Zagadnienia na szkolenie BOI z zakresu Ksiąg wieczystych:

Zagadnienia na szkolenie BOI z zakresu Ksiąg wieczystych: Zagadnienia ogólne: 1.Jaki powinien być komplet dokumentów niezbędnych do załoŝenia księgi wieczystej (wszystkie typy ksiąg) oraz do wszelkich zmian wpisu w księdze wieczystej? 2.Sposób uzupełniania formularzy w postępowaniu wieczystoksięgowym. 3.Wyliczanie opłat w postępowaniu wieczystoksięgowym. 4.Weryfikacja dokumentów i ich formy w postępowaniu wieczystoksięgowym, ocena czy nie ma błędów formalnych. 5.Analiza wniosku na podstawie treści księgi wieczystej, ze wskazaniem sposobu aktualizacji wpisów, ewentualnie ich sprostowania. 6.Jak postąpić przy oddaleniu wniosku o wpis w księdze wieczystej? 7. Czym jest ostrzeŝenie o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, w tym postępowanie przymuszające z urzędu o ujawnienie wpisu własności w księdze wieczystej i nałoŝenie grzywny. 8.Ustalanie numerów ksiąg wieczystych Zagadnienia szczególne: 1.Wpisy w ksiedze wieczystej dotyczące wzmianek o wpisie wszczęcia egzekucji, przyłączeniu oraz wykreślenie wzmianki o egzekucji (podstawy wpisu i wykreśleń) 2.Jakie dokumenty stanowią podstawę wpisu hipoteki przymusowej w księdze wieczystej? 3.Jak dokonać zmiany treści wpisu hipoteki w księdze wieczystej? 4.Roszczenia o pierwszeństwo wpisu hipotek gdzie następuje wpis, treść wpisu 1

1.Jaki powinien być komplet dokumentów niezbędnych do załoŝenia księgi wieczystej (wszystkie typy ksiąg) oraz do wszelkich zmian wpisu w księdze wieczystej? Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Art. 24. 1. Dla kaŝdej nieruchomości prowadzi się odrębną księgę wieczystą, chyba Ŝe przepisy szczególne stanowią inaczej. Dotyczy to takŝe nieruchomości lokalowych oraz nieruchomości, w których nieruchomości lokalowe zostały wyodrębnione. 2. W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, w której własność lokali została wyodrębniona, ujawnia się sposób zarządu tą nieruchomością określony w umowie, a w razie nieujawnienia domniemywa się sposób zarządu wynikający z ustawy. Art. 24(1). 1. Do ksiąg wieczystych dla spółdzielczych własnościowych praw do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o księgach wieczystych dla nieruchomości. 2. W razie przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo własności nieruchomości, księga wieczysta prowadzona dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się księgą wieczystą dla nieruchomości, a wpisana w tej księdze hipoteka na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu obciąŝa nieruchomość. 3. Właściciel nieruchomości w wypadkach, o których mowa w ust. 2, jest obowiązany do ujawnienia w księdze wieczystej swego prawa oraz danych do oznaczenia nieruchomości. TYPY KSIĄG: Typy ksiąg wieczystych uzaleŝnione są od rodzaju nieruchomości lub prawa, dla którego jest prowadzona księga wieczysta: a) dla nieruchomości gruntowej są to odpowiednio: - księga wieczysta prowadzona dla nieruchomości gruntowej, - księga wieczysta prowadzona dla gruntu oddanego w uŝytkowanie wieczyste, - księga wieczysta prowadzona dla gruntu oddanego w uŝytkowanie wieczyste i budynek stanowiący odrębną nieruchomość, - księga wieczysta prowadzona dla grunt oddanego w uŝytkowanie wieczyste i urządzenia stanowiącego odrębną nieruchomość - księga wieczysta prowadzona dla gruntu oddanego w uŝytkowanie wieczyste, budynku i urządzenia stanowiącego odrębną nieruchomość, b) dla nieruchomości budynkowej jest to odpowiednio: księga wieczysta prowadzona dla budynku stanowiącego odrębną nieruchomość, c) dla nieruchomości lokalowej jest to odpowiednio: księga wieczysta prowadzona dla lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, d) dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest to odpowiednio: księga wieczysta prowadzona dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. DOKUMENTY NIEZBĘDNE DO ZAŁOZENIA KSIĘGI WIECZYSTEJ: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz.U. z 2013r. poz. 1411) - 103-108): 1.ZałoŜenie księgi wieczystej dla nieruchomości jest dokonywane na podstawie wniosku. Wniosek moŝe być zawarty w akcie notarialnym lub na urzędowym formularzu (symbol KW-WPIS lub KW- ZAL) Wniosek powinien zawierać: 1) oznaczenie nieruchomości, miejsca jej połoŝenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości; 2) wymienienie wszystkich uprawnionych, na których rzecz ma być wpisana własność, w nastepujący sposób: wskazanie wielkości udziału, jeŝeli prawo przysługuje kilku podmiotom wspólnie rodzaj wspólności oraz dane 2

