DIAGNOZA SŁUŻĄCA WYZNACZENIU OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI GMINY JAROCIN Przygotowana dla Gminy Jarocin przez Zespół ds. rewitalizacji JFPK Sp. z o.o. Marzena Jeleniewska-Jankowska Anita Szymańska Tomasz Ratajczak Jarocin, 26 czerwca 2017 1
SPIS TREŚCI: I. Diagnoza i delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji - wprowadzenie II. Charakterystyka gminy Jarocin III. Metodologia delimitacji obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji IV. Wyniki analizy porównawczej negatywnych zjawisk na obszarach problemowych V. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji 2
I. Diagnoza i delimitacja - wprowadzenie Delimitacja (wyznaczenie) granic obszaru zdegradowanego stanowi podsumowanie prac pierwszego etapu przygotowania Gminnego Programu Rewitalizacji. Dokument został sporządzony na bazie analizy wskaźnikowej gminy opierającej się na czterech płaszczyznach: społecznej, gospodarczej, środowiskowej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Analiza wyznaczyła zasoby oraz deficyty gminy na wyżej wymienionych płaszczyznach. Diagnoza posłużyła do delimitacji, czyli wyznaczenie granic obszaru, w którym następuje największe natężenie zjawisk kryzysowych i które wymagają działań rewitalizacyjnych. Obszar ten zostanie objęty Gminnym Programem Rewitalizacji. Badanie polegało na porównaniu wyznaczonych jednostek urbanistycznych (okręgów) na podstawie wskaźników w formie numerycznych tabel oraz graficznych map. Analiza pozwoliła obiektywnie określić stopień zróżnicowania rozwoju poszczególnych okręgów gminy. 3
II. Charakterystyka gminy Jarocin Położenie Gmina Jarocin położona jest w środkowej części województwa wielkopolskiego, zajmując powierzchnie około 200,23 km 2. Jest gminą miejsko wiejską, położoną w powiecie jarocińskim. Graniczy bezpośrednio z gminami: Żerków, Nowe Miasto (powiat średzki), Jaraczewo, Koźmin Wielkopolski (powiat krotoszyński), Dobrzyca (powiat pleszewski), Kotlin. Siedzibą gminy i powiatu jarocińskiego jest miasto Jarocin, które zajmuje powierzchnię 16,23 km 2. Gminę Jarocin zamieszkuje 45 642 mieszkańców, z czego w samym Jarocinie mieszka ponad 57 % wszystkim mieszkańców gminy, tj. 26 211 mieszkańców. Gmina Jarocin dzieli się na jednostki pomocnicze: 23 sołectwa i 15 osiedli. Gmina tworzy ważny węzeł zarówno drogowy, jak i kolejowy. Główny układ komunikacyjny gminy stanowią dwie drogi krajowe zaliczane do dróg klasy GP (głównych ruchu przyspieszonego). Jest to droga krajowa nr 11 relacji Kołobrzeg - Koszalin - Poznań - Środa Wielkopolska - Jarocin - Pleszew - Ostrów Wielkopolski - Ostrzeszów - Kępno Kluczbork - Bytom. droga krajowa nr 12 relacji granica państwa z Niemcami Łęknica Leszno Kalisz Radom Dorohusk - granica państwa z Ukrainą. Przez gminę przebiega również droga krajowa nr 15 relacji Trzebnica - Krotoszyn - Jarocin - Września - Gniezno - Inowrocław - Toruń - Lubawa Ostróda, zaliczana do dróg klasy G (głównych) oraz droga wojewódzka nr 443 Jarocin - Gizałki - Rychwał - Tuliszków. Przez gminę Jarocin przebiegają również linie kolejowe: Poznań - Ostrów Wlkp. - Katowice, Jarocin - Września - Gniezno, Jarocin - Krotoszyn, Jarocin - Leszno. Na obszarze gminy funkcjonują stacje kolejowe w: Jarocinie, Mieszkowie, Witaszycach. Jarocin odznacza się dobrą lokalizacją pod względem połączenia z lotniskami: oddalony jest 120 km od Portu Lotniczego Wrocław S.A., 90 km od Portu Lotniczego Poznań - Ławica im. Henryka Wieniawskiego, 160 km od Portu Lotniczego Bydgoszcz S.A. i Lotniska Toruń Bielany oraz 163 km od Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta. Demografia Gminę Jarocin na początku 2016 r. zamieszkiwało 45 642 osoby. Gęstość zaludnienia w gminie wyniosła 228 osób na km 2, z czego na terenie miejskim było to 1 615 osób na km 2, natomiast na obszarze wiejskim 106 osób na km 2. Średnia dla gminy jest większa, niż średnia gęstość zaludnienia województwa wielkopolskiego (116 osób na km 2 ), większa też od średniej gęstości zaludnienia dla Polski (123 osoby na km 2 ). Pod względem gęstości zaludnienia w gminie Jarocin zdecydowanie wyróżnia się miasto Jarocin. 4
5
6
III. Metodologia delimitacji obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Analizy i metody przedstawiania danych. Podstawą prawną dla przygotowania Gminnego Programu Rewitalizacji dla gminy Jarocin jest ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, która określa zasady sporządzania tego dokumentu. Uwzględniając je, przed rozpoczęciem prac określono metodologię prowadzenia badań. W pierwszym etapie przeprowadzono szereg analiz, które pozwoliły podzielić gminę na okręgi rewitalizacji. Podziału dokonano w wyniku szczegółowych badań, polegających na: Analizie funkcjonalnej przestrzeni, tzn. inwentaryzacji użytkowania przestrzeni Analizie stanu zagospodarowania przestrzeni Analizie historycznej powstawania miasta Analizie struktury zarówno tkanki miejskiej, jak i wiejskiej Analizie wszystkich dostępnych map gminy i miasta Do wyznaczenia obszaru zdegradowanego wykorzystano program ArcGIS firmy ESRI (Environmental Systems Research Institute). Program ten jest narzędziem, dzięki któremu możliwe było graficzne przedstawienie na mapach danych pozyskanych z następujących instytucji: - Urzędu Miejskiego w Jarocinie - Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jarocinie - Komendy Powiatowej Policji w Jarocinie - Powiatowego Urzędu Pracy w Jarocinie - Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Jarocinie Na potrzeby przygotowania Gminnego Programu Rewitalizacji konieczne było wyznaczenie okręgów rewitalizacji gminy. Co możliwe było po wykonaniu wielu analiz, w tym w szczególności w oparciu o: Analizę funkcjonalną przestrzeni, polegającą na inwentaryzacji użytkowania przestrzeni Analizę stanu zagospodarowania przestrzeni Analizę historyczną powstawania miasta Analizę struktury tkanki miejskiej i wiejskiej Analizę wszystkich dostępnych map gminy i miasta Po zakończonych analizach wyznaczone zostały jednorodne okręgi rewitalizacji. 7
8
9
Jarocin charakteryzuje się sporym udziałem użytków rolnych w swojej strukturze. Położone są one przede wszystkim na obrzeżach miasta w jego północnej i południowej części. Na tych obszarach zauważa się ponadto, przekształcenia funkcji terenu z rolniczych na mieszkaniowe. Prowadzi to do dezurbanizacji, czyli rozlewania się miasta i wzrostu ludności na jego peryferiach kosztem centrum (wyraźnie zauważalnej na mapie) szczególnie w południowej części miasta. Centrum miasta charakteryzuje się silną koncentracją zabudowy, głownie wielorodzinnej i usługowej. Na południe i północ od centrum miasta położone są osiedla zabudowy wielorodzinnej. Natomiast w północno- zachodniej, zachodniej i południowo-wschodniej części miasta zlokalizowane są osiedla zabudowy jednorodzinnej. Pozostała zabudowa rozwinęła się wzdłuż arterii komunikacyjnych. Cechą charakterystyczną Jarocina jest występowanie w jego zachodniej części miasta dużej strefy przemysłowej, oddzielonej od miasta terenami kolejowymi. Warto zauważyć, że strefa ta ulega silnym przekształceniom w wyniku pojawiających się nowych funkcji (społeczne, edukacyjne). 10
11
Podczas wyznaczania okręgów rewitalizacji nie bazowano na obowiązującym w gminie podziale gminy na jednostki pomocnicze - sołectwa i osiedla - i pokrywające się w większości przypadków z ich granicami okręgami wyborczymi w wyborach samorządowych. Po dokładnym przeanalizowaniu istniejącego podziału jego charakteru, specyfiki i formy uznano, że podział ten mimo, iż funkcjonuje od wielu lat, niestety nie spełnia kryteriów na podstawie których można wydzielić okręgi rewitalizacji. Dlatego też dokonano zupełnie nowego podziału. Opierając się na określeniu funkcji poszczególnych okręgów oraz określeniu specyfiki społecznej danego terenu. Na tej podstawie wyznaczonych zostało 9 okręgów rewitalizacji, każdy obejmujący teren o podobnej strukturze i charakterystyce. Podział ten stanowi podstawę dalszych analiz. Tabela nr 1. Charakterystyka okręgów problemowych (źródło: opracowanie własne) Okręgi problemowe Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Gmina JAROCIN Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 Po analizie dotyczącej relacji między wielkością danego okręgu problemowego, a liczbą jego mieszkańców nasuwa się oczywisty wniosek - jeden z okręgów wyróżnia się na tle pozostałych. Jest to okręg nr 9, czyli miasto Jarocin. Cechą charakterystyczną tego okręgu jest duże zagęszczenie duża liczba osób na stosunkowo niewielkiej powierzchni. Okręg 9 zamieszkuje w sumie 26 211 mieszkańców, co stanowi ponad 57 % wszystkich mieszkańców gminy. Mając na uwadze wytyczne Ustawy o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r., która jasno mówi, że Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Ponad to jest to obszar na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. W związku z powyższym - ponieważ liczba mieszkańców w okręgu 9 znacząco przekracza maksymalną liczbę mieszkańców, dlatego też nie można ująć go, jako jednego okręgu, stąd konieczność rozbicia go na mniejsze okręgi. Ponad to zauważa się, iż Jarocin na tle pozostałych okręgów gminy jest istotnym pionierem, tj. obszarem metropolitarnym, który oddziałuje na pozostałe, wyznaczone okręgi gminy, dlatego postanowiono go dokładniej przeanalizować. 12
13
Miasto Jarocin zostało podzielone na 16 dodatkowych podokregów, w których przeprowadzono analizy analogicznie do tych przeprowadzonych na terenie gminy, zastosowano ten sam proces metodologiczny. Przeanalizowano istniejący w Urzędzie Miejskim w Jarocinie podział gminy na jednostki statystyczne - okręgi wyborcze. Tak, jak w przypadku gminy, mimo, iż podział ten funkcjonuje od wielu lat, niestety nie spełnia kryteriów na podstawie których można wydzielić okręgi rewitalizacji. Często w jednym okręgu wyborczym zabudowa jednorodzinna połączona jest z wielorodzinną, a co się z tym wiąże nagromadzone są różne problemy, które są zupełnie inne dla jednego i drugiego typu zabudowy. Dlatego też dokonano zupełnie nowego podziału, tak, jak w przypadku gminy - opierając się na określeniu funkcji poszczególnych okręgów oraz określeniu specyfiki społecznej danego terenu. Dobrym przykładem są sąsiadujące ze sobą Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa i Okręg Bogusław. Według istniejącego w Urzędzie Miejskim w Jarocinie podziale gminy na jednostki statystyczne okręgi wyborcze Okręg Bogusław i część Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa należą do jednego okręgu wyborczego, zwanego Bogusław. Gdzie w rzeczywistości zauważalny jest dwojaki charakter zabudowy: wielorodzinnej, jak i jednorodzinnej, a co się z tym wiąże zupełnie inne problemy społeczne dla każdego z nich. Dlatego też okręg Kasztanowa podzielony został na dwa okręgi: Okręg Bogusław z zabudową jednorodzinną, natomiast część osiedla z zabudową wielorodzinną włączono do Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa. Często granicą okręgów jest oś drogi, nie rzadko zdarza się, że jedna ulica podzielona została na kilka części każda w innym okręgu, w zależności od charakteru zabudowy, funkcji czy historii. Tak, jak np. w przypadku ul. Wrocławskiej, której odpowiednie punkty adresowe przypisano do sześciu okręgów: Konstytucja, Ciświca, Przemysłowy, Kościuszki, Śródmieście, Stare Miasto. Dlatego też analogicznie, jak w przypadku gminy w mieście wyznaczonych zostało 9 okręgów rewitalizacji, każdy obejmujący teren o podobnej strukturze i charakterystyce. Skrócony opis okręgów problemowych. W poniższych tabelach zaprezentowano skrócony opis poszczególnych okręgów rewitalizacji. Analizowanymi cechami były główne funkcje okręgów oraz ich zasoby (instytucje i organizacje, infrastruktura użyteczności publicznej). Tabela 2. Skrócony opis okręgów problemowych (źródło: opracowanie własne) GMINA Okręg I Terytorium okręgu: Miejscowości: Radlin, Kąty, Wilkowyja. Liczba mieszkańców: 2 351 Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg w dużej mierze monocentryczny charakteryzuje się skoncentrowaną zabudową wiejską we wsi Wilkowyja oraz znacznie mniejszymi powierzchniowo i liczebnie wsiami Radlin i Kąty. We wsi Wilkowyja obok historycznie starszego układu przestrzennego rozwija się osiedle zabudowy jednorodzinnej. Przez wieś Radlin przebiega linia kolejowa, znajdują się ruiny Pałacu Opalińskich. Duża cześć obszaru użytkowana nadal rolniczo. W Radlinie działa Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Tęcza im. 14
Macieja Kostki. Ponadto we wsi działa Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt. Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Niepubliczne Przedszkole Tęcza im. Macieja Kostki w Radlinie. Zespół Szkół ZOO Zaradni Odważni Oryginalni w Wilkowyi (Niepubliczna Szkoła Podstawowa Zaradni Odważni Oryginalni im. Powstańców Wielkopolskich w Wilkowyi, Niepubliczne Gimnazjum Zaradni Odważni Oryginalni im. Powstańców Wielkopolskich w Wilkowyi oraz Niepubliczne Przedszkole Artystyczno-Teatralne Zaradni Odważni Oryginalni im. Powstańców Wielkopolskich w Wilkowyi). Świetlica Wiejska w Radlinie. Wiejski Dom Kultury w Wilkowyi. Szkolne Schronisko Młodzieżowe przy Zespole Szkół ZOO Zaradni Odważni Oryginalni im. Powstańców Wielkopolskich w Wilkowyi. Sezonowe Szkolne Schronisko Młodzieżowe Tęcza im. Macieja Kostki w Radlinie. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Walentego w Radlinie. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Wilkowyi. Ochotnicza Straż Pożarna w Wilkowyi. Ochotnicza Straż Pożarna w Radlinie. Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt. Dworzec PKP w Radlinie. Cmentarz w Radlinie. Cmentarz w Wilkowyi. Filia w Wilkowyi Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Stowarzyszenie Wilkowyja nad Lutynią w Wilkowyi. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Wsi Radlin i Kąty Radły. Stowarzyszenie na rzecz Dzieci i Młodzieży TĘCZA im. Macieja Kostki w Radlinie. UKS Wilki Wilkowyja. Okręg II Terytorium okręgu: Miejscowości: Łuszczanów, Kadziak, Tarce, Hilarów, Bachorzew, Annapol. Liczba mieszkańców: 2 280 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Dużą część okręgu zajmuje rozległy kompleks leśny będący dziedzictwem dawnego majątku tarzeckiego. Ze względu na duże walory przyrodnicze oraz historyczne w tej części rozwija się turystyka. Pozostały obszar użytkowany jest głównie na potrzeby rolnictwa. Część użytków rolnych to tereny byłego PGR. Wsie o zróżnicowanej wielkości, przeważnie w formie ulicówek. Ośrodki wiejskie położone bliżej miasta dotyka proces suburbanizacji. Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Bachorzewie oraz Niepubliczne 15
Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Przedszkole w Bachorzewie. Niepubliczny Zespół Szkół w Łuszczanowie (Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Łuszczanowie, Niepubliczne Gimnazjum w Łuszczanowie oraz Niepubliczne Przedszkole w Łuszczanowie). Zespół Szkół Przyrodniczo-Biznesowych w Tarcach. Wiejski Dom Kultury w Bachorzewie. Schronisko Młodzieżowe przy Niepublicznym Zespole Szkół w Łuszczanowie. Ochotnicza Straż Pożarna w Łuszczanowie. Ochotnicza Straż Pożarna w Tarcach. Ochotnicza Straż Pożarna w Hilarowie. Ochotnicza Straż Pożarna w Kadziaku. Hotel Restauracja Pałac Tarce. Gospodarstwo Agroturystyczne Na Leśnej w Bachorzewie. Centrum Kulturalne z Wiatrakiem w Łuszczanowie Dom Chleba. Stowarzyszenie Absolwentów Zespołu Szkół Rolniczych im. Jadwigi Dziubińskiej w Tarcach. Stowarzyszenie Edukacyjne Nasza Szkoła. Stowarzyszenie Edukacyjne Eureka. Stowarzyszenie Edukacyjne w Łuszczanowie. LZS Tarce. Kluby sportowe: Okręg III Terytorium okręgu: Miejscowości: Witaszyczki, Zakrzew, Prusy, Roszkówko, Wilczyniec. Liczba mieszkańców: 1 838 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Zespół Szkół w Prusach (Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Prusach, Niepubliczne Gimnazjum w Prusach, Niepubliczne Przedszkole w Prusach). Wiejski Dom Kultury w Prusach. Świetlica Wiejska w Wilczyńcu. Świetlica Wiejska w Witaszyczkach. Świetlica Wiejska w Zakrzewie. Ochotnicza Straż Pożarna w Zakrzewie. Ochotnicza Straż Pożarna w Zakrzewie. Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. (Witaszyczki). Stowarzyszenie Rehabilitacyjno-sportowe Reksio. Stowarzyszenie Pomocy Szkole ŻAK z siedzibą w Prusach. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: 16
Okręg IV Terytorium okręgu: Miejscowość: Witaszyce. Liczba mieszkańców: 3 944 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Okręg silnie zurbanizowany. Układ przestrzenny funkcjonalnie związany z rozwojem przemysłu. Na terenie wsi duża powierzchnia zabudowy poprzemysłowej nie działających już firm: Lenwit, Cukrownia, Cegielnia. We wschodniej części osiedle zabudowy jednorodzinnej. Przez Witaszyce przebiega linia kolejowa oraz Droga Krajowa nr 11. Rozwija się turystyka związana z Muzeum Napoleońskim. Szkoła Podstawowa im. por. Mieczysława Kalinowskiego w Witaszycach. Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy w Witaszycach. Publiczne Przedszkole w Witaszycach. Muzeum Napoleońskie oraz Muzeum Star Wars (Gwiezdnych Wojen). Agencja pocztowa. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Witaszycach. Ochotnicza Straż Pożarna w Witaszycach. Pałac Witaszyce Hotel-Restauracja-Muzeum. Dworzec PKP. Stadion WKS Witaszyce. Gościniec Bryllandia. Motel Restauracja MAXAM. Filia w Witaszycach Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Jarociński Klub Bilardowy. Jeździecki Uczniowski Klub Sportowy BRYLLANDIA w Witaszycach. Parafialny Uczniowski Klub Sportowy Witaszacy. Stowarzyszenie Sportowo-Taneczne Siła Tańca. Stowarzyszenie na rzecz Witaszyc. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: UKS Sokół Witaszyce. UKS Znicz Witaszyce. Witaszyczki Klub Sportowy. Okręg V Terytorium okręgu: Miejscowości: Golina, Stefanów. Liczba mieszkańców: 2 172 Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg silnie monocentryczny, zdominowany przez dużą wieś Golina. Wieś ma charakter przemysłowo-rolniczy. Na terenie Goliny znajduje się Specjalna Strefa Ekonomiczna, swoją działalność prowadzi duży zakład: Zakład Przemysłu Mięsnego Biernacki. Prowadzi się również produkcje rośliną i zwierzęcą. Rozwija się ponadto turystyka, aczkolwiek procent osób zatrudnionych w usługach jest relatywnie mniejszy. Stefanów to obszar byłego PGR z typowo rolniczym charakterem. 17
Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Niepubliczne Gimnazjum im. ks. P. Wawrzyniaka w Golinie. Niepubliczne Przedszkole Puchatek w Golinie. Szkoła Podstawowa w Golinie. Agencja pocztowa w Golinie. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Andrzeja Apostoła w Golinie. Ochotnicza Straż Pożarna w Golinie. Hotel Oaza w Golinie. Gospodarstwo Agroturystyczne "Agnieszka" w Golinie. Filia w Golinie Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. MUKS Białe Tygrysy Jarocin. Stowarzyszenie Edukacyjne Gimnazjum 2000. Stowarzyszenie Wychowawczo-Opiekuńczo-Dydaktyczne Puchatek. Stowarzyszenie Zespołu Folklorystycznego Goliniacy. Stowarzyszenie LZS GROM Golina. UKS Grom Golina. Okręg VI Terytorium okręgu: Miejscowości: Potarzyca, Siedlemin, Ciświca, Dąbrowa, Roszków. Liczba mieszkańców: 2 319 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Zespół Szkół w Siedleminie (Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Siedleminie oraz Niepubliczne Przedszkole w Siedleminie). Zespół Szkolno-Przedszkolny w Roszkowie (Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Roszkowie oraz Niepubliczne Przedszkole w Roszkowie). Centrum Oświatowo -Kulturalne im. Jana Heweliusza w Potarzycy (Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Potarzycy, Niepubliczne Gimnazjum w Potarzycy oraz Niepubliczne Przedszkole w Potarzycy). Wiejski Dom Kultury w Dąbrowie. Wiejski Dom Kultury w Potarzycy. Świetlica Wiejska w Roszkowie. Świetlica Wiejska w Siedleminie. Schronisko Młodzieżowe w Roszkowie "Stowarzyszenie Rodzina - Szkoła - Gmina". Planetarium im. Twórcy Andrzeja Owczarka w Potarzycy. Parafia rzymskokatolicka p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Potarzycy. Parafia rzymskokatolicka p.w. Św. Mikołaja Biskupa w Siedleminie. Ochotnicza Straż Pożarna w Potarzycy. Dom Weselny Zielony Zakątek w Roszkowie. Potarzyckie Stowarzyszenie Oświatowe. Stowarzyszenie Gościnna Dąbrowa. Stowarzyszenie Rodzina Szkoła Gmina w Roszkowie. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Siedlemin Szkoła Dzieciom. Stowarzyszenie na rzecz Wsi Roszków. Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej. Przedsiębiorstwa 18
społeczne: Kluby sportowe: UKS Olimpia Roszków. Okręg VII Terytorium okręgu: Miejscowość: Cielcza. Liczba mieszkańców: 2 179 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Układ przestrzenny skoncentrowany wzdłuż kilku największych ulic. Starsza część zabudowy zlokalizowana wzdłuż Drogi Krajowej nr 11. Nowa część wsi rozwija się w kierunku północnym w oddaleniu od głównej arterii. Na terenie Cielczy występuje zarówno zabudowa jednorodzinna wolnostojąca, jak również zabudowa zagrodowa. Duża część obszaru użytkowana rolniczo. Zespół Szkół w Cielczy (Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Westerplatte w Cielczy oraz Gimnazjum im. Bohaterów Westerplatte w Cielczy). Wiejski Dom Kultury w Cielczy. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Małgorzaty w Cielczy. Ochotnicza Straż Pożarna w Cielczy. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o., Cmentarz. Agroturystyka "Arnika". Filia Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin w Cielczy. LZS Cielcza. Stowarzyszenie Pomocy Szkole w Cielczy. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg VIII Terytorium okręgu: Miejscowości: Cząszczew, Osiek, Mieszków. Liczba mieszkańców: 2 348 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Szkoła Podstawowa im. gen. Stanisława Taczaka w Mieszkowie. Publiczne Przedszkole w Mieszkowie. Wiejski Dom Kultury w Cząszczewie. Wiejski Dom Kultury w Mieszkowie. Świetlica Wiejska w Osieku. 19
Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Agencja pocztowa w Mieszkowie. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Wawrzyńca w Mieszkowie. Ochotnicza Straż Pożarna im. gen. Stanisława Taczaka w Mieszkowie. Ochotnicza Straż Pożarna w Osieku. Dworzec PKP. Filia w Mieszkowie Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Mieszkowie. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Kultury i Oświaty na Wsi Słoneczko. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Mieszkowa Nasz Mieszków. UKS Skra Mieszków. MIASTO JAROCIN Okręg I 700-lecia Terytorium okręgu: Ulice: Św. Ducha (numery: 48, 50, 54, 56, 58, 60, 62, 64, 66, 68, 70, 72, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 86, 88, 90, 92, 94, 96, 98, 100, 102, 114, 118, 118a, 118b, 118c, 118-120, 120, 120a, 122, 122b, 124, 126, 126a, 128, 130, 132, 134, 136, 136a, 136b, 140, 142, 142a, 144, 167, 169, 173, 175), Żerkowska, Okrężna, J. Kusocińskiego, Żwirki i Wigury, Maratońska (numery: 1, 2, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 13a, 15, 17, 19, 21, 23, 25, 27, 29), 700- lecia, Harcerska, Olimpijska, Śniadeckich, Dr. Jordana, kpt. B. Kirchnera, mjr. Z. Gorzeńskiego, gen. S. Taczaka, Krucza, Lisia, Sarnia, Wilcza, Zajęcza, Żurawia, Bohaterów Jarocina. Liczba mieszkańców: 1 738 Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg obejmuje zabudowę osiedla domów jednorodzinnych (700-lecia) powstającego od końca lat 50-tych XX wieku. W skład okręgu wchodzi również zabudowa jednorodzinna zlokalizowana wzdłuż głównych dróg wyjazdowych w północnej części miasta. Część obszaru nadal jest użytkowana rolniczo. Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Komenda Powiatowa Policji. Anco Sp. z o.o. Wielkopolska Spółka Gazownicza Zakład Gazowniczy Kalisz. Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w Poznaniu Oddział Zakład Gazowniczy Kalisz Punkt Obsługi Klienta w Jarocinie, Ogródki działkowe. Przystanki autobusowe. Plac zabaw i boisko przy ulicy Maratońskiej. Centrum Gry i Zabawy. Bank Spółdzielczyfilia. Ogródki Działkowe. Stacja benzynowa. Stacja kontroli pojazdów. Hotel dla Zwierząt "Tara. Towarzystwo Kolei Wielkopolskiej z siedzibą w Jarocinie. 20
Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg II Glinki Terytorium okręgu: Ulice: Św. Ducha (numery: 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25, 27, 29, 31, 33, 35, 37, 39, 41, 43, 45, 45a, 47, 49, 51, 53, 55, 59, 59a, 61, 63, 65, 65a, 67, 67a, 69, 69a, 69b, 71, 71a, 73), A. Brandowskiego, S. Karwowskiego, Jarmarczna, Zapłocie, Wodna (numery: 17, 19, 21, 23, 32, 34, 34a, 36), Długa, Glinki, S. Mikołajczyka, Skowronkowa, Królowej Jadwigi (numery: 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 24, 26), Leszczyce, Veldhoven, Gen. W. Sikorskiego, Magnoliowa, S. Batorego (numer: 36), Wojska Polskiego (numery: 28, 30, 32, 34). Liczba mieszkańców: 1 222 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Okręg w przeważającej części użytkowany rolniczo z rozproszoną zabudową jednorodzinną. Spory udział zabudowy produkcyjno-usługowej. Zachodnia część okręgu w przeszłości stanowiła folwark Leszczyce. Obecnie ulega silnym przekształceniom w funkcje zabudowy jednorodzinnej. Niepubliczne Przedszkole Jaś i Małgosia w Jarocinie. Gościniec POD ORZECHEM. Przystanki autobusowe. Przychodnia lekarska. Stacja benzynowa. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg III Tumidaj Terytorium okręgu: Ulice: Bolesława Krzywoustego, Mieszka I, J. Poniatowskiego, Leśna, Bolesława Chrobrego, Jana Sobieskiego, I. Prądzyńskiego, J. Słowackiego, S. Batorego (numery: 1, 1a, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 22a, 24, 26, 28), S. Malinowskiego, Podchorążych, Bolesława Śmiałego, Władysława Jagiełły, Kazimierza Jagiellończyka, Kazimierza Wielkiego, Zygmunta Starego, Piastowska, Franciszkańska, Władysława Łokietka, Wojska Polskiego (numery: 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50, 52, 54, 56, 58, 60, 60a, 62, 68, 70, 72, 74, 76, 78, 80, 82, 84, 86, 88, 92, 21
Liczba mieszkańców: 2 326 94, 96, 98, 100, 100a, 102, 104, 110, 112, 118, 120, 120a, 122, 124, 126, 128, 130, 132, 134, 136, 138), Królowej Jadwigi (numery: 1, 2, 3, 4, 5, 6). Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg stanowi osiedle zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej Tumidaj. Pierwsze działki zasiedlano w latach 30-tych XX wieku, natomiast rozwój zabudowy nastąpił w drugiej połowie lat 70-tych XX wieku. Instytucje publiczne: Niepubliczne Przedszkole Promyczek w Jarocinie. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Jarocinie. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Jarocinie. Anglista Szkoła Języków Obcych. Energetyka Kaliska S.A. Rejonowy Zakład Energetyczny Jarocin. Pensjonat TURYSTA. Infrastruktura użyteczności publicznej: Klasztor o.o. Franciszkanów. Parafia św. Antoniego z Padwy w Jarocinie. Hotel Restauracja KASYNO. Przystanki autobusowe. Rejonowa Dyspozycja Ruchu. Boiska sportowe. Plac zabaw. Stacja benzynowa. Organizacje pozarządowe: Parafialny Uczniowski Klub Sportowy Antonio. Stowarzyszenie Wychowawczo-Opiekuńczo-Dydaktyczne Promyczek. Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Wielkopolska Hufiec Jarocin. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Szkolny Związek Sportowy Powiatu Jarocińskiego Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Jarocinie. UKS Czwórka Jarocin. UKS Taekwondo WTF Jedynka Jarocin. PUKS ANTONIO. Okręg IV Traugutta Terytorium okręgu: Ulice: Wojska Polskiego (numery: 37, 37a, 39, 39a, 39b, 41, 43, 45, 45a, 47, 49, 53, 55, 57, 59, 59a, 65, 65a, 67, 69, 77, 79, 81, 83, 85, 87, 89, 91, 93, 95a, 97, 97a, 99, 99a, 99b, 101, 103, 105, 109, 111, 113, 113a, 115, 117, 119, 121, 123), J. Bema (numery: 1, 1a, 1b, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 21, 21a, 23, 25, 27), K. Świerczewskiego, M. Curie- Skłodowskiej, Ojca Serafina Niedbały (numery: 14, 16, 18, 20), Piaskowa, Os. R. Traugutta, NSZZ Solidarności (numer: 4). Liczba mieszkańców: 917 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Większą część okręgu stanowi zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna z drugiej połowy lat 70-tych XX wieku. Ponadto znajdują się tutaj koszary wojskowe oddane do użytku w 1914 roku, a obecnie siedziba 16 jarocińskiego batalionu remontu boisk. Szkoła Podstawowa nr 4 im. Władysława Broniewskiego w Jarocinie. Publiczne Przedszkole nr 2 Bajeczka w Jarocinie. 22
Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Filia nr 3 Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Przystanki Autobusowe. 16 Jarociński Batalion Remontu Lotnisk. Boisko sportowe. Stowarzyszenie Edukacyjne na rzecz Rozwoju SP nr 4 Przyjaciele Czwórki z siedzibą w Jarocinie. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: UKS Czwórka Jarocin. Okręg V Konstytucja Terytorium okręgu: Ulice: Ojca Serafina Niedbały (numery: 2, 4, 6, 8, 10, 12), Wrocławska (numery: 84, 86, 88, 88a, 90, 92, 92a, 92b, 94, 96, 98, 98a, 100, 102, 102a, 104, 104a, 104b, 106, 108), Os. Konstytucji 3 Maja, NSZZ Solidarności (numery: 7, 8, 15, 19), J. Bema (numery: 29, 31, 31a, 33, 35, 37), Walentynowicz, Os. Osiedle Rzeczypospolitej, Ks. J. Popiełuszki. Liczba mieszkańców: 4 661 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Okręg zdominowany przez zabudowę wielorodzinną osiedla Konstytucji powstałego w drugiej połowie lat 70-tych XX wieku oraz zabudowę wielorodzinną osiedla Rzeczypospolitej wraz z zabudową usługową. Osiedle Rzeczypospolitej jest nowym osiedlem powstałym na przełomie XX i XXI wieku. Filia urzędu pocztowego. Przystanki autobusowe. Przychodnia lekarska. Operator sieci kablowej. Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce Oddział w Jarocinie. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg VI Polna Terytorium okręgu: Ulice: Zagonowa, Zagrodowa, Dożynkowa, Siewna, Rolna, Polna, Łanowa, Gajowa, Opłotki (numery: 1, 1a, 1b, 1c, 1d, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 8a, 10), Wojska Polskiego (numery: 135, 137, 137a, 139, 141, 143, 143a, 145), Powstańców Wielkopolskich (numery: 14, 16, 40), os. Osiedle Bajkowe, Żniwna, 23
Liczba mieszkańców: 1 241 Wrocławska (numery: 81, 83, 83a, 85, 87, 89, 91, 91a, 93, 95, 95a, 97, 99, 101, 101a, 103, 105, 105a, 107, 107a, 109, 109a, 110, 111, 111a, 112, 112a, 113, 114, 114a, 114b, 115, 116, 117, 117a, 118, 120, 120a, 120b, 122, 124, 126, 128, 130, 130a, 132, 132a, 134). Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Przeważającą część stanowi obszar zabudowy jednorodzinnej. W mniejszym stopniu występuje zabudowa wielorodzinna. Część okręgu zajmują kompleksy handlowo-usługowe. KLUB DZIECIĘCY TĘCZOWY DOMEK. Niepubliczne Przedszkole Kraina Baśni w Jarocinie. Przystanki Autobusowe. Boiska sportowe. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg VII Ciświca Terytorium okręgu: Ulice: Wrocławska (numery: 123, 125, 127, 127a, 129, 131, 133, 133a, 135, 137, 138, 139, 140, 141, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 153, 153a, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 166a, 168, 169, 170, 171, 172, 172a, 173, 174, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 202, 203, 204, 205, 206, 206a, 207, 208, 210, 211, 212, 212a, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 223b, 224, 225, 226, 227, 227a, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 235a, 236, 236a, 237, 238, 240, 242, 244, 246, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 256a, 257, 257a, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 266, 267, 269, 270, 270a, 271, 271b, 272, 272a, 273, 274, 274a, 275, 276, 278, 280, 282, 284, 286, 288, 290, 292, 294, 296, 298, 300, 302, 304, 306, 308, 310, 312, 314, 316, 318, 320, 322), Opłotki (numery: 7, 9, 11, 11a, 11c, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 17/2, 17a, 19, 20, 21, 21a, 21b, 21e, 22, 23, 23a, 24, 24a, 24b, 25, 26, 26a, 26b, 26c, 27, 28, 28a, 28b, 28c, 30, 31, 32, 33, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 40a, 40b, 40c, 40d, 41, 41a, 41b, 42, 42a, 42b, 43, 46, 50, 51, 52, 53, 53a, 54, 55, 60, 64, 64a, 64b, 66, 78), Torowa, Wybudowana, Pszenna, Nowe Parcele, Jęczmienna, Żytnia, Owsiana, Wiejska, Siedlemińska (numery: 2, 4, 6, 6a, 8, 8a, 12, 20, 20a, 22). 24
Liczba mieszkańców: 1386 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Duża cześć okręgu użytkowana rolniczo. Zabudowa zlokalizowana głównie wzdłuż ulicy Wrocławskiej. Okręg w znacznym stopniu stanowi granice byłego folwarku Ciświca, włączonego w granice administracyjne miasta w latach 30-tych XX wieku. Niepubliczne Przedszkole Poziomka w Jarocinie. Zespół Szkół nr 3 im. 750-lecia Jarocina w Jarocinie (Szkoła Podstawowa nr 3 w Jarocinie, oddział przedszkolny oraz Gimnazjum nr 3 w Jarocinie). Filia nr 2 Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Przystanki Autobusowe. Boisko sportowe. Stacja Kontroli Pojazdów. Plac zabaw. Stowarzyszenie Edukacyjne Trójka w Jarocinie. Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: UKS Trójka Jarocin. Okręg VIII Ługi Terytorium okręgu: Ulice: Małopolska, Mazurska, Kurpiowska, Śląska, Warmińska, Kujawska, Pomorska, Prośniana, Lutyńska, Świętokrzyska, Nyska, Tatrzańska, Dunajecka, Karpacka, Dnieprowa, Bałtycka, Sudecka, Warciana, Ługi, Brdowa, Wiślana, Odrzańska, Bieszczadzka, Wielkopolska, Sadowa, Wiśniowa, Folwarczna, Notecka, Siedlemińska (numery: 1, 1a, 3, 3a, 5, 9, 9a, 21, 23, 25, 27), Powstańców Wielkopolskich (numer: 2). Liczba mieszkańców: 1 902 Funkcja i charakterystyka okręgu: Obszar zabudowy jednorodzinnej. Pierwsze domu zaczęły powstawać tutaj w latach 70-tych XX wieku. Do dziś prężnie rozwija się tutaj zabudowa domów jednorodzinnych. Na terenie okręgu ma swoją siedzibę Powiatowa Państwowa Straż Pożarna. Tereny pierwotnie stanowiły folwark Ługi. Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej. Parafia rzymskokatolicka p.w. Matki Bożej Fatimskiej. Ogródki działkowe. Przystanki autobusowe. Plac zabaw. Boisko przy ulicy Dunajeckiej. MLUKS Victoria w Jarocinie. Rugby Klub Sparta Jarocin. Stowarzyszenie dla Dzieci i Osób Niepełnosprawnych Miś. Stowarzyszenie na rzecz Wsparcia i Rozwoju Rodziny FAMILIA w Jarocinie. 25
Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg IX Przemysłowy Terytorium okręgu: Ulice: H. Sienkiewicza, Zaciszna, Brzozowa, Przemysłowa, Ceglana, Dworcowa, Parowozownia, Bractwa Kurkowego, Powstańców Wielkopolskich (numery: 1, 3, 5, 6, 7, 11, 45, 58, 59), Aleja Niepodległości (numery: 16, 18, 20, 20a, 21, 22, 24, 26, 28, 30, 34, 34a), J. Dąbrowskiego (numery: 15, 17, 19, 22, 22a), I. Paderewskiego (numery: 13a, 15, 15a), S. Moniuszki (numery: 27, 29, 29a, 31, 33, 35, 37, 39, 41, 43, 43a, 45, 47), Szubianki (numery: 19, 21, 23, 25, 27, 29), Wrocławska (numery: 79, 79a), Węglowa (numery: 1a, 3-5, 16, 22, 23, 28), Nowa. Liczba mieszkańców: 933 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Okręg zróżnicowany funkcjonalnie i przestrzennie. Największą część przestrzenni zajmuje zabudowa produkcyjna. Znaczący fragment zajęty jest przez tereny kolejowe. Ponadto występuje zabudowa wielorodzinna ulicy Moniuszki będąca pierwotnie wydzielona na potrzeby mieszkaniowe pracowników kolei. Zespół Szkół Społecznych Jarocińskiego Stowarzyszenia Edukacyjnego (Społeczna Szkoła Podstawowa w Jarocinie oraz Społeczne Gimnazjum w Jarocinie). Społeczne Liceum Ogólnokształcące. Szkoła Podstawowa Akademia Dobrej Edukacji w Jarocinie. Przedszkole Akademia Dobrej Edukacji w Jarocinie. Gimnazjum Akademia Dobrej Edukacji w Jarocinie. Zespół Szkół Specjalnych w Jarocinie. Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Jarocinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Jarocinie. Powiatowy Urząd Pracy. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Ośrodek techniki Leśnej w Jarocinie. Referat Dróg Powiatowych Starostwa Powiatowego w Jarocinie. Referat Komunikacji Starostwa Powiatowego w Jarocinie. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Oddział powiatowy w Jarocinie. Dworzec PKP. Dworzec PKS. Jarocińskie Linie Autobusowe Sp. z o.o. Trans Pegaz Sp. z o. o. Cmentarz Ewangelicko-Augsburski. Przystanki autobusowe. Gabinety lekarskie. Centrum sportowe Golden Power Gym & Fitness. Stacje benzynowe. Okręgowa stacja kontroli pojazdów/pomoc drogowa/autoserwis. Strzelnica. Restauracja Hotel Słoneczna. Hostel Małgorzata. Jarocińskie Stowarzyszenie Edukacyjne. Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy Wimbledon. Polski Związek Głuchych Zarząd Koła Jarocin. Stowarzyszenie Osiedle. Stowarzyszenie Jarocin-Veldhoven. - 26
Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Stowarzyszenie Przyjaciół Zespołu Szkół Specjalnych Tacy Sami w Jarocinie. TKS Siatkarz Jarocin. Okręg X Kopernika Terytorium okręgu: Ulice: F. Chopina, Cicha, S. Staszica, M. Kopernika, M. Konopnickiej, K. Marcinkowskiego, W. Broniewskiego, E. Estkowskiego, J. Matejki, Aleja Niepodległości (numery: 23, 25, 27, 29, 29a, 31, 31a, 33, 35, 35a, 37). Liczba mieszkańców: 771 Funkcja i charakterystyka okręgu: W granicach okręgu zlokalizowane są dwa cmentarze (komunalny i parafialny) oraz zabudowa jednorodzinna osiedla Kopernika powstałego na przełomie lat 20-tych i 30-tych XX wieku. Najstarsza cześć osiedla przeznaczona była na potrzeby mieszkaniowe pracowników kolei. Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Cmentarz katolicki. Cmentarz komunalny. Przystanki autobusowe. Plac zabaw. Boisko sportowe. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: ULKS IPPON Jarocin. Okręg XI ulica Poznańska Terytorium okręgu: Ulice: Poznańska (numery: 1, 1a, 3, 3a, 5, 5a, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 18, 19, 20, 20a, 21, 21a, 22, 23, 24a, 25, 26, 26e, 27, 28, 28a, 29, 29a, 30, 30/1, 30d, 31, 31a, 32, 33, 34, 35, 37, 39, 41, 43, 45, 47, 49, 51, 53, 55, 57, 59, 61, 63, 63a, 65, 65a, 66, 67, 71, 71a, 73), T. Jachowskiego, Kasztanowa (numer: 18). Liczba mieszkańców: 325 Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej zlokalizowany wzdłuż ulicy Poznańskiej. W skład okręgu wchodzą także budynki produkcyjnousługowe zlokalizowane w północno zachodniej części miasta, przy drodze 27
wylotowej do Poznania. Instytucje publiczne: Ośrodek szkółkarsko - nasienny Nadleśnictwa Jarocin. Infrastruktura użyteczności publicznej: Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o., Powiatowy Inspektorat Weterynarii. Hotel Restauracja WALCEREK. Ogródki działkowe. Przystanki autobusowe. Stacje benzynowe. Targowisko miejskie. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg XII Bogusław Terytorium okręgu: Ulice: Wiosenna, Zimowa, Słoneczna, Kwiatowa, Bluszczowa, Jałowcowa, Żurawinowa, Poziomkowa, Świerkowa, Jeżynowa, Sosnowa, Wrzosowa (numery : 2,4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38), Jagodowa, Tęczowa, Do Zdroju, Konwaliowa, Deszczowa, Jesienna, Lipowa, Kasztanowa (numery: 12, 16). Liczba mieszkańców: 923 Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg zdominowany przez zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Rozwój przestrzenny nastąpił na przełomie XX i XXI wieku. Tereny w przeszłości stanowiły własność folwarku Bogusław. Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Agencja pocztowa. Przystanki autobusowe. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Kluby sportowe: Okręg XIII Tysiąclecia/Kasztanowa Terytorium okręgu: Ulice: Kasztanowa (numery: 1, 1a, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11), M. Kasprzaka, 28
Liczba mieszkańców: 2 700 L. Waryńskiego, Parkowa, Zamkowa, Stawna, Park, Os. Osiedle Tysiąclecia, Sportowa, Bogusław, Św. Ducha (numery: 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 30a, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46), Wojska Polskiego (numer: 1), Wrzosowa, Maratońska. Funkcja i charakterystyka okręgu: W obręb wydzielonego okręgu wchodzą dwa zespoły zabudowy wielorodzinnej (osiedle 1000- lecia oraz osiedle Bogusław) wraz z obszarem sportowo - rekreacyjnym oraz zabytkowym Parkiem Miejskim. Większą część okręgu zabudowano w latach 70-tych XX wieku. Instytucje publiczne: Niepubliczne Przedszkole z oddziałami integracyjnymi Marcinek w Jarocinie. Zespół Szkół nr 5 w Jarocinie (Szkoła Podstawowa nr 5 z oddziałami integracyjnymi im. I Pułku Lotnictwa Myśliwskiego Warszawa w Jarocinie oraz Gimnazjum nr 5 z oddziałami integracyjnymi w Jarocinie). Szkolne Schronisko Młodzieżowe nr 1 w Jarocinie. Szkolne Schronisko Młodzieżowe nr 2 w Jarocinie. Infrastruktura użyteczności publicznej: Galeria Skarbczyk. Pałac Radolińskich. Filia urzędu pocztowego. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin. Aquapark. Jarocin-Sport Sp. z o. o. Hotel JAROTA. Baseny odkryte. Kort tenisowy. Boisko sportowe. Plac zabaw. Przystanki autobusowe. Stadion Miejski w Jarocinie. ATLAS fitness club. Południowa Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Fundacja Ogród Marzeń. Jarociński Klub Rajdowy. Jarociński Klub Sportowy Jarota Jarocin. Jarociński Klub Sportowy PIRANIA. Jarociński Klub Wędkarstwa JAR-FISH. Jarociński Uniwersytet Trzeciego Wieku. Klub Przyjaciół Kobiet po Mastektomii Amazonka w Jarocinie. Międzyszkolny Klub Sportowy Jarocin. Polskie Towarzystwo Historyczne. Stowarzyszenie Wspólna praca równe prawa. Stowarzyszenie Abstynenckie Zamek. Stowarzyszenie Polska Francja Europa w Jarocinie. Stowarzyszenie Młodych Artystów Pro Arte. Stowarzyszenie na rzecz Dzieci Niepełnosprawnych i Ich Rodziców Integracja z Piątką. Kluby sportowe: Okręg XIV Kościuszki Terytorium okręgu: Ulice: S. Moniuszki (numery: 24, 26, 28, 30, 34, 36, 38), T. Kościuszki (numery: 16, 16a, 16c, 16d, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 36, 37, 43, 45, 45a, 47, 49, 51, 53, 55, 57, 59, 61, 63, 65, 67, 69, 71, 73), Wrocławska (numery: 39, 41, 43, 44, 45, 46, 46a, 46i, 47, 48, 49, 49a, 50, 50a, 50b, 51, 52, 52a, 52c, 53, 54, 54a, 55, 55a, 55b, 56, 56a, 57, 58, 58a, 58b, 59, 59a, 60, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 71, 71a, 72, 72a, 73, 74, 75, 29
