KALKULATOR ELEKTRONICZNY Z DRUKARKĄ EL-1801C INSTRUKCJA OBSŁUGI
Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EEC z uwzględnieniem poprawki 93/68/EEC.
WPROWADZENIE Dziękujemy za zakup elektronicznego kalkulatora EL-1801C firmy SHARP. Umożliwia on efektywne wykonywanie wszelkich obliczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i podstawowych rachunków dokonywanych w księgowości. Uważne przeczytanie niniejszej instrukcji ułatwi wykorzystanie wszystkich możliwości opisywanego kalkulatora. SPIS TREŚCI ELEMENTY STERUJĄCE... 2 WYMIANA ROLKI Z PAPIEREM... 4 WYMIANA ROLKI DRUKUJĄCEJ... 4 WYMIANA BATERII... 5 PODŁĄCZENIE OPCJONALNEGO ZASILACZA... 6 BŁĘDY... 6 DANE TECHNICZNE... 7 PRZYKŁADOWE OBLICZENIA... 8 OBLICZENIA PODATKOWE... 15 OSTRZEŻENIA W celu zapewnienia bezawaryjnej pracy kalkulatora zalecamy przestrzeganie następujących zasad: 1. Z kalkulatora można korzystać w miejscach o stabilnej temperaturze, umiarkowanej wilgoci i zapyleniu. 2. Kalkulator należy czyścić miękką i suchą ściereczką. Nie wolno używać rozpuszczalników lub mokrej ścierki. 3. Opisywane urządzenie nie jest wodoodporne i dlatego nie wolno go używać w miejscach, w których narażone byłoby na działanie wody i innych cieczy. Krople deszczu, skroplona para wodna, sok, kawa, itp. mogą również spowodować uszkodzenie urządzenia. 4. Ewentualne naprawy należy zlecać autoryzowanym serwisom firmy SHARP. 5. Po odłączeniu kalkulatora od sieci elektrycznej lub wyjęciu baterii zapisana w pamięci stawka podatku zostanie skasowana. EL-1801C 1
ELEMENTY STERUJĄCE Przełącznik POWER: OFF zasilanie wyłączone. zasilanie włączone, drukarka wyłączona. P IC zasilanie włączone, drukarka włączona, licznik artykułów włączony (podczas dodawania i odejmowania każde naciśnięcie przycisku lub będzie powodowało zwiększenie lub zmniejszenie licznika artykułów o 1). Stan licznika artykułów będzie drukowany po obliczeniu wyniku końcowego. Naciśnięcie przycisków,, powoduje skasowanie licznika. Uwaga: Pojemność licznika wynosi 3 cyfry (± 999). Jeśli liczba artykułów przekroczy maksimum, licznik zostanie wyzerowany. Przełącznik określający położenie kropki dziesiętnej: 2, 0 : na prawo od kropki dziesiętnej widoczne są trzy, dwie lub zero cyfr. F : ruchome położenie kropki dziesiętnej. A : aktywny jest tryb dodawania (z dwiema cyframi na prawo od kropki dziesiętnej). W przypadku operacji dodawania lub odejmowania, kropka dziesiętna będzie wstawiana na prawo od dwóch ostatnio wprowadzonych cyfr. Naciśnięcie przycisku, lub, albo przeprowadzenie operacji innej niż dodawanie lub odejmowanie spowoduje wyłączenie tej funkcji. Przełącznik trybu zaokrąglania: Ustaw przełącznik określający położenie kropki dziesiętnej na 2. 4 9 = 0.444..., 5 9 = 0.555... Uwaga: Podczas kolejnych operacji mnożenia lub dzielenia położenie kropki dziesiętnej cały czas się zmienia. Jeśli przełącznik określający położenie kropki dziesiętnej jest ustawiony na F, wynik zawsze będzie zaokrąglany w dół ( ). Przycisk sterujący napędem rolki: Naciśnięcie powoduje rozwijanie papieru z rolki. Przycisk drukowania etykiet i obliczania wyników pośrednich: Etykiety naciśnięcie tego przycisku bezpośrednio po wprowadzeniu liczby przy włączonej drukarce spowoduje wydrukowanie tej liczby ze znakiem # przy lewej krawędzi papieru. Umożliwia to drukowanie liczb niebędących składnikami obliczeń etykiet, kodów, dat, itp. Suma pośrednia umożliwia obliczanie pośrednich wyników dodawania lub odejmowania. Użycie tego przycisku bezpośrednio po naciśnięciu lub spowoduje wydrukowanie wyniku pośredniego oznaczonego symbolem, a obliczenia będą mogły być kontynuowane. 2 EL-1801C
