Najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy

Szanowni Państwo, Limagrain jest międzynarodową grupą spółdzielni rolniczych, specjalizującą się w produkcji nasion roślin polowych, oraz nasion roślin warzywnych i kwiatowych. Początki spółdzielni to rok 1942, kiedy na terenie Masywu Centralnego we Francji zaczęły pojawiać się jej produkty, zyskując uznanie wśród okolicznych rolników. Już w roku 1970 doszło do zarejestrowania odmiany kukurydzy Limagrain LG 11, która szybko zyskała uznanie w gospodarstwach całej Europy i przez wiele lat uchodziła za przykład innowacji w produkcji materiału siewnego. Nasze hasło Z ziemi do życia zobowiązuje i jest dedykowane rolnikom na całym świecie. Proponujemy czytelnikom chwilę zastanowienia się, czym tak naprawdę jest produkcja kwalifikowanego materiału siewnego i dlaczego powinien być traktowany jako inwestycja, czyli coś, co przynosi zysk. Materiałem siewnym w znaczeniu rolniczym, rozumie się organy roślin służące do rozmnażania się. Znajomość procesów powstawania i dojrzewania nasion pozwala na zrozumienie konieczności i sensu wielu zabiegów stosowanych podczas zbioru, oceny i przechowywania nasion. Plon, zdrowotność i długowieczność materiału siewnego, zależą w dużej mierze od ich jakości. Dorodna, zdrowa i dobrze kiełkująca roślina gwarantuje prawidłowy rozwój siewek, a te z kolei w danych warunkach rozwijają się w dorodne rośliny. Jakość nasion uwarunkowana jest zarówno czynnikami genetycznymi, jak i właściwościami biologicznymi, oraz fizycznymi. Rola odmiany w zwiększaniu ilości i jakości plonów roślin uprawnych jest coraz większa. Na uwagę zasługuje tu zwłaszcza jakość plonów, co uzyskuje się przez hodowlę odmian o najbardziej wartościowych cechach użytkowych. Dziś istnieje konieczność opracowania wskazówek uprawnych nie dla danego gatunku rośliny, ale dla poszczególnych jej odmian. Aby sprostać tym zadaniom, nasi hodowcy muszą posługiwać się różnymi, nieraz bardzo skomplikowanymi metodami. Badania są wysoce kosztowne ale w efekcie ich działania powstają odmiany o dużej zmienności reagowania na warunki środowiska, oraz ukierunkowane na dane gałęzie przemysłu rolniczego, takie jak: mleczarstwo, browarnictwo, produkcja biogazu, pasz oraz produktów piekarskich. Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce katalog na sezon 2012. Jesteśmy przekonani, że jego zawartość w zupełności pokryje Wasze oczekiwania w nawiązaniu do powyższego wstępu. Z najlepszymi życzeniami wysokich plonów, Jeremi Wałek spis treści Najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy LG 30.220 FAO Z 240/K 230 LG 30.238 FAO 240 LG 32.52 FAO 250 ASPEED FAO 230 LG 32.32 FAO 240 LG 32.85 FAO 270 Kiszonka z kukurydzy najważniejszy element dawki pokarmowej dla krów mlecznych Artykuł prof. dr hab. Zygmunt Maciej Kowalski str. 4-5 LG 30.220 str. 6 Aspeed str. 7 LG 30.238 str. 8-9 LG 32.32 str. 10 LG 32.52 str. 11-12 najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy 3

Kiszonka z kukurydzy najważniejszy element dawki pokarmowej dla krów mlecznych prof. dr hab. Zygmunt M. Kowalski Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Minął kolejny sezon produkcji kiszonek z kukurydzy. W porównaniu z poprzednimi latami ten rok należy na pewno uznać za bardzo udany. Przymrozki, a nawet opady śniegu w niektórych częściach kraju w okresie wschodów, okazały się niegroźne. Rośliny odzyskały wigor i do końca sezonu wykazały w pełni swój potencjał. Bardzo pomogło również dość wilgotne lato. W efekcie na większości plantacji zebrano pokaźne ilości materiału kiszonkowego. Bardzo dobry wzrost roślin spowodował, że materiał kiszonkowy miał nie tylko dobrze wykształcone kolby, ze zgromadzoną w ziarniakach skrobią, ale także więcej niż w poprzednich latach zawierał części wegetatywnych, a więc liści i łodyg. Poprzedni rok, w którym rośliny były niskie, a przez to silosy nie w pełni wypełnione kiszonkami, wystarczająco mocno wystraszył hodowców i obawa o brak kiszonek spowodowała, że pomimo olbrzymich plonów masy kiszonkowej w 2011 roku niewielu zdecydowało się na wyższe koszenie roślin. Paradoksalnie więc kiszonki uzyskane w tym roku, mimo, że jest ich objętościowo nieporównywalnie więcej niż w zeszłym roku, mogą mieć nieco niższą wartość energetyczną, bo udział masy ziarna do masy części wegetatywnych jest niższy. W kiszonkach z 2010 r. nierzadko znajdowało się około 40% skrobi, ale niestety w wielu gospodarstwach już w czerwcu lipcu zabrakło kiszonek z kukurydzy. Większy udział części wegetatywnych w kiszonkach z 2011 roku, w porównaniu z rokiem poprzednim, powoduje, że wygrali Ci z hodowców, którzy zdecydowali się na uprawę odmian, które charakteryzują się wyższą od innych odmian strawnością części wegetatywnych. Części wegetatywne stanowią 50-55% masy materiału kiszonkowego. W 30 kg kiszonki z kukurydzy (około 10.5 kg suchej masy, gdy materiał kiszonkowy zawiera jej 35%) krowa pobiera około 6 kg suchej masy liści i łodyg. Taka ilość (około 1 4 dawki pokarmowej) nie może być traktowana po macoszemu. Ważne, aby była nie zdrewniała, chętnie pobierana przez zwierzęta, a przede wszystkim strawna. Strawność skrobi w ziarniakach dobrze rozdrobnionych jest prawie całkowita. To co odróżnia jedną odmianę kukurydzy kiszonkowej od drugiej jest więc strawność włókna zawartego w liściach i łodygach. Zwiększenie strawności włókna można uzyskać przez większe rozdrobnienie materiału kiszonkowego, ale zbyt małe cząsteczki szybko opuszczają żwacz niestrawione. Dobrą decyzją jest więc wybranie takiej odmiany, której włókno jest dobrze strawne. Dobra odmiana kiszonkowa to nie tylko taka, która daje bardzo dobry plon ziarna, bo to nie podlega jakiejkolwiek dyskusji, ale także taka, której części wegetatywne są łatwiej, niż w innych odmianach, trawione w przewodzie pokarmowym. Wyższa strawność włókna oznacza szybsze opróżnianie żwacza, co umożliwia pobranie kolejnej porcji paszy. Wyższa strawność powoduje więc większe pobranie paszy, o to przecież chodzi każdemu hodowcy i jego doradcy żywieniowemu. Zebranie dużych ilości materiału kiszonkowego nie zwalnia nas z obowiązku bardzo dobrego zakonserwowania uzyskanej masy. Produkcja kiszonek z kukurydzy odbywa się w naszym kraju na dużo lepszym poziomie niż jeszcze kilka lat temu. Doskonalsze maszyny, lepsze folie czy dodatki konserwujące, a przede wszystkim większa świadomość hodowców powodują, że mamy coraz lepsze kiszonki z kukurydzy. Jednak wciąż wiele mamy do zrobienia w zakresie rozdrabniania ziarniaków. Zbyt dużo energii ucieka do kału, bo stan urządzeń zgniatających wielu sieczkarni pozostawia sporo do życzenia. Dzisiaj, gdy karmimy krowy wysoko wydajne nie wystarczy tylko nadłamanie ziarniaka. Musi być on w pełni rozdrobniony, bo tylko wtedy skrobia może być dostępna w żwaczu czy w jelitach. Chociaż w tym roku było dużo lepiej, bo więcej liści znajdowało się w masie kiszonkowej, ciągle zbyt wiele kiszonek produkowanych jest z materiału zbyt suchego. Konsekwencją słabego ubicia takiego materiału (bo jest bardzo elastyczny) jest jego zagrzewanie się. Sprzyja to rozwojowi pleśni, a także znacząco zmniejsza smakowitość kiszonki. Najsłabszą stroną produkcji kiszonek z kukurydzy pozostaje w naszym kraju ich wybieranie z silosów. Nie wynika to tylko z braku urządzeń do wybierania (frezy, wycinarki itp.), które bardzo ułatwiają utrzymywanie porządku na ścianie silosowej. Bałagan w silosie jest często niestety również efektem braku świadomości. Porozrzucana, zagrzana kiszonka nie może być częścią smacznej dawki pokarmowej. Wtedy nie tylko ona jest słabo pobierana przez krowy, ale również słabo pobierane są pozostałe pasze w dawce pokarmowej. Bałagan w silosie może być bezpośrednią Pamiętajmy, że sukces w produkcji kiszonki z kukurydzy osiągniemy przez właściwy wybór odmiany oraz staranną konserwację, a także przez porządek w silosie. przyczyną ketoz czy przemieszczeń trawieńca w stadzie! Kałuże wody, często z kroplami oleju silnikowego z ciągnika, obecne na podłodze silosu czy pryzmy, nie są smacznym sosem poprawiającym walory smakowe kiszonki. Gdy taka woda znajdzie się w wozie paszowym nie tylko pogarsza smak kiszonki, ale może być powodem problemów zdrowotnych. Na nic wtedy nasze godziny spędzane nad katalogami, nad wyborem właściwej odmiany. To co z takim trudem wyrosło na polu, to co z takim trudem zakisiliśmy w silosie czy pryzmie straciliśmy przez niewłaściwe wybieranie i skarmianie kiszonki. najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy 4 5