Liczba mieszkańców: 3 273 76, 77, 78), J. Dąbrowskiego (numery: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 20), I. Paderewskiego (numery: 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 14a, 16), Libercourt, os. Osiedle T. Kościuszki, pl. Plac Festiwalu Muzyki Rockowej, Węglowa (numery: 1, 2, 2a, 4, 4a, 6, 8, 10, 10a, 12, 14), Szubianki (numery: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 6a, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 17a, 18, 20, 22, 24). Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: W okręgu zlokalizowane są zróżnicowane struktury, obejmujące: zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i wielorodzinną oraz duże kompleksy handlowo-usługowe. Obszar zabudowy wielorodzinnej stanowi najstarsze osiedle blokowe w mieście. Niepubliczne Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Jarocinie. Niepubliczne Przedszkole Jarzębinka w Jarocinie. Zespół Szkół Ogólnokształcących w Jarocinie. Szkoła Języków Obcych THE GOLD BELL. Nadleśnictwo Jarocin. Jarociński Ośrodek Kultury. Ośrodek Terapii Uzależnień w Jarocinie. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jarocinie. Środowiskowy Dom Samopomocy w Jarocinie. Dzienny Dom Pomocy Społecznej w Jarocinie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Jarocinie. Jarociński Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o. o. Jarocińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. PRMOTION Sp. z o. o. Boisko sportowe przy ulicy Dąbrowskiego. Boisko przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Jarocinie. Związek Nauczycielstwa Polskiego -Zarząd oddziału. PBP Książnica Pedagogiczna im. A. Parczewskiego w Kaliszu Filia w Jarocinie. Społeczne Ognisko Muzyczne w Jarocinie. Boiska sportowe Przystanki autobusowe. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Jarocinie. Aeroklub Jarocin. Jarociński Klub Szachowo-Warcabowy w Jarocinie. Jarocińskie Stowarzyszenie Cooltura. Oddział Jarociński Stowarzyszenia Sclerosis Multiplex w Krotoszynie z siedzibą w Jarocinie. Ognisko Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Trucht wspólny dom. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Stowarzyszenie Absolwentów i Wychowanków Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Jarocinie. Stowarzyszenie Rodziców i Terapeutów na rzecz Osób Niepełnosprawnych OPUS. Stowarzyszenie Towarzystwo Muzyczne. Kluby sportowe: Okręg XV Śródmieście Terytorium okręgu: Ulice: S. Moniuszki (numery: 1, 2, 2a, 2b, 3, 4, 4a, 4b, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 10a, 11, 12, 13, 14, 15, 15a, 16, 17, 18, 18a, 19, 20, 20a, 21, 22, 23, 25, 27a), 30
Liczba mieszkańców: 1 036 T. Kościuszki (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 7a, 8, 8a, 8b, 9, 10, 11, 12, 12a, 13, 14, 14a, 15, 15a, 15b, 17, 19, 21, 21a, 21b, 23, 25, 27), Poznańska (numery: 2, 4, 6, 8, 8a, 8b, 10, 12, 14, 14a, 16, 16a), Śródmiejska (numery: 20, 20a, 20b, 22a, 22b, 22c, 22d, 24, 26, 27, 27a, 28, 30, 31, 32, 33, 35, 35a), I. Paderewskiego (numery: 1, 1a, 3, 3a, 5, 5a, 11, 13), Wolności, gen. J. Hallera, Szpitalna, Wodna (numery: 1, 3, 5, 7, 9, 9a, 11), Aleja Niepodległości (numery: 5, 6, 6a, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 14a, 15, 17, 19, 19a, 19b), Wrocławska (numery: 12, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 33a, 34, 36, 36a, 38, 40, 42), K. Barwickiego (numery: 1, 3, 5, 5a, 7, 9, 15). Funkcja i charakterystyka okręgu: Okręg zróżnicowany funkcjonalnie w centrum miasta. Występują zespoły zabudowy jednorodzinnej, wielorodzinnej oraz usługowej. Zlokalizowane są ponadto budynki urzędowe i użyteczności publicznej. W południowo wschodniej części obszaru znajduje się Park im. majora Zbigniewa hr. Ostroroga-Gorzeńskiego. Instytucje publiczne: Niepubliczne Gimnazjum dla dorosłych w Jarocinie. Niepubliczne Przedszkole Stokrotka w Jarocinie. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Królowej Jadwigi w Jarocinie. Gimnazjum nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego w Jarocinie. Żłobek Stokrotka w Jarocinie. Centrum Kształcenia Dorosłych w Jarocinie. Ośrodek Kształcenia Kursowego. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego. Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska. Infrastruktura użyteczności publicznej: Spichlerz Polskiego Rocka w Jarocinie. Szpital Powiatowy w Jarocinie. Urząd pocztowy. Urząd Miejski. Starostwo Powiatowe. Sąd Rejonowy. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Chrystusa Króla. Ochotnicza Straż Pożarna. Jarociński Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. Centrum Usług Wspólnych Gminy Jarocin. Prokuratura Rejonowa. Urząd Skarbowy. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - Placówka Terenowa w Jarocinie. Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego w Jarocinie. Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Jarocinie. Filia nr 4 SZPITAL Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Referat Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami. ZGO-NOVA Sp. z o.o. Przychodnia JAR-MEDIC. Przystanki autobusowe. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Jarocinie. Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: CECH RZEMIOSŁ RÓŻNYCH. Klub górski GRULE. Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Jarocinie. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze w Jarocinie. Stowarzyszenie Edukacyjne Rozśpiewane drzewa przy Szkole Podstawowej nr 2 w Jarocinie. Stowarzyszenie Jarocin Schluchtern w Jarocinie. Szkolny Związek Sportowy Powiatu Jarocińskiego. Stowarzyszenie Oświatowe Jedynka w Jarocinie. 31
Kluby sportowe: UKS Dwójka Jarocin. UKS Jedynka Jarocin. Okręg XVI Stare Miasto Terytorium okręgu: Ulice: Św. Ducha (numery: 1, 1a, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9), Targowa, Kościelna, Wąska, Krótka, Mała, K. Barwickiego (numery: 2, 4, 4a, 6, 6a, 8), Średnia, J. Kilińskiego, A. Mickiewicza, Gołębia, Wrocławska (numery: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11), Kard. Ks. S. Wyszyńskiego, Rynek, Śródmiejska (numery: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 10a, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 17a, 18, 19, 19a, 21, 25), Wodna (numery: 2, 2a, 4, 6, 8, 10, 10a, 12, 14, 16, 18, 20, 22), Łąkowa. Liczba mieszkańców: 857 Funkcja i charakterystyka okręgu: Instytucje publiczne: Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Główną, centralną część okręgu stanowi rynek wraz z przyległymi do niego ulicami. W okręg wydzielonej jednostki wchodzą głównie zabudowania historyczne. W przeważającej części zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna oraz usługowa. Szkoła Nauki Jazdy Kriss. Szkoła Jezyków Obcych Lingua School. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Jarocinie. Szkoła Muzyczna YAMAHA. Wydział Cywilny i Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Jarocinie. Muzeum Regionalne w Jarocinie. Kino Echo w Jarocinie. Ratusz. Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Marcina. Biuro Rady Miejskiej. Hostel ŚWIATOWIT. Filia nr 1 Pod Ratuszem Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Fundacja 750-lecia Jarocin. PUKS Św. Marcin. Stowarzyszenie JAROCIN XXI. Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne im. ks. Ignacego Niedźwiedzińskiego. Stowarzyszenie Opiekunów Zabytków Ziemi Jarocińskiej. Stowarzyszenie Muzyczne Canticum Gaudium. Kluby sportowe: 32
III. Metodologia delimitacji obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Za kryterium wyznaczania obszarów zdegradowanych przyjęto przedstawiony powyżej podział terytorium gminy na okręgi rewitalizacji. Delimitacja była wynikiem analizy wskaźnikowej prowadzonej na 4 płaszczyznach: a) społecznej b) gospodarczej c) funkcjonalno-przestrzennej d) środowiskowej Podstawą do wyznaczenia obszaru zdegradowanego było przeanalizowanie następujących zjawisk: 1. Negatywne zjawiska społeczne: - Wskaźnik ubóstwa i wykluczenia społecznego (l. osób korzystających z pomocy społecznej na 1000 osób) - Gęstość zaludnienia (l. ludności na powierzchnia w km 2 ) - Wskaźnik bezrobocia (udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnych w %) - Osoby w wieku poprodukcyjnym (l. os. w wieku poprodukcyjnym do ogółu w %) - Wskaźnik salda migracji (l. osób wymeldowanych do zameldowanych na 1000 osób) - Poziom przestępczości (l. przestępstw na 1000 osób) - Niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym- frekwencja w wyborach - Niski poziom edukacji: słaba dostępność przedszkoli, wyniki egzaminu VI klas 2. Sfera gospodarcza - Liczba osób w wieku produkcyjnym (l. os. w wieku produkcyjnym do ogółu w %) - Liczba podmiotów gospodarczych (l. zarejestrowanych podmiotów gosp. na 1000 osób) - Kondycja przedsiębiorstw ( stosunek l. podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych) 3. Sfera środowiskowa - Segregacja odpadów (śmieci segregowane do śmieci niesegregowanych) 4. Sfera funkcjonalno-przestrzenna - słaba dostępność sieci kanalizacyjnej Wyznaczenie obszaru zdegradowanego odbywało się za pomocą analizy powyższych wskaźników gdzie za obszary zdegradowane uznano te, dla których wartości wskaźników są wyższe niż wartości średnie dla gminy. W związku z nowo powstałym podziałem gminy na okręgi rewitalizacji i potrzebę zbadania intensywności pogłębiania się negatywnych zjawisk kryzysowych, planowany jest monitoring zmian przebadanych wskaźników, co pozwoli określić czy stan kryzysowy gminy się pogłębia czy nie. 33
IV. Wyniki analizy porównawczej negatywnych zjawisk na okręgach problemowych Wyniki analizy porównawczej okręgów problemowych W ramach przeprowadzonych analiz przygotowano zestawienia zbiorcze wskaźników dla sfery społecznej, gospodarczej, środowiskowej i funkcjonalno-przestrzennej, które przedstawiono poniżej w osobnych tabelach. Dla łatwiejszego zobrazowania nasilenia zjawisk wyniki badań zaprezentowano również graficznie w postaci map wykorzystując oprogramowanie ArcGis. Pola zaznaczone zostały kolorem szarym w przypadku tabel, natomiast na mapach kolorem brązowym. Wskazują one wartości najbardziej niekorzystne dla badanych okręgach. Natężenie koloru odnosi się do natężenia zjawiska tj. najciemniejsze wartości osiągają okręgi o najwyższych wartościach wskaźnika kryzysowego. 1. Negatywne zjawiska społeczne: 34
Tabela nr 3. Charakterystyka okręgów rewitalizacji Gminy Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery społecznej Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba osób w wieku produkcyjnym Udział osób w wieku produkcyjnym Liczba osób korzystających z pomocy społecznej Poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 1 504 63,97 41 17,44 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 1 412 61,93 22 9,65 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 1 135 61,75 42 22,85 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 2 505 63,51 56 14,20 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 1 401 64,50 25 11,51 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 1 444 62,27 54 23,29 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 1 328 60,95 7 3,21 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 1 421 60,52 32 13,63 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 16 430 62,68 337 12,86 Wartość referencyjna wskaźnika 62,62 13,50 Opis wskaźnika Liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców okręgu Liczba osób korzystających z pomocy społecznej na 1 tys. ludności 35
36
37
Tabela nr 4. Charakterystyka okręgów rewitalizacji miasta Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery społecznej Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba osób w wieku produkcyjnym Udział osób wieku produkcyjnym w Liczba osób korzystających z pomocy społecznej Poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 1 119 64,38 24 13,81 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 769 62,93 23 18,82 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 1 435 61,69 31 13,33 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 549 59,87 22 23,99 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 2 910 62,43 16 3,43 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 865 69,70 10 8,06 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 849 61,26 37 26,70 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 1 274 66,98 7 3,68 JAROCIN Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 622 66,67 24 25,72 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 490 63,55 3 3,89 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 215 66,15 3 9,23 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 571 61,86 3 3,25 Tysiąclecia/ Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 1 546 57,26 51 18,89 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 2 010 61,41 40 12,22 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 660 63,71 23 22,20 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 546 63,71 20 23,34 Wartość referencyjna wskaźnika Opis wskaźnika Liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców okręgu 62,68 12,86 Liczba osób korzystających z pomocy społecznej na 1 tys. ludności 38
