzędu stanu cywilnego 651. Około 1892 roku w jednej z publikacji o powiecie tomaszowskim tak określono osadę Komarów: Zdobią ją: cerkiew i kościółek, nie mający w sobie wybitnego architektonicznego piękna, jeden z najuboższych w guberni 652. Ze względu na dużą liczbę parafian (ponad 5000 dusz) i na małą pojemność dotychczasowego kościoła (mieścił 500 parafian) postanowiono wybudować nowy kościół 653. W 1908 roku parafianie uzyskali zgodę ministrstwa (?) na budowę nowego kościoła filialnego, pod warunkiem zebrania całej kwoty na budowę 654. W 1908 roku wybudowano ławę fundamentową i poświęcono kamień węgielny pod nowy kościół. W uroczystości wzięli udział licznie wierni oraz duchowieństwo z dekanatu tomaszowskiego 655. Władze carskie przeszkadzały w budowie kościoła. Zarządzono np. złożenie 12000 rubli tytułem należności za pracę dla robotników. W ciągu tygodnia parafianie złożyli wymaganą sumę 656. Parafianin Tytus Krzemiński wyraził zgodę na pożyczenie całej potrzebnej kwoty na dogodnych warunkach 657. W 1911 roku wskutek pewnych intryg policja zatrzymała budowę kościoła. Wówczas wójt Komarowa Andrzej Grabowski przyczynił się do odblokowania zajęcia budowy i w ten sposób do ukończenia kościoła 658. Prace budowlane były prowadzone pod kierunkiem architekta Kazimierza Skórewicza 659. W 1911 roku stanęła świątynia przykryta dachem, przy czym m.in. drzwi były prowizoryczne, okna oszklone i nie było posadzki. Kościół został zbudowany ze składek parafian 660. 11 listopada 1911 roku biskup Franciszek Jaczewski udziela ks. dziekanowi dekanatu tomaszowskiego Julianowi Bogutynowi zgodę na poświęcenia kościoła 661. Kościół został poświęcony 11 kwietnia 1911 roku za probostwa ks. Mariana Sobieszczańskiego 662. Kościół jest murowany z cegły (fugowany), trójnawowy. Nad wejściem głównym do kościoła jest wysoka okazała wieża. Prezbiterium obszerne z dębową mensą posoborową. Stoją także na stałe dwie duże stalle. Tabernakulum jest pancerne. Ołtarze stałe drewniane 663. Z innego źródła wiadomo (?), że w 1911 roku w Komarowie (oraz również w Dubie) był kościółek drewniany 664. 11 sierpnia 1915 roku wikariusz zarządzający parafią filialną w Komarowie ks. Marian Sobieszczański prosi biskupa o pomoc w obronie dzwonów. Dzwony wcześniej chciały zabrać władze wojskowe rosyjskie a teraz władze wojskowe austriackie 665. Dzwonów jednak nie udało się uratować 666. 651 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 652 Koskowski Bolesław (1870-1938) Powiat tomaszowski, Warszawa, ca 1892. 653 KPK T1. 654 Kurier 1909, Nr 227, s. 3. 655 KPK T1. 656 KPK T1. 657 Kurier 1909, Nr 227, s. 3. 658 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 659 KPK T1; Tablica pamiątkowa w kościele (nazwisko zapisane przez u). 660 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 661 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 112; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 662 Osuch UTP, s. 5. 663 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 664 Moszyński Kazimierz, Budownictwo ludowe w okolicy Zamościa, Teka Zamojska, Zamość, 1920, Nr 4, s. 60. 665 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 121. 666 Wojda, s. 27.

156 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Po 1920 roku z inicjatywy ks. proboszcza Józefa Mastalerza została położona posadzka w kościele 667. 24 czerwca 1921 roku ks. Józef Mastalerz informuje Kurię Biskupią w Lublinie o zainstalowaniu na dzwonnicy pięciu dzwonów (480 kg, 320 kg, 32 kg oraz dwa po 16 kg; o wartości 864000 marek polskich) 668. W 1921 roku wykonano, kosztem parafian, balustradę w stylu romańskim oddzielającą prezbiterium od nawy a także balustradę w stylu romańskim na chórze 669. W 1922 roku został sporządzony, przez ks. Józefa Mastalerza, spis inwentarza fundi instructi kościoła i beneficjum w Komarowie. W dokumencie został opisany kościół. Kościół był murowany z cegły palonej na wapno, zewnątrz czerwony, wewnątrz otynkowany. Zbudowany w stylu romańskim. Zwrócony frontem na północ. Składał się z prezbiterium, trzech naw, dwóch zakrystii i trzech babińców. Kościół był sklepiony wewnątrz i posiada 10 filarów. Na froncie kościoła była jedna wieża, na której zamocowano pięć dzwonów. Dach kościoła był przykryty czerwoną dachówką, dach zakrystii pokryty ocynkowaną blachą. Posadzka była ułożona z terrakoty szaro-czerwonej. Okien w całym gmachu było 40 a drzwi 12. Do kościoła prowadziły tymczasowe schody z cegły, do cmentarza również były schody tymczasowe drewniane. Po objęciu probostwa przez ks. Józefa Mastalerza zostały wstawione drzwi, położona posadzka, zamocowane dębowe balustrady na prezbiterium i na chórze. Ponadto zostały zamówione organy u Jagodzińskiego w Garbatce. Do tego czasu (tzn. do daty sporządzenia inwentarza została wykonana szafa organowa, przód dębowy a boki i tylna ściana sosnowe 670. W dalszej części inwentarza z 1922 roku był dokonany m.in. opis ołtarzy. W kościele były trzy tymczasowe ołtarze, jeden wielki i dwa boczne. W wielkim ołtarzu był obraz Pana Jezusa na krzyżu. W pierwszym bocznym ołtarzu był obraz Matki Boskiej Bolesnej a drugim obraz św. Trójcy i figura Serca Jezusowego. Chrzcielnica była drewniana, stara. Ambona była prowizoryczna umieszczona po stronie Ewangelii. Na wyposażeniu kościoła były także dwa duże konfesjonały, wykonane z drewna sosnowego, umieszczone około bocznych ołtarzy oraz mały konfesjonał (przechowywany w zakrystii). W nawie stało pięć prowizorycznych ławek. Chór kościelny, urządzony przy wejściu do kościoła, był wsparty na dwóch filarach. Planowano zainstalowanie na chórze 14 głosowe organy 671. W 1922 na wyposażeniu kościoła były m.in. kielich srebrny (ofiarowała Stanisława Wysłocka), osiem lichtarzy na bocznych ołtarzach (ofiara Jagnińskich), krzyż z brązu na cyborium (ofiarował Wawrzyniec Wróblewski), lampka przed Najświętszym Sakramentem (ofiarowała Marianna Pyc), czternaści obrazów męki pańskiej, trzy dzwonki pojedyncze na drewnianych rączkach, dzwonek akordowy na drewnianych laskach, dzwonek przy zakrystii 672. Prawdopodobnie w 1923 roku, za ks. proboszcza Józefa Mastalerza, zostały zainstalowane organy. Organy wykonała, firma Rudolfa Haase ze Lwowa (powstała w 1894). Były to organy 14 głosowe mające około 1000 piszczałek 673. Do czasów współczesnych zachowały się oryginalne mechanizmy (wiatrownice i traktura). Organy reprezentują niespotykane w innych tego typu instrumentach rozwiązanie-połączenie Man II/Man I. Dekoracja snycerska organów była skromna. Na Zamojszczyźnie organy tego typu znajdują się tylko w Komarowie 674. 667 Osuch UTP, s. 5. 668 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 669 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 670 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 671 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 672 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 673 Osuch UTP, s. 5. 674 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 (decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 157 Między rokiem 1932 a 1938 Antoni Winniczuk, bez alpinistycznego doświadczenia i sprzętu zainstalował pierwszy piorunochron na kościele. Wspiął się na krzyż wieży kościelnej i poprowadził instalację odgromową 675. Przed 1938 rokiem ks. proboszcz Józef Mastalerz zamówił w Częstochowie wykonanie witraża z Trójcą Przenajświętszą (witraż dotrwał do XXI wieku). Witraż został przywieziony do Komarowa przez Bronisława Masłowskiego 676. W 1940 roku parafianie w obawie przed konfiskatą dzwonów przez Niemców zdjęli mniejsze dzwony i umieścili je pod schodami prowadzącymi na chór a duży podciągnięto do góry i od dołu zamurowano 677. Dzięki ofiarom parafian ks. proboszcz Piotr Kwoczyński wybudował dwa ołtarze boczne (dębowe, pięknie rzeźbione), pomalował wewnątrz kościół polichromią, wykonał schody do kościoła od strony drogi 678. W okresie okupacji hitlerowskiej kościół został uszkodzony. Został podziurawiony dach, zniszczona część zachodnia wieży oraz ściany kościoła 679. Przez okres dwóch lat kościół był zamknięty i zamieniony na magazyn 680. Zdjęcie 106 Rok? Kościół w Komarowie (zdjęcie z KPK T 1). 13 i 14 września 1947 roku wizytuje parafię biskup lubelski Stefan Wyszyński, który Zamościu dotycząca wpisania dobra kultury do rejestru zabytków). 675 Informacja Franciszka Wysłockiego. 676 Informacja Barbary Szajewskiej-Stępniak zamieszkała: Sobieszczany (parafia św. Bartłomieja Apostoła w Niedrzwicy Kościelnej). Wnuczka Bolesława Masłowskiego, który był mieszkańcem miejscowości: Komarów- Wieś. 677 Wojda, s. 35. 678 KPK T1. 679 KPK T1. 680 Osuch UTP, s. 14.

158 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie konsekrował kościół. Przed wizytacją ks. proboszcz kanonik Piotr Kwoczyński wykonał ołtarz z kamienia trembowelskiego (w którym umieszczono relikwie) 681. W 1954 roku zamontowano w przedsionku kościoła, z inicjatywy ks. proboszcza Piotra Kwoczyńskiego i za zgodą biskupa, marmurowe tablice pamiątkowe poświęcone księżom Stanisławowi Furmanikowi, Marianowi Sobieszczańskiemu, Józefowi Mastalerzowi 682. W 1955 roku wykonano betonową otoczkę wokół kościoła (o szerokości 1,20 m) 683. W 1956 roku zamontowano w przedsionku kościoła, z inicjatywy ks. proboszcza Piotra Kwoczyńskiego i za zgodą biskupa, marmurową tablicę pamiątkową poświęconą obrońcy kościoła Andrzejowi Grabowskiemu (przeżył 78 lat, zmarł 07.10.1953) 684. W 1957 roku na wieży były trzy dzwony i jedna sygnaturka (jeden dzwon był pękniętynieczynny) 685. W 1959 roku odnowiono główny ołtarz w kościele. Artyści malarze z Zamościa państwo Lewandowscy pomalowali ołtarz i dokonali złocenia. Ołtarz został ponadto dobrze oświetlony. Przy czym należy nadmienić, że ks. proboszcz został ukarany grzywną za nakłanianie parafian do składania ofiar na ołtarz a także dwóch parafian za nielegalną zbiórkę tych ofiar 686. W 1960 roku została poprawiona instalacja elektryczna. Malarze Lewandowscy z Zamościa pomalowali wnętrze kościoła według projektu ks. proboszcza Wacława Cieślickiego, który miał za główny cel aby kościół był pomnikiem pierwszym w Polsce tysiąclecia chrztu w Polsce. Wykonano na ścianach obrazy: Chrztu Polski, św. Wojciecha, św. Stanisława Biskupa, Królowej Jadwigi, Obrony Częstochowy, Śluby Jana Kazimierza, Śluby Jasnogórskie, Śluby Parafialne, św. Stanisława Kostki, św. Andrzeja Boboli, o. Maksymiliana Kolbego, Tysiąclecia Chrztu Polski. Wiele obrazów było namalowanych poprzednio ale były porozrzucane po ścianach. Odnowiono także stacje drogi krzyżowej 687. Zdjęcie 107 Rok 2009, 15 marca. Obrona Częstochowy. W 1962 roku zakupiono nowy wzmacniacz do zradiofonizowanego kościoła (40 W) 688. W 1963 roku zainstalowano pancerne tabernakulum, które poświęcił biskup 681 KPK T1; Osuch UTP, s. 7; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 682 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 683 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 684 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 685 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 686 KPK T1. 687 KPK T1. 688 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 159 pomocniczy lubelski Jan Mazur 689. W bocznym ołtarzu namalowano nowy obraz św. Józefa 690. W 1965 roku uczestnicy pielgrzymki do Częstochowy kupili za 10000 zł (połowę pieniędzy złożyli pątnicy a drugą parafianie przy poświęceniu) monstrancję do kościoła, którą w odpust św. Trójcy ks. proboszcz poświęcił 691. W tym też roku dokonano remontu dachu na kościele, położono pokrycie nową blachą ocynkowaną i wiele rynien. W następnym roku 1966 blachę pomalowano minią 692. Pomalowano także kościół na uroczystości 1000-lecia chrztu Polski 693. W 1968 roku dokonano wymiany drewnianych belek na metalowe w wieży, na których zamocowane były dzwony. Ponadto zainstalowano napęd elektryczny do dmuchawy organów, pracę tą wykonał Zdzisław Piegat z Płocka. Przy tej instalacji stwierdzono duże zniszczenie obudowy organów przez robaki. Piszczałki nie były zniszczone. W związku z tym dokonano wymiany obudowy. Ponadto wymieniono powtarzające się głosy i dostrojono organy 694. W 1969 roku wykonano epitafium księdzu kanonikowi Piotrowi Kwoczyńskiemu, które zostało wmurowane w ścianę przedsionka kościoła 695. Również w 1969 roku zakupiono dwa nowe ornaty gotyckie (biały, czarny) i jeden rzymski (biały) a także obrusy, pokrowce na ołtarze oraz konopeum (jedwabną tkaninę zasłaniającą tabernakulum). Poprawiono wiele szat, obrusów, pokrowców i konopeum. Wykonano nową chorągiew dla chóru kościelnego 696. W 1970 roku zostały zakupione dwa ornaty gotyckie (czerwony i zielony). Jesienią tego roku został zbudowany nowy ołtarz soborowy oraz ambona 697. W 1971 roku zakupiono dwa dywany pod ołtarz soborowy 698.W tym samym roku, w związku z poszukiwaniem nafty w okolicach Komarowa, potężne wybuchy wstrząsały ziemią. Wybuchy te spowodowały dużo zniszczeń w oknach kościoła, które usuwał przez kilka tygodni szklarz z Zamościa (jednocześnie konserwował także metalowe ramy okienne) 699. Pątnicy do Częstochowy w 1972 roku zakupili do kościoła dwa ornaty gotyckie (czerwony, zielony) a w 1973 roku ornat fioletowy, białą kapę i trzy komże 700. W 1974 roku zakupiono czarny orant soborowy, czarną kapę i dwie czarne chorągwie a w 1975 roku dwa obrusy na ołtarz soborowy, dwie alby i dwie komże soborowe 701. Podczas wizytacji kurialnej, 25 maja 1976 roku, stwierdzono m.in. funkcjonowanie w kościele radiowęzła (do naprawy), zły stan polichromii w kościele, pęknięcia ścian i sklepień, odsuwanie się wieży od kościoła (ze względu na słabą amortyzację 4 dzwonów), pokrycie dwóch zakrystii nową blachą ocynkowaną. Nie było gablotki parafialnej 702. W 1977 roku pomalowano ławki, drzwi w kościele oraz pomalowano zakrystię. 689 KPK T1. 690 APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 23.06.1967 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 691 KPK T1. 692 KPK T1. 693 Osuch UTP, s. 3. 694 KPK T1; APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 09.12.1971 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 695 KPK T1. 696 KPK T1. 697 KPK T1. 698 KPK T1. 699 KPK T1. 700 KPK T1. 701 KPK T1. 702 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

160 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Pomalowano także przęsła metalowe parkanu wokół kościoła 703. Ze względu na liczne pęknięcia sufitu kościoła przeprowadzono w okresie 1978-1979 ankrowanie kościoła. Projekt ankrowania wykonał lubelski architekt Tadeusz Witkowski (1904-1986). Wykuwano na suficie kościoła wnęki o głębokości 40-50 cm i szerokości 40 cm. We wnęki wkładano siatkę z drutu żebrowanego i zalewano specjalna masą betonową. Tynk z całego sufitu usunięto i cały sufit zalano specjalną masą betonową 704. W 1979 roku wymieniono katafalek drewniany na metalowy, który wykonał Jurak z Opola Lubelskiego 705. W 1980 roku wykonano remont konstrukcji dachu i pokryto go blachą miedzianą o grubości 0,6 mm. Prace wykonywał Szczepański z Brzezin koło Bełżca, stolarkę wykonywał miejscowy cieśla Bałuta. W 1981 roku przedsiębiorca Przegoń z Zamościa wykonał ogrzewanie elektryczne w kościele. Następnie został pomalowany kościół wg projektu Ciruta (prawdopodobnie Jana, Jan Cirut) z Jeleniej Góry a pochodzącego z Komarowa. Obrazy malowała ekipa Ciruta a pozostałe powierzchnie Stanisław Pecka z Frampola 706. W 1982 roku wymieniono okna w kościele na podwójne 707. W 1983 roku dokonano złocenia dużego ołtarza i czterech żyrandoli. Złocenia wykonał złotnik E. Janik z Opola Lubelskiego. Ponadto Leon Bortnowski z Lublina wykonał radiofonizację kościoła, natomiast stolarz z Ruszczyzny wykonał 24 ławy, które ustawiono w środkowej nawie kościoła 708. W 1984 roku dokonano złocenia dwóch bocznych ołtarzy, chrzcielnicy, ambony, statuy Pana Jezusa oraz wymieniono oświetlenie w prezbiterium i pod chórem 709. W 1985 roku powieszono w kościele dwie tablice na wota. Kupiono krzyż ołtarzowy, alby i komże 710. W 1986 roku wyremontowano rynny na kościele, zainstalowano oświetlenie schodów prowadzących do kościoła. Ponadto zakupiono 5 komży 711. 26 stycznia 1987 roku decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zamościu wpisano do rejestru zabytków ruchowe dobra kultury znajdujące się w kościele, tj. ołtarz główny, monstrancję, chrzcielnicę i puszkę na komunikanty 712.W decyzji podano opisy poszczególnych zabytków, z którymi można się zapoznać poniżej 713. Ołtarz styl późny barok, druga połowa XVIII wieku (zobacz dalej jakie jest faktyczne datowanie ołtarza); drewno polichromowane, złocone; cokół z dekoracją roślinną w płycinach; w retabulum, na osi, krucyfiks a w tle obraz Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty (z przedstawieniem Jerozolimy w tle postaci 714 ); obraz flankują pary kanelowanych kolumn z głowicami korynckimi oraz dwie rzeźby św. Piotra i św. Pawła. W zwieńczeniu obraz przedstawiający Pieta. Wymiary ołtarza 5,60 m x 3,50 m 715. Krucyfiks styl późny barok, drewno polichromowane, druga połowa XVIII wieku. Chrystus jest ukazany w głębokim zwisie z głową nisko opuszczoną, włosy faliście 703 KPK T1. 704 KPK T1; Danczowska Halina (1947-), Architekt Tadeusz Witkowski (1904-1986): kalendarium życia i twórczości, Lublin, 2009, s. 224. 705 KPK T1. 706 KPK T1. 707 KPK T1. 708 KPK T1. 709 KPK T1. 710 KPK T1. 711 KPK T1. 712 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 713 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 714 KZSP T8Z17, s. 21. 715 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 161 modelowane, korona cierniowa pozłacana. Na krucyfiksie wysokości 2 m jest umieszczona tabliczka z napisem Jezus Nazarejczyk Król Żydowski (Jezus z Nazaretu Król Żydowski) w trzech językach, tj. hebrajskim םידוהיה ךלמ תרצנמ ושי ) 716 ), greckim (w trzech liniach wielkimi literami IHCOVCONA ZAIAIOCOBA CIΛEYCTΩN IOYΛAIΩN 717 ; wg autora zapis niedokładny; właściwy napis powinien być następujący ἸΗΣΟ Ο ΝΑΖΩΡΑΊΟΣ Ο ΒΑΣΙΛΕΎΣ ΤΩΝ ἸΟΥΔΑΙΩΝ, względnie małymi literami Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος ὁ Bασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων ; w skrócie: I.N.B.I.), łacińskim (lesus Nazarenus Rex ludaeorum, znane bardziej w skrócie: I.N.R.I.) 718. Krucyfiks został przeniesiony z kościoła Bernardynów w Radecznicy (porównaj z następną informacją) 719. Należy przy tym opisie dodać, że w kościele znajdują się dwa drewniane krucyfiksy. Jeden krucyfiks jest umieszczony w ołtarzu głównym. Z inwentarza kościoła filialnego w Komarowie 1839 roku wiemy, że już wtedy był krucyfiks w ołtarzu głównym. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że krucyfiks został przeniesiony razem z ołtarzem głównym z kościoła z Zamościa i datowany powinien być na 1699 rok (zobacz informację podaną przy 1839 roku). Drugi krucyfiks znajduje się w przedsionku kościoła, na którym umieszczona jest tabliczka z napisem w postaci skrótu I.N.R.I. zwrotu lesus Nazarenus Rex ludaeorum. Ten krucyfiks został prawdopodobnie przeniesiony z kościoła pobernardyńskiego w Radecznicy. Według innego źródła krucyfiks pochodzi z kościoła franciszkanów w Zamościu 720. Trudno jednak sobie wyobrazić celowość zamiany krzyża, pochodzącego z oryginalnego ołtarza z krucyfiksem z innego kościoła. Może doczekamy się szczegółowych badań naukowych obiektów i ich losów od momentu wyjścia z pod ręki mistrza. תרצנמ Jezus, ושי hebrajskiego: 716 Przepisanie z tabliczki zapisu hebrajskiego dla autora niewykonalny. Z Nazaret. 717 Dokonujac innego podziału napisu, np. IHCOVC O NAZAIAIOC O BACIΛEYCTΩN IOY ΛAIΩN, to otrzymamy napis bliższy prawidłowego, ale w dalszym ciągu niewłaściwy. 718 lesus Nazarenus Rex ludaeorum (j. łaciński), tj. Jezus Nazarejczyk Król Żydowski (j. polski). 719 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 720 KZSP T8Z17, s. 21.

162 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 108 Rok 2014, 18 kwietnia. Krucyfiks w głównym ołtarzu (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zdjęcie 109 Rok 2014, 18 kwietnia. Krucyfiks w przedsionku kościoła (zdjęcie ze zbiorów parafii). Rzeźba św. Pawła drewno polichromowane, złocone; przełom XVIII/XIX w. Postać stoi na niewielkim postumencie, w kontrapoście wygięta esowato. Prawą ręką trzyma otwartą księgę, w lewej miecz. Szata łagodnie pofalowana. Wysokość rzeźby 1,5 m 721. Rzeźba św. Piotra drewno polichromowane, złocone; przełom XVIII/XIX w. Postać stoi na niewielkim postumencie, w lekkim kontrapoście i esowato wygięta. Prawą ręką trzyma klucze, w lewej model bazyliki św. Piotra w Rzymie. Szata łagodnie pofalowana. Wysokość rzeźby 1,5 m 722. Obraz św. Trójcy płótno, olej, połowa XIX wieku. Kompozycja osiowa z przedstawieniem Boga Ojca, Jezusa i Ducha Świętego. Bóg Ojciec i Jezus zwróceni do siebie zasiadają na obłoku. Bóg w białej szacie, lekko spływającej przez lewe ramię. Lewa ręka trzyma berło i jest oparta na kuli ziemskiej a prawa jest oparta na kolanie. Chrystus w czerwonej szacie spływającej przez ramię. Lewą dłonią przytrzymuje krzyż, prawa opuszczona jest wzdłuż ciała. U góry ponad postaciami Gołębica Ducha Świętego. Wymiary 721 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 722 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 163 1,80 m x 1 m 723. Chrzcielnica drewno polichromowane, złocone; rokoko; 3 ćwierć XVIII w. Zwieńczenie stanowi korona z krzyżem. Stopa 8-boczna, żłobiona; trzon przewężony zdobiony motywami rokejllowymi, grzebieniami kogucimi przechodzący w górnej partii w stylizowany kwiat. Wymiary 120 cm x 75 cm 724. Monstrancja miedź, mosiądz, złocenia, srebrzenia, klasycyzm, 1830. Stopa eliptyczna z jednym uskokiem zdobiona rytowaną dekoracją motywów palmetowych i liści akantu. Ponad stopą spłaszczona kula zdobiona motywami geometrycznymi. Nodus wazonowy. Ponad trzonem plakietka z dwiema figurami aniołów. Gloria promienista. Wokół reservaculum imitacje szlachetnym kamieni i wieniec kłosów zboża i winnego grona. W zwieńczeniu kameryzowana korona podtrzymywana przez aniołków. Na plakietce napis: 1830 r.. Wymiary 80 cm x 24 cm 725. Puszka na komunikanty miedź, srebro, 1807 rok. Stopa okrągła z jednym uskokiem bez dekoracji. Nodus w formie gruszki. Czara gładka z pokrywą. W zwieńczeniu korona otwarta zdobiona ornamentem geometrycznym, pośrodku krzyż zakończony liśćmi. Napis na odwrocie stopy: Jędrzej Dragan ofiarował 1807 kościół w Komarowie. Wymiary 32 cm x 13,50 cm 726. W 1987 roku wymieniono głośniki i wzmacniacz w instalacji radiofonizacyjnej w kościele 727. W 1989 roku zakupiono nowe figury do szopki na uroczystość Bożego Narodzenia 728. W 1990 roku zamontowano przy drzwiach do kościoła kratę, celem wietrzenia i suszenia kościoła 729. W 1993 roku poprawiono instalację radiofonizacyjną w kościele, wymieniono instalację elektryczną oraz usunięto oświetlenie zamocowane w głównym, zabytkowym, ołtarzu (prace radiofonizacyjne prowadził Leszek Caban z Lublina a prace elektryczne wykonywał Czesław Zwolak z Biłgoraja) 730. 1 marca 1995 roku organy zostały wpisane do rejestru zabytków przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zamościu (nr w rejestrze zabytków B/158), na wniosek ks. proboszcza Mieczysława Filipa, w oparciu o opinię wydaną przez ks. profosora Jana Chwałka z KUL-u. Wykonane zostały także prace konserwatorsko-renowacyjne organów przez Andrzeja Madeja z Lublina i Henryka Zuń z miejscowości Niemce (koło Lublina). Zostały także zainstalowane dzwony elektroniczne przez Zakład Elektromechaniczny Waldemara Łani z Przeworska, które po raz pierwszy były uruchomione 3 maja, na Anioł Pański 731. W 1995 roku czynne były dwa dzwony, dwa były pęknięte a jeden nie używany 732. W 1996 roku został pomalowany kościół przez Stanisława Książka z Żabikowa (Podlasie). Dokonano m. in. przemalowania ścian i sufitów bez naruszenia kompozycji malowideł oraz retuszu sceny Bitwy pod Komarowem a także wykonano nowe obrazy w prezbiterium ( Ostatnia Wieczerza, Rozmnożenie Chleba ) 733. W 1996 roku rodzice dzieci przystępujących do I Komunii św. kupili alby, peleryny i 723 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 724 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 725 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 726 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 727 KPK T1. 728 KPK T1. 729 KPK T1. 730 KPK T1. 731 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1 (decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zamościu dotycząca wpisania dobra kultury do rejestru zabytków). 732 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 733 KPK T1.

164 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie komże dla ministrantów oraz komże dla księży 734. W 1996 roku, w 85. rocznicę poświęcenia kościoła, ks. Jan Osuch wraz z rodzicami i rodzeństwem podarowali kościołowi kielich mszalny poświęcony 8 maja 1996 przez o. Ireneusza Pompę wicegenerała Zakonu O.O. Paulinów na Jasnej Górze 735. W 1997 roku dokonano remontu dachu kościoła 736. Pielgrzymi na spotkanie z papieżem Janem Pawłem II ufundowali stroje dla ministrantów (zielone sukienki i pelerynki) 737. 19 stycznia 1997 roku została zamontowana w przedsionku kościoła tablica Poległych i pomordowanych Żołnierzy Armii Krajowej w okresie 1939-1947, której inicjatorem był Światowy Związek Żołnierzy Amii Krajowej, Koło Rejonowe w Komarowie 738. Zdjęcie 110 Rok 1997. Kościół w Komarowie (zdjęcie z KPK T 1). W 1998 roku rodzice bierzmowanych dzieci złożyli w darze dla kościoła dwa zielone ornaty oraz obrusy na ołtarze. W tym też roku dokonano remontu schodów wiodących do kościoła (wg projektu Zespołu Projektowego Krystyny Skotak z Gliwic, wykonawca Mieczysław Dubas z Wolicy Brzozowej pod nadzorem inspektora S. Mańdziuka z Tomaszowa Lubelskiego). Wykonawcą balustrady schodowej była firma Testal z Lublina 739. W czasie wizytacji kurialnej 20 października 1998 roku stwierdzono, że na dzwonnicy są zamocowane trzy dzwony (około 1500 kg, 700 kg, 350 kg) 740. W 1999 roku wykonano nowe schody do zakrystii (wykonawca Mieczysław Dubas), 734 KPK T1. 735 Osuch UTP, s. 11. 736 KPK T1. 737 KPK T1. 738 KPK T1. 739 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 740 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 165 parking samochodowy przed kościołem, zainstalowano tablicę informacyjną przy parkingu 741. W 2000 roku ułożono chodnik procesyjny wokół kościoła 742. Zdjęcie 111 Rok 2008, 27 stycznia. Kościół parafialny (autor zdjęcia Urszula Pakuła). W 2010 roku dokonano wymiany okien w prezbiterium (firma Zbigniewa Balanowskiego i Krzysztofa Niedźwiedzia) i zamontowano witraże przedstawiające MB Ostrobramską i Bitwę pod Komarowem (firma Bolesława i Zbigniewa Jaworskich z Wrocławia). Fundatorami witraża MB Ostrobramskiej byli mieszkańcy miejscowości: Krzywystok, Krzywystok Kolonia, Wolica Brzozowa, Wolica Brzozowa-Kolonia a fundatorami witraża z Bitwą pod Komarowem byli mieszkańcy miejscowości: Komarów Osada, Ruszczyzna, Wolica Śniatycka, Antoniówka oraz NSZZ Solidarność RI Komarów. Zdemontowano witraż z Trójcą Przenajświętszą, który został przekazany do renowacji (witraż został wykonany w Częstochowie przed 1938 rokiem 743 ). Koszt prac związanych z oknami i witrażami wyniósł ok. 56000 zł. Przeprowadzono także konserwację rzeźb i elementów snycerskich ołtarza głównego. Elementy zostały zakonserwowane i pozłocone złotem karatowym (koszt 65160 zł) 744. 741 KPK T2. 742 Relacja ks. Jana Osucha. 743 Informacja Barbary Szajewskiej-Stępniak zamieszkała: Sobieszczany (parafia św. Bartłomieja Apostoła w Niedrzwicy Kościelnej). Wnuczka Bolesława Masłowskiego, który był mieszkańcem miejscowości: Komarów- Wieś. 744 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

166 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 112 Rok 2010, 13 maja. Nabożeństwo fatimskie. Widok na kościół (foto Urszula i Ryszard Pakuła). W 2010 roku ministranci i młodzież oazowa złożyła dar dla kościoła w postaci pięknej komży liturgicznej. Młodzież klas trzecich gimnazjum, uczestnicy pielgrzymki, złożyli dar dla kościoła w postaci pięknych ampułek liturgicznych. Pielgrzymi Szlakiem Papieskim przeznaczyli na kościół dar w kwocie 710 zł, który został przeznaczony na złocenie puszek na Eucharystię. Indywidualnie bądź zbiorowo parafianie podarowali m.in. ornat ręcznie haftowany, welon liturgiczny, część nagłośnienia przenośnego, kryształowe ampułki, sześć ornatów, kapy oraz piękne naczynia liturgiczne 745. W 2010 roku parafianie pomagali potrzebującym m.in. zebrali 6000 zł dla powodzian, ofiarowali ziemniaki i warzywa dla sióstr FMM prowadzących Dom Pomocy Społecznej w Zamościu 746. Z inicjatywy ks. proboszcza Mieczysława Filipa, po uzyskaniu stosownych pozwoleń, w 2007 r. rozpoczęła się w kościele parafialnym wymiana okien i montaż witraży. Tego zadania podjęła się Pracownia Witraży Zbigniew Jaworski z Wrocławia, która zaprojektowała, wykonała i zainstalowała wszystkie witraże przy ogromnej pomocy parafian. W latach 2007-2008 zamontowano witraże przedstawiające: Świętą Rodzinę, NMP Królową Polski, św. Ojca Pio, św. Antoniego Padewskiego, bł. Jana Pawła II i Jezusa Miłosiernego 747. 745 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 746 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 747 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 167 Zdjęcie 113 Witraż 748 NMP Królowej Polski Zdjęcie 114 Witraż Świętej Rodziny Zdjęcie 115 Witraż Jezusa Miłosiernego Zdjęcie 116 Witraż błogosławionego Jana Pawła II Rozpoczęte przez poprzednika dzieło od 2009 r. do kwietnia 2011 r. kontynuował ks. proboszcz Tomasz Bomba. W tym czasie zainstalowano witraże przedstawiające: MB Ostrobramską, MB Zwycięską i Bitwę pod Komarowem, MB Fatimską (nad drzwiami wejściowymi, który będzie podświetlany nocą), bł. ks. Jerzego Popiełuszkę, bł. Matkę Teresę z Kalkuty. Ponadto wymienione zostały okna i zamontowano 12 witraży na prezbiterium, a także poddano renowacji witraż nad ołtarzem głównym z 1941 r. przedstawiający Trójcę Przenajświętszą. W przedsionku zainstalowano witraż przedstawiający starą panoramę Komarowa z zamieszczonymi nazwiskami fundatorów 12 okien na prezbiterium. 748 Zdjęcia witraży ze zbiorów parafii.

168 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 117 Witraż św. Ojca Pio Zdjęcie 118 Witraż św. Antoniego Padewskiego Zdjęcie 119 Witraż bł. Matki Teresy z Kalkuty Zdjęcie 120 Witraż MB Ostrobramskiej Uroczystość poświęcenia witraży, przez biskupa Mariusza Leszczyńskiego odbyła się w Niedzielę Bożego Miłosierdzia, w dniu beatyfikacji Jana Pawła II, 1 maja 2011 roku. W tym dniu odbyła się także uroczystość 100. rocznicy poświęcenia kościoła 749. Kościół na ten dzień był profesjonalnie udekorowany wewnątrz jak i na zewnątrz (na kościele umocowano flagi: narodową i maryjną oraz okolicznościowy baner, wg projektu ks. proboszcza Tomasza Bomby). 749 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 169 Zdjęcie 123 Witraż Trójcy Przenajświętszej Zdjęcie 121 Witraż bł. ks. Jerzego Popiełuszki Zdjęcie 122 MB Zwycięskiej i Bitwy pod Komarowem Zdjęcie 124 Witraże w prezbiterium (widok trzech z dwunastu). Zdjęcie 125 Rok 2011, 1 maja. Baner okolicznościowy na kościele parafialnym (zdjęcie ze

170 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie zbiorów parafii). W 2011 roku zostały wykonane m.in. następujące prace konserwatorskie: złocenia tabernakulum, które było bardzo zniszczone i krzyża nad tabernakulum (złocenie wykonała firma Stanisława Stopyry z Grodziska Górnego na Podkarpaciu, koszt złocenia tabernakulum wyniósł 10 tys. zł a krzyża 2 tys. zł; 6 tys. zł ofiarował ks. Jan Osuch, 2 tys. zostało z poświęcenia pól a 4 tys. od parafian); oczyszczono i uzupełniono ubytki w płaskorzeźbie przedstawiającej Trójcę Przenajświętszą (znajdującą się na ścianie nad drzwiami zewnętrznymi); oczyszczono z glonów fragment ścian zewnętrznych wokół drzwi. Ponadto dokonano wymianę nagłośnienia (tj. zakupiono mikser, 4 mikrofony w tym jeden bezprzewodowy i 24 głośniki; ofiarodawcami byli rodzice młodzieży bierzmowanej, dzieci przeżywających rocznicę I Komunii świętej i pierwszokomunijnych) i zainstalowano kamery w kościele (obraz z kamer można oglądać poprzez stronę internetową parafii http://www.parafiakomarow.pl) 750. W 2011 roku kontynuowano prace konserwatorskie przy ołtarzu głównym. Podczas prac polegających na zdjęciu sześciu warstw namalowań, została odkryta data ukończenia budowy ołtarza: AD 1699 in Augusto, co sprawia, iż ołtarz jest starszy niż sądzono. Pochodzi z XVII wieku a nie jak uważano dotąd z XVIII wieku 751. Krótkie kalendarium prac konserwatorskich głównego ołtarza: 06.07.2011 rozpoczęcie kolejnego etapu konserwacji i przywrócenia do pierwotnego wyglądu ołtarza głównego, rozpoczęcie pracy przez konserwatorów; sierpień 2011 konserwatorzy dotarli do podstawy ołtarza, przy posadzce, oczyszczając kolejne warstwy namalowań i odsłaniając (na razie) surowe jego piękno; 19.08.2011 pierwsze trucie owadów niszczących ołtarz; 05.09.2011 rozpoczęli pracę złotnicy, po nałożeniu kilku warstw pulmentu, przystąpili do kładzenia i polerowania złota dukatowego; 23.09.2011 złotnicy zakończyli pracę przy stałych elementach ołtarza; 26.09.2011 do pracy przystąpiły konserwatorki, które przywrócą pierwotną kolorystykę ołtarza; 21.11.2011 rozpoczął się końcowy etap konserwacji ołtarza głównego; polichromowane elementy zostały pokryte werniksem, który nadał im pięknego blasku; 07.10.2011 została odtworzona pierwotna, czarna polichromia, z elementami marmoryzacji, fantastycznie współgra to z fragmentami pokrytymi złotem, ołtarz staje się powoli coraz piękniejszy, teraz przez 2 tygodnie oczekiwanie na wyschnięcie farby a potem werniksowanie; 05.12.2011 została zamontowana, pod okiem mistrza, Stanisława Filipa, znaczna część elementów snycerskich i rzeźb w ołtarzu głównym, przepiękny jest blask ołtarza i wyeksponowany krucyfiks; 07.12.2011 zostały zdjęte rusztowania z ołtarza głównego i zamontowane postacie Apostołów. Czekamy jeszcze na kolumny ale już teraz ołtarz wygląda rewelacyjnie 752. Kolumny zostały dostarczone i umocowane w marcu 2012 roku. Na finansowe wsparcie renowacji ołtarza głównego świątyni składały się darowizny od parafian oraz dotacje od Rady Gminy Komarów-Osada (15000 zł) i od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (15000 zł) 753. Ks. Jan Osuch, podczas uroczystości setnej rocznicy poświęcenia kościoła, złożył dar dla parafii w postaci kielicha i pateny oraz przepięknego ornatu z symbolami Trójcy Przenajświętszej 754. 18 grudnia 2011 roku odbyła się uroczystość poświęcenia odrestaurowanego ołtarza pochodzącego z 1699 roku, której przewodniczył biskup Wacław Depo z udziałem 750 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 751 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 752 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 753 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 754 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 171 konserwatorów i wykonawców prac renowacyjnych 755. W 2012 roku wykonano m.in. instalację alarmową w kościele (koszt 4700 zł), renowację i konserwację drzwi głównych oraz bocznych (dzięki Leszkowi Fletrowi, który naprawił i dokonał konserwacji zamków i Janowi Płaneta, który podjął się czyszczenia drzwi) 756. W 2013 roku dokonano m.in. remontu dwóch zakrystii. Zamontowano nowe szafy na ornaty. Wymieniono także okna i zamontowano witraże autorstwa Urszuli Pakuły (okna wykonał Krzysztof Pałczyński a wymianę okien przeprowadzili Bogdan Wróblewski, Krzysztof Pałczyński i Andrzej Przyczyna). Wymieniono oświetlenie, na ledowe, przy filarach i na prezbiterium 757. 13 października 2013 roku podczas Nabożeństwa Fatimskiego arcybiskup lwowski Mieczysław Mokrzycki, świadek świętości bł. Jana Pawła II, przekazał parafii relikwie Błogosławionego 758. Zdjęcie 126 Rok 2013, 13 października. Relikwie błogosławionego Jana Pawła II (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor ks. Jacek Rak). W czerwcu 2014 roku rozpoczęto realizację bardzo dużego projektu gruntownej renowacji kościoła i jego otoczenia, włącznie z wykonaniem schodów. Projekt będzie realizowany etapami, w miarę zbierania środków na ich realizację. Pierwszy etap to przebudowa prezbiterium w kościele. Rozpoczęto prace przygotowawcze do zainstalowania ogrzewania, zainstalowania rur grzewczych w prezbiterium (bez zrywania posadzki) i 755 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 756 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 757 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 758 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

172 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie położenia granitowej posadzki. W następnej kolejności będą wykonane: ołtarz, ambona i pulpit przewodniczenia liturgii z marmuru a także odpowiednie meble pasujące do stylu kościoła 759. Według stanu na 25 czerwca 2010 roku parafialny kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Świętej Trójcy w Komarowie-Osadzie z wyposażeniem wnętrza, nagrobek z 1853 r. i drzewostan w granicach ogrodzenia cmentarza kościelnego jest wpisany do rejestru zabytków (nr Z A/299) 760. Powierzchnia 761 kościoła wynosi 420 m 2 a kubatura 6720 m 3. W przedsionku kościoła są zamontowane tablice pamiątkowe poświęcone księżom parafii Komarów: Wacławowi Cieślickiemu, Piotrowi Kwoczyńskiemu. Kolejne tablice zostały poświęcone: nauczycielce z Krzywegostoku Kazimierze Chróścielównej (ur. 29.10.1899, zm. 17.03.1936); gen. dywizji Stefanowi Grot Roweckiemu (1895-1944); gen. Dywizji Tadeuszowi Bór Komorowskiemu (1895-1966); żołnierzom Armii Krajowej poległych i pomordowanych w walce z Niemcami i UPA w latach 1939-1944; poległym i pomordowanym z rąk UB i NKWD w latach 1944-1956. W kościele znajdują się sztandary, obrazy i figury procesyjne. 759 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 760 Obwieszczenie Nr 3/2010 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z dnia 25 czerwca 2010 roku w sprawie wykazu zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych A województwa lubelskiego. 761 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 173 Zdjęcie 127 Rok 2013, 30 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą obraz (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zdjęcie 128 Rok 2013, 30 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą obraz (zdjęcie ze zbiorów parafii).

