ROK PIĘĆDZIESIĄTY SIÓDMY PL ISSN 0035-9629 ZESZYT CZWARTY RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I AKADEMII EKONOMICZNEJ W POZNANIU PROBLEMY ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO KWARTAŁ CZWARTY - 1995 POZNAŃ 1995 WYDAWNICTWO NAUKOWE UAM
KOMITET REDAKCYJNY Redaktorzy Stanisław Kowalik, Maciej Tarnawski (sekretarz redakcji), Lucyna Wojtasiewicz (zastępca red. naczelnego), Zygmunt Ziembiński (redaktor naczelny) Członkowie Piotr Buczkowski, Zbigniew Czerwiński, Bohdan Gruchman, Zbigniew Janowicz, Andrzej Kwilecki, Włodzimierz Piotrowski, Wiesława Przybylska-Kapuścińska, Teresa Rabska, Zbigniew Radwański, Aleksander Tobis, Stanisław Wierzchosławski, Wacław Wilczyńskie Marek Ziółkowski Tłumaczenie na język : angielski: Iwona Grenda Adres Redakcji ul. św. Marcin 90, 61-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM pokój 6, tel. 53-62-51, w. 290 Wydanie publikacji dofinansowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej Printed in Poland Copyright by Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1996 ISBN-83-232-0737-2 Nakład 600 egz. Ark. wyd. 11,50 ark. druk. 10,81 cena 8,00,- SKŁAD KOMPUTEROWY I DRUK ZESPÓŁ REDAKCYJNO-WYDAWNICZY WOJSK LOTNICZYCH I OBRONY POWIETRZNEJ POZNAŃ ul. Kościuszki 92/98
SPIS TREŚCI PROBLEMY ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Od Redakcji I. ARTYKUŁY Jan Jończyk (Uniwersytet Wrocławski) Ubezpieczenie emerytalno-rentowe w latach 1989-1995 3 Włodzimierz Piotrowski (UAM, Poznań) Uwagi na temat programu reformy ubezpieczeń społecznych w Polsce 19 Inetta Jędrasik-Jankowska (Uniwersytet Warszawski) Zabezpieczenie wypadkowe a reforma ubezpieczeń społecznych 33 Maciej Sieradzki (UAM, Poznań) Doświadczenia okresu stosowania ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych z 9 maja 1991 r. 43 Janusz Piasny (AE, Poznań) Systemy zabezpieczenia społecznego na przykładzie RFN 55 Jolanta Lehmann-Knapp (AE, Poznań) Niemiecki system ubezpieczeń chorobowych 69 Andrzej Сhobot (UAM, Poznań) Nowe formy pracy a prawo ubezpieczeń społecznych w Unii Europejskiej 89 Anna Kotlarska-Michalska (UAM, Poznań) Pozycja zawodowa pracowników socjalnych i ich samopoczucie w zawodzie 99 Marian Chojnacki (Uniwersytet Łódzki) Bezrobotni bez prawa do zasiłku 111 Elżbieta Sojka (AE, Katowice) Demometryczne modele umieralności ludności województwa katowickiego 125 Antoni Sułek (Uniwersytet Warszawski) Sondaż w oczach polityków. Posłowie Sejmu RP o badaniach opinii publicznej 145 II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA Michał T. Staszewski, Państwo-Kościół w Europie Środkowo-Wschodniej (rec. Beata Górowska) 159 Walter Adams, James W. Brock, The structure of American industry (rec. Jerzy Tarajкowski) 160 Piotr Winczorek, Wstęp do nauki o państwie (rec. Jarosław Mikołajewicz) 164 Marian Malikowski, Kazimierz Sowa, Szanse i bariery rozwoju "Ściany Wschodniej" Polski (rec. Jerzy Jestal) 165 Rodzina, społeczeństwo, gospodarka rynkowa, pod red. J. Kroszela (rec. Włodzimierz Piotrowski) 167 SPRAWOZDANIA I INFORMACJE VII Konferencja Polskiego Stowarzyszenia Ubezpieczenia Społecznego w Poznaniu (W.P.)... 169
CONTENTS SOME PROBLEMS OF SOCIAL SECURITY SYSTEM Editor note I. AETICLES Jan Jończyk (University of Wrocław) Retirement and pension insurance schemes in 1989-1995 3 Włodzimierz Piotrowski (Adam Mickiewicz University Poznań) Some comments on the reforms of the social security system in Poland 19 Inetta Jędrasik-Jankowska (University of Warszawa) Accident insurance and the reform of social security system 33 Maciej Sieradzki (Adam Mickiewicz University Poznań) Experience of the period of implementation of the Act on employment and rehabilitation of the disabled of May 1991 43 Janusz Piasny (Academy of Economics, Poznań) Social security system in countries with developed market economy 55 Jolanta Lehmann-Knapp (Academy of Economics, Poznań) German system of sickness insurance 69 Andrzej Сhobоt (Adam Mickiewicz University, Poznań) New forms of work and social security law in the European Union (in the context of the reform of social security law in Poland) 89 Anna Kotlarska-Michalska (Adam Mickiewicz University, Poznań) Position of social workers and their attitudes to and well-being in the profession... 99 Marian Chojnacki (University of Łódź) Unemployed and. the right to the unemployment benefit Ill * * * Elżbieta Sojka (Academy of Economics, Katowice) Demometric mortality models shown by the population of Katowice province 125 Antoni Sułek (University of Warszawa) Results of publik opinion surveys in the eyes of politicians. Members of the Polish Parliament and. results of the surveys 145 II. REVIEW OF LITERATURE 159 III. INFORMATIONS 169
RUCH PRAWNICZY, EKONOMICZNY I SOCJOLOGICZNY Rok LVII zeszyt 4 1995 OD REDAKCJI Niniejszy zeszyt ma charakter monograficzny; poświęcony jest problematyce zabezpieczenia społecznego, która na naszych łamach nie była od dłuższego czasu szerzej omawiana, a która aktualnie jest przedmiotem szczególnej uwagi społeczeństwa i zainteresowania czynników rządowych. Założenia reformy zabezpieczenia społecznego w Polsce są poddawane publicznej dyskusji. Prezentowany zeszyt jest formą udziału w tej dyskusji. W zeszycie zamieszczone są artykuły pracowników naukowych środowiska poznańskiego, warszawskiego, wrocławskiego i katowickiego - specjalistów z zakresu prawa pracy, prawa socjalnego, ekonomii, socjologii i demografii. Zeszyt powstał z inicjatywy i pod opieką naukową prof dra habil. Włodzimierza Piotrowskiego. Redakcja składa podziękowanie Ministrowi Pracy i Polityki Socjalnej, który udostępnił środki na realizację przedsięwzięcia.