Najbardziej opiniotwórcze polskie media w lipcu 2007 r. Analiza częstotliwości cytowania poszczególnych mediów przez inne media na podstawie przekazów prasowych, telewizyjnych i radiowych z okresu od 1 do 31 lipca 2007 roku Warszawa, sierpień 2007
Spis treści Wstęp...2 ANALIZA...4 METODOLOGIA BADANIA...9 Wstęp Badanie przeprowadzono na podstawie 8268 przekazów mediowych (wycinków prasowych, programów radiowych i telewizyjnych) z okresu 1 31 lipca 2007 r. Dziennikarze odnosili się do wiadomości podawanych na łamach innych mediów 10545 razy (4579 razy w prasie, 3793 w telewizji i 2173 w radiu). Na ich podstawie wyciągnięto następujące wnioski: 1. Większość cytowanych przekazów to artykuły prasowe. Najwięcej publikacji pochodzi z dzienników (76 proc.) oraz tygodników (22 proc.). 2. W lipcowym rankingu najczęściej cytowanych mediów na pierwszym miejscu znalazł się Dziennik z 1549 cytowaniami, drugą pozycję zajęła Rzeczpospolita, na którą powoływano się 1375 razy. Trzecia lokata w lipcu należy do Gazety Wyborczej (1290 cytowań). Czwartą pozycję zajął tygodnik Wprost (1096 cytowań). Spośród stacji telewizyjnych i radiowych najwyżej w rankingu znalazły się odpowiednio TVN24 i PR1. W zestawieniu portali internetowych prowadzi Onet.pl przed portalem Interia.pl. 3. W rankingu tytułów najczęściej cytowanych poza przeglądami prasy zwyciężył tygodnik Wprost, zaraz za nim uplasował się Dziennik. Kolejne miejsca należą do Rzeczpospolitej i Gazety Wyborczej. 4. 93 proc. powołań dotyczyło mediów ogólnopolskich, a pozostałe 7 proc. - regionalnych. Najwięcej cytatów z mediów regionalnych pochodziło z województwa mazowieckiego, gdzie liderem niezmiennie pozostaje Życie Warszawy. 5. Wśród gazet najczęściej powołujących się na doniesienia innych środków masowego przekazu pierwsze miejsce przypadło Gazecie Wyborczej, a drugie Trybunie. Najczęściej cytującymi rozgłośniami radiowymi były TOK FM i Radio PiN, a stacjami telewizyjnymi TVN24 oraz TVP3. 2
W lipcowym raporcie warto zwrócić uwagę na: zmianę na pozycji lidera. Dziennik (1549) zapewnił sobie zwycięstwo dzięki doniesieniom o aferze gruntowej, polityce polskiej oraz o wynikach rankingów i sondaży; zmiany na pozycji drugiej i trzeciej. Rzeczpospolita (1375) osiągnęła drugą lokatę dzięki powołaniom na rankingi i sondaże, politykę polską oraz ekonomię, rynek i finanse. Gazeta Wyborcza uplasowała się na trzecim miejscu i najczęściej była cytowana w kontekście śledztwa w sprawie B. Blidy, polityki polskiej oraz ekonomii, rynku i finansów; bardzo wysoką liczbę powołań na tygodnik Wprost (1096). Wprost osiągnął tak dobry wynik dzięki często cytowanym artykułom dotyczącym ujawnienia taśm Rydzyka, oprócz tego powołania dotyczyły polityki polskiej i afery gruntowej. Warto również zaznaczyć, że w lipcu Wprost zajął pierwsze miejsce w rankingu najczęściej cytowanych mediów poza przeglądami mediów; bardzo wysoką liczbę cytowań Naszego Dziennika (398), który zdeklasował zajmujące dotąd piątą pozycję Życie Warszawy (387). Na Nasz Dziennik najczęściej powoływano się w odniesieniu do polityki polskiej, taśm Ryzyka oraz lustracji abp. Stanisława Wielgusa; zmiany w rankingu najczęściej cytowanych stacji radiowych. Na pierwszych miejscach znajduje się PR1 (199) oraz TOK FM (157). Dotychczasowy lider RMF FM (121) spadł na trzecią pozycję; obecność w pierwszej piętnastce dwóch dzienników biznesowo-ekonomicznych: Gazety Prawnej (282) i Pulsu Biznesu (249), oraz dwóch tabloidów: Faktu (295) i Super Expressu (240); utrzymanie pozycji