174 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 129 Rok 2014, 19 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą sztandar Serce Jezusa (Serce Jezusa króluj nam Parafia Komarów 14.07.2004) i obraz Matki Bożej (zdjęcie ze zbiorów parafii).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 175 Zdjęcie 130 Rok 2014, 19 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą sztandary Królowo Różańca świętego módl się za nami (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zdjęcie 131 Rok 2014, 19 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą obraz Wniebowstąpienia Pańskiego (zdjęcie ze zbiorów parafii).

176 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 132 Rok 2014, 19 czerwca. Boże Ciało. Parafianie niosą sztandary Święta Tereso od Dzieciątka Jezus módl się za nami (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zdjęcie 133 Rok 2014, 20 kwietnia. Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego. Parafianie niosą obraz Matki Bożej Różańcowej (zdjęcie ze zbiorów parafii). 4.2. Kościół filialny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Antoniówce

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 177 Zdjęcie 134 Rok 2010, 10 października. Kościół filialny w Antoniówce. Zdjęcie 135 Rok 2014, 15 sierpnia. Ołtarz kościoła filialnego w Antoniówce (zdjęcie ze zbiorów parafii). W 1981 roku uzyskano pozwolenie na budowę punktu katechetycznego Antonówce o powierzchni 120 m 2. Projekt wykonała inż. Nowak. Pole pod budowę punktu dała Gminna Rada Narodowa w Komarowie (w dzierżawę na 99 lat). Budynek nakryto blachą w 1983

178 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie roku 762. Inicjatorem budowy kaplicy był ks. proboszcz Józef Gajewski. Kaplicę postanowiono zrobić z istniejącego punktu katechetycznego 763. W 1983 roku kaplicę postawiono w stanie surowym 764. W 1984 roku zebrano sporę sumę na budowę tej kaplicy 765. 6 września 1987 roku kaplicę poświęcił pomocniczy biskup lubelski Ryszard Karpiński. Podczas mszy św. odprawianej przez ks. wikariusza Stanisława Mroczka biskup wygłosił homilię o tajemnicy Wniebowzięcia NMP 766. W 1989 roku do kaplicy przeniesiono, z kościoła parafialnego, figury do szopki na uroczystość Bożego Narodzenia 767. W 1991 roku pomalowano ogrodzenie 768. W dniach 22-29 marca 1992 roku zostały przeprowadzone misje święte, które przeprowadzili o.o. franciszkanie. W 1993 roku mgr inż. Roman Orlewski z Rzeszowa wykonał projekt rozbudowy kaplicy. W tym też roku uzyskano także zgodę na rozbudowę 769. 15 sierpnia 1994 roku w odpust w kaplicy Wniebowzięcia NMP w Antoniówce sumę odprawił i kazanie wygłosił ks. Henryk Misa. W uroczystościach wziął udział także o. Marek Żychowski z Jędrzejowa (cysters) 770. W 1995 roku dokonano rozbudowy kaplicy i zadaszono nową część 771. 15 sierpnia 1995 roku w odpust w kaplicy w Antoniówce mszę św. celebrował i wygłosił kazanie o. Marek Żychowski z Jędrzejowa 772. W 1996 roku w opust w kościele filialnym w Antoniówce mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Grzegorz Musiał wikariusz parafii Kraśnik Fabryczny 773. W 1997 roku w odpust mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Robert Cencora (wikariusz parafii Łukawiec) 774. Sumę odpustową 15 sierpnia 1999 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Zbigniew Szczygieł (proboszcz parafii Perespa) 775. Sumę odpustową 15 sierpnia 2001 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Julian Leńczuk (proboszcz parafii św. Marii Magdaleny w Młodowie) 776. Sumę odpustową 15 sierpnia 2002 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Tomasz Pawęzki 777. Sumę odpustową 15 sierpnia 2010 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Krzysztof Szynal, wikariusz parafii Dub 778. 15 sierpnia 2012 roku odbyły się w Antoniówce uroczystości ku czci Wniebowzięcia 762 KPK T1. 763 KPK T1. 764 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 765 KPK T1. 766 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1;APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 06-07.09.1987. 767 KPK T1. 768 KPK T1. 769 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 770 KPK T1. 771 KPK T1. 772 KPK T1. 773 KPK T1. 774 KPK T1. 775 KPK T2. 776 KPK T2. 777 KPK T2. 778 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 179 NMP mszy św. przewodniczył i kazanie wygłosił ks. dr Leszek Bruśniak proboszcz z Rzeplina, koncelebrował ks. Jan Franczak, rezydent. Po mszy św. zostały poświęcone zioła i odbyła się procesja eucharystyczna. W uroczystości wzięli udział: ks. Ryszard Antonik z Turkowic, ks. Grzegorz Pruszkowski z Zubowic, ks. Mateusz Januszewski z Tyszowiec oraz alumn z Turkowic 779. Zdjęcie 136 Rok 2012, 15 sierpnia. Odpust w Antoniówce. Od lewej: ks. Jan Franczak, ks. Leszek Bruśniak (zdjęcie ze zbiorów parafii). 779 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

180 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 137 Rok 2012, 15 sierpnia. Odpust w Antoniówce (zdjęcie ze zbiorów parafii). 15 sierpnia 2013 roku, w kościele filialnym w Antoniówce, parafialnie przeżywali doroczne uroczystości odpustowe ku czci Wniebowzięcia Matki Bożej. Mszę św. celebrował ks. Adam Dworzycki, pochodzący z Wolicy Śniatyckiej a kazanie wygłosił ks. Jarosław Pukaluk, proboszcz z Perespy 780. W niedzielę, 22 czerwca 2014 roku, ks. Radosław Sikorski odprawił mszę św. prymicyjną i udzielił specjalnego błogosławieństwa 781. 15 sierpnia 2014 roku, w Antoniówce, w Uroczystość Wniebowzięcia NMP, o godz. 12 00 została odprawiona msza św. odpustowa, którą celebrował, wygłosił kazanie i poprowadził procesję ks. Paweł Kruk. Uroczystość była okazją do podziękowania ks. Pawłowi od mieszkańców Antoniówki, Ruszczyzny i Wolicy Śniatyckiej, którzy modlą się w tej kaplicy, za Jego pięcioletnią posługę 782. (zdjęcie) Kościół został wybudowany z białej cegły, posadzkę wykonano z płytek terakotowych dwukolorowych 783. Powierzchnia kościoła wynosi 150 m 2. W kościele widnieje obraz Wniebowzięcia NMP 784. 780 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 781 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 782 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 783 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 784 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 181 Na placu przy kościele stoją dwa krzyże misyjne, jeden z 1992 roku (22-29.03.1992) a drugi z 2004 roku (4-11.07.2004) 785. Odpust w kościele odbywa się 15 sierpnia każdego roku. 4.3. Kościół filialny Matki Boskiej Częstochowskiej w Janówce Zdjęcie 138 Rok 2010, 10 października. Kościół filialny w Janówce Zachodniej (zdjęcie ze zbiorów parafii). W 1981 roku uzyskano pozwolenie na budowę punktu katechetycznego w Janówce o powierzchni 120 m 2. Projekt wykonała inż. Nowak. Pole pod budowę punktu w Janówce dał Mieczysław Cisek. W 1983 roku budynek postawiono w stanie surowym, który został nakryty blachą ocynkowaną 786. Kaplicę postanowiono zrobić z istniejącego punktu katechetycznego. 787. W 1984 roku zebrano sporę sumę na budowę tej kaplicy dalsze wpłaty nastąpiły także w 1986 roku 788. Kaplica została poświęcona przez pomocniczego biskupa lubelskiego Ryszarda Karpińskiego 11 października 1986 roku 789. 7 września 1987 roku, podczas wizytacji parafii, pomocniczy biskup lubelski Ryszard Karpiński wygłosił kazanie o Matce Bożej podczas mszy św. odprawianej przez ks. wikariusza Zbigniewa Kulika 790. 785 Informacje umieszczone na krzyżach. 786 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 787 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 788 KPK T1. 789 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; KPK T1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizyty biskupa w dniu 11.10.1986. 790 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1;APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 06-07.09.1987.

182 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W dniach 22-29 marca 1992 roku zostały przeprowadzone misje święte, które przeprowadzili o.o. franciszkanie. Pamiątką materialną po tych misjach jest drewniany krzyż, usytuowany po lewej stronie kościoła. Na krzyżu, oprócz daty, widnieje inskrypcja Z Chrystusem w III Tysiąclecie 791. Zdjęcie 139 Rok 2014, 18 września. Krzyż misyjny (z 1992 roku) przy kościele filialnym w Janówce Zachodniej. W 1993 roku mgr inż. Roman Orlewski z Rzeszowa wykonał projekt rozbudowy kaplicy 792. 26 sierpnia 1994 roku w odpust Matki Boskiej Częstochowskiej w Janówce sumę celebrował ks. Jan Błaszczak (emeryt z Lublina), kazanie wygłosił ks. Krzysztof Maksymowicz 793. W 1995 roku kaplica została odnowiona. 26 sierpnia 1995 roku podczas odpustu mszę św. celebrował były proboszcz parafii Komarów ks. kanonik Józef Gajewski, który poświęcił nową monstrancję oraz baldachim 794. W 1996 roku w opust mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Jan Pysz z Wasylowa 795. W 1997 roku w odpust mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. kanonik Stanisław Wójtowicz z Orłowa Murowanego 796. W 1997 roku pomalowano dach kaplicy 797. Sumę odpustową 26 sierpnia 1999 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. kanonik Grzegorz Pruszkowski (proboszcz parafii Zubowice) 798. Sumę odpustową 26 sierpnia 2001 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Waldemar Górski (wikariusz parafii Werbkowice) 799. W okresie 04-11 lipca 2004 roku o.o. redemptoryści przeprowadzili misje peregrynacyjne. Pamiątką materialną po tych misjach jest drewniany krzyż, usytuowany po lewej stronie kościoła 800. 791 Informacja umieszczona na krzyżu przy kościele filialnym w Janówce Zachodniej; Wizja lokalna. 792 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 793 KPK T1. 794 KPK T1. 795 KPK T1. 796 KPK T1. 797 KPK T1. 798 KPK T2. 799 KPK T2. 800 Informacja umieszczona na krzyżu przy kościele filialnym w Janówce Zachodniej; Wizja lokalna.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 183 Zdjęcie 140 Rok 2014, 18 września. Krzyż misyjny (z 2004 roku) przy kościele filialnym w Janówce Zachodniej. Sumę odpustową 26 sierpnia 2002 roku odprawił i kazanie wygłosił ks. Piotr Mazur 801. Zdjęcie 141 Rok 2012, 5 sierpnia. Kościół filialny w Janówce. Podczas mszy św. (zdjęcie ze zbiorów parafii). 26 sierpnia 2012 roku w kościele filialnym w Janówce odbyły się uroczystości ku czci Patronki kościoła NMP Częstochowskiej. Mszę św. celebrował i kazanie wygłosił ks. Zygmunt Jagiełło notariusz w Kurii Diecezjalnej. Po mszy św. odbyła się procesja 801 KPK T2.

184 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie eucharystyczna i zostały odnowione Jasnogórskie Śluby Narodu. W uroczystości uczestniczyli: ks. Witold Mikulski z Duba i ks. Dariusz Babiak z Tyszowiec 802. Zdjęcie 142 Rok 2012, 26 sierpnia. Odpust w Janówce. Ks. Zygmunt Jagiełło (zdjęcie ze zbiorów parafii). 26 sierpnia 2013 roku, w Uroczystość NMP Częstochowskiej, parafianie modlący się w kościele filialnym w Janówce, przeżywali doroczną uroczystość odpustową. Mszę św. o godz. 12 00 celebrował rodak, ks. Tomasz Kąkol, wikariusz ze Starego Zamościa, kazanie wygłosił ks. Witold Mikulski, proboszcz z Duba 803. Kościół został wybudowany z białej cegły, posadzkę wykonano z ciemnych i jasnych płytek terakotowych ułożonych w szachownicę 804. Powierzchnia kościoła wynosi 150 m 2. W kościele wiszą dwa obrazy: św. Józefa i św. Izydora. W prezbiterium stoi ołtarz posoborowy 805. Przed kościołem są usytuowane dwa drewniane krzyże misyjne (2004, ) 806. Odpust w kaplicy odbywa się 26 sierpnia każdego roku. 5. Cmentarze 5.1. Cmentarz przykościelny Według inwentarza fundi instructi kościoła z 18 sierpnia 1869 roku cmentarz 802 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 803 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 804 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 805 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 806 Informacja umieszczona na krzyżu przy kościele filialnym w Janówce Zachodniej; Wizja lokalna.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 185 przykościelny był ogrodzony parkanem z trzech stron 807. W grudniu 1883 roku cmentarz przykościelny był ogrodzony parkanem, od frontu sztachetami. Na cmentarzu było 35 lip 808. W 1922 roku cmentarz nie jest ogrodzony, przygotowano od frontu fundamenty pod ogrodzenie. Na cmentarzu po prawej stronie frontu kościoła znajduje się krzyż misyjny z 1916 roku. Ponadto jest murowana figura Matki Boskiej i pomnik 809. W 1998 roku na cmentarzu przykościelnym stały trzy dębowe krzyże misyjne 810. Zdjęcie 143 Rok 2011, 13 maja. Nagrobek Wincentego Jagnińskiego na cmentarzu przykościelnym. Na cmentarzu przykościelnym stoi nagrobek Wincentego Jagnińskiego z Jagnina herbu Tarnawa (ur. 1796, zm. 31.07.1856). Na nagrobku widnieje inskrypcja: Miłość, cnota, przywiązanie tu złożone pod tym głazem, ten Twój wyrok dla nas Panie, wszechmocności jest obrazem. Przechodniu daj westchnienie, o to proszą martwe cienie 811. 5.2. Cmentarz grzebalny 807 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22. 808 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 809 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 810 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 811 Tablica nagrobna na cmentarzu przykościelnym w Komarowie-Osadzie.

186 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 144 Rok 2011, 31 maja. Cmentarz grzebalny z kaplicą cmentarną. Widok z wieży kościoła (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor: Karol Bilewicz). Według inwentarza fundi instructi kościoła z 18 sierpnia 1869 roku cmentarz grzebalny za kościołem był ogrodzony parkanem z drewna i z bramą 812. 18 listopada 1884 roku, na prośbę komendarza kościoła filialnego w Komarowie ks. Alfreda Orłowskiego, biskup Kazimierz Wnorowski wydał decyzję pozwalającą na chowanie ciał zmarłych na cmentarzu, który od 50 lat był nieczynny 813. Według inwentarza fundi instructi kościoła z 1922 roku cmentarz leżący bliżej kościoła był ogrodzony drutem kolczastym, drugi prawie ogrodzenia nie posiadał, gdyż podczas wojny parkan został zniszczony 814. W 1924 roku cmentarz został powiększony i dokonano poświęcenia cmentarza 815. W okresie II wojny światowej cmentarz został poważnie zniszczony 816. 812 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22. 813 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 49. 814 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 815 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 126. 816 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 187 Jeszcze, niedługo po II wojnie światowej, cmentarz składał się z dwóch części, między którymi przebiegała droga publiczna. Na wniosek proboszcza parafii Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Tomaszowie Lubelskim zgodziło się na przesunięcie drogi. Drogę poprowadzono przez pola rolników, którzy uzyskali od parafii w zamian podwójną ilość areału ziemi 817. W 1947 roku cmentarz nie był ogrodzony i w dalszym ciągu przez środek cmentarza przebiegała droga 818. Prawdopodobnie w 1948 roku, po przesunięciu drogi, rozpoczęto budowę ogrodzenia cmentarza 819. W maju 1951 roku cmentarz był ogrodzony, od frontu murowanym parkanem a od strony zachodniej siatką na podmurówce. Do końca roku 1955 planowano ogrodzić cały cmentarz 820. W 1952 roku powiększono cmentarz o ponad 1 morg. 5 października 1952 roku cmentarz został poświęcony przez dziekana tyszowieckiego ks. Franciszka Osucha 821. W 1970 roku rozebrano rozsypujący się parkan i wymurowano nowy 822. W 1984 roku dokonano odwodnienia cmentarza od strony kościoła 823. W 1991 roku została doprowadzona woda na cmentarz 824. W 1995 roku wykonano wspólnie z władzami gminy drogę na cmentarz oraz śmietnik przy cmentarzu 825. W 1997 roku poszerzono teren cmentarza o działkę należącą do parafii 826. W 1998 roku wykonano drogę wiodącą na cmentarz z bocznego wejścia na plac kościoła 827. 817 KPK T1. 818 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 13-15.09.1947. 819 KPK T1. 820 APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 19-21.05.1951. 821 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 822 KPK T1. 823 KPK T1. 824 KPK T1. 825 KPK T1. 826 KPK T1. 827 KPK T1.

188 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 145 Rok 1998. Budowa bocznej drogi na cmentarz (zdjęcie z KPK T 1). W czasie wizytacji kurialnej 20 października 1998 roku stwierdzono, że cmentarz jest ogrodzony, od frontu ogrodzenie jest murowane a boczne ogrodzenie stanowią przęsła z siatką zamocowane na słupkach z cegły 828. W 2000 roku ułożono część chodnika na głównej alei cmentarza 829. W 2003 roku dokończono układanie chodnika na głównej alejce 830. 828 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 829 Relacja ks. Jana Osucha. 830 KPK T2.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 189 Zdjęcie 146 Rok 2003, maj. Układanie chodnika na głównej alejce cmentarza (zdjęcie z KPK T 2). W 2010 roku ułożono chodnik prowadzący do śmietnika.

190 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 147 Rok 2008, 1 listopada. Cmentarz parafialny w Komarowie (autor zdjęcia: Paweł Wysłocki). Zdjęcie 148 Rok 2008, 1 listopada. Cmentarz parafialny w Komarowie. W głębi kościół parafialny (po lewej) i kaplica cmentarna (autor zdjęcia: Paweł Barteczko).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 191 Wg stanu na 25 czerwca 2010 roku cmentarz grzebalny wraz z nagrobkami (według wykazu w karcie cmentarza) oraz pozostałe nagrobki kamienne z XIX i XX w. do 1939 r. jest wpisany do rejestru zabytków (nr Z A/459 decyzja z dnia 12 grudnia 1988 roku Wojewódzkiego Konserwatora zabytków Tadeusza Twardowskiego) 831. Na cmentarzu są kwatery żołnierzy polskich z I wojny światowej, z 1920 roku (jedna mogiła Poległych w wojnie polsko-bolszewickiej pod Komarowem w 1920 r. ) oraz z 1939 roku. Ponadto jest kilka nagrobków z inskrypcją zapisaną cyrylicą (m.in. z 1855 roku). Zdjęcie 149 Rok 2010, 25 listopada. Cmentarz. Pomnik poległym w wojnie polskobolszewickiej pod Komarowem w 1920 roku. 831 Obwieszczenie Nr 3/2010 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z dnia 25 czerwca 2010 roku w sprawie wykazu zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych A województwa lubelskiego; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

192 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 150 Rok 2014, 30 sierpnia. Cmentarz w Komarowie. Pomnik poległym we wrześniu 1939 roku (zdjęcie ze zbiorów parafii). Na cmentarzu znajduje się symboliczny grób 44 mieszkańców gminy Komarów zamordowanych na Majdanku, który został ufundowany przez mieszkańców Komarowa w 50-tą rocznicę ich śmierci. Na grobie widnieje inskrypcja: Błogosławieni, którzy cierpią prześladowania dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Zdjęcie 151 Rok 2011, 13 maja. Symboliczny grób na cmentarzu w Komarowie-Osadzie. Parafia uzyskała zgodę biskupa na odprawianie nabożeństw na cmentarzu w ostatnią niedzielę sierpnia, w Dzień Zaduszny i 1 listopada 832. 832 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 193 W 2011 roku zostało poszerzone twarde podłoże przy śmietniku obok cmentarza oraz częściowo odsłonięty parkan otaczający kościół od strony południowej. W niedzielę 10 lipca 2011 roku, w godzinach wieczornych, przeszła przez parafię wielka burza. Zniszczeniom uległo wiele gospodarstw i pól uprawnych. Na cmentarzu parafialnym połamane konary drzew poczyniły wiele strat. W lipcu i sierpniu 2012 roku dokonano inwentaryzacji i katalogowania grobowców na cmentarzu, w celu założenia księgi cmentarnej. Każdy grób ma przyporządkowany numer, położenie i zdjęcie 833. 5.3. Kaplica cmentarna W 1950 roku na cmentarzu wybudowano kaplicę (o wymiarach 5mx7m) z inicjatywy ks. proboszcza Piotra Kwoczyńskiego. Kaplica została wybudowana jako wotum dziękczynne za ocalenie z pożogi wojennej z okazji 40-lecia poświęcenia kościoła. W podziemiach kaplicy przygotowano 12 miejsc dla pochowania kapłanów pracujących w parafii bądź stąd pochodzących. W kaplicy odprawiano nabożeństwa żałobne 834. Kaplicę w stylu neoromańskim zaprojektował architekt z Zamościa - Klimek 835. (tablica nad wejściem ) W kaplicy znajduje się barokowo-ludowa płaskorzeźba Pietà z XVIII wieku 836. 5 października 1952 roku kaplicę cmentarną poświęcił dziekan tyszowiecki ks. Franciszek Osuch 837. W 1954 roku ustawiono dębowy ołtarzyk z płaskorzeźbą Matki Bożej Bolesnej 838. W październiku 1976 roku kaplicę pokryto nową blachą a w 1977 roku pomalowano całą kaplicę 839. W 1988 roku przeprowadzono remont kaplicy 840. W 1995 roku dokonano remontu kaplicy oraz zamontowano tablice ku pamięci księży w niej pochowanych: ks. Władysława Białowolskiego, ks. Stanisława Kozyrę (1864-1939), ks. Piotra Kowczyńskiego, ks. Jana Władysława Miciuły 841. Na cmentarzu, poza kaplicą, pochowany jest ksiądz Karol Wojtasiewicz z bratem Adamem i rodzicami Antoniną i Karolem. W 1997 roku dokonano malowania dachu kaplicy oraz niektórych elementów elewacji 842. 833 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 834 KPK T1; Osuch UTP, s. 8; KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 19-21.05.1951. 835 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 836 KZSP T8Z17, s. 21. 837 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 838 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 839 KPK T1. 840 KPK T1. 841 KPK T1. 842 KPK T1.

194 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 152 Rok 2010, 29 maja. Kaplica cmentarna (foto Paweł Przyczyna). W czerwcu i lipcu 2012 roku wykonano generalny remont i modernizację kaplicy cmentarnej. Dzięki środkom finansowym przekazanych przez ofiarodawców i inicjatywie ks. proboszcza Tomasza Bomby wykonano m.in. następujące prace: położono tynk wewnątrz kaplicy, pomalowano ściany wewnątrz kaplicy, zabezpieczenie (z metalu i betonu) wejścia do krypty (w której leżą kapłani), ułożono posadzkę gresową, renowację ołtarza. Ponadto wymieniono wszystkie okna i drzwi oraz naprawiono i pomalowano dach. Zamontowano nowy żyrandol i kinkiety (bezimienna ofiararodawczyni). Prace wykonywali: Bogdan Wróblewski, Leszek Fletr, Andrzej Zaburko, Henryk Baraniecki, Grzegorz Białowolski. Ponadto odrestaurowano i zakonserwowano obraz-płaskorzeźbę Zdjęcie z krzyża a także wykonano złocenia niektórych elementów ołtarza (prace wykonała Urszula Pakuła) 843. 843 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 195 Zdjęcie 153 Rok 2012, 5 sierpnia. Ks. proboszcz Tomasz Bomba pokazuje wyniki prac remontowych kaplicy cmentarnej biskupowi pomocniczemu diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariuszowi Leszczyńskiemu i ks. dziekanowi dekanatu tyszowieckiego Grzegorzowi Chabrosowi (zdjęcia ze zbiorów parafii). Zdjęcie 154 Rok 2012, 5 sierpnia. Biskup pomocniczy diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariusz Leszczyński dokonuje poświęcenia wyremontowanej kaplicy cmentarnej (zdjęcia ze zbiorów parafii).

196 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 155 Rok 2012, 30 września. Kaplica cmentarna. Barokowo-ludowa płaskorzeźba Pietà z XVIII wieku, Zdjęcie z krzyża (zdjęcie ze zbiorów parafii). Zdjęcie 156 Rok 2012, 5 sierpnia. Przed kaplicą cmentarną. Od lewej: ks. Tomasz Bomba, biskup Mariusz Leszczyński, ks. Grzegorz Chabros, ks. Tadeusz Maciejko (zdjęcie ze zbiorów parafii). Ksiądz proboszcz Tomasz Bomba zaplanował msze św. w ostatnią niedzielę miesiąca o godz. 16 30 (od kwietnia do września), które będą odprawiane w odnowionej kaplicy cmentarnej. 30 września 2012 r., po wielu latach, została odprawiona msza św. w intencji zmarłych spoczywających na cmentarzu. W odrestaurowanej kaplicy cmentarnej, poświęconej przez bp. Mariusza Leszczyńskiego podczas wizytacji kanonicznej, mszę św. celebrował ks. proboszcz

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 197 Tomasz Bomba a kazanie wygłosił ks. Tadeusz Maciejko 844. Zdjęcie 157 Rok 2013, 1 listopada. Kaplica cmentarna w Komarowie (autor zdjęcia: Paweł Wysłocki). Na początku października 2012 roku podłączono do kaplicy zasilanie elektryczne (linia siłowa biegnie w ziemi) oraz zainstalowano nagłośnienie 845. 844 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 845 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby.

198 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 158 Rok 2013, 2 listopada. Msza św. na cmentarzu parafialnym. Przy ołtarzu od lewej ks. Paweł Kruk, ks. Tadeusz Maciejko, ks. Jan Osuch (autor zdjęcia: Paweł Wysłocki). Tabela 2 Chronologiczny wykaz księży pochowanych w kaplicy cmentarnej Nazwisko i imię/imiona Rok pochówku Kozyra Stanisław 1939 Kwoczyński Piotr 1965 Białowolski Władysław 1961 Miciuła Jan Władysław 1993 Jachymek Mieczysław 2000 Bomba Tomasz Wiktor 2015 6. Plebania i pozostałe budynki, działki 6.1. W XIX wieku Przy kościele w Komarowie funkcjonował mały szpitalik dla ubogich, działający od co najmniej 1809 roku (szpitaliki były także w innych miejscowościach powiatu tomaszowskiego, tj. w Chodywańcach, Dubie, Gródku, Nabrożu, Tomaszowie Lubelskim, Tyszowcach). W takim szpitaliku pomocy lekarskiej udzielał ksiądz 846. W 1833 roku w Komarowie był szpital zwany także chałupą dla dziadów. Budynek należał do parafii. Budynek był drewniany, składający się z dwóch izb i sieni. Nie było podłóg a dach był słomiany. Okienka były małe z wybitymi szybami. Budynek by całkowicie 846 Peter Janusz, Dawne Szpitale w Tomaszowie Lubelskim i jego powiecie, Medycyna 1939, Warszawa, 1939, Nr 16, s. 711-722.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 199 zdezelowany 847. Z inwentarza z 1839 roku kościoła filialnego w Komarowie wiemy, że był w Komarowie tak zwany dom kapelana (murowany z cegły), w którym zamieszkiwał ksiądz. Do dyspozycji księdza był ogród i łąka. Ponadto był domek chałupka (z ogrodem), w którym zamieszkiwali obsługujący kościół 848. 15/27 sierpnia 1847 roku w Komarowie dla księdza był dom murowany z cegły 849. 6 października 1869 roku do kościoła należały następujące obiekty: dom z cegły, stajnia, stodoła, drewutnia 850. W 1883 roku do kościoła należał: dom z cegły, powiększony w 1883 roku, z dwoma gankami, 13 drzwiami i 11 oknami; stajnia drewniana, obora drewniana, stodoła drewniana oraz drewutnia. Przy domku był sad (4 jabłonie, 2 grusze, 35 śliw, 52 wiśni, 9 lip), ogród warzywny, łąka (razem 6 morgów) 851. 6.2. W XX i XXI wieku W 1922 roku plebania były murowana z kamienia i cegły pokryta gontem. Stała vis a vis kościoła przez drogę. W plebanii było sześć pokojów, dwie kuchnie, spiżarnia, dwa ganki z frontu i weranda z tyłu, od ogrodu. Do dyspozycji proboszcza były także trzy drewniane budynki gospodarcze: stodoła, stajnia i obora w jednym budynku oraz w kolejnym wozownia, drewutnia i spichlerz 852. W 1922 roku organistówka stała obok kościoła. Był to dom z drewna sosnowego, w którym była m.in. duża salka, 2 pokoje, kuchnia i spiżarnia. Przy organistówce był budynek gospodarczy (obórka, drewutnia). Organistówka nie miała ogrodzenia. Ogrodzenie zostało prawdopodobnie rozebrane na opał (w czasie I wojny światowej). Budynki zostały, w tym roku, ogrodzone płotem ze sztachet 853. W 1922 roku na beneficjum kościoła składał się także ogród owocowy, ogród warzywny, łąki i pola orne o łącznej powierzchni 4 morgów. Ponadto w tym roku przydzielono parafii z mienia popowskiego 16 morgów pola ornego i 6 morgów łąki 854. W 1925 roku parafia otrzymała od władz 11,75 ha gruntów (nie wiadomo, czy powtórzono w tej liczbie wcześniejszą darowiznę) 855. 5 stycznia 1932 roku dokonano zamiany placu koło cmentarza o wymiarach 39mx40m za plac szkolny 856. W 1951 roku na plebani był telefon o numerze 11 857. W 1957 roku ogrodzono ogród parafialny. Wykarczowano krzewy i drzewa przy plebani a w ich miejsce urządzono ogród kwiatowy. Wykonano także malowanie wnętrz plebani 858. W 1958 roku wykonano remont budynków gospodarczych. Planowano wybudowanie nowej obory. Parafianie pod kierunkiem księdza proboszcza wykonali pustaki. Zakupiono także cegły (10000 szt.), eternit i inne materiały. Nie uzyskano jednak zgody na budowę 859. 847 Peter Janusz, Dawne Szpitale w Tomaszowie Lubelskim i jego powiecie, Medycyna 1939, Warszawa, 1939, Nr 16, s. 711-722. 848 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 11. 849 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 15-28 850 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22. 851 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 852 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k. 1-10. 853 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k. 1-10. 854 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k. 1-10. 855 Wojda, s. 29. 856 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 124. 857 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 858 KPK T1. 859 KPK T1.

200 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie W 1961 roku parafia miała 9 ha 40 ar ziemi ornej, 1 ha ogrodu i 3,5 ha łąki 860. W 1962 roku dokonano generalnego remontu mieszkania organisty. W 1963 roku na placu organistówce została wybudowana nowa obora 861. W 1964 roku została odnowiona plebania oraz zmieniono część dachu na stodole. Ponadto odnowiono salę katechetyczną w Komarowie. Wykonano 12 stolików do sali katechetycznej w Komarowie i 3 stoliki do punktu katechetycznego w Księżostanach 862. W 1965 roku rozebrano starą drewnianą stodołę a postawiono nową murowaną 863. W 1966 roku wymieniono płot drewniany przy plebanii na metalowy. Należy zaznaczyć, że w tym roku poszerzono drogę biegnącą między kościołem a plebanią 864. Także w tym roku wybudowano murowaną stodołę 865. W 1970 roku został przeprowadzony gruntowny remont budynku-organistówki 866. W 1976 roku w drewnianej organistówce mieściło się mieszkanie organisty (dwa pokoje z kuchnią) oraz salka katechetyczna. Przy organistówce był drewniany budynek 867. W 1977 roku wykonano remont organistówki (m.in. wymieniono instalację elektryczną, drzwi). Z dawnej sali katechetycznej zrobiono dwa pokoje. Ks. proboszcz własnoręcznie wykonał meble do kancelarii organistówki 868. W 1979 roku przeprowadzono kolejny remont organistówki (wykonano m.in. łazienkę i wymianę niektórych drzwi oraz poprawiono tynki) 869. W 1971 roku uzyskano zgodę na budowę nowej plebanii, gdyż stara mająca około 130 lat (prawdopodobnie) była już wrośnięta w ziemię, miała popękane ściany i groziła zawaleniem. Zgoda władz była na budowę plebanii o powierzchni użytkowej 200 m 2 ale inżynier Nowak z Tomaszowa Lubelskiego wykonał projekt na 230 m 2, który został przyjęty (piętro zaplanowano jako strych). Na jesieni 1972 roku wykonano fundamenty pod plebanię. Nowa plebania została usytuowana za starą plebanią, na skarpie, która od północy była bardzo stroma. W związku z tym wykonano fundamenty do 3 m głębokości. Pracami murarskimi kierował murarz Michał Karwata. W 1974 roku postawiono piętro plebanii i przykryto eternitem. Głównym motorem budowy był młody gospodarz z Komarowa-Wsi Zenon Szajewski. W 1975 roku m.in. wstawiono drzwi i okna oraz wykonano schody wewnątrz plebanii 870. 860 APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 23.06.1967 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 861 KPK T1; APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 23.06.1967 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 862 KPK T1. 863 KPK T1. 864 KPK T1. 865 APRKom, Kwestionariusz o stanie parafii na dzień 23.06.1967 sporządzony przez ks. Wacława Cieślickiego. 866 KPK T1. 867 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 868 KPK T1. 869 KPK T1. 870 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 201 Zdjęcie 159 Rok 1974. Stara plebania, w tle budynek nowej plebanii (zdjęcie z KPK T 1). W 1976 roku firma WSK z Tyszowiec założyła na plebanii instalację wodnokanalizacyjną i centralnego ogrzewania a Spółdzielnia Wielobranżowa z Tyszowiec wykonała instalację elektryczną. Kuchnie i piece wykonał Michał Karwat a schody, posadzki i balkony wykonał Antoni Karwat, większość tynków wykonał Stanisław Masłowski, glazurę położył Franciszek Wyrostkiewicz, malowanie wykonał P. Czuj, stolarkę Bogdan Michalczuk. W budynku przygotowano salę katechetyczną 871. Plebania została zamieszkana przez ks. wikariusza 24 lipca a przez ks. proboszcza 3 września 1976 roku 872. Na jesieni 1976 roku rozebrano starą plebanię 873. Wykonano także studnię głębinową. W 1976 roku przy plebanii były dwa murowane budynki gospodarcze (stodoła, obora) 874. W 1976 roku parafia dysponowała 17,25 ha ziemi, w tym 13ha gruntów ornych, 3,5 ha łąk i 0,75ha ogrodu 875. W 1977 roku położono chodniki przed plebanią oraz urządzono ogród kwiatowy w miejscu, gdzie stała stara plebania. Uzupełniono płot wokół placu plebanii i cały pomalowano 876. W 1984 roku zainstalowano na plebanii kuchenny piec gazowy i łazienkowy piec gazowy 877. W 1993 roku wymieniono instalację elektryczną na plebanii. W łazienkach i w kuchni zamieniono wykładzinę na terakotę. W pokojach na piętrze ułożono podłogę z klepki sosnowej oraz wykonano boazerię sosnową w tych pokojach oraz na korytarzu (prace 871 KPK T1. 872 KPK T1. 873 KPK T1. 874 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 875 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 876 KPK T1. 877 KPK T1.

