OPIS DOBREJ PRAKTYKI 1. Dane dotyczące gminy/powiatu nazwa inicjatywy Konkurs Piękniejsza Gmina Gogolin nazwa gminy/powiatu Gmina Gogolin dokładny adres ul. Krapkowicka 6, 47-320 Gogolin województwo opolskie telefon 77 40 76 800 adres strony internetowej www.gogolin.pl faks 77 46 66 247 adres e-mail urzad@gogolin.pl 2. Rodzaj(e) podjętych działań (zaznacz): kształtowanie efektywnych systemów konsultacji społecznych i udziału obywateli w formułowaniu strategii rozwoju i prowadzenia polityki lokalnej lub regionalnej; wprowadzanie nowatorskich form demokracji lokalnej; rozwijanie systemów kontroli i komunikacji społecznej, ze szczególnym podkreśleniem przejrzystości procesów decyzyjnych władz gminy lub powiatu; oryginalne formy aktywizacji działalności obywatelskich i współpracy z organizacjami pozarządowymi; formy działalności z podmiotami gospodarczymi i ich samorządami na rzecz wspólnoty obywatelskiej i lokalnego rozwoju; działania na rzecz wychowania obywatelskiego, w tym pozaszkolne inicjatywy edukacyjne, działania na rzecz młodych mieszkańców gminy lub powiatu; decentralizację realizacji zadań publicznych, drogą przekazywania jej organizacjom obywatelskim lub jednostkom bliższym obywateli; Inne: aktywizacja mieszkańców gminy oraz lokalnych liderów 1
3. Przedmiot działalności W celu aktywizacji mieszkańców gminy Gogolin oraz lokalnych liderów do działalności na rzecz własnych lokalnych środowisk powstał pomysł organizacji konkursu Piękniejsza Gmina Gogolin. Konkurs polegał na wyłonieniu: najaktywniejszego sołectwa/dzielnicy, najbardziej aktywną grupę liderów, najbardziej kreatywnego sołtysa/przewodniczącego zarządu dzielnicy. Ocena konkursowa obejmowała działania sołectw i dzielnic od stycznia 2011 roku do 31 maja 2014 roku 4. Opis działań Konkurs został ogłoszony w 2011 roku w celu aktywizacji działań na rzecz poprawy warunków życia i atrakcyjności sołectw i dzielnic. Działania podejmowane w ramach konkursu były oceniane w cyklu rocznym, konkurs trwał do 2014 roku. Pierwszym etapem realizacji projektu było opracowanie regulamin konkursu, który został przedstawiony na sesji Rady Miejskiej. Radni nie wnieśli żadnych uwag i jednogłośnie przyjęli przedstawiony dokument. Zgłoszenia do konkursu dokonała każda rada sołecka/ zarząd dzielnicy na podstawie formularza zgłoszeniowego. Aby wyłonić laureatów konkursu powołano komisję konkursową. Każde sołectwo/dzielnica zgłosiło jednego członka komisji konkursowej. Burmistrz Gogolina powołał dodatkowo dwóch członków komisji. W sumie komisja obejmowała 13 przedstawicieli. Członkowie komisji na pierwszym posiedzeniu wybrali przewodniczącego komisji oraz ustalili harmonogram prac, w tym wizji terenowych. Komisja konkursowa przeprowadziła ocenę w trzech etapach: do 31 marca 2012 r. ustaliła ocenę za 2011 r. do 31 marca 2013 r. ustaliła ocenę za 2012 r. do 31 maja 2014 r. ustaliła końcowy wynik oceny. Ocena zgłaszanych do konkursu sołectw/dzielnic, grup liderów i kreatywnych sołtysów/przewodniczących zarządów dzielnic nastąpiła po weryfikacji dostarczonych przez rady sołeckie/zarząd gminy sprawozdań oraz dokonanej wizji terenowej. Dokumentacja sporządzana była do 30 października każdego roku i przedstawiana komisji konkursowej, zgodnie z kartą oceny. Materiał sporządzano dla każdej kategorii zgłoszenia (najaktywniejszego sołectwa/dzielnicy, najbardziej aktywną grupę liderów, najbardziej kreatywnego sołtysa/przewodniczącego zarządu dzielnicy) w postaci opisowej. Opis można było ilustrować maksymalnie 2 fotografiami na każde kryterium oceny umieszczonymi na karcie formatu A4. 2