39
40
Niepokojącym zjawiskiem współczesnych społeczeństw staje się wykluczenie społeczne. Człowiek egzystując w coraz bardziej złożonej rzeczywistości spotyka szereg trudności. Wiele osób nie radzi sobie z problemami, przez co nie może uczestniczyć w pełni w życiu społecznym. Ubóstwo, bezrobocie, samotność, problemy zdrowotne, uzależnienia mogą często występować wspólnie jako mechanizm pociągający za sobą kolejne patologie. Jednostki dotknięte wyżej wymienionymi problemami objęte są pomocą MGOPS. Stąd analiza danych uzyskanych z MGOPS pozwoliła wskazać te części gminy, które są najbardziej narażone zjawiskiem wykluczenia społecznego. Biorąc pod uwagę wskaźniki, problem wykluczenia społecznego w największym stopniu dotyka Okręg VI, Okręg I, Okręg VIII, Okręg IV i Okręg III. Najmniej narażonym tym negatywnym zjawiskiem jest Okręg VII. Analiza skali problemu wykazała jednak, iż miasto Jarocin również obarczone jest problemem wykluczenia społecznego. Tutaj blisko połowę jednostek przestrzennych dotyka ten problem. Narażeni są nim zarówno mieszkańcy centrum miasta, jak również ich obrzeży. Natomiast wcześniejsze badania wskazały prawidłowość, iż są to często jednostki przestrzenne zamieszkiwane przez osoby dotknięte długotrwałym bezrobociem. 41
Tabela nr 5. Gęstość zaludnienia okręgów rewitalizacji Gminy Jarocin (l. ludności na powierzchnia w km 2 ) Okręgi rewitalizacji Powierzchnia w [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Gęstość zaludnienia [os/km 2 ] Gmina JAROCIN Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 143 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 65 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 80 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 288 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 157 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 52 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 110 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 129 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 1 615 Wskaźnik referencyjny 228 Opis wskaźnika Liczba mieszkańców przez powierzchnię 42
43
Tabela nr 6. Gęstość zaludnienia okręgów rewitalizacji miasta Jarocin (l. ludności na powierzchnia w km 2 ) Okręgi rewitalizacji Powierzchnia w [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Gęstość zaludnienia [os/km 2 ] JAROCIN 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 794 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 571 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 3 143 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 1 951 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 15 035 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 1 320 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 517 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 1 211 Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 510 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 1 542 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 346 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 2 564 Tysiąclecia/Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 3 803 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 7 793 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 3 572 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 6 121 Wartość referencyjna wskaźnika Opis wskaźnika 1 615 Liczba mieszkańców przez powierzchnię 44
45
Tabela nr 7. Osoby w wieku poprodukcyjnym na okręgach rewitalizacji Gminy Jarocin (l. os. w wieku poprodukcyjnym do ogółu w %) Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba długotrwale bezrobotnych Stopa długotrwałego bezrobocia [%] Liczba osób w wieku poprodukcyjnym Udział osób w wieku poprodukcyjnym [%] Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 60 3,99 317 13,48 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 63 4,46 352 15,44 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 38 3,35 331 18,01 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 66 2,63 656 16,63 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 25 1,78 310 14,27 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 22 1,52 358 15,44 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 31 2,33 341 15,65 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 45 3,17 348 14,82 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 397 2,42 4 906 18,72 Wartość referencyjna wskaźnika 2,61 17,35 Opis wskaźnika Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności 46
47
Jedną z największych barier procesu rewitalizacji, oddziaływującym negatywnie na społeczeństwo jest zjawisko długotrwałego bezrobocia. Proces ten wpływa negatywnie na wiele czynników, które w następstwie pogłębiają zjawiska kryzysowe. Bezrobocie wpływa zarówno na warunki życia, jak również stan zdrowia i poziom motywacji mieszkańców. Długotrwałe bezrobocie w konsekwencji prowadzi do wykluczenia społecznego osób dotkniętych tym problemem. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia w Gminie Jarocin największe wartości przyjmuje dla Okręgu I oraz Okręgu II. Negatywny poziom występuje również w Okręgu III, IV oraz VIII. Są to obszary wiejskie nadal częściowo utrzymujące się z rolnictwa. Na terenie miasta zauważono sześć okręgów dla których występuje bezrobocie wyższe niż średnia. Najmniej korzystna sytuacja występuje na Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa, Okręgu Przemysłowego oraz Okręgu Śródmieścia. Najniższe wartości odnotowano w Okręgu Ulicy Poznańskiej i Okręgu Traugutta. 48
49
Badanie gminy pod względem obciążenia demograficznego, rozumianego jako udziału osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do ogólnej liczby ludności, pozwoliło wskazać te obszary gminy, które w najbliższym czasie będą musiały zmierzyć się nowymi wyzwaniami. Duże obciążenie demograficzne niesie za sobą konieczność zwiększonej opieki społecznej i medycznej ukierunkowanej na potrzeby osób starszych. Obszary te, ponadto będą musiały poddać się przemianom społecznym związanym z zahamowaniem wymiany pokoleniowej. Następować będzie wzrost popytu na usługi związane z potrzebami osób starszych, natomiast proporcjonalnie maleć będzie zapotrzebowanie na inne usługi m.in. związane z edukacją. Analiza obciążenia demograficznego wskazała na terenie Gminy Jarocin dwa okręgi, dla których udział osób w wieku poprodukcyjnym znacznie przewyższa średnią. Jest to Okręg III oraz Okręg IX. Najlepiej sytuacja przedstawia się w przypadku Okręgu I. Badanie potwierdziło, iż starzenie się społeczeństwa szybciej zachodzi i w większym stopniu dotyka obszarów miejskich. Na terenie miasta problem starzenia się społeczeństwa zauważalny jest w siedmiu jednostkach przestrzennych. Proces ten najbardziej dotyka Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa. Tam blisko 28 % społeczeństwa jest już w wieku poprodukcyjnym. W mniejszym stopniu proces ten obejmuje również obszar na którym przeważa zarówno zabudowa wielorodzinna ( Kościuszki, Traugutta, Śródmieście) jak również jednorodzinna ( Kopernika, Ulica Poznańska). Korzystne trendy demograficzne możemy natomiast zaobserwować na terenach zabudowy jednorodzinnej Okręgu Polna. 50
Tabela nr 8. Osoby w wieku poprodukcyjnym na okręgach rewitalizacji miasta Jarocin (l. os. w wieku poprodukcyjnym do ogółu w %) JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km] 2 Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba długotrwale bezrobotnych Stopa długotrwałego bezrobocia [%] Liczba osób w wieku poprodukcyjnym Udział osób w wieku poprodukcyjnym [%] 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 20 1,79 302 17,38 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 22 2,86 191 15,63 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 30 2,09 437 18,79 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 7 1,28 219 23,88 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 51 1,75 849 18,21 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 15 1,73 116 9,35 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 26 3,06 249 17,97 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 22 1,73 222 11,67 Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 47 7,56 125 13,40 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 13 2,65 162 21,01 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 2 0,93 66 20,31 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 9 1,58 150 16,25 Tysiąclecia/ 0,71 4,37 2 700 10,30 50 3,23 Kasztanowa 744 27,56 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 42 2,09 729 22,27 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 28 4,24 202 19,50 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 13 2,38 143 16,69 Wartość referencyjna wskaźnika 2,42 18,72 Opis wskaźnika Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku poprodukcyjnym Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności 51
52
53
Tabela nr 9. Wskaźnik salda migracji na okręgach rewitalizacji Gminy Jarocin (l. osób wymeldowanych do zameldowanych na 1000 osób) Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Saldo migracji Wskaźnik salda migracji [%] Liczba przestępstw i wykroczeń Poziom przestępczości i wykroczeń [%] Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 77 32,75 3 1,28 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 87 38,16 4 1,75 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 46 25,03 7 3,81 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 83 21,04 12 3,04 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 45 20,72 5 2,30 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 43 18,54 6 2,59 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 60 27,54 8 3,67 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 60 25,55 7 2,98 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 715 27,28 172 6,56 Wartość referencyjna wskaźnika 26,64 4,91 Opis wskaźnika Różnica między zameldowaniami, a wmeldowaniami Saldo migracji na 1000 osób Liczba przestępstw na 1 tys. ludności 54
55
56
Wskaźnik poziomu przestępczości zobrazował zróżnicowane nasilenie tego zjawiska w różnych częściach gminy i miasta. Badanie pozwoliło ponadto oddzielić tereny, uważane subiektywnie za niebezpieczne od tych, których wskaźnik wskazał obiektywne zagrożenia poziomu bezpieczeństwa. Subiektywną ocenę opisano szczegółowo w diagnozie społecznej. Badanie przestępczości pokazało, iż zdecydowanie największa wartość tego wskaźnika występuje na Okręgu IX. Poziom przestępczości w Jarocinie jest blisko dwukrotnie wyższy w stosunku do drugiego pod względem obciążenia przestępczością okręgu. Najmniej przestępstw wystąpiło w Okręgu I. Najwyższa wartość poziomu przestępstw w Jarocinie występuje w Okręgu Przemysłowym, Okręgu Śródmieścia, Okręgu Ulicy Poznańskiej. Problem ten można spotkać również w Okręgu Stare Miasto, Okręgu Polna, Okręgu Glinki i Okręgu 700-lecia. Najniższy poziom przestępczości w Jarocinie występuje w Okręgu Kopernika. Badania potwierdziły, iż w wielu przypadkach istnieje zależność między poziomem bezrobocia, wykluczenia społecznego, gęstością zaludnienia, a poziomem przestępstw. Nie jest to jednak prawidłowość zachodząca w każdym okręgu. Dzieje się tak ze względu na to, iż przestępstwa popełniane są często na terenach wartościowych pod względem warunków życia. 57
Tabela nr 10. Wskaźnik salda migracji na okręgach rewitalizacji miasta Jarocin (l. osób wymeldowanych do zameldowanych na 1000 osób) Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Saldo migracji Wskaźnik salda migracji [%] Liczba przestępstw i wykroczeń Poziom przestępczości i wykroczeń [%] 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 32 18,41 15 8,63 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 40 32,73 11 9,00 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 55 23,65 13 5,59 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 37 40,35 4 4,36 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 145 31,11 12 2,57 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 81 65,27 12 9,67 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 52 37,52 7 5,05 JAROCIN Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 59 31,02 12 6,31 Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 14 15,01 19 20,36 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 7 9,08 1 1,30 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 5 15,38 5 15,38 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 24 26,00 5 5,42 Tysiąclecia/ Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 66 24,44 11 4,07 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 67 20,47 17 5,19 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 9 8,69 22 21,24 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 22 25,67 6 7,00 Wartość referencyjna wskaźnika Opis wskaźnika Różnica między zameldowaniami, a wmeldowaniami Saldo migracji na 1000 osób 27,28 6,56 Liczba przestępstw na 1 tys. ludności 58
59
60