LG 30.220 / FAO Z 240/K 230 Znakomita strawność i duży plon ziarna Wczesna kiszonka: możliwość zbioru na kiszonkę już pod koniec sierpnia W grupie wczesnej najwyższa strawność włókna: DINAG 53,3 Bardzo dobrze sprawdza się w warunkach chłodnej wiosny Typ odmiany: mieszaniec trójliniowy Kierunek użytkowania: kiszonka wysokiej jakości i ziarno Rejestracja: EU 2012* Wzrost początkowy: bardzo dynamiczny, nawet w warunkach chłodnej wiosny Plonowanie: średnio 47,7 t/ha przy 35,2% suchej masy, doświadczenia 2011 LG Polska Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski, szczególnie rekomendowana na Podlasiu Norma wysiewu: dobre stanowisko: 90000-95000 słabsze stanowisko: 80000-85000 Średnia 5 doświadczeń jakościowych kiszonki z kukurydzy w Polsce 2011 Cukry Włókno Energia Produkcja mleka Cukry proste Skrobia ADL NDF ADF DINAG SMO NEL PLP 60,7 345 22,7 378 205 53,3 73,82 6,51 25,8 Cukry proste (g/kg SM) = zawartość cukrów prostych Skrobia (g/kg SM) = zawartość skrobi w kiszonce ADL (g/kg) = zawartość ligniny w całych roślinach NDF (g/kg SM) = zawartość włókien: hemiceluloza+celuloza+lignina (włókno obojętne-detergentowe) ADF (g/kg SM) = zawartość ligniny i celulozy (włókno kwaśno-detergentowe) DINAG = strawność włókna SMO (%) = Strawna Masa Organiczna NEL (MJ/kg SM) = Energia Laktacji Netto PLP (kg mleka/krowę/dzień) = potencjalna produkcja mleka LG 30.220: Najważniejsze parametry jakościowe Doświadczenia LG w 2011 r., 7 lokalizacji w Polsce Wzorzec: średnia 4 odmian z konkurencji Kontrola: odmiana konkurencyjna w tej samej grupie wczesności LG 30.220 ASPEED / FA0 230 Wczesny zbiór i dużo energii Potwierdzony wysoki plon suchej masy z hektara Roślina o bardzo dobrym efekcie stay green Bardzo dobra strawność włókna Wysoka wartość energetyczna całych roślin Typ odmiany: mieszaniec trójliniowy Kierunek użytkowania: kiszonka wysokiej jakości Rejestracja: Francja 2007, Belgia 2007 Wzrost początkowy: dobry wczesny wigor Plonowanie: średnio 46 t/ha przy 35,6 % suchej masy, doświadczenia LG Polska 2011 Region: dobra aklimatyzacja w warunkach Północnej i Północno-Wschodniej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 90000-95000 słabsze stanowisko: 80000-85000 Średnia 51 doświadczeń jakościowych kiszonki z kukurydzy w Europie, 2008-2011 Cukry Włókno Energia Produkcja mleka Cukry proste Skrobia ADL NDF ADF DINAG SMO NEL PLP 46 320 24 400 228 53 72 6,51 24,75 Cukry proste (g/kg SM) = zawartość cukrów prostych Skrobia (g/kg SM) = zawartość skrobi w kiszonce ADL (g/kg) = zawartość ligniny w całych roślinach NDF (g/kg SM) = zawartość włókien: hemiceluloza+celuloza+lignina (włókno obojętne-detergentowe) ADF (g/kg SM) = zawartość ligniny i celulozy (włókno kwaśno-detergentowe) DINAG = strawność włókna SMO (%) = Strawna Masa Organiczna NEL (MJ/kg SM) = Energia Laktacji Netto PLP (kg mleka/krowę/dzień) = potencjalna produkcja mleka najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy 6 7

