I N F O R M A C J A P R A S O W A WARSZAWA, 1 października 2015 r. Raport Coface nt. firm w Polsce w trzech kwartałach 2015 r. Liczba bankructw spada już drugi rok z rzędu. Poprawa w handlu, budownictwie i usługach, pogorszenie w produkcji. Prezentowane statystyki są przygotowywane przez ubezpieczyciela należności Coface od 1997 roku w oparciu o daty wydania postanowień sądów o ogłoszeniu, czyli faktyczne daty. Wyniki za 3 kwartały 2015 nie są ostateczne i należy spodziewać się jeszcze wzrostu o kilkanaście przypadków. Dane sprzed roku pochodzą jednak także z końca września, co zapewnia rzetelność porównań statystycznych. W pierwszych trzech kwartałach 2015 r. polskie sądy wydały postanowienia o ogłoszeniu 566 podmiotów (wg danych na 29 września). Chociaż wyniki 3 kwartałów br. są niepełne, to porównywane do danych z tego samego okresu sprzed roku, umożliwiają dokonanie analiz statystycznych. 566 bankructw to liczba niższa blisko o 9 proc. od wyników na koniec września ub. roku (619 bankructw). Przypomnijmy, że w 2014 r., po 3 kwartałach również zanotowaliśmy spadek na podobnym poziomie (9 proc.). Pomimo wyraźnego spadku, 566 to jednak ciągle blisko dwukrotnie więcej niż w pierwszych trzech kwartałach przedkryzysowego 2008 r. Wzrost sprzedaży detalicznej w ostatnich miesiącach zdecydowanie pomaga sektorowi handlu. Wyraźnie odżywa branża budowlana. Sytuacja poprawia się tu szczególnie wśród dużych firm, które są najczęściej beneficjentami dużych kontraktów i inwestycji. Wzrost liczby zanotował sektor produkcji przemysłowej. Sytuacja różni się jednak w zależności od branży. Zmniejszająca się liczba bankructw to - poza wzrostem konsumpcji prywatnej - także wynik coraz większego otwarcia przedsiębiorców na wymianę handlową z zagranicą. Poprawia się sytuacja gospodarcza na naszym głównym kierunku eksportowym - w strefie euro. Dodatkowo, niedawno przetarte nowe szlaki handlowe, wciąż generują coraz wyższy wolumen eksportu. Już niemalże co dziesiąty polski produkt eksportowy trafia na rynki rozwijające się. Prognozujemy utrzymanie pozytywnych tendencji w sytuacji płynnościowej krajowych firm i niższą liczbę o 8 proc. na koniec tego roku oraz dalszy spadek bankructw o 5 proc. w 2016 roku. 1
Postanowienia owe w Polsce w pierwszych trzech kwartałach lat 2008-2015 rodzaj postępowania owego 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015/14 2015 Upadłości w celu likwidacji majątku 270 429 420 434 521 548 529 490 Upadłości z możliwością zawarcia układu 47 80 91 87 121 133 90 76 ogółem 317* 509* 511* 536* 642* 681* 619** - 9% 566** * Stan wg wiedzy na koniec każdego roku. ** Stan wg wiedzy na koniec trzeciego kwartału. Komentuje Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Polsce Statystyki przedsiębiorstw po trzech kwartałach tego roku wpisują się w nasz scenariusz bazowy zakładający stopniowy wpływ poprawiającej się sytuacji makroekonomicznej polskiej gospodarki na liczbę bankructw krajowych firm. Lepsze perspektywy na rynku pracy z utrzymującym się wzrostem wynagrodzeń oraz stopą bezrobocia najniższą od siedmiu lat i osiągającą we wrześniu tego roku - zgodnie z naszymi przewidywaniami - wynik jednocyfrowy, przyczyniają się do poprawy sytuacji płynnościowej w branżach bezpośrednio zależnych od popytu konsumenckiego. Rodzime firmy potrafią elastycznie dostosowywać się do bieżących warunków rynkowych. Nie sposób nie zwrócić uwagi na niekorzystną - zwłaszcza dla branży handlowej deflację, utrzymującą się w polskiej gospodarce już od ponad roku. Warto przy tym zauważyć jednak, że przedsiębiorstwa otwarte na wymianę handlową z zagranicą, a tych jest coraz więcej, korzystają na poprawiającej się sytuacji gospodarczej na naszym głównym kierunku eksportowym w strefie euro. Zgodnie z naszymi prognozami wzrost gospodarczy Eurolandu sięgnie w tym roku 1,5 proc., a naszego najważniejszego partnera handlowego Niemiec 1,6 proc. Ponadto, niedawno przetarte nowe szlaki handlowe, wciąż generują coraz wyższy wolumen eksportu. Już niemalże co dziesiąty polski produkt eksportowy trafia na rynki rozwijające się. 2