Wskaźnik salda migracji pozwolił określić te części gminy i miasta, w których odnotowuje się najwięcej wymeldowań w stosunku do liczby zameldowań. Badanie ruchu migracyjnego wskazało miejsca, które są najmniej atrakcyjne pod względem zamieszkania. W przypadku Gminy Jarocin najwięcej wymeldowań zanotowano w Okręgu VI, dużo również w Okręgu V i Okręgu IV, najmniej natomiast w Okręgu II. W Jarocinie najmniej korzystnie wskaźniki salda migracji występują w zachodniej i centralnej części miasta. Badanie pokazało, iż najmniej osób wyprowadza się z południowej części miasta. Poza powyżej opisanymi wskaźnikami sferę społeczną charakteryzuje również niski poziom edukacji. Negatywne zjawisko społeczne określić można poprzez słabe wyniki sprawdzianów szóstoklasistów, jak również poprzez słabą dostępność przedszkoli i szkół podstawowych. Ponieważ w przypadku określenia negatywnych zjawisk dotyczących poziomu wykształcenia, w związku z nowym podziałem Gminy na okręgi rewitalizacji, nie bazującym na obowiązującym w Urzędzie Miejskim w Jarocinie podziale gminy na jednostki statystyczne (mowa tu o okręgach wyborczych), trudno było uzyskać dane statystyczne dotyczące poziomu wykształcenia do punktów adresowych, za wskaźnik przyjęto wynik sprawdzianu klas VI. Zazwyczaj rysuje się zależność między miejscem zamieszkania dzieci, a lokalizacją placówek szkolnych do których uczęszczają zazwyczaj preferowane są szkoły zlokalizowanych najbliżej miejsca zamieszkania. Dlatego też biorąc pod uwagę lokalizację szkół podstawowych na terenie Gminy Jarocin oraz wyniki egzaminów szóstoklasistów możliwe jest określenie poziomu poszczególnych szkół. W 2016 r. egzamin składał się z dwóch części: część pierwsza zawierała zadania z j. polskiego i matematyki, część druga z j. nowożytnego, w przypadku Gminy Jarocin był to j. angielski lub j. niemiecki. Poniższa tabela przedstawia wyniki poszczególnych placówek na terenie Gminy Jarocin. 61
Tabela nr 11. Wyniki sprawdzianu klas VI w 2016r. L.p. Nazwa placówki % część 1 polonistycznomatematyczna % część 2 język angielski % część 2 język niemiecki średni wynik % części 2 średni wynik % części 1 i 2 1. Szkoła Podstawowa Nr 2 w Jarocinie 61,65 72,23 66,94 2. Szkoła Podstawowa Nr 3 w Jarocinie 51,36 69,66 60,51 3. Szkoła Podstawowa Nr 4 w Jarocinie 66,03 71,84 68,94 4. Szkoła Podstawowa Nr 5 w Jarocinie 61,55 65,87 63,71 5. Szkoła Podstawowa w Mieszkowie 58,33 48,90 53,62 6. Szkoła Podstawowa w Witaszycach 60,22 66,17 63,20 7. Szkoła Podstawowa w Cielczy 59,80 61,30 60,55 8. Szkoła Podstawowa w Golinie 58,25 62,83 60,54 9. Szkoła Podstawowa w Łuszczanowie 42,00 53,76 47,88 10. Szkoła Podstawowa w Prusach 60,00 58,95 59,48 11. Szkoła Podstawowa w Bachorzewie 54,20 62,60 62,60 58,40 12. Szkoła Podstawowa w Siedleminie 70,00 68,50 69,25 13. Szkoła Podstawowa w Roszkowie 51,80 62,80 57,30 14. Szkoła Podstawowa w Potarzycy 69,16 60,83 65,00 15. Szkoła Podstawowa w Wilkowyi 57,35 67,80 62,58 16. Społeczna Szkoła Podstawowa w Jarocinie 70,72 94,00 75,00 84,5 77,61 17. Szkoła Podstawowa Akademia Dobrej Edukacji w Jarocinie 64,38 73,13 73,13 68,76 średnia województwa 60,80 69,96 58,09 64,03 62,42 średnia powiatu 59,07 66,18 57,87 62,03 60,55 średnia gminy 60,20 66,94 64,67 65,81 63,01 62
Średni wynik uczniów klas szóstych szkół podstawowych w Gminy Jarocin w roku 2016 wyniósł w części pierwszej 60,20 % punktów możliwych do zdobycia, w części drugiej 65,81% punktów możliwych do zdobycia, co łącznie daje średnią 63,01%. W związku z czym należy przyjąć założenie, że szkoły, które osiągnęły średnią poniżej progu 63,01% możemy uznać za te, których uczniowie osiągają słabsze wyniki w nauce: Szkoła Podstawowa w Łuszczanowie, Szkoła Podstawowa w Mieszkowie, Szkoła Podstawowa w Roszkowie, Szkoła Podstawowa w Bachorzewie, Szkoła Podstawowa w Prusach, Szkoła Podstawowa nr 3 w Jarocinie, Szkoła Podstawowa w Golinie, Szkoła Podstawowa w Cielczy oraz Szkoła Podstawowa w Wilkowyi. 63
64
65
66
67
Niski poziom edukacji można scharakteryzować również poprzez słabą dostępność przedszkoli i szkół podstawowych. Na powyższej mapie zobrazowano lokalizację przedszkoli na terenie Gminy Jarocin. W przypadku przedszkoli najsłabiej sytuacja kreuje się w Okręgu VII, gdzie nie ma żadnego przedszkola. Jedna placówka znajduje się w Okręgu III w Prusach, gdzie są 3 oddziały, zarówno dla dzieci poniżej 0, jak i 0. Jedna placówka znajduje się również w Okręgu VIII w Mieszkowie, gdzie jest 5 oddziałów, zarówno dla dzieci poniżej 0, jak i dla dzieci 0. Jedna placówka znajduje się w Okręgu IV w Witaszycach i w Okręgu V w Golinie, tak sytuacja kreuje się podobnie, ponieważ w każdym z nich znajduje się 5 oddziałów z ofertą dla dzieci poniżej 0, jak i 0. Najwięcej przedszkoli, bo aż 10 znajduje się na terenie Okręgu IX miasta Jarocin, co wynika z charakteru miejskiego obszaru. Zauważalna jest również zróżnicowana ilość oddziałów w poszczególnych przedszkolach, na terenie miasta tylko trzy przedszkola posiadają po 1 oddziale, tzw. oddziale 0. W pozostałych to od 4 do 8 oddziałów, w tym również z oddziałami dla dzieci poniżej 0. Poniższa tabela przedstawia zestawienie przedszkoli w gminie w roku szkolnym 2016/2017. W mieście brak przedszkoli odczuwalny jest w północnej części miasta w Okręgu 700-lecia, Okręgu ulica Poznańska, Okręgu Kopernika, Okręgu Bogusław. W centralnej części miasta w Okręgu Stare Miasto oraz Okręgu Konstytucja oraz w południowo zachodniej części w Okręgu Ługi. Dwa przedszkola znajdują się na południu miasta w Okręgu Ciświca. Powyższa mapa przedstawia sytuację dostępności szkół podstawowych na terenie Gminy Jarocin. Najsłabiej sytuacja wygląda w Okręgach, na terenie których znajduje się jedna Szkoła Podstawowa: w Okręgu III, gdzie w Sz. P. w Prusach znajduje się 5 oddziałów, brak uczniów w klasie I przekłada się na brak oddziału. W Okręgu I w Sz. P. w Wilkowyi znajduje się 6 oddziałów. W Okręgu VIII i w Okręgu V znajduje się jedna szkoła. Zarówno w Sz. P. w Mieszkowie i w Sz. P. W Golinie znajduje się po 8 oddziałów, poza tym z porównywalną liczbą uczniów ogółem w obu szkołach. Jedna szkoła znajduje się też w Okręgu VII w Cielczy (z dziewięcioma oddziałami) i Okręgu IV w Witaszycach (z 13 oddziałami). Dwie szkoły podstawowe zlokalizowano w Okręgu II w Łuszczanowie i Bachorzewie. Trzy natomiast na terenie Okręgu VI tj. w Siedleminie, Roszkowie i Potarzycy. Najwięcej szkół podstawowych znajduje się na terenie miasta Jarocin, czyli w Okręgu IX, tak, jak w przypadku przedszkoli. Na terenie miasta szkoły podstawowe rozmieszczone są na terenie całego miasta bez widocznej zależności. Szkoła podstawowa nr 5, która znajduje się w Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa jest szkołą integracyjną. 68
Tabela nr 12. Zestawienie przedszkoli w Gminie Jarocin w roku szkolnym 2016/2017 L.p. Nazwa placówki poniżej "O"- liczba dzieci Liczba oddziałów Liczba dzieci w "0" Liczba oddziałów "0" Liczba dzieci ogółem Liczba oddziałów ogółem 1. Przedszkole Nr 2 w Jarocinie 103 4 72 3 175 7 0 5 45 53 72 0 175 2. Przedszkole w Mieszkowie 60 3 50 2 110 5 4 23 24 32 27 0 110 3. Przedszkole w Witaszycach 63 3 32 2 95 5 0 14 22 27 32 0 95 Przedszkole "Stokrotka" 4. w Jarocinie 95 4 74 3 169 7 1 33 39 48 48 0 169 5. Przedszkole "Marcinek" w Jarocinie 85 4 60 3 145 7 0 4 46 40 55 0 145 6. Przedszkole "Jarzębinka" w Jarocinie 128 5 75 3 203 8 1 39 52 55 56 0 203 7. Przedszkole w Prusach 44 2 21 1 65 3 3 16 15 15 16 0 65 8. Przedszkole w Bachorzewie 15 1 19 1 34 2 0 6 9 8 11 0 34 Przedszkole "Promyczek" 9. w Jarocinie 123 5 29 1 152 6 12 39 37 35 29 0 152 10. Przedszkole "Tęcza" w Radlinie 99 4 19 1 118 5 2 15 35 32 34 0 118 11. Przedszkole w Golinie 85 4 25 1 110 5 4 23 36 22 25 0 110 12. Przedszkole w Łuszczanowie 35 2 13 1 48 3 4 6 11 14 13 0 48 13. Przedszkole w Siedleminie 37 1,48 13 0,52 50 2 3 6 10 18 13 0 50 14. Przedszkole w Roszkowie 27 1 16 1 43 2 3 11 13 10 6 0 43 15. Przedszkole w Potarzycy 21 1 8 1 29 2 4 6 11 5 3 0 29 16. P-le "Poziomka" w Jarocinie 73 4 0 0 73 4 2 24 18 29 0 0 73 P-le "Jaś i Małgosia" 17. w Jarocinie 60 3 16 1 76 4 0 20 20 18 18 0 76 18. Przedszkole w Wilkowyi 64 3 15 1 79 4 8 18 17 21 15 0 79 Przedszkole Kraina Baśni 19. w Jarocinie 12 1 0 0 12 1 2 8 2 0 0 0 12 20. Oddział Przedszkolny "0", SP 3 0 0 25 1 25 1 0 0 0 1 24 0 25 Oddział Przedszkolny "0", 21. Akademia Dobrej Edukacji 0 0 3 1 3 1 0 0 0 2 1 0 3 Razem 1229 55,48 585 28,52 1814 84 53 316 462 485 498 0 1814 Rocznik 2014-2 latki Rocznik 2013-3 latki Rocznik 2012-4 latki Rocznik 2011-5 latki Rocznik 2010-6 latki Rocznik 2009-7 latki 69 Razem
Lp. Nazwa placówki Tabela nr 13. Szkoły podstawowe w Gminie Jarocin zestawienie na dzień 30.09.2016 Klasa I - liczba uczniów Klasa I - liczba oddziałów Klasa II - liczba uczniów Klasa II - liczba oddziałów Klasa III - liczba uczniów Klasa III - liczba oddziałów Klasa IV - liczba uczniów Klasa IV - liczba oddziałów Klasa V - liczba uczniów Klasa V- liczba oddziałów Klasa VI - liczba uczniów Klasa VIliczba oddziałów Liczba uczniów ogółem Liczba oddziałów średnia ilość uczniów w oddziale 1. Sz.P. Nr 2 Jarocin 15 1 86 4 88 4 66 2 49 2 37 2 341 15 22,73 2. Sz.P. Nr 3 Jarocin 12 1 40 2 42 2 30 1 29 1 42 2 195 9 21,67 3. Sz.P. Nr 4 Jarocin 21 1 147 7 128 6 86 3 82 3 73 3 537 23 23,35 4. Sz.P. Nr 5 Jarocin 0 0 84 4 94 4 50 2 55 2 33 1 316 13 24,31 Sz.P. Nr 5 Jarocin (oddział integracyjny) 13 1 32 2 30 2 19 1 19 1 39 2 152 9 16,89 5. Sz.P. w Cielczy 12 1 44 2 45 2 38 2 29 1 22 1 190 9 21,11 6. Sz.P. w Golinie 7 1 35 2 42 2 21 1 22 1 15 1 142 8 17,75 Sz.P. 7. w Mieszkowie 0 0 33 2 52 3 14 1 27 1 23 1 149 8 18,63 8. Sz.P. w Witaszycach 15 1 61 3 61 3 40 2 43 2 38 2 258 13 19,85 9. Sz.P. Bachorzew 6 1 11 1 13 1 8 1 8 1 8 1 54 6 9,00 10. Sz.P. Prusy 0 0 20 1 22 1 12 1 13 1 13 1 80 5 16,00 Sz.P. 11. Łuszczanów 3 1 15 1 27 2 13 1 8 1 13 1 79 7 11,29 12. Sz.P. Siedlemin 6 1 28 2 16 1 12 1 7 1 16 1 85 7 12,14 13. Sz.P. Roszków 0 0 14 1 18 1 7 1 15 1 9 1 63 5 12,60 14. Sz.P. Potarzyca 0 0 8 1 9 1 0 0 9 1 9 1 35 4 8,75 Społ Sz.P. 15. Jarocin 7 1 21 1 25 2 18 1 25 2 12 1 108 8 13,50 16. Sz.P. Akademia Dobrej Edukacji 9 1 4 1 3 1 3 1 5 1 4 1 28 6 4,67 17. Sz.P.w Wilkowyi 0 0 23 1 26 2 18 1 14 1 16 1 97 6 16,17 Ogółem 126 12 706 38 741 40 455 23 459 24 422 24 2909 161 18,07 70
Tabela nr 14. Frekwencja wyborcza w Gminie Jarocin (wybór do jednostek pomocniczych) Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Frekwencja wyborcza Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 10,54 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 17,49 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 13,98 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 8,34 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 6,65 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 18,58 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 9,28 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 19,57 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 2,12 Wartość referencyjna wskaźnika 6,47 Opis wskaźnika Stosunek osób głosujących do liczby osób uprawnionych w głosowaniu 71
72
Tabela nr 15. Frekwencja wyborcza w mieście Jarocin (wybór do jednostek pomocniczych) JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Frekwencja wyborcza 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 1,15 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 6,02 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 2,62 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 1,57 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 1,02 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 2,99 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 3,52 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 0,98 Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 0,40 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 4,49 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 0,00 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 1,13 Tysiąclecia/ Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 4,56 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 1,25 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 0,47 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 1,9 Wartość referencyjna wskaźnika 2,12 Opis wskaźnika Stosunek osób głosujących do liczby osób uprawnionych w głosowaniu 73
74
Najmniejszą frekwencję wyborczą, poniżej średniej dla gminy odnotowano dla Okręgu IX, czyli miasta Jarocin, słabo, jednak powyżej średniej dla gminy, notuje się frekwencję wyborczą w Okręgu IV i Okręgu V. Najwyższa frekwencja wyborcza jest natomiast w Okręgu II, Okręgu VIII i Okręgu VI. W przypadku miasta Jarocin, najgorzej sytuacja wygląda w centralnej, północnej i zachodniej części miasta. Najmniejszą frekwencję wyborczą w roku 2015 zanotowano w Okręgu Śródmieście, Okręgu ulica Poznańska, Okręgu Przemysłowego, poniżej średniej dla miasta znajdują się również Okręg 700- lecia, Okręg Bogusław, Okręg Kościuszki, Okręg Konstytucja i Okręg Ługi. Najwyższą frekwencję odnotowano natomiast w Okręgu Kopernika, Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa i Okręgu Glinki. 75
2. Sfera gospodarcza Tabela nr 16. Charakterystyka okręgów rewitalizacji Gminy Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery gospodarczej Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba podmiotów gospodarczych Wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej [ ] Kondycja przedsiębiorstw Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 124 52,74 1,10 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 108 47,37 1,47 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 105 57,13 0,82 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 237 60,09 1,09 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 119 54,79 2,50 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 86 37,08 2,40 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 121 55,53 0,80 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 114 48,55 1,07 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 2 052 78,29 1,03 Wartość referencyjna wskaźnika 67,17 1,09 Opis wskaźnika Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1000 osób Stosunek liczby podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych 76
77
78
79