identyfikujace wnioskodawcę np. dla osoby fizycznej - pierwsze imię, drugie imię, nazwisko, imię ojca i matki, numer PESEL, oraz wskazanie ich adresów; 3) powołanie tytułu własności nieruchomości; 4) wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciąŝających nieruchomość lub ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością albo oświadczenie wnioskodawcy, Ŝe nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń. JeŜeli dla nieruchomości był prowadzony zbiór dokumentów, wniosek powinien zawierać wskazanie numeru tego zbioru. JeŜeli nieruchomość nie miała księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, wniosek powinien zawierać odpowiednie oświadczenie w tej sprawie. Wszystkie powyŝsze elementy są zawarte w formularzu KW-ZAL. Do wniosku, dołącza się dokumenty stwierdzające nabycie własności nieruchomości określonej we wniosku oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości. Dowodem stwierdzającym pierwotne nabycie własności jest np.: prawomocne orzeczenie sądu (postanowienie o podziale majątku wspólnego małŝonków, postanowienie o dziale spadku, postanowienie o zniesieniu współwłasności itp.), ugoda sądowa, akt własności ziemi, decyzja administracyjna. Dowodem stwierdzającym następcze nabycie własności jest np.: prawomocne orzeczenie sądu (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku), akt poświadczenia dziedziczenia. III CZP 45/94 uchwała SN 1994-04-14 Wokanda 1994/8/8 IV CSK 33/08 postanow. SN 2008-04-24 Akt własności ziemi stwierdzający nabycie przez jednego z małŝonków własności nieruchomości rolnej - na podstawie art. 1 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz.U. Nr 27, poz. 250) - wraz z aktem małŝeństwa stanowią podstawę wpisu w księdze wieczystej drugiego z nich, jeŝeli w dniu 4 listopada 1971 r. pozostawali oni w ustawowej wspólności małŝeńskiej. (Art. 26 uokwih) Podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej są dane katastru nieruchomości. Podstawą oznaczenia lokalu w księdze wieczystej jest zaświadczenie o połoŝeniu i powierzchni lokalu, wydane przez spółdzielnię mieszkaniową, a domu jednorodzinnego - zaświadczenie wydane przez spółdzielnię oraz dane katastru nieruchomości. Dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, chyba Ŝe odrębne przepisy stanowią inaczej. JeŜeli zmiana oznaczenia nieruchomości, dotyczy wyłącznie połoŝenia nieruchomości, numeracji działek ewidencyjnych, obrębu ewidencyjnego lub sposobu korzystania z nieruchomości, podstawę wpisu w księdze wieczystej stanowi wypis z rejestru gruntów. Dokumenty powyŝsze powinny być zaopatrzone w klauzulę właściwego organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, Ŝe są przeznaczone do dokonywania wpisów w księgach wieczystych JeŜeli dokument stwierdzający nabycie własności zaginął lub uległ zniszczeniu, a wnioskodawca nie ma urzędowo poświadczonego odpisu tego dokumentu, powinien powołać inne dowody stwierdzające nabycie własności nieruchomości określonej we wniosku. PowyŜsze zasady stosuje się odpowiednio do wniosku o załoŝenie księgi wieczystej: dla odłączanych części 3

nieruchomości gruntowych, dla nieruchomości gruntowych, które nie miały księgi wieczystej albo dla których dotychczasowa księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, przyłączanych do prowadzonej księgi wieczystej, oraz dla nieruchomości lokalowych wyodrębnianych z księgi wieczystej. ZałoŜenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dokonuje się na podstawie Wniosku KW-ZAL zawierającego: 1) oznaczenie miejsca połoŝenia i powierzchni lokalu lub domu jednorodzinnego; 2) wymienienie osoby, której przysługuje to prawo, 3) powołanie tytułu nabycia tego prawa; 4) wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciąŝających to prawo lub ograniczeń w rozporządzaniu tym prawem albo oświadczenie wnioskodawcy, Ŝe nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń. Do wniosku dołącza się dokumenty stwierdzające nabycie prawa oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia lokalu lub domu jednorodzinnego, a takŝe dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości, z którą lokal lub dom jednorodzinny jest związany. Podstawą oznaczenia lokalu, do którego przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest zaświadczenie o powierzchni i połoŝeniu lokalu, wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową. O załoŝeniu księgi wieczystej oraz o wpisie hipoteki do