Przycisk kasowania: Kasowanie zeruje zawartość pamięci oraz restartuje kalkulator w przypadku zaistnienia błędu. Kasowanie liczby naciśnięty po wprowadzeniu liczby i przed wprowadzeniem funkcji kasuje tę liczbę. Przycisk sumowania: Naciśnięty po lub powoduje wydrukowanie całkowitego wyniku dodawania lub odejmowania ze znakiem *. Przycisk drukowania wyniku: Podaje wynik mnożenia i dzielenia oraz umożliwia przeprowadzanie ciągłych obliczeń ze stałą. Mnożenie: Kalkulator pamięta pierwszą wprowadzoną liczbę (tzw. mnożną) oraz operator. Dzielenie: Kalkulator pamięta drugą wprowadzoną liczbę (tzw. dzielnik) oraz operator. Przycisk zmiany znaku: Zmienia znak algebraiczny liczby (ujemny na dodatni i na odwrót). Przycisk obliczania marży: Umożliwia obliczanie marży, narzutu, itp. Przycisk przywoływania i kasowania zawartości pamięci Przycisk przywoływania zawartości pamięci Przycisk zapisywania stawki podatku: Stawkę podatku można wprowadzić z dokładnością do 4 cyfr znaczących (kropka dziesiętna nie jest wliczana). Można zapamiętać tylko jedną stawkę podatku. Wprowadzenie kolejnej stawki podatku spowoduje skasowanie poprzedniej. Przycisk obliczania wartości brutto Przycisk obliczania wartości netto Wyświetlane symbole: M : Symbol pamięci Widoczny jest, gdy w pamięci znajduje się liczba. : Symbol minus Widoczny jest, gdy wyświetlana liczba jest ujemna. E : Symbol błędu Widoczny jest, gdy wystąpił błąd przepełnienia lub inny. TAX+ : Symbol wartości brutto Widoczny jest, gdy wyświetlany wynik obciążony jest podatkiem. TAX- : Symbol wartości netto Widoczny jest, gdy wyświetlany jest wynik bez podatku. TAX : Symbol wartości podatku Widoczny jest, gdy ustawiona została stawka podatku. EL-1801C 3
WYMIANA ROLKI Z PAPIEREM Nie wolno instalować naddartego papieru, ponieważ mogłoby to spowodować zacięcie drukarki. Uszkodzony koniec należy odciąć nożyczkami. 1. Wprowadź początek taśmy do szczeliny (rys. 1.). 2. Włącz zasilanie i pobierz papier naciskając (rys. 2). 3. Unieś wspornik i załóż na niego rolkę z papierem (rys. 3). NIE WOLNO CIĄGNĄĆ PAPIERU DO TYŁU, PONIEWAŻ MOGŁOBY TO SPOWODOWAĆ USZKODZENIE MECHANIZMU DRUKUJĄCEGO. WYMIANA ROLKI DRUKUJĄCEJ Jeśli druk jest rozmazany, chociaż rolka drukująca znajduje się w prawidłowym położeniu, należy wymienić rolkę. Zalecane rolki drukujące: typ EA-781R-BK (czarna) typ EA-781R-RD (czerwona) NASĄCZANIE ZUŻYTEJ ROLKI TUSZEM LUB UŻYWANIE NIEORYGINALNYCH ROLEK MOŻE SPOWODOWAĆ POWAŻNE USZKODZENIE DRUKARKI. 1. Wyłącz zasilanie. 2. Zdejmij pokrywę drukarki (rys. 1). 3. Zdemontuj rolkę drukującą obracając ją w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i ciągnąc do góry (rys. 2). 4. Załóż i dociśnij nową rolkę drukującą w odpowiednim położeniu (rys. 3). 5. Załóż z powrotem pokrywę drukarki. Czerwona Czarna 4 EL-1801C
