Nasze Barwy. Barwy Flagi PROPOZYCJA PROGRAMOWA CHORĄGWI ŁODZKIEJ ZHP

Nasze Barwy Barwy Flagi PROPOZYCJA PROGRAMOWA CHORĄGWI ŁODZKIEJ ZHP

TYTUŁEM WSTEPU Dzień Flagi RP, skrótowo nazywany Świętem Flagi, uchwalony został w 2004 roku jako dzień, który ma popularyzować wiedzę o polskiej tożsamości i symbolach narodowych Także w Łodzi od wielu lat staramy się w ciekawy, niestandardowy sposób obchodzić to nowe święto - patriotyzm to bowiem jedna z podstaw wychowawczych Związku Harcerstwa Polskiego. Nie ma to być jednak patriotyzm rozumiany jedynie jako obchodzenie rocznic kolejnych wielkich polskich zwycięstw, ale patriotyzm jutra. Co to znaczy? To przede wszystkim otwarcie się na ludzi, świat oraz bezinteresowana służba na rzecz społeczeństwa. Dzięki temu przyczyniamy się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w naszej, wciąż młodej demokracji. I dlatego też przedstawiamy niniejszą propozycję programową. Znaleźć w niej można pomysły do wykorzystania podczas zbiórek harcerskich i lekcji, praktyczne informacje o naszych barwach narodowych oraz szereg konkursów, w których czekają fantastyczne nagrody. Propozycja nasza jest ściśle powiązana ze Świętem Flagi 2011, które obchodzić będziemy 2 maja 2011 od godziny 13:00 do godziny 18:00 na rynku łódzkiej Manufaktury, na które zapraszamy wszystkich mieszkańców Łodzi - dzieci, młodzież i dorosłych. Będzie to doskonały sposób na spędzenie wolnego, długoweekendowego poniedziałku. Bo patriotyzm nie musi być nudny! Redakcja NASZE BARWY - BARWY FLAGI Propozycja programowa Chorągwi Łódzkiej ZHP Przygotował zespół w składzie: pwd. Tomasz Jachimek (redaktor prowadzący), phm. Marta Gaś, phm. Agnieszka Pawlak, pwd. Kamil Rządkowski, pwd. Emilia Wadas Kontakt: ZHP Chorągiew Łódzka, 90 537 Łódź, ul. Stefanowskiego 19 promocja@lodzka.zhp.pl Zdjęcia pochodzą z serwisów sxc.hu, wikipedia.org oraz prezydent.pl. 2

HYMN PAŃSTWOWY sł. Józef Wybicki Jeszcze Polska nie zginęła, Kiedy my żyjemy. Co nam obca przemoc wzięła, Szablą odbierzemy. Marsz, marsz Dąbrowski, Z ziemi włoskiej do Polski. Za twoim przewodem Złączym się z narodem. Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, Będziem Polakami. Dał nam przykład Bonaparte, Jak zwyciężać mamy. Marsz, marsz... Jak Czarniecki do Poznania Po szwedzkim zaborze, Dla ojczyzny ratowania Wrócim się przez morze. Marsz, marsz... Już tam ojciec do swej Basi Mówi zapłakany Słuchaj jeno, pono nasi Biją w tarabany. Marsz, marsz... PO CO NAM Polska flaga narodowa to obok godła oraz hymnu narodowego najważniejszy symbol polskiej państwowości i niepodległości. Barwy flagi są ściśle powiązane z kolorami godła - białym orłem w koronie na czerwonej tablicy. Kolor biały na fladze utożsamiany jest z czystością i prawością, a czerwień to od wieków kolor męczeństwa i przelanej w szlachetnym celu krwi. Według innych źródeł kolory polskiej flagi to połączone kolory dwóch państw: Polski (biały) oraz Litwy (czerwony). Flagę narodową wywieszamy w ważnych dla naszej Ojczyzny momentach. Zawsze powinna być wywieszona 2 i 3 maja, 15 sierpnia i 11 listopada, kiedy to w kalendarzu znajdziemy najważniejsze uroczystości państwowe. Również w ważnych, a czasem smutnych chwilach (wtedy fladze towarzyszy czarna wstęga) warto, aby flaga zawisła - na znak wspólnoty całego narodu. Tak było 10 kwietnia 2010, gdy doszło do katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem, czy też po śmierci papieża Jana Pawła II w kwietniu 2005 roku. Po co nam Święto Flagi? Powodów jest wiele, ale chyba najważniejszy to potrzeba zrozumienia - naszego narodu, naszej historii i bycia z nich naprawdę dumnymi. W końcu nie tylko w chwilach zagrożenia możemy być prawdziwymi patriotami! FLAGA? 3