202 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie wykonali Marian Zygmunt i Mirosław Szumski). Na placu przy plebanii dokonano wycinki drzew pod przyszły parking 878. W 1996 roku uporządkowano teren wokół plebanii. Nawieziono ziemię i kamień, posadzono wierzby, jodły, brzozy oraz iglaki; wykonano skalniak z około 80 roślinami. W 1997 roku posadzono kolejne krzewy ozdobne 879. W lutym 2010 roku w domu parafialnym został zainstalowany piecyk gazowy w kuchni za kwotę 1350 zł z montażem, oraz drzwi antywłamaniowe do piwnic za 600 zł z darmowym montażem. Inwestycje te zostały wykonane za pieniądze, które pozostały z wizyty duszpasterskiej, bez naruszenia kwoty na koncie parafialnym. W pierwszej połowie lipca 2011 roku przy domu parafialnym zostały wymienione stare rury żeliwne odprowadzające ścieki. Pracę tą wykonał bezinteresownie Ryszard Kasprzak a pomagali mu lektorzy. W 2012 roku wycięto część drzew przy plebani (drzewa wycinali i pocięli na kawałki: Eugeniusz Mac, Janusz Mac, Leszek Saputa, Grzegorz Bilewicz, Ireneusz Zając, Edward Kąkol, Wiesław Józefko, Mariusz Całka, Tomasz Kukiełka, Henryk Misztal, Stanisław Matuszak, Zbigniew Pysiewicz, Dariusz Niemczuk, Tomasz Bajwoluk, Stanisław Szajewski, Ryszard Niezgoda, Krzysztof Wiśniewski, Wiesław Kuryło, Wojciech Wiśniewski) 880. 7. Podstawowe dane 7.1. Liczba parafian W 1869 roku w mieście i wsiach należących do kościoła filialnego w Komarowie było 1817 parafian, a w szczególności w mieście Komarów 752 i wsiach: Komarów-Wieś 148, Janówka 449, Huta Komarowska 67, Krzywystok 50, Księżostany 155, Wolica Śniatycka 61, Wolica Brzozowa 135 881. Po roku 1905 liczba parafian wzrastała ze względu na możliwość przechodzenia ludności dawnego wyznania greckokatolickiego na katolicyzm, na podstawie carskiego ukazu tolerancyjnego, wcześniej włączonych siłą do prawosławia. Przykładowo w 1906 roku przybyło 491 parafian 882. Tabela 3 Liczba wiernych na przestrzeni dziejów w kościele filialnym w Komarowie Rok Liczba wiernych w kościele filialnym w Komarowie 1839 883 2207, przy czym cała parafia Łabunie miała 5480 parafian 1844 884 2276, przy czym cała parafia Łabunie miała 5571 parafian 1847 885 2170, przy czym cała parafia Łabunie miała 5307 parafian 1856 886 2057, przy czym cała parafia Łabunie miała 4903 parafian 1863 887 1604, przy czym cała parafia Łabunie miała 4884 parafian 1869 888 1817, przy czym cała parafia Łabunie miała 5752 parafian 878 KPK T1. 879 KPK T1. 880 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 881 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22. 882 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 90. 883 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 884 Spis DL 1845, s. 23. 885 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 15-28 886 Spis DL 1856. 887 Spis DL 1864, s. 14. 888 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22;

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 203 Rok Liczba wiernych w kościele filialnym w Komarowie 1880 889 3487, przy czym cała parafia Łabunie miała 7961 parafian 1896 890 3897, przy czym cała parafia Łabunie miała 9630 parafian 1897 891 1500 (szacunkowo) 1905 892 4139 1907 893 4671 1911 894 5265 1914 895 4987 1917 896 4542 1918 897 4342, przy czym cała parafia Łabunie miała 4312+7466 parafian Tabela 4 Liczba parafian parafii Komarów Rok Liczba parafian parafii Komarów 1921 898 4380 1922 4488 899, 4310 900 1923 901 4585 1925 4585 902, 4788 903 1928 4950 904, 5042 905 1929 906 5106 1931 907 5160 1932 908 5100 1938 909 5833 1966 910 5040 Spis DL 1870, s. 53. 889 Spis DL 1881, s. 40. 890 Spis DL 1897, s. 63, 64. 891 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 65-66. 892 Spis DL 1906, s. 66. 893 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 90. 894 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 895 Spis DL 1915, s. 47-49; Chełmska, s. 279. 896 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 897 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; Spis DL 1919, s. 58. 898 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 899 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 900 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10. 901 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 902 Schematyzm 1925, s. 129. 903 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 904 Spis DL 1929, s. 90. 905 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 906 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 907 Spis DL 1931, s. 92. 908 Borowski Marian, Adresowa Książka Parafialna, Kraków, 1932, s. 70. 909 Spis DL 1938, s. 91.

204 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Rok Liczba parafian parafii Komarów 1976 911 4869 (liczba rodzin: 1414) 01.12.1994 912 3916 2002 913 3572 2011 914 3183 Przy analizie liczby wiernych należy brać pod uwagę kilkakrotną zmianę rejonu działania kościoła filialnego w Komarowie jak i parafii Komarów. Tabela 5 Statystyka urodzeń, ślubów, zgonów Rok Liczba Liczba Rok urodzeń ślubów zgonów urodzeń ślubów zgonów 1810 915! 50 2 24 1920 916 196 1811 917! 148 11 139 1921 918 173 1825 919! 149 20 102 1826 920 90 16 85 1827 921 106 17 90 1828 922 88 23 115 1829 923 98 22 99 910 Spis DL 1966, s. 190. 911 ADZ Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 912 Schematyzm DZL 1995, s. 87. 913 KPK T2. 914 Obliczenia proboszcza parafii. 915 Janówka (9 urodzeń, 4 zgony), Huta Komarowska (2 urodz.), Księżostany (6 urodzeń, 2 zgony), Komarów (29 urodzeń, 2 zapowiedzi, 1 małżeństwo, 16 zgonów), Pustelnia (1 urodzeń), Wolica Brzozowa (3 urodzeń, 1 zgon), Wolica Śniatycka (1 zgon). W tej liczbie są także akty np. urodzenia dzieci wyznania greckokatolickiego i dzieci Żydów. APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/4, k. 43; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/5, k. 43; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/7, k. 43; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/8, k. 91, 92; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/16, k. 43; sygn. 35/1863/0/1/19, k. 43; sygn. 35/1863/0/1/20, k. 43. 916 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 142. 917 W tej liczbie są także akty np. urodzenia dzieci wyznania greckokatolickiego i dzieci Żydów. APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810-1811, sygn. 35/1864/0/1/8, k. 85, 106, 142. 918 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 173. 919 W tej liczbie są także akty np. urodzenia dzieci wyznania greckokatolickiego i dzieci Żydów. AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1825, sygn. 35/1864/0/1/24, k. 46, 71, 113. 920 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 34; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 8; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 22. 921 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 72; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 18; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 50. 922 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 105; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 32; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 82. 923 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 158; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 48; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 123.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 205 Rok Liczba Rok Liczba 1830 924 88 24 70 1831 925 69 16 138 1832 926 83 50 64 1833 927 121 29 42 1834 928 97 16 47 1835 929 111 24 44 1836 930 101 36 52 1837 931 86 20 65 1838 932 82 17 47 1839 933 90 24 39 1840 934 94 19 46 1841 935 74 26 57 1922 936 190 66 81 1842 937 105 19 44 1923 938 198 47 107 924 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 184; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 60, 62; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 142. 925 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 8184, 208; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 178; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 68. 926 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 236; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 199; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 93. 927 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 273; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 212; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 109. 928 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 304, 306; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 225; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 118. 929 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 332, 334; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 235; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 128. 930 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 355; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 244; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 143. 931 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 374; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 254, 256; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 149. 932 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 391; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 262; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 157. 933 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 411, 414; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 269. 934 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 429, 431; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5, k. 270, 277; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 173. 935 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1841, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 183, 184, 191. 936 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 206; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946. 937 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1842, podsumowanie. 938 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 242; APRKom, Księga

206 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Rok Liczba Rok Liczba 1843 939 76 20 55 1924 940 209 1844 941 87 22 44 1925 942 184 44 100 1845 943 90 12 49 1926 944 190 38 97 1846 945 81 18 67 1927 946 164 47 77 1847 947 59 10 83 1928 948 181 51 89 1848 949 68 23 82 1929 950 142 49 81 1849 951 82 28 49 1930 952 164 61 72 1850 953 63 11 51 1931 954 161 40 82 1851 955 61 13 36 1932 956 135 52 56 1852 957 61 20 80 1933 958 126 41 70 1853 959 58 23 67 1934 960 118 42 64 małżeństw, 1922-1946, k. 28. 939 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1843, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 199. 940 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 277. 941 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1844, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 208; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1841-1868, sygn. 35/1864/0/2.3/6, k. 29. 942 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 10; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 54. 943 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1845, protokół; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 213. 944 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 39; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 64. 945 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1846, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 221. 946 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 59; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 73. 947 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1847, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 227. 948 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 84; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 10; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 83. 949 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1848, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 239. 950 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 103; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 19; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 93. 951 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1849, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 250, 251. 952 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 124; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 27; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 104. 953 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1850, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 256. 954 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 146; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 36; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 112. 955 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1851, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 262. 956 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 165; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 43; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k.122. 957 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1852, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 273. 958 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 182; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 51; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k.130. 959 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1853, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 287. 960 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 201; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 60;

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 207 Rok Liczba Rok Liczba 1854 961 33 15 180 1935 962 127 41 49 1855 963 35 15 166 1936 964 125 40 67 1856 965 41 11 68 1937 966 117 50 63 1857 967 65 16 31 1938 968 129 58 59 1858 969 54 30 29 1939 970 103 42 77 1859 971 82 26 51 1940 972 128 61 60 1860 973 73 27 39 1941 974 135 53 71 1861 975 74 32 51 1942 976 142 34 95 1862 977 82 31 46 1943 978 0 0 1863 979 89 37 56 1944 980 34 28 64 1864 981 114 27 54 1945 982 147 81 87 APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 141. 961 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1854, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 296. 962 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 223; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 67; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 153. 963 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1855, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 307. 964 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 245; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 72; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 164. 965 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1856, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 316. 966 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 267; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 84; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 177. 967 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1857, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 325. 968 APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 290; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 93; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946. 969 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1858, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 342. 970 APRKom, Księga urodzeń, 1939-1942 (t. XII), k. 27; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 103; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 205. 971 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 357. 972 APRKom, Księga urodzeń, 1939-1942 (t. XII), k. 61; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 112; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 222. 973 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1860, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 372. 974 APRKom, Księga urodzeń, 1942-1946 (t. XIII), k. 16; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 122; APRKom, Księga małżeństw, 1922-1946, k. 237. 975 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 8. 976 APRKom, Księga urodzeń, 1939-1942 (t. XII), k. 98; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 135. 977 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1862, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 25. 978 APRKom, Księga urodzeń, 1942-1946 (t. XIII), k. 20; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945. 979 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1863, podsumowanie; AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 39. 980 APRKom, Księga urodzeń, 1942-1946 (t. XIII), k. 42, 44; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 143. 981 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1864, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 53. 982 APRKom, Księga urodzeń, 1942-1946 (t. XIII), k. 118, 125; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 153.

208 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Rok Liczba Rok Liczba 1865 983 102 20 42 1946 984 162 59 1866 985 83 19 53 1947 986 171 93 91 1867 987 110 13 74 1948 988 173 64 51 1868 989 94 14 73 1949 990 144 65 1869 991 98 12 15 1950 992 136 1870 993 98 10 62 1951 994 158 1871 995 106 7 75 1952 996 182 59 1872 997 114 19 82 1953 998 146 42 1873 999 116 24 112 1954 1000 160 48 1874 1001 148 25 121 1955 1002 134 40 1875 1003 139 18 89 1956 1004 122 46 50 1876 1005 131 19 87 1957 1006 159 36 1877 1007 134 23 71 1958 1008 136 33 983 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1865, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 65. 984 APRKom, Księga urodzeń, 1946-1948 (t. XIV), k. 81. 985 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1866, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 76. 986 APRKom, Księga urodzeń, 1946-1948 (t. XIV), k. 113; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945. 987 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1867, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 76. 988 APRKom, Księga urodzeń, 1948-1952 (t. XV), k. 10; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945. 989 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1868, podsumowanie; APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 8; 184; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 34; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1868-1875, sygn. 35/1864/0/2.3/7, k. 20. 990 APRKom, Księga urodzeń, 1948-1952 (t. XV), k. 72; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945. 991 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 18. 992 APRKom, Księga urodzeń, 1948-1952 (t. XV), protokół z 31.12.1950. 993 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 23; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 105. 994 APRKom, Księga urodzeń, 1948-1952 (t. XV), protokół z 31.12.1951. 995 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 28; APL AKFKomPRŁ, Księga zgonów, 1868-1875, sygn. 35/1864/0/2.3/7, k. 75. 996 APRKom, Księga urodzeń, 1952-1955 (t. XVI), k. 72. 997 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 38; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1872, podsumowanie. 998 APRKom, Księga urodzeń, 1952-1955 (t. XVI), k. 145. 999 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 54. 1000 APRKom, Księga urodzeń, 1952-1955 (t. XVI), protokół z 31.12.1954. 1001 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 69. 1002 APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), k. 27. 1003 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 81. 1004 APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), k. 41. 1005 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 94; Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1876, sygn. 88/614/0/-/6, k. 44, 59, 86; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 144 1006 APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), protokół z 31.12.1957. 1007 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 109; Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1877, sygn. 88/614/0/-/7, k. 65. 1008 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 4.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 209 Rok Liczba Rok Liczba 1878 1009 147 20 94 1959 1010 134 25 53 1879 1011 144 31 98 1960 1012 109 35 44 1880 1013 139 32 117 1961 1014 109 32 1881 1015 154 29 107 1962 1016 106 40 1882 1017 152 49 151 1963 1018 110 24 1883 1019 164 33 91 1964 1020 109 34 1884 1021 136 33 65 1965 1022 87 30 1885 1023 180 32 75 1966 1024 74 48 1886 1025 183 38 78 1967 1026 90 40 1887 1027 172 28 67 1968 1028 78 1888 1029 160 34 80 1969 1030 81 1889 1031 169 34 103 1970 1032 70 1890 1033 169 26 119 1971 1034 85 1891 1035 154 32 78 1972 1036 89 1892 1037 158 34 102 1973 1038 94 1893 1039 175 41 82 1974 1040 89 1009 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 119; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1878, sygn. 88/614/0/-/8, k. 23/67. 1010 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 49. 1011 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 137; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879, sygn. 88/614/0/-/9, k. 106. 1012 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 86; APRKom, Księga małżeństw, 1946-1948. 1013 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 156; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879/1880, sygn. 88/614/0/-/10, k. 42/139, 89. 1014 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 123. 1015 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 58; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1881, sygn. 88/614/0/-/11, k. 110. 1016 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 159. 1017 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1882, sygn. 88/614/0/-/12, k. 62. 1018 APRKom, Księga urodzeń, 1958-1964 (t. XVIII), k. 196. 1019 AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1883, sygn. 88/614/0/-/13, k. 74. 1020 APRKom, Księga urodzeń, 1964-1969 (t. XIX), k. 26. 1021 AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/614/0/-/14, k. 67. 1022 APRKom, Księga urodzeń, 1964-1969 (t. XIX), k. 55. 1023 AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1885, sygn. 88/614/0/-/15, k. 99. 1024 APRKom, Księga urodzeń, 1964-1969 (t. XIX), k. 81. 1025 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1886, sygn. 88/614/0/-/16, k. 107. 1026 APRKom, Księga urodzeń, 1964-1969 (t. XIX), k. 114. 1027 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17, k. 98. 1028 APRKom, Księga urodzeń, 1964-1969 (t. XIX), k. 140. 1029 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1888, sygn. 88/614/0/-/18, k. 100. 1030 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX), protokół z 31.12.1969. 1031 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1889, sygn. 88/614/0/-/19, k. 109. 1032 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX), k. 28. 1033 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1890, sygn. 88/614/0/-/20, k. 112. 1034 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX), k. 57. 1035 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1891, sygn. 88/614/0/-/21, k. 106. 1036 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX), k. 87. 1037 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1892, sygn. 88/614/0/-/22, k. 58. 1038 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX), k. 119.

210 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Rok Liczba Rok Liczba 1894 1975 1041 101 1895 1976 1042 95 1896 1977 1043 88 1897 1978 1044 78 1898 1979 1045 89 1899 1980 1046 61 1900 1981 1047 81 1901 1048 182 1982 1049 56 1902 1050 179 1983 1051 90 1903 1052 179 1984 1053 109 1904 1054 151 1985 1055 73 1905 1056 207 1986 70 1906 1057 173 1987 75 1907 1058 207 52 112 1988 69 1908 1059 208 1989 57 1909 1060 182 94 1990 59 1910 1061 182 1991 56 1911 1062 213 1992 66 1912 1063 185 1993 51 1913 1064 197 1994 37 1039 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1893, sygn. 88/614/0/-/23, k. 59, 82, 105. 1040 APRKom, Księga urodzeń, 1969-1975 (t. XX). 1041 APRKom, Księga urodzeń, 1975-1977 (t. XXI), k. 30. 1042 APRKom, Księga urodzeń, 1975-1977 (t. XXI), k. 62/1976. 1043 APRKom, Księga urodzeń, 1977-1980 (t. XXII), k. 27. 1044 APRKom, Księga urodzeń, 1977-1980 (t. XXII), k. 54. 1045 APRKom, Księga urodzeń, 1977-1980 (t. XXII), k. 84. 1046 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 7. 1047 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 34. 1048 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 61. 1049 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 53. 1050 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 125. 1051 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 84. 1052 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 188. 1053 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 109. 1054 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 242. 1055 APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 134. 1056 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 312/207. 1057 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 2/173. 1058 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 38, 40. 1059 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 75. 1060 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 109. 1061 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 140. 1062 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 5; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1063 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 53. 1064 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 104.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 211 Rok Liczba Rok Liczba 1914 1065 196 1995 51 1915 1066 148 1996 43 1916 1067 136 1997 29 1917 1068 141 1998 31 1918 1069 169 1999 41 1919 1070 187 2000 34 2001 30 2002 38 2003 28 2004 37 2005 2006 26 2007 34 2008 48 2009 40 2010 33 2011 52 2012 34 2013 37 7.2. Odpusty parafialne 1065 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 155. 1066 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 194. 1067 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 21. 1068 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 46. 1069 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. X), k. 75. 1070 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 75.

212 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 160 Rok 2010, 30 sierpnia. Dekoracja kościoła (foto ks. Paweł Kruk). Odpust w parafii odbywa się w Uroczystość Trójcy Przenajświętszej. 7.3. Księgi, akta, pieczęci Najstarsze księgi metrykalne parafii Łabunie, zawierają akty metrykalne mieszkańców miasta Komarowa i okolic. Według stanu na listopad 2015 roku w Archiwum Państwowym w Lublinie znajdują się: 1. Akta urodzonych, 1643-1706, sygn. 35/106/25/-/20. 2. Od 1756 roku były prowadzone w kościele w Komarowie księgi metrykalne, które znajdowały się w nim jeszcze w 1839 roku 1071. Wiemy także z innego źródła, że od 1771 roku kościół w Komarowie jest kościołem filialnym parafii Łabunie prowadzącym księgi metrykalne 1072. W 1839 roku w Komarowie były m.in. następujące księgi 1073 : 1. Księgi akt urodzeń począwszy od 1756 roku (1 tom), 2. Księgi akt urodzeń począwszy od 1776 roku (2 tomy), 3. Księgi akt urodzeń począwszy od 1787 roku (1 tom). 1071 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 1072 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41. 1073 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 213 Po pierwszym rozbiorze Polski Komarów znalazł się w zaborze austriackim. Na mocy patentu cesarskiego z 15 marca 1782 roku proboszcz parafii rzymskokatolickiej (greckokatolickiej) został urzędnikiem stanu cywilnego (także w stosunku do wyznań niechrześcijańskich). Przepisy prowadzenia ksiąg metrykalnych z 1784 roku stanowiły, że urzędowe księgi metrykalne urodzeń, ślubów i zgonów będzie prowadził tylko proboszcz katolicki (rzymskokatolicki/greckokatolicki) 1074. Księgi były prowadzone oddzielnie dla każdej miejscowości z parafii. W 1810 roku urzędnikiem stanu cywilnego w gminie Komarów był rzymskokatolicki pleban łabuński ks. Augustyn Trojanowski (-ok. 18.11.1810), następnym urzędnikiem był greckokatolicki pleban parafii Komarów ks. Jakub Tyski (ok. 23.11.1810-1812-;-1825; prawdopodobnie nieprzerwanie do 1825 roku). Jeden urzędnik spisywał akty urzędowe cywilne (nie religijne, mające moc prawną) dla rzymskokatolików, grekokatolików i Żydów 1075. Ksiąg w 1810 roku było siedem tyle ile miejscowości wchodzących w skład gminy Komarów 1076. Księgi te znajdują się w Archiwum Państwowym w Lublinie. W 2013 roku w Archiwum Państwowym w Lublinie znajdowały się akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach: (akta cywilne) 1. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Huta Komarowska], sygn. 35/1863/0/1/4. 2. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Janówka], sygn. 35/1863/0/1/5. 3. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Księżostany], sygn. 35/1863/0/1/7. 4. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, miasto Komarów], sygn. 35/1863/0/1/8. 5. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Pustelnia], sygn. 35/1863/0/1/16. 6. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Wolica Brzozowa], sygn. 35/1863/0/1/19. 7. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810, [gmina Komarów, wieś Wolica Śniatycka], sygn. 35/1863/0/1/20. (akta cywilno-religijne) 8. Księga urodzeń, 1854-1863 (z aktami urodzeń w Komarowie), sygn. 35/1863/0/2.1/53. oraz akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach, filia w Komarowie (akta cywilne) 9. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810-1811, sygn. 35/1864/0/1/8 (księgi zawierają akty z 1810 roku, wymienione w zespole 1863/0, bez podziału na miejscowości). 10. Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1825, sygn. 35/1864/0/1/24. 1074 Opisy jednostek, Archiwum Akt Dawnych. 1075 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/4; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/5; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/8; AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1825, sygn. 35/1864/0/1/24. 1076 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/8, k. 81-82.

214 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie (akta cywilno-religijne, unikaty) 11. Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1. 12. Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2. 13. Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3. 14. Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4. 15. Księga zgonów, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.3/5. 16. Księga zgonów, 1841-1868,sygn. 35/1864/0/2.3/6. 17. Księga zgonów, 1868-1875, sygn. 35/1864/0/2.3/7. 18. Od 1826 roku urzędnikiem stanu cywilnego kościele filialnym w Komarowie był ksiądz kapelan komarowski 1077. Wiadomo, że w latach 1868-1887 księgi metrykalne był prowadzone w kościele filialnym w Komarowie 1078. Od 1868 roku księgi metrykalne, tak jak i w pozostałych parafiach zaboru rosyjskiego, prowadzone są w języku rosyjskim. Od 1888 roku do 1893 roku i w okresie 01.01.1901-04/17.08.1905 księgi metrykalne oddzielnie dla kościoła filialnego w Komarowie były prowadzone w Łabuniach (gdyż tam udzielano m.in. sakramentów a kościół w Komarowie był zamknięty) 1079. Następnie od około 11/24 sierpnia 1905 roku księgi metrykalne był prowadzone w kościele filialnym w Komarowie, przez ks. Stanisława Furmanika urzędnika stanu cywilnego, gdzie dokonywano chrztów, ślubów i pogrzebów 1080. Na mocy rozporządzenia Naczelnego Wodza Armii Austro-Węgier arcyksięcia austriackiego Fryderyka Habsburga (księcia cieszyńskiego, marszałka polnego) z dnia 23 kwietnia 1915 roku dotyczącego rejestrów stanu, komendant C. i K. Obwodu w Tomaszowie (K.u.K. Kreiskommando Tomaszów) zapewne rozesłał pismo do proboszczów dotyczące możliwości stosowania języka polskiego przy prowadzeniu metryk. Można tak sądzić na podstawie działania komendanta C. i K. Obwodu w Hrubieszowie. Komendant tego obwodu podpułkownik Stanisław Springwald rozesłał 18 listopada 1915 roku do wszystkich proboszczów obwodu hrubieszowskiego pismo z poleceniem prowadzenia metryk z dniem 1 stycznia 1916 roku w języku polskim i zgodnie ze stosownymi formularzami. Przy czym komendant obwodu dopuścił możliwość prowadzenia metryk w języku polskim po otrzymaniu wspomnianego pisma. Ks. Julian Kiliński, proboszcz parafii Grabowiec, otrzymał stosowne pismo 22 listopada 1915 roku 1081. W 1922 roku w Komarowie były następujące księgi i pieczęcie 1082 : 1077 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 3-14. 1078 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2; 7; Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1881, sygn. 88/614/0/-/11; AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1882, sygn. 88/614/0/12; AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1883, sygn. 88/614/0/-/13; AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/614/0/-/14; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17. 1079 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1888, poz. 1; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie, 1893, poz. 138; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1893, sygn. 88/614/0/-/23; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 1-292. 1080 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 292, począwszy od aktu nr 142. 1081 Dziennik Rozporządzeń c. i k. Zarządu Wojskowego w Polsce, 1915, Lublin, cz. 3, poz. 9; APRG, Pismo komendanta K.u.K. Kreiskommando Hrubieszów z dnia 18.11.1915 w sprawie prowadzenia metryk. 1082 AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k.1-10.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 215 1. Księgi akt urodzeń począwszy od 1772 roku do 1922 roku 14 szt. 2. Księgi akt zgonów począwszy od 1772 roku do 1922 roku 8 szt. 3. Księgi akt zaślubin począwszy od 1772 roku do 1922 roku 6 szt. 4. Pieczęć parafialna z krzyżem 1 szt. 5. Pieczęć urzędnika Stanu Cywilnego z orłem polskim 1 szt. W okresie wysiedlenia Polaków z Komarowa (w czasie II wojny światowej) osiedleni przez Niemców nowi mieszkańcy zniszczyli księgi metrykalne 1083. W 2013 roku w Archiwum Diecezjalnym w Zamościu znajdowały się cztery księgi z aktami urodzeń - kościoła filialnego w Komarowie (cztery z pięciu): 1. Księga urodzeń I - (od 1841 począwszy od aktu nr 45 do końca 1864) w języku polskim, 2. Księga urodzeń II - (1865-1868, zakończono na akcie nr 63 w lipcu) w języku polskim, 3. Księga urodzeń IV - (od 1872 począwszy od aktu nr 101 do końca 1879) w języku rosyjskim, przy czym imiona i nazwiska w języku polskim, 4. Księga urodzeń V - (1880-1893, zakończono na akcie nr 138 w październiku) w języku rosyjskim. Mieszkańcy Komarowa i okolic chrzcili dzieci także w kościele parafialnym w Łabuniach (przykładowo w 1851 roku z Komarowa jedno, 1852 z Komarowa jedno, z Przedmieścia Komarowa dwoje, 1854 z Komarowa jedno). W związku, z tym spisywano akty urodzonych dzieci w Komarowie w głównej księdze urodzeń parafii Łabunie 1084. W 2013 roku w archiwum parafialnym w Komarowie znajdowały się następujące księgi metrykalne - kościoła filialnego w Komarowie a następnie parafii Komarów: 1. Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie] VII, 1901-1906 (począwszy od aktu nr 1 w 1901 roku, zakończono na akcie nr 169 w 1906 roku) w języku rosyjskim, 2. Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie] VIII, 1906-1911 (począwszy od aktu nr 170 z 1906 roku, zakończono na akcie nr 199 w 1911 roku) w języku rosyjskim, 3. Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie] IX, 1911-1916 (począwszy od aktu nr 200 z 1911 roku, zakończono na akcie nr 16 w 1916 roku) w języku rosyjskim i polskim (od 1 stycznia 1916 roku), 4. Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie i parafii Komarów] X, 1916-1925 (począwszy od aktu nr 17 z 1916 roku, zakończono na akcie nr 132 w 1925 roku) w języku polskim, 5. Księga urodzeń XI, 1925-1938 (począwszy od aktu nr 133 z 1925 roku, zakończono na akcie nr 138 w 1938 roku), 6. Księga urodzeń XII, 1939-1942 (począwszy od aktu nr 1 z 1939 roku, zakończono na akcie nr 112 w 1942 roku), 7. Księga urodzeń XIII, 1942-1946 (począwszy od aktu nr 113 z 1942 roku, zakończono na akcie nr 38 w 1946 roku), 8. Księga urodzeń XIV, 1946-1948 (począwszy od aktu nr 39 z 1946 roku, zakończono na akcie nr 153 w 1948 roku), 1083 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1084 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/53, k. 18/54; sygn. 35/1863/0/2.1/52.

216 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 9. Księga urodzeń XV, 1948-1952 (począwszy od aktu nr 154 z 1948 roku, zakończono na akcie nr 38 z 1952 roku), 10. Księga urodzeń XVI, 1952-1955 (począwszy od aktu nr 39 z 1952 roku, zakończono na akcie nr 55 z 1955 roku), 11. Księga urodzeń XVII, 1955-1958 (począwszy od aktu nr 56 z 1955 roku, zakończono na akcie nr 126 z 1958 roku), 12. Księga urodzeń XVIII, 1958-1964 (począwszy od aktu nr 127 z 1958 roku, zakończono na akcie nr 33 z 1964 roku), 13. Księga urodzeń XIX, 1964-1969 (począwszy od aktu nr 34 z 1964 roku, zakończono na akcie nr 71 z 1969 roku), 14. Księga urodzeń XX, 1969-1975 (począwszy od aktu nr 72 z 1969 roku, zakończono na akcie nr 12 z 1975 roku), 15. Księga urodzeń XXI, 1975-1977 (począwszy od aktu nr 13 z 1975 roku, zakończono na akcie nr 9 z 1977 roku), 16. Księga urodzeń XXII, 1977-1980 (począwszy od aktu nr 10 z 1977 roku, zakończono na akcie nr 44 z 1980 roku), 17. Księga urodzeń XXIII, 1980-1985 (począwszy od aktu nr 45 z 1980 roku, zakończono na akcie nr 73, ostatnim, z 1985 roku), 18. Księga urodzeń XXIV, 1986-1995 (począwszy od aktu nr 1 z 1986 roku, zakończono na akcie nr z roku), 19. 20. Księga małżeństw, 1922-1946, 21. Księga małżeństw, 1946-1948, 22. 23. Księga zgonów, 1946-1949, 24. W związku z wysiedleniem Komarowa i zamknięciem kościoła w Komarowie nie były prowadzone księgi metrykalne w Komarowie od 14 grudnia 1942 roku, przez cały rok 1943 aż do 12 sierpnia 1944 roku. Księgi zaczęto prowadzić od 13 sierpnia 1944 roku 1085. W 2014 roku w Archiwum Państwowym w Zamościu dostępne są następujące księgi metrykalne kościoła filialnego w Komarowie parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach: 1. Akta urodzeń, 1893-1900, sygn. 88/614/0/-/1. 2. Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2. 3. Akta małżeństw, 1882-1910, sygn. 88/614/0/-/3. 4. Akta zgonów, 1875-1881, sygn. 88/614/0/-/4. 5. Akta zgonów, 1882-1900, sygn. 88/614/0/-/5. 6. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1876, sygn. 88/614/0/-/6. 7. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1877, sygn. 88/614/0/-/7. 8. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1878, sygn. 88/614/0/-/8. 9. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879, sygn. 88/614/0/-/9. 10. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879-1880, sygn. 88/614/0/-/10. 11. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1881, sygn. 88/614/0/-/11. 12. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1882, sygn. 88/614/0/-/12. 13. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1883, sygn. 88/614/0/-/13. 1085 APRKom, Księga urodzeń, 1942-1946 (t. XIII), k. 20.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 217 14. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/614/0/-/14. 15. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1885, sygn. 88/614/0/-/15. 16. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1886, sygn. 88/614/0/-/16. 17. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17. 18. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1888, sygn. 88/614/0/-/18. 19. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1889, sygn. 88/614/0/-/19. 20. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1890, sygn. 88/614/0/-/20. 21. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1891, sygn. 88/614/0/-/21. 22. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1892, sygn. 88/614/0/-/22. 23. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1893, sygn. 88/614/0/-/23. 24. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1894, sygn. 88/614/0/-/24. 25. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1895, sygn. 88/614/0/-/25. 26. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1896, sygn. 88/614/0/-/26. 27. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1897, sygn. 88/614/0/-/27. 28. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1898, sygn. 88/614/0/-/28. 29. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1899, sygn. 88/614/0/-/29. 30. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1900, sygn. 88/614/0/-/30. 31. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1901, sygn. 88/614/0/-/31. 32. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1902, sygn. 88/614/0/-/32. 33. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1903, sygn. 88/614/0/-/33. 34. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1904, sygn. 88/614/0/-/34. 35. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1905, sygn. 88/614/0/-/35. 36. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1906, sygn. 88/614/0/-/36. 37. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1907, sygn. 88/614/0/-/37. 38. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1908, sygn. 88/614/0/-/38. 39. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1909, sygn. 88/614/0/-/39. 40. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1910, sygn. 88/614/0/-/40. 41. Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1911, sygn. 88/614/0/-/41. 42. Akta zgonów, 1901-1912, sygn. 88/614/0/-/42. 8. Zarządcy kościoła filialnego w Komarowie i inni księża sprawujący obowiązki w Komarowie W Komarowie był kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Łabuniach. Kościołem zarządzali księża podlegli proboszczowi parafii Łabunie. Księża pełnili także funkcję urzędnika stanu cywilnego wyznania rzymskokatolickiego w Komarowie 1086. Przez pewien okres księdza zarządzającego nazywano komendarzem, czyli pełnomocnikiem proboszcza poza parafią. Należy zaznaczyć, że przez pewne okresy proboszczowie parafii Łabunie bezpośrednio zarządzali kościołem filialnym w Komarowie (tak było m.in. w latach 1824-1830) 1087. W kościele rzymskokatolickim w Komarowie występują związki z kościołem greckokatolickim. Od ok. 23 listopada 1810 roku urzędnikiem stanu cywilnego w gminie Komarów (dla wszystkich wyznań) był proboszcz greckokatolickiej parafii w Komarowie ks. Jakub Tyski, przed nim do około 18 listopada 1810 roku był rzymskokatolicki pleban łabuński ks. Augustyn Trojanowski 1088. W 1861 roku ks. Józef Smoleniec, proboszcz 1086 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1087 Rocznik 1824, s. 54; Rocznik 1826/27, s. 127; Rocznik 1830, s. 74. 1088 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/4, k. 43; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/5, k. 43; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/7, k. 43;

218 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie greckokatolickiej parafii Komarów, udzielił chrztu [wg rytu łacińskiego] w kościele rzymskokatolickim w Komarowie 1089. 17 sierpnia 1866 roku dziekan greckokatolickiego dekanatu tomaszowskiego ks. Mikołaj Nazarewicz potwierdził zapisy ksiąg metrykalnych kościoła filialnego w Komarowie za rok 1865, wówczas gdy ks. proboszcz Antoni Szydoczyński był dziekanem foralnym dekanatu zamojskiego 1090. Ponadto należy nadmienić, że także inni księża obsługiwali kościół w Komarowie. Przykładowo ks. Feliks Troszczyński proboszcz rzymskokatolickiej parafii Hrubieszów ochrzcił 15 stycznia 1864 roku dziecko w kościele w Komarowie 1091 8.1. Chronologiczny wykaz zarządców Przez pewne okresy w Komarowie nie było rezydującego zarządcy. Na stanowisku zarządcy był vacat co najmniej w 1827 roku 1092. Co najmniej w 1828 roku zarządcą w Komarowie był zakonnik z zakonu o.o. augustynianów 1093. Tabela 6 Chronologiczny wykaz zarządców (komendarzy) kościoła filialnego w Komarowie, wikariuszy parafii Łabunie pracujących w Komarowie Nazwisko i imię/imiona proboszcza/administratora parafii Łabunie (łabuńsko-komarowskiej) Nazwisko i imię/imiona komendarzy kościoła filialnego, wikariuszy parafii Łabunie pracujących w Komarowie i innych księży sprawujących obowiązki duszpasterskie w Komarowie Okres pracy w Komarowie Trojanowski Augustyn Trojanowski Augustyn -1810-31.12.1830 Koźmiński Jakub -1811- Bogusławski Amandy -29.01.1813 Zakonnik o.o. augustynianów -1828- Kołodziejowski Remigiusz (19.04.1839-20.07.1847) Słowiński Kazimierz (01.08.1847-07.01.1848) Szydoczyński Antoni (07.01.1848-ok. 01.06.1884 Krzywonowski (Krzywanowski) Michał styczeń 1831-31.12.1853 (prawdopodobnie), później rezydent ok. 10.01.1854- ok. 30.05.1855 Falkowski (?) Jan -17.09.1854- Dziaszkowski Antoni ok. 14.06.1855- ok. 20.04.1856 1089 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii [rzymskokatolickiej] Łabunie 1861, poz. 44. 1090 APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 65. 1091 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1864, poz. 9. 1092 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/1, k. 1-5. 1093 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-5.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 219 Nazwisko i imię/imiona proboszcza/administratora parafii Łabunie (łabuńsko-komarowskiej) Nazwisko i imię/imiona komendarzy kościoła filialnego, wikariuszy parafii Łabunie pracujących w Komarowie i innych księży sprawujących obowiązki duszpasterskie w Komarowie Okres pracy w Komarowie Kurkiewicz Jan ok. 03.05.1856- ok. 30.07.1859 Szydoczyński Antoni ok. 02.08.1859- ok. 07.12.1859 Biernacki Dominik ok. 08.12.1859- ok. 01.01.1860 ok. 01.01.1860- Biernacki Dominik ok. 22.10.1860, wspólnie z ks. Szydzoczyńskim ok. 13.01.1860- Szydoczyński Antoni ok. 22.10.1860, wspólnie z ks. Biernackim ok. 22.10.1860- ok. 23.09.1861, przez Biernacki Dominik pewne okresy wspólnie z ks. Smolenciem, ks. Kozarzewskim Kozarzewski (Kosarzewski) ok. 23.04.1861- Feliks ok. 11.08.1861 Garlicki Mikołaj ok. 29.10.1861- ok. 06.04.1862 Kurkiewicz Jan ok. 12.04.1862- ok. 31.12.1862 ok. 01.01.1863- ok. 17.01.1864, wspólnie Szydoczyński Antoni z ks. Maciejewiczem, ks. Biernackim (ok. 02.10.1863) Maciejewicz Jan ok. 27.09.1863- ok. 28.10.1863 ok. 17.01.1864- ok. 06.04.1868, wspólnie Szydoczyński Antoni z ks. Skurzyńskim (Skórzyńskim), ks. Szeliga Szeliga Innocenty -1865?- Szeliga Innocenty -czerwiec lipiec-1867- Skurzyński (Skórzyński) Stanisław ok. 14.07.1867-18.08.1869

