LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU Z JĘZYKA POLSKIEGO NA EGZAMIN MATURALNY W ROKU 2014 I. LITERATURA 1. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza. Przedstaw temat w oparciu o wybrane przykłady. 2. Różne oblicza samotności. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów 3. Eros i Tanatos na przestrzeni epok. Rozwiń temat, analizując wybrane przykłady 4. Motywy mitologiczne w literaturze późniejszych epok. Dokonaj analizy wybranych utworów. 5. Rozmowa człowieka z Bogiem. Omów na przykładach wybranych utworów 6. Omów i porównaj przyczyny i skutki metamorfoz wybranych bohaterów 7. Artysta, jako bohater literacki. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów. 8. Postawy kochanków w literaturze. Powołaj się na autorów z różnych epok 9. Bohater zbuntowany. Omów zagadnienie na podstawie poznanych utworów 10. Rodzina w kontekście różnych epok. Rozwiń temat, analizując wybrane utwory 11. Człowiek XX wieku wobec zła. W oparciu o literaturę współczesną, przedstaw swoje refleksje na ten temat. 12. W oparciu o wybrane dzieła literackie omów zagadnienie twórczości powstałej na emigracji. 13. Klasycyzm w literaturze różnych epok. Rozwiń temat, analizując wybrane utwory. 14. Konflikt pokoleń. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 15. Motywy horacjańskie w literaturze. Przedstaw temat w oparciu o wybrane utwory 16. Przedstaw obecność oraz funkcje wybranego motywu biblijnego w literaturze polskiej. 17. Przedstaw różne oblicza rewolucji w znanych ci utworach 18. Psychika zbrodniarza jako temat literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 19. Przedstaw motyw szaleństwa z miłości w utworach literackich z różnych epok.
20. Wędrówką jest życie człowieka omów funkcje motywu wędrówki w wybranych utworach 21. Motyw Arkadii w literaturze. Przedstaw jego różne ujęcia i funkcje w wybranych dziełach 22. Portret matki w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 23. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych utworów, obraz totalitaryzmu w literaturze XX wieku. 24. Powroty do lat dzieciństwa. Omów zagadnienie, analizując funkcje tego motywu w wybranych utworach 25. Przedstaw motyw kariery w wybranych utworach literackich różnych epok. 26. Samotność bohatera romantycznego i człowieka współczesnego. Scharakteryzuj i porównaj je, odwołując się do wybranych utworów literackich romantyzmu i współczesności. 27. Dramat niespełnienia ludzkich marzeń przedstawiony w literaturze. Określ jego przyczyny i konsekwencje, analizując wybrane utwory pozytywizmu. 28. Odwołując się do wybranych utworów pozytywizmu, przedstaw różne sposoby przekazywania prawdy historycznej w literaturze tej epoki. 29. Problemy okresu dorastania człowieka. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów 30. Analizując Kwiatki świętego Franciszka i utwory literatury współczesnej wyrastające z tradycji franciszkańskiej, przedstaw zawartą w nich koncepcję ludzkiego istnienia. 31. Sposoby ukazywania bohaterskiej śmierci w literaturze. Scharakteryzuj je na przykładzie wybranych utworów powstałych w dwóch epokach 32. Oceny rozwoju cywilizacyjnego wyrażone w tekstach literackich dwudziestolecia międzywojennego. Przedstaw je, analizując wybrane utwory. 33. Przedstaw znaczenie przedmiotów w budowaniu struktury wybranych nowel pozytywistycznych. 34. Scharakteryzuj i porównaj osobowości wybranych bohaterów literackich, będących autorami pamiętników (dzienników, listów). 35. Powroty do czasu i miejsc dzieciństwa różnorodne sposoby ujęcia tego motywu w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 36. Dramat człowieka, który uległ pokusie zła. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła z różnych epok. 37. Realizm, impresjonizm, symbolizm jako kierunki dominujące w literaturze Młodej Polski. Omów temat, analizując wybrane utwory. 38. Człowiek w sytuacjach ekstremalnych. Omów zagadnienie, analizując dzieła literackie z trzech wybranych epok. 39. Doświadczenie Holocaustu pisarskie świadectwa z obu stron muru. Omów problem, analizując stosowane utwory