HARMONOGRAM SWIETA Tegoroczne Święto Flagi odbywać się będzie na terenie Manufaktury w godzinach 13:00-18:00. Program święta jest bogaty, każdy z pewnością znajdzie w nim coś ciekawego dla siebie. 13.00-14.00 >> Akcja Rozdawanie wstążeczek harcerze będą rozdawać na terenie Manufaktury biało-czerwone wstążeczki z konkursowych pudełek. >> Promocja książki Chorągwi Łódzkiej ZHP Harcerski trop prowadzi w przyszłość HARCERSTWO NA ZIEMI ŁÓDZKIEJ 1910-2010, sklep Empik. 14.00-14.20 >> Uroczyste rozpoczęcie Święta Flagi 2011 na scenie na rynku Manufaktury. Rozpoczynamy mini-happeningiem. 14.20-17.30 >> Punkty aktywności (w biurze przy scenie znajdują się mapki z zaznaczonymi poszczególnymi punktami): > Scena konkursowa konkurs piosenki patriotycznej; > Mega puzzle tworzenie wielkiej, przestrzennej mapy Polski; > Harcerska Mapa poznajmy miejsca, które uwielbiają harcerze; > Godło i herb Łodzi tworzenie godła państwowego lub herbu miasta w formie puzzli i przypinek; > Labirynt Pamięci krótka historyczna podróż po labiryncie dziejów harcerstwa i Polski; > Origami nauka tworzenia figurek techniką origami; > Ścianka wspinaczkowa możliwość sprawdzenia sił na ściance wspinaczkowej Stratosfery.; > Szczudła możliwość chodzenia na szczudłach; > Punkt medyczny pokaz ratownictwa medycznego; > Prezentacja i pokazy służb mundurowych: Straż Miejska Straż Pożarna Policja Straż Graniczna; 17.30 18.00 Rozdawanie białych i czerwonych balonów wypełnionych helem, ustawienie uczestników w dużą białoczerwoną flagę w kształcie konturów Polski. Wykonanie wspólnej fotografii. Na zakończenie Święta wypuszczenie balonów w niebo. 4

KONKURS DLA HUFCÓW Święto Flagi organizowane jest przez Chorągiew Łódzką ZHP. Chcemy, aby podczas tej imprezy harcerze byli widoczni. W ten sposób mamy możliwość wypromowania naszych drużyn. Dlatego chcemy nagrodzić hufiec, z którego pojawi się najwięcej osób. W ramach sprawdzenia listy obecności każdy harcerz, który przyjdzie na Święto, będzie miał możliwość wbicia swojej mini flagi w wyznaczonym miejscu tak, aby można było policzyć, ile osób reprezentowało dany hufiec. TEMAT: Bijemy rekord liczebności FORMAT PRAC: Małe flagi wysokości patyczków do szaszłyków, o odpowiednim kolorze drzewca w zależności od hufca. KOLORY HUFCÓW: - Bałuty - zielony - Polesie - niebieski - Górna czerwony - Widzew żółty - Śródmieście - fioletowy TERMINY: 2 maja od godziny 14:00 harcerze, zuchy i instruktorzy indywidualnie będą mieli możliwość wbijania swoich mini-flag w wyznaczonym miejscu tj. pod namiotem Chorągwi Łódzkiej. WYMAGANIA KONKURSOWE: - Każdy może przynieść lub wykonać na miejscu tylko jedną flagę podpisaną imieniem i nazwiskiem. - Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest uczestnictwo w Święcie Flagi. KRYTERIA OCENY: - Ilość wbitych flag przez dany hufiec. - Wykonana własnoręcznie flaga. OGŁOSZENIE WYNIKÓW: Na zakończenie Święta Flagi. Wtedy też zostaną wręczone nagrody. HUFCOWE PRAWA AUTORSKIE Prace stają się własnością organizatora konkursu i mogą być wykorzystane w całości lub we fragmentach w celach promocyjnych Święta Flagi 2011. WYZWANIE KOORDYNATOR KONKURSU: pwd. Emilia Wadas tel. 510088097 5

