URZĄD STATYSTYCZNY W BYDGOSZCZY STATISTICAL OFFICE IN BYDGOSZCZ PODREGIONY POWIATY GMINY

URZĄD STATYSTYCZNY W BYDGOSZCZY STATISTICAL OFFICE IN BYDGOSZCZ PODREGIONY POWIATY GMINY 2016 SUBREGIONS POWIATS GMINAS ROK XIII BYDGOSZCZ 2016 YEAR XIII

ZESPÓŁ REDAKCYJNY EDITORIAL BOARD Przewodniczący President Wioletta Zwara Redaktor Główny Editor in chief Barbara Ptaszyńska Sekretarz Secretary Małgorzata Rybak Opracowanie tablic i redakcja merytoryczna Preparation of tables and editorial supervision Michał Cabański, Małgorzata Górka, Karolina Hunker, Dariusz Klamecki, Ewa Liminowicz, Rafał Lis Bożena Małecka, Magdalena Miśko, Anna Nakielska, Małgorzata Podolak, Magdalena Poreda, Joanna Wojciechowska Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badań Regionalnych Kujawsko-Pomorski Regional Survey Centre Bożena Białasik, Aleksandra Danielewska, Anna Dublasiewicz, Ewelina Kodan, Elżbieta Królikowska, Joanna Krzyś, Marek Leszczyński, Dorota Malicka, Alicja Redelbach, Krystyna Strąk, Gabriela Szczepaniak, Bartosz Wilk, Danuta Wódzka Ośrodek Badań i Analiz Rynku Pracy Surveys and Analysis of Labour Market Centre Waldemar Borzych, Katarzyna Magdańska, Ewa Panic-Kentzer Wydział Badań Ankietowych Enquiry Surveys Division Magdalena Świtała, Agnieszka Wasila Wydział Rejestrów Registers Division Redakcja techniczna, korekta, skład i grafika komputerowa Technical supervision, proof-reading, typesetting and computer graphics Dariusz Klamecki, Adam Mańkowski, Anna Nakielska, Jacek Pruski Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badań Regionalnych Kujawsko-Pomorski Regional Survey Centre Projekt okładki Cover design Lidia Motrenko-Makuch Druk okładki Printing of cover Zakład Wydawnictw Statystycznych w Warszawie Prosimy o podanie źródła przy publikowaniu danych US When publishing SO data please indicate source ISSN 1733-1080 Urząd Statystyczny w Bydgoszczy ul. ks. Stanisława Konarskiego 1-3, 85-066 Bydgoszcz, tel. 52 3669-390, fax 52 3669-356; internet http://bydgoszcz.stat.gov.pl e-mail: KancelariaUSBDG@stat.gov.pl Druk: Zakład Wydawnictw Statystycznych, al. Niepodległości 208, 00-925 Warszawa Nakład: 130 egz. Format B5

Przedmowa Urząd Statystyczny w Bydgoszczy przekazuje Państwu kolejne wydanie polsko-angielskiej edycji rocznika statystycznego pt. Województwo Kujawsko-Pomorskie 2016 Podregiony, Powiaty, Gminy. Publikacja zawiera zestaw danych statystycznych charakteryzujących sytuację społeczno-gospodarczą województwa w ujęciu przestrzennym, tj. w podziale na gminy, powiaty i podregiony. W tablicach przeglądowych rozpoczynających publikację zamieszczono ważniejsze dane o województwie kujawsko-pomorskim za lata 2000, 2005, 2010, 2012 2015 oraz wybrane dane o podregionach i powiatach w latach 2005 i 2015. W publikacji zaprezentowano zbiór informacji statystycznych zebranych w 16 działach tematycznych poprzedzonych uwagami ogólnymi. Uzupełnienie tablic statystycznych stanowią kartogramy i kartodiagramy. W celu umożliwienia właściwej interpretacji prezentowanych informacji zachęcam do zapoznania się z treścią uwag ogólnych, które obejmują źródła i zakres danych statystycznych, sposoby prezentacji oraz definicje najważniejszych pojęć znajdujących się w opracowaniu. Przekazując Państwu publikację Województwo Kujawsko-Pomorskie, dostępną również w wersji elektronicznej, składam wszystkim osobom i instytucjom serdeczne podziękowania za współpracę i przekazane materiały. Wyrażam nadzieję, że niniejsza publikacja okaże się cennym i przydatnym źródłem informacji o stanie i rozwoju społeczno-gospodarczym naszego Regionu. Zachęcamy wszystkich zainteresowanych szerszym zakresem informacji o województwie kujawsko-pomorskim do skorzystania z Roczników Statystycznych Województwa Kujawsko- -Pomorskiego. Zapraszam Państwa do współpracy z Urzędem Statystycznym w Bydgoszczy w obszarze działań publikacyjnych oraz działań o charakterze analityczno-badawczym, których realizacja ma na celu odpowiadać na potrzeby użytkowników informacji statystycznych. Dyrektor Urzędu Statystycznego Wioletta Zwara Bydgoszcz, grudzień 2016 r.

Preface The Statistical Office in Bydgoszcz presents the next Polish-English edition of statistical yearbook entitled Kujawsko-Pomorskie Voivodship 2016 s, Powiats, Gminas. The publication contains a set of statistical data describing the socio and economic situation of the voivodship in spatial approach, i.e. in division on gminas, powiats and subregions. In the rewiev tables beginning on the publication presented major information on Kujawsko- Pomorskie voivodship for the years 2000, 2005, 2010, 2012 2015 as well as selected data on subregions and gminas in 2005 and 2015. The publication presents a set of statistical information collected in sixteen thematic chapters preceded by general notes. Statistical tables were supplemented by cartograms and cartodiagrams. In order to enable a proper interpretation of the presented information I encourage you to read the content of the general notes which include sources and range of statistical data and presentations as well as definitions of the most important concepts contained in the publication. In presenting Kujawsko-Pomorskie Voivodship, available also in an electronic version, I would like to express my gratitude to all people and institutions for cooperation and provided information. I hope that the publication will prove a valuable and useful source of information of socio and economic situation and development of Region. We encourage everyone interested in wider range of information concern kujawsko- -pomorskie voivodship to use Statistical Yearbooks of Kujawsko-Pomorskie Voivodship. I invite you to cooperation with the Statistical Office in Bydgoszcz in the field of publication and analytical and research activities whose objective is to meet the needs of statistical information users. Director of the Statistical Office Wioletta Zwara Bydgoszcz, December 2016