lidera wśród stacji telewizyjnych przez TVN24 (381) oraz przez Onet.pl (159) wśród portali internetowych; nowe aktualne tematy powołań. W lipcu media podejmowały m.in. tematy dotyczące ujawnienia taśm Rydzyka, czyli stenogramów wykładów o. Rydzyka w Wyższej Szkole w Toruniu; afery gruntowej, czyli nieprawidłowości w Ministerstwie Rolnictwa, które doprowadziły do dymisji Andrzeja Leppera; śledztwa w sprawie B. Blidy, czyli nowych faktów dotyczących prowadzenia postępowania sądowego w sprawie mafii węglowej i zatrzymania byłej posłanki SLD; polityki polskiej w kontekście wypowiedzi Pawła Zalewskiego, wiceszefa PiS-u, która doprowadziła do jego dymisji; trwających strajków w służbie zdrowia; seksafery w Samoobronie, czyli nowych faktów dotyczących molestowania seksualnego wewnątrz partii; kontrowersji wokół lustracji abp. Stanisława Wielgusa oraz wypadku we Francji, w którym zginęli polscy pielgrzymi. 3
Analiza W lipcowym rankingu najczęściej cytowanych mediów pierwsze miejsce zajął Dziennik. Na drugiej pozycji znalazła się Rzeczpospolita, a na trzeciej Gazeta Wyborcza. Na czwartej pozycji uplasował się podobnie jak w poprzednich miesiącach tygodnik Wprost. Na piątym miejscu zestawienia znalazł się Nasz Dziennik. W zestawieniu piętnastu najczęściej cytowanych mediów znalazła się jedna stacja telewizyjna, jedna stacja radiowa i jeden portal internetowy są to odpowiednio: TVN24, PR1 oraz Onet.pl. (Wyk. 1). Wykres 1. Najczęściej cytowane media Dziennik Rzeczpospolita Gazeta Wyborcza Wprost Nasz Dziennik 398 Życie Warszawy 387 TVN24 381 Newsweek 314 Fakt 295 Gazeta Prawna 282 1096 1290 1375 1549 Puls Biznesu 249 Super Express PR1 240 199 onet.pl TOK FM 159 157 0 250 500 750 1000 1250 1500 1750 4
Wśród najczęściej cytowanych przekazów prasowych na pierwszej pozycji znalazły się przekazy publikowane w Dzienniku. (Wyk. 2). Wykres 2. Ranking najczęściej cytowanych tytułów prasowych Dziennik 1549 Rzeczpospolita 1375 Gazeta Wyborcza 1290 Wprost 1096 Nasz Dziennik 398 Życie Warszawy 387 Newsweek 314 Fakt 295 Gazeta Prawna 282 Puls Biznesu 249 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 5
Spośród stacji telewizyjnych, najczęściej powoływano się na informacje podawane w TVN24 najczęściej cytowano jej doniesienia w kontekście polityki polskiej. (Wyk. 3). Wykres 3. Ranking najczęściej cytowanych stacji telewizyjnych TVN24 TVN 62 381 TVP1 57 Polsat 14 TVP3 14 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 Spośród rozgłośni radiowych, najczęściej powoływano się na informacje podawane w PR1. (Wyk. 4). Wykres 4. Ranking najczęściej cytowanych stacji radiowych PR1 199 TOK FM 157 RMF FM 121 PR3 96 Radio Maryja 86 0 50 100 150 200 250 6
Dziennikarze powoływali się również na przekazy internetowe. Wśród najczęściej cytowanych stron internetowych na pierwszym miejscu uplasował się Onet.pl, drugą pozycję zajął portal Interia.pl. (Wyk. 5). Wykres 5. Ranking najczęściej cytowanych portali internetowych Onet.pl Interia.pl 66 159 Dziennik.pl 63 wp.pl 51 TVN24.pl 45 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 7
Autorzy najczęściej cytowanych publikacji w lipcu (Tab. 1) lp. Autor Medium Tytuł publikacji Liczba powołań 1. Marcin Dzierżanowski Wprost Spowiedź Rydzyka Sługa burzy 559 2. Maria Bartoszko, Tomasz Butkiewicz, Michał Majewski, Paweł Reszka Dziennik Ściśle tajna operacja Lepper 135 3. Tomasz Butkiewicz, Michał Majewski, Paweł Reszka Dziennik Drugie dno akcji Lepper 119 4. Wojciech Wybranowski Nasz Dziennik Albo worek pokutny albo wybory 102 5. Wojciech Czuchnowski Gazeta Wyborcza Kto kazał zatrzymać Blidę 87 6. Zespół działu ekonomicznego Rzeczpospolita Ranking samorządów 2007 82 7. Monika Olejnik TVN24 Kropka nad i 61 8. Igor Janke TOK FM Poranek TOK FM 60 9. Agnieszka Kublik, Monika Olejnik Gazeta Wyborcza Wybory na wiosnę 57 Dorota Kania, Grzegorz Pawelczyk, 10. Marcin Dzierżanowski Wprost Nie chcemy politycznego cyrku 55 8