LG 30.238 / FAO 240 Strawny Piegus Rewelacyjny potencjał plonowania na kiszonkę Bardzo wysoka strawność włókna, DINAG: 54,6 Typowy pokrój kiszonkowy z dobrym efektem stay green złoty medal Ferma Bydła 2011! Kierunek użytkowania: kiszonka wysokiej jakości Rejestracja: Francja 2010 Wzrost początkowy: bardzo dobry wczesny wigor z dobrą odpornością na warunki chłodnej wiosny Plonowanie: 49 t/ha przy 35% suchej masy, doświadczenia LG 2011 Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski, szczególnie na Podlasiu i w Wielkopolsce Norma wysiewu: dobre stanowisko: 90000-95000 słabsze stanowisko: 80000-85000 Cechy szczególne: ciemne przebarwienia ziarniaków, które nie mają żadnego wpływu na jakość ziarna (cecha genetyczna) wyjątkowa zdrowotność roślin od siewu do zbioru LG 30.238: Najważniejsze parametry jakościowe Doświadczenia LG w 2011 r., 7 lokalizacji w Polsce strawny piegus idealna odmiana na kiszonkę oraz ziarno Rozmowa z Markiem Chlewickim kierownikiem Gospodarstwa Rolno- Hodowlanego w Salnie Czy mógłby Pan krótko scharakteryzować gospodarstwo? Gospodarstwo specjalizuje się w chowie krów mlecznych. Gospodarujemy na powierzchni 854 ha. Uprawiamy pszenicę, rzepak, buraki i kukurydzę na powierzchni 166 ha. W tym roku zasialiśmy 111 ha kukurydzy na kiszonkę i 55 ha na kiszone gniecione ziarno. Jakie odmiany kukurydzy LG uprawiał Pan w gospodarstwie w tym roku? Jak co roku postawiliśmy na odmiany ze strawnym włóknem, czyli sprawdzoną w naszych warunkach glebowo-klimatycznych LG 32.52 oraz nową odmianę LG 30. 238.Aby zebrać kukurydzę o optymalnej suchej masie 35% na 20 ha zasialiśmy LG 30.223, na wczesny zbiór. Kiedy siał Pan kukurydzę Najwcześniej zasialiśmy odmianę LG 3252 w terminie 16-18 IV 2011 r. Na końcu siana była LG 30.238 od 30 IV do 2 V 2011 r. W jaki sposób decyduje Pan o terminie zbioru kukurydzy na kiszonkę? Od kilku lat wspólnie z przedstawicielem regionalnym firmy Limagrain ustalamy optymalny termin zbioru. Na początku września raz w tygodniu pobieramy próby na zawartość suchej masy całych roślin. Te analizy pozwalają nam na bardzo precyzyjne określenie terminu zbioru. Jakie odmiany zostaną zasiane w następnym roku na gospodarstwie? Od kilku lat jestem przekonany do odmian z programu Animal Nutrition i to one znajdą się na naszych polach w następnym roku. Jestem zadowolony z doboru odmian jaki miałem w tym roku i na pewno w przyszłym roku zwiększę powierzchnię uprawy LG30.238. najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy Średnia 28 doświadczeń jakościowych kiszonki z kukurydzy w Polsce 2011. Cukry Włókno Energia Produkcja mleka Cukry proste Skrobia ADL NDF ADF DINAG SMO NEL PLP 47 355 20 352 191 54,6 75 6,68 27,65 Cukry proste (g/kg SM) = zawartość cukrów prostych Skrobia (g/kg SM) = zawartość skrobi w kiszonce ADL (g/kg) = zawartość ligniny w całych roślinach NDF (g/kg SM) = zawartość włókien: hemiceluloza+celuloza+lignina (włókno obojętne-detergentowe) ADF (g/kg SM) = zawartość ligniny i celulozy (włókno kwaśno-detergentowe) DINAG = strawność włókna SMO (%) = Strawna Masa Organiczna NEL (MJ/kg SM) = Energia Laktacji Netto PLP (kg mleka/krowę/dzień) = potencjalna produkcja mleka Wzorzec średnia 4 odmian z konkurencji Kontrola odmiana konkurencyjna o tej samej grupie wczesności LG 30.238 Co sądzi Pan o naszej nowej odmianie LG 30.238? Jest to nowość, chciałem sprawdzić jak wypadnie na tle innych odmian. Zasialiśmy ją najpóźniej po wymarzniętym rzepaku. Wegetację utrudniła susza podczas wschodów. Jednak rośliny były piękne, bogato ulistnione, duże, w całości zaziarnione z charakterystycznymi piegami (antocyjanowe przebarwienia). Odmianę tą zasialiśmy z przeznaczeniem na kiszonkę, jednak dzięki wysokim plonom zielonej masy część plonu przeznaczyliśmy na kiszone ziarno. Plony były bardzo wysokie i jestem teraz pewny, iż STRAWNY PIEGUS to idealna odmiana na kiszonkę oraz ziarno. 8 9

LG 32.32 / FAO 240 Stabilność i Zaufanie Stabilny i regularny plon suchej masy Bardzo wysoka wartość energetyczna kiszonki Strawność włókna potwierdzona na bydle mlecznym zmodyfikowany Kierunek użytkowania: kiszonka wysokiej jakości LG Animal Nutrition i ziarno Rejestracja: Niemcy 2003 Wzrost początkowy: szybkie wschody po siewie Plonowanie: średnio 46 t/ha przy 35,3 % suchej masy Stanowisko: polecana na dobre stanowiska Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 90000-95000 słabsze stanowisko: 80000-85000 Średnia 112 doświadczeń jakościowych kiszonki z kukurydzy w Europie, 2005-2011 Cukry Włókno Energia Produkcja mleka Cukry proste Skrobia ADL NDF ADF DINAG SMO NEL PLP 40 34,2 19,8 387 215 53,4 74 6,6 25,1 Cukry proste (g/kg SM) = zawartość cukrów prostych Skrobia (g/kg SM) = zawartość skrobi w kiszonce ADL (g/kg) = zawartość ligniny w całych roślinach NDF (g/kg SM) = zawartość włókien: hemiceluloza+celuloza+lignina (włókno obojętne-detergentowe) ADF (g/kg SM) = zawartość ligniny i celulozy (włókno kwaśno-detergentowe) DINAG = strawność włókna SMO (%) = Strawna Masa Organiczna NEL (MJ/kg SM) = Energia Laktacji Netto PLP (kg mleka/krowę/dzień) = potencjalna produkcja mleka LG 32.52 / FAO 250 Wysoka strawność i doskonały plon Bardzo wysoki potencjał plonowania na kiszonkę W badaniach COBORU: najwyższa strawność całych roślin in vitro Wysoka strawność włókna: DINAG 54 Wysoki potencjał regeneracji po przymrozkach wiosennych Typ odmiany: mieszaniec trójliniowy Kierunek użytkowania: kiszonka wysokiej jakości Rejestracja: Polska 2007 Wzrost początkowy: dobry wigor początkowy Plonowanie: średnio 50 t/ha przy 35% suchej masy, doświadczenia LG 2011 Stanowisko: stabilna w różnych warunkach glebowych Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 90000-95000 słabsze stanowisko: 80000-85000 Cechy szczególne: dostępna w wersji LG 32.53 DUO Średnia 218 doświadczeń jakościowych kiszonki z kukurydzy w Europie 2004-2011 Cukry Włókno Energia Produkcja mleka Cukry proste Skrobia ADL NDF ADF DINAG SMO NEL PLP 51,1 345 23 382 210 53,92 74,38 6,57 25,92 Cukry proste (g/kg SM) = zawartość cukrów prostych Skrobia (g/kg SM) = zawartość skrobi w kiszonce ADL (g/kg) = zawartość ligniny w całych roślinach NDF (g/kg SM) = zawartość włókien: hemiceluloza+celuloza+lignina (włókno obojętne-detergentowe) ADF (g/kg SM) = zawartość ligniny i celulozy (włókno kwaśno-detergentowe) DINAG = strawność włókna SMO (%) = Strawna Masa Organiczna NEL (MJ/kg SM) = Energia Laktacji Netto PLP (kg mleka/krowę/dzień) = potencjalna produkcja mleka LG 32.52: Najważniejsze parametry jakościowe Doświadczenia LG w 2011 r., 7 lokalizacji w Polsce Wzorzec średnia 4 odmian z konkurencji Kontrola odmiana konkurencyjna o tej samej grupie wczesności LG 32.52 najstrawniejsza kiszonka z kukurydzy 10 11