220 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Nazwisko i imię/imiona proboszcza/administratora parafii Łabunie (łabuńsko-komarowskiej) Michalski Narcyz (ok. 04.06.1884-ok. 09.06.1887) Abramowicz Franciszek (1887-1906-) Ziembiński Feliks Koronat (1907-1915) Goliński Walenty (1915-1925-) Nazwisko i imię/imiona komendarzy kościoła filialnego, wikariuszy parafii Łabunie pracujących w Komarowie i innych księży sprawujących obowiązki duszpasterskie w Komarowie Okres pracy w Komarowie Waszkiewicz Seweryn 01.01.1869-09.05.1869 Szydoczyński Antoni 09.05.1869-30.08.1869 Steciński Franciszek 18.08.1869-20.02.1874 ok. 01.02.1874-11.06.1883 Borowski Florenty Antoni (2 maja 1883 udzielił ostatniego chrztu w Komarowie) Szydoczyński Antoni ok. 18.05.1883-ok. 13.12.1883 Łuczycki Zdzisław ok. 18.12.1883 Orłowski Alfred ok. 26.12.1883-ok. 28.05.1887 ok. 28.05.1887- ok. 09.06.1887 ok. 12.06.1887-ok. Tylusiński Czesław 03.09.1887 ok. 04.09.1887- Abramowicz Franciszek 31.12.1887 Od 01.01.1888 do ok. 17.08.1905 obrzędy kościelne odbywały się w kościele parafialnym w Łabuniach 1094. W wykazach kościołów i duchowieństwa kościół w Komarowie figurował w dalszym ciągu, jako kościół filialny kierowany przez administratora parafii Łabunie (- 1891-1896-) 1095 Furmanik Stanisław ok. 24.08.1905-04.03.1909 Sobieszczański Marian 04.03.1909-20.05.1920 8.1. Abramowicz Franciszek, 1851-1931, administrator/proboszcz parafii Łabunie Urodził się 12 września 1851 roku, wyświęcony w 1874 roku 1096. 1094 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1888, poz. 1; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1893, poz. 138. 1095 PKLG 1892, s. 243; Spis DL 1897, s. 63. 1096 Spis DL 1906, s. 68; Spis DL 1915, s. 24; Spis DL 1931, s. 104.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 221 Administrator/proboszcz parafii Skierbieszów 1097 (1878-1887; co najmniej od 1882 roku był proboszczem). Administrator a następnie proboszcz parafii Łabunie 1098 (ok.04.09.1887-1906-; w 1896 roku był jeszcze administratorem). Bezpośrednio zarządzał kościołem filialnym w Komarowie 1099 (ok.04.09.1887-31.12.1887). Po 1 stycznia 1885 roku (do co najmniej 1896) dalej figurował jako kierujący kościołem filialnym w Komarowie 1100. 17 grudnia 1893 roku poświęcił (w towarzystwie wikariusza parafii ks. Józefa Chojnackiego) nową fabrykę w Łabuniach otwartą przez Artura Lessela właściciela i reprezentanta Fabryki wyrobów drzewnych w Zwierzyńcu braci Lesslów. Fabryka powstała przy drodze z Zamościa do Podzamcza Lubelskiego na gruntach wykupionych od właściciela dóbr Łabunie Jana Stanisława Tarnowskiego (hrabiego) 1101. Członek rzeczywisty Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności (-1905-, wpłacił 5 rubli) 1102. 24 listopada 1913 roku mieszkańcy Łabuń donieśli generał-gubernatorowi, że proboszcz parafii urządził szkołę rzemieślniczą w domu parafialnym w Łabuniach, ale uczy w niej tylko języka polskiego. W 1914 roku po sprawdzeniu tych informacji, stwierdzono, że w szkole uczono tkactwa (przez nauczyciela Antoniego Zaja). Ze względu jednak na silną propagandę (w tej okolicy) duchowieństwa łacińskiego przeciwko prawosławiu, polecono zamknąć szkołę 1103. Emeryt zamieszkujący w Garbowie (-1914-) przy kościele św. Wojciecha w Garbowie (wówczas administratorem parafii był ks. Stanisław Abramowicz) 1104. Administrator a następnie proboszcz parafii Michów 1105 (dekanat lubartowski; adm.: ok. 05.05.1915-; proboszcz:-1925-). Przeszedł [ponownie] na emeryturę w 1929 roku, zamieszkał w Lublinie 1106. Odznaczony orderem św. Stanisława 3 klasy 1107. Zmarł w 1931 roku w Lublinie 1108. 8.2. Biernacki Dominik, dominikanin, wikariusz parafii Łabunie Ksiądz z zakonu o.o. dominikanów (z klasztoru w Lublinie) 1109. Wikariusz parafii Łabunie (-1859-1861-), spełniający obowiązki duszpasterskie w Komarowie (ok. 08.12.1859-ok. 23.09.1861; ok. 02.10.1863; przez pewne okresy wspólnie z 1097 Spis DL 1881, s. 42; APZ APRSkierbieszów, sygn. 88/632/0/-/7. 1098 AAL AKGDL, Inwentarz Kościoła Parafialnego w Łabuniach, sygn. 60/IVb/143, k. 41; Spis DL 1906, s. 68; GW 1893, Nr 335, s. 2; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 110; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/617/0/-/12, k. 55/160; PKLG 1892, s. 243. 1099 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 110; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17, k. 40/110; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1888, sygn. 88/614/0/-/18; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1889, sygn. 88/614/0/-/19; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1890, sygn. 88/614/0/-/20; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1890, sygn. 88/614/0/-/22; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1891, sygn. 88/614/0/-/21. 1100 PKLG 1892, s. 243; Spis DL 1896, s. 62. 1101 GW 1893, Nr 335, s. 2. 1102 Rocznik LTD 1905 (dział: Lista członków rzeczywistych i ofiarodawców Lubelskiego Towarzystwa), s. 3. 1103 Kubicki ½, s. 273. 1104 Spis DL 1915, s. 24, 80. 1105 Schematyzm 1925, s. 1127; APRMichów, Księga zgonów, 1907-1929, k. 177/75. 1106 Spis DL 1931, s. 104. 1107 Spis DL 1915, s. 80. 1108 Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej katedralnej św. Jana w Lublinie, akt zgonu nr 368 z 1931 roku. 1109 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, poz. 76; Spis DL 1856.

222 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie innymi księżmi) 1110. 8.3. Bogusławski Amandy, 1751-1813, kapelan kaplicy publicznej w Komarowie Urodził się 1751 roku (około) 1111. Wikariusz ( cum licentia parochi za pozwoleniem proboszcza sprawował posługę duszpasterską) parafii Grabowiec 1112 (-11.06.1790-12.11.1790-). Dominikanin. Kapelan kaplicy publicznej w Komarowie (-29.01.1813). Mieszkał w Komarowie 1113. Zmarł 29 stycznia 1813 roku w Komarowie. Pochowany przy kościele w Komarowie lub na cmentarzu w Łabuniach 1114. 8.4. Borowski Florenty Antoni, 1836-1898, wikariusz parafii Łabunie, zarządca kościoła filialnego w Komarowie Urodził się 24 maja 1836 roku, syn Walentego i Katarzyny. Wyświęcony w 1861 roku 1115. Zarządca parafii filialnej w Komarowie (ok. 01.02.1874-11.06.1883, protokolarne zdanie filii 26.12.1883) 1116. 9 maja 1883 roku ksiądz udzielił ostatniego chrztu w Komarowie 1117. Będąc zarazem wikariuszem parafii Łabunie wykonywał obowiązki w Łabuniach, m.in. chrzcił dzieci (07-13.06.1877, 12.10.1879, 24.02.1880-04.07.1880) 1118. Proboszcz parafii Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Wożuczynie 1119 (1883-1887), św. Bartłomieja w Łopienniku 1120 (aktualnie archidiecezja lubelska, -1898). Zmarł, w wieku 62 lat, w Łopienniku Lackim, 02.08.1898, pochowany na cmentarzu parafialnym w Łopienniku Nadrzecznym (oddzielny grobowiec) 1121. 8.5. Dziaszkowski Antoni, 1822-, komendarz kościoła w Komarowie Urodził się w 1822 roku. Uczył się w Seminarium Duchownym w Lublinie (-1845-; 4 rok) 1122. Ukończył seminarium razem z księżmi: Bolesławem Wrześniowskim i Eliaszem Zborowskim (i prawdopodobnie z ks. Tomaszem Petrkowskim) 1123. Wyświęcony w 1848 1110 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, poz. 76; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1860, poz. 1, 73; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, poz. 59; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1863, poz. 64, 65. 1111 APL APRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1813, sygn. 35/1863/0/1/25, k. 165/13. 1112 APRG, Księga urodzeń, 1786-1844, Majdan Tuczępski, k. 11, 12. 1113 APL APRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1813, sygn. 35/1863/0/1/25, k. 165/13. 1114 APL APRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1813, sygn. 35/1863/0/1/25, k. 165/13. 1115 Spis DL 1881, s. 40; APL APRŁopiennik, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów 1898, sygn. 35/1869/0/2.4/105, k. 73. 1116 Spis DL 1881, s. 40; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 55 1117 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1883, poz. 15; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1883, sygn. 88/614/0/-/13, k. 23/74. 1118 APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1877, sygn. 88/617/0/-/2, k. 31; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879, sygn. 88/617/0/-/4, k. 50/149; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1880, sygn. 88/617/0/-/5, k. 15-44. 1119 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 14.09.2012). 1120 Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym w Łopienniku. 1121 Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym w Łopienniku; APL APRŁopiennik, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów 1898, sygn. 35/1869/0/2.4/105, k. 73. 1122 Spis DL 1846, s. 63. 1123 KW 1861, Nr 275, s. 1405.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 223 roku 1124. Wikariusz parafii Kryłów, zarządca parafii Kryłów 1125 (16.11.1854-10.02.1855), zarządca (komendarz) kościoła filialnego w Komarowie 1126 (ok. 14.06.1855-ok. 20.04.1856). Wikariusz parafii Lubartów 1127 (-1864-). 8.6. Falkowski (?) Jan, wikariusz parafii Łabunie, sprawujący obowiązki duszpasterskie w Komarowie Wikariusz parafii Łabunie, sprawujący obowiązki duszpasterskie w Komarowie 1128 (- 17.09.1854-). 8.7. Furmanik Stanisław, 1872-1947, wikariusz parafii Łabunie, zarządzający kościołem filialnym w Komarowie Urodził się 5 grudnia (28 1129 grudnia) 1872 roku, wyświęcony w 1897 roku 1130. Duszpasterz parafii Sadowne 1131 (prawdopodobnie,-1905-). Wikariusz parafii Łabunie (dekanat zamojski) ze stałym pobytem w kościele filialnym w Komarowie (dekanat tomaszowski, ok. 11/24.08.1905-19.02/04.03.1909) 1132. Zarządzał kościołem filialnym w Komarowie i prowadził, jako urzędnik stanu cywilnego, księgi metrykalne dla tego kościoła. Gubernator lubelski, 18 sierpnia 1908 roku, donosił generał-gubernatorowi, że ksiądz w Komarowie: używając siły przyłączał prawosławnych do katolicyzmu i urządził procesję, z muzyką i strażą honorową z dwukolorowymi rozetkami (prawdopodobnie biało-czerwonymi), na Boże Ciało po całym Komarowie (przy czym w całym powiecie tomaszowski procesje odbywały się po cmentarzach), podczas kazania w święto Piotra i Pawła porównał prześladowanie polskiego narodu do prześladowania apostoła Pawła 1133. Ponadto gubernator wskazał, że z inicjatywy księdza, pod pretekstem wycieczki religijnej, w maju 1908 roku odbyły się zebrania (w lesie między wsiami: Wolica i Siemierz) mieszkańców wsi Księżostany. Podczas zebrania śpiewano polskie pieśni patriotyczne i noszono sztandar, na którym jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej i Orzeł Biały. Sztandar ksiądz bardzo starannie chowa 1134. Natomiast w piśmie z dnia 19 marca 1909 roku gubernator zaproponował usunięcie księdza z Komarowa, gdyż jego dziełem jest wrogie nastawienie katolików do prawosławnych. Ponadto udzielając ślubu Ławalskiemu powiedział młodej parze, aby mocni trwali przy ojczyźnie 1135. Członek rzeczywisty Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności (-1905-) 1136. Prezes koła Macierzy Szkolnej w Komarowie (1906-) 1137. 1124 Spis DL 1856. 1125 Kronika parafii Kryłów http://www.krylow.info/kronikaparafialna.html (v. 24.01.2011). 1126 Spis DL 1856; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1855, poz. 11; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1856, poz. 16. 1127 Spis DL 1865, s. 12. 1128 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1854, poz. 31. 1129 Spis DL 1931, s. 84; Spis DL 1938, s. 105. 1130 Spis DL 1906, s. 66; Spis DL 1915, s. 66. 1131 Rocznik LTD 1905, s. 7. 1132 Spis DL 1906, s. 66; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1901-1906 (t. VII), k. 292; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 84. 1133 Kubicki ½, s. 64. 1134 Kubicki ½, s. 376. 1135 Kubicki ½, s. 65. 1136 Rocznik LTD 1905 (dział: Lista członków rzeczywistych i ofiarodawców Lubelskiego Towarzystwa), s. 7. 1137 Rozwój 1906, Nr 244, s. 3.

224 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Z jego inicjatywy został położony kamień węgielny pod nowy kościół w Komarowie. W 1908 roku oskarżony przez popa (brak informacji o co) musiał wyprowadzić się z Komarowa pod groźbą deportacji 1138. Proboszcz parafii św. Mikołaja na Czwartku w Lublinie 1139 (-1909-). Kooperator parafii św. Mikołaja Międzyrzeczu 1140 (-1912-1914; dekanat radzyński). 15 listopada 1912 gubernator siedlecki prosi generała-gubernatora o przeniesienie księdza z Międzyrzecza do miejscowości z ludnością czysto polskiej narodowości. Generalny gubernator polecił objąć księdza obserwacją 1141. Proboszcz parafii św. Wawrzyńca w Karczmiskach (1914-1921), gdzie 17 listopada 1917 roku był jednym z założycieli Ochotniczej Straży Ogniowej w Karczmiskach 1142. Następnie proboszcz parafii św. Floriana i św. Katarzyny w miejscowości Gołąb 1143 (gmina Puławy, dekanat puławski, 1921-1931-). W parafii Gołąb był inicjatorem powstania 12 maja 1923 roku Ochotniczej Straży Pożarnej 1144. Emeryt przebywający w Lublinie (1935-1938-) 1145. Zmarł 27 listopada 1947 roku 1146. 8.8. Garlicki Mikołaj, 1817-1898, komendarz kościoła w Komarowie Zdjęcie 161 Rok 2013, 9 czerwca. Nagrobek ks. Mikołaja Garlickiego na cmentarzu parafialnym w Dzierążni. Urodził się 6 grudnia 1817 roku, wyświęcony w 1842 (1841, 1843 1147 ) roku 1148. W 1839 roku alumn pierwszego roku Seminarium Diecezji Lubelskiej 1149. Wikariusz parafii Baranów (-1845-dekanat kazimierski), Markuszów 1150 (-marzec 1850-; diecezja lubelska). Uznany za kwalifikowanego do posiadania beneficjum (marzec 1850) 1151. Proboszcz parafii św. Michała 1138 KPK T1. 1139 Pamiętnik 1910, s. 26. 1140 Spis DL 1915, s. 66; Kubicki ½, s. 65. 1141 Kubicki ½, s. 65. 1142 Historia OSP Karczmiska (1917-2007), woj. lubelskie (maszynopis), str. 3. 1143 Spis DL 1931, s. 84. 1144 Kurier Gminy Puławy, Puławy, 2012, Nr 11, s. 36. 1145 Spis DL 1938, s. 105. 1146 Tablica pamiątkowa w kościele; Wojda, s. 24. 1147 Spis DL 1846, s. 6. 1148 Spis DL 1856; Spis DL 1881, s. 39 1149 Spis DL 1840, s. 70. 1150 PamRM 1850, T.19, z.8, s. 176. 1151 PamRM 1850, T.19, z.8, s. 176.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 225 Archanioła w Wojsławicach 1152 (1852-1854). Administrator parafii św. Anny w Gródku 1153 (1854-1859; dekanat tyszowiecki). Komendarz kościoła w Komarowie 1154 (ok. 29.10.1861-ok. 06.04.1862). Administrator a następnie proboszcz parafii Dzierążnia 1155 (ok. 16.04.1863-14.02.1898; dekanat tyszowiecki, -1867; dekanat tomaszowski, 1868-1891-; w 1864 roku już był proboszczem). 2 października 1864 roku podpisał protokół sprawdzający księgi metrykalne w Łabuniach 1156. Dziekan dekanatu zamojskiego (-02.10.1865-) 1157. Jubilat. Zmarł, w Dzierążni, 14 lutego 1898 roku. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Dzierążni 1158. 8.9. Kozarzewski (Kosarzewski) Feliks, 1829-, wikariusz parafii Łabunie, sprawujący obowiązki duszpasterskie w Komarowie Urodził się w 1829 roku (1828 1159 ), wyświęcony w 1852 roku 1160. Wikariusz parafii Horodło 1161 (-1856-). W pierwszym półroczu 1858 roku został uznany za kwalifikowanego do posiadania beneficjum w diecezji lubelskiej 1162. Wikariusz parafii Łabunie (-1861-), sprawujący obowiązki duszpasterskie w Komarowie 1163 (ok. 23.04.1861-ok. 11.08.1861; sporadycznie). Wikariusz parafii Czemierniki 1164 (-1864-). 8.10. Koźmiński Jakub, 1779-, wikariusz kościoła komarowskiego Wikariusz kościoła komarowskiego [zapewne parafii Łabunie] (-1811-) 1165. 8.11. Krzywonowski (Krzywanowski) Michał [R. Michał], 1778-1855, Kapellan Komarowski Urodził się w 1778 roku, wyświęcony w 1802 roku (lub 1815; podawana jest także data 1816, którą jednak wykluczamy) 1166. Wikariusz parafii Uchanie 1167 (-05.02.1816-18.12.1816-), Grabowiec 1168 (-1825-1829-). 1152 Parafia Wojsławice http://www.wojslawice.kuria.lublin.pl/ (v. 12.03.2013). 1153 Spis DL 1856; Parafia św. Anny w Gródku http://www.grodek.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1154 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, poz. 60; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1862, poz. 26. 1155 Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym (d. greckokatolickim) w Dzierążni; Spis DL 1864, s. 12; Spis DL 1870, s. 48; APZ APRŁ, sygn. 88/617/0/-/5, k. 67; PKLG 1892, s. 243; Spis DL 1897, s. 60; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/76, k. 61; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/81; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/89. 1156 APZ APRŁ, Księga małżeństw, 1842-1865, sygn. 35/1863/0/2.1/55, k. 464. 1157 APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 53. 1158 Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym (d. greckokatolickim) w Dzierążni. 1159 Spis DL 1865, s. 11. 1160 Spis DL 1856. 1161 Spis DL 1856. 1162 PamRM 1858, T.2, z.8, s. VII. 1163 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, poz. 30, 45. 1164 Spis DL 1865, s. 11. 1165 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810-1811, sygn. 35/1864/0/1/8, k. 41/14. 1166 Kaczmara, s. 83; AAL AKGDL, Fundusze, inwentarze, budowle kościoła parafialnego w Grabowcu 1815-1939, sygn. 60/IVb/57, k. 15; Spis DL 1840, s. 94; Spis DL 1856; Spis DL 1846, s. 24. 1167 APRUch, Księga małżeństw, 1786-1824, sygn. 35/106/49/-/5, k. 29, 30. 1168 Kaczmara, s. 83; AAL AKGDL, Fundusze, inwentarze, budowle kościoła parafialnego w Grabowcu 1815-

226 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1169 1170 Kapelan, komendarz kościoła w Komarowie (jako wikariusz parafii Łabunie) (ok. 06.01.1831-14.03.1855). Spełniał funkcje liturgiczne oraz prowadził księgi metrykalne w zastępstwie proboszcza parafii Łabunie. Emeryt w Komarowie, w dalszym ciągu pełniącym obowiązki kapelana, co najmniej od 1852 roku (zapis z 1856 roku: Michael Krzywonowski Emeritus Residens in Komarów aet. an. 77 sacer. 40 obiit 14 Martii e. a.). Podpis 1 Rok 1841, podpis ks. Michała Krzywonowskiego. Zmarł 14 marca 1855 roku 1171. 8.12. Kurkiewicz Jan, 1819-1886, komendarz kościoła w Komarowie Urodził się w 1819 roku w Tomaszowie, syn Konstantego i Apolonii z Jabłońskich. Wyświęcony w 1843 roku 1172. W 1839 roku alumn 2 roku Seminarium Diecezji Lubelskiej 1173. Wikariusz parafii Tomaszów Lubelski 1174 (-1845-), kolegiackiej w Zamościu 1175 (-marzec/czerwiec 1852-). W okresie marzec-czerwiec 1852 roku został uznany, przez rząd, za kwalifikowanego do posiadania beneficjum 1176. Komendarz kościoła w Komarowie 1177 (ok. 03.05.1856- ok. 30.07.1859, ok. 12.04.1862-ok. 31.12.1862). W pierwszym półroczu 1861 roku został uznany, przez rząd, za kwalifikowanego do posiadania beneficjum 1178. Administrator parafii Dzierążnia 1179 (-ok. 10.08.1859-ok. 06.04.1862). Będąc administratorem parafii Dzierążnia m.in. ochrzcił troje dzieci w kościele w Komarowie 1180. Administrator parafii Wielącza 1181 (-1863-ok. 21.05.1884). Zmarł 22 maja 1886 roku w Wielączy. Pochowany na cmentarzu w Wielączy. 1939, sygn. 60/IVb/57, k. 15. 1169 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1841, poz. 1; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1845, protokół; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1853, podsumowanie; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1826-1841, sygn. 35/1864/0/2.1/1, k. 189; Spis DL 1840, s. 94; Spis DL 1845, s. 24; Spis DL 1846, s. 24; Spis DL 1856. 1170 1171 Spis DL 1856; PamRM 1856, T.30, z.2, s. 208. 1172 Spis DL 1856. 1173 Spis DL 1840, s. 69. 1174 Spis DL 1846, s. 25. 1175 PamRM 1852, T.23, z.7, s. 91. 1176 PamRM 1852, T.23, z.7, s. 91. 1177 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1856, poz. 16; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, poz. 42; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1862, poz. 27, 82. 1178 PamRM 1862, T.9, z.3, s. 342. 1179 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1860, poz. 31, 35; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, poz. 49; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/73, k. 14; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/74; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/75; APL APRDzierążnia, sygn. 35/1815/0/2.4/76, k. 6. 1180 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1860, poz. 31, 35. 1181 Spis DL 1864, s. 14; Spis DL 1870, s. 55; Spis DL 1881, s. 43; APZ APRWielącza, sygn. 88/644/0/-/9, k. 19; APZ APRWielącza, sygn. 88/644/0/-/11, k. 78/57.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 227 8.13. Łuczycki Zdzisław, 1858-1927, wikariusz parafii Łabunie, tymczasowo spełniający obowiązki w kościele w Komarowie Urodził się 9 października 1858 roku, wyświęcony w 1881 roku 1182. Wikariusz parafii Łabunie 1183 (ok. 01.10.1882-1885-). 18 grudnia 1883 roku ochrzcił dziecko w kościele w Komarowie 1184. Rezydent bez przydziału (-1914-) 1185. Wikariusz kościoła pokapucyńskiego w Lubartowie 1186 (-ok. marzec 1919). Administrator/proboszcz parafii Bochotnica 1187 (marzec 1919-01.01.1925-, koło Nałęczowa). Sybirak 1188. Tajny szambelan papieski 1189. Zmarł w 1927 roku. Poniższe informacje - dotychczas brak bezpośredniego związku z wikariuszem parafii Łabunie. Syn Aleksandra i Marianny. Katecheta Trywialnej Szkoły Żeńskiej we Lwowie. Katecheta szkół miejskich w Stryju. Katecheta w Krajowej Niższej Szkole Rolniczej w Bereźnicy (01.12.1896-; rok szkolny: 1898/99, 1899/1900-3 godziny tygodniowo). Honorowy kanonik 1190. Przed listopadem 1906 roku zostaje przeniesiony z parafii Lipsko (archidiecezja lwowska) do parafii Bełżec (archidiecezja lwowska) 1191. 8.14. Maciejewicz Jan Wypełniał obowiązki kapłańskie w kościele w Komarowie (27.09.1863-28.10.1863) 1192. Istnieje przypuszczenie, że był to ksiądz greckokatolicki z parafii Lipsko, wygnany z Królestwa Polskiego w 1875 roku (?). 8.15. Michalski Narcyz, 1835-1892, proboszcz parafii Łabunie Urodził się 20 października 1835 roku, wyświęcony w 1859 roku. Paulin. Wikariusz parafii Zamość 1193 (-1869-1874-). Generał-gubernator nałożył, 10 września 1874 roku, na 1182 Schematyzm 1925, s. 126; Spis DL 1915, s. 81. 1183 PKLG 1885, s. 88; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1882, sygn. 88/617/0/-/7, k. 55/165; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1883, poz. 156; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1883, sygn. 88/617/0/-/08, k. 1-66; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/617/0/-/09, k. 1-60. 1184 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1883, poz. 155. 1185 Spis DL 1915, s. 81 1186 ZLub 1919, Nr 143, s. 2. 1187 Schematyzm 1925, s. 126; Tarka Stanisław, Nałęczowski Dąb wolności, Głos Nałęczowa, Nałęczów, 2002, s. 78-79; ZLub 1919, Nr 143, s. 2. 1188 Tarka Stanisław, Nałęczowski Dąb wolności, Głos Nałęczowa, Nałęczów, 2002, s. 78-79. 1189 Schematyzm 1925, s. 126. 1190 Sejm Krajowy Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, [Kadencja VII, sesja III, al. 46] Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Trzeciej Sesyi Siódmego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1897/8. Alegat 46, Lwów, 1897-1898, s. 10; Sejm Krajowy Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, [Kadencja VII, sesja V, al. 23] Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z piątej Sesyi Siódmego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1899/900. Alegat 23, Lwów, 1899-1900, s. 2; Sejm Krajowy Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, [Kadencja VII, sesja VI, al. 38] Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Szóstej Sesyi Siódmego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1900/901. Alegat 38, Lwów, 1900-1901, s. 1191 GLW 1909, Nr 252, 1192 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1863, poz. 61, 72. 1193 Spis DL 1870, s. 56.

228 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie wikariusza parafii Zamość grzywnę w wysokości 15 rubli za udzielenie błogosławieństwa kliku niewiastom po porodzie i następnie je wyspowiadał 1194. Administrator parafii Sitaniec 1195 (-1879-1880-). 20 listopada 1879 roku generałgubernator udzielił reprymendy księdzu za udzielenie ślubu zapasowemu żołnierzowi i ochrzcił dwóch jego synów 1196. 8 kwietnia 1886 roku ksiądz został ukarany przez generał-gubernatora za to, że udzielił ślubu włościaninowi (z Suchowoli) niedawno zaliczonemu do prawosławia z katoliczką 1197. Proboszcz parafii Łabunie 1198 (ok.04.06.1884-ok. 09.06.1887). Bezpośrednio zarządzał kościołem filialnym w Komarowie 1199 (ok.28.05.1887-ok.09.06.1887). 12 maja 1887 roku generał-gubernator polecił władzom diecezji lubelskiej usunięcie księdza z Łabuń, poza strefę unicką, za wielokrotne mieszanie się w sprawy prawosławia. Ksiądz został wówczas przeniesiony do Sobieszyna 1200. Administrator parafii Sobieszyn 1201 (ok. 09.06.1887-przed czerwcem 1892; pow. garwoliński, diecezja siedlecka). W 1889 roku generał-gubernator sprzeciwił się powrotowi księdza do klasztoru jasnogórskiego 1202. Zmarł w 1892 roku (przed czerwcem) jako administrator parafii Sobieszyn 1203. 8.16. Orłowski Alfred, 1847-1919, wikariusz parafii Łabunie, zarządca (komendarz) kościoła w Komarowie Urodził się 2 lutego 1847 roku, wyświęcony w 1873 roku 1204. Administrator parafii Częstoborowice 1205 (wówczas pow. krasnostawski, -1876-). Wikariusz parafii Stary Zamość 1206 (-1880-ok.11.12.1883). Następnie został mianowany zarządcą (cum cura animarum) kościoła filialnego w Komarowie 1207 (-11.12.1883-ok.18.05.1887, protokolarne przyjęcie filii 26.12.1883). 21 marca 1887 roku generał-gubernator warszawski polecił administratorowi diecezji lubelskiej usunięcie księdza zarządzającego (nadetatowego wikariusza), wówczas ks. Alfreda Orłowskiego 1208. Ksiądz jeszcze 16/28 maja 1887 roku ochrzcił dziecko w Komarowie 1209. Będąc zarazem wikariuszem parafii Łabunie wykonywał prawdopodobnie sporadycznie 1194 Kubicki ½, s. 151. 1195 Spis DL 1881, s. 42. 1196 Kubicki ½, s. 151. 1197 Kubicki ½, s. 152. 1198 PKLG 1885, s. 88; PKLG 1887, s. 91, 94; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/617/0/-/09, k. 38/109, k. 28/83; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/617/0/-/12, k. 38/109, k. 37/108. 1199 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 78, 81; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17, k. 26/77. 1200 Kubicki ½, s. 152. 1201 GW 1892, Nr 152, s. 2. 1202 Kubicki ½, s. 152. 1203 GW 1892, Nr 152, s. 2; Kubicki ½, s. 151. 1204 Spis DL 1906, s. 32; Spis DL 1915, s. 27. 1205 GW 1876, Nr 157, s. 2. 1206 Spis DL 1881, s. 42; PrzeK 1884, Nr 1, s. 6. 1207 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 37-41; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 77; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1883, poz. 156; PrzeK 1884, Nr 1, s. 6; PKLG 1885, s. 91. 1208 KPK T1; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 61, 71, 90; Kubicki 3/2, s. 167; Kubicki ½, s. 166. 1209 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 77; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1884, sygn. 88/614/0/-/14; APZ AKFKomPRŁ, sygn. 88/614/0/-/15; APZ AKFKomPRŁ, sygn. 88/614/0/-/16; APZ AKFKomPRŁ, sygn. 88/614/0/-/17, k. 26/76.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 229 obowiązki w Łabuniach, m.in. chrzcił dzieci (01.06.1884, 24.08.1884, 30.11.1884, 29.10.1885, 08.11.1885, 07.09.1886) 1210. Wikariusz parafii Kock 1211 (-ok. kwiecień 1894), Stara Wieś 1212 (ok. kwiecień 1894-ok. lipiec 1896), Bożego Ciała w Józefowie nad Wisłą 1213 (dekanat nowo-aleksandryjski, czyli puławski, ok. lipiec 1896-1909-). W 1909 roku odznaczony Orderem św. Stanisława 3 0 (wówczas był wikariuszem w Jóżefowie parafia Rybitwy) 1214. Administrator parafii Wszystkich Świętych w Rybitwach 1215 (-1914-; dekanat nowoaleksandryjski, tj. puławski). Proboszcz parafii Gościeradów 1216 (-1919). Zmarł w 1919 roku. 8.17. Skurzyński 1217 (Skórzyński) Stanisław, 1824-1909, komendarz kościoła w Komarowie Urodził się 11 kwietnia 1824 1218 (lub 1825 1219 względnie 1826 roku 1220 ). Syn Marcina i Marianny 1221. Uczył się w Seminarium Duchownym w Lublinie (-1845-; 1 rok) 1222. Wyświęcony w 1850 roku 1223. Wikariusz parafii Łabunie 1224 (-1852-). Proboszcz parafii Wojsławice 1225 (1855, przez krótki okres, informacja do sprawdzenia w innym źródle). Wikariusz parafii Hrubieszów 1226 (-1855-1856). Ojciec chrzestny Augusty Stefanii Natalii Wandy Kalickiej (córki Delfiny z Bratkiewiczów i Michała, ochrzczonej 12.04.1855 w Łabuniach) 1227. W 1861 roku został wybrany z okręgu wyborczego hrubieszowskiego na członka rady powiatu hrubieszowskiego 1228. 22 września 1862 roku został wybrany z rady powiatu hrubieszowskiego na członka delegacji czynszowych 1229. Administrator/proboszcz parafii Uchanie 1230 (-1858-ok. maj 1867; w 1865 roku był jeszcze administratorem). Gubernator lubelski donosił namiestnikowi Królestwa Polskiego 1210 APZ APRŁ, sygn. 88/617/0/-/9, k. 27/84, 36/120, 52/174; APZ APRŁ, sygn. 88/617/0/-/10, k. 62/186, 65/194; APZ APRŁ, sygn. 88/617/0/-/11, k. 34/135. 1211 Gśw 1894, Nr 17, s. 3. 1212 Gśw 1896, Nr 813, s. 6; Gśw 1894, Nr 17, s. 3. 1213 Spis DL 1906, s. 32; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 61; Gśw 1896, Nr 813, s. 6. 1214 Kurier 1909, Nr 89, s. 3. 1215 Spis DL 1915, s. 27. 1216 Baca Aleksander (ksiądz), Ks. Edward Fiołek 1888-1920. Proboszcz parafii Urzędów w latach 1916-1920, Głos Ziemi Urzędowskiej 2012, Urzędów, 2012, s. 97. 1217 Tak się podpisał na akcie, APL APRŁ, Księga małżeństw, 1842-1865, sygn. 35/1863/0/2.2/55, k. 380/25. 1218 Kubicki ½, s. 440; Spis DL 1881, s. 9; Spis DL 1870, s. 51. 1219 Spis DL 1846, s. 63; Spis Dl 1852, s. 22; Spis DL 1856; Spis DL 1864, s. 9; Spis DL 1865, s. 11; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/52, k. 40/22 1220 Spis DL 1906, s. 11. 1221 APL APRKońW, sygn. 35/1846/0/2.4/116, k. 175/83. 1222 Spis DL 1846, s. 63. 1223 Spis DL 1856; Spis DL 1906, s. 11. 1224 Spis DL 1852, s. 22. 1225 Parafia Wojsławice http://www.wojslawice.kuria.lublin.pl/nsk/kaplani.php (v. 12.03.2013). 1226 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/52, k. 40/22; sygn. 35/1863/0/2.1/53, k. 32; Spis DL 1856. 1227 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/52, k. 40/22. 1228 GW 1861, Nr 240, s. 1; KW 1861, Nr 239, s. 1217. 1229 KW 1862, Nr 235, s. 1352. 1230 Spis DL 1864, s. 9; Spis DL 1865, s. 11; Krukowski Henryk (ksiądz), Kapłani w Powstaniu Styczniowym (2), Niedziela (edycja zamojska), Nr 13/2003; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.2/55, k. 380/25; Kubicki ½, s. 440; APL APRUch, sygn. 35/1946/0/2.4/53; APL APRUch, sygn. 35/1946/0/2.4/57; APL APRUch, sygn. 35/1946/0/2.4/50.