40. Bohaterowie literaccy różnych epok w poszukiwaniu szczęścia. Omów różne kreacje, interpretując wybrane utwory literatury polskiej i obcej. 41. Młodość jako temat w literaturze XIX i XX wieku. Omów, interpretując wybrane utwory 42. Biesiady, wesela, bale. Omów rolę motywu, analizując wybrane utwory literatury polskiej. 43. Wpływ domu i rodziny na kształtowanie postawy moralnej bohaterów Zaprezentuj zagadnienie, interpretując utwory literackie z wybranych epok. 44. To się czyta dzisiaj modni pisarze, modne książki. Omów, analizując przynajmniej trzy dzieła spoza kanonu szkolnego, przyczyny popularności niektórych autorów i książek. 45. Człowiek XX wieku w systemach totalitarnych faszyzmu i stalinizmu. Omów problem, interpretując stosowne utwory. 46. Różne literackie ujęcia motywu tańca i jego funkcje. Omów zagadnienie, analizując utwory z różnych epok 47. Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów zagadnienie, interpretując wybrane utwory. 48. Jak, gdzie i co jadają bohaterowie literaccy? Omów motywy sztuki kulinarnej, analizując teksty z różnych epok. 49. Wpływ pieniądza na życie bohaterów Omów problem, analizując utwory z różnych epok. 50. Oblicza władcy. Omów sposoby funkcjonowania tego motywu, analizując celowo dobrane utwory 51. Obraz miłości w literaturze. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory. 52. Samotność jako temat literatury. Przedstaw portrety samotników, analizując wybrane dzieła z różnych epok. Zwróć uwagę na przyczyny i konsekwencje wyalienowania. II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Filmowe adaptacje powieści historycznych. Rozwiń temat, analizując wybrane przykłady. 2. Na podstawie różnych tekstów kultury przedstaw symbolikę światła i ciemności. 3. Muzyka i jej wykonywanie w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane teksty kultury. 4. Literackie i malarskie przedstawienia uczt i biesiad. Przedstaw na wybranych przykładach. 5. Na podstawie różnych tekstów kultury przedstaw funkcjonowanie motywu tańca śmierci.
6. Motyw vanitas w literaturze i sztukach plastycznych. Przedstaw zagadnienie w oparciu o różne epoki 7. Obraz zaświatów w dziełach literackich i malarskich. Omów zagadnienie w oparciu o różne teksty kultury. 8. Sztuka jako temat literacki i malarski. Przedstaw funkcjonowanie motywu w różnych dziełach kultury. 9. Symboliczno-fantastyczne obrazy miasta w dziełach literackich i filmowych. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady. 10. Cierpienie w imię miłości do człowieka. Przedstaw zagadnienie w oparciu o różne teksty kultury. 11. Humor w kulturze dwudziestolecia międzywojennego. Omów na przykładach literackich i plastycznych. 12. Wpływ sztuki współczesnej na literaturę. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 13. Różne sposoby ukazywania piękna ludzkiego ciała. Porównaj je, odwołując się do literatury i sztuki współczesnej. 14. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 15. Problemy filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem; oceń adaptację. 16. Etos rycerski w kulturze średniowiecznej i współczesnej. Omów, analizując wybrane teksty kultury. 17. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Omów, analizując wybrane teksty kultury. 18. Inspiracje biblijne w sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 19. Różne kanony kobiecej urody w literaturze i sztukach plastycznych. Omów, analizując wybrane teksty kultury. 20. Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztukach plastycznych. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane teksty kultury. 21. Koncepcja mężczyzny i męskości w kulturze. Omów zagadnienie, analizując teksty kultury z różnych epok. 22. Wizerunek Matki Boskiej w tekstach kultury. Zaprezentuj różnorodność ukazania postaci, analizując wybrane dzieła literackie, muzyczne, malarskie i rzeźbiarskie. 23. Najsłynniejsze pary miłosne w literaturze i filmie. Omów ich kreację na wybranych przykładach literackich i filmowych. 24. Literackie i malarskie lub filmowe kreacje dziecka. Przedstaw różne sposoby kreowania bohatera dziecięcego i ich funkcje, analizując wybrane dzieła.
III. JĘZYK 1. Przedstaw funkcje stylizacji biblijnej w wybranych utworach 2. Język jako instrument walki o władzę. Omów temat odwołując się do wybranych przykładów. 3. Rola neologizmów w kształtowaniu literackiego obrazu świata. Przedstaw zagadnienie na wybranych tekstach poetyckich. 4. Jak mówią mieszkańcy Twojej miejscowości? Zbadaj język różnych grup pokoleniowych. 5. Język prasy branżowej. Omów zagadnienie, odwołując się do czasopism tematycznych. 6. Komizm językowy i jego funkcje w wybranych utworach 7. Dokonaj analizy języka sprawozdawców sportowych. 8. Omów język współczesnej reklamy radiowej i telewizyjnej.