Moje krowy jedzą najstrawniejszą kiszonkę Animal Nutrition Jeśli ziarno to LG regularność Ziarno lg Rozmowa z Grzegorzem Kraszewskim, Łuniewo Małe koło Ciechanowca, woj. podlaskie Proszę krótko scharakteryzować profil gospodarstwa. Gospodarstwo jest nastawione na produkcję mleka, mamy około 100 krów dojnych o średniej wydajności 9200 litrów za 2010 rok. Produkcja mleka na tym poziomie nie może odbywać się bez kukurydzy, którą uprawiamy na kiszonkę na 42 ha. Produkcja mleka to główny profil naszego gospodarstwa. Widzę dobrze zabezpieczoną kiszonkę i silosy, czy te inwestycje się zwracają? W moim gospodarstwie kiszonka z kukurydzy stanowi około 60% dawki żywieniowej dlatego jej jakość jest bardzo ważna. Utwardzone podłoże zapewnia łatwe utrzymanie czystości, a siatki zabezpieczają przed uszkodzeniami przez koty, psy czy ptaki. Do wybierania używam frezu, dzięki czemu szczególnie latem mam spokój z zagrzewaniem się kiszonki. Są to inwestycje, które na pewno się zwracają. Trzy lata temu postanowiłem przetestować odmiany z podwyższoną strawnością włókna. Najbardziej spodobała mi się LG 32.52 ze względu na wysokość roślin i dużą ilość szerokich liści, co w rezultacie przekładało się na dużą masę. Analizy pobrane z silosów wykazały również wysoką zawartość skrobi co utwierdziło mnie w słuszności podjętej decyzji. Czy mógłby Pan w takim razie polecić kolegom rolnikom nasiona Limagrain? Już polecałem, mówię często siej bo jest dobra. W pierwszym roku mówili, że jest droga ale już w kolejnych latach nie miało to tak dużego znaczenia. LG 32.52 sprawdziła się w różnych latach i mokrych i suchych, od piasku po glinę, praktycznie ani razu mnie nie zawiodła. Znajomi z okolicznych miejscowości także byli zadowoleni z osiągniętych plonów. LAUREEN FAO 230 LG 30.220 Z 240/K 230 LG 30.229 FAO 240 LG 30.266 FAO 240 LG 32.58 FAO 250 ALDUNA FAO 250 LG 30.290 FAO 280 satysfakcja plon Inwestycją jest również wybór odmiany kukurydzy do siewu. Na jakie cechy zwraca Pan uwagę kupując nasiona? Ze względu na ograniczony areał do siewu wybieram odmiany, które dają dużo masy. Podstawowymi kryteriami jakościowymi jest podwyższona strawność zielonych części roślin oraz wysoki udział skrobi. Ważne jest aby odmiana sprawdzała się na zróżnicowanych stanowiskach i była elastyczna względem zmiennych warunków pogodowych. Od trzech lat uprawia Pan głównie odmianę LG 32.52, czy spełnia wszystkie Pańskie kryteria? spis treści LAUREEN str. 14-16 LG 30.220 str. 16 LG 30.229 str. 17 LG 30.266 str. 18-19 LG 32.58 str. 20-21 ALDUNA str. 22 LG 30.290 str. 23-24 12 13

LAUREEN / FAO 230 Symbol zwycięstwa Dobry plon z uprawy LAUREEN Warto korzystać z odmian LG Ziarno lg Wczesna odmiana ziarnowa o dużym potencjale plonowania Stabilność i regularność plonowania w latach 2008-2011 Bardzo duża zdrowotność roślin w szczególności dobra odporność na fuzariozę łodyg i kolb, co potwierdzają oficjalne wyniki COBORU Rozmowa z p. Grzegorzem Kotasem, prowadzącym gospodarstwo rolne w miejscowości Chełmiczki (woj. kujawsko-pomorskie) Rozmowa z p. Stanisławem Szukalskim, prowadzącym gospodarstwo rolne w miejscowości Nieborze k/siedlca Typ odmiany: mieszaniec trójliniowy Kierunek użytkowania: ziarno Rejestracja: Polska 2010 Wzrost początkowy: dobry wigor młodych roślin Plonowanie: średnio 12,8 t/ha przy 15% wilgotności - doświadczenia rozpoznawcze Coboru + PZPK 2011 Stanowisko: stabilna w różnych warunkach glebowych Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski szczególnie rekomendowana na północy kraju Norma wysiewu: dobre stanowisko: 82000-85000 Plon ziarna (t/ha) (14 % wilgotności) 12,77 Badania rozpoznawcze COBORU 2011 Plon ziarna (t/ha) Grupa odmian wczesnych 12,62 11,94 Czy może Pan przedstawić nam swoje gospodarstwo? Ma ono powierzchnię 60 ha. Na 40 ha uprawiam kukurydzę na ziarno z przeznaczeniem na sprzedaż do gorzelni, a na pozostałych 20 ha warzywa. W tym roku zebrałem 560 ton kukurydzy z 40 ha przy wilgotności na poziomie 25%. Jest ona zmagazynowana w rękawach foliowych. Jakie odmiany firmy Limagrain Pan uprawia? Od wielu lat jestem przekonany do odmian Limagrain, które nigdy mnie nie zawiodły. W ostatnich latach uprawiałem LG 32.32 i LG 32.15. W tym roku jestem wyjątkowo zadowolony z odmiany Laureen, która godnie zastąpiła odmianę LG 32.15. Plon, który uzyskałem uprawiając Laureen to ok. 12 ton z ha na sucho (przy wilgotności 14%). Moim zdaniem taki wynik przy FAO 230 jest bardzo dobry. Odmiana ta charakteryzuje się dobrym wigorem, zdrowotnością i zaziarnieniem. Jakie ma Pan plany na kolejny sezon? Gospodarstwo 1000 hektarów, 100 ha jęczmienia, 250 ha pszenżyta, 300 ha żyta, 50 ha cebuli i 50 ha ziemniaków oraz 250 ha kukurydzy uprawianej na ziarno. Czy uprawia Pan odmiany kukurydzy Limagrain? Odmiany firmy Limagrain były w naszym gospodarstwie uprawiane przed kilkoma laty na dużym areale, szczególnie odmiana LG 22.44. Po kilku latach nieobecności odmian LG na naszych polach, w ostatnim sezonie spróbowaliśmy odmiany Laureen i LG 32.58. Jakie jest Pana zdanie o tych odmianach? Zarówno w trakcie sezonu jak i w czasie zbioru obie odmiany wykazały się najlepszymi parametrami. Odmiana Laureen została posiana na 8 ha. Chcieliśmy spróbować wczesnej odmiany, która zaczynałaby zbiory kukurydzy ziarnowej. Zgodnie z planem zebraliśmy tę odmianę jako jedną z pierwszych. Jesteśmy bardzo zadowoleni z plonu 11 t/ha na sucho (wilgotność przy zbiorze 29,5%). Doświadczenie to pokazało nam, że warto wrócić do sprawdzonych odmian firmy Limagrain *Wzorzec: średnia z wszystkich odmian wpisanych do krajowego rejestru badanych w grupie wczesnej **NK Ravello: odmiana porównawcza dla grupy wczesnej Myślę, że w przyszłym sezonie też będę uprawiał Laureen oraz spróbuję coś nowego z odmian Limagrain. Genetyka odmian waszej firmy jest w czołówce hodowli kukurydzy i życzę, aby tak pozostało. 14 15

LG 30.220 / FA0 Z 240/K 230 Znakomita strawność i duży plon ziarna LG 30.229 / FA0 240 Prawdziwe Eldorado Ziarno lg Duży potencjał plonowania w grupie średnio-wczesnej Regularność i stabilność plonowania na ziarno i kiszonkę Idealnie sprawdza się w warunkach chłodnej wiosny Stabilność i regularność plonowania na ziarno Duża odporność na choroby fuzarium i głownię, co potwierdza ostatni sezon Duża masa tysiąca ziaren: MTZ = 330 g Typ odmiany: mieszaniec trójliniowy Kierunek użytkowania: ziarno i kiszonka Rejestracja: EU 2012, aktualnie w procesie rejestracji - Coboru Wzrost początkowy: dobry wigor młodych roślin Plonowanie: średnio 12,5 t/ha przy 15% wilgotności - doświadczenia własne LG 2011 Stanowisko: stabilna w różnych warunkach glebowych Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 82000-85000 Kierunek użytkowania: ziarno Rejestracja: Słowacja 2011 Wzrost początkowy: dobry wigor początkowy Plonowanie: średnio 12,9 t/ha przy 15% wilgotności, doświadczenia rozpoznawcze COBORU 2011 Stanowisko: stabilna w różnych warunkach glebowych Region: zalecana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 82000-85000 Plon netto (t/ha) (14% wilgotności) Plon ziarna - doświadczenia LG 2011 Zakład Rolno-Handlowy Cieleśnica Sp. z o.o. Wilgotność (%) 16 17