tej księgi sąd prowadzący księgę wieczystą zawiadamia spółdzielnię. Lokal będący przedmiotem odrębnej własności oznacza się na podstawie aktu notarialnego lub orzeczenia sądu, a takŝe wypisu z rejestru gruntów, wypisu z rejestru lokali lub wypisu z kartoteki lokali, chyba Ŝe odrębne przepisy stanowią inaczej. Przy zakładaniu księgi wieczystej dla nieruchomości, która nie miała księgi wieczystej albo której dotychczasowa księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, bierze się z urzędu pod uwagę w szczególności zbiory dokumentów, dokumenty naleŝące do zaginionej lub zniszczonej dotychczasowej księgi wieczystej oraz zachowane części takiej księgi, a takŝe dane z ewidencji gruntów i budynków. JeŜeli zbiór dokumentów jest prowadzony przez sąd, który nie jest właściwy do załoŝenia księgi wieczystej, sąd właściwy niezwłocznie zaŝąda nadesłania tego zbioru. ZałoŜenie księgi wieczystej przez obwieszczenie publiczne. Zarządzone przez sąd obwieszczenie publiczne, w przypadku gdy zakładana jest księga wieczysta, a prawo własności tego, kto ma być wpisany, nie zostało dostatecznie wykazane, powinno zawierać: 1) oznaczenie nieruchomości 2) wymienienie osób przypisujących sobie prawo własności 3) wezwanie wszystkich, którzy roszczą sobie prawo własności, ograniczone prawa rzeczowe albo prawa ograniczające moŝność rozporządzania nieruchomością, Ŝeby w terminie wymienionym w obwieszczeniu zgłosili w sądzie swoje prawa i złoŝyli potrzebne do ich wykazania dokumenty, pod rygorem pominięcia ujawnienia ich praw w zakładanej księdze wieczystej. Termin wymieniony w obwieszczeniu nie moŝe być krótszy niŝ jeden miesiąc i nie moŝe być dłuŝszy niŝ trzy miesiące. Obwieszczenie wywiesza się w budynku, w którym znajduje się sąd właściwy do załoŝenia księgi wieczystej, oraz w budynku urzędu gminy, na której obszarze jest połoŝona nieruchomość. Obwieszczenie moŝe ponadto być podane do wiadomości publicznej w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. 4

2.Sposób uzupełniania formularzy w postępowaniu wieczystoksięgowym. Art. 35 u.k.w.h. 1. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złoŝenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej. Art. 92 4 u.p.n. JeŜeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej, bądź obejmuje czynność przenoszącą własność nieruchomości, chociaŝby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny jest obowiązany zamieścić w tym akcie wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, zawierający wszystkie dane wymagane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Notariusz jest obowiązany przesłać z urzędu sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych wypis aktu notarialnego zawierający wniosek o wpis do księgi wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu, w terminie trzech dni od sporządzenia aktu. Art. 626(2) KPC 1. Wniosek o dokonanie wpisu składa się na urzędowym formularzu. 2. Przepis 1 nie dotyczy wniosku zawartego w akcie notarialnym, o którym mowa w art. 626(4). 3. Do wniosku o dokonanie wpisu naleŝy dołączyć dokumenty, stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej, z zastrzeŝeniem 31. 31. Do wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej na podstawie tytułu wykonawczego, o którym mowa w art. 783 4 KPC, naleŝy dołączyć dokument uzyskany z systemu teleinformatycznego umoŝliwiający sądowi weryfikację istnienia i treści tytułu wykonawczego. 4. JeŜeli z dokumentów załączonych do wniosku wynika, Ŝe nastąpiła zmiana w prawie własności, sąd, zwracając wniosek, stosuje art. 626(13) 1 KPC. 5. Wniosek o dokonanie wpisu moŝe złoŝyć właściciel nieruchomości, uŝytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeŝeli przysługuje mu prawo, które moŝe być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciąŝeń powstałych z mocy ustawy wniosek moŝe złoŝyć uprawniony organ. Art. 626(4) KPC Przekazanie przez notariusza sądowi wypisu aktu notarialnego zawierającego wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej, na podstawie odrębnych przepisów, uwaŝa się za złoŝenie wniosku przez uprawnionego. W postępowaniu wieczystoksięgowym stosowane są 2 podstawowe formularze: KW-ZAL i KW-WPIS oraz załączniki KW-ZAD i KW-WU. Formularze naleŝy wypełnić zgodnie z instrukcją zawartą w opisie. Przygotowane jest nowe rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wzorów i sposobu udostępnienia urzędowych formularzy pism procesowych w postępowaniu cywilnym projekt z 16-12-2013r. Zmiana polega