2012-2015 ZESPÓŁ SZKÓŁ W STRASZYNIE PROGRAM PROFILAKTYKI

2012-2015 ZESPÓŁ SZKÓŁ W STRASZYNIE PROGRAM PROFILAKTYKI

SPIS TREŚCI: 1. Podstawy prawne 2. Założenia programu 3. Cele programu 4. Strategie profilaktyczne 5. Zasięg oddziaływań profilaktycznych 6. Część szczegółowa programu: zadania, sposób realizacji, PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (DZ. U. z 2002r. Nr 10, poz.96). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego 95.oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DZ. U. z 2002r. Nr 51, poz.458). ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1. Program profilaktyki tworzy integralną całość z planem rozwoju szkoły i programem wychowawczym szkoły. 2. Program profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz środowiska lokalnego. 3. Działaniami profilaktycznymi i edukacyjnymi obejmuje dzieci i młodzież na wszystkich etapach edukacyjnych. 4. Program wzmacnia najważniejsze czynniki chroniące i osłabia specyficzne czynniki ryzyka. 5. Wspomaga rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych. 6. Buduje dobre relacje z rodzicami, stara się pozyskiwać ich jako partnerów w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych. CELE ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH UMIEJĘTNOŚCI ZDOBYWANE PRZEZ UCZESTNIKÓW PROGRAMU W RAMACH JEGO REALIZACJI: Uczniowie: kształtowanie postawy szacunku dla drugiego człowieka; ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni; rozpoznawanie oznak stresu i złości oraz sposobów radzenia sobie z nimi; ukazywanie zgubnej roli agresji pojawiającej się w grupie rówieśniczej; 2

nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych; wzbudzanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie ; nabycie umiejętności przeciwstawiania się presji do używania środków odurzających i zachowania abstynencji nauka tolerancji; nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo; angażowanie się w programy wsparcia rówieśniczego; podejmowanie działań o charakterze woluntarystycznym Nauczyciele i rodzice: poprawa komunikacji w relacjach: nauczyciel-uczeń, rodzic-dziecko, nauczyciel-rodzic; kształtowanie umiejętności interpersonalnych miedzy nimi; stworzenie klimatu zaufania między nauczycielem i uczniem oraz miedzy rodzicem a nauczycielem ; wskazanie sposobów radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami; uświadamianie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u swoich dzieci; tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole; angażowanie rodziców w życie szkoły. ZASIĘG ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH: profilaktyka pierwszorzędowa: budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, wzmacnianie uczniów nie przejawiających syndromów zachowań dysfunkcyjnych; profilaktyka drugorzędowa: ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcyjności, pomaganie im w redukcji tego ryzyka; profilaktyka trzeciorzędowa: interwencja po wystąpieniu dysfunkcji, przeciwdziałanie pogłębieniu się procesu (choroby), umożliwienie uczestnictwa w terapii i rehabilitacji (prowadzonej przez placówki specjalistyczne). STANDARDY JAKOŚCI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO: 1. Tematyka i treść zajęć są dostosowane do wieku dzieci młodzieży i uwzględnia ich system wartości i stopień wrażliwości. 2. Przekazywane informacje i wiedza jest aktualna, rzetelna i obiektywna. 3. Cała społeczność szkolna zna procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych, szczególnie w nagłych przypadkach. 3

4. W działaniach profilaktycznych szkoła pełni funkcję pomocniczą wobec rodziców, rodzice współpracują i wspierają działania profilaktyczne szkoły. Program profilaktyki opracowano w oparciu o diagnozę problemów wychowawczych występujących w szkole, wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i podstaw profesjonalnej profilaktyki. 4