LG 30.266 / FAO 240 Średniowczesny dent Jedna z pierwszych odmian typu dent na polskim rynku w grupie średniowczesnej Bardzo szybkie oddawanie wody w końcowym etapie wegetacji Bardzo niska wilgotność podczas koszenia w sezonie 2011 Duża odporność na choroby głownia i fuzarium Typ ziarna: dent Kierunek użytkowania: ziarno Rejestracja: Słowacja 2010 Wzrost początkowy: bardzo dobry wigor początkowy Plonowanie: średnio 12,8 t/ha przy 15% wilgotności, 19 doświadczeń LG Polska 2011 Region: zalecana do uprawy na terenie centralnej i południowej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 75000-80000 słabsze stanowisko: 72000-75000 Cechy szczególne: duża przydatność na bioetanol, antocyjanowe przebarwienia ziarniaków Plon netto (t/ha) (14% wilgotności) 100% dent Plon ziarna - doświadczenia LG 2011 ODR Sielinko/Wielkopolska Dobór odmiany decyduje o sukcesie Rozmowa z p. Janem Szkudlarczykiem, wiceprezesem OHZ Garzyń w województwie wielkopolskim (Krzemieniewo koło Leszna) Panie prezesie, od wielu lat zajmujecie się uprawą kukurydzy na ziarno i kiszonkę. Proszę o krótką charakterystykę tego segmentu działalności OHZ w Garzyniu? Kukurydza zajmuje w naszym przedsiębiorstwie wyjątkową rolę, ponieważ na 2930 ha gruntów ornych będących w naszym posiadaniu zajmuje ona 580 ha, co stanowi około 20% struktury zasiewów. Kukurydza na kiszonkę zajmuje 340 ha a reszta areału przeznaczonego dla kukurydzy czyli 240 ha uprawiana jest na ziarno. Oczywiście, posiadając tak dużą produkcję zwierzęcą w OHZ jest to roślina, bez której taki poziom produkcji byłby niemożliwy, stąd traktujemy ją szczególnie i bacznie obserwujemy postęp hodowlany w tym gatunku. Proszę powiedzieć, na jakie cechy zwracacie szczególną uwagę podczas doboru odmian kukurydzy na ziarno? Dobór odmiany ma kluczowe znaczenie w uprawie i w wielkim zakresie decyduje o osiągnięciu sukcesu. Szukamy wszelkich możliwych informacji z różnych źródeł na temat odmian i mam tu na myśli z jednej strony oficjalne badania COBOR-u oraz doświadczenia własne na poletkach testowych. Przy doborze odmian ziarnowych zwracamy szczególną uwagę na następujące cechy: plon ziarna, wczesność, wilgotność podczas zbioru, potencjał i stabilność plonowania oraz zdrowotność. Jakie odmiany kukurydzy na ziarno szczególnie zwróciły Pana uwagę w tym roku? W uprawie na ziarno bazujemy na odmianach średnio wczesnych, dlatego ta grupa budzi nasze największe zainteresowanie. W minionym sezonie wyróżniła się odmiana z hodowli Od lewej: wiceprezes OHZ Garzyń p. Jan Szkudlarczyk oraz główny hodowca p. Dariusz Kubasik Limagrain, a myślę tu o LG 30.266 o ziarnie typu dent. Odmiana ta plonowała u nas bardzo wysoko i co najważniejsze szybko oddawała wodę, jej wilgotność podczas zbioru była średnio kilka procent niższa w porównaniu do innych odmian z tej grupy wczesności. LG 30.266 odznaczała się także dużą odpornością na głownię i fuzariozę kolb, co potwierdzają oficjalne wyniki COBORU. Bardzo dziękuję za rozmowę i życzę samych wysokich plonów. Ziarno lg Wilgotność (%) 18 19

LG 32.58 / FAO 250 Idealna kombinacja: Plon ziarna-plon skrobi-sucha masa topowa odmiana na ziarno w grupie średnio-wczesnej 106,1% wzorca w badaniach rozpoznawczych Coboru 2011 odmiana nr 1 na ziarno w doświadczeniach rozpoznawczych w Polsce PDO 2010 Odmiana nr 1 w Niemczech i we Francji w grupie średniowczesnej Rewelacyjny potencjał plonowania na ziarno Wysoka wartość energetyczna kiszonki dzięki dużemu udziałowi skrobi Bardzo wysoka zdrowotność roślin od siewu do zbioru, co potwierdzają oficjalne wyniki Kierunek użytkowania: ziarno i kiszonka Rejestracja: Niemcy 2009, Francja 2010 Wzrost początkowy: dobry wigor początkowy roślin Plonowanie: średnio 14,2 t/ha przy 14% wilgotności, PDO badania rozpoznawcze 2011 Region: zalecana do uprawy na terenie centralnej i południowej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon netto (t/ha) (14% wilgotności) Badania rozpoznawcze COBORU 2011 Plon ziarna (t/ha) Grupa odmian średniowczesnych Trzeba iść do przodu Pan Lesław Konopka wraz z żoną Czesławą i dziećmi prowadzi w województwie dolnośląskim rodzinne gospodarstwo rolne o pow.1300 ha. W strukturze zasiewów kukurydza na ziarno stanowi ok. 1000 ha. Panie Lesławie, w wywiadzie z 2009 r. planował Pan wprowadzenie do uprawy nowej odmiany LG 32.58. Czy zrealizował Pan ten zamiar? Pamiętajmy, że kukurydza, obok hodowli trzody, to nasze oczko w głowie, dlatego przyglądamy się jej uważnie. Wracając do samej odmiany to oczywiście, że zrealizowałem plany. Na początku były poletka doświadczalne i już wtedy wiedziałem, że LG 32.58 będzie świetną odmianą. Na tle innych wyróżniała się od samego początku. Silny wczesny wigor oraz możliwości w budowie plonu, sprawiły że była Nr 1 odmian poletkowych. W roku 2010 trafiła na pola produkcyjne na około 100 ha. Obecny rok to potwierdzenie jej wielu zalet, a areał 500 ha LG 32.58 w moim gospodarstwie mówi sam za siebie. Po żniwach muszę przyznać, że miałem nosa. Jakby nie było mam już ponad 15 lat doświadczenia w uprawie kukurydzy. Czy w takim razie jest to odmiana, którą warto polecić? Odmianie LG 32.58 powierzyłem połowę areału. Nie zawiodła mojego zaufania. Warto korzystać z odmian LG Pan Andrzej Kurtys gospodaruje na 2000 ha gruntów ornych w gospodarstwie Budyń w województwie kujawsko pomorskim w gminie Świecie. Ziemia w części jest własnością prywatną, a w części dzierżawiona. Przeważają gleby klasy IVb do VI. Cały areał uprawy stanowi kukurydza w monokulturze. Uprawą kukurydzy zajmujemy się już od 1988 roku, a odmiany z hodowli Limagrain są obecne na naszych polach praktycznie od początku i zawsze stanowiły znaczny udział w naszych zasiewach. Mówimy, że kukurydza w naszym regionie to pszenica V-VI klasy. Co roku testujemy kilka nowych odmian. W obecnym sezonie na uwagę zasługuje odmiana LG 32.58, którą zasialiśmy na areale 100 ha, choć planowaliśmy 500 ha. Niestety z powodu braku nasion na rynku zastąpiliśmy je innymi. LG 32.58 zasialiśmy na polu średniej klasy w dobrej kulturze w obsadzie 72000/ha. Szczęśliwie wschody nastąpiły już po majowych przymrozkach, więc utrzymała się dobra obsada roślin. Przez cały okres wegetacji rośliny były w dobrej kondycji. Zbiór nastąpił 8 listopada. Plon oszacowaliśmy na 13 t/ha na mokro, przy wilgotności 34%. W przyszłym roku zamierzamy zasiać LG 32.58 na znacznie większym areale. W tym roku testujemy także jedną z nowych odmian Limagrain, LG 30.266 (czystego denta) z FAO 240. Podsumowując w naszym gospodarstwie spodziewamy się zebrać średnio 8 ton suchego ziarna z ha, co przy tegorocznych cenach ziarna kukurydzy, stanowi o wysokiej opłacalności uprawy tej rośliny Ziarno lg Wilgotność (%) 20 21