na dodaniu rubryki numer PESEL oraz imię ojca i matki oraz usunięciu rubryki wartość przedmiotu Ŝądania. Wnioski zawarte na urzędowych formularzach moŝna uzupełnić poprzez złoŝenie drugiego formularza ze zmienioną lub uzupełnioną treścią. Doręczenia i doręczenia zagraniczne: Art. 626(12) KPC 1. Osoba, na rzecz której wpisane jest prawo lub roszczenie w księdze wieczystej, jej przedstawiciel albo pełnomocnik do doręczeń mają obowiązek niezwłocznego zawiadomienia sądu prowadzącego księgę wieczystą o kaŝdej zmianie adresu względnie wskazania adresu do doręczeń. Osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą jest obowiązana wskazać pełnomocnika do doręczeń w Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Przepis 1 stosuje się odpowiednio do spadkobierców lub innych następców prawnych osoby, na rzecz której jest wpisane prawo w księdze wieczystej. 3. W razie zaniedbania obowiązku, o którym mowa w 1 i 2, pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba Ŝe nowy adres jest sądowi znany. 3.Wyliczanie opłat w postępowaniu wieczystoksięgowym TABELA 5

4. Weryfikacja dokumentów i ich formy w postępowaniu wieczystoksięgowym, ocena czy nie ma błędów formalnych. 5.Analiza wniosku na podstawie treści księgi wieczystej, ze wskazaniem sposobu aktualizacji wpisów, ewentualnie ich sprostowania. Art. 626(8) KPC 1. Wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba Ŝe przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. 2. Rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. 2(1) Przed rozpoznaniem wniosku o wpis na podstawie tytułu wykonawczego, o którym mowa w art. 783 4, istnienie i treść tego tytułu podlegają zweryfikowaniu przez sędziego lub referendarza sądowego w systemie teleinformatycznym. 3. Rozpoznając wniosek o wpis w księdze wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym, sąd z urzędu bada zgodność danych wskazanych we wniosku z danymi wynikającymi z systemów prowadzących ewidencje powszechnych numerów identyfikacyjnych, chyba Ŝe istnieją przeszkody faktyczne uniemoŝliwiające dokonanie takiego sprawdzenia. 4. Rozpoznając wniosek o zmianę oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym, sąd ponadto dokonuje z urzędu sprawdzenia danych wskazanych we wniosku i ujawnionego w księdze wieczystej oznaczenia nieruchomości z danymi katastru nieruchomości, chyba Ŝe istnieją przeszkody faktyczne uniemoŝliwiające dokonanie takiego sprawdzenia. 5. Niezgodność danych, o których mowa w 3 i 4, stanowi przeszkodę do dokonania wpisu. 6. W postępowaniu wieczystoksięgowym wpis w księdze wieczystej jest orzeczeniem. Uzasadnienia wpisu nie sporządza się. 7. Wpisem w księdze wieczystej jest równieŝ wykreślenie. 8. W księdze wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym podpisany przez sędziego lub referendarza sądowego wpis uwaŝa się za dokonany dopiero z chwilą jego zapisania w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych. 9. Przez podpis, o którym mowa w 8, rozumie się dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone, słuŝą do identyfikacji sędziego lub referendarza sądowego dokonującego czynności w systemie informatycznym. 10. ZałoŜenie księgi wieczystej następuje z chwilą dokonania pierwszego wpisu. III CKN 372/00 postanow. SN 2001-04-27 LEX nr 52359 Badanie dokumentów dołączonych do wniosku, przeprowadzane stosownie do art. 46 ust. 1 u.k.w.h., obejmuje zarówno formę dokumentu (por. art. 31 ust. 1 u.k.w.h.), jak i jego treść, bowiem zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego obejmuje takŝe ocenę, czy dany dokument stanowi uzasadnioną podstawę wpisu. III CSK 160/09 postanow. SN 2010-03-12 1. Zgodnie z treścią art. 626 8 2 k.p.c., który wyznacza zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym, przedmiotem badania jest czynność prawna, mająca stanowić podstawę wpisu. Oceny jej dokonuje sąd w oparciu o analizę treści i formy wniosku, dołączonych do niego dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Przepis ten nie moŝe jednak być rozumiany jako ograniczający rolę sądu wyłącznie do czynności rejestracyjno-ewidencyjnej. Przewidziane nim wyłączenie moŝliwości przeprowadzania jakichkolwiek własnych dowodów i dokonywania własnych ustaleń nie oznacza niedopuszczalności wyjaśnienia i sprawdzenia poprawności danych, na które powołuje się wnioskodawca, dołączając stosowne dokumenty. 2. Dokonanie wpisu usuwającego niezgodność między treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym w oparciu art. 31 ust. 2 u.k.w.h. moŝe nastąpić jedynie wówczas, gdy dołączone do wniosku dokumenty wyraŝają pewność istnienia rzeczywistego, aktualnego stanu prawnego. Nie ma podstaw do rozstrzygania przez sąd wieczystoksięgowy kwestii wątpliwych lub spornych, które naleŝą do postępowania przewidzianego art. 10 u.k.w.h. 6