Niemniej jednak polska gospodarka i krajowe przedsiębiorstwa narażone są na czynniki ryzyka. Sierpniowa susza dowiodła, że warunki pogodowe mogą skutkować nie tylko pogorszeniem produkcji towarów rolnych, ale także powodować przerwy w dostawach energii. Wpływa to także na duże podmioty gospodarcze, co naszym zdaniem znalazło odzwierciedlenie w znacznym spadku sierpniowego odczytu wskaźnika PMI, obrazującego aktualny stan polskiej gospodarki. W obliczu stopniowego ożywienia w krajach rozwiniętych i spowolnienia największych gospodarek rozwijających się, w Polsce notujemy stabilny wzrost. Spowolnienie w tak dużej gospodarce jaką są Chiny ma relatywnie nieduży wpływ na Polskę, ale już w większym stopniu na jej partnerów handlowych, chociażby Niemcy, dla których Chiny są czwartym, największym odbiorcą eksportu. Efekty tych powiązań mogą pośrednio dotknąć naszą gospodarkę. Z kolei niedawny skandal związany z zaniżaniem emisji spalin w silnikach grupy Volkswagena zachwiał stabilnością marki made in Germany, która w procesie wytwarzania finalnych produktów jest istotnym odbiorcą towarów i usług polskich firm nie tylko w branży motoryzacyjnej. Pomimo czynników ryzyka, które mogą mieć wpływ na polską gospodarkę i lokalne przedsiębiorstwa, prognozujemy utrzymanie pozytywnych tendencji w sytuacji płynnościowej krajowych firm i niższą liczbę o 8 proc. na koniec tego roku oraz dalszy spadek bankructw o 5 proc. w 2016 roku. Upadłości według branż branża liczba 2008. liczba** 2014 liczba** 2015 PRODUKCJA, w tym: 137 165 177 + 7% Przetwórstwo przemysłowe, w tym m.in.: 130 151 165 + 9% Produkcja artykułów spożywczych i napojów 25 31 19-39% Produkcja metali i metalowych wyrobów gotowych 15 26 31 + 19% Produkcja maszyn, urządzeń i urządzeń elektrycznych 6 16 12-25% Produkcja wyrobów z drewna, z wyłączeniem mebli 7 16 12-25% Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 6 13 17 + 31% Poligrafia i reprodukcja 8 11 11 bez zmian Produkcja mebli 9 9 5-44% Produkcja papieru i wyrobów z papieru 6 8 3-63% Produkcja odzieży i wyrobów tekstylnych 19 6 15 + 150% Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (w tym materiały budowlane) 6 5 18 + 260% Przetwórstwo przemysłowe pozostałe 23 10 22 + 120% Handel, w tym m.in.: 71 163 129-21% Handel hurtowy 52 98 94 porównywalnie Handel detaliczny 11 52 35-33% Budownictwo 48 126 103-18% Transport i gospodarka magazynowa 11 31 32 porównywalnie Pozostałe branże, głównie usługi, w tym m.in.: 50 134 125-7% Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 4 24 20-17% ogółem 317 619** 566** - 9% 3
Udział liczby w poszczególnych branżach w ogólnej liczbie bankructw. Upadłości 3 kw. 2014 r. Upadłości 3 kw. 2015 r. Komentuje Marcin Siwa, dyrektor oceny ryzyka w Coface Produkcja przemysłowa Sektor produkcji przemysłowej zanotował wzrost liczby. Jest to o tyle warte odnotowania, iż gospodarka obecnie rozwija się stosunkowo szybko, a inwestycje rosną. Sytuacja różni się w zależności od branży. Istotny wzrost liczby niewypłacalności widoczny jest w branży produkcji i przetwórstwa metali. Branża dotknięta jest utrzymującymi się od dłuższego czasu spadkami cen stali, którym nie jest w stanie zapobiec rosnący popyt, zwłaszcza ze strony sektora budowlanego. Spadki cen wytworzonych produktów powodują problemy z pokryciem kosztów stałych i rentownością. Gorzej ma się również sektor produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych. W ciągu trzech kwartałów tego roku liczba w tym sektorze wzrosła o 31 proc. r./r. Upada także coraz więcej firm odzieżowych - konkurencja z Dalekiego Wschodu jest zdecydowanie zbyt silna. Poprawa widoczna jest w sektorach związanych bardziej bezpośrednio z konsumpcją detaliczną. Lepiej jest w sektorze produkcji artykułów spożywczych, mebli, maszyn i urządzeń. Konsumenci prywatni kupują coraz więcej i choć sierpniowe dane o sprzedaży detalicznej nieco rozczarowały, to handel detaliczny nadal jest motorem poprawy sytuacji płynnościowej wielu przedsiębiorstw. Konsumenci prywatni kupują także nieco więcej dóbr trwałego użytku - mebli, AGD, czemu sprzyja poprawa nastrojów na rynku mieszkaniowym. Firmy zaś zwiększają inwestycje, co przekłada się także na zachowania płatnicze i rentowność firm wytwarzających maszyny i urządzenia. Handel Wzrost sprzedaży detalicznej w ostatnich miesiącach zdecydowanie pomaga sektorowi handlu. Szczególnie w segmencie detalicznym widoczna jest zdecydowana poprawa płynności i rentowności, choć nie można zapominać o czynnikach ograniczających rozwój tego sektora tj. deflacji i silnej 4