ALDUNA / FA0 250 topowa odmiana w grupie średnio-późnej 105,2 % wzorca badania rozpoznawcze Coboru 2011 Odmiana nr 1 wśród odmian ziarnowych w doświadczeniach PDO 2010 Bardzo wysoki potencjał plonowania na ziarno w szczególności w centralnej i południowej Polsce Bardzo wysoka zdrowotność roślin od siewu do zbioru: mała podatność na fusarium Kierunek użytkowania: ziarno Rejestracja: Polska 2009 Wzrost początkowy: dobry wczesny wigor Plonowanie: średnio 13,9 t/ha przy 14% wilgotności - badania rozpoznawcze PZPK + Coboru 2011 Region: zalecana do uprawy na terenie centralnej i południowej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Cechy szczególne: antocyjanowe przebarwienia ziarniaków dobra tolerancja na wiosenne chłody Plon netto (t/ha) (14% wilgotności) 13,88 Badania rozpoznawcze COBORU 2011 Plon ziarna (t/ha) Grupa odmian średniopóźnych 13,20 12,54 LG 30.290 / FA0 280 Średniopóźny dent Bardzo duży potencjał plonowania na ziarno potwierdzony w sezonie 2011 Bardzo dobre oddawanie wody w końcowym okresie wegetacji Wysokie rośliny z dobrym efektem stay green Typ ziarna: dent Kierunek użytkowania: ziarno Rejestracja: Słowacja 2010 Wzrost początkowy: dobry wigor początkowy Plonowanie: średnio 14,5 t/ha przy 14% wilgotności, 18 doświadczeń LG 2011 Region: odmiana rekomendowana do uprawy tylko w południowej części kraju Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon ziarna (t/ha) (14% wilgotności) 100% dent Doświadczenia odmianowe plon ziarna (t/ha) - 2011 Kombinat Rolniczy w Kietrzu (Opolskie) Ziarno lg *Wzorzec: średnia z wszystkich odmian wpisanych do krajowego rejestru badanych w grupie średniopóźnej **Ronaldinio: odmiana porównawcza dla grupy średniopóźnej Wilgotność (%) 22 23

LG 30.290 potwierdziła swoje walory Sprawdź moc zielonej energii biogaz Rozmowa z p. Zygmuntem Gackiem, prezesem RSP Rudziczka w województwie opolskim (między Prudnikiem a Nysą) Panie prezesie, proszę o krótką charakterystykę RSP Rudziczka. Jakie odmiany kukurydzy na ziarno szczególnie zwróciły Pana uwagę w tym roku? Spółdzielnia gospodaruje na 541 ha, z czego grunty orne zajmują powierzchnię 520 ha. Głównym profilem działalności rolniczej jest intensywna produkcja roślinna, gdzie największy areał zajmuje pszenica ozima, rzepak ozimy, buraki cukrowe, kukurydza ziarnowa oraz inne zboża. W jaki sposób dokonuje Pan doboru odmian kukurydzy do uprawy na ziarno? Pierwszym źródłem informacji o odmianie kukurydzy są dla nas oficjalne badania Coboru, gdzie możemy znaleźć hybrydy jak najbardziej odpowiadające oraz plonujące w naszym rejonie uprawy. Poza tym, corocznie testujemy wybrane odmiany na polach, nazwijmy je doświadczalnymi, o powierzchni około 1 ha, gdzie mamy możliwość obserwacji oraz kontroli plonu w naszych warunkach uprawy. Zbieramy także informację na temat odmian kukurydzy od gospodarstw rolnych w naszym rejonie, szczególnie od tych, które także jak my testują je na poletkach porównawczych. W tym sezonie kilka odmian szczególnie zwróciło naszą uwagę. Z Państwa firmy, czyli hodowli Limagrain, na taką szczególną uwagę zasługuje średnio późna odmiana ziarnowa LG 30.290 (FAO 280) o ziarnie typu dent. Na naszych polach testowych osiągnęła ona największy plon ziarna, lekko przekraczając 10 ton w przeliczeniu na 14% zawartości wody. Poza tym, co najważniejsze, wilgotność ziarna podczas zbioru była taka sama lub nieznacznie większa w porównaniu do mieszańców z grupy średnio wczesnej, co świadczy o szybkim oddawaniu wody po koniec okresu wegetacji. Odmiana charakteryzuje się ponadto szybkim wzrostem początkowym, wysoką zdrowotnością w całym okresie wegetacji oraz bardzo dobrze zniosła niedobory opadów, jakie wystąpiły w naszym regionie. LG 30.290 potwierdziła swoje walory także w innych gospodarstwach, ponieważ mam informację że była najlepiej plonującą odmianą na polach doświadczalnych Kombinatu Rolnego w Kietrzu, gdzie od lat prowadzone są badania porównawcze odmian. Bardzo dziękuję za rozmowę i życzę samych sukcesów w działalności rolniczej. spis treści LG 30.240 FAO K 230 ABSOLUT FAO 250 LG 32.16 FAO 250 LG 30.306 FAO 300 Wprowadzenie str. 26 LG 30.240 str. 27 Absolut str. 28-29 LG 32.16 str. 30 LG 30.306 str. 31 24 24 25

Odmiany kukurydzy Limagrain do produkcji biogazu na sezon 2012 Grupa Limagrain to międzynarodowa firma o ugruntowanej pozycji, która specjalizuje się w produkcji nasion rolniczych. Od dłuższego czasu nasze inwestycje w hodowli kierowane są na podniesienie dochodowości w uprawie kukurydzy kiszonkowej przede wszystkim w produkcji mleka, jak również nowego kierunku w uprawie kukurydzy na biogaz. W 2012 roku firma Limagrain wprowadza na rynek nasiona kukurydzy oznaczonej znakiem handlowym LG Industry Approved: Znak ten gwarantuje, że dana odmiana została przetestowana i osiągnęła najwyższe parametry jakościowe pod względem wykorzystania w przemyśle bioenergetycznym. W zależności od swojego potencjału odmiany LG Industry Approved są oznaczone pod względem kierunku użytkowania. Odmiany o największej wydajności produkcji biogazu oznaczone są logo HGP High Gas Potential: Odmiany kukurydzy z przeznaczeniem na biogaz selekcjonowane są pod względem wskaźników ilościowych (plon suchej masy, wydajność produkcji metanu) jak i jakościowych (zawartość suchej masy, zawartość popiołu, zawartość ligniny itd.) Jesteśmy przekonani, że warto zwrócić uwagę na rynek biogazu ponieważ istnieje wiele powodów, aby inwestować w przyszłość. Polski rząd szacuje, że do 2020 roku 15% wykorzystywanej energii będzie pochodziło ze źródeł odnawialnych. Oznacza to, że sektor energetyczny musi stopniowo zwiększyć produkcję zielonej energii. Z przyjemnością przedstawiamy pełną ofertę odmian kukurydzy na kiszonkę, które zostały sprawdzone w polskich warunkach FAO od 230 do 300. Wszystkie odmiany posiadają kwalifikację HGP. LG 30.240 / FA0 230 Najwcześniejsza na biogaz Jedna z najlepszych odmian na kiszonkę w grupie odmian wczesnych w doświadczeniach rejestrowych COBORU 2010-2011 Najwcześniejsza odmiana LG z przeznaczeniem na biogaz w Niemczech i w Polsce Niesamowity potencjał plonowania świeżej i suchej masy Sprawdza się w każdych warunkach uprawy Kierunek użytkowania: kiszonka i biogaz Rejestracja: Polska i Niemcy 2012* [*przewidywany rok rejestracji] Wzrost początkowy: bardzo szybki wzrost początkowy Plonowanie: średnio 17,86 t/ha suchej masy przy 34,2% zawartości suchej masy, badania rejestrowe COBORU 2010 Region: rekomendowana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon netto (t/ha) (14% wilgotności) Badania rejestrowe - odmiany kiszonkowe COBORU 2011 Plon suchej masy (t/ha)- grupa odmian wczesnych biogaz Zawartość suchej masy (%) 26 27