230 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie dwukrotnie (08.09.1866, 25.04.1867) o niepoprawności w stosunku do rządu proboszcza parafii Uchanie 1231. Wikariusz parafii Łabunie (1867-1869), sprawujący obowiązki w kościele w Komarowie (ok. 14.07.1867- ok. 06.04.1868) a następnie komendarz kościoła w Komarowie (ok. 06.04.1868-18.08.1869) 1232. Administrator/proboszcz parafii Wożuczyn 1233 (ok. 29.08.1868-ok. 17.08.1872; w 1869 roku był jeszcze administratorem). Administrator parafii Tomaszów 1234 (ok. 17.08.1872-10.11.1887; w 1880 roku był jeszcze administratorem). Dziekan foralny tomaszowski (- 07.10.1869-10.11.1887) 1235. Określany niewłaściwie, jako pierwszy dziekan tomaszowski. Pieczęć 16 Rok 1879. Odcisk pieczęci urzędowej dziekana foralnego tomaszowskiego X.S.S. tj. ks. Stanisława Skurzyńskiego/Skórzyńskiego (Księga urodzeń z 1879 roku). Władze rządowe odwołały go z obowiązków parafialnych w Tomaszowie i przenieśli do Lublina, gdzie miał oczekiwał na posadę 1236. Proboszcz parafii Końskowola 1237 (-listopad 1888-17.05.1909). Członek honorowy Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych (mianowany 21.03.1873) 1238. Członek Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych (-1879-1881-) 1239. Prałat, kustosz Kapituły Kolegiaty Zamojskiej (-1880-1896-; Capitulum Insignis 1231 Kubicki ½, s. 440. 1232 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1867, poz. 56; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1868, poz. 31, 61. 1233 APL APRWoż, sygn. 35/1961/0/2.4/61, k. 83; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zamlub.pl (v. 14.09.2012); APL APRWoż, sygn. 35/1961/0/2.4/62, k. 68; APL APRWoż, sygn. 35/1961/0/2.4/58, k. 18; Spis DL 1870, s. 51. 1234 Spis DL 1881, s. 9; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; GW 1888, Nr 32, s. 2. 1235 Spis DL 1870, s. 51; Spis DL 1881, s. 9; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; GW 1888, Nr 32, s. 2; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1871; APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 8, 18; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 37. 1236 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; GW 1888, Nr 32, s. 2. 1237 GW 1888, Nr 292, s. 1; Spis DL 1897, s. 8; Spis DL 1906, s. 29. 1238 KW 1873, Nr 44, s. 1 1239 Rocznik TORPR 1879, s. XXVI; Rocznik TORPR 1880, s. XXVI; Rocznik TORPR 1881, s. XXVI.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 231 Collegiate Zamoscensis ) 1240. Zmarł 17 maja 1909 roku w Końskowoli. Świadkiem sporządzenia aktu zgonu był m.in. ks. Piotr Kwoczyński. Pochowany na cmentarzu w Końskowoli 1241. 8.18. Sobieszczański Marian, 1867-1933, wikariusz parafii Łabunie urzędujący w kościele filialnym w Komarowie Urodził się 5 (6) sierpnia 1867 roku, wyświęcony w 1895 roku 1242. Wikariusz parafii Józefów (-1902-, pow. biłgorajski). Gubernator lubelski doniósł, w październiku 1902 roku, generałowi-gubernatorowi, że wikariusz parafii Józefów, poświęcił pokarmy wielkanocne prawosławnym oraz o tym, że rozdaje zakazane przez rząd książki religijne. Generalny gubernator nie ukarał księdza 1243. Wikariusz parafii Stary Zamość 1244 (-1905-). Proboszcz parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Łaszczowie 1245 (1907-1909). Wikariusz parafii Łabunie (dekanat zamojski) ze stałym pobytem w kościele filialnym w Komarowie (dekanat tomaszowski; 19.02/04.03.1909-ok.25.05.1920) 1246. Zarządzał kościołem filialnym w Komarowie i prowadził, jako urzędnik stanu cywilnego, księgi metrykalne dla tego kościoła. Administrator parafii Komarów (1918-11.05.1920). Pod jego kierunkiem został wybudowany murowany kościół w Komarowie w latach 1909-1911 1247. Ksiądz odprawiał w czasie świąt wielkanocnych (zapewne w 1909 roku) uroczyste nabożeństwo o pozostanie Chełmszczyzny w granicach Królestwa Polskiego 1248. Proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w Tarnogrodzie 1249 (11.05.1920-1922), Radzięcin 1250 (dekanat szczebrzeszyński, ok. październik 1925). Przeniesiony na etat parafii Czartowiec 1251 (ok. październik 1925-) z prawem zamieszkania w Komarowie. Dziekan dekanatu tarnogrodzkiego (-1920-) 1252 Na emeryturze od 1925 roku. Rezydent w Józefowie Biłgorajskim (-1928-1931-) 1253. Zmarł w 1933 roku 1254. 8.19. Steciński Franciszek, 1830-, dominikanin, zarządzający kościołem w Komarowie Urodził się 2 marca 1830 roku, wyświęcony w 1856 roku 1255. Dominikanin (Ordo 1240 Spis DL 1881, s. 9; GW 1888, Nr 292, s. 1; Spis DL 1897, s. 8; Spis DL 1906, s. 11; APL APRKońW, sygn. 35/1846/0/2.4/116, k. 175/83. 1241 APL APRKońW, sygn. 35/1846/0/2.4/116, k. 175/83. 1242 Spis DL 1931, s. 105; Spis DL 1906, s. 70; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; Spis DL 1915, s. 48; Spis DL 1929, s. 102. 1243 Kubicki ½, s. 223. 1244 Spis DL 1906, s. 70. 1245 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 13.09.2010). 1246 Chełmska, s. 245, 279; Diecezja Zamojsko-Lubaczowskiej http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 24.01.2011); APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1906-1911 (t. VIII), k. 84, 109, 110; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1911-1916 (t. IX), k. 7, 53, 104, 155, 194; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 21, 46, 75, 108; Spis DL 1915, s. 48. 1247 KPK T1. 1248 Kubicki ½, s. 223. 1249 Diecezja Zamojsko-Lubaczowskiej http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 27.12.2010); ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1250 IWL 1925, s. 107; Schematyzm 1925, s. 128; GłL 1925, Nr 280, s. 3. 1251 GłL 1925, Nr 280, s. 3. 1252 KAL 1921, s. 18. 1253 Spis DL 1929, s. 102; Spis DL 1931, s. 105. 1254 Tablica pamiątkowa w kościele. 1255 SpisDKP 1913, s. 83.

232 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Praedicatorum). Kaznodzieja (tzn. z zakonu dominikanów), kooperator 1256 (pomocnik proboszcza) względnie proboszcz 1257 parafii Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie (24.03.1864-30.12.1864). Zarządzający kościołem filialnym w Komarowie 1258 (jednocześnie będąc wikariuszem parafii Łabunie, 18.08.1869-ok.20.02.1874; 18.08.1869 data decyzji konsystorza; 06.10.1869 data protokolarnego przyjęcia obowiązków). Prowadził akta stanu cywilnego kościoła filialnego w Komarowie 1259. 30 stycznia 1880 roku ochrzcił dziecko w kościele w Komarowie 1260. Proboszcz parafii św. Jacka w Horodle (1873?-1876). Prawdopodobnie przeniesiony do diecezji kujawsko-kaliskiej. Duszpasterz parafii Dęby Szlacheckie 1261 (-ok. październik 1889), Kamionacz 1262 (ok. październik 1889-). Administrator parafii Wąsosz (1891-1912-, dekanat częstochowski). 8.20. Szeliga Innocenty, dominikanin, wikariusz parafii Łabunie, komendarz kościoła w Komarowie Przeor klasztoru dominikanów w Lublinie klasztoru księży franciszkanów w Górecku 1263 (listopad 1848-; diecezja lubelska). Ksiądz z zakonu o.o. dominikanów (z klasztoru w Lublinie). Prowincjał ( Provin. ) zakonu, Zgromadzenia Księży Dominikanów w Królestwie (-1852-1857-) 1264. Przeor klasztoru dominikanów w Janowie Lubelskim (-1860-). Zostały wydane drukiem m.in. przemówienia autorstwa ks. Innocentego Szeligi: Kilka słów Przełożonego Księży Dominikanów Lubelskich do Dobrodziejów, Lublin, 1/13 września 1852 oraz Przemówienie w czasie otwarcia i poświęcenia Kaplicy w Kościele św. Trójcy XX. Dominikanów w Krakowie, świeżo odnowionej kosztem JW. Hr. Przeździeckiego, dnia 8 Grudnia 1857, Kraków, 1857 (14 stron) 1265. Komendarz (?) kościoła filialnego w Komarowie 1266 (-1865?-). Wikariusz parafii Łabunie, sprawujący obowiązki w kościele w Komarowie 1267 (-czerwiec-lipiec 1867-). 8.21. Szydoczyński Antoni, 1816-1890, proboszcz parafii Łabunie, dziekan foralny zamojski, tymczasowy bezpośredni zarządca kościoła w Komarowie Urodził się w 1816 roku, syn Mateusza i Agnieszki. W 1839 roku alumn czwartego roku Seminarium Diecezji Lubelskiej. Wyświęcony w 1840 roku 1268. 1256 Cenny dokument, Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 47/2008. 1257 Parafia Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie http://www.krasnobrod-sanktuarium.pl (v. 17.11.2012). 1258 Spis DL 1870, s. 52; AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 18-22; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1874, poz. 15; APL APRŁ, syg. 35/1863/0/2.4/91, k. 1. 1259 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 10-12. 1260 APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1879/1880, sygn. 88/614/0/-/10, k. 2/4. 1261 GW 1889, Nr 285, s. 1. 1262 GW 1889, Nr 285, s. 1. 1263 PamRM 1848, T.16, z.1, s. 80. 1264 Szeliga Innocenty, Kilka słów Przełożonego Księży Dominikanów Lubelskich do Dobrodziejów, ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, poz. 76; Spis DL 1856; KW 1857, Nr 142, s. 760. 1265 Estreicher T4, s. 442. 1266 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 1. 1267 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1867, poz. 46, 54. 1268 Spis DL 1840, s. 69; Spis DL 1846, s. 7; Spis DL 1881, s. 8; APL APRKras, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów, 1890, sygn. 35/1849/0/2.4/108, k. 198/158.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 233 Wikariusz parafii Narodzenia NMP i św. Michała Archanioła w Kurowie 1269 (1841??- 1848). Proboszcz parafii Łabunie 1270 (07.01.1848-ok.01.06.1884; 07.01.1848 instalacja, 20.01.1848 faktyczne objęcie obowiązków; od ok. 24 stycznia 1848 roku podpisywał metryki w Łabuniach), do której należał kościół filialny w Komarowie. Zarządzał kościołem w Komarowie poprzez wikariusza zarządzającego bądź czasowo bezpośrednio 1271 (ok.10.01.1854-ok. 30.05.1855; ok. 05.07.1859-ok. 07.12.1859; 13.01.1860-ok. 22.10.1860; 03.09.1861; ok. 01.01.1863-ok. 29.09.1863; ok. 17.01.1864-ok. 06.04.1868; 09.05.1869-30.08.1869; ok. 18.05.1883-ok. 13.12.1883; przez pewne okresy z innym księżmi). W 1861 roku został wybrany z okręgu wyborczego tomaszowskiego na zastępcę członka rady powiatu hrubieszowskiego 1272. Członek honorowy Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych (mianowany 21.03.1873) 1273. Członek zwyczajny (wpłacający rocznie 6 rs) Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych (-1880-) 1274. Wicedziekan foralny zamojski 1275 (-1864-), dziekan foralny zamojski 1276 (-kwiecień 1866-ok. 20.03.1875-), lubelski 1277 (-08.05.1890). Kanonik Kapituły Katedry Lubelskiej (przed 1880) 1278. Proboszcz parafii św. Franciszka Ksawerego w Krasnymstawie 1279 (1884-1890). Zmarł 8 maja 1890 roku w Krasnymstawie (akt zgonu sporządził wikariusz ks. Jan Górniesiewicz) 1280. Bratanek: Ludwik Szydoczyński (patrz hasło: Szydoczyński Ludwik). 8.22. Trojanowski Augustyn, 1767-1839, proboszcz parafii Łabunie, kanonik Urodził się w 1767 roku we wsi Gorzno (?, pisownia miejscowości nieczytelna) 1281. 1269 Spis DL 1846, s. 7; Parafia Kurów http://kurow.diecezja.lublin.pl/ (v. 12.08.2012). 1270 AAL AKGDL, Fundusze, budowle, cmentarze kościoła filialnego w Komarowie, sygn. 60/IVb/183, k. 1, 29-30, 37-41; Spis DL 1856; Spis DL 1864, s. 14; Spis DL 1870, s. 52; KW 1860, Nr 264, s. 1494; APZ APRŁ: sygn. 35/1863/0/2.1/51 390; sygn. 88/617/0/-/06, k. 55/171; sygn. 88/617/0/-/09, k. 38/109, k. 27/82. 1271 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1854, poz. 1; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1855, poz. 10; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1859, poz. 43, 74; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1860, poz. 2, 53; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1861, poz. 54; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1863, poz. 1, 60; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1868, poz. 30; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1883, poz. 77, 154; APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 12, 13; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 50, 56; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1826-1861, sygn. 35/1864/0/2.2/3, k. 351/17. 1272 GW 1861, Nr 240, s. 2. 1273 KW 1873, Nr 44, s. 1 1274 Rocznik TORPR 1880, s. XXVI. 1275 Spis DL 1865, s. 17. 1276 APL APRWoż, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów, 1872, sygn. 35/1961/0/2.4/62, k. 82; APL AKFKomPRŁ, Księga małżeństw, 1861-1868, sygn. 35/1864/0/2.2/4, k. 68; APL APRŁ, syg. 35/1863/0/2.4/95, k. 82; APL APRŁ, syg. 35/1863/0/2.4/96, k. 17/49. 1277 APL APRKras, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów, 1890, sygn. 35/1849/0/2.4/108, k. 198/158. 1278 Spis DL 1881, s. 8; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1880, sygn. 88/617/0/-/5, k. 143; APL APRKras, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów, 1890, sygn. 35/1849/0/2.4/108, k. 198/158; APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1885, sygn. 88/617/0/-/10, k. 42/124, 48/148, 75/148. 1279 Parafia Krasnystaw http://www.franciszek-ksawery.org/ (v. 09.09.2012); APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1886, sygn. 88/617/0/-/11, k. 19/72. 1280 APL APRKras, Księga urodzeń, małżeństw i zgonów, 1890, sygn. 35/1849/0/2.4/108, k. 198/158. 1281 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/1, k. 1-5; AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-5; Rocznik 1826/27, s. 123; Rocznik 1830, s. 74; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/1, k. 1; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.3/57, k. 105, k. 357/30.

234 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Syn Franciszka (zmarł w Łabuniach) i Agnieszki ze Strzałkowkich (zmarła w Kocku) 1282. Wyświęcony w 1790 roku 1283. Proboszcz [pleban] parafii Łabunie 1284 (-1810-31.03.1839). Bezpośrednio zarządzał kościołem filialnym w Komarowie (-1810-31.12.1830). Urzędnik stanu cywilnego gminy Komarów (-1810-) 1285. Prowadził akta stanu cywilnego kościoła filialnego w Komarowie (1826-31.12.1830). Kanonik gremialny Katedry Lubelskiej (przed 31.12.1827), kanonik Kolegiaty Zamojskiej (przed 31.12.1827) 1286. Egzaminator generalny diecezjalny 1287. Autor książki Kazanie o szczególnych własnościach charakterów niektórych kobiet na pogrzebie Rozalii Kurdwanowskiey, wyd. 1799 1288. Zmarł, w Łabuniach, 31 marca 1839 roku 1289. 8.23. Tylusiński Czesław, 1865-1931, wikariusz parafii Łabunie zarządzający kościołem w Komarowie Urodził się 27 lutego (27 stycznia 1290 ) 1865 roku 1291 (względnie 1863 1292 ). Wyświęcony na subdiakona w 1886 roku 1293 i na księdza 1294 w 1887 roku. Wikariusz parafii Łabunie 1295 (1886-ok. 22.08./03.09.1887-). Będąc wikariuszem parafii Łabunie zarządzał kościołem w Komarowie 1296 (ok.31.05./12.06.1887-ok.22.08./03.09.1887), ponadto zastępował proboszcza parafii Łabunie 1297 (podczas zmiany proboszczów; ok.31.05./11.06.1887- ok.22.08./03.09.1887). 29 lipca 1887 roku gubernator lubelski powiadomił generała-gubernatora, że ksiądz w Łabuniach podczas odpustu św. Antoniego Padewskiego, powiedział m.in.: księża są prześladowani i gnębieni, ks. Narcyz Michalski został niewinnie wypędzany z parafii. 11 sierpnia 1887 roku został ksiądz za to naganne zachowanie skazany na 50 rubli kary 1298. Administrator/proboszcz parafii św. Jadwigi w Mokobodach 1299 (dekanat siedlecki, 1903-1926-, później diecezja podlaska; w 1914 roku był jeszcze administratorem), Czerwona Liwska 1300 (dekanat liwski diecezji podlaskiej, 1926-01.12.1931). 1282 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.3/57, k. 20/289, k. 357/30. 1283 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/1, k. 1-5; AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-5; Rocznik 1826/27, s. 123; Rocznik 1830, s. 74; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.3/57, k. 105. 1284 AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/1, k. 1-5; AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-5; Rocznik 1826/27, s. 123; Rocznik 1830, s. 74; Rocznik 1824, s. 54; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/21-35/1863/0/1/47; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.3/57, k. 20/289, k. 357/30; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.2/54. 1285 APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów, 1810-1811, sygn. 35/1864/0/1/8. 1286 Rocznik 1826/27, s. 123; Rocznik 1830, s. 74; Rocznik 1824, s. 54; APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/1/2, k. 137, 223/56; AAL AKGDL, sygn. 60/IIa/2, k. 1-2; APL APRŁ, syg. 35/1863/0/2.4/59, k. 91. 1287 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.1/50, k. 11/127. 1288 Estreicher. 1289 APL APRŁ, sygn. 35/1863/0/2.3/57, k. 20/289, k. 357/30; Spis DL 1840, s. 96. 1290 Spis DP 1932, s. 108. 1291 Spis DL 1906, s. 97; Schematyzm DP 1921, s. 50; Spis DL 1915, s. 67. 1292 Kubicki ½, s. 273. 1293 GW 1886, Nr 274, s. 5. 1294 Spis DL 1906, s. 97; Spis DL 1915, s. 67. 1295 GW 1886, Nr 274, s. 5; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 82, 109. 1296 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1887, poz. 82, 109; APZ AKFKomPRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/614/0/-/17, k. 26/76, 40/109. 1297 APZ APRŁ, Akta urodzeń, małżeństw, zgonów, 1887, sygn. 88/617/0/-/12, k. 38/109, 54/159. 1298 Kubicki ½, s. 273. 1299 Spis DL 1906, s. 97; Schematyzm 1925, s. 134; Schematyzm DP 1921, s. 50; Schematyzm DP 1932, s. 54. 1300 Schematyzm DP 1932, s. 54.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 235 Zmarł 1 grudnia 1931 roku w Czerwonce Liwskiej 1301. 8.24. Waszkiewicz Seweryn, 1843-, zarządzający kościołem w Komarowie Urodził się w 1843 roku. Alumn 4 roku Seminarium Duchownego Diecezji Lubelskiej (1864) 1302. Wyświęcony w 1866 roku 1303. Proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Hucie Krzeszowskiej 1304 (1868), zarządzający kościołem filialnym w Komarowie 1305 (01.01.1869-ok.09.05.1869). Prowadził akta stanu cywilnego kościoła filialnego w Komarowie (01.01.1869-09.05.1869-) 1306. Administrator parafii Tyszowce 1307 (-1880-). 9. Wykazy proboszczów, administratorów parafii Komarów 9.1. Alfabetyczny wykaz proboszczów, administratorów Tabela 7 Alfabetyczny wykaz proboszczów, administratorów Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie Bącal Władysław 28.05.1993-12.07.1994 Bomba Tomasz 23.06.2008-30.01.2015 Brzyski Tadeusz 02.12.1975-05.02.1979 Bulak Józef 12.04.1984-12.07.1991 Cieślicki Wacław 24.09.1957-02.12.1975 Filip Mieczysław 12.07.1994-22.06.2008 Gajewski Józef 05.02.1979-12.04.1984 Grudzień Leonard 15.04.1993-28.05.1993 Iracki Juliusz Andrzej 27.03.1978-05.02.1979 Kwoczyński Piotr 12.07.1938-24.09.1957 Mastalerz Józef 17.11.1920-1938 Miciuła Jan Władysław 12.07.1991-15.04.1993 Mikulski Witold 05.02.2015-08.03.2015 Nieckarz Franciszek 09.03.2015- Padziński Adam 14.05.1920-16.11.1920 Sobieszczański Marian 1918-11.05.1920 9.2. Chronologiczny wykaz proboszczów, administratorów 1301 Spis DP 1932, s. 108. 1302 Spis DL 1865, s. 19. 1303 Spis DL 1881, s. 40. 1304 Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Hucie Krzeszowskiej http://www.hutakrzeszowska.zamojskolubaczowska.pl/ (v. 13.03.2013). 1305 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 10-12; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 38, 49. 1306 APZ AKFKomPRŁ, Akta zaślubionych, 1868-1881, sygn. 88/614/0/-/2, k. 10-12; APL AKFKomPRŁ, Księga urodzeń, 1868-1872, sygn. 35/1864/0/2.1/2, k. 38, 49. 1307 Spis DL 1881, s. 40.

236 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Tabela 8 Chronologiczny wykaz proboszczów, administratorów L.p. Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie 1 Sobieszczański Marian 1918-11.05.1920 2 Padziński Adam 14.05.1920-16.11.1920 3 Mastalerz Józef 17.11.1920-ok.30.06.1938 4 Kwoczyński Piotr ok. 09.07.1938-24.09.1957 5 Cieślicki Wacław 24.09.1957-02.12.1975 6 Brzyski Tadeusz 02.12.1975-05.02.1979 7 Iracki Juliusz Andrzej 27.03.1978-05.02.1979 8 Gajewski Józef 05.02.1979-12.04.1984 9 Bulak Józef 12.04.1984-12.07.1991 10 Miciuła Jan Władysław 12.07.1991-15.04.1993 11 Grudzień Leonard 15.04.1993-28.05.1993 12 Bącal Władysław 28.05.1993-12.07.1994 13 Filip Mieczysław 12.07.1994-22.06.2008 14 Bomba Tomasz 23.06.2008-30.01.2015 15 Mikulski Witold 05.02.2015-08.03.2015 16 Nieckarz Franciszek 09.03.2015-10. Proboszczowie, administratorzy parafii Komarów 10.1. Bącal Władysław, 1946-2010, proboszcz Urodził się 8 września 1946 roku w Kolonii Łany (parafia Gościeradów, diecezja sandomierska), przy czym data oficjalna urodzin to 10.01.1947 rok 1308. Ukończył Szkołę Podstawową w Mniszkach, a Liceum Ogólnokształcące w Zaklikowie (1964). Ukończył Seminarium Duchowne w Lublinie. Magister historii kościelnej 1309. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk biskupa Piotra Kałwy 14 czerwca 1970 roku 1310. Wikariusz parafii Świerże (nad Bugiem, 1970-1975), Wysokie (koło Krasnegostawu, 1975-1978), Wniebowzięcia NMP w Puławach (nad Wisłą, dawna kaplica Czartoryskich; 1978-1981). Rektor kościoła, w budowie, w Korytkowie Dużym (1981-1983), administrator parafii Matki Bożej Bolesnej Korytków-Bukowa (1983-15.05.1993), proboszcz parafii Komarów (28.05.1993-12.07.1994; 15 maja powierzenie obowiązków, 28 maja protokolarne przejęcie, 30 maja uroczyste wprowadzenie), rezydent w parafii Majdan Sopocki (12.07.1994-), Gościeradów, duszpasterz w diecezji kamieniecko-podolskiej na Ukrainie (1995-1999), wikariusz parafii Horodło (1999-03.01.2001), proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Żulicach (03.01.2001-16.09.2009). Po rozpoznaniu choroby nowotworowej przeszedł na urlop zdrowotny 1311. W parafii Żulice m.in. dokonał remontu kościoła, wzniósł pomnik Jana Pawła II oraz 1308 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2010, s. II; KPK T1; Schematyzm DZL1995, s. 103. 1309 KPK T1. 1310 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2010, s. II; KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 113. 1311 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2010, s. II; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 27.12.2010); ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; Schematyzm DZL 1999, s. 120.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 237 figurę św. Anny w Teratynie 1312. W Komarowie m.in. wymienił instalację elektryczną w kościele 1313. Wieloletni współpracownik tygodnika Niedziela (edycji zamojsko-lubaczowskiej) oraz autorem katechez w Katolickim Radiu Zamość 1314. 3 lutego 2009 roku otrzymał nagrodę Semper Fidelis dla osób współpracujących z KRZ 1315. Zmarł 10 lutego 2010 roku w Gościeradowie. Pochowany 12 lutego 2010 roku na cmentarzu parafialnym w Gościeradowie. Mszy pogrzebowej przewodniczył biskup Wacława Depo 1316. 10.2. Bomba Tomasz Witold, 1957-2015, proboszcz Zdjęcie 162 Rok 2013, 13 października. Ks. proboszcz Tomasz Witold Bomba (foto ks. Jacek Rak). Urodził się 13 lutego 1957 roku w Kraśniku Fabrycznym. Syn Jana i Janiny z Kaliszów małżonków Bomba zamieszkałych w Urzędowie-Bęczynie. Ojciec syn Jana i Apolonii. Matka córka Franciszka i Bronisławy (ur. 22.06.1919, zm. 05.06.1994 w Kraśniku). Bracia Stanisław (ur. w 1939), Zdzisław 1317 (zm. 7 września 1944 roku w Urzędowie-Bęczynie, mając 12 dni; akt zgonu sporządził ks. proboszcz parafii Urzędów Jan Łazicki, wcześniejszy wikariusz parafii Łabunie). Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Kraśniku Fabrycznym. Studiował na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie (1976-1982). W 1982 roku uzyskał tytuł magistra teologii na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie. W dniu 5 marca 1981 roku przyjął święcenia diakonatu a 12 czerwca 1312 Proc Marzena, Miłość zwycięży wszystko, Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 11/2010, s. IV- V. 1313 KPK T1. 1314 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2010, s. II. 1315 Litwin Anna, Służyć prawdzie, to służyć człowiekowi, Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2009, s. IV. 1316 Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 08/2010, s. II. 1317 APRUrzędów 1944, k.112/68; źródło wskazał Mateusz Skórzewski.

238 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1982 roku w Katedrze Lubelskiej przyjął święcenia kapłańskie. Wikariusz parafii św. Wojciecha w Wąwolnicy (1982-1984), św. Rodziny w Lublinie (1984-1985). Dokument 8 Rok 1984, 2 lipca. Apostolskie błogosławieństwo dla ks. Tomasza Bomby (z archiwum ks. Tomasza Bomby). Wikariusz parafii św. Agnieszki w Lublinie (1985-1987), św. Pawła w Lublinie św. Pawła (1987-25.06.1988), Ośrodka Duszpasterskiego bł. Alberta w Puławach (25.06.1988-), Mełgiew (-02.08.1991). Rektor (na prawach proboszcza) Samodzielnego Ośrodka Duszpasterskiego w Liśniku Dużym, następnie proboszcz parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Liśniku Dużym (diecezja lubelska a następnie sandomierska, parafia Gościeradów, 02.08.1991-25.09.1993).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 239 Dokument 9 Rok 1988, 25 czerwca. Mianowanie, przez biskupa lubelskiego Bolesława Pylaka, ks. Tomasza Bomby wikariuszem Ośrodka Duszpasterskiego bł. Alberta w Puławach (z archiwum ks. Tomasza Bomby). Pieczęć 17 Rok 1992. Odcisk pieczęci urzędowej parafii Liśnik Duży i pieczęci ks. proboszcza tej parafii ks. Tomasza Bomby (z archiwum ks. Tomasza Bomby).

240 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Dokument 10 Rok 1991, 2 sierpnia. Mianowanie, przez biskupa lubelskiego Bolesława Pylaka, ks. Tomasza Bomby rektorem Samodzielnego Ośrodka Duszpasterskiego w Liśniku Dużym (z archiwum ks. Tomasza Bomby). Wikariusz parafii św. Barbary w Tarnobrzegu (25.09.1993-28.05.1994). Pomocnik dyrektora Archiwum Diecezjalnego w Sandomierzu (28.05.1994-09.03.1995). Wikariusz parafii Grabowiec (wrzesień 1996-21.06.2002), Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu (21.06.2002-19.06.2008). Kapelan Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w Zamościu (19.06.2006-23.06.2008). Nauczyciel Publicznej Szkoły Podstawowej w Liśniku Dużym (gmina Gościeradów, 01.09.1992-31.08.1993), Liceum Ogólnokształcącego w Grabowcu (1997-1999), Szkoły Podstawowej w Grabowcu i Gimnazjum w Grabowcu (z chwilą jego powstania, 01.09.1997-31.08.2002). Ukończył kurs Intel-Nauczanie ku przyszłości. Uzyskał stopień nauczyciela mianowanego (27.06.2002). Otrzymał m.in. nagrodę Dyrektora Zespołu Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu (2001). 3 lipca 2002 roku został inkardynowany do Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej. Duszpasterz środowisk twórczych przy Kurii Archidiecezji Lubelskiej (1987) 1318. Wicedyrektor Katolickiego Radia Zamość i zastępca redaktora naczelnego Niedzieli Zamojsko-Lubaczowskiej (19.06.2002-27.10.2006; mianowany przez biskupa zamojskolubaczowskiego Jana Śrutwę). Redaktor naczelny Niedzieli Zamojsko-Lubaczowskiej (27.10.2006-03.12.2013). 1318 Duszpasterstwo Środowisk Twórczych http://www.dst.mkw.pl/ (v. 03.06.2009).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 241 Zdjęcie 163 Rok 2010, 29 kwietnia. Komarów-Osada. Ks. proboscz Tomasz Witold Bomba (zdjęcie ze zbiorów ks. Tomasza Bomby). Otrzymał medal redaktora naczelnego ogólnopolskiego tygodnika Niedziela za twórcze podejście do pracy dziennikarskiej i zaangażowanie w dziele ewangelizacji oraz stułę kapłańską, którą ofiarował dla parafii w Komarowie (17.09.2011) 1319. 1319 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 03.06.2009).

242 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Dokument 11 Rok 2011, 17 września. Dylom przyznania medalu. Członek założyciel Stowarzyszenia Krzewienia Kultury Medialnej im. Jana Pawła II w Zamościu (03.02.2007) 1320. Proboszcz parafii św. Trójcy w Komarowie-Osadzie (23.06.2008-30.01.2015). Wicedziekan dekanatu Tyszowce (30.09.2010-20.08.2014; mianowany przez biskupa Wacława Depo), dziekan dekanatu Tyszowce (20.08.2014-30.01.2015; mianowany przez biskupa Mariana Rojka). Kapelan ludzi pracy na terenie diecezji zamojsko-lubaczowskiej (07.11.2014-30.01.2015) 1321. Dokument 12 Rok 2010, 30 września. Mianowanie ks. proboszcza Tomasza Bomby na wicedziekana dekanatu Tyszowce. 11 listopada 2011 roku został mianowany, przez biskupa diecezji zamojskolubaczowskiej Wacława Depo, kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej Zamojskiej. 1320 Stowarzyszenie Krzewienia Kultury Medialnej im. Jana Pawła II w Zamościu http://www.skkm.zam-lub.pl/ (v. 22.09.2010) 1321 Dokumenty mianowania.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 243 Dokument 13 Zmarł 30 stycznia 2015 roku w Komarowie-Osadzie. Ciało zmarłego zostało wniesione do świątyni parafialnej w Komarowie 3 lutego 2015 roku o godz. 15 00.

244 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 164 Rok 2015, 3 lutego. Trumna z ciałem kanonika Tomasza Witolda Bomby w kościele parafialnym św. Trójcy w Komarowie-Osadzie. Msza św. żałobna pod przewodnictwem biskupa diecezjalnego Mariana Rojka została odprawiona 3 lutego 2015 roku o godz. 18 00 w kościele parafialnym w Komarowie. Msza św. pogrzebowa pod przewodnictwem biskupa diecezjalnego Mariana Rojka została odprawiona 4 lutego 2015 roku w kościele parafialnym w Komarowie. Poniżej podajemy teksty wypowiedzi księży podczas mszy św. pogrzebowej. -//- Wstęp, Bp Marian Rojek Śp. ks. Kanonik Tomasz Bomba przeżył 58 lat życia, 33 lata kapłaństwa. Jako wikariusz w parafiach Wąwolnica, Lublin św. Rodziny i św. Agnieszki, Puławy św. Brata Alberta, Mełgiew, Grabowiec, Zamość Katedra, posługiwał także w Liśniku Dużym i w Sandomierzu. Jako kapelan sióstr franciszkanek misjonarek Maryi służył im przez dwa lata i od siedmiu lat jako proboszcz tu w Komarowie. Był redaktorem naczelnym Niedzieli zamojskolubaczowskiej przez wiele lat, wicedyrektorem Katolickiego Radia Zamość, od trzech miesięcy kapelanem ludzi pracy w naszej diecezji oraz wicedziekanem, i od pięciu miesięcy dziekanem dekanatu Tyszowce. To ziemskie życie jest nam dane po to, żebyśmy doszli do Chrystusa i śp. ks. Tomasz realizując swoje powołanie tak czynił. Śmierć dana jest nam po to, żebyśmy spotkali

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 245 Chrystusa miłosiernego i sprawiedliwego, a wieczność po to, żebyśmy Go na wieki posiadali i uwielbiali. I teraz właśnie w wieczności wyraża się najgłębszy sens życia i kapłańskiego posługiwania śp. Ks. Kan. Tomasza Bomby. Ale wiemy, że w skutek ludzkiej skłonności do grzechu wszyscy popełniamy słabości i dlatego przed najświętszym Bogiem nikt z nas nie jest bez winy. Chcemy teraz złożyć za naszego zmarłego brata kapłana Tomasza ofiarę eucharystyczną jako zadośćuczynienie za jego grzechy. Prosimy Boga, aby go oczyścił od wszelkiej winy, dopuścił społeczności świętych i pozwolił kontemplować oblicze Bożej Matki w której był tak rozkochany. Kazanie, ks. kan. Edmund Andrzej Boryca z archidiecezji lubelskiej (proboszcz parafii św. Maksymiliana Marii Kolbe w Zezulinie) Czcigodni Ks. Biskupi, Drodzy Kapłani, Przyjaciele śp. Ks. Tomasza, Rodzino pogrążona w żałobie, Bracia i Siostry. Śp. Ks. Tomaszu, przeżywamy dziś ostatnie z Tobą spotkanie. Doskonale wiemy, że to ostatnie z Tobą spotkanie jest najmocniejsze i najważniejsze ze wszystkich, bo ma ono miejsce przy trumnie, której wieko ozdobione symbolami kapłaństwa kielichem i stułą okrywa Twoje doczesne szczątki. Śp. Ks. Tomku, najmocniejsze spotkanie z przyjacielem dokonuje się zawsze przy trumnie. Jakimi słowami wypowiedzieć to ostatnie z Tobą spotkanie. Z całą pewnością słowami wielkopostnej pieśni żal duszę ściska, serce żałość czuje. Żal duszę ściska bo przeżyłeś zaledwie 58 lat, serce żałość czuje, bo lata Twojego życia nie dobiegły do tej liczby, którą wskazuje Biblia mówiąc, że miarą życia ludzkiego jest lat siedemdziesiąt, osiemdziesiąt, gdy jesteśmy mocni. Śp. Ks. Tomaszu, jakimi słowami wypowiedzieć to nagłe odejście Twoje spośród nas, z pośród nas kapłanów, ze wspólnoty kościoła zamojskiego i z tej wspólnoty, którą tworzą parafianie Komarowa. Wybrałem słowa poety Jana Kochanowskiego, ks. Tomku wielkieś nam pustki uczynił w domu naszym, w kościele, w kapłaństwie, w Komarowie. Wielkieś nam pustki uczynił tym zniknieniem swoim, tak nagłym, tak nieoczekiwanym. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było. Jedną duszą tak wiele ubyło. Teraz wszystko umilkło, tylko żałość człowieka ujmuje. Ks. Tomku, czy widzisz łzy spływające z naszych oczu, czy słyszysz mocne bicie naszych serc? Tylko żałość człowieka ujmuje, bo jedną Twoją duszą tak wiele ubyło. Dlaczego, dlaczego tak wiele ubyło tym nagłym zniknieniem Twoim? Spróbuję na to pytanie odpowiedzieć przywołując na pamięć kilka wydarzeń z Twojego i naszego kapłaństwa i naszej, jako kolegów z roku święceń, wspólnej drogi do kapłaństwa. Najpierw wspomnę wydarzenie z pierwszych dni naszego pobytu w seminarium duchownym w Lublinie. Sądzą, że to wydarzenie, które rozegrało się na początku naszej drogi do kapłaństwa w roku 1976 stało się inspiracją w duszpasterskiej posłudze Twojej, ks. Tomku, ale też nas Twoich kolegów, zwłaszcza kolegów, czy przede wszystkim, kolegów z roku święceń. To było tak naprawdę pierwsze seminaryjne kazanie, wyjątkowe, i sceneria tego kazania była wyjątkowa. Nasz ojciec duchowny o. Józef Zbiciak zorganizował dla nas wyjazd do Kazimierza nad Wisłą. Był wtedy piękny, słoneczny, jesienny dzień. Po Kazimierzu oprowadzał nas, wtedy jeszcze młodziutki kapłan, a dziś zasłużony dla diecezji lubelskiej, budowniczy trzech kościołów, w tym największego w Lublinie kościoła św, Rodziny ks. Kan. Ryszard Jurak, późniejszy Twój proboszcz, ks. Tomku. Właśnie ks. Ryszard zachęcił

246 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie nas, abyśmy wtedy zobaczyli kazimierski wiatrak. Wiatrak ten stał się przyczyną do wyjątkowego kazania, które ciągle mam w pamięci, i jak mówiłem przed chwilą, kazanie to zrodziło fundament dla wielu pięknych dzieł kapłańskich, które ks. Tomku realizowałeś w swoim życiu i sądzę, że wielu z nas, Twoich kolegów, realizuje. Otóż na skrzydłach tego wiatraka wyryto łacińskie słowa: Exegi monumentum aere perennius", gdy tylko nasze oczy zatrzymały się na tych słowach nasz współbrat w drodze do kapłaństwa, dziś profesor KUL, ks. Alfred Wierzbicki natychmiast wykrzyknął: to Horacy!, żyjący na kilka stuleci przed Chrystusem napisał te słowa i zaczął recytować ten fragment po polsku, a brzmi on tak: Pomnik trwalszy stworzyłem niźli w spiżu ryty, królewskim sterczy czołem nad piramid szczyty. Ani zgubne ulewy, ani Akwilony nie zdołają go skruszyć,, ni bieg wieków, ja nie umrę cały. A wtedy nasz ojciec duchowny, o. Józef Zbiciak mówi tak: macie zostawić po swoim kapłaństwie pomnik, pomnik, którego nie zniszczą wiejące wiatry, Akwilony, ani ulewy, ani bieg wieków czyli upływ czasu. Pomnik, czyli coś, co pozostanie po was dla przyszłych pokoleń, a przez to będziecie mogli mówić Ja nie umrę cały. Kościół, który zbudujesz będzie mówił o Tobie nie umrzesz cały. Jeżeli będziesz dobrym katechetą nie umrzesz cały, słowo Boże, które będziesz starannie i z mocą głosił wyda owoce nie umrzesz cały. Tak pracuj w kapłaństwie, byś nie umarł cały. Sądzę, że ta scena rozbudziła w nas potrzebę poszukiwania pięknego kapłaństwa i sądzę, że ks. Tomasz starał się nie tylko poszukiwać pięknego kapłaństwa, ale na poszczególnych etapach duszpasterskiej pracy je realizować. Dlatego, moi drodzy, bardzo uprawnione jest pytanie: dlaczego tak wiele ubyło tym nagłym zniknieniem Twoim ks. Tomaszu. Byłeś kapłanem zdolnym, Bóg dał Ci wiele talentów z których korzystał cały kościół. Mamy nadzieję, że dzięki temu nie umierasz cały. Ks. Tomku, proszę nie obrażaj się na mnie, ale Twoje nazwisko Bomba współgra ze zdolnościami, które zgromadził w Twoim sercu Pan Bóg. Byłeś prawdziwą bombą talentów, bombą energii. Najpierw z mocą pięknie głosiłeś słowo Boże przez wiele lat. Zapisałeś się w naszej pamięci jako ktoś, kto kochał posługę głoszenia słowa Bożego, tym się wyróżniałeś. Dam przykład z życia wzięty. Gdy byłeś jeszcze młodziutkim księdzem zaproszono Cię do Katedry Lubelskiej, abyś głosił rekolekcje przed odpustem Matki Bożej Płaczącej, 3 lipca. Rozmawiałem wtedy z grupką młodzieży z Piask, byłem wtedy na parafii w Piaskach. Ta młodzież uczestniczyła w tych rekolekcjach. Pytam ich kto głosi, młodzież odpowiada: jakiś młodziutki ks. Tomasz, ale proszę księdza jak on głosi, z mocą, jego słowa przenikają do głębi umysł, poruszają serce, on mówi nie tylko ustami, ale całym sobą. Gdy schodzi z ambony jest cały spocony. Te rekolekcje to prawdziwa bomba, na takie czekaliśmy. Ks. Tomaszu, mówiłeś pięknie, jako wikariusz w tylu parafiach lubelskiej archidiecezji, jako rekolekcjonista i od lat tutaj na ziemi zamojskiej. Choć nie umierasz cały, to jednak Twoją duszą tak wiele ubyło. Wspomnę ks. Tomku, Twoją posługę w mediach: w KRZ i w prasie katolickiej. Tę służbę również pokochałeś. Z pasją oddawałeś się radiu, a zwłaszcza tygodnikowi Niedziela. To była cząstka Twojego życia, Twojego kapłaństwa. Przytoczę w tym momencie świadectwo Kapłana, misjonarza z Kamerunu, ks. Stanisława Stanisławka, który dla KRZ udzielał kilka razy wywiadu. Po rozmowie z Toba ks. Tomku powiedział: Jak ten Tomek pragnął by radio katolickie docierało do każdego ludzkiego serca. Jak on pragnął, by prasę katolicką czytano w każdym domu. Ks. Tomku, taki byłeś. Jedną Twoją duszą tak wiele ubyło. Ks. Tomaszu, ostatnie lata Twojego życia przyszło Ci spędzić tu w Komarowie. Tak