Tabela nr 17. Charakterystyka okręgów rewitalizacji miasta Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery gospodarcze Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba podmiotów gospodarczych Wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej [ ] Kondycja przedsiębiorstw 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 135 77,68 1,18 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 130 106,38 0,90 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 190 81,69 0,88 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 58 63,25 0,50 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 199 42,69 1,85 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 97 78,16 1,08 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 95 68,54 1,18 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 133 69,93 1,21 JAROCIN Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 86 92,18 0,31 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 46 59,66 0,50 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 51 156,92 0,25 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 115 124,59 1,80 Tysiąclecia/ Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 111 41,11 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 201 61,41 1,25 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 294 283,78 0,88 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 156 182,03 1,08 0,69 Wartość referencyjna wskaźnika 80,00 1,03 Opis wskaźnika Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1000 osób Stosunek liczby podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych 80
81
82
Analiza poziomu przedsiębiorczości zobrazowała zróżnicowane występowanie podmiotów gospodarczych w przestrzeni. Próbowano zauważyć prawidłowości pomiędzy liczbą podmiotów gospodarczych, a poziomem wykluczenia społecznego oraz bezrobocia. Warto jednak zauważyć, iż o rozwoju gospodarczym decyduje nie ilość podmiotów gospodarczych, ale ich konkurencyjność i potencjał. Natomiast badany wskaźnik pozwolił określić te regiony gminy i miasta, które decydują się rozwijać własną działalność gospodarczą, a co za tym idzie są bardziej przedsiębiorcze od pozostałych. W Gminie Jarocin najwyższym poziomem przedsiębiorczości charakteryzuje się Okręg IX. Jest to powszechne zjawisko polegające na koncentracja podmiotów gospodarczych w obszarze miejskim. Zdecydowanie najniższym poziomem przedsiębiorczości charakteryzuje się Okręg VI, a także w Okręgu II i Okręgu VIII. W Jarocinie największa liczba podmiotów gospodarczych w stosunku do liczby ludności występuje w Okręgu Stare Miasta i Śródmieściu, co wynika z dogodnej ich lokalizacji w centrum miasta. Obszary zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej (Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa i Okręg Konstytucji) charakteryzuje się natomiast najmniejszym nasyceniem przedsiębiorstw. Analiza kondycji przedsiębiorstw pokazuje stosunek podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych. W Gminie Jarocin kondycja przedsiębiorstw najgorzej wygląda w Okręgu VII, najlepiej natomiast w Okręgu V i Okręgu VI. W Jarocinie stosunek podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych, podobnie, jak w przypadku liczby podmiotów gospodarczych najwyższy jest w Okręgu Konstytucja, dodatkowo też w Okręgu Bogusław, najniższy natomiast w Okręgu ulica Poznańska. 83
3. Sfera środowiskowa Tabela nr 18. Charakterystyka okręgów rewitalizacji Gminy Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery środowiskowej Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Segregacja odpadów Okręg 1 16,44 8,21 2 351 5,15 28,43 Okręg 2 35,02 17,49 2 280 5,00 19,73 Okręg 3 22,90 11,44 1 838 4,03 15,87 Okręg 4 13,71 6,85 3 944 8,64 24,54 Okręg 5 13,79 6,89 2 172 4,76 29,21 Okręg 6 44,24 22,09 2 319 5,08 30,27 Okręg 7 19,75 9,86 2 179 4,77 24,83 Okręg 8 18,15 9,06 2 348 5,14 37,89 Okręg 9 16,23 8,11 26 211 57,43 24,14 Wartość referencyjna wskaźnika 24,57 Opis wskaźnika Stosunek osób segregujących odpady do osób nie segregujących odpady 84
85
3. Sfera środowiskowa Tabela nr 19. Charakterystyka okręgów rewitalizacji miasta Jarocin wg wskaźników przyjętych dla opisu sfery środowiskowej JAROCIN Okręgi rewitalizacji Powierzchnia [km 2 ] Udział w ogóle powierzchni [%] Liczba mieszkańców Udział w ogóle mieszkańców [%] Segregacja odpadów 700-lecia 2,19 13,49 1 738 6,63 35,05 Glinki 2,14 13,19 1 222 4,66 19,51 Tumidaj 0,74 4,56 2 326 8,87 26,66 Traugutta 0,47 2,90 917 3,50 5,73 Konstytucja 0,31 1,91 4 661 17,78 466,44 Polna 0,94 5,79 1 241 4,73 23,38 Ciświca 2,68 16,51 1 386 5,29 4,43 Ługi 1,57 9,67 1 902 7,26 32,81 Przemysłowy 1,83 11,28 933 3,56 25,20 Kopernika 0,50 3,08 771 2,94 37,00 Poznańska 0,94 5,79 325 1,24 26,80 Bogusław 0,36 2,22 923 3,52 21,27 Tysiąclecia/ Kasztanowa 0,71 4,37 2 700 10,30 407,50 Kościuszki 0,42 2,59 3 273 12,49 58,04 Śródmieście 0,29 1,79 1 036 3,95 11,92 Stare Miasto 0,14 0,86 857 3,27 9,93 Wartość referencyjna wskaźnika 24,14 Opis wskaźnika Stosunek osób segregujących odpady do osób nie segregujących odpady 86
87
W przypadku segregacji odpadów zbadano sytuację polegającą na stosunku osób segregujących odpady do nie segregujących odpady. W przypadku Gminy najniższy wskaźnik zanotowano dla centralnej i wschodniej części gminy, w tym w szczególności obszaru miejskiego Okręg IX oraz obszarów wiejskich: Okręg II, Okręg IV i Okręg III. Najwyższy dla Okręgu VIII. W przypadku miasta najwięcej osób segreguje odpady w Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa, Okręgu Kościuszki i Okręgu Konstytucja. Natomiast najmniej osób segreguje śmieci w centrum miasta, tj. Okręg Stare Miasto i Okręg Śródmieście, również Okręg Traugutta i Okręg Ciświca. 4. Sfera przestrzenno-funkcjonalna - niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny - słaba dostępność do sieci wodno-kanalizacyjnej. 88
89
90
Najstarsza sieć kanalizacyjna w gminie Jarocin, wybudowana przed 1989 r. to Okręg IX, czyli obszar miejski. W pozostałych okręgach z całości sieć kanalizacyjna wybudowana została po roku 1989, z wyłączeniem Okręgu VI, gdzie sieć kanalizacyjna w części została wybudowana po 1989 r. Co świadczy o stosunkowo nowych inwestycjach, które miały miejsce na obszarach wiejskich gminy. Zupełnie inaczej sytuacja kreuje się w przypadku miasta, gdzie miasta zdecydowana większość sieci wodno-kanalizacyjnej wybudowano przed 1989 r., wyjątek stanowi Okręg Konstytucja i Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa, które częściowo wybudowano w 1989 r., natomiast Okręg Bogusław i Okręg Ługi w całości wybudowano po 1989 r. W związku z powyższym sieć wodno-kanalizacyjna w mieście Jarocin w większości wymaga modernizacji. 91
V. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Wyznaczanie obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji Wyznaczenie obszaru zdegradowanego odbywało się za pomocą analizy wyżej przedstawionych wskaźników, gdzie za obszary zdegradowane uznano te, dla których wartości wskaźników są wyższe niż wartości średnie dla gminy. Uwzględniono następujące wskaźniki: 1. Liczba osób w wieku produkcyjnym. 2. Wskaźnik ubóstwa i wykluczenia społecznego. 3. Gęstość zaludnienia. 4. Wskaźnik bezrobocia. 5. Osoby w wieku poprodukcyjnym. 6. Wskaźnik salda migracji. 7. Poziom przestępczości. 8. Liczba podmiotów gospodarczych,. 9. Kondycja przedsiębiorstw. 10. Segregacja odpadów. 11. Frekwencja w wyborach. 12. Niski poziom edukacji 13. Niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny słaba dostępność sieci wodno-kanalizacyjnej Spośród trzynastu wskaźników, wskaźniki 1 11 zebrano w poniższych tabelach zbiorczych, natomiast wskaźnik 12 i 13 został pominięty ww. tabelach, ponieważ z związku z nowym podziałem Gminy na okręgi rewitalizacyjne trudno było uzyskać dane dla poszczególnych punktów adresowych. Jednak wskaźniki te zostały powyżej przedstawione w formie graficznej i opisowej, jednocześnie obrazując sytuację Gminy w podanych kwestiach. 92
93
94
Tabela nr 20. Zestawienia wskaźników dla okręgów rewitalizacji dla Gminy Jarocin Wskaźniki / Waga punktowa Liczba osób w wieku produkcyjnym Wskaźnik ubóstwa i wykluczenia społecznego Gęstość zaludnienia Wskaźnik bezrobocia Osoby w wieku poprodukcyjnym Wskaźnik salda migracji Poziom przestępczości Liczba podmiotów gospodarczych Kondycja przedsiębiorstw Segregacja odpadów Frekwencja wyborcza SUMA Okręg 1 1 4 2 5 1 2 1 3 2 3 3 27 Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacyjne Okręg 2 3 2 1 5 2 1 2 4 2 5 1 28 Okręg 3 3 4 1 4 4 3 4 2 4 5 2 36 Okręg 4 1 4 4 4 3 4 3 2 3 5 4 37 Okręg 5 1 3 3 1 2 4 3 3 1 3 4 28 Okręg 6 2 5 1 1 2 5 3 5 1 2 1 28 Okręg 7 4 1 2 2 3 2 4 3 5 4 3 33 Okręg 8 5 4 2 4 2 3 3 4 3 1 1 32 Okręg 9 1 3 5 3 5 2 5 1 4 5 5 39 95
Tabela nr 21. Zestawienia wskaźników dla okręgów rewitalizacji dla miasta Jarocin 96
Wskaźniki / Waga punktowa Liczba osób w wieku produkcyjnym Wskaźnik ubóstwa i wykluczenia społecznego Gęstość zaludnienia Wskaźnik bezrobocia Osoby w wieku poprodukcyjnym Wskaźnik salda migracji Poziom przestępczości Liczba podmiotów gospodarczych Kondycja przedsiębiorstw Segregacja odpadów Frekwencja wyborcza SUMA Gmina JAROCIN Okręgi rewitalizacji Okręg 700 lecia 2 4 2 2 2 4 4 4 4 3 4 35 Okręg Glinki 2 5 2 4 2 2 4 2 3 4 1 31 Okręg Tumidaj 3 4 5 2 3 3 3 3 3 3 2 34 Okręg Traugutta 4 5 4 1 4 1 2 4 2 5 3 35 Okręg Konstytucja 3 1 5 2 2 2 2 5 5 1 4 32 Okręg Polna 1 2 3 2 1 1 4 4 4 4 2 28 Okręg Ciświca 3 5 2 4 2 1 2 4 4 5 2 34 Okręg Ługi 2 1 3 2 1 2 3 4 4 3 4 29 Okręg Przemysłowy 2 5 2 5 2 5 5 3 2 3 5 39 Okręg 2 1 3 4 4 5 1 4 2 2 1 29 97
Kopernika Okręg Poznańska 2 2 1 1 4 5 5 2 1 3 5 31 Okręg Bogusław 3 1 5 2 2 3 3 2 5 4 4 34 Okręg Tysiąclecia/ Kasztanowa 5 5 5 5 5 3 2 5 3 1 1 40 Okręg Kościuszki 3 3 5 2 4 3 3 4 4 1 4 36 Okręg Śródmieście 2 5 5 5 3 5 5 1 3 5 5 39 Okręg Stare Miasto 2 5 5 3 2 3 4 1 4 5 3 37 98
Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa zlokalizowany jest w północno-centralnej części miasta. Jego zdecydowaną większość stanowią dwa osiedla: osiedle 1000-lecia oraz osiedle Bogusław, obszar sportowo-rekreacyjny oraz zabytkowy Park Miejski. Większą część obszaru zabudowano w latach 70- tych XX wieku. Osiedle mieszkaniowe Kasztanowa powstało w drugiej połowie lat 70. XX wieku. Poszczególne bloki budowały zakłady pracy, które porozumiały się co do kompleksowego urządzenia terenów zieleni (głównie trawniki, nieliczne nasadzenia drzew i krzewów). W latach 90. zakłady pracy zaczęły wyzbywać się swoich zasobów mieszkaniowych, które zaczęły przejmować w administrowanie Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa, a później wspólnoty mieszkaniowe. To wywołało postępujący nieład przestrzenny. Dodatkowo, wraz z przybywaniem ilości samochodów, tereny zieleni były zamieniane w kolejne legalne parkingi i "dzikie" miejsca parkingowe. Proces ten trwa. Z inicjatywy jednego z mieszkańców osiedla powstał projekt kompleksowego urządzenia terenów zieleni, dokonania licznych nasadzeń drzew i krzewów, które będą stanowiły naturalną barierę przed anektowaniem kolejnych metrów powierzchni na miejsca parkingowe. Jednocześnie realizacja projektu wpłynie na poprawę estetyki osiedla. (źródło: http://jarocin.pl/pl/news/jarocin-walczy-o-200-tys-zlotych-2175.html ) Zjawiska kryzysowe, w tej części miasta związane są ze strefą społeczną, gospodarczą i środowiskową. 3,23% mieszkańców Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa jest dotknięta zjawiskiem długotrwałego bezrobocia, poza tym wśród mieszkańców zauważalny jest niski poziom przedsiębiorczości (zaledwie 41 podmiotów gospodarczych na 1000 osób). Niski poziom przedsiębiorczości zauważalny jest też w centrum miasta, gdzie rośnie liczba zamykanych lokali handlowych. Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa charakteryzuje się wysokim poziomem obciążenia demograficznego. Nie bez przyczyny w potocznym odczuciu mieszkańców obszar ten nazywa się osiedlem seniorów. Blisko 28% populacji to osoby w wieku poprodukcyjnym. Analogicznie negatywnie sytuacja wygląda w przypadku badania wieku produkcyjnego, tutaj zaledwie 57% mieszkańców jest w wieku produkcyjnym. Długotrwałe bezrobocie, niski poziom przedsiębiorczości, starzenie się społeczeństwa oraz relatywnie mały udział osób w wieku produkcyjnym przyczynił się do wysokiego poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego. 18,9 społeczeństwa korzysta z pomocy społecznej. Natężenie negatywnych zjawisk jest jedną z przyczyn niewielkiej ilości nowych zameldowań. Niski poziom życia mieszkańców związany jest ponadto z degradacją tkanki mieszkaniowej osiedli, złego stanu ulic i chodników, degradacją parku miejskiego. Osiedla wchodzące w skład Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa budowano 50 60 lat temu, w wyniku czego budynki są zniszczone i przestarzałe. Szczególnie uciążliwe staje się niedostosowanie nawierzchni chodników i wysokości krawężników dla potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz dla matek z wózkami. O dużym stopniu zdegradowania tego obszaru świadczy niski poziom bezpieczeństwa mieszkańców oraz ich bierność społeczna. Mieszkańcy skarżą się na całodobowe pijaństwo oraz rozboje. Przejawy wandalizmu związane są z uzależnieniami oraz trudną młodzieżą, której nie jest zapewniona wystarczająca oferta spędzenia wolnego czasu, która dopasowana byłaby do odpowiedniego wieku. Brak pozytywnych wzorców do naśladowania oraz odpowiednich miejsc rekreacji niesie za sobą negatywne zjawiska społeczne. 99