konkurencji. Firmy handlowe mają problem ze zwiększaniem wartości sprzedaży, a konkurencja wywołuje presje na marże. To powoduje, że hurtownicy mają się obecnie zdecydowanie gorzej niż firmy detaliczne. Pomimo tego, sektor jako całość zanotował aż 21 proc. spadek liczby. Budownictwo Branża budowlana wyraźnie odżywa. Dzieje się tak za sprawą nowych inwestycji infrastrukturalnych, ożywienia w budownictwie komercyjnym oraz dobrej koniunktury w segmencie mieszkaniowym. Sytuacja poprawia się szczególnie wśród dużych firm, które są najczęściej beneficjentami dużych kontraktów i inwestycji. Firmy małe i średnie nadal jednak borykają się z problemami płynnościowymi i pomimo 20 proc. spadku liczby należy podkreślić, że branża budowlana nadal jest tą, w której opóźnienia w płatnościach występują najczęściej. Upadłości według regionów liczba** liczba** województwo 2015/2014 2014 2015 mazowieckie 100 129 + 29% śląskie 61 65 + 7% dolnośląskie 88 54-39% małopolskie 67 48-28% wielkopolskie 61 48-21% zachodniopomorskie 43 40-7% kujawsko-pomorskie 38 41 + 8% pomorskie 29 27-7% podkarpackie 31 20-35% warmińsko-mazurskie 20 20 b.z. łódzkie 14 17 + 21% lubelskie 18 16-11% świętokrzyskie 13 16 + 23% lubuskie 15 14-7% opolskie 11 7-36% podlaskie 10 4-60% ogółem 619** 566** - 9% 40 14 54 4 7 27 99 98 41 65 17 20 129 16 48 20 4 16 Województwo mazowieckie znajduje się jak zawsze na pierwszym miejscu wśród firm, które zbankrutowały, co odzwierciedla największą liczbę zarejestrowanych w regionie podmiotów gospodarczych. W tym roku widzimy jednak znaczne pogorszenie sytuacji płynnościowej firm w Mazowieckiem, liczba wzrosła tu o blisko jedną trzecią w stosunku do roku poprzedniego. Gorzej jest także w woj. świętokrzyskim z 23 proc. wzrostem liczby bankructw oraz łódzkim (+21 proc.). Znaczna poprawa nastąpiła natomiast w woj. podlaskim (60 proc. spadek liczby bankructw) oraz dolnośląskim (39 proc. mniej ). 5
Upadłości według form prawnych przedsiębiorstw forma prawna liczba 2008. liczba** 2014 liczba ** 2015 2015/2014 Spółka z o.o. 202 343 334-3% Przedsiębiorca 63 159 127-20% Spółka akcyjna 18 52 48-8% Spółka jawna 12 25 28 + 12% Spółka komandytowa 3 19 16-16% Spółdzielnia 10 15 7-53% Pozostałe formy 9 6 6 bez zmian ogółem 317 619** 566** - 9% Analizując pod kątem form prawnych, widoczny jest wzrost tylko wśród spółek jawnych (12 proc). Wszystkie inne formy prawne zanotowały spadki, największy wśród spółdzielni (53 proc.). KONTAKT DLA MEDIÓW: Anna A. GUZIK T. +48 22 465 02 22, M. +48 509 467 531 E. anna.guzik@coface.com Informacje o Coface Grupa Coface, światowy lider w obszarze ubezpieczeń należności, oferuje firmom na całym świecie rozwiązania w zakresie ochrony przed ryzykiem niewypłacalności ich klientów, zarówno w transakcjach krajowych jak i eksportowych. W 2014 r. Grupa, wspierana przez 4,406 swoich pracowników, osiągnęła skonsolidowany obrót w wysokości 1 441 mld EUR. Działając w sposób pośredni lub bezpośredni w 99 krajach, zabezpiecza transakcje 40 tys. spółek z ponad 200 krajów. We Francji Coface zarządza gwarancjami eksportowymi w imieniu skarbu państwa. W Polsce Coface jest obecny od 1992 roku. Ubezpiecza należności krajowe i eksportowe, oferuje finansowanie poprzez faktoring, a także raporty handlowe o firmach z całego świata i marketingowe bazy danych. Prowadzi monitoring i windykację należności B2B. Więcej informacji o firmie oraz pozostałe komunikaty prasowe dostępne na www.coface.pl Spółka Coface SA jest notowana w indeksie Euronext Paris Compartment A na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu pod numerem ISIN: FR0010667147 / Skrót: COFA 6