STRATEGIE DZIAŁANIA ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI I. Strategia informacyjna. 1.Rzetelne dostarczenie adekwatnych informacji, dostosowanych do wieku rozwojowego ucznia, na temat: zagrożeń cywilizacyjnych współczesnego świata dla zdrowia i życia człowieka przyczyn i skutków zachowań ryzykownych zdrowego stylu życia higieny pracy umysłowej 1. Przekazywanie młodzieży rzetelnych informacji na temat przyczyn i skutków ryzykownych zachowań : alkoholizmu nikotynizmu narkomanii (lekomanii) dopalaczy wczesnej inicjacji seksualnej 2. Działania profilaktyczne mające na celu zapobieganie i rozprzestrzenianie się: chorób przenoszonych drogą płciową, w tym AIDS chorób zakaźnych (gruźlica, żółtaczka typu B,) wszawicy przemocy i różnorodnych przejawów agresji (psychicznej, fizycznej, wandalizmu) 2. Wczesne rozpoznawanie syndromów (problemów) uczniów uzależnionych 3. Przekazywanie teoretycznych informacji na temat zdrowego stylu życia: racjonalna dieta aktywny wypoczynek racjonalne gospodarowanie czasem poświęconym na naukę i wypoczynek techniki relaksacyjne 4. Kształcenie zdolności asertywnych zachowań w sytuacjach zagrożeń i presji rówieśników, grup subkulturowych i psychomanipulacyjnych. 4. Uświadomienie problemów związanych z okresem dojrzewania (zachowania autodestrukcyjne, stres szkolny, depresja młodzieńcza, zaburzenia obsesyjnokompulsywne). 5. Pedagogizacja rodziców. Przestrzeganie zapisów Statutu Szkoły w zakresie stosunku placówki do problemów uzależnień. Zapewnienie odpowiednich warunków higienicznych na terenie szkoły. Kampania informacyjna na terenie szkoły w formie ulotek, plakatów, broszur na temat chorób zakaźnych i cywilizacyjnych Edukacja prawna młodzieży Realizowanie programów profilaktycznych przeciwdziałających uzależnieniom Zapoznanie młodzieży i rodziców ze szkolnym systemem interwencji w sytuacjach stwierdzenia użycia przez ucznia środków psychoaktywnych, stosowania przemocy, nieusprawiedliwionej nieobecności w szkole. Organizowanie zajęć dla ogółu młodzieży ze specjalistami. Współpraca z instytucjami lokalnymi i pozarządowymi. Przygotowanie młodzieży do uczestnictwa w olimpiadach, konkursach i turniejach (plastycznych, muzycznych, literackich) na terenie szkoły i poza nią. Pomoc w planowaniu celów życiowych i kariery zawodowej.

STRATEGIE DZIAŁANIA ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI II. Strategia edukacyjna. 1.Pomoc w rozwijaniu umiejętności psychologicznych i społecznych 2. Nauka i rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji, radzenia sobie ze stresem. 3. Rozwiązywanie problemów 4. Komunikacja w relacjach interpersonalnych. 5. Planowania kariery zawodowej. 6. Budowanie celów życiowych i świadome podejmowanie odpowiedzialnych decyzji. 1. Rozwój kompetencji społecznych. 3. Utrwalanie zasad bezpiecznego zachowania się na ternie szkoły i w czasie wolnym (bezpieczeństwo w ruchu drogowym, wakacji, ferii zimowych). 4. Ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy. 5. Szkolenie dla uczniów bezpieczna ewakuacja szkoły. 6. Kształtowanie właściwej postawy wobec osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych, starych. 7. Przygotowanie do odpowiedzialnych wyborów. 8. Nabywanie umiejętności kontrolowania własnego zachowania i wyrażania emocji. 9. Kształcenie umiejętności stosowania w życiu codziennym zasad odpowiedniego zachowania się i form grzecznościowych, przestrzeganie norm społecznych. 10. Dostarczanie wiedzy na temat przyczyn występowania konfliktów, sposobów i skutków ich rozwiązywania. 11.Wskazanie na znaczenie więzi i kontaktów rodzinnych w radzeniu sobie z sytuacjami trudnymi. 12.Wspólpraca z rodzicami w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych w szkole. 13.Wskazywanie osób, instytucji, które mogą być pomocne w rozwiązywaniu problemów. Zajęcia psychoedukacyjne, kształtujące umiejętności psychologiczne - prowadzone przez psychologa, pedagoga i innych specjalistów. Zajęcia warsztatowe (w tym integracyjne, motywujące, kształtujące samoświadomość). Interdyscyplinarna metodyka profilaktyczna prowadzona przez nauczycieli przedmiotów w ramach obowiązującej podstawy programowej. Kampanie profilaktyki zdrowia aktywowane przez pielęgniarkę szkolną typu fluoryzacja, higiena osobista itp. Profilaktyka bezpośrednia prowadzona przez wychowawcę klasy na zajęciach godzin wychowawczych. Wycieczki, ogniska, rajdy, zewnętrzne warsztaty np. w Monarze, Klubie Mrowisko będące formą pracy wspierającej profilaktykę wychowawczą. Praca kół zainteresowań rozwijających zdolności uczniów i wspierających ich potencjał osobisty. 6