SPIS RZECZY CONTENTS Str. Page Przedmowa... Preface... 3 4 Objaśnienia znaków umownych. Ważniejsze skróty... Symbols. Major abbreviations... 11 Uwagi ogólne... General notes... 12 15 Tablice przeglądowe Review tables I. Ważniejsze dane o województwie... Major data on voivodship... 16 33 II. Wybrane dane o podregionach (NTS 3) i powiatach (NTS 4)... Selected data by subregions (NTS 3) and powiats (NTS 4)... 34 49 Działy Chapters I. Stan i ochrona środowiska... Environmental protection... 50 65 II. Podział administracyjny i samorząd terytorialny... Administrative division and territorial self- -government... 66 75 III. Bezpieczeństwo publiczne... Public safety... 76 79 IV. Ludność... Population... 80 111 V. Rynek pracy. Wynagrodzenia... Labour market. Wages and salaries... 112 146 VI. Infrastruktura komunalna. Mieszkania... Municipal infrastructure. Dwellings... 147 178 VII. Edukacja i wychowanie... Education... 179 212 VIII. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna... Health care and social welfare... 213 223 IX. Kultura. Turystyka. Sport... Culture. Tourism. Sport... 224 235 X. Leśnictwo... Forestry... 236 256 XI. Transport... Transport... 257 260 XII. Handel... Trade... 261 262 XIII. Finanse publiczne... Public finance... 263 310 XIV. Inwestycje. Środki trwałe... Investments. Fixed assets... 311 314 XV. Rachunki regionalne... Regional accounts... 315 317 XVI. Podmioty gospodarki narodowej... Entities of the national economy... 318 337

6 Spis tablic SPIS TABLIC LIST OF TABLES Tabl. Table Str. Page DZIAŁ I CHAPTER I STAN I OCHRONA ŚRODOWISKA ENVIRONMENTAL PROTECTION Uwagi ogólne... General notes... x 50 Pobór wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w 2015 r.... Powierzchnia i pobór wody do nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz napełniania stawów rybnych w 2015 r.... Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w 2015 r.... Ścieki przemysłowe i komunalne oraz ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w 2015 r. Water withdrawal for needs of the national economy and population in 2015... 1 55 Area and water withdrawal for irrigation in agriculture and forestry as well as water for filling up fish ponds in 2015... 2 56 Water consumption for needs of the national economy and population in 2015... 3 57 Industrial and municipal wastewater and population connected to wastewater treatment plants in 2015... 4 58 Oczyszczalnie ścieków w 2015 r.... Wastewater treatment plants in 2015... 5 59 Emisja i redukcja zanieczyszczeń powietrza w 2015 r.... Emission and reduction of air pollutants in 2015.. 6 60 Ochrona przyrody i krajobrazu w 2015 r.... Nature and landscape protection in 2015... 7 61 Odpady wytworzone i dotychczas składowane (nagromadzone) oraz tereny ich składowania w 2015 r.... Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej według wybranych kierunków inwestowania w 2015 r.... Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej według źródeł finansowania w 2015 r.... Waste generated and landfilled up to now (accumulated) as waste as their storage yards areas in 2015... 8 62 Outlays on fixed assets in environmental protection and water management by selected directions of investing in 2015... 9 63 Outlays on fixed assets in environmental protection and water management by financing source in 2015... 10 64 DZIAŁ II CHAPTER II PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY I SAMORZĄD TERYTORIALNY ADMINISTRATIVE DIVISION AND TER- RITORIAL SELF-GOVERNMENT Uwagi ogólne... General notes... x 66 Jednostki podziału terytorialnego w 2015 r.... Territorial division units in 2015... 1(11) 67 Radni rad gmin według płci, wieku i poziomu wykształcenia w 2015 r.... Radni rad powiatów i rad miast na prawach powiatu według płci, wieku i poziomu wykształcenia w 2015 r.... Councillors of gmina councils by sex, age and educational level in 2015... 2(12) 68 Councillors of powiats councils and city councils in cities with powiat status by sex, age and educational level in 2015... 3(13) 75 DZIAŁ III CHAPTER III BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE PUBLIC SAFETY Uwagi ogólne... General notes... x 76 Przestępstwa stwierdzone przez Policję w zakończonych postępowaniach przygotowawczych w 2015 r.... Wskaźniki wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych przez Policję w 2015 r.... Zarejestrowana działalność Państwowej Straży Pożarnej w 2015 r.... Ascertained crimes by the Police office in completed preparatory proceedings in 2015... 1(14) 77 Rates of detectability of delinquents in ascertained crimes by the Police in 2015... 2(15) 78 Registered activity of the State Fire Department in 2015... 3(16) 79

List of tables 7 Tabl. Table Str. Page DZIAŁ IV LUDNOŚĆ CHAPTER IV POPULATION Uwagi ogólne... General notes... x 80 Powierzchnia i ludność w 2015 r.... Area and population in 2015... 1(17) 82 Ludność według płci oraz biologicznych i edukacyjnych grup wieku w 2015 r.... Population by sex and biological and educational age groups in 2015... 2(18) 96 Ruch naturalny ludności w 2015 r.... Vital statistics in 2015... 3(19) 98 Małżeństwa, rozwody, separacje w 2015 r.... Marriages, divorces and separations in 2015... 4(20) 105 Zgony według wybranych przyczyn w 2014 r.... Deaths by selected causes in 2014... 5(21) 106 Migracje wewnętrzne i zagraniczne ludności na pobyt stały w 2015 r.... Internal and international migration of population for permanent residence in 2015... 6(22) 107 Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały w 2015 r.... Internal migration of population for permanent residence in 2015... 7(23) 108 DZIAŁ V RYNEK PRACY. WYNAGRODZENIA CHAPTER V LABOUR MARKET. WAGES AND SALARIES Uwagi ogólne... General notes... x 112 Pracujący w 2015 r.... Employed persons in 2015... 1(24) 118 Przeciętne zatrudnienie w 2015 r.... Average paid employment in 2015... 2(25) 127 Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia w 2015 r.... Registered unemployment and unemployed rate in 2015... 3(26) 128 Bezrobotni nowo zarejestrowani i wyrejestrowani oraz oferty pracy w 2015 r.... Newly registered unemployed persons and persons removed from unemployment rolls as well as job offers in 2015... 4(27) 129 Bezrobotni zarejestrowani według płci w 2015 r. Registered unemployed persons by sex in 2015 5(28) 130 Bezrobotni zarejestrowani według wieku i poziomu wykształcenia w 2015 r.... Registered unemployed persons by age and educational level in 2015... 6(29) 135 Bezrobotni zarejestrowani według czasu pozostawania bez pracy w 2015 r.... Registered unemployed persons by duration of unemployment in 2015... 7(30) 137 Bezrobotni zarejestrowani według stażu pracy w 2015 r.... Registered unemployed persons by work seniority in 2015... 8(31) 138 Bezrobotni zarejestrowani będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w 2015 r.... Registered unemployed persons with a specific situation on the labour market in 2015... 9(32) 139 Poszkodowani w wypadkach przy pracy oraz liczba dni niezdolności do pracy spowodowanej wypadkami w 2015 r.... Persons injured in accidents at work and the number of days inability to work caused by accidents in 2015... 10(33) 140 Zatrudnieni w warunkach zagrożenia w 2015 r.... Persons working in hazardous conditions in 2015 11(34) 141 Zatrudnieni w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia w 2015 r.... Zatrudnieni na stanowiskach pracy, dla których dokonano oceny ryzyka zawodowego w 2015 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w 2015 r.... DZIAŁ VI INFRASTRUKTURA KOMUNALNA. MIESZKANIA Persons working in hazardous conditions to agents harmful and hazardous to health in 2015... 12(35) 142 Paid employees on position for which evaluation of occupational risk was done in 2015... 13(36) 144 Average monthly gross wages and salaries in 2015... 14(37) 145 CHAPTER VI MUNICIPAL INFRASTRUCTURE. DWELLINGS Uwagi ogólne... General notes... x 147 Wodociągi i kanalizacja w 2015 r.... Water supply and sewerage systems in 2015... 1(38) 150 Sieć gazowa oraz odbiorcy i zużycie gazu z sieci w gospodarstwach domowych w 2015 r.... Gas supply system as well as consumers and consumption of gas from gas supply system in households in 2015... 2(39) 157 Odbiorcy oraz zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych w 2015 r.... Consumers and consumption of electricity in households in 2015... 3(40) 158