Tab.1. Harmonogram konkursu Piękniejsza Gmina Gogolin Lp. Działanie Wykonawca Termin wykonania 1. 2. 3. Ogłoszenie konkursu / Zgłoszenie do konkursu Powołanie komisji konkursowej Ustalenie harmonogramu wizji lokalnych i poinformowanie zainteresowanych stron 4. Wizyty terenowe 5. Podsumowanie - Rozstrzygnięcie i ogłoszenie wyników konkursu Gmina Gogolin maj 2011r. Burmistrz Gogolina czerwiec 2011r. Komisja Konkursowa Przewodniczący Komisji Konkursowej Zespół Komisji Konkursowej Komisja Konkursowa czerwiec /lipiec 2011r. lipiec 2011r.- czerwiec 2014r. czerwiec - lipiec 2014r. W ramach konkursu zostały ocenione przedsięwzięcia w następujących obszarach działań: promocja (oceniano np. stronę www, jej aktualizację, gazetki, publikacje, publikowane materiały multimedialne, kalendarium imprez), ekologia (przedsięwzięcia proekologiczne edukowanie mieszkańców, konkursy i wystawy plastyczne), aktywność (np. własne inicjatywy na rzecz podnoszenia poziomu jakości życia, zagospodarowanie czasu wolnego dzieciom, czynny udział w przedsięwzięciach organizowanych przez gminę Gogolin, kontakty partnerskie), innowacyjność czyli wprowadzenie nowych rozwiązań nie spotykanych wcześniej na tym obszarze (kultywowanie i promowanie tradycji kulturowej, obyczajów i produktów charakterystycznych dla obszaru, wymiana doświadczeń, dobrych wzorców i praktyk pokazywanie sołectwa jako miejsca ciekawego, aby stało się atrakcyjnym miejscem dla mieszkańców, turystów, inwestorów, innowacyjność pomysłów i stopień wykorzystania dotacji udzielonych przez instytucje), zagospodarowanie przestrzeni estetyka i dbałość o kształtowanie krajobrazu oraz ładu przestrzennego (przestrzeń publiczna i prywatna, zadbane ulice, elementy kwitnące w przestrzeni wiejskiej, tereny zielone), akcja Wieś Przyszłości - miejscowość, która potrafi wywołać i utrzymać zainteresowanie sobą jako atrakcyjnym miejscem inwestycji, kooperacji, 3
zamieszkania i pracy, a przez to jest żywotna i ma zdolność trwałego rozwoju (np. wspólne spotkania społeczności lokalnej w ogólnodostępnych salach, sprecyzowana wizja wsi/dzielnicy), wolontariat na rzecz lokalnej społeczności, umiejętność zaprezentowania dorobku wsi podczas wizytacji komisji konkursowej oraz jakość przedłożonych materiałów. 5. Uzyskane efekty Poprzez organizację konkursu udało się pobudzić zaangażowanie mieszkańców gminy Gogolin do podejmowania inicjatyw na rzecz rozwoju własnych miejscowości/dzielnic i do budowania społeczeństwa obywatelskiego. Wzmocniono współpracę mieszkańców i władz samorządowych. Uzyskano także rzeczowe efekty. Dzięki przyznanym nagrodom pieniężnym udało się zrealizować liczne przedsięwzięcia. Kategoria Najbardziej aktywne sołectwo/dzielnica I miejsce Sołectwo Kamień Śląski; II miejsce Dzielnica Gogolin-Karłubiec; III miejsce Sołectwo Kamionek. Wyróżnienia: Malnia, Chorula, Odrowąż, Zakrzów, Dąbrówka, Obrowiec, Górażdże, dzielnica Gogolin-Strzebniów. W tej kategorii nagrody przeznaczone zostały na następujące cele: Laureat I miejsca przeznaczył swoją nagrodę na modernizację placu zabaw na terenie sportowo-rekreacyjnym, zakup wyposażenia dla Ochotniczej Straży Pożarnej, zagospodarowanie terenu zielonego wraz z odnowieniem pomnika Ofiar Wojen, zakup urządzeń zabawowych dla Publicznej Szkoły Podstawowej. Laureat II miejsca zakupił urządzenia siłowni zewnętrznej przy Publicznej Szkole Podstawowej. Z kolei sołectwo Kamionek (laureat III miejsca) zagospodarowało teren na spotkania integracyjne w okolicy przedszkola (zakup i montaż siłowni zewnętrznej oraz utwardzenie i oświetlenie terenu przy siłowni). Aby zmotywować sołectwa/dzielnice do dalszej pracy przyznano pozostałym uczestnikom wyróżnienia. Nagrodę przeznaczyli na działalność statutową, wsparcie działalności świetlic lub zakup potrzebnego wyposażenia i organizację przedsięwzięć materialnych. W kategorii Najbardziej aktywna Grupa Liderów nagrody finansowe przeznaczono na następujące cele: 4