MELODIE 6 PATRIOTYCZNE Polski patriotyzm od zawsze pełen był pieśni i piosenek - zarówno tych poważnych, jak i radosnych i skocznych. Dzięki tym pieśniom wygrywaliśmy bitwy, dochodziło do zrywów narodowych czy wreszcie przetrwaliśmy 123 lata zaborów, w końcu odzyskując utracone państwo. Dziś pieśni patriotyczne są już niestety trochę zapomniane. Zmieńmy to! Wystarczy wpisać parę słów w wyszukiwarce czy też otworzyć popularne śpiewniki gitarowe, aby odkryć bogaty skarbiec wspaniałych, podnoszących na duchu pieśni i piosenek. A jeśli do tego nie jesteśmy najgorsi w śpiewaniu, to warto wziąć udzał w naszym kolejnym konkursie. Tym razem zadanie polega na przygotowaniu własnego wykonania jednej z przedstawionych obok piosenek. Będzie można je wykonać już 2 maja podczas Święta Flagi w łódzkiej Manufakturze. Sława i ciekawe nagrody są na wyciągnięcie ręki. Szczegóły w zamieszczonym regulaminie. Katalog pieśni piosenek patriotycznych: Biały krzyż Był taki czas Czerwone maki na Monte Cassino Deszcz jesienny Deszcze niespokojne Dobranoc Europo Dziś do ciebie przyjść nie mogę Hej, hej ułani Idzie żołnierz borem, lasem Jak długo w sercach naszych Jest takie miejsce Krakowiaczek Kurdesz Marsz Polonia O mój rozmarynie Pałacyk Michla Piękna nasza Polska cała Pięknie żyć Płynie Wisła, płynie Polonez Warszawski Polskie kwiaty Po ten kwiat czerwony Powrócisz tu Przybyli ułani Pytasz mnie... (o Polskę!) Rozkwitały pąki białych róż Rozszumiały się wierzby Serce w plecaku Szara piechota Tu jest moje miejsce Warszawianka 1831 Wisło moja Wojenko, wojenko

KONKURS DLA SZKÓŁ I DRUŻYN REGULAMIN KONKURSU PIOSENKI PATRIOTYCZNEJ ŚWIĘTO FLAGI 2011 1. Konkurs odbędzie się 2 maja 2011 r. podczas obchodów Święta Flagi na Rynku Manufaktury w Łodzi: - rozpoczęcie konkursu godz. 14.30 - zakończenie konkursu godz. 17.00 2. Cele: - Wypracowanie nowej formuły obchodów świąt państwowych; - Popularyzacja polskich pieśni i piosenek patriotyczno historycznych; - Rozbudzanie i rozwijanie aktywności muzycznej dzieci; - Wyłonienie i promocja nowych talentów. 3. Uczestnicy: W konkursie mogą wziąć udział soliści, duety, zespoły, chóry przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Uczestnicy będą oceniani w kategoriach: I do lat 7 II od 8 do 10 III od 11 do 13 IV od 14 do 16 V - od 17 wzwyż O przydziale do poszczególnych grup decyduje rok urodzenia. 4. Kryteria oceny: Intonacja, dykcja, muzykalność, interpretacja, ogólny wyraz artystyczny 5. Warunki udziału w Festiwalu: a) Wykonanie jednej piosenki wybranej z załączonego katalogu z podkładem instrumentalnym. b) Wypełnienie i odesłanie do organizatora karty zgłoszeniowej, którą można pobrać ze strony internetowej w terminie do 28 kwietnia 2011 r. na adres: ZHP Chorągiew Łódzka, 90 537 Łódź, ul. Stefanowskiego 19 lub mailem / scan / na adres : biuro@lodzka.zhp.pl lub faksem pod numerem: 0-42 636 83 98 c) Wymagane jest dostarczenie przed występem podkładu instrumentalnego na CD. d) Lista zakwalifikowanych osób wraz z określonym czasem prezentacji zostanie umieszczona na stronie internetowej do dnia 29 kwietnia 2011 r. e) Organizatorzy zapewniają aparaturę mikrofonową i emisję podkładów instrumentalnych. 