STRATEGIE DZIAŁANIA ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI III. Strategia alternatyw. 1. Kształtowanie umiejętności zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych: 1. Tworzenie pozytywnych bezpieczeństwa alternatyw wobec patologii akceptacji poprzez stworzenie warunków do przynależności samorealizacji i zaangażowania rozwoju osobistego się w pozytywną działalność. sukcesu 2. Stworzenie warunków do rozwijania własnych zainteresowań, umiejętności i zdolności. 3. Wskazywanie i poznawanie technik efektywnego uczenia się. 4. Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb, np.: sukcesu, przynależności oraz osiąganie satysfakcji życiowej oraz stwarzanie możliwości angażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową, itp.) 5. 5. Rozwijanie działalności samorządowej, promowanie animatorów różnych form działalności. 6. 6. Kształtowanie umiejętności planowania i organizowania aktywnych form spędzania czasy wolego. 7. Propagowanie postaw pro sportowych, w tym promowanie kulturalnego kibicowania. Wspieranie działalności samorządów klasowych, samorządu szkolnego, Organizowanie pomocy koleżeńskiej. Wolontariat. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży. Organizowanie akcji charytatywnych, dla społeczności lokalnej. Organizowanie wycieczek, wyjazdów. Udział w konkursach. Współpraca z instytucjami lokalnymi, krajowymi Zajęcia pozalekcyjne, kółka zainteresowań. Włączanie rodziców w organizację imprez klasowych i szkolnych. 7

STRATEGIE DZIAŁANIA ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI IV. Strategia interwencyjna 1.Pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich problemów osobistych i rodzinnych. 2. Wspieranie ich w sytuacjach kryzysowych (działania zindywidualizowane). Program opracowały: Małgorzata Waguca- Jączek psycholog Małgorzata Zarazińska pedagog Lucyna Łyko- terapeuta 1.Zapewnienie podstawowego oparcia i bezpieczeństwa w postaci pomocy psychologiczno-pedagogicznej na terenie szkoły. 2. Zapewnienie pomocy specjalistycznej stosownie do sytuacji. 3. Interwencja prawna w przypadku naruszenia prawa. 4. Upowszechnianie informacji o placówkach specjalistycznych działających na rzecz zdrowia psychicznego. 5. Wyrównywanie szans edukacyjnych i kulturowych. Poradnictwo indywidualne i rodzinne. Interwencja kryzysowa zgodnie ze szkolnymi procedurami interwencji. Udzielanie wsparcia i pomocy merytorycznej w rozwiązywaniu problemów wychowawczych nauczycielom i rodzicom. Pomoc bezpośrednia uczniom problemowym, zagrożonym niedostosowaniem społecznym, z zaburzeniami w socjalizacji. Diagnozowanie sytuacji wychowawczych wymagających interwencji Współpraca z lokalnymi specjalistycznymi ośrodkami wsparcia. Program został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną dnia 13.09.2012 r. 8