Metodologia badania Analiza obejmuje wszystkie przekazy prasowe, telewizyjne i radiowe, w których cytuje się lub powołuje na doniesienia, które pierwotnie pojawiły się w innych środkach przekazu. Zakwalifikowane publikacje są w większości wypadków rozpoznawalne za pomocą następujących środków: stwierdzenie jest umieszczone w cudzysłowie oraz podane jest jego źródło, przed artykułem (lub po) jest wyraźnie zaznaczone, że jest to przedruk oraz jest podane jego źródło, pojawiają się sformułowania typu: o czwartkowa Gazeta Wyborcza napisała, że, o dziennikarze na łamach Rzeczpospolitej zauważyli, że, o Radio RMF FM poinformowało o, o w wywiadzie dla Życia Warszawy X stwierdził, że, o według badań tygodnika Wprost ; uważamy odniesienie do adresu internetowego. Jeśli cytat odnosi się do internetowego wydania danego tytułu albo tytułu online, wliczany jest do cytatów prasowych. Raport nie uwzględnia materiałów, które: omawiają profil działalności danego środka przekazu, bądź umieszczają wypowiedzi dziennikarzy na tematy niezwiązane z treścią pisanych przez nich artykułów, powołują się na prasę zagraniczną, zostały opublikowane w gazecie, na strukturę której składają się wyłącznie przedruki z innych gazet (Angora, Forum), cytują publikacje starsze od obecnych o ponad 3 lata lub przywołują nieistniejące już media, są powtórzeniami całych programów danej stacji telewizyjnej lub radiowej, stanowią komentarz tylko zdjęcia bądź tylko okładki prasowej, jeśli komentarz ten nie omawia bezpośrednio artykułu, w badaniu nie są uwzględniane przekazy, których źródłem są agencje informacyjne. Głównym kryterium decydującym o zakwalifikowaniu danego wycinka jest jednak bezpośrednie odwołanie się do konkretnego artykułu, stwierdzenia, wypowiedzi opublikowanej na łamach gazety lub wyemitowanej w programie telewizyjnym/radiowym. Cytatem nie jest odniesienie do obrazu, zdjęcia, okładki prasowej, wizualizacji, ikonografii. W przypadku, kiedy gazeta bądź stacja telewizyjna/radiowa powołuje się na własne doniesienia, materiały te nie są brane pod uwagę. Jeżeli w jednym przekazie kilkakrotnie powoływano się na tę samą gazetę, stację telewizyjną/radiową, Internet, ale w różnych kontekstach, to w końcowych zestawieniach brano pod uwagę wielokrotność cytowania, a nie wielokrotność odniesienia do innego medium. Analiza obejmuje całą prasę (ponad 800 tytułów gazet i czasopism) oraz stacje telewizyjnych (TVP 1, TVP 2, TVP 3 Warszawa, TVN, tvn24, TV Trwam, TVN Turbo, Polsat, TV4, TV Biznes) i wybrane programy w rozgłośniach radiowych monitorowanych przez IMM (PR1, PR3, radio PiN, RMF FM, Radio ZET, TOK FM, radio WAWA, Radio Maryja, RDC). Szczegółowe informacje dotyczące monitoringu można znaleźć na stronie http://www.instytut.com.pl. W rankingu autorów najczęściej cytowanych publikacji (tab.1) ujęto artykuły, na które najczęściej powoływały się inne media w danym temacie. Liczba powołań na dany temat uwzględnia sumę wszystkich publikacji z mediów w danym temacie. W przypadku powołań na tytuł prasowy i portal internetowy tego tytułu, cytowania nie są sumowane. Za cytat z portalu internetowego 9