8 Spis tablic DZIAŁ VI INFRASTRUKTURA KOMUNALNA. MIESZKANIA (dok.) CHAPTER VI MUNICIPAL INFRASTRUCTURE. DWELLINGS (cont.) Tabl. Table Str. Page Odpady komunalne zmieszane, nieczystości ciekłe i składowiska w 2015 r.... Mixed municipal waste, liquid waste and landfill sites in 2015... 4(41) 159 Zasoby mieszkaniowe w 2015 r.... Dwelling stocks in 2015... 5(42) 160 Mieszkania w zasobach mieszkaniowych wyposażone w instalacje w 2015 r.... Dwellings in dwelling stocks fitted with installations in 2015... 6(43) 167 Budynki oddane do użytkowania w 2015 r.... Buildings completed in 2015... 7(44) 168 Mieszkania oddane do użytkowania w 2015 r.... Dwellings completed in 2015... 8(45) 169 Wybrane wskaźniki w zakresie mieszkań oddanych do użytkowania w 2015 r.... Selected indices of dwellings completed in 2015 9(46) 176 Mieszkania oddane do użytkowania wyposażone Dwellings completed fitted with installation w instalacje w 2015 r.... in 2015... 10(47) 177 Mieszkania oddane do użytkowania według form budownictwa w 2015 r.... Dwellings completed by forms of construction in 2015... 11(48) 178 DZIAŁ VII EDUKACJA I WYCHOWANIE CHAPTER VII EDUCATION Uwagi ogólne... General notes... x 179 Szkoły podstawowe dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2015/16... Primary schools for children and youth in the 2015/16 school year... 1(49) 183 Gimnazja dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2015/16... Lower secondary schools for children and youth in the 2015/16 school year... 2(50) 189 Zasadnicze szkoły zawodowe dla młodzieży oraz szkoły specjalne przysposabiające do pracy w roku szkolnym 2015/16... Basic vocational schools for youth as well as special job-training schools in 2015/16 school year... 3(51) 195 Licea ogólnokształcące dla młodzieży w roku szkolnym 2015/16... General secondary schools for youth in 2015/16 school year... 4(52) 197 Technika oraz ogólnokształcące szkoły artystyczne dla młodzieży w roku szkolnym 2015/16... Technical secondary schools as well as general art schools for youth in 2015/16 school year... 5(53) 198 Szkoły policealne w roku szkolnym 2015/16... Post-secondary schools in the 2015/16 school year... 6(54) 200 Uczący się języków obcych w szkołach podstawowych i gimnazjach dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2015/16... Uczący się języków obcych w szkołach ponadgimnazjalnych dla dzieci i młodzieży oraz policealnych w roku szkolnym 2015/16... Pupils and students studying foreign languages in primary schools and lower secondary schools for children and youth in 2015/16 school year... 7(55) 201 Students studying foreign languages in upper secondary schools for children and youth in post-secondary schools in 2015/16 school year... 8(56) 203 Szkoły dla dorosłych w roku szkolnym 2015/16... Schools for adults in the 2015/16 school year... 9(57) 205 Wychowanie przedszkolne w roku szkolnym 2015/16... Pre-primary education in the 2015/16 school year 10(58) 207 DZIAŁ VIII OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA CHAPTER VIII HEALTH CARE AND SOCIAL WELFARE Uwagi ogólne... General notes... x 213 Łóżka w szpitalach ogólnych, apteki ogólnodostępne i punkty apteczne w 2015 r.... Beds in general hospitals, generally available pharmacies and pharmaceutical outlets in 2015... 1(59) 217 Ambulatoryjna opieka zdrowotna w 2015 r.... Out-patient health care in 2015... 2(60) 218 Żłobki i kluby dziecięce w 2015 r.... Nurseries and children's clubs in 2015... 3(61) 219 Rodzinna piecza zastępcza w 2015 r.... Family foster care in 2015... 4(62) 220 Instytucjonalna piecza zastępcza w 2015 r.... Institutional foster care in 2015... 5(63) 221 Pomoc społeczna stacjonarna w 2015 r.... Stationary social welfare in 2015... 6(64) 223