Źródła niskiego poziomu aktywności społecznej i więzi sąsiedzkich należy poszukiwać także w niskich zarobkach i zasobach. Kumulacja negatywnych zjawisk koncentruje się na obszarze Parku Miejskiego. W zaniedbanych sektorach, zarośniętych gęstą roślinnością, samosiewem i drzewostanem przez lata nie pielęgnowanym powstają miejsca sprzyjające niebezpiecznym zachowaniom, pozbawiając park funkcji rekreacyjnych i zniechęcając mieszkańców do spędzania wolnego czasu w jego granicach. Kolejnym problemem Okręgu Tysiąclecia/Kasztanowa są niewystarczające rozwiązania komunikacyjne, przejawiające się w szczególności w braku miejsc parkingowych (np. przy szkołach), nadmiernego ruchu, zatorów drogowych oraz braku ścieżek rowerowych. Na osiedlach panuje nieporządek i stały problem nieczystości, niewielki jest również udział terenów zieleni osiedlowej (trawników i skwerów z wyższą roślinnością). Obraz zdegradowanego obszaru potęgują samowole budowlane w postaci nieestetycznych prywatnych garaży. Okręg Przemysłowy Okręg Przemysłowy zlokalizowany w zachodniej części miasta, charakteryzuje się zróżnicowaniem funkcjonalnym i przestrzennym. Duża część obszaru nadal związana jest z działalnością produkcyjną, natomiast w ostatnich latach nastąpiło przekształcenie funkcjonalne w działalność usługową. Obszar silnie związany z koleją - w wyniku dużego udziału terenów kolejowych, w tym zamieszkały przez pracowników kolei bądź ich potomkami. Okręg Przemysłowy jest obszarem o bardzo dużym natężeniu zjawisk kryzysowych. W przypadku długotrwałego bezrobocia, ubóstwa i przestępczości wskaźniki przyjmują najwyższe wartości w całym mieście. Mieszkańcy tego obszaru nie podejmując pracy (wskaźnik długotrwałego bezrobocia wynosi 7,56%), nie radząc sobie z trudną sytuacją życiową korzystają często z pomocy opieki społecznej, udział tych osób jest równy 25,72. Kumulacja ubóstwa i wykluczenia społecznego rozwija zachowania przestępcze i patologiczne. Poziom przestępczości wynosi 20,36. Niski poziom życia mieszkańców związany jest z nasileniem negatywnych zjawisk społecznych, takich jak ubóstwo, wandalizm, chuligaństwo, uzależnienia. Niekorzystne sąsiedztwo z lokatorami mieszkań socjalnych znacznie obniża poziom pozytywnego odbioru tego miejsca, a co się z tym również wiąże poczucie bezpieczeństwa mieszkańców spada. Zjawiska kryzysowe wpływają na wskaźnik salda migracji. Mieszkańcy coraz częściej wyprowadzają się z tego miejsca. Duża nieostrożność oraz postępująca degradacja tkanki mieszkaniowej stwarza niebezpieczne sytuacje dla wszystkich mieszkańców. Częste interwencje policji i straży pożarnej (zaprószenia ognia) są na porządku dziennym. Do innych częstych patologicznych zachowań należy dewastacja mienia, kradzieże, bójki i zaczepki. Źródłem zjawisk kryzysowych są osoby bierne zawodowo i społecznie, nie posiadające celu w życiu, niestety do tej grupy społecznej należy także młodzież. Okręg Przemysłowy boryka się ponadto z problemami komunikacyjnymi związanymi ze złym stanem infrastruktury drogowej, brakiem ścieżek rowerowych, chodników, parkingów dla rowerów. Ze względu na swoje położenie teren ten odizolowany jest od centrum miasta. Brak bezpośredniego połączenia z centrum, brak odpowiedniej liczby przejść dla pieszych, połączeń komunikacyjnych 100
z terenami leśnymi oraz brak przystanków autobusowych, a to wszystko zwiększa marginalizację tej części miasta. Brak w najbliżej okolicy punktów handlowo-usługowych, dużym problemem jest również duże natężenie ruchu samochodowego. Wymienione problemy pogłębia słaba kondycja lokalnej przedsiębiorczości, której trudno konkurować z sieciami i sklepami wielkopowierzchniowymi. Na terenie Okręgu Przemysłowego zlokalizowanych jest wiele instytucji, nie poprawiają one jednak jakości życia mieszkańców. Instytucje społeczne (np. szkoły, instytucje kultury) słabo oddziałują na młodzież i jej otoczenie. W Okręgu Przemysłowym brakuje miejsc gdzie można spędzać czas wolny. Ograniczona jest oferta kulturalna, brakuje zajęć w okresie wakacyjnym adresowanych do dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych, co w następstwie wpływa na zwiększoną ilość przestępstw. Okręg Starego Miasta Położony w centralnej części miasta Okręg Starego Miasta objęty jest ochroną konserwatorską. Oprócz funkcji mieszkaniowych pełni również funkcje usługowe. Struktura zabudowy obejmuje przede wszystkim zabudowę kamieniczną. Średnia gęstość zaludnienia Starego Miasta równa 7 297 osób na km2 czyni to miejsce jednym z najbardziej zaludnionych w całej Gminie Jarocin. Okręg ten charakteryzuje się podwyższonym wskaźnikiem liczby przestępstw. Źródłem niskiego poziomu bezpieczeństwa mieszkańców jest chuligaństwo, wandalizm i uzależnienia. Wpływ na taki stan rzeczy ma zlokalizowanie w centralnej części miasta pubów oraz punktów sprzedaży alkoholu, co w konsekwencji powoduje nadmierny ruch młodych osób. Stare Miasto dotykają również negatywne zjawiska związane z kondycją przedsiębiorstw, przejawiającą się negatywnym stosunkiem podmiotów zarejestrowanych do wyrejestrowanych. Mieszkańcy tej części miasta zmagają się z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Prawie 23 osób z tego terenu korzysta z pomocy opieki społecznej. Bardzo niski jest również współczynnik salda migracji, który potęguje negatywny wizerunek Starego Miasta. Niski poziom życia mieszkańców łączy się również ze strefą infrastrukturalną. Pogłębiająca się degradacja budynków związana jest z brakiem remontów, termomodernizacji, bardzo dużym problemem są przestarzałe rozwiązania grzewcze. Zły stan podwórek, które często są przestrzenią zaniedbaną, zdegradowaną i pozostawioną samej sobie. Okręg Starego miasta to również bariery architektoniczne uniemożliwiające swobodne poruszanie się osobom niepełnosprawnym i matkom z wózkami. Zniwelowanie barier architektonicznych związane jest z kosztownymi remontami, gdyż należy uwzględnić ochronę konserwatorską. Słabe więzi sąsiedzkie, szczególnie niska frekwencja na zebraniach wspólnot mieszkaniowych to cechy wskazujące na brak zaangażowania mieszkańców w sprawy najbliższego otoczenia. Mieszkańcy okręgu nie posiadają zasobów i możliwości dbania o własną przestrzeń. Jest to również wynik zróżnicowania interesów różnych grup społecznych, z których część nie jest zainteresowana działaniem na rzecz obszaru. Dotyczy to przede wszystkim właścicieli kamienic, którzy mieszkają poza obszarem Jarocina, najemców mieszkań czy właścicieli sklepów. 101
Zanieczyszczenie środowiska potęgowane jest w przez brak pieniędzy na opał i brak świadomości ekologicznej mieszkańców (spalanie w ramach ogrzewania mieszkań odpadów z gospodarstw domowych jak plastik, gumy, skóry, tekstylia). Niska świadomość społeczna mieszkańców przejawia się również w zaśmiecaniu najbliższego otoczenia. Niewystarczająca oferta usług rekreacyjnych skierowanych do wszystkich kategorii wiekowych powoduje, iż mieszkańcy nie integrują się w ramach grup społecznych. Zauważalny jest również problem braku miejsca spotkań dla mieszkańców. Niewielka ilość terenów zieleni sprawia, iż odbiór estetyczny Okręgu Starego Miasta jest bardzo niski. Chaos informacyjny przejawiający się w kolorystyce reklam przyczynił się do zaburzenia ładu przestrzennego. Najbardziej sporna kwestia dotyczy ruchu, który został wprowadzony na Rynek. Miejsca parkingowe oraz zwiększony ruch negatywnie wpływają na funkcjonowanie Rynku. Okręg Śródmieścia Okręg Śródmieścia zajmujący powierzchnię 0,2km2 położony w centralnej części miasta jest silnie zróżnicowany pod względem funkcjonalnym. Występują tutaj zespoły zabudowy jednorodzinnej, wielorodzinnej oraz usługowej. Zlokalizowane są ponadto budynki urzędowe i użyteczności publicznej, z niewielką ilością zieleni miejskiej. Zamieszkiwany przez 1036 osób obszar Śródmieścia charakteryzuje się dużą gęstością zaludnienia wynoszącą 3793 osób na km2. Wysoki wskaźnik bezrobocia długotrwałego wynoszący 4,24% to tylko jeden z przejawów znacznego zdegradowania tej części miasta. Specyfika Okręgu Śródmieścia związana jest również z wysokim poziomem przestępczości wynoszącym, aż 20,27. Wyższy niż średnia dla miasta jest również udział osób w wieku poprodukcyjnym. Niekorzystne trendy wpłynęły na wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego. Analiza salda migracji pokazała, iż coraz więcej osób wyprowadza się z tego obszaru. Na niski poziom życia mieszkańców Śródmieścia wpływa również zdegradowana infrastruktura drogowa, bariery architektoniczne utrudniające przemieszczanie się rodzicom z wózkami i osobom niepełnosprawnym. Pogorszający się poziom życia w Okręgu Śródmieście jest także wynikiem problemów społecznych. Są to problemy związane z ubóstwem, uzależnieniami, wandalizmem i chuligaństwem. Niewątpliwie wpływ maja one również na niski poziom poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Niebezpieczne sytuacje kumulują się w czasie weekendu. Zaśmiecanie przestrzeni publicznej i niszczenie ławek nie daje możliwości prawdziwego odpoczynku. Inne negatywne zjawiska zdiagnozowane w tej części miasta to brak możliwości spędzania wolnego czasu. Takie cechy, jak niski poziom spójności mieszkańców, słabe więzi sąsiedzkie, szczególnie niska frekwencja na zebraniach wspólnot mieszkaniowych wskazały na brak zaangażowania mieszkańców w życie publiczne najbliższego otoczenia. Mieszkańcy obszaru nie mają zasobów i możliwości dbania o własną przestrzeń. W Okręgu Śródmieście występuje deficyt placów zabaw dla dzieci oraz miejsc spotkań dla młodzieży, brakuje również usług związanych z rozwojem zainteresowań każdej grupy. Infrastruktura placów zabaw jest zniszczona i w bardzo złym stanie, poza tym bardzo uboga i niewystarczająca dla dzieci z osiedla. Brakuje nowych, bardziej atrakcyjnych sprzętów do zabawy oraz ochrony przed otwartym słońcem. W Śródmieściu występuje natężenie problemów związanych z młodzieżą. Ich przyczyną 102
może być brak klubów młodzieżowych, dających dobre wzorce spędzania czasu wolnego. Podobne braki związane są brakiem ofert dla seniorów i dorosłych. Wśród innych mankamentów Okręgu Śródmieście należy wymienić brak miejsc do parkowania, deficyt ścieżek rowerowych, duże natężenie hałasu, degradacja tkanki mieszkaniowej. Obszar rewitalizacji W wyniku przeprowadzenia ww. analiz oraz konsultacji społecznych wyznaczono obszar, który cechuje się koncentracją negatywnych zjawisk, w tym w szczególności: - zjawisk gospodarczych, - zjawisk środowiskowych, - zjawisk funkcjonalno-przestrzennych, - zjawisk technicznych. Z uwagi na istotne znaczenie dla lokalnego rozwoju gmina zamierza na tym obszarze przeprowadzić rewitalizację, dlatego też obszar ten wyznacza, jako Obszar Rewitalizacji, który obejmuje: 1. Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa 2. Okręg Stare Miasto 3. Okręg Śródmieście 4. Okręg Przemysłowy Wyznaczony obszar rewitalizacji to głównie obszary ścisłego centrum miasta obejmujący Okręg Stare Miasto oraz Okręg Śródmieście. Od północy częściowo graniczący z nimi Okręg Tysiąclecia/Kasztanowa, którego znaczącą część terenu zajmuje Park Miejski. Od zachodu natomiast częściowo graniczy z Okręgiem Przemysłowym. W wyniku wniosków i uwag zebranych podczas konsultacji obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji został poszerzony o następujące tereny: - Okręg Kościuszki Okręg Kościuszki jest zróżnicowany pod względem funkcji i zabudowy. Obejmuje: zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i wielorodzinną oraz duże kompleksy handlowo-usługowe, na terenie tego okręgu zlokalizowany jest również park o charakterze rekreacyjnym. Okręg zabudowy wielorodzinnej stanowi najstarsze osiedle blokowe w mieście. Jest to zatem okręg, który posiada w swoich granicach wiele obiektów (zabytkowe kamienice, park), które mogą pozytywnie wpłynąć na ożywienie miasta. Na etapie wyznaczania Obszaru zdegradowanego i rewitalizacji gminy Jarocin okręg ten nie został wskazany jako zdegradowany. Cechował się natężeniem negatywnych zjawisk, jednak początkowo działania zawężono do 4 obszarów. Powiększenie tego obszaru wiąże się z oczekiwaniami interesariuszy i daje szansę na jego na lepsze funkcjonowanie w przyszłości. Do negatywnych zjawisk występujących w tej części miasta zaliczyć można małą liczbę podmiotów gospodarczych na 1000 osób oraz słabą kondycje przedsiębiorstw. Do negatywnych zjawisk społecznych należy również niska frekwencja wyborcza, która można było zaobserwować w wyborach do jednostek pomocniczych. Okręg Kościuszki zamieszkuje duża liczba osób starszych, to pokazuje, że w najbliższych latach sytuacja demograficzna może ulec pogorszeniu. 103
- Kwartał zabudowy znajdujący się pomiędzy ulicami Św. Ducha (13,15,17,19,21,23,25), Długa (1,3,5,5a,7,9,11,13,15,17,19,21,23,25a,27,29) Wodna (32,34,34a,36). Jest to obszar bezpośrednio sąsiadujący ze Starym Miastem i parkiem. Charakteryzuje się dużą ilością pustostanów oraz pogłębiającą się degradacją tkani mieszkaniowej. Jego umiejętne zagospodarowanie wpłynie pozytywnie na wizerunek Rynku i ulic przyległych. Obszar ten może obsługiwać Stare Miasto. Pominiecie tego terenu w obszarze rewitalizacji przyczyni się do pogłębienia negatywnych zjawisk. - Budynek Wieża Ciśnień (zarządzany przez JTBS), Ul. Św. Ducha 71, 63-200 Jarocin, Działka nr 560/1. Wieża ciśnień jest budynkiem zabytkowym, sąsiadującym z obszarem zdegradowanym. Jej umiejętne zagospodarowanie może mieć pozytywny wpływ na ożywienie zdegradowanych części miasta. Powierzchnia wyznaczonego obszaru rewitalizacji wynosi 3,32 km 2, natomiast zamieszkuje go 8969 mieszkańców. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji będzie służyło eliminacji lub ograniczeniu negatywnych zjawisk społecznych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych i technicznych. W nawiązaniu do ustawy o rewitalizacji, art. 11 ust. 5 p. 1) rekomenduje się ustanawianie na rzecz gminy prawa pierwokupu wszystkich nieruchomości położonych na obszarze rewitalizacji. Zgodne z prawem jest rekomendowanie nie ustanawiania na obszarze rewitalizacji zakazu wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Zgodnie z treścią art. 11 ust. 5 pkt 2) Rada Gminy w drodze uchwały może ustanowić taki zakaz (ma kompetencję, ale nie obowiązek), zgodnie z art. 9 ust. 1 104
105
106