Czyszczenie mechanizmu drukującego Jeśli po pewnym czasie eksploatacji kalkulatora wydruki staną się niewyraźne, należy wyczyścić mechanizm drukujący postępując według poniższego opisu: 1. Zdejmij osłonę drukarki i rolkę drukującą. 2. Załóż rolkę z papierem i rozwijaj go do momentu, w którym nie zostanie wysunięty od przodu poprzez mechanizm drukujący. 3. Przyłóż szczoteczkę (np. do zębów) do kółka drukującego i wyczyść je naciskając przycisk. 4. Załóż z powrotem rolkę drukującą i pokrywę drukarki. Uwagi: W żadnym wypadku nie wolno ręcznie obracać paska drukującego ani blokować go podczas druku, ponieważ mogłoby to spowodować nieprawidłową pracę drukarki. Nie wolno na siłę obracać mechanizmu drukującego, ponieważ mogłoby to spowodować uszkodzenie drukarki. WYMIANA BATERII Baterie należy wymienić, gdy drukarka przestaje działać. Poniżej opisana jest procedura wymiany baterii: 1. Wyłącz zasilanie. 2. Zdejmij osłonę baterii zsuwając ją w kierunku wskazywanym przez strzałkę. 3. Załóż baterie. Upewnij się, że oznaczenia + i - na bateriach odpowiadają oznaczeniom + i - na obudowie kalkulatora. Należy wymieniać zawsze wszystkie 4 baterie. 4. Załóż osłonę baterii. Zalecane baterie: cztery baterie manganowe o dużej wydajności (AA lub R6) Uwaga: Po wymianie baterii kalkulator może nie działać prawidłowo. W takim przypadku należy wyjąć baterie, odczekać co najmniej dwie minuty, a następnie zainstalować je ponownie. Również poddanie kalkulatora silnemu wstrząsowi mechanicznemu może spowodować utratę danych lub nieprawidłowy wydruk. W takim przypadku należy ponownie przeprowadzić obliczenia. EL-1801C 5
Opisywane urządzenie może być również zasilane z sieci elektrycznej przy pomocy zasilacza sieciowego. Po podłączeniu zasilacza kalkulator automatycznie przełącza się na zasilanie z sieci. Zalecany zasilacz: model EA-28A (nie wolno podłączać żadnego innego zasilacza) PODŁĄCZENIE ZASILACZA PODŁĄCZENIE OPCJONALNEGO ZASILACZA Uwaga: Przed podłączeniem lub odłączeniem zasilacza należy zawsze wyłączyć kalkulator. Żeby podłączyć zasilacz, wykonaj czynności i. Odłączając zasilacz należy postępować w odwrotnej kolejności. OSTRZEŻENIE Zasilacze innego typu mogą mieć inne parametry napięciowe, co może doprowadzić do uszkodzenia kalkulatora. BŁĘDY W niektórych sytuacjach pamięć operacyjna może zostać przepełniona, albo może wystąpić innego rodzaju błąd obliczeniowy. W takim przypadku na wyświetlaczu pojawia się symbol E sygnalizujący błąd. Zawartość pamięci jest zachowywana. Jeśli w momencie wystąpienia błędu na wyświetlaczu pojawia się symbol 0 E, a drukarka drukuje na czerwono - - - - - - -, należy nacisnąć przycisk, żeby skasować pamięć i kontynuować pracę. Przypadki, w których występuje błąd: 1. Jeśli część całkowita wyniku składa się z ponad 12. 2. Jeśli część całkowita liczby zapisanej w pamięci składa się z ponad 12 cyfr (np. 999999999999 1 ). 3. Jeśli zostało wykonane dzielenie przez zero (np. 5 0 ). 6 EL-1801C