List of tables 9 Tabl. Table Str. Page DZIAŁ IX KULTURA. TURYSTYKA. SPORT CHAPTER IX CULTURE. TOURISM. SPORT Uwagi ogólne... General notes... x 224 Biblioteki publiczne w 2015 r.... Public libraries in 2015... 1(65) 226 Muzea w 2015 r.... Museums in 2015... 2(66) 232 Kina stałe w 2015 r.... Fixed cinemas in 2015... 3(67) 233 Baza noclegowa turystyki w 2015 r.... Tourist accommodation establishments in 2015 4(68) 234 Kluby sportowe w 2014 r.... Sports clubs in 2014... 5(69) 235 DZIAŁ X LEŚNICTWO CHAPTER X FORESTRY Uwagi ogólne... General notes... x 236 Powierzchnia gruntów leśnych w 2015 r.... Forest land in 2015... 1(70) 238 Powierzchnia lasów w 2015 r.... Forest areas in 2015... 2(71) 245 Grunty nieleśne zalesione i przeznaczone do zalesienia w 2015 r.... Non-forests land afforested and designated for afforestation in 2015... 3(72) 252 Lasy prywatne i gminne w 2015 r.... Private and gmina forests in 2015... 4(73) 256 DZIAŁ XI TRANSPORT CHAPTER XI TRANSPORT Uwagi ogólne... General notes... x 257 Drogi publiczne w 2015 r.... Public roads in 2015... 1(74) 258 Pojazdy samochodowe i ciągniki zarejestrowane w 2015 r.... Road vehicles and tractors in vehicle register in 2015... 2(75) 259 Wypadki drogowe i ich ofiary w 2015 r.... Road traffic accidents and their casualties in 2015... 3(76) 260 DZIAŁ XII HANDEL CHAPTER XII TRADE Uwagi ogólne... General notes... x 261 Targowiska w 2015 r.... Marketplaces in 2015... 1(77) 262 DZIAŁ XIII FINANSE PUBLICZNE CHAPTER XIII PUBLIC FINANCE Uwagi ogólne... General notes... x 263 Dochody budżetów gmin według rodzajów w 2015 r.... Revenue of gminas budgets by type in 2015... 1(78) 266 Wydatki budżetów gmin według rodzajów w 2015 r. Expenditure of gminas budgets by type in 2015... 2(79) 278 Wydatki budżetów gmin według działów w 2015 r. Expenditure of gminas budgets by division in 2015 3(80) 284 Dochody i wydatki budżetów gmin na 1 mieszkańca w 2015 r.... Revenue and expenditures of gminas budgets per capita in 2015... 4(81) 296 Dochody budżetów powiatów i miast na prawach powiatu według rodzajów w 2015 r.... Revenue of powiats budgets and cities with powiat status by type in 2015... 5(82) 302 Dochody budżetów powiatów i miast na prawach powiatu według działów w 2015 r.... Revenue of powiats budgets and cities with powiat status by division in 2015... 6(83) 304 Wydatki budżetów powiatów i miast na prawach powiatu według rodzajów w 2015 r.... Expenditure of powiats budgets and cities with powiat status by type in 2015... 7(84) 306 Wydatki budżetów powiatów i miast na prawach powiatu według działów w 2015 r.... Expenditure of powiats budgets and cities with powiat status by division in 2015... 8(85) 308 Dochody i wydatki budżetów powiatów i miast na prawach powiatu na 1 mieszkańca w 2015 r... Revenue and expenditures of powiats budgets and cities with powiat status per capita in 2015 9(86) 310

10 Spis tablic Tabl. Table Str. Page DZIAŁ XIV INWESTYCJE. ŚRODKI TRWAŁE CHAPTER XIV INVESTMENTS. FIXED ASSETS Uwagi ogólne... General notes... x 311 Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach w 2015 r.... Investment outlays in enterprises in 2015... 1(87) 313 Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach w 2015 r.... Gross value of fixed assets in enterprises in 2015 2(88) 314 DZIAŁ XV RACHUNKI REGIONALNE CHAPTER XV REGIONAL ACCOUNTS Uwagi ogólne... General notes... x 315 Produkt krajowy brutto... Gross domestic product... 1(89) 317 Wartość dodana brutto według rodzajów działalności... Gross value added by kind of activity... 2(90) 317 DZIAŁ XVI PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ CHAPTER XVI ENTITIES OF THE NATIONAL ECONOMY Uwagi ogólne... General notes... x 318 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON w 2015 r.... Entities of the national economy in the REGON register in 2015... 1(91) 319 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON według wybranych sekcji PKD Entities of the national economy in the REGON w 2015 r.... register by selected sections in 2015... 2(92) 328 Spółki handlowe według form prawnych w 2015 r. Commercial companies by legal status in 2015... 3(93) 337 SPIS MAP LIST OF MAPS Str. Page Województwo kujawsko-pomorskie w 2015 r.... Kujawsko-pomorskie voivodship in 2015... 66 Ludność w 2015 r.... Population in 2015... 67 Ruch naturalny ludności w 2015 r.... Vital statistics in 2015... 104 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na 1000 ludności w 2015 r.... Net internal and international migration for permanent residence per 1000 population in 2015 105 Stopa bezrobocia rejestrowanego w 2015 r.... Registered unemployment rate in 2015... 128 Wybrane kategorie bezrobotnych zarejestrowanych w % ogółem w 2015 r.... Selected categories of unemployed persons in % of in 2015... 129 Mieszkania oddane do użytkowania... Dwellings completed... 178 Biblioteki publiczne w 2015 r.... Public libraries in 2015... 179 Lesistość w 2015 r.... Forest cover in 2015... 262 Dochody i wydatki budżetów gmin na 1 mieszkańca w 2015 r.... Revenue and expenditure of budgets of gminas per capita in 2015... 263 Dochody, wydatki i wynik finansowy budżetów powiatów oraz miast na prawach powiatu w 2015 r.... Podmioty gospodarki narodowej na 1000 ludności w 2015 r.... Revenue, expenditure and financial result of budgets of powiats and cities with powiat status in 2015... 318 Entities of the national economy per 1000 population in 2015... 319

OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH SYMBOLS Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło. magnitude zero. Zero: (0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5; magnitude not zero, but less than 0,5 of a unit; (0,0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05. magnitude not zero, but less than 0,05 of a unit. Kropka (.) zupełny brak informacji lub brak informacji wiarygodnych. data not available or not reliable. Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe. not applicable. Znak oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji; ich pełne nazwy podano w uwagach ogólnych, ust. 16 na str. 15. categories of applied classification are presented in abbreviated form; their full names are given in the general notes to the Yearbook, item 16 on page 15. Znak # oznacza, że dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej. data may not be published due to the necessity of maintaining statistical confidentiality in accordance with the Law on official statistics. W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy. Of which indicates that not all elements of the sum are given. Comma (,) used in figures represents the decimal point. WAŻNIEJSZE SKRÓTY MAJOR ABBREVIATIONS tys. = tysiąc kwh = kilowatogodzina thous. = thousand kilowatt hour mln = milion GW = gigawat million gigawatt zł zl = złoty = zloty GWh = gigawatogodzina gigawatt hour szt = sztuka kj = kilodżul pcs = piece kilojoule wol = wolumin GJ = gigadżul vol. = volume gigajoule kg = kilogram kilogram h = godzina hour dt = decytona d = doba deciton 24 hours t = tona r. = rok tonne cm = centymetr centimetre cd. cont. = ciąg dalszy continued m = metr dok. = dokończenie metre cont. continued km = kilometr nr (Nr) = numer kilometre No. = number m 2 = metr kwadratowy square metre poz. = pozycja ha = hektar pkt = punkt hectare km 2 = kilometr kwadratowy tabl. = tablica square kilometre table l = litr litre ust. = ustęp cm 3 = centymetr sześcienny Dz. U. = Dziennik Ustaw cubic centimetre m 3 = metr sześcienny PKP = Polskie Koleje Państwowe cubic metre dam 3 = dekametr sześcienny cubic decametre PKD NACE = Polska Klasyfikacja Działalności Nomenclature des Activités de Communauté Européenne hm 3 = hektometr sześcienny cubic hectometre PKB GDP = Produkt Krajowy Brutto Gross Domestic Product kw = kilowat kilowatt

UWAGI OGÓLNE GENERAL NOTES 1. Dane zamieszczone w publikacji jeśli nie zaznaczono inaczej podano w każdorazowym podziale administracyjnym. W tablicach zawierających informacje w podziale na miasta i wieś, przez miasta rozumie się gminy miejskie oraz miasta w gminach miejsko-wiejskich, przez wieś gminy wiejskie oraz obszary wiejskie w gminach miejsko-wiejskich. 2. Dane prezentowane są w układzie Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS), opracowanej na podstawie wspólnej Klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS), obowiązującej w krajach Unii Europejskiej, zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 V 2003 r. (Dz. Urz. UE L 154 z 21 VI 2003 r.) z późniejszymi zmianami. NTS obowiązująca od 1 I 2015 r. wprowadzona została rozporządzeniem Rady Ministrów zmieniającym rozporządzenie w sprawie Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) z dnia 3 XII 2014 r. (Dz. U. 2014 poz. 1992) w miejsce obowiązującej do 31 XII 2014 r. Podregiony (poziom 3) grupują jednostki szczebla powiatowego. 3. Prezentowane dane jeśli nie zaznaczono inaczej dotyczą całej gospodarki narodowej, tj. wszystkich podmiotów zlokalizowanych na terenie województwa, bez względu na formy organizacyjne i formy własności. 4. Prezentowane informacje zostały przedstawione stosownie do zakresu prowadzonych badań, uwzględniających podmioty klasyfikowane według kryterium liczby pracujących i jeśli nie zaznaczono inaczej obejmują podmioty o liczbie pracujących: do 9 osób, od 10 do 49 osób, 50 osób i więcej. 5. Dane prezentuje się: 1) w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007, opracowanej na podstawie Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej Statistical Classification of Economic Activities in the European Community NACE Rev. 2. PKD 2007, wprowadzona została z dniem 1 I 2008 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 XII 2007 r. (Dz. U. Nr 251, poz. 1885) z późniejszymi zmianami. W ramach PKD 2007 dokonano dodatkowego grupowania, ujmując pod pojęciem Przemysł sekcje: Górnictwo i wydobywanie, Przetwórstwo przemysłowe, Wytwarza- 1. Data in the publication, unless otherwise indicated, are presented according to administrative division in a given period. In the tables containing information divided into urban areas and rural areas, the term urban areas is understood as urban gminas and towns in urban-rural gminas, while the term rural areas is understood as rural gminas and rural area in urban-rural gminas. 2. Data are presented in accordance with the Nomenclature of Territorial Units for Statistical Purposes (NTS), compiled on the basis of the common classification of territorial units for statistics (NUTS) obligatory in the countries of the European Union according to the Regulation (EC) No. 1059/2003 of the European Parliament and of the Council of 26 V 2003 (Official Journal of the EU L 154, 21 VI 2003) with later amendments. NTS in force since 1 I 2015 was introduced by the decree of the Council of Ministers amending the decree of Nomenclature of Territorial Units for Statistical Purposes (NTS) of 3 XII 2014 (Journal of Laws 2014 item 1992) replacing the NTS in force until 31 XII 2014. s (level 3) grouping together powiats. 3. Presented data, unless otherwise indicated, concern the entire national economy, i.e., all units located on the voivodship territory regardless of organizational and ownership forms. 4. Information is presented in compliance with the scope of conducted surveys, considering entities classified according to the criterion of the number of persons employed and, unless otherwise indicated, include entities employing: up to 9 persons, from 10 to 49 persons, 50 persons and more. 5. Data are presented: 1) according to the Polish Classification of Activities PKD 2007, compiled on the basis of the Statistical Classification of Economic Activities in the European Community NACE Rev. 2. PKD 2007, was introduced on 1 I 2008 by the decree of the Council of Ministers of 24 XII 2007 (Journal of Laws No. 251, item 1885) with later amendments. The item Industry was introduced, including NACE Rev. 2 sections: Mining and quarrying, Manufacturing, Electricity, gas, steam and air conditioning supply and Wa-