6. Nagrody, wyróżnienia: Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymają pamiątkowe dyplomy i drobne nagrody. Zwycięzcy w poszczególnych kategoriach otrzymają dodatkowe nagrody. Ponadto przyznawana będzie nagroda publiczności. 7. Informacje dodatkowe: Konkurs odbędzie się z udziałem publiczności. Występy wokalne oceniane będą przez profesjonalne jury. Organizator zastrzega sobie prawo do zmian w regulaminie. Sprawy nieuregulowane powyższym regulaminem rozstrzygać będą organizatorzy. 7

KONKURS PLASTYCZNY W ramach Święta Flagi harcerze z naszej Chorągwi będą rozdawać biało-czerwone wstążeczki na terenie Manufaktury. Jak wiemy wstążeczki, które będziemy przypinać przechodniom muszą być w czymś przechowywane, aby nie wyjmować ich z kieszeni lub nie chodzić z torbą foliową. Dlatego serdecznie zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie na pudełko na Biało-czerwone wstążeczki. TEMAT: Biało-czerwone wstążki. KATEGORIE WIEKOWE: - Zuchy - Harcerze i harcerze starsi - Wędrownicy FORMAT PRAC: Poręczne pudełko, w którym harcerze podczas Święta Flagi 2011 będą mogli trzymać białoczerwone wstążki. TERMINY: - Podpisane prace plastyczne należy składać do dnia 28 kwietnia 2011 r. w siedzibie Hufca Łódź- Bałuty, ul. Wrześnieńska 64 lub w siedzibie Komendy Chorągwi Łódzkiej, ul. Stefanowskiego 19 (hufiec czynny w pn. czw.: 17:00 20:30, wt., śr. 9:00-13:00, chorągiew pn.-wt., czw.-pt. od 8:30 do 16:30, śr. od 10:00 do 18:00) - Spotkanie laureatów oraz uroczyste wręczenie dyplomów i nagród odbędzie się dnia 2 maja 2011 r. w Manufakturze o godzinie 17:00. WYMAGANIA KONKURSOWE: - Każda drużyna może zgłosić maksymalnie 2 prace; w tym prace zbiorowe. - Każda praca musi zawierać czytelne dane na dołączonej kartce: numer, nazwa drużyny oraz hufiec. - Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest dostarczenie prac do 28 kwietnia 2011 r. KRYTERIA OCENY PRAC KONKURSOWYCH: - Zgodność z tematem - Walory artystyczne - Kompozycja - Promocyjne aspekty drużyny zamieszczone na pudełku PRAWA AUTORSKIE Nadesłane prace stają się własnością organizatora konkursu i mogą być wykorzystane w całości lub we fragmentach w celach promocyjnych Święta Flagi 2011. KOORDYNATOR KONKURSU: pwd. Emilia Wadas tel. 510088097 KONKURS DLA DRUŻYN 8

KONKURS DLA SZKÓŁ ZRÓB W roku 1789, w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej na znak sprzeciwu wobec uprzywilejowania niektórych stanów i na znak ukazania jedności narodowej rewolucjoniści nosili specjalne, trójbarwne kotyliony, których barwy do dzisiaj możemy oglądać na francuskiej fladze. Także my postanowiliśmy stworzyć swoje własne, biało-czerwone kotyliony, które dumnie możemy nosić na piersi podczas świąt narodowych. Tradycję tę wskrzesili w listopadzie 2010 roku Prezydent RP Bronisław Komorowski wraz z małżonką, Anną Komorowską odwiedzając przy okazji jedną ze szkół podstawowych w Warszawie. Można się spierać nad oryginalnością tego pomysłu, jednak na pewno warto włożyć trochę wysiłku i stworzyć swój własny, białoczerwony kotylion, który możemy z radością nosić obchodząc Święto Flagi RP, Święto Konstytucji 3. Maja czy też Święto Niepodległości. Miłej i twórczej zabawy! Zwłaszcza, że w naszym konkursie możecie wygrać wspaniałe nagrody - wystarczy zrobić jak największy kotylion. KOTYLION Konkurs Kotylion Roku 2011 - konkurs na największy kotylion 1. Organizatorem konkursu jest Chorągiew Łódzka ZHP im. Aleksandra Kamińskiego. 