I miejsce - Grupa Liderów Sołectwa Kamień Śląski organizacja wycieczki; II miejsce - Grupa Liderów Dzielnicy Gogolin Karłubiec organizacja wycieczki; III miejsce - Grupa Liderów Sołectwa Kamionek organizacja uroczystości z okazji otwarcia placu z siłownią zewnętrzną. Nagrody w kategorii Najbardziej kreatywny sołtys/przewodniczący zarządu dzielnicy zostały przeznaczone na następujące cele: I miejsce Sołtys Kamienia Śląskiego Zbigniew Kawa (zakup sprzętu komputerowego); II miejsce Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy Gogolin Karłubiec Waltrauda Wicher (zakup materiałów budowlanych ); III miejsce Sołtys Kamionka Sabina Placheta zakup aparatu fotograficznego. 6. Oszacowanie nakładów poniesionych na organizację i realizację projektu Łączna pula nagród, którą przeznaczono z budżetu gminy na konkurs to 272 500zł. Tab.2 Nagrody przekazane w ramach konkursu Piękniejsza Gmina Gogolin Nagroda dla najbardziej aktywnych sołectw/ dzielnic (nagrody na wydatki inwestycyjne) I miejsce -100 000 zł brutto II miejsce -75 000 zł brutto III miejsce 50 000 zł brutto Wyróżnienia 25 000 zł brutto Nagroda dla najbardziej aktywnych grup liderów (nagrody na przedsięwzięcia niematerialne) I miejsce 7 000 zł brutto II miejsce 5500 zł brutto III miejsce 3500 zł brutto Nagrody rzeczowe dla najbardziej kreatywnych sołtysów/przewodniczących zarządów dzielnic I miejsce 3000 zł brutto II miejsce 2000 zł brutto III miejsce 1500 zł brutto 5
7. Czy napotkali Państwo trudności, z którymi należało się zmierzyć, aby zrealizować projekt? Trudności w realizacji konkursu obejmowały głównie pracę członków komisji. Ze względu na ich różne obowiązki zawodowe trudno było ustalić terminy spotkań i wizyt terenowych w terminach, które odpowiadałyby wszystkim członkom. Pamiętać należy, iż praca członków w komisji konkursowej była pracą społeczną, wymagającą czasu i zaangażowania. Punktem krytycznym, na który należy zwrócić szczególną uwagę okazała się także odbiegająca od przyjętych założeń dokumentacja sprawozdawcza, dostarczana przez radę sołecką/zarząd dzielnicy. Materiały nie zawsze były zgodne z przyjętą kartą ocen. Okazało się to jednak problemem głównie w pierwszym roku. Bazując na uwagach i sugestiach, w kolejnych latach rady przygotowały już dokumentację zgodną z przyjętymi wytycznymi, uwzględniając wszystkie obszary działań. 8. Zalecenia dla innych jednostek samorządu terytorialnego zainteresowanych wdrożeniem projektu Warto wspomagać działalność dzielnic/sołectw poprzez organizację tego typów konkursy. Korzystne jest podzielenie konkursu na etapy, ograniczone ramami czasowymi. Komisja konkursowa podsumowując punktację w ramach kart ocen w danej dziedzinie (za konkretny rok) wskazywała w jakiej dziedzinie są niedociągnięcia, nad czym należy jeszcze popracować. Tym oto sposobem można motywować zainteresowane strony do efektywnej pracy i sukcesywnego polepszania efektów swej działalności. Karta oceny, którą wypełniają członkowie komisji konkursowej powinna być przemyślana, nieskomplikowana w wypełnianiu. Uwagę zwrócić należy na obiektywizm członków komisji konkursowej. Mimo tego, iż członek komisji nie ocenia sołectwa/dzielnicy, którą reprezentuje powinien być obiektywny w stosunku do pozostałych dzielnic/sołectw, nie faworyzować i nie umniejszać zasług. Prace komisji konkursowej Piękniejsza Gmina Gogolin. 6
Sołectwo Kamionek przeznaczyło swoją nagrodę na zakup i montaż siłowni zewnętrznej. Laureat I miejsca Sołectwo Kamień Śląski zakupił m.in. wyposażenie dla Ochotniczej Straży Pożarnej. 7
Zagospodarowanie terenu zielonego wraz z odnowieniem Pomnika Ofiar Wojen w Kamieniu Śląskim. Modernizacja placu zabaw w Kamieniu Śląskim. 8
Ogłoszenie wyników konkursu podczas Dni Gogolina 2014. 9