6.Jak postąpić przy oddaleniu wniosku o wpis w księdze wieczystej? Art. 626(9) KPC Sąd oddala wniosek o wpis, jeŝeli brak jest podstaw albo istnieją przeszkody do jego dokonania V CK 448/03 postanow. SN 2004-03-09 1. Nieuprawnione jest traktowanie przeszkody do wpisu w rozumieniu art. 6269 k.p.c. jako braku formalnego wniosku. Brak formalny to brak wniosku jako pisma procesowego i moŝliwość usuwania takiego braku na podstawie wezwania, przy odpowiednim (art. 13 2 k.p.c.) zastosowaniu art. 130 k.p.c., istotnie dopuszcza się. Nie o takim jednak braku mowa jest w art. 6269 k.p.c., który ma zastosowanie w sytuacji, gdy wniosek nie moŝe być uwzględniony z powodu braku podstaw lub istnienia innych przeszkód do wpisu. Przeszkodę taką stanowi w szczególności brak odpowiednich dokumentów wykazujących następstwo prawne po osobie wpisanej (art. 34 u.k.w.h.). W obowiązującym, zmienionym w stosunku do poprzedniego (uchylony art. 48 u.k.w.h.), stanie prawnym nie istnieje podstawa do wzywania do usunięcia przeszkody wpisu. Jednoznaczne brzmienie art. 6269 k.p.c. nakazuje w wypadku istnienia przeszkody wpisu oddalenie wniosku wprost. Dotyczy to równieŝ sytuacji, w której złoŝenie wniosku następuje w drodze przekazania sądowi przez notariusza wypisu aktu notarialnego zawierającego wniosek o wpis (art.626 4 kpc brak jest bowiem w przepisach podstawy do jego odmiennego traktowania; przepis art. 6269 k.p.c. ma zastosowanie do wszystkich wniosków o wpis. 2. Gdy umowny dział spadku i zniesienie współwłasności następuje z udziałem osób niewpisanych w księdze, to do dokonania wpisu konieczne jest nie tylko powołanie się na umowę, ale takŝe wykazanie - przed sądem wieczystoksięgowym - następstwa prawnego po współwłaścicielu, którego prawo miało przejść na inną osobę. Wykazanie następstwa w tym postępowaniu wymaga, zdaniem Sądu, złoŝenia postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Art. 626(10) kpc 1. O dokonanym wpisie sąd zawiadamia uczestników postępowania. Nie zawiadamia się uczestnika, który na piśmie zrzekł się zawiadomienia. 2. Zawiadomienie zawiera istotną treść wpisu. 3. Apelację od wpisu wnosi się w terminie dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia o wpisie. Dla uczestnika, który zrzekł się zawiadomienia, termin ten biegnie od dnia dokonania wpisu. Art. 626 (11) kpc 1. Niezwłocznie po wniesieniu apelacji sąd z urzędu wpisuje wzmiankę o apelacji. 2. W razie wniesienia skargi kasacyjnej, wpisu wzmianki o skardze kasacyjnej dokonuje się z urzędu niezwłocznie po przedstawieniu przez zainteresowanego zawiadomienia o wniesieniu skargi kasacyjnej. 3. Do wzmianki o apelacji i o skardze kasacyjnej odpowiednio stosuje się art. 626(7). Art. 398(22) kpc 1. Na orzeczenie referendarza sądowego co do istoty sprawy, orzeczenie kończące postępowanie, orzeczenia, o których mowa w art. 394 1 pkt 1, 2, 42, 5-9, orzeczenie co do nadania klauzuli wykonalności, a takŝe orzeczenia co do stwierdzenia wykonalności europejskiego nakazu zapłaty i co do wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 7958, przysługuje skarga, chyba Ŝe przepis szczególny stanowi inaczej. Skargę rozpoznaje sąd, w którym wydano zaskarŝone orzeczenie. 3. Sąd rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji, chyba Ŝe przepis szczególny stanowi inaczej. 4. Skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia referendarza sądowego, chyba Ŝe przepis szczególny stanowi inaczej. 5. Skargę wniesioną po upływie terminu lub nieopłaconą sąd odrzuca. Art. 518 3 kpc W razie wniesienia skargi na wpis w księdze wieczystej wpis nie traci mocy. Rozpoznając sprawę, sąd zmienia zaskarŝony wpis przez jego wykreślenie i dokonanie nowego wpisu lub wydaje postanowienie, którym zaskarŝony wpis utrzymuje w mocy albo uchyla go w całości lub w części i w tym zakresie wniosek oddala bądź odrzuca, względnie postępowanie umarza. 7