General notes 13 nie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych oraz Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją. Pod pojęciem Pozostałe usługi ujęte są sekcje: Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca, Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, Edukacja, Opieka zdrowotna i pomoc społeczna, Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, Pozostała działalność usługowa oraz Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby ; 2) według sektorów własności: sektor publiczny grupujący własność państwową (Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych), własność jednostek samorządu terytorialnego oraz własność mieszaną z przewagą kapitału (mienia) podmiotów sektora publicznego, sektor prywatny grupujący własność prywatną krajową (osób fizycznych i pozostałych jednostek prywatnych), własność zagraniczną (osób zagranicznych) oraz własność mieszaną z przewagą kapitału (mienia) podmiotów sektora prywatnego i brakiem przewagi sektorowej w kapitale (mieniu) podmiotu. Własność mieszana określana jest głównie dla spółek i wyznaczana na podstawie struktury kapitału (mienia) deklarowanego we wniosku rejestracyjnym spółki. 6. Dane jeśli nie zaznaczono inaczej opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym gospodarki narodowej. 7. Dane w podziale według sekcji PKD 2007 oraz w podziale terytorialnym opracowano jeśli nie zaznaczono inaczej tzw. metodą przedsiębiorstw. Metoda przedsiębiorstw (podmiotowa) oznacza przyjmowanie całych podmiotów gospodarki narodowej za podstawę grupowania wszystkich danych charakteryzujących ich działalność według poszczególnych poziomów klasyfikacyjnych i podziałów terytorialnych. 8. Przez podmioty gospodarki narodowej rozumie się jednostki prawne, tj. osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Pod pojęciem podmiotów gospodarczych rozumie się podmioty prowadzące działalność gospodarczą (produkcyjną i usługową) na własny rachunek w celu osiągnięcia zysku. ter supply; sewerage, waste management and remediation activities, as an additional grouping. The item Other services was introduced including sections: Professional, scientific and technical activities, Administrative and support service activities, Public administration and defence; compulsory social security, Education, Human health and social work activities, Arts, entertainment and recreation, Other service activities as well as Activities of households as employers; undifferentiated goods-and-servicesproducing activities of households for own use ; 2) according to ownership sectors: public sector grouping state ownership (of the State Treasury and state legal persons), local self-government entity ownership as well as mixed ownership with a predominance of capital (property) of public sector entities, private sector grouping private domestic ownership (of natural persons and other private entities), foreign ownership (of foreign persons) as well as mixed ownership with a predominance of capital (property) of private sector entities and lack of predominance of public or private sector in capital (property) of the entity. Mixed ownership is defined mainly for companies and determined on the basis of the capital (property) structure as declared in a company s registration application. 6. Data, unless otherwise indicated, are compiled in accordance with the respective organizational status of units of the national economy. 7. Data according to NACE Rev. 2 sections as well as according to territorial division are compiled, unless otherwise indicated, using the enterprise method. In the enterprise (entity) method, the entire organizational unit of entities in the national economy is the basis for grouping all data describing their activity according to individual classification levels and territorial divisions. 8. The term entities of the national economy is understood as legal entities, i.e.: legal persons, organizational entities without legal personality as well as natural persons conducting economic activity. The term economic entities is understood as entities conducting economic activity (production and service) on their own account in order to earn a profit.

14 Uwagi ogólne 9. Dane w cenach bieżących odpowiadają uzyskanym dochodom, poniesionym wydatkom lub wartości wyrobów, usług itp. W tablicach i wykresach, w których nie określono cen, dane liczbowe wyrażono w cenach bieżących. Cena bazowa definiowana jest jako kwota pieniędzy otrzymywana przez producenta ( także przez jednostkę handlową) od nabywcy za jednostkę produktu (wyrobu lub usługi), pomniejszona o podatki od produktu oraz o ewentualne rabaty i opusty, powiększona o dotacje otrzymywane do produktu. Podatki od produktów obejmują: podatek od towarów i usług VAT (od produktów krajowych i z importu), podatek akcyzowy (od wyrobów krajowych, importowanych i nabytych wewnątrzwspólnotowo), cła oraz podatki od niektórych rodzajów usług (np. od gier losowych i zakładów wzajemnych, zryczałtowany podatek od towarów i usług od okazjonalnych przewozów osób autobusami zarejestrowanymi za granicą). Jako ceny stałe przyjęto w przypadku produkcji sprzedanej przemysłu: ceny stałe 2005 r. (średnie ceny bieżące 2005 r.) w latach 2006 2010, ceny stałe 2010 r. (średnie ceny bieżące 2010 r.) od 2011 r. 10. Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obliczono z reguły na podstawie danych bezwzględnych wyrażonych z większą dokładnością niż podano w tablicach. 11. Do przeliczeń danych według liczby ludności jeśli nie zaznaczono inaczej przyjęto liczbę ludności według krajowej definicji zamieszkania, opracowaną metoda bilansową. Przy przeliczaniu na 1 mieszkańca (1000 ludności itp.) danych według stanu w końcu roku (np. łóżka w szpitalach, środki trwałe) przyjęto liczbę ludności według stanu w dniu 31 XII, a przy przeliczaniu danych charakteryzujących wielkość zjawiska w ciągu roku (np. ruch naturalny ludności, produkcja) według stanu w dniu 30 VI. Do przeliczeń przyjęto liczbę ludności opracowaną jeśli nie zaznaczono inaczej za lata 2000 i 2005 na bazie Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002, od 2010 r. Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. 12. Dane jeśli nie zaznaczono inaczej nie obejmują jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego. 13. Niektóre informacje zostały podane na podstawie danych nieostatecznych i mogą ulec zmianie w następnych publikacjach Urzędu Statystycznego. 9. Data in current prices correspond to obtained revenue, incurred expenditures or the value of products, services, etc. In tables and charts in which prices are not defined, data are expressed in current prices. Basic price is defined as the amount of money received by a producer (trade entities included) from a buyer for a unit of product (good or service), decreased by the tax on the product as well as by applicable rebates and deductions, and increased by subsidies received for the product. Taxes on products comprise: VAT on goods and services (on domestic and imported products), excise tax (on domestic, imported and Intra- Community acquired goods), duties and taxes on certain services (e.g. on games of chance and mutual betting, lump sum tax on goods and services from occasional transports of passengers in buses with foreign registration). Constant prices were adopted in sold production of industry: 2005 constant prices (2005 average current prices) in years 2006-2010, 2010 constant prices (2010 average current prices) since 2011. 10. Relative numbers (indices, percentages) are, as a rule, calculated on the basis of absolute data expressed with higher precision than that presented in the tables. 11. For the purpose of calculating data by population number, unless otherwise indicated, the population number according to the national definition of residence, compiled using the balance method, was adopted. When computing per capita data (per 1000 population, etc.) as of the end of a year (e.g. beds in hospitals, fixed assets), the population as of 31 XII was adopted, whereas data describing the magnitude of a phenomenon within a year (e.g., vital statistics, production) as of 30 VI. For calculations, it was assumed to use the number of calculated unless otherwise indicated for 2000 and 2005 on the basis of the Population and Housing Census 2002, since 2010 on the basis of Population and Housing Census 2011. 12. Data, unless otherwise indicated, do not include budgetary entities conducting activity within the scope of national defence and public safety. 13. Selected information present on the basis of preliminary data and may change in subsequent publications of the Statistical Office.