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 247 niedawno tu przyszedłeś, tak niedawno zostałeś dziekanem dekanatu Tyszowce. Zaledwie trzy lata temu celebrowaliśmy tutaj przy tym ołtarzu 30-lecie naszego kapłaństwa. Włączyłeś nasz jubileusz w piękne Nabożeństwo Fatimskie, które tutaj w Komarowie zaprowadziłeś. Wtedy odkryliśmy u Ciebie coś, co z pewnością najpełniej wyrażało Twoją kapłańską osobowość. Gdy prowadziłeś nabożeństwo, gdy spoglądałeś niejako w twarz Panu Jezusowi i naszej Pani Maryi, glos Ci się łamał, łzy płynęły z Twoich oczu, z trudem powstrzymywałeś płacz. Rozmawiałeś tak, jakbyś załatwiał jakąś ważna sprawę z kimś dla Ciebie najważniejszym. Nie wstydziłeś się tego płaczu. Był kościół pełen kapłanów i ludzi, nie odkładałeś ważnej rozmowy z Panem na jutro, na pojutrze, za rok, bo wiedziałeś, że życie może napisać nieprzewidywalny scenariusz wydarzeń i może nie dać już szansy na szczerą rozmowę z łezką w oku, na szczerą rozmowę z Twoim Panem i Bogiem. Nie naśladowałeś niepoprawnego poety, który pisał: jeszcze się kiedyś rozsmucę, jeszcze do Ciebie powrócę, Chrystusie, bo doskonale wiedziałeś, że to jeszcze kiedyś może nie nadejść. Bracie i Siostro, kiedy ostatnio płakałeś, płakałaś rozmawiając z Panem. Nie czekaj, aż Pan zapłacze nad Tobą. Uroń łzę pierwszy, uroń łzę pierwsza, jak Twój proboszcz. Ks. Tomaszu pragnąłeś tego byś nie umarł cały, i by Komarów nie umarł cały. Kochałeś Komarów i chciałeś tu pozostawić najwięcej śladów Swojego kapłaństwa. Dlatego te łzy w Twoich oczach, gdy rozmawiałeś z Panem. Ks. Tomaszu nie sposób wypowiedzieć wszystkiego co łączymy z Twoim imieniem. W ciągu niespełna 33 lat Twojego kapłaństwa przełożeni, którzy widzieli Twoje talenty powierzali Ci przecież bardzo wiele funkcji. Już w seminarium nasi nieocenieni wychowawcy: ks. rektor prof. Franciszek Greniuk, ówczesny w-ce rektor, a dziś już emerytowany biskup zamojski ks. bp Jan Śrutwa, ojcowie duchowni ks. dr Józef Zbiciak, nieżyjący już ks. dr Stanisław Mojek, oraz nasi ówcześni prefekci ks. prof. Czesław Krakowiak, wtedy prefekt a dziś biskup pomocniczy lubelski ks. bp Mieczysław Cisło, oraz ks. prof. Edward Walewander powierzali Ci wiele funkcji w seminarium. Byłeś dziekanem seminaryjnym, ale też otrzymałeś wtedy w tamtych latach niesamowicie ważną funkcję. Miałeś przygotować i przygotowałeś oprawę dekoracyjno plastyczną wielkiego wydarzenia jakim była koronacja figury Matki Bożej Kębelskiej. Ks. Tomaszu nie sposób wypowiedzieć wszystkiego. Jedną Twoją duszą tak wiele ubyło. Ale to ostatnie z Tobą spotkanie, to nie tylko nasze łzy, ból i rozpacz, to nade wszystko, moi drodzy, nasza nadzieja. A dla nas, dla nas kapłanów najważniejsze i najmocniejsze słowa na ostatnie spotkanie z Przyjacielem kapłanem, to słowa najwyższego kapłana Chrystusa, słowa, które padły w dzisiejszej Ewangelii: Ojcze w Twe ręce powierzam ducha mojego. Bóg nie jest Bogiem umarłych lecz żywych. Razem z Tobą ks. Tomaszu powierzamy dzisiaj, teraz, w tym momencie Bogu Twoje życie i Twoje kapłaństwo, Twoją miłość do Pana i Twoją obecność zbyt krótką pośród nas. Razem z Tobą składamy w ręce Niebieskiego Ojca to co w naszym odczuciu było Twoim szczególnym darem. Twoje umiłowanie słowa Bożego. Twoje zatroskanie o Kościół, o świątynię, o lud boży, ale powierzamy też Twój i nasz lęk bym nie umarł cały. Ks. Tomaszu mamy nadzieje, że teraz mówisz do nas: Niech się nie trwoży serce wasze, idę do domu Ojca, na wieczną liturgię, twarzą w twarz z moim Panem. Idę tam gdzie Bóg ociera każdą łzę, a jego dotyk koi jak pocałunek matki. Żyj w pokoju.

248 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Wkrótce pozostałe wypowiedzi: ks. kan. prof. dr hab. Alfred Marek Wierzbicki (kolega z roku ks. Tomka), ks. kan. proboszcz parafii św. Mikołja w Urzędowie Edward Kozyra, ks. wikariusz komarowski Andrzej Zdunek, ks. proboszcz parafii św. Józefa w Biłgoraju Michał StanisławBudzyński, ks. dyrektor Katolickiego Radia Zamość i redaktor odpowiedzialny Niedzieli zamojsko-lubaczowskiej Krystian Bordzań. -//- Po mszy św. ciało zmarłego kapłana zostało złożone na cmentarzu parafialnym w Komarowie. Zdjęcie 165 Rok 2015, 4 lutego. Trumna z ciałem ks. kanonika Tomasza Witolda Bomby spoczęło w kaplicy cmentarnej (cmentarz parafialny, Komarów-Osada). Chcielibyśmy się jeszcze raz pochylić nad tajemnicą odejścia naszego Przyjaciela, ale też nad jego kapłańską drogą 1322. Przyjaciel, dawny proboszcz grabowiecki, a zarazem ówczesny przełożony ks. Tomasza, ks. kanonik Stanisław Michał Budzyński pisze: Drogi ks. Tomku, jest nam bardzo smutno. Ale my, ludzie wiary, trochę Ci zazdrościmy. Nie musisz już wierzyć, wszystko stało się jasne. Skończyły się zmagania z problemami codzienności. Nie będzie już pożegnań i powitań, ale już tylko trwanie w Miłości na zawsze. Nie pomyślałem nigdy, że będziemy patrzeć na Twoją trumnę. Ale Jezus już nieraz pozmieniał ludzkie plany. ( ). Pięknymi, kleryckimi ścieżkami szedłeś ku kapłaństwu, wspierany przez 1322 Budzyński Stanisław Michał (ksiądz), W dniu imienin zamiast życzeń modlitwa i pamięć dla śp. Księdza Tomasza Bomby, Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 11/860, s. V.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 249 charyzmatycznego kapłana ks. Bacę, wielkiego patriotę. Uczył on Ciebie, jak kochać Boga i służyć umiłowanej Ojczyźnie. Ileż entuzjazmu i radości było u początku Twojej drogi kapłańskiej! Pragnąłeś nawrócić, jeżeli nie cały świat, to przynajmniej Waszych parafian w Wąwolnicy. I znowu przy Twoim boku kapłan z klasą, ks. Gorajek. Zobaczysz niebawem, jak trudne jest to zadanie, jak bardzo trzeba się zmagać ze sobą, z trudną rzeczywistością, która nas otacza, jak trudno realizować wielkość i moc, którą wpisał Tobie Jezus w serce kapłańskie 12 czerwca 1982 r. Dziękujemy Ci razem z parafianami Grabowca za Twoją piękną, owocną i radosną posługę w latach 1996-2002. Dzisiaj pozostaje nam modlitwa za Ciebie i zapisana w sercu pamięć serdeczna, pamięć naszego towarzyszenia przez prawie 19 lat, Twego zmagania o cudowny kształt kapłaństwa. Cieszyliśmy się z Twoich działań duszpasterskich. Tak wielkie bogactwo jest w tym, co zrobiłeś. Jaka cudowna jest mozaika Twoich posług to zwyczajne, parafialne prace i te o wymiarze diecezjalnym. Przygoda redaktorska z Katolickim Radiem Zamość, Audycje W duchu nadziei. Dzięki Tobie mogliśmy posłuchać tylu wspaniałych ludzi i delektować się Twoim radosnym, ciepłym, radiowym głosem. Matka Katedra przyjmuje cię na kilka lat. I znowu piękna, oddana praca z rożnymi grupami i wspólnotami. Praca w naszych diecezjalnym mediach. Pamiętasz tamten czerwcowy dzień i pełne żalu słowa: Co ja będę robił u sióstr?. Szybko pokochałeś to miejsce i kobiety na zawsze oddane Jezusowi. Zacząłeś realizować swoje marzenia naukowe. Otoczony modlitwą i ciepłem Domu na Żdanowskiej wkrótce mogłeś wyśpiewać: To były piękne dni. 23 czerwca 2008 r. nie myślałeś, że zaślubisz na całą wieczność to miejsce, gdzie posłał Cię bp Wacław Depo, i że w Komarowie pozostaniem na zawsze, oczekując zmartwychwstania w swoje mogile, w kaplicy cmentarnej, którą z takim smakiem odnowiłeś. Twoje imię zapisało się w sercach parafian. Myślę, że ku pamięci potomnym pojawi się tablica na ścianie świątyni, z której chciałeś zrobić perełkę. Za kilka miesięcy pierwsze nabożeństwo fatimskie w VII Roku Wielkiej Nowenny. My tutaj, na ziemi. Ty w Domu Ojca. Trudno będzie Twojemu następcy podjąć to wezwanie, ale myślę, że go życzliwie będziesz wspomagał. Zawsze przecież lubiłeś pomagać ludziom. Powiedz nam, ks. Tomku, że Maryja jest o wiele piękniejsza od jej cudownych figur i wizerunków, które znamy na ziemi. Jedno miejsce jest, gdzie spotkamy się wszyscy razem pewnego dnia/zobaczymy Ją, otoczymy w krąg i radośnie zaśpiewamy tak./ Fatimska Maryja, cudowna Maryja, łaskami słynąca Maryja, Fatimska Maryja, Maryja. z miłości powstałeś i w miłość obrócisz Przyjaciel ks. Stanisław Michał Budzyński Byłeś kapłanem zdolnym. Bóg dał Ci wiele talentów, z których korzystał cały Kościół. Mamy nadzieję, że dzięki temu nie umierasz cały. Księże Tomku proszę, nie obrażaj się na mnie, ale Twoje nazwisko Bomba współgra ze zdolnościami, które zgromadził w Twoim sercu Pan Bóg. Byłeś prawdziwą bombą talentów, bombą energii. Najpierw z mocą pięknie głosiłeś słowo Boże przez wiele lat. Zapisałeś się w naszej pamięci jako ktoś, kto kochał posługę głoszenia słowa Bożego. ( ) Chcemy Ci podziękować przede wszystkim za to, że wielokrotnie potwierdzałeś, jak bliskie są Ci media diecezjalne zarówno Katolickie Radio Zamość jak i Niedziela Zamojsko- Lubaczowska. To dzięki Twoim staraniom mogliśmy transmitować nabożeństwa Drogi Krzyżowej ulicami Zamościa, a później nabożeństwa fatimskie z tutejszego kościoła.

250 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Mogliśmy poznawać znakomite postacie, które dzieliły się na naszej antenie swoim świadectwem wiary. Poprzez swoją służbę i oddanie wszystkiego Bogu pokazywałeś, że to praca jest dla człowieka, a nie człowiek dla pracy. Jeszcze nie tak dawno, bo w ubiegły czwartek wziąłeś udział w nagraniu radiowym dotyczącym przywrócenia pamięci o bitwie pod Komarowem. Chciałeś, by żywa pozostała pamięć o tych konkretnych ludziach, którzy do tego doprowadzili. Wyraziłeś im wdzięczność na odwagę i umiłowanie małej Ojczyzny, jaką jest Komarów. ( ) W rozmowie z dziennikarzami Katolickiego Radia Zamość wyraziłeś też radość z poznania w tutejszej parafii tak wielu świętych ludzi, którym jak sam przyznałeś niejednokrotnie nie dorastałeś do pięt. Cieszyłeś się, że w tej świątyni codziennie odmawiamy jest Różaniec i że tak wielu ludzi uwierzyło, że Różaniec jest dla nich ratunkiem. Twoja szczerość i zaangażowanie, oddanie się w pełni Bogu i Pani Fatimskiej z pewnością niejednemu z tutaj obecnych przypomni, że warto czynić dobrze i mówić o tym zarówno w radiu, na łamach prasy, ale też wszędzie tam, gdzie żyjemy. Księże Tomaszu, dziękujemy za wszystko, a pamięć o Tobie pozostanie w naszych sercach! 1323. Siostra Alicja Kaca FMM wspomina ks. Tomasza: ( ) Podczas swojej 2-letniej posługi kapłańskiej [we wspólnocie Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w Zamościu] głosił każdego dnia krótką homilię, powiedziałabym mocą Ducha Świętego i z wielką siłą przekonania. ( ) Głosił nie tylko słowem, ale całym sobą. Miał tę zdolność pochylania się nad każdym człowiekiem, potrafił współczuć, żywo reagował na ludzkie cierpienie 1324. Siostra Teresa Patrzek FMM wspomina ks. Tomasza: ( ) Zapamiętałam go, jako wrażliwego i ojcowskiego kapłana. ( ) Mimo wielu zajęć ks. Tomasz pamiętał o DPS [Domie Pomocy Społecznej prowadzonej przez siostry FMM] co roku ogłaszał zbiórki płodów rolnych, za co jesteśmy mu bardzo wdzięczne o zobowiązane do modlitwy, także za mieszkańców parafii Komarów, którzy dzielili się owocami swojej pracy 1325. 10.3. Brzyski Tadeusz, 1929-2006, proboszcz Urodził się 16 marca 1929 roku w Kolonii Ostrówek. Uzyskał maturę w Liceum Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim. Następnie uczęszczał do Seminarium Duchownego w Lublinie. Święcenia kapłańskie przyjął 20 lutego 1955 roku w Lublinie 1326. Wikariusz parafii Tarnogród (1955-1958), Łopiennik (1958-1962), Kraśnik (1962-1965), św. Anny Matki NMP w Lubartowie (1965-1970) 1327. Proboszcz parafii Narodzenia NMP w Księżomierzy (1970-02.12.1975), Komarów (02.12.1975-05.02.1979; przy czym od 27.02.1978 na parafii był jeszcze administrator J. Iracki; 05.02.1978 protokół przekazania parafii), MB Królowej Aniołów w Brzeżnicy Bychawskiej (1979-1980) oraz Narodzenia NMP w Księżomierzy (1980-28.06.1999). Od 28 czerwca 1999 roku na emeryturze, zamieszkiwał w Księżomierzy 1328. W Komarowie m.in. dokończył budowę plebanii i rozpoczął ankrowanie kościoła 1329. 1323 Godzisz Małgorzata, Byłeś prawdziwą Bombą talentów!, Niedziela (edycja zamojsko-lubaczowska), Nr 7/856, s. II-III. 1324 Godzisz Małgorzata (red.), Gorliwy kapelan ks. Tomasz Bomba, Niedziela (edycja zamojskolubaczowska), Nr 9/858, s. V. 1325 Godzisz Małgorzata (red.), Gorliwy kapelan ks. Tomasz Bomba, Niedziela (edycja zamojskolubaczowska), Nr 9/858, s. V. 1326 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); Klejny Piotr, Jubileusz ks. Tadeusza Brzyskiego, Niedziela (edycja lubelska), Nr 12/2005. 1327 Spis DL 1966, s. 144; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1328 KPK T1; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1329 KPK T1; Osuch UTP, s. 3.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 251 Nazwany przez arcybiskupa Bolesława Pylaka słodkim prałatem, ze względu na zamiłowanie do pszczół 1330. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej w Lublinie i Kapituły Katedralnej w Zamościu 1331. Zmarł 8 listopada 2006 roku w Kraśniku. 10 listopada 2006 roku został pochowany na cmentarzu parafialnym w Księżomierzy 1332. 10.4. Bulak Józef, 1909-1997, administrator, proboszcz Zdjęcie 166 Ks. Józef Bulak (zdjęcie z KPK T 1). Urodził się 15 stycznia 1909 roku w Sułowie. Uczęszczał do szkoły w Radecznicy i do Seminarium Duchownego w Lublinie. Święcenia kapłańskie otrzymał 19 czerwca 1937 roku z rąk biskupa Mariana Leona Fulmana 1333. Wikariusz parafii Krasnystaw, prefekt w Krasnymstawie (1937-) 1334. W czasie wojny, 9 lutego 1942 roku zostaje aresztowany. Był więziony w obozie przejściowym w Izbicy, na Zamku Lubelskiem, w obozie Auschwitz-Birkenau (przywieziony transportem z 21 czerwca 1942 roku, nr obozowy 40361), obozie Buchenwald (12.03. 1943-), Dachau (styczeń 1945-29.04.1945). Następnie był kapelanem wojskowym we Włoszech i Anglii. Do Polski wrócił w 1947 roku. Pracował w parafiach: Potok Wielki (1947), Kraśnik Stary (1947-1949), Tomaszów Lubelski (1949-1959) 1335. Proboszcz parafii Dzierzkowice (dekanat Kraśnik, 1959-12.04.1984), administrator i proboszcz parafii Komarów (12.04.1984-12.07.1991; 17.04.1984 protokół przekazania parafii; od 18.11.1987 proboszcz). Następnie przeszedł na emeryturę i został rezydentem na parafii Komarów 1336. Instalacja ks. proboszcza w parafii Komarów nastąpiła 19 kwietnia 1984 roku 1337. W Komarowie przeprowadził odwodnienie kościoła i zainstalował gaz na plebanii 1338. Był 1330 Klejny Piotr, Jubileusz ks. Tadeusza Brzyskiego, Niedziela (edycja lubelska), Nr 12/2005. 1331 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1332 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1333 Osuch UTP, s. 4; Wojda, s. 47; Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau : http://pl.auschwitz.org.pl/ (v. 09.01.2011). 1334 Spis DL 1938, s. 32. 1335 Wojda, s. 47; Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau : http://pl.auschwitz.org.pl/ (v. 09.01.2011). 1336 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 87; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 89. 1337 KPK T1. 1338 Osuch UTP, s. 4.

252 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie jednym z inicjatorów obchodów bitwy pod Komarowem. 19 czerwca 1997 roku obchodził 60-lecie święceń kapłańskich. Uroczysta msza św. została odprawiona w mieszkaniu jubilata 1339. Zmarł 1 sierpnia 1997 roku na plebanii. Mszę św., żałobną, celebrował biskup diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jan Śrutwa a kazanie wygłosił ks. kanonik Janusz Krzak (były wikariusz ks. Bulaka, dziekan z Siedliszcza archidiecezja lubelska). 2 sierpnia 1997 roku został pochowany w rodzinnym grobowcu w Tworyczowie 1340. Zdjęcie 167 Rok 1997, 2 sierpnia. Pogrzeb ks. Józefa Bulaka (zdjęcie z KPK T 1). 10.5. Cieślicki Wacław, 1911-1977, administrator, proboszcz 1339 KPK T1. 1340 KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 253 Zdjęcie 168 Rok 1962, 24 czerwca. Ks. proboszcz Wacław Cieślicki (fragment zdjęcia ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził się 9 listopada 1911 roku w Urzędowie 1341. W 1938 roku jako diakon był alumnem na V roku Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie 1342. Wyświęcony w 1938 roku 1343. Prefekt w Gimnazjum w Lubartowie 1344. Proboszcz parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Nabrożu 1345 (1947-24.09.1957), administrator parafii Komarów 1346 a następnie proboszcz (24.09.1957-02.12.1975; 30.09.1957 protokół przekazania parafii; proboszcz parafii po 1961 roku). W Komarowie, z ofiar parafian odmalował główny ołtarz, wnętrze kościoła oraz rozpoczął budowę nowej plebanii 1347. Proboszcz parafii Narodzenia NMP w Księżomierzy 1348 (02.12.1975-20.06.1977). Zdjęcie 169 Ks. proboszcz Wacław Cieślicki (ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). Zmarł 20 czerwca 1977 roku. Pochowany na cmentarzu w Księżomierzy koło Kraśnika 1349. 10.6. Gajewski Józef, proboszcz, 1933-2007 1341 KPK T1; Spis DL 1938, s. 21. 1342 Spis DL 1938, s. 21. 1343 Spis DL 1966, s. 190. 1344 KPK T1. 1345 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Nabrożu http://nabroz.parafia.info.pl/ (v. 21.08.2013). 1346 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), k. 80. 1347 KPK T1; Osuch UTP, s. 3. 1348 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1349 Tablica pamiątkowa w kościele.

254 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 170 Rok? Ks. Józef Gajewski na audiencji u papieża Jana Pawła II (zdjęcie ze zbiorów Krystyny i Leszka Bryków). Urodził się 18 marca 1933 roku w Błojcach (parafia Potok Wielki, diecezja sandomierska). Święcenia kapłańskie przyjął 19 kwietnia 1959 roku w Lublinie 1350. Wikariusz parafii Rozesłania Świętych Apostołów w Chełmie (1959), Chodel (1959-1961), Horodło (1961-1965), Wniebowzięcia NMP w Milejowie (1965-1969) 1351. Proboszcz parafii Świeciechów (1969-styczeń 1979), Komarów (05.02.1979-12.04.1984) oraz św. Stanisława BM i św. Marii Magdaleny w Dzierzkowicach (12.04.1984-21.06.2003; dekanat kraśnicki w archidiecezji lubelskiej). 21 czerwca 2003 roku złożył rezygnację z urzędu proboszcza, która została przyjęta. Został przeniesiony w stan emerytalny z zamieszkaniem w Dzierzkowicach 1352. Instalacja ks. proboszcza w parafii Komarów nastąpiła 18 lutego 1979 roku. W Komarowie wykonał m.in. remont organistówki, przeprowadził ankrowanie kościoła, malowanie kościoła, pokrył miedzianą blachą kościół, zakupił metalowy katafalek, wybudował dwa punkty katechetyczne 1353. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej w Lublinie i Kapituły Katedralnej w Zamościu 1354. Zginął 12 marca 2007 roku w wypadku drogowym w okolicach Wilkołaza. 15 marca 2003 roku został pochowany na cmentarzu parafialnym w Dzierzkowicach 1355. 10.7. Grudzień Leonard, tymczasowy administrator Administrował parafią Komarów po śmierci proboszcza Jana Miciuły do czasu 1350 Spis DL 1966, s. 150; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1351 KPK T1; Spis DL 1966, s. 150; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1352 KPK T1; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń, 1980-1985 (t. XXIII), k. 88. 1353 KPK T1. 1354 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1355 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 255 przejęcia obowiązków przez nowego proboszcza Władysława Bącala (15.04.1993-28.05.1993). Patrz hasło Grudzień Leonard w rozdziale: wikariusze, rezydenci. 10.8. Filip Mieczysław, 1979-, proboszcz Święcenia kapłańskie otrzymał 17 czerwca 1979 roku 1356. Proboszcz parafii Jarosławiec (-12.07.1994), Komarów (12.07.1994-22.06.2008), Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu (od 23.06.2008) 1357. W Komarowie m.in. pomalował kościół, rozpoczął montaż witraży 1358. 10.9. Iracki Juliusz Andrzej, 1948-, administrator, zastępował ks. proboszcza Tadeusza Brzyskiego Urodził 20 maja 1948 roku. Magister teologii. Święcenia kapłańskie otrzymał 15 czerwca 1972 roku 1359. Administrator parafii Komarów (27.03.1978-05.02.1979, zastępował proboszcza ks. Tadeusza Brzyskiego) a następnie wikariusz parafii Komarów (05.02.1979-). Prawdopodobnie przed nominacją na administratora był także wikariuszem 1360. Rozpoczął ankrowanie kościoła i wykonał zasilanie elektryczne kościoła od transformatora znajdującego się na placu plebanii 1361. Proboszcz parafii Matki Bożej Królowej Polski w Żulinie (28.06.1999-21.10.2003), św. Apostołów Piotra i Pawła w Kraśniczynie (21.10.2003-) 1362. Kanonik honorowy Kapituły Katedry Lubelskiej 1363. 10.10. Kwoczyński Piotr, 1871-1965, proboszcz Urodził się 25 (28 1364 ) czerwca 1871 roku [w Podborczu], wyświęcony 6 stycznia 1894 roku 1365. Wikariusz parafii Krasnobród (-ok. lipiec 1896), Górecko (ok. lipiec 1896) 1366. W 1906 roku był resisentes sine offinio 1367. Studiował na Uniwersytecie we Fryburgu (Szwajcaria), biegle władał siedmioma językami 1368. Doktor filozofii 1369. Autor publikacji: Psałterz Karpińskiego i jego stosunek do Psałterza Kochanowskiego, Lublin 1907. Członek rzeczywisty Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności (-1902-1906-) 1370. Wikariusz parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika i św. Marii Magdaleny w Dzierzkowicach 1371 (-1908-1915), przy czym rezydował przy kościele filialnym Narodzenia 1356 Schematyzm DZL 1995, s. 105, 114. 1357 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); Schematyzm DZL 1995, s. 87. 1358 KPK T1. 1359 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1360 KPK T1; APRKom, Księga urodzeń, 1977-1980 (t. XXII), k. 34, 53. 1361 KPK T1. 1362 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1363 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 29.11.2012). 1364 Spis DL 1915, s. 37. 1365 Spis DL 1931, s. 70; Osuch UTP, s. 3; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1366 Gśw 1896, Nr 813, s. 6. 1367 Spis DL 1906, s. 114. 1368 Osuch UTP, s. 2. 1369 Spis DL 1931, s. 70. 1370 Rocznik LTD 1902, s. 111; Rocznik LTD 1903, s. 103; Rocznik LTD 1904, s. 111; Rocznik LTD 1905 (dział: Lista członków rzeczywistych i ofiarodawców Lubelskiego Towarzystwa), s. 9; Rocznik LTD 1906 (dział: Lista członków rzeczywistych i ofiarodawców Lubelskiego Towarzystwa), s. 9. 1371 Spis DL 1915, s. 36.

256 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie NMP w Księżomierzy 1372 (-1908-1911-; prowadził akta stanu cywilnego). Wikariusz parafii Włostowice 1373 (-maj 1909-; wówczas był świadkiem sporządzenia aktu zgonu ks. Piotra Skurzyńskiego, zm. w Końskowoli). Proboszcz 1374 (1911-1912), Zaklików 1375 (-1920-), św. Bartłomieja Apostoła w Łopienniku 1376 (1922-1931), Podwyższenia Krzyża św. w Horyszowie Polskim 1377 (1931-1938), św. Trójcy w Komarowie 1378 (ok. 09.07.1938-24.09.1957). Następnie zostaje rezydentem w parafii Komarów. Wygłosił kazanie podczas uroczystości, 13 czerwca 1916 roku - w dzień św. Antoniego, poświecenia cerkwi w Radecznicy i ponownego jej oddania bernardynom 1379. Dziekan dekanatu zaklikowskiego (-1920-) 1380. Jako proboszcz w Łopienniku, w 1929 roku, wykonał parkan wokół kościoła 1381. Prowadził wykłady na Uniwersytecie Powszechnym w Horyszowie Polskim (-1932- ) 1382. W okresie okupacji hitlerowskiej zostaje wysiedlony z parafii Komarów, przebywa przez pewien czas za drutami i następnie tuła się po obcych kątach. Po około półtora roku tułaczki powraca do Komarowa (14.12.1942-12.08.1944) 1383. Proboszcz dokonuje remontu kościoła w Komarowie po zniszczeniach wojennych. Z jego inicjatywy parafianie ufundowali do kościoła dwa dębowe boczne ołtarze, wymalowali wnętrze kościoła oraz wykonali schody do kościoła od strony drogi. Buduje kaplicę cmentarną i ogradza cmentarz 1384. W styczniu 1954 roku obchodził uroczystość diamentowego jubileuszu kapłaństwa. W uroczystościach wziął udział biskup lubelski Piotr Kałwa 1385. W 1955 roku zostaje mianowany prałatem in facto przez ordynariusza diecezji 1386. W 1961 roku, podczas pogrzebu ks. Władysława Białowolskiego, uległ wypadkowi. Otrzymał godność kanonika honorowego kapituły zamojskiej 1387. Zmarł 30 września 1965 roku 1388. Został pochowany w kaplicy cmentarnej w Komarowie 1389. 10.11. Mastalerz 1390 Józef, 1884-1950, proboszcz 1372 Księga urodzeń kościoła w Księżomierzy. 1373 APL APRKońW, sygn. 35/1846/0/2.4/116, k. 175/83. 1374 Strona internetowa http://dzierzkowicemoje.pl (v. 28.11.2013). 1375 KAL 1921, s. 19. 1376 Historia parafii św. Bartłomieja w Łopienniku zawieszony w kościele w Łopienniku (rękopis); IWL 1925, s.104; Schematyzm 1925, s. 126b. 1377 Spis DL 1931, s. 70; KPK T1; Spis DL 1938, s. 98; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 279/66; APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), k. 79. 1378 Spis DL 1931, s. 70; KPK T1; IWL 1925, s.104; Spis DL 1938, s. 98; Schematyzm 1925, s. 126; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 279/66; APRKom, Księga urodzeń, 1955-1958 (t. XVII), k. 79. 1379 KDSan 1916, Nr 7/8, s. 108. 1380 KAL 1921, s. 19. 1381 Historia parafii św. Bartłomieja w Łopienniku zawieszony w kościele w Łopienniku (rękopis). 1382 KL 1932, Nr 78, s. 2. 1383 KPK T1; Mysłakowski; Wojda, s. 36-37; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1384 KPK T1. 1385 Osuch UTP, s. 3. 1386 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1387 Tablica pamiątkowa w kościele. 1388 Tablica pamiątkowa w kościele; Spis DL 1966, s. 214. 1389 KPK T1. 1390 Mastelarz wg Kaczmara, s. 84.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 257 Zdjęcie 171 Ks. proboszcz Józef Mastalerz (zdjęcie ze zbiorów Marii Wróblewskiej, zam. w Biłgoraju). Urodził się 16 marca 1884 roku. W 1906 roku ukończył Seminarium Duchowne w Lublinie, wyświęcony w 1906 roku 1391. Wikariusz parafii Pawłów 1392 (-1908-1910), proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Kryłowie 1393 (styczeń 1910-czerwiec 1910), wikariusz parafii Grabowiec 1394 (1910-1912). Administrator parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Łaszczowie 1395 (1912-ok. marzec 1919; dekanat tomaszowski), św. Anny w Gródku 1396 (ok. marzec 1919-ok. październik 1920). Proboszcz parafii Świętej Trójcy w Komarowie 1397 (17.11.1920- ok.30.06.1938, rezygnacja z probostwa; dekanat tomaszowski), Znalezienia Krzyża Świętego w Mokremlipiu 1398 (1938-), Narodzenia NMP i Świętego Sebastiana w Krasieninie 1399 (- 16.04.1950). W 1908 roku ksiądz (wówczas wikariusz parafii Pawłów, powiat chełmski w guberni lubelskiej) udzielił ślubu kobiecie, którą wcześniej jako niepełnoletnią prawosławną proboszcz tej parafii przyłączył do katolicyzmu. W 1911 roku śledztwo w tej sprawie zostało umorzone ze względu na przedawnienie 1400. Z jego inicjatywy w kościele w Komarowie została położona posadzka, zamocowane 1391 Schematyzm 1925, s. 129; Kaczmara, s. 84; Spis DL 1931, s. 92; Spis DL 1906, s. 116. 1392 Kubicki 1/2, s. 147-148. 1393 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 24.01.2011); Kronika Parafii Kryłów http://www.krylow.info/kronikaparafialna.html (v. 24.01.2011). 1394 Kaczmara, s. 84; Kubicki 1/2, s. 147-148; Spis DL 1931, s. 92. 1395 Kubicki 1/2, s. 147-148; Spis DL 1915, s. 47; ZLub 1919, Nr 143, s. 2; GłL 1920, Nr 283, s. 3. 1396 Kubicki 1/2, s. 147-148; Spis DL 1931, s. 92; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 13.09.2010); Parafia Świętej Anny w Gródku http://www.grodek.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); GłL 1920, Nr 283, s. 3. 1397 Schematyzm 1925, s. 129; Spis DL 1929, s. 90; Spis DL 1938, s. 91; AAL AKGDL, Akta Kurii Biskupiej Lubelskiej, sygn. 61/IVb/42, k. 1-10; APRKom, Księga urodzeń, 1925-1938 (t. XI), k. 279/65. 1398 Kaczmara, s. 84; Kubicki 1/2, s. 147-148; Spis DL 1931, s. 92; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 13.09.2010); Parafia Świętej Anny w Gródku http://www.grodek.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1399 Według relacji ks. Jana Osucha. 1400 Kubicki 1/2, s. 147-148.

258 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie balustrady przy prezbiterium i na chórze oraz zainstalowane organy 1401. Prowadził wykłady na Uniwersytecie Niedzielnym przy 7-klasowej Publicznej Szkole Powszechnej im. H. Sienkiewicza w Komarowie (-1932-) 1402. 3 maja 1932 roku został udekorowany Krzyżem Zasługi 1403. Zmarł 16 kwietnia 1950 roku w Krasieninie (koło Garbowa). Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Krasieninie. Na nagrobku znajduje napis DOBRY PASTERZ 1404. Rodzice: Maria Magdalena (zmarła 01.08.1925 roku, żyła 64 lata), Józef (zmarł 21.04.1925 roku, żył 68 lat); pochowani na cmentarzu w Komarowie 1405. 10.12. Miciuła Jan Władysław, 1928-1993, proboszcz Urodził się 20 października 1928 roku w Łopienniku Górnym, syn Władysława i Bodny Stanisławy z domu Karapuda. Wyświęcony w 1956 roku 1406. Wikariusz parafii św. Anny Matki NMP w Kijanach 1407 (dekanat łęczyński, 1964-1966). Proboszcz parafii Rzeplin (do 17.06.1991), Komarów (12.07.1991-15.04.1993, 17 czerwca powierzenie obowiązków, 12 lipca przyjęcie parafii) 1408. Wygłosił kazanie na uroczystości poświęcenia sztandaru 9 P.P. Armii Krajowej Ziemi Zamojskiej, które odbyły się 18 sierpnia 1991 roku w Krynicach 1409. Otrzymał godność kanonika. Zmarł na niewydolność układu krążenia, 15 kwietnia 1993 roku w Rzeplinie. Został pochowany 17 kwietnia 1993 roku w kaplicy cmentarnej w Komarowie 1410. 10.13. Mikulski Witold, administrator parafii Komarów Proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Dubie (). Administrator parafii Świętej Trójcy w Komarowie, po śmierci ks. proboszcza Tomasza Bomby do czasu ustanowienia nowego proboszcza tejże parafii (05.02.2015-08.03.2015). 10.14. Nieckarz Franciszek, proboszcz parafii Komarów 1401 Osuch UTP, s. 5; AAL AKBL, Inwentarz kościoła w Komarowie, sygn. 61/IVb/42, k. 1-10. 1402 KL 1932, Nr 68, s. 3. 1403 KL 1932, Nr 127, s. 4. 1404 Relacja ks. Jana Osucha. 1405 Osuch UTP, s. 2. 1406 KPK T.; Spis DL 1966, s. 149. 1407 Spis DL 1966, s. 149. 1408 KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1409 KPK T1. 1410 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 98.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 259 Zdjęcie 172 Rok 2015, 15 sierpnia. Ks. prałat dr Franciszek Nieckarz (Komarów, wprowadzenie na urząd proboszcza). Proboszcz parafii Udrycze (1999-01.06.2002). Rektor Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej (01.06.2002-09.03.2015). Proboszcz parafii Komarów (09.03.2015-; 15.03.2015-wprowadzenie na urząd przez biskupa zamojsko-lubaczowskiego Mariana Rojka). Członek Rady Kapłańskiej Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie (06.09.2007- ). Członek Kolegium Konsultorów Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej (11.08.2002-06.09.2007; 06.09.2007-). 10.15. Padziński Adam, 1866-1942, proboszcz parafii Komarów Urodził się 14 listopada 1866 (1869 1411 ) roku, wyświęcony w 1900 roku 1412. Wikariusz parafii katedralnej w Lublinie 1413 (-1906-), Fajsławice 1414 (-1908-ok. luty 1909, tj. do decyzji zwolnienia z pełnionych obowiązków). W 1908 roku był jednym z założycieli spółdzielni spożywczej w Fajsławicach. Wikariusz kościoła (nieparafialnego) św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Lublinie 1415 (-1914-). Proboszcz parafii św. Ignacego Loyoli w Niemcach 1416 (1919-1920), Komarów 1417 (14.05.1920-16.11.1920; zwolniony z pełnienie obowiązków proboszcza), Gródek 1418 (-maj 1923), [planowany: Majdan Stary 1419 (maj 1923-)], Siennica Różana 1420 (maj 1923-), Szpikołosy 1421 (1927-1928-), św. Jana Chrzciciela w Trzęsinach (17.07.1929-05.04.1930), Narodzenia NMP w Otroczu 1422 (wówczas dekanat janowski diecezji lubelskiej, obecnie dekanat modliborzycki diecezji sandomierskiej, 1930-14.08.1942). 1411 1412 Spis DL 1906, s. 15; Spis DL 1938, s. 62; Spis DL 1915, s. 16. 1413 Spis DL 1906, s. 15. 1414 GłW 1909, Nr 77, s. 2 1415 Spis DL 1915, s. 16. 1416 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1417 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1916-1925 (t. X), k. 137/165 (w księdze urodzeń podpisał się pod aktem z dnia 15.11.1920); GłL 1920, Nr 283, s. 3. 1418 GłL 1923, Nr 135, s. 3. 1419 GłL 1923, Nr 135, s. 3. 1420 GłL 1923, Nr 162, s. 3. 1421 Spis DL 1929, s. 0, 61. 1422 Spis DL 1938, s. 62; Diecezja sandomierska http://www.sandomierz.opoka.org.pl/ (v. 01.12.2012).