2. Konkurs skierowany jest do szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych. 3. Konkurs zostanie rozstrzygnięty podczas Święta Flagi RP 2011. 4. Każda szkoła może wystawić jeden reprezentacyjny kotylion. 5. Materiał oraz technika wykonania kotylionu jest dowolna, kotylion powinien być w barwach narodowych RP. 6. W centralnym kręgu kotylionu należy umieścić dowolny znak jednoznacznie prezentujący szkołę (np. tarcza, numer, nazwa). 7. Zwycięzcą konkursu będzie szkoła, która wykona największy kotylion (pomiar średnicy głównej części). 8. Kotyliony można oddawać na rynku Manufaktury dnia 2 maja 2011 r. w godzinach 13-14 w namiocie przy scenie. Przy ich oddawaniu należy wypełnić formularz zgłoszeniowy. 9. Wszystkie kotyliony będą prezentowane w Manufakturze na wystawie trwającej do 7 maja 2011 r. 10. Kotyliony będą oceniane przez trzyosobowe jury pod względem wielkości oraz estetyki wykonania. 11. Przyznane zostaną nagrody za trzy najlepsze, wg jury, kotyliony. Wręczonie nagród o godzinie 15:00 na scenie głównej Święta Flagi 2011. 9

ZBIÓRKA ZUCHOWA 1. Obrzędowe powitanie, rozpoczęcie zbiórki; 2. Gawęda: drużynowy pokazuje zuchom atlas historyczny lub inną mapę, na której pokazane jest Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie.: Kiedyś było tak, że nasz kraj sięgał aż tak daleko. Składał się z Królestwa Polskiego, którego barwą była biel i Wielkiego Księstwa Litewskiego, którego kolorem była czerwień. Skoro te dwie krainy stanowiły jeden kraj, musiał powstać jeden wspólny dla nich symbol. Najłatwiej było okreslić kolor, pod jakim wystepuje dane państwo. Pierwotnie polską barwą narodową był karmazyn uważany za najszlachetniejszy z kolorów. Wykorzystywany był jako symbol dostojeństwa i bogactwa. Z uwagi na cenę barwnika potrzebnego do uzyskania tego koloru mało kto mógł sobie na niego pozwolić, dlatego też był on używany jedynie przez najbogatszą szlachtę i dostojników pństwowych. Barwy kraju nie były więc często spotykane. Jednak później zmieniło się to. 3. Przyboczny przebrany w białą suknię przepasaną czerwoną wstęgę odczytuje tekst Uchwały Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831, napisany na odpowiednim papierze: Jest rok 1831, uchwalamy, co następuje: Artykuł 1: Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym. Artykuł 2: Wszyscy Polacy, a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były. Drużynowy opowiada dalej: Trzeba było jednak wykonać znak na fladze państwowej, który będzie rozpoznawany za granicą, kolory takie przecież mogą też obrać inne kraje. Uznano więc, że statki, samoloty i dalekie ambasady będą posługiwać się flagą z godłem, które już znacie. Godło to widnieje na białym pasie flagi. Flaga polska staje się wtedy niepowtarzalna (pokazanie flagi z godłem). 4. Majsterka: Wiecie już, skąd wziął się pomysł na barwy flagi Poski, pomyślcie jednak, co by było, gdyby flagę wymyślono teraz? Jakie kolory by na niej mogły widnieć? Czy byłyby to pasy, koła czy inne figury? Opracujcie w szóstkach lub indywidualnie projekty nowej flagi Polski. Omówienie: czemu wybrano takie kolory, takie figury (zwróćcie uwagę na to, jak dzieci postrzegają Polskę, na co zwracają uwagę). Chwalimy oryginalne pomysły. 10