ABSOLUT / FAO 250 też polecana na biogaz Jedna z najlepszych odmian kiszonkowych w badaniach PDO 2010 i 2011 Topowa odmiana z przeznaczeniem na biogaz w Niemczech Duża wydajność produkcji biogazu Duży potencjał plonowania świeżej i suchej masy Odmiana Absolut sprawdziła się u nas doskonale biogaz Kierunek użytkowania: kiszonka i biogaz Rejestracja: Polska 2009 Wzrost początkowy: dobry wigor początkowy Plonowanie: 68,4 t/ha świeżej masy przy 32,7% zawartości suchej masy, badania PDO 2011 Region: odmiana rekomendowana do uprawy na terenie całej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon suchej masy (t/ha) Doświadczenia kiszonkowe PDOiR COBORU 2011 Plon suchej masy (t/ha) Grupa odmian średniowczesnych Rozmowa z p. Krzysztofem Bąkiem, kierownikiem ds. produkcji roślinnej w firmie Poldanor Przechlewo (woj. pomorskie) Czy może Pan przybliżyć nam profil gospodarowania Państwa firmy? Nasze przedsiębiorstwo gospodaruje na powierzchni 14 000 ha w województwie pomorskim i zachodniopomorskim. Gleby, które posiadamy, nie należą do najlepszych. W produkcji zwierzęcej zajmujemy się głównie hodowlą trzody chlewnej w cyklu zamkniętym. Mamy też swoją ubojnię. Produktem ubocznym produkcji zwierzęcej są duże ilości gnojowicy, wykorzystywane jako jeden z komponentów do produkcji biogazu. W produkcji roślinnej dominują zboża i kukurydza, która zajmuje 5 000 ha. Jest ona kolejnym po gnojowicy składnikiem do wytwarzania biogazu. Skąd wzięła się w firmie Poldanor idea stworzenia biogazowni? Biogaz jest elementem, który pozwala zachować stabilizację cen produktów rolniczych. Jest on także źródłem energii odnawialnej, pozwala również na efektywne wykorzystanie dużej ilości gnojowicy. Podczas produkcji biogazu otrzymuje się także nawóz organiczny, który jest lepiej przyswajalny przez rośliny. Poldanor jest firmą wiodącą w produkcji biogazu w Polsce. Posiadamy 8 biogazowni. Jakie odmiany kukurydzy są uprawiane na biogaz w Państwa gospodarstwach? Siejemy różne odmiany. Przy ich wyborze kierujemy się ich przydatnością do produkcji biogazu i wartością FAO. Z firmy Limagrain uprawialiśmy w tym roku odmiany Absolut i LG 30.306. Obie znakomicie sprawdziły się na naszych ziemiach o dobrej kulturze glebowej. W naszych gospodarstwach jako nawóz pod kukurydzę stosujemy gnojowicę. Zdrowotność tych odmian jest wysoka, a ich rozwój bardzo intensywny. Obie miały także duży potencjał plonowania i suchej masy. Ich wartości FAO to: 250 dla Absoluta i 300 dla LG 30.306. Staramy się dobierać odmiany o różnym FAO ze względu na dużą powierzchnię uprawy, tak, aby zebrać masę kiszonkową na biogaz w odpowiedniej fazie dojrzałości (tj. powyżej 30% suchej masy). *Wzorzec: średnia z wszystkich odmian wpisanych do krajowego rejestru badanych w grupie średniowczesnej **SUMAS: odmiana porównawcza dla grupy średniowczesnej 28 29

LG 32.16 / FAO Z/K 250 Odmiana na szóstkę! LG 30.306 / FAO K 300 Rewolucja zielonej energii biogaz Wysoki i stabilny plon ziarna w każdych warunkach klimatyczno-glebowych Wysoki plon ogólnej suchej masy Wysoka wartość fitosanitarna kiszonki ze względu na dobrą zdrowotność roślin Wysoka koncentracja energii w kiszonce Wysokie plony w warunkach stresowych Kierunek użytkowania: kiszonka, biogaz i ziarno Rejestracja: UE Wzrost początkowy: dobry wczesny wigor początkowy roślin Plonowanie: średnio 23,2 t/ha suchej masy przy 33,2% zawartości suchej masy, badania rozpoznawcze PDO 2011 Region: zalecana do uprawy na terenie całego kraju Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon suchej masy (t/ha) Badania rozpoznawcze - odmiany kiszonkowe COBORU 2011 Plon suchej masy (t/ha) Grupa odmian średniowczesnych Jedna z najlepszych odmian kiszonkowych pod względem plonowania w badaniach rozpoznawczych PZPK + Coboru 2011 Odmiana z przeznaczeniem na biogaz przydatna do późnego zbioru Nowość na rynku polskim, niemieckim i czeskim Duży potencjał plonowania o wysokich parametrach jakościowych Dobra odporność na choroby: fuzarium i głownię Toleruje okresowe niedobory wody Kierunek użytkowania: kiszonka i biogaz Rejestracja: Słowacja 2011 Wzrost początkowy: dobry Plonowanie: średnio 24,2 t/ha suchej masy przy 33,3% s.m. badania rozpoznawcze PDO 2011 Region: odmiana rekomendowana do uprawy na terenie centralnej i południowej Polski Norma wysiewu: dobre stanowisko: 80000-85000 Plon suchej masy (t/ha) Doświadczenia rozpoznawcze - odmiany kiszonkowe Coboru 2011 Plon suchej masy (t/ha) Grupa odmian średniopóźnych Zawartość suchej masy (%) *Wzorzec: średnia z wszystkich odmian wpisanych do krajowego rejestru badanych w grupie średniowczesnej **SUMAS: odmiana porównawcza dla grupy średniowczesnej 30 31

spis treści Zboża hodowla JĘCZMIEŃ JARY str. 34 pszenca jara str. 35 GROCH SIEWNY str. 35 Zboża hodowla 32 32 33 33 jęczmień jary i groch siewny Od nasion do chleba... Od nasion do piwa... Od nasion do...