260 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Członek rzeczywisty Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności (-1902-1906-) 1423. 14 sierpnia (?) 1942 roku został rozstrzelany przez Niemców 1424. Imię i nazwisko księdza widnieje na tablicy pamiątkowej w Archikatedrze w Lublinie w części rozstrzelanych księży przez Niemców 1425. 11. Wykazy wikariuszy, rezydentów parafii Komarów (od 1920 roku) 11.1. Alfabetyczny wykaz wikariuszy, rezydentów Tabela 9 Alfabetyczny wykaz wikariuszy, rezydentów Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie Bełz Stanisław czerwiec 2000-20.06.2001 Bruśniak Leszek 23.06.1993-20.06.1994 Brzozowski Józef Gabriel lipiec 1964-lipiec 1967 Brzyski Adam -19.12.1984 Cybulski Henryk ok. 08.07.1926-ok. 01.08.1926 Górski Waldemar 18.06.1994-2000 Grudzień Leonard 22.02.1992-06.12.1993 Gzik Franciszek 1948-1949 Iracki Juliusz 18.02.1979 - Kiciński Stanisław 25.08.2003-19.06.2006 Kogut Władysław 16.12.1961-lipiec 1964 Kościelski Franciszek Grzegorz 18.06.2003-25.08.2003 Kruk Paweł Piotr lipiec 2009-20.08.2014 Krupiński Jan czerwiec 1975-24 grudnia 1976 (około) Kulik Zbigniew Stanisław 23.12.1986-grudzień 1989 Kurzępa Henryk 1947-1948 Maciejko Tadeusz 26.06.2010- Maleszyk Andrzej Wacław grudzień 1987- Markut Franciszek lipiec 1952-18.07.1957 Mroczek Stanisław 19.12.1984-grudzień 1987 Oszust Marian około wrzesień 1991-16.02.1992 Proc Edward 20 czerwca 1977-marzec 1978 (prawdopodobnie) Słowik Stanisław Sobczuk Piotr 19.06.2006-czerwiec 2007 1423 Rocznik LTD 1902, s. 113; Rocznik LTD 1903, s. 103; Rocznik LTD 1904, s. 111; Rocznik LTD 1905, s. 9; Rocznik LTD 1906, s. 9; 1424 Tablica pamiątkowa Ofiary hitlerowskiego okrucieństwa więzień i obozów koncentracyjnych: Lublin- Zamek, Oranienburg, Dachau, Buchenwald, Oświęcim, miasta, osady i wsie diecezji lubelskiej w latach okupacji 1939-1945 w Katedrze w Lubinie; Diecezja sandomierska http://www.sandomierz.opoka.org.pl/ (v. 01.12.2012). 1425 Tablica pamiątkowa Ofiary hitlerowskiego okrucieństwa więzień i obozów koncentracyjnych: Lublin- Zamek, Oranienburg, Dachau, Buchenwald, Oświęcim, miasta, osady i wsie diecezji lubelskiej w latach okupacji 1939-1945 w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty Lubinie.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 261 Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie Szewczak Sławomir 20.06.2001-czerwiec 2003 Urban Jan -maj 1951-1952 Walas Józef lipiec 1967-czerwiec 1968 Wawrzyszuk Stanisław czerwiec 1968-czerwiec 1975 Wojtasiewicz Karol 1905- Zaburko Marcin 2007-lipiec 2009 Zdunek Andrzej 20.08.2014- Zięba Kazimierz grudzień 1989-około wrzesień 1991 11.2. Chronologiczny wykaz wikariuszy, rezydentów Tabela 10 Chronologiczny wykaz wikariuszy, rezydentów Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie Wojtasiewicz Karol 1905- Cybulski Henryk ok. 08.07.1926-ok. 01.08.1926 Kurzępa Henryk 1947-1948 Gzik Franciszek 1948-1949 Urban Jan - maj 1951-1952 Markut Franciszek lipiec 1952-18.07.1957 Kogut Władysław 16.12.1961-lipiec 1964 Brzozowski Józef Gabriel lipiec 1964-lipiec 1967 Walas Józef lipiec 1967-czerwiec 1968 Wawrzyszuk Stanisław czerwiec 1968-czerwiec 1975 Krupiński Jan czerwiec 1975-24 grudnia 1976 (około) Proc Edward 20 czerwca 1977-marzec 1978 (prawdopodobnie) Iracki Juliusz 18.02.1979- Brzyski Adam -19.12.1984 Mroczek Stanisław 19.12.1984-grudzień 1987 Kulik Zbigniew Stanisław 23.12.1986-grudzień 1989 Maleszyk Andrzej Wacław grudzień 1987- Słowik Stanisław Zięba Kazimierz grudzień 1989-około wrzesień 1991 Oszust Marian około wrzesień 1991-16.02.1992 Grudzień Leonard 22.02.1992-06.12.1993 Bruśniak Leszek 23.06.1993-20.06.1994 Górski Waldemar 18.06.1994-2000 Bełz Stanisław czerwiec 2000-20.06.2001 Szewczak Sławomir 20.06.2001-czerwiec 2003 Kościelski Franciszek Grzegorz 18.06.2003-25.08.2003 Kiciński Stanisław 25.08.2003-19.06.2006

262 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Nazwisko i imię/imiona Okres pracy w Komarowie Sobczuk Piotr 19.06.2006-czerwiec 2007 Zaburko Marcin 2007-lipiec 2009 Kruk Paweł Piotr lipiec 2009-20.08.2014 Maciejko Tadeusz 26.06.2010- Zdunek Andrzej 20.08.2014-12. Wikariusze, rezydenci parafii Komarów Na stanowisku wikariusza był vacat co najmniej w latach: 1896; 1918-1925, 1928, 1931, 1938, 24.12.1976-19.06.1977,?-1945 1426. Wikariusze pomagali ks. proboszczowi w pracach duszpasterskich a także w nauczaniu religii. Po świętach wielkanocnych w 1977 roku do pomocy ks. proboszczowi przyjeżdżał co niedzielę ks. Jan Kasprowicz (student historii sztuki na KUL-u, pochodzący z diecezji gnieźnieńskiej) 1427. Od 23 grudnia 1986 roku do 7 grudnia 1993 roku, z pewnymi przerwami, było na parafii dwóch wikariuszy 1428. 12.1. Bełz Stanisław, 1971-, wikariusz Urodził się w 1971 roku 1429. Pochodzi z parafii św. Anny w Gródku. W 1995 roku był na IV roku Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie 1430. Święcenia kapłańskie otrzymał 7 czerwca 1997 roku 1431. Wikariusz parafii św. Michała Archanioła i MB Nieustającej Pomocy w Werbkowicach 1432 (1997-1999-), św. Trójcy w Komarowie 1433 (czerwiec 2000-20.06.2001). Wikariusz, administrator a następnie proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Dachnowie 1434 (20.06.2001-27.10.2006, proboszcz 27.10.2006-19.08.2011). Proboszcz parafii Najświętszego Serca Jezusa w Biszczy (19.08.2011-). 12.2. Bruśniak Leszek, 1968-, wikariusz 1426 Schematyzm 1925, s. 129; Spis DL 1929, s. 90; Spis DL 1931, s. 92; Spis DL 1938, s. 91; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1427 KPK T1. 1428 KPK T1. 1429 Schematyzm DZL 1999, s. 67. 1430 Schematyzm DZL 1995, s. 27. 1431 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1432 Schematyzm DZL 1999, s. 67. 1433 KPK T2; Decyzje personalne w 2001 roku. 1434 Decyzje personalne w 2001 roku; Decyzje personalne z 27.10.2006; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); Schematyzm DZL 2008, s. 46.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 263 Zdjęcie 173 Rok 2012, 15 sierpnia. Antoniówka. Ks. Leszek Bruśniak (zdjęcie ze zbiorów parafii). Urodził się dnia 29 stycznia 1968 roku w Tomaszowie Lubelskim 1435. Pochodzi z Łaszczowa. Ukończył W 1987 roku zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym w Tomaszowie Lubelskim (matura w 1987) 1436. W 1987 roku rozpoczął studia na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, jako alumn Wyższego Seminarium Diecezji Lubelskiej 1437. W maju 1993 roku złożył egzamin magisterski na podstawie pracy Historia religii w ujęciu polskich autorów marksistowskich po II wojnie światowej napisanej pod kierunkiem ks. prof. dr hab. Mariana Ruseckiego 1438. 29 maja 1993 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jana Śrutwy 1439. Studiował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie (Hiszpania, czerwiec 1995-1999) 1440. W 1999 roku obronił pracę doktorską Aplicaciones de la Analogia en la metafisica (Aplikacje analogii w metafizyce), której promotorem był prof. dr José Luis Rodríguez Fernández 1441. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (23.06.1993-20.06.1994), Matki Boskiej Królowej Polski w Zamościu (20.06.1994-05.06.2002) 1442. 5 czerwca 2002 roku uzyskał pozwolenie na pracę w archidiecezji Pampeluna 1443. Proboszcz parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Rzeplinie (). Asystent w Katedrze Filozofii Prawa na Wydziale Zamiejscowym Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim (01.10.2007-) 1444. 12.3. Brzozowski Józef Gabriel, 1940-, wikariusz 1435 KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1436 KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1437 KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1438 KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1439 Schematyzm DZL 1999, s. 120; KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1440 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); Schematyzm DZL 1995, s.103. 1441 KUL http://www.kul.pl (v. 21.12.2012). 1442 KPK T1; Kopia nominacji z 23.06.1993; Schematyzm DZL 1995, s. 90. 1443 Decyzje personalne. 1444 KUL (v. 21.12.2012).

264 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 174 Rok 1967, 28 maja. Ks. Józef Brzozowski (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził w 1940 roku w Bartłomiejowicach (parafia Wąwolnica), święcenia kapłańskie otrzymał 31 maja 1964 roku 1445. Magister teologii 1446. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (lipiec 1964-lipiec 1967), Michów, Świdnik. Proboszcz parafii w Piotrawinie (1981-22.01.1989), Świętego Ducha w Poniatowej (11.01.1989-30.06.2010). Dziekan dekanatu opolskiego (1998-2003). Rezydent w Poniatowej (od 01.01.2010) 1447. Honorowy kanonik Kapituły Lubelskiej i Kapituły Zamojskiej 1448. 12.4. Brzyski Adam, 1953-, wikariusz Urodził w 1953 roku w Lubartowie, święcenia kapłańskie otrzymał 17 czerwca 1979 roku 1449. Magister teologii 1450. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (-19.12.1984) 1451. Proboszcz parafii Świętego Bazylego w Świerszczowie (1994-18.08.2003), Matki Bożej Ostrobramskiej w Wierzbicy (18.08.2003-01.08.2010), Świętego Bartłomieja w Łopienniku (01.08.2010-) 1452. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Kolegiackiej w Chełmie (24.03.2005) 1453. 12.5. Cybulski Henryk, 1892-, czasowo zastępował proboszcza Urodził się 9 września 1892 roku, święcenia kapłańskie otrzymał w 1915 roku 1454. Wikariusz parafii Nawrócenia św. Pawła w Lublinie 1455 (-1917-1918-), Narodzenia NMP i św. Michała Archanioła w Kurowie 1456 (1919). Prefekt szkół w Tomaszowie 1445 Zahajkiewicz ALHA, s. 546; Spis DL 1966, s. 190. 1446 Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1447 KPK T1; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 06.01.2011); Parafia Świętego Ducha w Poniatowej http://www.parafia.poniatowa.pl (v. 06.01.2011); Spis DL 1966, s. 190; Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1448 Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1449 Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1450 Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1451 KPK T1. 1452 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 22.01.2011); Zahajkiewicz ALHA, s. 546. 1453 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1454 Spis DL 1931, s. 42. 1455 KAL 1918, s. 92; KAL 1919, s. 58. 1456 Parafia Kurów http://kurow.diecezja.lublin.pl/ (v. 12.08.2012).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 265 Lubelskim 1457 (zapewne zamieszkiwał przy parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim, 1924-1926) i wówczas zastępował ks. proboszcza Józefa Mastalerza (ok. 08.07.1926-ok. 01.08.1926) 1458. Rektor kościoła św. Katarzyny w Zamościu 1459 (1926-1928-; parafia kolegiacka Zamość). Prefekt szkół w Zamościu 1460 (1926-1931-), Krasnymstawie 1461 (1933-1938-). Kapelan WP (01.06.1919-1925-) 1462. Kapelan powstania warszawskiego. Od 1959 roku na emeryturze, zamieszkiwał w Domu Diecezjalnym w Lublinie, przy ulicy Ogrodowej 12 1463. Kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Lubelskiej (odzn. 1952) 1464. 12.6. Górski Waldemar, 1968-, Urodzony w 1968 roku w Tomaszowie Lubelskim, syn Wiesława (zm. 1996) 1465. Wyświęcony 18 czerwca 1994 roku. Magister teologii. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie 1466 (18.06.1994-czerwiec 2000), Werbkowice 1467 (czerwiec 2000-), Klemensów 1468 (-czerwiec 2007). Proboszcz parafii Świętego Antoniego w Rudzie Różanieckiej 1469 (od czerwca 2007). 12.7. Grudzień Leonard, 1946-, wikariusz, rezydent Urodził się w 1946 roku. Wyświęcony na kapłana 18 maja 1991 roku 1470. Wikariusz a następnie rezydent parafii św. Trójcy w Komarowie (22.02.1992-06.12.1993). Administrował parafią św. Trójcy w Komarowie po śmierci proboszcza Jana Miciuły do czasu przejęcia obowiązków przez nowego proboszcza Władysława Bącala (15.04.1993-28.05.1993). Rezydent parafii Chrystusa Króla w Biłgoraju (13.12.1993-1994) i wikariusz tej parafii (1994-01.12.1994-) 1471. Rezydent parafii Najświętszego Serca Jezusa w Tomaszowie Lubelskim 1472 (1998-25.03.1999-). Rezydent, zamieszkujący w Domu Seniorów w Biłgoraju 1473 (-31.12.2007-05.10.2010-). 12.8. Gzik Franciszek, 1915-1951 1457 Schematyzm 1925, s. 122a. 1458 APRKom, Księga urodzeń [kościoła filialnego w Komarowie], 1925-1938 (t. XI), k. 87-89. 1459 Spis DL 1929, s. 101. 1460 Spis DL 1931, s. 42. 1461 Spis DL 1938, s. 33. 1462 Schematyzm 1925, s. 286a. 1463 Spis DL 1966, s. 209. 1464 Spis DL 1966, s. 28. 1465 Osuch UTP, s. 16; KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 109; Schematyzm DZL 1999, s. 108. 1466 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 87, 118; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zamlub.pl (v. 24.01.2011). 1467 KPK T2. 1468 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1469 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); Schematyzm DZL 2008, s. 76. 1470 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); Schematyzm DZL 1995, s. 103, 117. 1471 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 46; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1472 Schematyzm DZL 1999, s. 103. 1473 Schematyzm DZL 2008, s. 27, 115; Schematyzm DZL 2010, s. 144.

266 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 175 Rok 1948, sierpień lub wrzesień. Ks. Franciszek Gzik (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził się 28 czerwca 1915 roku w Potoku 1474. W 1938 roku był alumnem na II roku Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie 1475. Po wybuchu II wojny światowej, gdy seminarium rozproszono powrócił w rodzinne strony, gdzie współpracował z Narodowymi Siłami Zbrojnymi 1476. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1943 roku w Nowym Sączu 1477. Wikariusz parafii Dzierzkowice (1943-1944). Wikariusz i prefekt parafii Urzędów 1478 (1944-1946), Tarnogóra 1479 (1946-1948), św. Trójcy w Komarowie 1480 (1948-1949). Wikariusz parafii Mircze 1481 (1949). W Mirczu zostaje aresztowany i osadzony w więzieniu w Hrubieszowie, następnie przebywał w więzieniach: Lublin, Racibórz. W wyniku torturowania umiera 14 czerwca 1951 roku 1482. Pochowany na cmentarzu katolickim Jeruzalem w Raciborzu. Na grobie znajduje się metalowy krzyży z tablicą (poddaną czasowi), na której widnieje napis Ks. GZIK FRANCISZEK, żył lat 37, 11 II 1951 zginął śmiercią męczeńską, ofiara stalinizmu 1483. Pośmiertnie odznaczony przez prezydenta RP Lecha Wałęsę, w 1996 roku, Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego 1484. Postać to wielka, jak o ducha chodzi. Powodem do dumy dla starszych mieszkańców Komarowa, może być fakt, że słuchali kazań księdza, poznawali od niego prawdy wiary na lekcjach religii oraz uczestniczyli w jego lekcjach patriotyzmu. We wspomnieniu mieszkańców Komarowa, pozostał widok księdza podążającego do Komarowa-Wsi na lekcje religii. Księdzu towarzyszył codziennie duży pies niosący w pysku jego teczkę z pomocami. W pamięci Komarowian pozostał jako ciepły, miły, oddany Bogu i Ojczyźnie kapłan i człowiek 1485. 12.9. Iracki Juliusz 1474 Spis DL 1938, s. 23; Wieleba. 1475 Spis DL 1938, s. 23. 1476 Wieleba. 1477 Wieleba. 1478 Wieleba. 1479 Wieleba. 1480 Osuch UTP, s. 16; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1481 Wieleba. 1482 Wieleba. 1483 Informacja na nagrobku. 1484 Wieleba. 1485 Wspomnienia Franciszka Wysłockiego i jego teściów.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 267 Patrz hasło Iracki Juliusz w rozdziale Proboszczowie, administratorzy. 12.10. Kiciński Stanisław, wikariusz Pochodzi z parafii Matki Bożej Królowej Polski w Zamościu. W roku szkolnym 1994/1995 roku był na piątym roku na Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie 1486. Święcenia kapłańskie otrzymał 5 sierpnia 1996 roku 1487. Wikariusz parafii Wniebowzięcia NMP w Łukowej 1488 (1966-20.06.2001), Stary Dzików 1489 (20.06.2001-), św. Trójcy w Komarowie 1490 (25.08.2003-19.06.2006), Podwyższenia Krzyża Świętego w Żulicach 1491 (19.06.2006-lipiec 2009). Proboszcz parafii Świętego Michała Archanioła w Żniatynie 1492 (lipiec 2009-2013-). 12.11. Kogut Władysław, 1935-2003 Zdjęcie 176 Rok 1962, 24 czerwca. Ks. wikariusz Władysław Kogut (fragment zdjęcia ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził się 17 stycznia 1935 roku w Ratach koło Lubyczy Królewskiej 1493. Magister teologii. Święcenia kapłańskie przyjął 9 kwietnia 1961 roku w Lublinie 1494. Wikariusz parafii Mircze (ok. czerwiec 1961-16.12.1961), św. Trójcy w Komarowie 1486 Schematyzm DZL 1995, s. 26. 1487 Schematyzm DZL 2008, s. 128. 1488 Schematyzm DZL 1995, s. 73; Decyzje personalne w 2001 roku. 1489 Decyzje personalne w 2001 roku. 1490 Decyzje personalne w 2006 roku. 1491 Schematyzm DZL 2008, s. 73; Decyzje personalne w 2009 roku; Decyzje personalne w 2006 roku. 1492 Schematyzm DZL 2010, s. 149; Decyzje personalne w 2009 roku. 1493 Spis DL 1966, s. 162; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010); Spis DL 2000, s. 583. 1494 Spis DL 1966, s. 162; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010); Spis DL 2000, s. 583.

268 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie (16.12.1961-lipiec 1964), Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Godziszowie 1495 (lipiec 1964-02.07.1966), św. Jana Chrzciciela w Baranowie (02.07.1966-1967), Żółkiewka (1967-1971). Proboszcz parafii Turkowice (1971-80), Prawno (1980-92) i św. Wawrzyńca w Karczmiskach 1496 (1992-12.10.2002). 12 października 2002 roku przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Domu Księży Emerytów w. 1497. Kanonik honorowy Kapituły Archikatedralnej w Lublinie (1996) 1498. Zmarł 12 października 2003 roku w Lublinie. Pochowany 14 października 2003 roku na cmentarzu parafialnym w Szczebrzeszynie 1499. 12.12. Kościelski Franciszek Grzegorz, 1971-, wikariusz Zdjęcie 177 Ks. Franciszek Grzegorz Kościelski (zdjęcie ze zbiorów księdza Franciszka Grzegorza Kościelskiego) Urodził się 12 marca 1971 roku w Biłgoraju. Szkołę Podstawową w Rakówce (rodzinnej miejscowości) ukończył w 1986 roku. Następnie uczęszczał do Szkoły Zawodowej w Zespole Szkół Mechaniczno Elektrycznych w Biłgoraju. Po jej ukończeniu w 1989 roku podjął pracę w Polskiej Poczcie Telegraf i Telefon. Pracował tam 5 lat. W trakcie pracy w 1994 roku ukończył szkołę średnią zwieńczoną egzaminem dojrzałości. W tym też roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Zamojsko Lubaczowskiej z siedzibą w Lublinie. Studia wyższe ukończył w 2000 roku z dyplomem magistra teologii. Święcenia kapłańskie przyjął 10 czerwca 2000 roku 1500. Jako ksiądz wikariusz pracował w następujących parafiach: Kryłów (2000-2001), Tereszpol (2001-2003), św. Trójcy w Komarowie (18.06.2003-25.08.2003), Stary Dzików (2003-2005), Mediolan (2005-2006), Wniebowzięcia NMP w Biłgoraju (2006-23.06.2008), Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie (23.06.2008-2009). W 2009 roku został skierowany na stacjonarne studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim im. Jana Pawła II 1501. 1495 Parafia Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Godziszowie http://www.parafiagodziszow.net/ (v. 10.03.2010); Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010). 1496 Spis DL 2000, s. 426, 427; Historia OSP Karczmiska (1917-2007) woj. lubelskie (maszynopis), str. 8; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010). 1497 KPK T1; Spis DL 1966, s. 162; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010). 1498 Spis DL 2000, s. 124. 1499 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 10.03.2010). 1500 Informacja ks. Franciszka Grzegorza Kościelskiego; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1501 Informacja ks. Franciszka Grzegorza Kościelskiego; Zamojski Informator Diecezjalny, Wydawnictwo Kurii

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 269 Ksiądz wspomina pracę w Komarowie: Miałem łaskę Bożą pracować w Komarowie, ale ten czas trwał bardzo krótko Wola Boska 1502. 12.13. Kozyra Stanisław, 1864-1939, pochowany w kaplicy cmentarnej Urodził się 29 kwietnia 1867 roku w Krzeszowie, syn Ignacego. Wyświęcony w 1889 roku 1503. Bazylianin. Wikariusz parafii Sadowne 1504 (-1906-, dekanat węgrowski), Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzczonowie 1505 (1895-1896, ewentualnie do ok. listopada 1897), Michów 1506 (przed listopadem 1897-). Administrator parafii Trójcy Przenajświętszej w Kiełczewicach 1507 (-1914-). Proboszcz/administrator parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzczonowie (1914-1915) 1508. Rezydent w parafii Wielącza 1509 (-1928-1929). Pracował w szkole w Grabowcu w okresie 1929-1931. Rektor kościoła św. Kajetana w Grabowcu 1510 (1929-28.08.1931-), kościoła Michała Archanioła w Zubowicach 1511 - kościoła filialnego parafii Dub (1932-1938- ). Zmarł, jako emeryt, 1 września 1939 roku (o godzinie piątej) w Wolicy Brzozowej 1512. Pochowany w kaplicy cmentarnej na cmentarzu w Komarowie 1513. 12.14. Kruk Paweł Piotr, wikariusz Zdjęcie 178 Rok 2010. Ks. Paweł Piotr Kruk. Diecezjalnej w Zamościu, rok XVII, kwiecień-czerwiec 2008, nr 2, s. 30. 1502 Informacja ks. Franciszka Grzegorza Kościelskiego. 1503 Spis DL 1929, s. 101; Spis DL 1931, s. 60; APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 44/1939; Spis DL 1915, s. 21; AAL AKDL, Akta (drugiego) Kościoła w Grabowcu, sygn. 61/IVb/26, k. 57. 1504 Spis DL 1906, s. 107. 1505 Parafia Krzczonów http://www.parafiakrzczonow.eu (v. 29.01.2011); PrzeK 1897, Nr 45, s. 713. 1506 PrzeK 1897, Nr 45, s. 713. 1507 Spis DL 1915, s. 21. 1508 Rymarz, s. 57. 1509 Spis DL 1929, s. 101. 1510 Spis DL 1931, s. 60; Pelica Grzegorz Jacek, Kościół prawosławny w województwie lubelskim (1918-1939), Lublin, 2007, s. 165. 1511 Spis DL 1938, s. 90; AAL AKDL, Akta (drugiego) Kościoła w Grabowcu, sygn. 61/IVb/26, k. 41; Spis DL 1938, s. 90. 1512 APRKom, Księga zgonów, 1928-1945, k. 44/1939. 1513 Tablica nagrobna.

270 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie. Magister teologii. Wikariusz parafii Nawiedzenia NMP w Wożuczynie 1514 (-23.06.2008), Matki Bożej Królowej Polski w Zamościu 1515 (23.08.2008-), Świętej Marii Magdaleny w Biłgoraju (-lipiec 2009), św. Trójcy w Komarowie (lipiec 2009-20.08.2014), Przemienienia Pańskiego w Krowicy (20.08.2014-). Zdjęcie 179 Rok 2014, 15 sierpnia. Pożegnanie księdza Pawła Kruka przez parafian w kościele filialnym w Antoniówce (zdjęcie ze zbiorów parafii). 12.15. Krupiński Jan, 1937- Urodził się 21 maja 1937 roku, wyświęcony 10 czerwca 1962 roku 1516. Wikariusz parafii św. Anny Matki NMP w Gródku (1964-1966-), Krasnobród (- czerwiec 1975), św. Trójcy w Komarowie (od czerwca 1975 do około 24 grudnia 1976) 1517. W 1976 roku objął duszpasterstwo w parafii Żulice, gdzie 1 stycznia 1977 roku został 1514 Zamojski Informator Diecezjalny, Wydawnictwo Kurii Diecezjalnej w Zamościu, rok XVII, kwiecieńczerwiec 2008, nr 2, s. 30. 1515 Zamojski Informator Diecezjalny, Wydawnictwo Kurii Diecezjalnej w Zamościu, rok XVII, kwiecieńczerwiec 2008, nr 2, s. 30. 1516 Schematyzm DZL 1995, Zamość 1995, s. 101,112; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1517 Spis DL 1966, s. 178; KPK T1.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 271 proboszczem (do co najmniej 01.12.1994) 1518. Zmarł. Pochowany na cmentarzu w Parczewie. 12.16. Krzywonowski (Krzywanowski) Michał, 1778-1855, Kapellan Komarowski, rezydent Patrz rozdział Zarządcy kościoła filialnego w Komarowie. 12.17. Kulik Zbigniew Stanisław, 1964-, Urodził się w 1964 roku w Łaszczowie, wyświęcony 22 grudnia 1984 roku 1519. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (26.12.1986-grudzień 1989) 1520, Piotrawin (1992-1993). Duszpasterz parafii Narodzenia NMP i św. Michała Archanioła w Kurowie (1995-1996), św. Stanisława BM w Czemiernikach 1521 (rezydent, 21.08.1998-), Miłosierdzia Bożego w Siennicy Nadolnej 1522 (rezydent, 21.06.2008-). 12.18. Kurzępa Henryk, 1919- Urodził się 5 stycznia 1919 roku, wyświęcony w 1947 roku 1523. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (1947-1949) 1524. Administrator/proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Siedliszczu 1525 (1961-1968). Zmarł 1526. 12.19. Maciejko Tadeusz, 1964-, rezydent Zdjęcie 180 Rok 2010. Ks. Tadeusz Maciejko. Urodził się w 1964 roku. Pochodzi z miejscowości Chotylub (parafia Cieszanów). Wyświęcony na kapłana 9 czerwca 1990 roku. Wikariusz parafii Narodzenia NMP w 1518 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 69. 1519 Zahajkiewicz ALHA, s. 591. 1520 KPK T1. 1521 Decyzje personalne z 1998 roku. 1522 Decyzje personalne z 2008 roku. 1523 Spis DL 1966, s. 100. 1524 Osuch UTP, s. 16; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1525 Spis DL 1966, s. 100; Echo Częstochowskiej Pani, Siedliszcze, 2001, Nr 6, s. 3. 1526

272 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Oleszycach 1527 (1993-01.12.1994-). Proboszcz parafii Gdeszyn (1998-) 1528. Pracował kilka lat w Stanach Zjednoczonych. Rezydent parafii Potok Górny 1529 (2009), św. Trójcy w Komarowie (26.06.2010-27.06.2015). Proboszcz parafii Matki Bożej Opieki w miejscowości Załuże (27.06.2015-. 12.20. Maleszyk Andrzej Wacław, 1958-, Urodził się w 1958 roku w Ostrówku (aktualnie diecezja siedlecka), wyświęcony 17 grudnia 1983 roku 1530. Licencjat teologii 1531. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (grudzień 1987-) 1532, Matki Bożej Fatimskiej w Lublinie (1998-1999). Proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gilowie 1533 (1999-), NMP Matki Kościoła w Tarle 1534 (-10.03.2012), św. Jana Chrzciciela w Baranowie 1535 (10.03.2012-). 12.21. Markut Franciszek, 1915-1991 Urodził się 25 września 1915 roku, święcenia kapłańskie otrzymał 26 czerwca 1949 roku 1536. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (lipiec 1952-18.07.1957) 1537. Proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Kryłowie (18.07.1957-10.02.1964) 1538. Wikariusz parafii Podwyższenia Krzyża w Piaskach (koło Lublina, 1964-1966-) 1539. Zmarł w 1991 roku. 12.22. Mroczek Stanisław, 1960-, Urodził się w 1960 roku w Moniakach (parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bobach, gmina Urzędów) 1540. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Lublinie (1979-1984) 1541. Święcenia kapłańskie otrzymał biskupa Bolesława Pylaka w lubelskiej katedrze 1542. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie 1543 (19.12.1984-grudzień 1987), Janów 1527 Schematyzm DZL 1995, s. 50, 107, 117. 1528 Schematyzm DZL 1999, s. 61. 1529 Parafia Potok Górny http://www.parafiapotokgorny.pl/ (v. 12.11.2011). 1530 Zahajkiewicz ALHA, s. 599. 1531 Zahajkiewicz ALHA, s. 599. 1532 KPK T1. 1533 Zahajkiewicz ALHA, s. 502, 503. 1534 Decyzje personalne z dnia 10.03.2012. 1535 Decyzje personalne z dnia 10.03.2012. 1536 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; Spis DL 1966, s. 160. 1537 Osuch UTP, s. 16; Wojda, s. 40; Kronika Parafii Kryłów http://www.krylow.info/kronikaparafialna.html (v. 24.01.2011); ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1538 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 24.01.2011); Kronika Parafii Kryłów http://www.krylow.info/kronikaparafialna.html (v. 24.01.2011). 1539 Spis DL 1966, s. 160. 1540 Tompolski Stanisław, 100-lecie budowy kościoła parafialnego w Bobach, Gazeta Urzędowska, 2007; Capiga Andrzej, Panorama parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie. Wzięli sprawy w swoje ręce., Gość Niedzielny (Wkładka Gość Sandomierski), 2008, Nr 18/710, s. VIII. 1541 Capiga Andrzej, Panorama parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie. Wzięli sprawy w swoje ręce., Gość Niedzielny (Wkładka Gość Sandomierski), 2008, Nr 18/710, s. VIII. 1542 Capiga Andrzej, Panorama parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie. Wzięli sprawy w swoje ręce., Gość Niedzielny (Wkładka Gość Sandomierski), 2008, Nr 18/710, s. VIII. 1543 KPK T1; Capiga Andrzej, Panorama parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie. Wzięli sprawy w swoje ręce., Gość Niedzielny (Wkładka Gość Sandomierski), 2008, Nr 18/710, s. VIII.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 273 Lubelski 1544 (grudzień 1987-1992). Proboszcz parafii Omrocz 1545 (1992-lipec 2004), administrator parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie 1546 (lipiec 2004-). 12.23. Oszust Marian, 1957-, Urodził się w 1957 roku, wyświęcony w 1982 roku 1547. Magister teologii. Wikariusz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju (1983-1987), Lubartów (do około września 1991), św. Trójcy w Komarowie (około wrzesień 1991-16.02.1992) 1548. Proboszcz parafii Grodysławice 1549 (16.02.1992-), Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu (1994-23.06.2008). W dniu 23 czerwca 2008 roku zostaje mianowany proboszczem parafii św. Michała Archanioła i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Werbkowicach 1550. Został odznaczony godnością kanonika honorowego Zamojskiej Kapituły Konkatedralnej 1551. 12.24. Proc Edward, 1950-1998 Urodził się 2 kwietnia 1950 roku, wyświęcony 5 czerwca 1975 roku. Wikariusz parafii Baranów (13.07.1975-20.06.1977), św. Trójcy w Komarowie (20.06.1977-marzec 1978) 1552. Proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Chodywańcach (1984-1991), św. Jana Chrzciciela w Rzeplinie (1991-01.12.1994-), Podwyższenia Krzyża Świętego w Żulicach (1996-11.05.1998) 1553. Zmarł 12 maja 1998 roku. Pochowany na cmentarzu w Żulicach 1554. 12.25. Słowik Stanisław, 1946-, Urodził się w 1946 roku, święcenia kapłańskie otrzymał 14 czerwca 1970 roku 1555. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (?). Proboszcz parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Kamionce (1989-2006). Od 2006 roku rezydent w parafii Kamionka. W grudniu 2010 roku przeniesiony w stan emerytalny 1556. Kanonik honorowy Kapituły Lubelskiej 1557. 12.26. Sobczuk Piotr, 1970-, 1544 Capiga Andrzej, Panorama parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lipie. Wzięli sprawy w swoje ręce., Gość Niedzielny (Wkładka Gość Sandomierski), 2008, Nr 18/710, s. VIII. 1545 Kowalski Jakub, Z tęsknoty serc, Niedziela (edycja sandomierska), 2006, Nr 44. 1546 Kowalski Jakub, Z tęsknoty serc, Niedziela (edycja sandomierska), 2006, Nr 44. 1547 Dopiski dokonywane przez proboszczów parafii Grabowiec w Kaczmara, s.103. 1548 Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju http://www.wnmpbilgoraj.zam-lub.pl (v. 06.01.2009); KPK T1. 1549 KPK T1. 1550 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 02.10.2008). 1551 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 09.09.2009). 1552 KPK T1; Schematyzm DZL 1995, s. 104, 113; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1; APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół wizytacji kanonicznej 10.12.1971. 1553 Schematyzm DZL 1995, s. 68; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 22.01.2011). 1554 Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Żulicach http://www.zulice31.parafia.info.pl (v. 22.01.2011); Schematyzm DZL 1999, s. 122. 1555 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 06.01.2011). 1556 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 06.01.2011). 1557 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 06.01.2011).

274 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Pochodzi z parafii Stary Zamość 1558. Urodził się w 1970 roku 1559. W roku szkolnym 1994/1995 roku był na piątym roku na Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie 1560. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1996 roku. Wikariusz parafii Tomaszów Lubelski, Chrystusa Króla w Biłgoraju 1561 (-19.06.2006), św. Trójcy w Komarowie 1562 (19.06. 2006-czerwiec 2007), Klemensów (czerwiec 2007-). 12.27. Szewczak Sławomir Pochodzi z parafii św. Józefa w Tomaszowie Lubelskim. W roku szkolnym 1994/1995 roku był na szóstym roku na Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Zamojsko- Lubaczowskiej w Lublinie 1563. Święcenia kapłańskie otrzymał 10 czerwca 1995 roku 1564. Wikariusz parafii Dachnów 1565 (-20.06.2001), św. Trójcy w Komarowie 1566 (20.06.2001-czerwiec 2003). Etatowy kapelan Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Szpitala w Lubaczowie 1567. 12.28. Urban Jan, 1917- Urodził się 17 maja 1917 roku, wyświęcony w 1948 roku 1568. Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie 1569 (-maj 1951-1952). Administrator parafii Zwiastowania NMP w miejscowości Boiska 1570 (dekanat kraśnicki, 1960-1966-). 12.29. Walas Józef, 1934-, Urodził się 29 marca 1934 roku. Święcenia otrzymał 19 kwietnia 1959 roku 1571. Wikariusz parafii św. Stanisława Biskupa w Gorzkowie 1572 (dekanat krasnostawski, 1966-), św. Trójcy w Komarowie 1573 (lipiec 1967-czerwiec 1968). Duszpasterz Polonii. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej w Lublinie (01.09.2003) 1574. 12.30. Wawrzyszuk Stanisław, 1934-1999, wikariusz Urodził się dnia 7 stycznia 1934 (1935?) roku w Kolonii Liszno w parafii Kanie. 1558 Schematyzm DZL 1995, s. 29. 1559 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 13.09.2010). 1560 Schematyzm DZL 1995, s. 27. 1561 Decyzje personalne w 2006 roku. 1562 Decyzje personalne w 2006 roku; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.zamosc.opoka.org.pl (v. 13.09.2010). 1563 Schematyzm DZL 1995, s. 29. 1564 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1565 Decyzje personalne w 2001 roku. 1566 KPK T2; Decyzje personalne w 2001 roku. 1567 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011); APRKom, Księga wizytacji parafii [1947-], protokół z wizytacji parafii 11.08.2002. 1568 Spis DL 1966, s. 135. 1569 ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1570 Spis DL 1966, s. 135. 1571 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1572 Spis DL 1966, s. 129. 1573 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); KPK T1. 1574 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 275 Święcenia kapłańskie otrzymał 31 maja 1964 roku w Lublinie 1575. Wikariusz parafii Przemienienia Pańskiego w Suchowoli (1964-czerwiec 1968), św. Trójcy w Komarowie (czerwiec 1968-czerwiec 1975) i Piaski (czerwiec 1975-1980). Proboszcz parafii Sahryń (1980-1987) i Wniebowzięcia NMP w Klesztowie (01.10.1987-04.10.1999) 1576. Otrzymał godności: kanonika honorowego Kapituły Kolegiackiej w Chełmie i Kapituły Katedralnej w Zamościu 1577. Pogrzeb odbył się dnia 6 października 1999 roku w kościele parafialnym w Klesztowie 1578. 12.31. Wojtasiewicz Karol, 1858-, rezydent Urodził się 5 lutego 1858 roku, wyświęcony w 1881 roku 1579. Prawdopodobnie urodził się w Komarowie. Rodzice: Karol, Antonina. Brat: Adam. Wikariusz parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim 1580 (-1882-). Proboszcz parafii Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie 1581 (19.08.1891-30.04.1893). W 1905 roku został rezydentem w Komarowie. Proboszcz parafii Zamość 1582 (-1912-). Odznaczony Złotym Krzyżem 1583. Pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym w Komarowie (z bratem Adamem i rodzicami Antoniną i Karolem). 12.32. Zaburko Marcin, 1975-2014 Urodził się 11 marca 1975 roku w Tomaszowie Lubelskim, w parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim. W roku szkolnym 1994/1995 był na pierwszym roku na Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie 1584. Wyświęcony 10 czerwca 2000 roku 1585. Wikariusz parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Łaszczowie (18.06.2002-20.06.2007), św. Trójcy w Komarowie (20.06.2007-22.06.2009), św. Marii Magdaleny w Biłgoraju 1586 (22.06.2009-28.06.2011). Proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w Horyszowie [Horyszowie Ruskim] (28.06.2011-26.06.2013, Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu (26.06.2013-30.04.2014). Dyrektor i główny przewodnik Diecezjalnej Pieszej Pielgrzymki na Jasną Górę (21.05.2010-15.05.2013), diecezjalny duszpasterz Policji (01.10.2008-30.04.2014). Sprawował duszpasterską opiekę nad Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Zamościu (20.03.2013-30.04.2014) 1587. 1575 Spis DL 1966, s. 205; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 18.09.2010). 1576 Spis DL 1966, s. 205; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 18.09.2010); KPK T1; ADZ, Parafia Św. Trójcy w Komarowie, teka 1. 1577 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 18.09.2010). 1578 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 18.09.2010). 1579 Spis DL 1906, s. 113. 1580 Parafia Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim http://www.sanktuarium-tomaszow.eu (v. 18.12.2012). 1581 Parafia Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie http://www.krasnobrod-sanktuarium.pl (v. 23.04.2011). 1582 KAL 1913, s. 72. 1583 Spis DL 1906, s. 113. 1584 Schematyzm DZL 1995, s. 29. 1585 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zamojskolubaczowska.pl (v. 25.12.2012). 1586 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 24.01.2011). 1587 Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zamojskolubaczowska.pl (v. 25.12.2012).