7. Czym jest ostrzeŝenie o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, w tym postępowanie przymuszające z urzędu o ujawnienie wpisu własności w księdze wieczystej i nałoŝenie grzywny? Istnieją trzy przesłanki wpisu ostrzeŝenia/wpisu o charakterze ostrzegawczym z urzędu w KW: Art. 36 u.k.w.h. 1. Sądy, organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz notariusze sporządzający akty poświadczenia dziedziczenia zawiadamiają sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej o kaŝdej zmianie właściciela nieruchomości, dla której załoŝona jest księga wieczysta. 3. W razie otrzymania zawiadomienia sąd z urzędu dokonuje wpisu ostrzeŝenia, Ŝe stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Zawiadomienie o wpisie ostrzeŝenia zawiera pouczenie o obowiązku złoŝenia wniosku o ujawnienie prawa własności w terminie miesiąca od daty doręczenia zawiadomienia. 4. Sąd moŝe wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 do 10.000 zł w celu spowodowania ujawnienia prawa własności. W razie ujawnienia prawa własności nieruchomości, grzywny nieuiszczone mogą być umorzone w całości lub części. 5. Na postanowienie sądu o nałoŝeniu grzywny przysługuje zaŝalenie. Art. 626(13) KPC 1. Sąd z urzędu dokona wpisu ostrzeŝenia, jeŝeli dostrzeŝe niezgodność stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. W razie stwierdzenia, Ŝe dla tej samej nieruchomości albo dla tego samego ograniczonego prawa rzeczowego prowadzi się dwie lub więcej ksiąg wieczystych, ujawniających odmienny stan prawny, wpisu ostrzeŝenia dokonuje się we wszystkich księgach wieczystych załoŝonych dla tej nieruchomości. Art. 10 ukwh 1. W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciąŝenia lub ograniczenia, moŝe Ŝądać usunięcia niezgodności. 2. Roszczenie o usunięcie niezgodności moŝe być ujawnione przez ostrzeŝenie. Podstawą wpisu ostrzeŝenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Do udzielenia zabezpieczenia nie jest potrzebne wykazanie, Ŝe powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia 8.Ustalanie numerów ksiąg wieczystych Funkcja informacyjna ksiąg wieczystych polega na udostępnianiu zainteresowanym szybkiej i niezawodnej informacji o stanie prawnym nieruchomości, w tym takŝe wszystkich danych ujawnianych z mocy prawa. jawność formalna ksiąg wieczystych polega na publicznym do nich dostępie. Art. 2 u.k.w.h. Księgi wieczyste są jawne. Nie moŝna zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę. Art. 36 u.k.w.h. 1. Księgi wieczyste i akta ksiąg wieczystych przechowuje się w sądzie. 2. Księgi wieczyste nie mogą być wydawane poza budynek sądu rejonowego. 3. KaŜdy moŝe przeglądać księgi wieczyste w obecności pracownika sądu. 4. Akta księgi wieczystej moŝe przeglądać, w sposób określony w ust. 3, osoba mająca interes prawny oraz notariusz. Art. 36 u.k.w.h. 1. Odpisy ksiąg wieczystych według ostatniego stanu wpisów wydaje się na Ŝądanie osób zainteresowanych lub na Ŝądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego. 2. Odpisy ksiąg wieczystych obejmujące wpisy wykreślone wydaje się tylko na Ŝądanie sądu, prokuratora, 8

notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego, a w wypadkach uzasadnionych - równieŝ na Ŝądanie osoby, której wykreślony wpis dotyczył. 3. Odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych wydaje się na Ŝądanie osób zainteresowanych lub na Ŝądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego. 4. Nie wydaje się dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych, jeŝeli dokumenty te stanowią podstawę wpisu. 5. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do wydawania odpisów ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie informatycznym, o którym mowa w art. 251. ZMIANY: Podstawa prawna zmian: USTAWA z dnia 24 maja 2013 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U.2013.941), weszła w Ŝycie 1-12-2014r., odsunięto w czasie część przepisów związanych z działaniem CI mocą ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece z 8-11-2013r. Zmiana ustawy o księgach wieczystych i hipotece miała na celu: 1) ustawowe zagwarantowanie powszechnego, bezpłatnego dostępu do przeglądania księgi wieczystej za pośrednictwem Internetu (przeglądanie księgi wieczystej); 2) wprowadzenie instytucji umoŝliwiającej wyszukiwanie w CBDKW ksiąg wieczystych spełniających warunki zapytania (wyszukiwanie ksiąg wieczystych w CBDKW); 3) wprowadzenie nowego dokumentu wydawanego przez Centralną Informację - wyciągu z księgi wieczystej, obejmującego dane ze wskazanych działów księgi wieczystej; 4) wprowadzenie moŝliwości złoŝenia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, wniosku o wydanie odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej i zaświadczenia o zamknięciu księgi wieczystej; 5) wprowadzenie