Jak na razie barwy historycznych krain nadal tworzą barwy Polski. Jest jednak coś jeszcze, co już nie ma związku z barwami, ale ma bardzo silny związek z Polską, coś, po czym można poznać, że sportowiec, który wygrywa jest z danego kraju (kierujemy dzieci na hymn). Czy wiecie kto i w jakich okolicznościach napisał pieśń, która później stała się hymnem Polski? Dzieci mają skąpą wiedzę na ten temat. Często jednak znają nazwisko Wybickiego, znają pierwotny tytuł itd. Należy pozwolić im się pochwalić wiedzą. Podkreślamy, że pieśń powstała daleko od Polski jako objaw tęsknoty za krajem. Jeśli mamy w gromadzie starsze już zuchy, możemy powiedzieć kilka zdań o tym, że Polska była pod zaborami. 5. Rozdajemy szóstkom pocięty na wersy tekst hymnu. Zadaniem szóstek jest ułożyć tekst właściwie. Po kilku minutach włączamy nagranie hymnu i pozwalamy sprawdzić poprawność albo też ułożyć tekst. Kiedy wszystkie szóstki mają gotowe teksty mówimy: Nie jest to zwykła piosenka, którą można śpiewać na siedząco. Czy potraficie stanąć w pozycji, w której trzeba stać, kiedy słyszy się hymn swojego kraju? Zuchy powinny stanąć w postawie zasadniczej. Tłumaczymy się, że skoro zuch kocha Polskę, to musi oddać honor, zarówno fladze, jak i hymnowi. Następuje wspólne odśpiewanie hymnu wraz z nagraniem. 6. Polacy tak bardzo kochają symbole swojego kraju, że aż ustanowili Święto Flagi. Czy wiecie, kiedy jest ono obchodzone (2 maja)? My również będziemy brali w nim udział. Skoro już wiecie, jak powstała polska flaga, możecie dzielić się tą wiedzą. Proponuję, abyśmy wykonali małe kokardki w naszych barwach i w dniu święta razem z innymi zuchami i harcerzami, rozdawali je przechodniom. Sprawdzimy przy okazji, ilu z nich nie wie, czemu mamy takie barwy na fladze. Co Wy na to? (jak znam swoje zuchy, to w tym miejscu będzie owszem owszem tak tak tak, czemu nie czemu nie ) 7. Majsterka: Z dostarczonych przez KCHŁ materiałów zuchy wykonują kokardki. Chowamy je do tajnej skrytki albo skarbczyka, aby poczekały na Święto Flagi. 8. Krąg Rady, obrzędowe zakończenie zbiórki, pożegnanie. 11

ZBIÓRKA HARCERSKA 1. Drużyna spotyka się przed harcówką/szkołą. Drużynowy otwiera tajemną skrzynkę, gdzie znajdują się zapiski jakiegoś detektywa, który nie zdołał rozwikłać sprawy, bo zginął próbując ją rozwiązać: Dziś Waszym zadaniem będzie rozwikłanie karmazynowej zagadki! 2. Drużyna dzieli się na patrole (2-3). Każdy z nich otrzymuje kopertę, w której znajduje się wierszowana podpowiedź oraz fragment mapy (w każdej inny), które są wskazówką, dokąd mają się udać. Poruszają się po punktach, wśród których znajdują się: - Muzeum Tradycji Niepodległościowej gawęda o walce Polski o niepodległość, szczególnej zaciętości i roli symboli, które pozwoliły zachować poczucie tożsamości wśród Polaków. - Plac Wolności, na którym odbiorą telefon od tajemniczego informatora z hasłem (najmniej znana zwrotka Hymnu Już tam ojciec do swej Basi), które muszą przesłać dalej smsem pod wskazany numer, z którego otrzymają podpowiedź, gdzie