276 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zmarł, 30 kwietnia 2014 roku, w Samodzielnym Publicznym Szpitalu Wojewódzkim im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu. Pochowany na cmentarzu w Tomaszowie. 12.33. Zdunek Andrzej, wikariusz Zdjęcie 181 Rok 2014, 1 września. Ks. Andrzej Zdunek (zdjęcie ze zbiorów parafii). Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (20.08.2014-). 12.34. Zięba Kazimierz, wikariusz Wikariusz parafii św. Trójcy w Komarowie (grudzień 1989-około wrzesień 1991), Puławy (około wrzesień 1991-) 1588. 13. Powołania z terenu gminy Komarów 13.1. Białowolski Władysław, 1905-1961 Zdjęcie 182 Rok 1931, 30 lipca. Ks. Władysław Białowolski (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził się 22 października 1905 roku w Komarowie, wyświęcony w 1931 roku 1589. Wikariusz parafii św. Ludwika we Włodawie 1590 (1931, wówczas: diecezja podlaska, 1588 KPK T1. 1589 Schematyzm DP 1932, s. 91.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 277 dekanat włodawski). Proboszcz parafii Liw, dziekan 1591. Kapelan WP i AK 1592. Sekretarz generalny Akcji Katolickiej Diecezji Siedleckiej 1593. Zmarł 9 maja 1961 roku 1594. Pochowany 29 listopada 1961 roku w kaplicy cmentarnej na cmentarzu w Komarowie. Wewnątrz kaplicy jest umieszczone epitafium ks. Władysława Białowolskiego 1595... 13.2. Borucki Stanisław, 1914-1974 Urodził się 18 maja 1914 roku w USA. Przyjął święcenia kapłańskie 13 marca 1940 roku w Detroit. Proboszcz parafii św. Kunegundy w Detroit (USA). Zmarł 23 marca 1974 roku w Detroit 1596. Rodzice (zamieszkiwali w Komarowie Dolnym): Adam (zmarł 02.06.1954, pochowany na cmentarzu w Komarowie, obok kaplicy) i Agata (wyjechała do USA i tam zmarła 07.04.1981 w wieku 90 lat) 1597. 13.3. Chmiel Mieczysław, 1927-2011 Urodził się 11 lutego 1927 roku w Komarowie. Rodzice: Jan i Katarzyna z domu Białowolska 1598. Został ochrzczony przez ks. Józefa Mastalerza 1599. 19 marca 1949 roku wstąpił do Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. 29 września 1950 roku w Morasku złożył pierwszą profesję zakonną, zaś dozgonną 29 września 1953 r. w Puszczykowie 1600. Pełnił misję w Poznaniu, w Bydgoszczy, ponownie w Poznaniu (jako współpracownik redakcji Msza Święta ), w Ziębicach (jako organista, administrator i gospodarz), w Nowym Targu (jako katecheta i organista przy kościele Świętej Katarzyny) 1601. Od 1980 roku zamieszkał w Domu Głównym w Poznaniu. Pracował w księgarni (1988-1994), w redakcji czasopisma Miłujcie się (od 1994) 1602. Ciągle podnosił swoje kwalifikacje. Ukończył m.in. trzyletnie kursy: katechetyczny, organistowski i języka rosyjskiego. Uczestniczył w Kapitułach Generalnych Towarzystwa Chrystusowego (1968, 1976) 1603. Zmarł 20 stycznia 2011 roku w Poznaniu. Pochowany 26 stycznia 2011 roku na cmentarzu na Miłostowie w Poznaniu (ul. Gnieźnieńska) 1604. 13.4. Chmiel Władysław, 1902-1988 1590 Schematyzm DP 1932, s. 91. 1591 KPK T1; Osuch UTP, s. 5. 1592 Tablica w kaplicy cmentarnej. 1593 Tablica w kaplicy cmentarnej. 1594 Tablica w kaplicy cmentarnej. 1595 KPK T1; Osuch UTP, s. 5. 1596 Osuch UTP, s. 6. 1597 Osuch UTP, s. 6 oraz inne informacje ks. Jana Osucha. 1598 Osuch UTP, s. 7. 1599 Relacja ks. Jana Osucha. 1600 Towarzystwo Chrystusowe http://www.chrystusowcy.pl/ (v. 23.01.2010). 1601 Towarzystwo Chrystusowe http://www.chrystusowcy.pl/ (v. 23.01.2010). 1602 Towarzystwo Chrystusowe http://www.chrystusowcy.pl/ (v. 23.01.2010). 1603 Towarzystwo Chrystusowe http://www.chrystusowcy.pl/ (v. 23.01.2010). 1604 Towarzystwo Chrystusowe http://www.chrystusowcy.pl/ (v. 23.01.2010).

278 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Urodził się 14 stycznia 1902 roku w Księżostanach. 5 sierpnia 1925 roku w Czerwińsku złożył pierwsze śluby. Studia seminaryjne kontynuował w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 19 maja 1935 roku z rąk biskupa przemyskiego Anatola Nowaka 1605. 26 maja 1935 roku odprawił mszę prymicyjną w kościele parafialnym w Komarowie-Osada. Dyrektor Niższego Seminarium Duchownego Marszałkach oraz proboszcz nowo utworzonej parafii Chrystusa Króla w Marszałkach (1950-1957). W 1948 roku założył Orkiestrę im. Don Bosco w Marszałkach 1606. Dyrektor Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej w Przemyślu (do 02.10.1963, tj. do chwili wyeksmitowania szkoły przez ZOMO) 1607. W 1985 roku w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Częstochowie-Stradom obchodził złoty jubileusz kapłaństwa 1608. Znawca muzyki 1609. Zmarł 28 października 1988 roku w Częstochowie i pochowany na cmentarzu w Częstochowie-Stradom w kwaterze dla zakonników 1610. Rodzice: Jan i Katarzyna z domu Florenka 1611. 13.5. Ćwiek Waldemar Mieczysław, 1958-, kanonik Zdjęcie 183 Rok 2014, 25 sierpnia. Ks. Waldemar Mieczysław Ćwiek na cmentarzu w Komarowie, pochylony na trumną mamy (zdjęcie ze zbiorów parafii). Urodził się 22 stycznia 1958 roku w Wolicy Brzozowej. Rodzice: Jan (ur. 19.05.1924) i Leokadia z domu Żyła (ur. 26.04.1926, zm. 22.08.2014) 1612. Ochrzczony przez ks. proboszcza parafii Komarów Wacława Ciesielskiego 1613. Magister teologii. Otrzymał święcenia kapłańskie w Katedrze Lubelskiej 17 grudnia 1983 roku z rąk biskupa Bolesława Pylaka. Mszę św. prymicyjną odprawił w kościele 1605 Historia Inspektorii Salezjańskiej pw. Św. Jana Bosco z siedzibą we Wrocławiu (1979 2004), Seminare, nr 22 (2 z 2005), s. 75-95. 1606 Soboniak Henryk (ksiądz, SDB), Placówki Salezjańskie. Marszałki, Magazyn Salezjański DonBosco, nr 3/2007, s. 21; Miasto i gmina Grabów nad Prosną http://www.grabownadprosna.com.pl/ (v. 31.08.2010). 1607 Witalec Robert Salezjańska Szkoła Organistowska w Przemyślu i jej likwidacja w roku 1963, Parafia św. Józefa w Przemyślu http://sdb.przemysl.pl (v. 31.08.2010); Osuch UTP, s. 6. 1608 KPK T1; Osuch UTP, s. 6. 1609 Historia Inspektorii Salezjańskiej pw. św. Jana Bosco z siedzibą we Wrocławiu (1979 2004), Seminare, nr 22 (2 z 2005), s. 75-95. 1610 Osuch UTP, s. 6; Soboniak Henryk (ksiądz, SDB), Placówki Salezjańskie. Marszałki, Magazyn Salezjański DonBosco, nr 3/2007, s. 21. 1611 Osuch UTP, s. 6. 1612 Osuch UTP, s. 12; Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym w Komarowie; Parafia Trójcy Świętej w Lublinie http://trojca.eu (v. 03.09.2014). 1613 Osuch UTP, s. 3, 12.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 279 parafialnym w Komarowie 26 grudnia 1983 roku 1614. Wikariusz parafii Milejów (grudzień 1983-) 1615. Proboszcz parafii Trójcy Świętej w Lublinie (21.12.1993-2014-) 1616. 14 lipca 2001 roku rozpoczął budowę kościoła według projektu inżyniera Antoniego Hermana oraz ks. Waldemara Ćwieka 1617. 23 grudnia 2003 roku otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej w Lublinie 1618. 13.6. Dworzycki Adam, 1978-, Zdjęcie 184 Ks. Adam Dworzycki (zdjęcie ze zbiorów ks. Adama Dworzyckiego). Urodził się 17 grudnia 1978 w Komarowie-Osadzie, syn Zbigniewa i Elżbiety (zamieszkałych w Wolicy Śniatyckiej, gmina Komarów-Osada). Uczęszczał do Szkoły Podstawowej w Wolicy Śniatyckiej i Szkoły Podstawowej w Komarowie-Osadzie a następnie do Technikum Elektrycznego w Zamościu. W 1998 roku zdał maturę i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej w Lublinie 1619. Święcenia kapłańskie otrzymał 5 czerwca 2004 roku z rąk biskupa Jana Śrutwy w Katedrze Zamojskiej. 13 czerwca 2004 roku odprawił mszę prymicyjną w kościele parafialnym w Komarowie-Osadzie. Wikariusz parafii Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie (19.06.2004-2007), Zmartwychwstania Pańskiego i Świętego Tomasza Apostoła w Zamościu (parafii katedralnej, od 2007) 1620. Wikariusz parafii św. Krzyża w Zamościu 1621 (17.08.2013-). 13.7. Frąckiewicz Krzysztof, 1983-, ojciec OP 1614 KPK T1. 1615 KPK T1. 1616 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 01.10.2010). 1617 Parafia Trójcy Świętej w Lublinie http://trojca.eu (v. 03.09.2014). 1618 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 01.10.2010). 1619 Informacje ks. Adama Dworzyckiego. 1620 Informacje ks. Adama Dworzyckiego; Diecezja Zamojsko-Lubaczowska http://www.diecezja.zam-lub.pl (v. 29.01.2010). 1621

280 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 185 Rok 2012, 3 czerwca. Komarów-Osada. O. Krzysztof Frąckiewicz OP (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). Urodził się w 1983 roku w Komarowie-Osadzie 1622. Mieszkał, z rodzicami, w Komarowie Dolnym. W 2005 roku wstąpił do Zakonu św. Dominika, z którym spotkał się po raz pierwszy w Szczecinie podczas studiów politologicznych 1623. Przez kilka lat mieszkał w klasztorze w Krakowie, gdzie ukończył studia teologiczne pracą magisterską pt.: Chrześcijanin wobec polityki, napisaną pod kierunkiem o. prof. dr hab. Jana Andrzeja Kłoczowskiego OP. W latach 2011-2012, jako diakon, prowadził przy klasztorze krakowskim coniedzielną liturgię dla dzieci 1624. 2 maja 2011 roku złożył śluby wieczyste w Zakonie O.O. Dominikanów w Krakowie. 28 maja 2011 roku przyjął w Krakowie święcenia diakonatu. 12 maja przyjął święcenia kapłańskie, w Krakowie, z rąk biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej Grzegorza Rysia. 3 czerwca 2012, w odpust parafialny, odprawił mszę św. prymicyjną w kościele w Komarowie-Osadzie, którą koncelebrowali jego współbracia, dominikanie z całej Polski 1625. Po święceniach został skierowany do pierwszej placówki - Domu Rekolekcyjnego O.O. Dominikanów w Korbielowie, gdzie opiekuje się głównie dziećmi i młodzieżą przybywającymi na rekolekcjach 1626. 13.8. Gniwek Kamil 1622 Informacja o. Krzysztofa Frąckiewicza, Dom Rekolekcyjny w Korbielowie http://www.rekolekcje.dominikanie.pl/ (v. 14.01.2013). 1623 Informacja o. Krzysztofa Frąckiewicza, Dom Rekolekcyjny w Korbielowie http://www.rekolekcje.dominikanie.pl/ (v. 14.01.2013). 1624 Informacja o. Krzysztofa Frąckiewicza, Dom Rekolekcyjny w Korbielowie http://www.rekolekcje.dominikanie.pl/ (v. 14.01.2013). 1625 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 1626 Informacja o. Krzysztofa Frąckiewicza, Dom Rekolekcyjny w Korbielowie http://www.rekolekcje.dominikanie.pl/ (v. 14.01.2013).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 281 Zdjęcie 186 Rok 2012, 10 czerwca. Komarów-Osada. Ks. Kamil Gniwek (zdjęcie ze zbiorów parafii, autor Urszula Pakuła). Urodził się i został ochrzczony w parafii Komarów-Osada. 26 maja 2012 roku przyjął święcenia kapłańskie w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu z rąk arcybiskupa Józefa Michalika i został kapłanem archidiecezji przemyskiej. 10 czerwca 2012 roku, o godz. 10 00, celebrował mszę św. prymicyjną w parafialnym kościele w Komarowie-Osadzie i udzielił specjalnego błogosławieństwa 1627. W 2012 roku ksiądz wraz z rodzicami przekazał dar dla kościoła w postaci pięknej stuły maryjnej 1628. Wikariusz parafii św. Antoniego Padewskiego w Sieteszy (2012-24.08.2014; dekanat kańczugowski archidiecezji przemyskiej), św. Trójcy w Leżajski (24.08.2014-; kościół farny, dekanat leżajski I archidiecezji przemyskiej). 13.9. Jachymek Mieczysław, 1914-2000 Zdjęcie 187 Rok 1948 (prawdopodobnie). Ks. Mieczysław Jachymek 1629 (zdjęcie ze 1627 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 1628 Informacja ks. proboszcza Tomasza Bomby. 1629 Wujek Franciszka Wysłockiego.

282 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie zbiorów Franciszka Wysłockiego). Urodził się 14 września 1914 roku w Komarowie 1630. Rodzice: Antoni, Zofia z domu Zaleśna 1631. Ochrzczony przez ks. Mariana Sobieszczńskiego 1632. W 1938 roku był alumnem na I roku Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie 1633. Magister teologii. Święcenia kapłańskie otrzymał 29 czerwca 1948 roku z rąk biskupa Piotra Kałwy w Katedrze Lubelskiej. Dokument 14 Rok 1946, 21 lutego. Legitymacja członkowska Mieczysława Jachymka Stowarzyszenia Bratnia Pomoc Studentów KUL (Nr 197, ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Wikariusz parafii Końskowola (1948-1949), Modliborzyce (1949-1950), Biskupice (1950-1951), Siedliszcze (1952-1953) 1634. Proboszcz parafii Borowica-Żulin (1953-1960), Zmartwychwstania Pańskiego w Mirczu (1960-1975), Majdan Sopocki (1975-1976) i Krupe (1977-1990) 1635. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Katedralnej w Zamościu 1636. Po przejściu na emeryturę mieszkał w Krasnymstawie. Zmarł 11 lutego 2000 roku w 1630 Spis DL 1966, s. 118; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1631 Osuch UTP, s. 7. 1632 Osuch UTP, s. 2. 1633 Spis DL 1938, s. 23. 1634 Spis DL 1966, s. 117-118; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); Echo Częstochowskiej Pani, Siedliszcze, 2001, Nr 6, s. 3. 1635 Spis DL 1966, s. 117-118; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1636 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010).

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 283 Krasnymstawie. Pogrzeb odbył się w dniu 13 lutego 2000 roku w Komarowie-Osadzie. Spoczywa w kaplicy cmentarnej 1637. 13.10. Józefko Henryk, 1925-, Zdjęcie 188 Rok 2002, 26 maja. Ks. Józef Józefko w Komarowie. Urodził się 7 grudnia 1925 roku w Wolicy Brzozowej 1638. Rodzice: Franciszek, Ewa z domu Sokołowska 1639. Został ochrzczony przez ks. Józefa Mastalerza 1640. Święcenia otrzymał 23 marca 1952 roku 1641. W marcu 1953 roku odprawił mszę św. prymicyjną w kościele parafialnym w Komarowie-Osadzie 1642. Proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Parafiance (1961-28.06.1999), rezydent w parafii św. Andrzeja Boboli w miejscowości Parafianka (koło Żyrzyna, od 28.06.1999; emeryt) 1643. Dekanalny ojciec duchowny kapłanów dekanatu puławskiego (od 11.03.2002) 1644. 26 maja 2002 roku, w Uroczystość Trójcy Przenajświętszej, ksiądz obchodził w kościele parafialnym w Komarowie-Osadzie złoty jubileusz kapłaństwa. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej Lubelskiej (1995) i kanonika honorowego Kapituły Katedralnej Zamojskiej 1645. 13.11. Kawa Władysław, o. Kolumbana, 1914-1982 Urodził się 14 lutego 1914 roku w Hucie Komarowskiej. Rodzice: Aleksander i Apolonia z domu Bil 1646. Ochrzczony przez ks. Mariana Sobieszczńskiego. Ukończył szkołę podstawową w Komarowie, pięć klas gimnazjum w Kolegium Serafickim w Radecznicy (prowadzonym oo. Bernardynów). W latach 1933-1934 odbył nowicjat w Zakonie Braci Mniejszych Bernardynów w Leżajsku, w latach 1934-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Sokalu, gdzie w 1937 roku zdał maturę. W 1937 roku rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne prowadzone 1637 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); Zahajkiewicz ALHA, s. 682. 1638 Spis DL 2000, s. 575; KPK T1. 1639 Osuch UTP, s. 8. 1640 Relacja ks. Jana Osucha. 1641 Spis DL 2000, s. 575. 1642 Relacja ks. Jana Osucha. 1643 Spis DL 1966, s. 165; Spis DL 2000, s. 467, 575, 662. 1644 Spis DL 2008, s. 143. 1645 Spis DL 2000, s. 123, 575. 1646 Osuch UTP, s. 7.

284 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie przez Zakon oo. Bernardynów (we Lwowie, 1937-1939; w Kalwarii Zebrzydowskiej, 1939-1941). W Kalwarii Zebrzydowskiej, 6 czerwca 1941 roku, otrzymał święcenia kapłańskie. Jako kapłan zakonny pracował w wielu klasztorach m.in. w Radomiu, Radecznicy (gdzie był aresztowany w 1950 roku i po kilku miesiącach zwolniony, bez procesu), Dukli (-1973-), Tarnowie, Rzeszowie. Zmarł 8 grudnia 1982 roku w Rzeszowie. Z zamiłowaniem pełnił funkcję katechety. Miłośnik przyrody, gołębi 1647. Zmarł 8 grudnia 1982 roku w Rzeszowie 1648. 13.12. Kąkol Tomasz Pochodzi z Wolicy Brzozowej Kolonii. Święcenia diakonatu przyjął 9 maja 2010 roku a święcenia kapłańskie 4 czerwca 2011 roku. 5 czerwca 2011 odprawił mszę św. prymicyjną w kościele parafialnym w Komarowie-Osadzie. Wikariusz parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Lipinach (gmina Potok Górny, 2011-). 13.13. Krępla Bolesław, 1907-1995, kanonik Urodził się 30 października 1907 roku w Wolicy Śniatyckiej, wyświęcony w 1931 roku 1649. Prefekt szkół publicznych w parafii Żelechów (1931-1937-; dekanat żelechowski diecezji podlaskiej) 1650. Administrator parafii Zarzecz (1935-; dekanat łukowski) 1651. Proboszcz parafii Świętego Zygmunta Króla w Łosicach (1966-1984; diecezja podlaska) 1652. Na emeryturze - rezydent parafii Łosice 1653. Kanonik. Dziekan dekanatu łosickiego (1966-1978) 1654. Zmarł 31 grudnia 1995 roku. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Łosicach 1655. 13.14. Krosman Franciszek, 1927-, kanonik Urodził się 29 stycznia 1927 roku w Komarowie Wsi. Rodzice: Michał, Katarzyna z domu Syta 1656. Został ochrzczony przez ks. Józefa Mastalerza 1657. Uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Komarowie (do zamknięcia jej przez niemieckie władze w 1942 roku, ponownie rozpoczął naukę w 1947 roku). Kontynuował naukę w gimnazjum w Zamościu, podczas której otrzymał sakrament bierzmowania z rąk biskupa lubelskiego, późniejszego prymasa Polski, kard. Stefana Wyszyńskiego. Następnie od 1950 roku uczęszczał do Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu 1658. 19 czerwca 1955 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Antoniego Pawłowskiego w Katedrze na Ostrowiu Tumskim we Wrocławiu 1659. 3 lipca 1955 roku w kościele w Komarowie-Osadzie odprawił mszę św. prymicyjną 1660. Wikariusz parafii Niemcza koło Dzierżoniowa (1955-1957), Jelenia Góra (1957-1958), 1647 Osuch UTP, s. 2, 7; ADZ, Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Horyszowie Polskim, teka 1. 1648 Relacja ks. Jana Osucha. 1649 Spis DP 1932, s. 94. 1650 Spis DP 1932, s. 37, 94. 1651 Spis DP 1938, s. 77. 1652 Katolickie Radio Podlasie http://www.radiopodlasie.pl/wiadomosci ( 100-lecie istnienia kościoła p.w. św. Zygmunta w Łosicach, v. 29.01.2011). 1653 Osuch UTP, s. 15. 1654 Parafia w Łosicach http://www.swzygmunt-losice.pl/ (v. 19.01.2014). 1655 Osuch UTP, s. 15. 1656 Osuch UTP, s. 9. 1657 Relacja ks. Jana Osucha. 1658 Suchecka. 1659 Osuch UTP, s. 9; Suchecka. 1660 Osuch UTP, s. 9.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 285 Kudowa Zdrój (1958-1959). Proboszcz parafii Laskowice Oławskie (1959-1970), Świętych Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze (01.07.1970-2005). 12 czerwca 2005 roku obchodził 50-lecie święceń kapłańskich w kościele Świętych Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze. Dziekan dekanatu Jelenia Góra Zachód 1661. Otrzymał godność prałata domowego Jego Świątobliwości Papieża (20.11.1986), kanonika honorowego Legnickiej Kapituły Katedralnej, prałata rzeczywistego Jego Świątobliwości Papieża (2002) 1662. Od 2005 roku jest emerytem, przebywa w Dom Księży Emerytów w Legnicy. Członek Rady Kapłańskiej Diecezji Legnickiej oraz nadzwyczajny spowiednik alumnów Wyższego Seminarium Duchownego w Legnicy 1663. 13.15. Kuźma Bolesław, 1945-, Urodził się w 1945 roku w miejscowości Ruszczyzna 1664. Rodzice Antoni i Józefa z domu Walas (pochowani na miejscowym cmentarzu) 1665. W 1945 roku ochrzczony przez ks. proboszcza parafii Komarów-Osada Piotra Kwoczyńskiego. 12 czerwca 1973 roku wyświęcony 1666. 13 czerwca 1973 roku odprawił mszę św. prymicyjną w kościele parafialnym w Komarowie-Osada 1667. Rektor kościoła Przemienienia Pańskiego w Horyszowie (Horyszowie Ruskim, 1986-1992). Proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Horyszowie Polskim 1668 (1992-1995). W 1995 roku wyjechał do pracy duszpasterskiej w Kanadzie 1669. Wikariusz parafii Najświętszego Serca Jezusa w Biszczy (1998-1999) 1670. Rezydent w parafii Najświętszego Serca w Cheyenne Wells, Colorado, USA (Sacred Heart Catholic Church in Cheyenne Wells, Diocese of Colorado Springs, od 2007, w tym administrator 2007-październik 2009) 1671. 13.16. Osuch Jan, 1935-, 1661 Suchecka. 1662 Strona internetowa http://www.diecezja.legnica.pl/ (v. 01.10.2010); Acta Apostolicae Sedis, vol. LXXIX, Vatican, 1987, s. 130; 32 lata pracy w Winnicy Pańskiej, Niedziela (edycja legnicka) Nr 47/2002. 1663 Strona internetowa http://www.diecezja.legnica.pl/ (v. 01.10.2010). 1664 Schematyzm DZL 1995, s. 103, 113; Osuch UTP, s. 3, 12. 1665 Osuch UTP, s. 12. 1666 Schematyzm DZL 1995, s. 103, 113; Osuch UTP, s. 3, 12. 1667 Osuch UTP, s. 12. 1668 Schematyzm DZL 1995, s. 61. 1669 Schematyzm DZL 1995, s. 103, 113; Osuch UTP, s. 3, 12. 1670 Parafia Biszcza http://www.parafiabiszcza.pl/ (v. 21.12.2012). 1671 Schematyzm DZL 2010, s. 208

286 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Zdjęcie 189 Rok 2011, 1 maja, Komarów-Osada. Ks. Jan Osuch. Urodził się 7 stycznia 1935 roku w Księżostanach. Pochodzi z Komarowa. 2 lutego 1935 roku ochrzczony przez ks. proboszcza parafii Komarów Józefa Mastalerza 1672. W 1949 roku, po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Komarowie, wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. Tam zdobył maturę i studiował teologię. W 1960 roku, na ostatnim roku studiów, został przyjęty do Wyższego Seminarium Duchownego w Częstochowie. Święcenia subdiakonatu otrzymał 13 sierpnia 1961 roku, święcenia diakonatu 1 października 1961 roku a świecenia kapłańskie otrzymał 15 października 1961 roku wszystkie święcenia z rąk biskupa Zdzisława Golińskiego ordynariusza diecezji częstochowskiej. Odprawił mszę prymicyjną w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze (16.10.1961, manuduktorem mszy świętej był proboszcz parafii Komarów Wacław Cieślicki), w kościele parafialnym parafii Matki Boskiej Bolesnej w Czeladzi - Piaskach koło Sosnowca (17.10.1961), w kościele parafialnym w Komarowie-Osadzie (22.10.1961) 1673. Wikariusz parafii Matki Boskiej w Czeladzi - Piaskach (1961-) 1674. Proboszcz parafii św. Szymona i Judy Tadeusza Apostołów w miejscowości Mokra (18.03.1981-1982), św. Marii Magdaleny w miejscowości Łyskornia 1675 w gminie Biała koło Wielunia (1984-1986) 1676. W 1986 roku otrzymał urlop zdrowotny a w 1988 roku rentę inwalidzką. W tym czasie pracował zastępczo w Niemczech i Belgii. W 2005 roku napisał pracę magisterską ( Społeczne wskazania Jasnogórskiego nauczania Jana Pawła II ) na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. 8 lutego 2010 roku został odznaczony przywilejem rokiety i mantoletu przez arcybiskupa Stanisława Nowaka 1677. Rodzice: Franciszek (1899-1946), Antonina z domu Kapłon (1900-1984). Rodzeństwo: Bolesław, Czesław, Kazimiera. Przybrana matka Karolina Kuryłowicz (zmarła 01.11.1968) 1678. 1672 KPK T1; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); Osuch UTP, s. 2, 10 oraz dodatkowe informacje ks. Jana Osucha. 1673 KPK T1; Archidiecezja Częstochowska http://www.adiec.czest.niedziela.pl/ (v. 11.05.2010); Osuch UTP, s. 2, 10 oraz dodatkowe informacje ks. Jana Osucha. 1674 Osuch UTP, s. 2, 10. 1675 Archidiecezja Częstochowska http://www.adiec.czest.niedziela.pl/ (parafia Łyskornia, v. 31.08.2010). 1676 Parafia św. Szymona i Judy Tadeusza Apostołów w miejscowości Mokra http://parafiamokra.pl/ (v. 31.08.2010). 1677 Relacja ks. Jana Osucha. 1678 Osuch UTP, s. 2, 10.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 287 13.17. Sokołowski Radosław Pochodzi z Antoniówki. W niedzielę, 22 czerwca 2014 roku, o godz. 8 15, w kaplicy w Antoniówce, odprawił mszę św. prymicyjną i udzielił specjalnego błogosławieństwa. 13.18. Telejko Bogumił, 1923-, Zdjęcie 190 Rok 1978, 1 kwietnia, Kraków. Ojciec Bogumił Telejko (zdjęcie ze zbiorów ks. Edwarda Kłopotka). Urodził się 23 listopada 1923 roku w miejscowości Ruszczyzna. Rodzice: Feliks i Eugenia z domu Turzyniecka 1679. Wraz z rodzicami przenosi się do Tyszowiec. 22 grudnia 1956 roku przyjął święcenia kapłańskie w Katedrze Lubelskiej 1680. Wikariusz parafii Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie 1681 (1964-1967). Śluby zakonne wieczyste przyjął 1 kwietnia 1978 w Krakowie (świadkiem tego wydarzenia był m.in. ks. Edward Kłopotek). Pracuje w zakonie oo. Kamedułów 1682. 13.19. Maksymowicz Krzysztof, 1957- Urodził się w 1957 roku. Pochodzi z Księżostan. Rodzice: Stanisław i Leontyna z domu Siek 1683. Magister teologii. Święcenia kapłańskie otrzymał 17 grudnia 1983 roku z rąk biskupa Bolesława Pylaka. Mszę św. prymicyjną odprawił w kościele parafialnym w Komarowie- Osadzie 26 grudnia 1983 roku. Duszpasterz rolników (25.11.2000-10.12.2012) 1684. Wikariusz parafii w Zamościu (Kolegiata) 1685, św. Józefa w Kraśniku (1991-1992). Proboszcz parafii św. Klemensa i św. Małgorzaty w Klementowicach (-17.04.2003), 1679 Osuch UTP, s. 9; Spis DL 1966, s. 202. 1680 Osuch UTP, s. 9; Spis DL 1966, s. 202. 1681 Spis DL 1966, s. 202; Parafia Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie http://www.krasnobrod-sanktuarium.pl (v. 19.01.2013). 1682 Osuch UTP, s. 9. 1683 Osuch UTP, s. 12. 1684 KPK T1; Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010); Decyzje personalne z 10.12.2012. 1685 KPK T1.

288 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie św. Michała Archanioła w miejscowości Wysokie (17.04.2003-) 1686. Otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Archikatedralnej Lubelskiej (08.07.2002) 1687. 13.20. Marcola Maria, -2013, siostra Pochodzi z Wolicy Brzozowej. Zmarła w styczniu 2013 roku. Pochowana, 13 stycznia 2013 roku, na cmentarzu w Sokołowie Podlaskim. 13.21. Wysłocki Józef, 1891-1939 Urodzony 30 października 1891 roku w Komarowie, syn Wojciecha i Marianny z domu Piskor 1688. Został ochrzczony przez wikariusza parafii Łabunie ks. Józefa Chojnackiego w kościele w Łabuniach 1689. Rodzice są pochowani na cmentarzu w Komarowie 1690. Alumn Seminarium Duchownego w Lublinie (-1914-), diakon (przed 1915) 1691. W 1915 roku otrzymał święcenia kapłańskie 1692. Wikariusz parafii Urzędów 1693 (1917-1918). Proboszcz parafii Suchowola 1694 (12.02.1920-16.06.1939, dekanat lubartowski). Wspólnie z parafianami wybudował kościół 1695. 1686 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1687 Archidiecezja Lubelska http://www.kuria.lublin.pl (v. 11.05.2010). 1688 Informacja Franciszka Wysłockiego; Schematyzm 1925, s. 127; Spis DL 1931, s. 77; Spis DL 1938, s. 75; ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1891, poz. 122. 1689 ADZ, Księga urodzeń kościoła filialnego w Komarowie parafii Łabunie 1891, poz. 122. 1690 Informacja Franciszka Wysłockiego. 1691 Spis DL 1915, s. 84. 1692 Informacja Franciszka Wysłockiego; Schematyzm 1925, s. 127. 1693 Informacja Franciszka Wysłockiego. 1694 Informacja Franciszka Wysłockiego; Schematyzm 1925, s. 127; Spis DL 1931, s. 77; Spis DL 1938, s. 75. 1695 Kronika parafii Suchowola. Informacja od ks. proboszcza Józefa Wiesława Chwalisza przekazana przez Franciszka Wysłockiego.

Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie 289 Zdjęcie 191 Lata trzydzieste XX wieku, Suchowola. Ks. proboszcz parafii Suchowola m.in. z ministrantami przed kościołem (zdjęcie ze zbiorów Franciszka Wysłockiego). Zmarł 16 czerwca 1939 roku. Pogrzeb odbył się 18 czerwca 1939 roku, na którym był m.in. pomocniczy biskup lubelski Władysław Goral i 52 księży 1696. Został pochowany na cmentarzu w Suchowoli. Na pomniku widnieje inskrypcja Ks. Józef Wysłocki. Pierwszy ukochany proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Suchowoli, zmarł 16 VI 1939 r. w 43 roku życia 1697. 13.22. Zaleśna Maria, 1923, siostra Lidia Urodziła się 19 lipca 1923 roku 1698. Rodzice: Paweł i Wanda z domu Biernacka 1699. W służbie bożej w Zgromadzeniu Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. 13.23. Siostra Honorata (?) Pierwsze śluby zakonne przyjęła 28 sierpnia 1947 roku 1700. Pracowała przez długi czas w WSD w Częstochowie 1701. 13.24. Żerebiec Antoni, 1934-1987, o. Maksymilian Urodził się 21 stycznia 1934 roku w Wolicy Brzozowej. Został ochrzczony przez ks. 1696 Kronika parafii Suchowola. Informacja od ks. proboszcza Józefa Wiesława Chwalisza przekazana przez Franciszka Wysłockiego. 1697 Kronika parafii Suchowola. Informacja od ks. proboszcza Józefa Wiesława Chwalisza przekazana przez Franciszka Wysłockiego. 1698 Osuch UTP, s. 16. 1699 Osuch UTP, s. 16. 1700 Osuch UTP, s. 16. 1701 Osuch UTP, s. 16.

290 Monografia rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy w Komarowie Józefa Mastalerza 1702. W 1959 roku ukończył Seminarium oo. Cysterów w Szczyrzycu (koło Limanowej). Święcenia otrzymał 22 sierpnia 1959 roku w Szczyrzycu z rąk biskupa pomocniczego tarnowskiego Karola Pękali 1703. 6 września 1959 roku w kościele parafialnym w Komarowie odprawił mszę św. prymicyjną. Zmarł 2 stycznia 1987 roku. Pochowany w grobowcu zakonnym w Strzyrzycu 1704. Przybrana matka Karolina Kuryłowicz (zmarła w 1968 roku, jej rodzony syn Henryk zginął na Majdanku) 1705. 13.25. Źwiernik Tomasz, 1973-, Zdjęcie 192 Rok 1998, 21 czerwca. Ks. Tomasz Źwiernik (zdjęcie z KPK T 1). Zdjęcie 193 Rok 2010, 24 czerwca. Ks. Tomasz Żwiernik (zdjęcie ze zbiorów ks. Tomasza Źwiernika). Urodził się 22 sierpnia 1973 roku w Tomaszowie Lubelskim (pochodzi z Wolicy Brzozowej). Rodzice pracowali w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Komarowie i mieszkali w bloku pracowniczym OSM Komarów. Po zlikwidowaniu spółdzielni przenieśli się do Tomaszowa Lubelskiego ( z tej miejscowości pochodzi mama księdza) 1706. Absolwent Szkoły Podstawowej w Komarowie i I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Zamojsko- Lubaczowskiej w Lublinie. Magister teologii na katedrze teologii fundamentalnej KUL (promotor ks. prof. Marian Rusecki) 1707. Święcenia kapłańskie otrzymał w Katedrze Zamojskiej 6 czerwca 1998 roku z rąk biskupa Jana Śrutwy. Mszę prymicyjną odprawił 14 czerwca 1998 roku kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tomaszowie Lubelskim i 21 czerwca 1998 roku w kościele w Komarowie-Osadzie 1708. Wikariusz parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie Lubelskim (1998-2001), św. Michała Archanioła w Zamościu (2001-2007), Jana Chrzciciela w Lipsku koło Zamościa (2007-23.06.2008, w tym samym czasie pracował na ½ etatu w więzieniu). Kapelan więzienny w obu zakładach karnych w Zamościu (23.06.2008-; cały etat; mieszkał przy parafii katedralnej a od kwietnia 2010 roku w parafii Świętej Bożej Opatrzności w 1702 Relacja ks. Jana Osucha. 1703 KPK T1; Osuch UTP, s. 9. 1704 Osuch UTP, s. 9. 1705 Osuch UTP, s. 2, 10. 1706 Informacja ks. Tomasza Źwiernika. 1707 Informacja ks. Tomasza Źwiernika. 1708 Informacja ks. Tomasza Źwiernika.