moŝliwości samodzielnego wydrukowania odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej i zaświadczenia o zamknięciu księgi wieczystej, uzyskanych z Centralnej Informacji oraz nadanie wydrukowi takiego dokumentu mocy dokumentu wydawanego przez sąd; 6) wprowadzenie systemu teleinformatycznego Centralnej Informacji jako systemu dystrybucji wyŝej opisanych dostępów do informacji zawartych w CBDKW; 7) uregulowanie kwestii odpłatności za wniosek o wyszukanie ksiąg wieczystych w CBDKW oraz za wniosek o wyciąg z księgi wieczystej, a takŝe wniosek, złoŝony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o wydanie odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej lub zaświadczenia o jej zamknięciu; 8) określenie podmiotów, którym udostępnia się moŝliwość wyszukiwania ksiąg wieczystych w CBDKW; 9) stworzenie moŝliwości wielokrotnego nieograniczonego w czasie wyszukiwania ksiąg wieczystych bez konieczności kaŝdorazowego składania do Centralnej Informacji wniosków o wyszukanie. USTAWA z dnia 24 maja 2013 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U.2013.941) dała podstawy prawne do wydania pięciu nowych rozporządzeń, w tym dwóch związanych z udzielaniem informacji o księgach wieczystych: - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych (Dz.U. z 2013r., poz. 1407) weszło w Ŝycie 1.12.2013r. na podstawie art. 36(4) ust. 17 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707 z późn. zm.), natomiast nie weszły w Ŝycie normy art. 36 (4) ust. 1-16 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece z uwagi na problemy techniczne (przetarg) dotyczace odpisów, wyciągów i zaswiadczeń, w tym za pomocą systemu teleinformatycznego oraz wydawania zgody na wielokrotne nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w CBD KW na rzecz uprawnionych podmiotów (np. notariuszy i komorników). Te ostatnie wejdą w Ŝycie 1-07-2014r. - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie wysokości opłat od wniosków o wydanie przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych odpisów ksiąg wieczystych, wyciągów z ksiąg wieczystych i zaświadczeń o zamknięciu ksiąg wieczystych oraz od wniosku o wyszukanie ksiąg 9

wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych (Dz.U. z 2013r., poz. 1412)-weszło w Ŝycie 1-12-2013r. na podstawie art. 36(5) ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707, z późn. zm.) Zagadnienia szczególne: 1.Wpisy w księdze wieczystej dotyczące wzmianek o wpisie wszczęcia egzekucji, przyłączeniu oraz wykreślenie wzmianki o egzekucji (podstawy wpisu i wykreśleń) Wpis nastepuje w dziale III księgi wieczystej na podstawie wniosku złoŝonego na formularzu KW-WPIS. Opłata za wpis wynosi 60 zł, a za wykreślenie 30 zł. Art. 923 KPC Wskutek wniosku wierzyciela o wszczęcie egzekucji z nieruchomości wymienionej we wniosku komornik wzywa dłuŝnika, aby zapłacił dług w ciągu dwóch tygodni pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania. Art. 924. Jednocześnie z wysłaniem dłuŝnikowi wezwania komornik przesyła do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o dokonanie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o złoŝenie wniosku do zbioru dokumentów. Art. 925. 1. W stosunku do dłuŝnika nieruchomość jest zajęta z chwilą doręczenia mu wezwania. W stosunku do dłuŝnika, któremu nie doręczono wezwania, jako teŝ w stosunku do osób trzecich, nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złoŝenia wniosku komornika do zbioru dokumentów. Wykreślenie wzmianki o wpisie i przyłączeniu egzekucji następuje w trybie art. 924 2 kpc: art. 924 KPC 2. W razie umorzenia postępowania egzekucyjnego komornik składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów 2.Jakie dokumenty stanowią podstawę wpisu hipoteki przymusowej w księdze wieczystej? Art. 109 uokwih 1. Wierzyciel, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym, moŝe na podstawie tego tytułu uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłuŝnika (hipoteka przymusowa). 