udać się dalej. - Mieszkanie AK-owca z zamiłowaniem historycznym gawęda o historii godła, jednak nie cała. Gawędziarz prosi o pomoc w ustaleniu wyglądu orła podczas rządów królów (sam nie może tego zrobić, choroba unieruchomiła go w domu). Podpowiada im, gdzie mogą tego szukać. - Działacz PRL dowiadują się od niego, dlaczego orzeł w PRL nie mógł mieć korony oraz jak daleko sięga tradycja orła ukoronowanego (odpowiedź na pytanie AK owca), otrzymują fotografie oraz zagadkową wskazówkę, dokąd zmierzać. - Kawiarenka internetowa ich zadaniem jest wyszukanie informacji na temat powstania hymnu oraz tekst pierwotnej wersji. - Mennica tu dowiadują się jak zmieniał się wygląd orła. - Prawnik trochę nudy, ale mało, bo jest zabiegany mówi im, gdzie szukać informacji na temat godła, flagi. W biegu podaje ustawę, do której w archiwum docierają uczestnicy gry. Tu spotykają się wszystkie patrole. Ich zadaniem jest dotrzeć do miejsca zaznaczonego na mapie. Tam płonie ognisko. Jest też skrzynia, do której wrzucają zebrane informacje. 3. Podsumowanie: drużynowy pyta czy wiedzą, czym jest zagadkowy karmazyn (kolor w barwach flagi), z czym się wiąże i jaka jest jego historia. Uczą się pieśni patriotycznej (np. Roty) oraz tworzą plakat, który zawiśnie w harcówce lub w szkole, przypominając o historii flagi, godła i hymnu. 4. Krąg, Bratnie słowo *Zbiórka może trwać od 1,5 h do kilku godzin (w zależności od obszaru gry oraz średniego wieku drużyny, jej zgrania i umiejętności poruszania się po mieście). *Niezwykle ważna jest rola prowadzącego oraz gawędziarzy, którzy powinni czuwać nad tym, by wiadomości zdobywane były utrwalane już w trakcie gry oraz po jej zakończeniu stąd pomysł plakatu. * Po zakończeniu zbiórki harcerz może mieć zaliczone 2/3 z zadań na sprawność Młodego Obywatela (np. w zależności od jego zaangażowania, nie wiedzy przedzbiórkowej!). 12

INNE Działanie starszhoharcerskie/wędrownicze - Przygotowanie gry/zbiórki dla drużyny harcerskiej/gromady zuchowej; - Popularyzacja wiedzy na temat barw, flagi, godła oraz hymnu; - Film/prezentacja/strona internetowa będąca odpowiedzią na zapotrzebowanie środowiska lokalnego/harcerskiego. Pomysły dla drużyn harcerskich (zadania te można wykonać realizując projekt starszoharcerski) - Przygotowanie inscenizacji legendy o Lechu, Czechu i Rusie i zaprezentowanie jej dzieciom w przedszkolu lub w najmłodszych klasach szkoły podstawowej. - Gra oparta na fabule podróży wehikułem czasu. Uczestnicy na punktach spotykają monarchów i inne ważne w historii Polski osoby, używające różnych symboli. Zadaniem uczestników jest określenie, jakie symbole aktualne dzisiaj, były już znane przed wiekami (ewentualnie czym się różnią). Aby uzyskać informacje podpowiedzi, harcerze muszą wykonać zadanie o treści historycznej. - Warta honorowa przy pomniku związanym z ważnym dla Polski wydarzeniem lub postacią, pomoc przy składaniu wieńców, aktywny udział we mszy za ojczyznę np. poprzez czytanie bądź śpiewanie psalmu. - Przygotowanie wystroju szkoły lub harcówki z okazji święta narodowego. - Konkurs wiedzy o symbolach narodowych, wcześniej zbiórki zastępów na ten temat. Zadania te można umieścić w zadaniu zespołowym realizowanym w drużynie. ZBIÓRKI Pomysły dla drużyn starszoharcerskich - Gra terenowa, podczas