JĘCZMIEŃ JARY - ODMIANY BROWARNE pszenica jara, przewódkowa KANGOO Najwyższa jakość browarna Słód z tej odmiany produkowany jest w największych słodowniach w Polsce, takich jak Soufflet, Malteurop oraz Global Malt Zarejestrowana w Rep. Czeskiej w 2008 roku, we Francji, Niemczech, Holandii, na Węgrzech, Słowacji, Litwie, Serbii Wysoki, stabilny plon, najwyższa celność ziarna Ziarno duże o wysokiej MTZ Duża liczba ziaren w kłosie OUVERTURE ODYSSEY Wkrótce dostępne nowe odmiany jęczmienia typu browarnego! CONCERTO Odmiana o bardzo wysokim potencjale plonowania Bardzo odporna na wyleganie Rośliny średniowysokie Ziarno duże o wysokiej MTZ Duży udział ziarna celnego o wysokiej gęstości Bardzo wysoka zdrowotność roślin Pilotowe partie słodu z tej odmiany zostały wyprodukowane w 2010 roku znajdując pełną aprobatę przemysłu browarniczego w Polsce GLADYS Odmiana typu browarnego najwyżej plonująca odmiana w badaniach rejestrowych w Rep. Czeskiej w latach 2007-2009 odporna na mączniaka uwarunkowane obecnością genu Mlo bardzo dobra tolerancja na inne choroby, takie jak rdza jęczmienia, łamliwośc źdźbła, fuzarium wysokie i stabilne plonowanie wysoka MTZ i doskonałe walory agrotechniczne odmiana średniopóźna o dobrej odporności na wyleganie JĘCZMIEŃ JARY - ODMIANA PASZOWA AZIT Odmiana średniopóźna Bardzo wysoki potencjał plonowania Tolerancyjna na większość chorób Szczególnie odporna na wyleganie i łamliwość źdźbła Wysoka MTZ, duże ziarno Duży udział ziarna celnego Rośliny średniowysokie EPOS hodowla IG Pflanzenzucht Monachium odmiana typu E, zarejestrowana w Niemczech bardzo wysoki plon ziarna, najbardziej plenna odmiana przewódkowa w Niemczech dobre właściwości uprawowe powstała ze skrzyżowania odmian jarej i ozimej (ATTIS x GREIF) odmiana średniowczesna, przy siewie późnojesiennym dojrzewa co najmniej tydzień wcześniej niż przy siewie wiosennym AUDIT Odmiana żółtonasienna, średniopóźna Odmiana najwyżej plonująca w grupie w badaniach rejestrowych w Rep. Czeskiej w okresie 2007-2009 Bardzo dobra odporność na choroby wirusowe, systemu korzeniowego oraz askochytozę Bardzo dobra odporność na wyleganie w czasie wegetacji i przed zbiorem charakteryzuje się dobrym krzewieniem średnioodporna na mączniaka, natomiast bardzo tolerancyjna na inne choroby liści w tym rdzę bardzo tolerancyjna na fuzariozę wysoka odporność na wyleganie bardzo dobra zimotrwałość groch siewny PROPHET Odmiana zielononasienna, zarejestrowana w Rep. Czeskiej w 2007 roku Kształt nasion okrągły Wysoki plon ziarna: najlepiej plonująca odmiana w Rep. Czeskiej w badaniach rejestrowych w latach 2004-2006 oraz w badaniach odmian rekomendowanych w Rep. Czeskiej w 2009 roku Bardzo niska aktywność inhibitorów trypsyny jęczmień jary i groch siewny 34 35 34 35

KANGOO to jedna z najlepszych odmian do słodowania Nie mamy problemów z utrzymaniem wymagań jakościowych jęczmienia Kangoo stawianych przez słodownię Rozmowa z p. dyr. Korneliuszem Żukowskim Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka Sp. z o.o w Strzękocinie, Oddział w Celbowie k/pucka jęczmień jary i groch siewny Rozmowa z p. mgr inż. Wojciechem Szałą, kierownikiem produkcji Słodowni SOUFFLET Polska Sp. z o.o. Odmiana jęczmienia jarego KANGOO, od paru lat znana jest w Europie jako bardzo dobra odmiana typu browarnego Jest w pełni aprobowana przez wiele słodowni i browarów, w tym Soufflet. Cieszy się także dobrą opinią u rolników kontraktujących ziarno jęczmienia do sprzedaży w słodowniach. Jaka jest pana opinia o tej odmianie? W bieżącym roku Słodownia Soufflet Polska Sp. z o.o. przerobi ok. 20 000 ton surowca z tej odmiany, z czego uzyskamy ok. 16 000 ton słodu. Głównym odbiorcą słodu produkowanego u nas, w tym z odmiany KANGOO, jest Kompania Piwowarska w Poznaniu, ale także inne polskie browary. KANGOO pożądane jest nie tylko na rynku krajowym ale także zagranicznym, w innych krajach Unii Europejskiej, zwłaszcza w Niemczech. Z technologicznego punktu widzenia jest to jedna z najlepszych aktualnie dostępnych odmian do słodowania. Odmiana KANGOO daje bardzo wysokie parametry wydajnościowe i enzymatyczne. Uzyskuje się wysoką wydajność słodu i ponadprzeciętny ekstrakt. Słód ten cechuje się wysoką modyfikacją enzymatyczną tzn ulega bardzo dobremu rozluźnieniu skrobiowemu i białkowemu. Stopień ostatecznego odfermentowania i zawartość beta-glukanów są na poziomie oczekiwanym przez browary. Mam nadzieję, że KANGOO jest także bardzo dobrze postrzegana przez rolników, kontrahentów SOUFFLET Polska Sp. z o.o., którzy doceniają jej wydajność w plonie i inne walory agrotechniczne. Czy może Pan przybliżyć nam profil gospodarowania Państwa firmy? Uprawiamy pszenicę ozimą na pow. 400 ha, rzepak ozimy na pow. 300, ziemniaki na 100 ha oraz jęczmień jary Kangoo na pow. 300 ha. Jak wygląda wasze doświadczenie z tą odmianą jęczmienia typu browarnego? Od trzech lat siejemy tylko odmianę KANGOO na glebach klasy IIIb do IVb w naszym gospodarstwie. Cała produkcja jest zakontraktowana do słodowni MALTEUROP w Gdańsku. Siewy zwykle zaczynamy w III dekadzie marca i kończymy do ok. 10 kwietnia. Otrzymujemy, w zależności od roku, stabilne plony tej odmiany na poziomie 4,5 6,0 ton, co nas satysfakcjonuje. Nie mamy także problemów z utrzymaniem wymagań jakościowych jęczmienia stawianych przez słodownię. W naszych warunkach odmiana ta jest dość wczesna, odporna na wyleganie z bardzo dobrym wyrównaniem ziarna. Będziemy kontynuować jej uprawę. 36 37 36 37

Oferta Kukurydzy 2012 FAO ALVITO 210 EXPERT Z 210/ K 240 ASPEED 230 LG 30.220 Z 240/ K 230 LAUREEN 230 LG 32.20 230 LG 30.240 230 LG 22.43 Z 235/ K 225 LG 22.44 Z 240 / K 230 LG 30.229 240 JĘCZMIEŃ JARY KANGOO Odmiana browarna CONCERTO Odmiana browarna gladys Odmiana browarna AZIT Odmiana paszowa przedstawiciele LG w POLSCE jęczmień jary i groch siewny LG 30.238 240 LG 32.32 240 LG 30.266 240 ABSOLUT 250 ALDUNA 250 100% dent PSZENICA JARA EPOS Odmiana przewódkowa LG 32.16 250 LG 32.52 Dostępna w wersji LG 32.53 DUO 250 LG 32.58 250 LINDSEY 250 GRACJA 270 LG 32.85 270 LG 30.290 280 100% dent GROCH SIEWNY AUDIT Odmiana żółtonasienna PROPHET Odmiana zielononasienna Limagrain Central Europe Sociéte Européenne, Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Ks.P. Wawrzyniaka 2, 62-052 Komorniki office@limagrain.pl, www.lgseeds.pl NIP 5262814120, REGON 300748479 Sąd Rejonowy w Poznaniu, XXI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000293676 LG 30.306 300 38 38