General notes 15 14. Ze względu na zaokrąglenia danych, w niektórych przypadkach sumy składników mogą się nieznacznie różnić od podanych wielkości ogółem. 15. Informacje statystyczne pochodzące ze źródeł spoza Urzędu Statystycznego opatrzono odpowiednimi notami. 16. W publikacji zastosowano skróty nazw niektórych poziomów klasyfikacyjnych; zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: 14. Due to the rounding of data, in some cases sums of components may slightly differ from the amount given in the item. 15. Statistical information originating from sources other than the Statistical Office is indicated in the appropriate notes. 16. The names of some classification levels used in the publication have been abbreviated; the list of abbreviations used and their full names are given below: skrót abbreviation pełna nazwa full name POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI PKD 2007 STATICTICAL CLASSIFICATION OF ECONOMIC ACTIVITIES IN THE EUROPEAN COMMUNITY NACE Rev. 2 Handel; naprawa pojazdów samochodowych Trade; repair of motor vehicles Zakwaterowanie i gastronomia Accommodation and catering Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Wholesale and retail trade; repair of motor vehicles and motorcycles Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Accommodation and food service activities Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Wyjaśnienia metodyczne dotyczące podstawowych pojęć i metod opracowania danych liczbowych zamieszczono w uwagach ogólnych do poszczególnych działów. Rozszerzone wyjaśnienia dotyczące poszczególnych dziedzin statystyki Czytelnik znajdzie w publikacjach tematycznych oraz w serii Zeszyty metodyczne i klasyfikacje. * * * Methodological explanations concerning basic definitions and methods of compiling statistical data are enumerated in the general notes to individual chapters. More detailed information pertaining to particular fields of statistics can be found in subject matter publications as well as in the series Zeszyty metodyczne i klasyfikacje ( Methodologies and classifications ).

16 Tablice przeglądowe Uwaga: Przeliczeń danych na 1 mieszkańca (1000 ludności itp.) za 2000 r. oraz 2005 r. dokonano przy przyjęciu skorygowanej Note: Calculations of data per capita (1000 population, etc.) for 2000 as well as 2005 are based on the revised number I. WAŻNIEJSZE DANE O WOJEWÓDZTWIE MAJOR DATA ON THE VOIVODSHIP Lp. 2000 2005 2010 POWIERZ AR 1 Powierzchnia w km 2 (stan w dniu 31 XII)... 17970 17970 17972 STAN I OCHRONA ENVIRONMENTAL Pobór wody w % poboru ogółem na cele: 2 produkcyjne a (poza rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem)... 32,7 30,4 31,6 3 eksploatacji sieci wodociągowej b... 50,7 48,4 47,2 4 Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności na 1 km 2 w dam 3... 13,0 11,7 12,1 5 do produkcji przemysłowej... 4,8 3,8 4,2 Ścieki przemysłowe i komunalne odprowadzone do wód lub do ziemi: 6 oczyszczane w % wymagających oczyszczania... 73,6 98,2 97,5 7 nieoczyszczane na 1 km 2 w dam 3... 2,0 0,1 0,2 8 Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogółu ludności c... 38,4 63,2 69,8 Emisja zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystości powietrza w tys. t: 9 pyłowych... 14,2 7,1 4,3 10 gazowych (bez dwutlenku węgla)... 75,2 63,5 57,1 Redukcja zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystości powietrza w % zanieczyszczeń wytworzonych: 11 pyłowych... 97,2 98,6 99,1 12 gazowych (bez dwutlenku węgla)... 26,7 26,8 36,6 Powierzchnia o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chroniona (stan w dniu 31 XII): 13 w % powierzchni ogólnej... 31,1 32,4 31,8 14 na 1 mieszkańca w m 2... 2702 2812 2721 15 Odpady wytworzone (w ciągu roku; z wyłączeniem odpadów komunalnych) na 1 km 2 w t... 172,3 175,3 126,2 16 Odpady komunalne zebrane e (w ciągu roku) na 1 mieszkańca w kg 252,0 215,6 245,3 Nakłady na środki trwałe (ceny bieżące) w % nakładów inwestycyjnych ogółem: 17 służące ochronie środowiska... 9,9 8,5 4,7 18 służące gospodarce wodnej... 1,2 1,1 2,5 BEZPIECZEŃSTWO PUBLIC Przestępstwa stwierdzone przez Policję f w zakończonych postępowaniach przygotowawczych: 19 w liczbach bezwzględnych... 70194 73551 56164 20 na 10 tys. ludności... 339,2 355,7 267,6 21 Wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych przez Policję f w %... 53,0 60,7 66,3 a Z ujęć własnych. b Pobór wody na ujęciach przed wtłoczeniem do sieci. c Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków dane szacunkowe; w 2000 r. określane jako odpady stałe wywiezione; od 2003 r. dane nieporównywalne z danymi za lata poprzednie ze względu a From own intakes. b Water withdrawal at intakes before entering the water network. c Population connected to wastewater protection, item 5 on page 52. e Estimated data; in 2000 defined as solid waste removed; since 2003 data are not comparable with punishable acts committed by jureniles.

Review tables 17 liczby ludności uwzględniającej wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002. of population, which considers the results of Population and Housing Census of 2002. 2012 2013 2014 2015 No. CHNIA EA 17972 17972 17972 17972 Area in km 2 (as of 31 XII) 1 ŚRODOWISKA PROTECTION Water withdrawal in % of withdrawal for purposes of: 33,8 34,3 34,2 34,1 production a (excluding agriculture, hunting and forestry; fishing) 2 44,6 44,7 45,3 46,2 exploitation of water-supply network b 3 12,5 12,1 12,4 12,4 Consumption of water for needs of the national economy and population per 1 km 2 in dam 3 4 4,6 4,4 4,5 4,5 for industrial production 5 Industrial and municipal wastewater discharged into waters or into the ground: 97,7 97,4 97,6 98,3 treated in % of requiring treatment 6 0,2 0,2 0,2 0,1 untreated per 1 km 2 in dam 3 7 71,0 70,8 71,6 72,1 Population connected to wastewater treatment plants in % of population c 8 Emission of air pollutants from plants of significant nuisance to air quality in thous. t: 3,9 3,4 3,8 2,6 particulates 9 57,7 51,9 47,2 51,5 gases (excluding carbon dioxide) 10 Reduction of air pollutants from plants of significant nuisance to air quality in % of pollutants produced: 99,2 99,3 99,2 99,5 particulates 11 43,8 36,3 33,8 31,4 gases (excluding carbon dioxide) 12 Area of special nature value under legal protection (as of 31 XII): 31,8 31,8 31,8 31,8 in % of area 13 2725 2730 2734 2739 per capita in m 2 14 126,2 256,3 198,7 187,6 Generated waste (during the year; excluding municipal waste) d per 1 km 2 in t 15 245,6 245,9 261,0 284,0 Municipal waste collected e (during the year) per capita in kg 16 Outlays on fixed assets (current prices) in % of investment outlays: 4,8 4,1 6,0 5,8 in environmental protection 17 1,3 1,2 1,4 0,9 in water management 18 PUBLICZNE SAFETY Ascertained crimes by the Police f in completed preparatory proceedings: 60745 53460 41571 38832 in absolute numbers 19 289,6 255,3 198,8 186,0 per 10 thous. population 20 69,4 68,2 67,9 66,2 Rate of detectability of delinquents in ascertained crimes by the Police f in % 21 szacunkowe, ludność ogółem na podstawie bilansów. d Patrz uwagi ogólne działu Stan i ochrona środowiska, ust. 5 na str. 52. e Dane na zmianę katalogu odpadów. f Do 2012 r. łącznie z prokuraturą; od 2014 r. bez czynów karalnych popełnionych przez nieletnich. treatment plants estimated data, population based on balances. d See general notes to the chapter Environmental data for previous years due to a change in the catalogue of waste. f Until 2012 including prosecutor s office; since 2014 excluding