której uczestnicy poznają różne szczegóły związane z narodowymi symbolami. Uczestnicząc w grze harcerze mogą nabrać szacunku do symboli i zadbać w przyszłości o godne ich wykorzystywanie. - Happening na ulicach swojej miejscowości, nawołujący mieszkańców do wywieszania biało czerwonych flag podczas świąt narodowych. - Przygotowanie przedstawienia według własnego scenariusza, opowiadającego o historii narodowych symboli, które wystawić będzie można w gimnazjum przed rodzicami, podczas uroczystości miejskich. - Przygotowanie akcji promującej symbole narodowe plakaty i ulotki opowiadające ciekawie (np. za pomocą komiksu) o historii barw i godła narodowego. - Opieka nad grobami osób związanych z naszym dziedzictwem narodowym przez ozdobienie ich barwami narodowymi podczas ważnych świąt. Pomysły dla wędrowników (zadania te można uwzględnić w realizacji znaku służby pamięci) - Spotkanie z archiwistą, który pokaże dokumenty sygnowane orłem oraz przedstawi teksty źródłowe dotyczące symboli narodowych. - W ramach wyczynu: uszycie rekordowo dużej flagi, którą można ozdobić plac w mieście lub budynek. - W ramach służby: umożliwienie dzieciom z domu dziecka wzięcia udziału w uroczystościach z okazji święta narodowego, wcześniej przygotowanie dla nich zajęć o symbolach narodowych. - Zorganizowanie wycieczki śladami polskości na Litwie lub śladami Konstytucji 3. Maja. - Nagranie audycji o symbolach narodowych (dla lokalnej telewizji lub radia), wydanie jednodniówki o symbolach narodowych. 13

SPRAWNOSCI OBYWATELSKIE MŁODY OBYWATEL/MŁODA OBYWATELKA * 1. Poznał/a historię godła i barw narodowych. 2. Wie, co oznaczają i potrafi się wobec nich zachować. Zaśpiewał/a hymn państwowy. 3. Odszukał/a na mapie Polski miejsca, które dotąd odwiedził/a lub chciałby/chciałaby odwiedzić. 4. Zapoznał/a się z częścią statutu szkoły, zawierającą prawa i obowiązki ucznia. Angażuje się w życie swojej klasy. 5. Poznał/a daty polskich świąt narodowych. Wie, na pamiątkę jakich wydarzeń zostały ustanowione. Przygotował/a z zastępem zbiórkę z okazji jednego z nich. OBYWATEL/OBYWATELKA * * 1. Współpracuje z samorządem szkolnym. Przygotował/a kampanię promującą prawa i obowiązki uczniowskie. 2. Angażuje się w życie szkoły. 3. Poznał/a najważniejsze fakty z historii najnowszej Polski. 4. Dowiedział/a się, gdzie znajdują się najważniejsze urzędy w jego/jej miejscowości i gminie. Przygotował/a mapę miasta przedstawiającą ich lokalizację oraz główne sprawy, jakimi się zajmują. 5. Zorganizował/a dla drużyny wycieczkę do urzędu gminy lub miasta. OBYWATEL RZECZYPOSPOLITEJ/OBYWATELKA RZECZYPOSPOLITEJ * * * 1. Zapoznał/a się z najważniejszymi prawami i obowiązkami obywateli RP. 2. Wie, na czym polega demokracja. Brał/a udział w demokratycznym podejmowaniu decyzji. 3. Zgromadził/a własną biblioteczkę książek o historii najnowszej Polski. W młodszej drużynie lub zastępie przygotował/a i przeprowadził/a grę o historii najnowszej kraju. 4. Orientuje się w bieżących wydarzeniach politycznych, gospodarczych i kulturalnych kraju. Zapoznał/a się z podziałem polskiej sceny politycznej. Dowiedział/a się, kto sprawuje najważniejsze funkcje państwowe. 5. Angażuje się w pracę parlamentu młodzieży lub jednej z młodzieżowych organizacji. W swojej działalności godnie reprezentuje ZHP. 14