DANE TECHNICZNE Pojemność wyświetlacza: Zasilanie: Automatyczne wyłączanie: Operacje matematyczne: DRUKARKA Typ: Szybkość drukowania: Papier: Temperatura podczas pracy: Pobór mocy: Czas działania: Wymiary: Waga: Akcesoria: 12 cyfr 6V: cztery baterie manganowe o dużej wydajności (AA lub R6), opcjonalny zasilacz sieciowy EA-28A W celu zmniejszenia zużycia baterii, kalkulator jest automatycznie wyłączany po upływie 12 minut od przeprowadzenia ostatniej operacji. Cztery działania arytmetyczne, mnożenie i dzielenie ze stałą, odwrotność liczby, potęgowanie, wielokrotne dodawanie i odejmowanie, licznik artykułów, obliczenia procentowe, pamięć, obliczanie podatku, itp. Drukarka mechaniczna Ok. 2,1 linii na sekundę Szerokość rolki: 57 mm 58 mm Maksymalna średnica rolki: 80 mm 0 C 40 C Zasilanie bateryjne: 2,2 W Ok. 5.000 godzin (przy wyłączonej drukarce, podczas wyświetlania 555 555 w temperaturze otoczenia 25 C). Czas działania zależy od typu baterii i sposobu eksploatacji. 170 mm 231 mm 57,5 mm (szer. gł. wys.) Ok. 580 g (z bateriami) Dwie rolki drukujące (zainstalowane), rolka papieru, cztery baterie i instrukcja obsługi EL-1801C 7
PRZYKŁADOWE OBLICZENIA 1. Przełącznik określający położenie kropki dziesiętnej należy ustawić tak, jak jest to wskazane w poszczególnych przykładach. 2. Przełącznik trybu zaokrąglania należy ustawić w położeniu 5/4, o ile nie ma na ten temat dodatkowej informacji. 3. Przed rozpoczęciem obliczeń należy nacisnąć kolejno przyciski. 4. W przypadku popełnienia błędu podczas wprowadzania liczby należy nacisnąć przycisk i wprowadzić prawidłową liczbę. 5.Przykładowe operacje są przedstawione w następujący sposób (o ile nie zostało to powiedziane inaczej): Działanie Wskazanie wyświetlacza Wydruk WIELOKROTNE DODAWANIE I ODEJMOWANIE DODAWANIE I ODEJMOWANIE W TRYBIE KASOWYM *1 Proszę zwrócić uwagę, że podczas wprowadzania liczb nie był używany przycisk. 8 EL-1801C
OBLICZENIA ZŁOŻONE OPERACJE NA STAŁYCH EL-1801C 9
POTĘGOWANIE PROCENT OBLICZANIE ODWROTNOŚCI LICZBY OBLICZANIE PODWYŻEK I RABATÓW A. 15% podwyżka wartości 100 Wielkość podwyżki Wartość po podwyżce 10 EL-1801C
B. 10% rabat od wartości 100 Wielkość rabatu Wartość z rabatem OBLICZANIE PODWYŻEK I RABATÓW A. 15% podwyżka wartości 100 Wielkość podwyżki Wartość po podwyżce OBLICZANIE NARZUTU I MARŻY Na podstawie znajomości wielkości narzutu i marży można obliczyć zysk procentowy. Marża określa, jaki procent przychodu stanowi cena sprzedaży. Narzut określa, jaki procent przychodu stanowi cena zakupu. Oznaczenia użyte w tabeli: Cost oznacza koszt. Sell oznacza cenę sprzedaży. GP oznacza dochód brutto. Mkup oznacza narzut. Mrgn oznacza marżę. Szukane Dane Operacje Przykład: EL-1801C 11
OBLICZANIE ZMIANY PROCENTOWEJ Obliczenie różnicy w dolarach (a), a następnie zmiany procentowej (b) pomiędzy dwoma rocznymi wynikami sprzedaży: 1.500$ w jednym roku i 1.300$ w poprzednim. ROZKŁAD PROCENTOWY Obliczenie, jaki procent całości stanowi każdy ze składników Wydatki: % * Przed rozpoczęciem obliczeń należy nacisnąć przycisk, żeby skasować pamięć. 12 EL-1801C
OBLICZENIA Z WŁĄCZONYM LICZNIKIEM ARTYKUŁÓW Nr rachunku, artykułu, itp. Liczba rachunków, artykułów, itp. Kwota Razem: EL-1801C 13
OBLICZENIA Z WYKORZYSTANIEM PAMIĘCI * Przed rozpoczęciem obliczeń należy nacisnąć przycisk, żeby skasować pamięć. 14 EL-1801C
Przykład 1 Ustawienie stawki podatku na 5%. OBLICZENIA PODATKOWE Przykład 2 Obliczenie wartości brutto od podstawy 800 przy stawce podatku ustawionej na 5%. Przykład 3 Obliczenie wartości netto od sumy dwóch wartości 840 i 525 obłożonych 5% podatkiem. EL-1801C 15
NOTATKI 16 EL-1801C
SHARP ELECTRONICS GESSELSCHAFT M.B.H. Sp. z o.o. ODDZIAŁ W POLSCE 02-844 Warszawa, ul. Puławska 469 tel. +48 22 545 81 00