18 Tablice przeglądowe I. WAŻNIEJSZE DANE O WOJEWÓDZTWIE (cd.) MAJOR DATA ON THE VOIVODSHIP (cont.) Lp. 2000 2005 2010 LUD POPU 1 Ludność (stan w dniu 31 XII)... 2067817 2068253 2098711 2 miasta... 1290395 1272615 1271357 3 wieś... 777422 795638 827354 4 kobiety... 1068703 1069577 1081496 5 Kobiety na 100 mężczyzn (stan w dniu 31 XII)... 107 107 106 6 Ludność na 1 km 2 powierzchni ogólnej (stan w dniu 31 XII)... 115 115 117 Ludność w wieku (stan w dniu 31 XII): 7 przedprodukcyjnym... 521337 441718 406742 8 produkcyjnym... 1260688 1329325 1356942 9 poprodukcyjnym... 285792 297210 335027 10 Małżeństwa na 1000 ludności... 5,76 5,63 5,93 11 Rozwody na 1000 ludności... 1,19 2,07 1,91 12 Urodzenia żywe na 1000 ludności... 10,39 9,88 10,77 13 Zgony b na 1000 ludności... 9,53 9,38 9,75 14 Przyrost naturalny na 1000 ludności... 0,86 0,51 1,02 15 Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych... 8,69 6,65 5,80 16 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały na 1000 ludności... -0,52-1,00-0,80 Przeciętna liczba lat dalszego trwania życia w momencie urodzenia: 17 mężczyźni... 69,63 70,59 71,37 18 kobiety... 77,51 79,10 79,80 Pracujący de (stan w dniu 31 XII): RYNEK LABOUR 19 w tysiącach... 762,7 647,9 680,2 20 kobiety... 355,6 297,2 311,9 21 na 1000 ludności... 368,9 313,3 324,1 22 w sektorze prywatnym w %... 74,1 74,4 76,5 według rodzajów działalności w %: 23 rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo... x 18,2 15,8 24 przemysł i budownictwo... x 29,3 30,0 25 26 handel; naprawa pojazdów samochodowych ; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia ; informacja i komunikacja... x 23,5 23,8 działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości oraz pozostałe usługi f... x 29,0 30,4 a Patrz uwagi ogólne działu Ludność, ust. 2 na str. 80. b Łącznie ze zgonami niemowląt. c Do obliczenia salda wykorzystano dane (od 2004 r.). e Dane opracowano z uwzględnianiem pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie wyszaco- Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 oraz Powszechnego Spisu Rolnego 2002, od 2010 r. Powszechnego Spisu Rolnego 2010. a See general notes to the chapter Population, item 2 on page 80. b Including infant deaths. c For calculating net migration, data on 2004). e Data are compiled considering employed persons on private farms in agriculture estimated using the results: Census 2002, since 2010 of the Agricultural Census 2010. f See general notes to Yearbook, item 5 on page 12.

Review tables 19 2012 2013 2014 2015 No. NOŚĆ a LATION a 2096404 2092564 2089992 2086210 Population (as of 31 XII) 1 1262091 1256282 1250502 1244129 urban areas 2 834313 836282 839490 842081 rural areas 3 1080243 1078339 1077114 1075237 females 4 106 106 106 106 Females per 100 males (as of 31 XII) 5 117 116 116 116 Population per 1 km 2 of area (as of 31 XII) 6 Population of age (as of 31 XII): 393346 387933 383177 378825 pre-working 7 1343978 1333169 1321955 1309091 working 8 359080 371462 384860 398294 post-working 9 5,34 4,69 4,92 4,96 Marriages per 1000 population 10 1,87 2,01 2,06 1,96 Divorces per 1000 population 11 9,90 9,48 9,58 9,19 Live births per 1000 population 12 9,74 9,78 9,58 9,83 Deaths b per 1000 population 13 0,16-0,30 0,00-0,64 Natural increase per 1000 population 14 4,82 4,43 4,64 4,06 Infant deaths per 1000 live births 15-0,96-1,26-1,36 c -1,36 dence per 1000 population 16 Internal and international net migration for permanent resi- Life expectancy at the moment of birth: 72,75 72,91 73,35 73,5 males 17 80,31 80,47 81,05 81,3 females 18 PRACY MARKET Employed persons de (as of 31 XII): 675,4 677,0 694,9 707,1 in thousands 19 314,7 318,4 325,6 332,4 women 20 322,2 323,5 332,5 338,9 per 1000 population 21 77,1 77,4 78,0 78,8 in private sector in % 22 by kind of activites in %: 15,9 15,8 15,5 15,2 agriculture, forestry and fishing 23 29,6 28,8 28,9 29,5 industry and construction 24 23,4 23,3 23,7 23,7 31,1 32,1 31,9 31,6 trade; repair of motor vehicles, transportation and storage, accommodation and catering, information and communication 25 financial and insurance activities, real estate activities and other serviced f 26 o migracjach wewnętrznych za 2015 r. i migracjach zagranicznych za 2014 r. d Według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności wanych przy uwzględnieniu wyników: w 2000 r. Powszechnego Spisu Rolnego 1996, w 2005 r. Narodowego Spisu f Patrz uwagi ogólne do Rocznika, ust. 5 na str. 12. internal migration for 2015 and data on international migration for 2014 were used. d By actual workplace and kind of activity (since in 2000 of the Agricultural Census 1996, in 2005 of the Population and Housing Census 2002 as well as the Agricultural