2. JeŜeli nieruchomość jest własnością Skarbu Państwa, hipoteka przymusowa moŝe być ustanowiona w wypadkach przewidzianych w przepisach ustawowych. Art. 110. Hipotekę przymusową moŝna uzyskać takŝe na podstawie postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia, postanowienia prokuratora, na mocy przepisów szczególnych na podstawie decyzji administracyjnej, chociaŝby decyzja nie była ostateczna, albo zarządzenia zabezpieczenia dokonanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. art. 776 kpc Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba Ŝe ustawa stanowi inaczej. Art. 777 1 kpc Tytułami egzekucyjnymi są: -orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak równieŝ ugoda zawarta przed sądem; -orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, - inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej; - akt notarialny, w którym dłuŝnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pienięŝnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo teŝ wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzaleŝnione jest wykonanie; - akt notarialny, w którym dłuŝnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pienięŝnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano 10

zdarzenie, od którego uzaleŝnione jest wykonanie obowiązku, jak równieŝ termin, do którego wierzyciel moŝe wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności; -akt notarialny, w którym niebędąca dłuŝnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciąŝone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciąŝonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pienięŝnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi. Art. 1101. Wierzyciel moŝe Ŝądać wpisu hipoteki przymusowej na sumę nie wyŝszą niŝ wynikająca z treści dokumentu stanowiącego podstawę jej wpisu do księgi wieczystej. JeŜeli z dokumentu tego nie wynika wysokość sumy hipoteki, suma hipoteki nie moŝe przewyŝszać więcej niŝ o połowę zabezpieczonej wierzytelności wraz z roszczeniami o świadczenia uboczne określonymi w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki na dzień złoŝenia wniosku o wpis hipoteki. 3.Jak dokonać zmiany treści wpisu hipoteki w księdze wieczystej? NaleŜy złoŝyć wniosek na formularzu KW-WPIS wraz z wnioskiem o zminę treści hipoteki i uiścić opłatę w wysokości 150 złotych. Art. 68(4) uowkih 1. Na zmianę waluty zabezpieczonej wierzytelności oraz inne zmiany zabezpieczonej wierzytelności w drodze czynności prawnej zwiększające zakres zaspokojenia z nieruchomości obciąŝonej wymagana jest zgoda właściciela nieruchomości, jeŝeli nie jest on dłuŝnikiem osobistym. Oświadczenie właściciela nieruchomości powinno być złoŝone którejkolwiek ze stron w formie pisemnej pod rygorem niewaŝności. 2. Zmiany zabezpieczonej wierzytelności, o których mowa w ust. 1, są bezskuteczne w stosunku do właściciela nieruchomości, dopóki nie wyraził na nie zgody. 4.Roszczenia o pierwszeństwo wpisu hipotek gdzie następuje wpis, treść wpisu Art. 101(9) uokwih. Roszczenie wierzyciela hipotecznego o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróŝnione przez inną hipotekę moŝe być ujawnione w księdze wieczystej. W takim przypadku hipoteka uzyskuje przyrzeczone miejsce, z chwilą gdy stało się wolne. Art. 101(10) uokwih. Hipotece ustanowionej na opróŝnionym miejscu hipotecznym lub przeniesionej na opróŝnione miejsce hipoteczne przysługuje pierwszeństwo takie samo jak wygasłej hipotece. Zgodnie z 53 j nowego rozporządzenia informatycznego wpis następuje w dziale IV księgi wieczystej w następujący sposób: 4.4.1.10 pierwszeństwo wskazanie, Ŝe: właściciel, uŝytkownik wieczysty lub uprawniony dokonał zastrzeŝenia pierwszeństwa przed hipoteką lub roszczeniem wyŝszego lub równego z tą hipoteką lub roszczeniem dla innego prawa lub roszczenia, hipotece zabezpieczającej przelaną wierzytelność przysługuje pierwszeństwo hipoteki, która zabezpieczała wierzytelność przed przelewem, ze wskazaniem numeru tej hipoteki, hipoteka powstała w wyniku podziału hipoteki i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki podlegającej podziałowi ze wskazaniem numeru tej hipoteki, hipoteka została przeniesiona na opróŝnione miejsce hipoteczne i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróŝnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru tej hipoteki, hipoteka została ustanowiona na opróŝnionym miejscu hipotecznym i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróŝnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru tej hipoteki, wierzycielowi hipotecznemu przysługuje roszczenie o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróŝnione przez inną hipotekę ze wskazaniem numeru hipoteki, której miejsca hipotecznego dotyczy roszczenie, k) 4.4.1.11 hipoteka lub roszczenie uprawnione z pierwszeństwa numer lub numery prawa lub roszczenia, dla którego dokonano zastrzeŝenia pierwszeństwa, wpisywane z urzędu z chwilą ujawnienia tego prawa w księdze wieczystej, 11