Skawina, 26 maja 2017 r. Raport z konsultacji społecznych Przedmiot konsultacji: Konsultacje społeczne projektu Programu Walki ze Smogiem I. Przedmiot konsultacji społecznych II. Podmiot konsultacji społecznych III. Cel konsultacji społecznych IV. Organizacja i przebieg V. Liczba osób uczestniczących w konsultacjach VI. Zgłoszone uwagi VII. Podsumowanie z przebiegu konsultacji społecznych I. Przedmiot konsultacji społecznych Przedmiotem prowadzonych konsultacji społecznych był: projekt Programu Walki ze Smogiem II. Podmiot konsultacji społecznych Podmiotami przeprowadzonych konsultacji społecznych byli wszyscy mieszkańcy i interesariusze obszaru miasta i gminy Skawina. III. Cel konsultacji społecznych Kluczowym elementem opracowywania Programu walki ze smogiem (dalej PWS) jest pilne wdrożenie działań mających na celu wymierną poprawę jakości powietrza na terenie Gminy Skawina na przestrzeni 3 najbliższych lat (tj. do września 2020 roku), poprzez podjęcie działań edukacyjno-informacyjno-profilaktycznych oraz działań inwestycyjnych związanych z wymianą pieców i instalacją odnawialnych źródeł energii (OZE). W związku z tym celem przeprowadzonych konsultacji społecznych było poddanie do zaopiniowania mieszkańcom oraz interesariuszom terenu Gminy Skawina proponowanych działań z możliwością zgłaszania uwag i sugestii. 1
IV. Organizacja i przebieg Konsultacje społeczne prowadzone były w terminie od 7 kwietnia do 28 kwietnia 2016 r. Ogłoszenie konsultacji było poprzedzone Zarządzeniem Burmistrza Miasta i Gminy Skawina nr 61.2017 z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych. Konsultacje skierowane były do szerokiego grona odbiorców, w tym przede wszystkim mieszkańców i interesariuszy obszaru gminy Skawina. W tym celu materiały konsultacyjne zostały umieszczone: na stronie www.gminaskawina.pl w zakładce Konsultacje społeczne, na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie, w zakładce konsultacje społeczne ; na profilu Facebook Gminy Skawina; w formie papierowej w Urzędzie Miasta i Gminy w Skawinie, Rynek 12; przedłożone w trakcie spotkania w ramach konsultacji, które odbyło się w 20 kwietnia o 17:00 w Ośrodku Kulturalno-Rekreacyjnym Gubałówka. Informacja o trwających konsultacjach społecznych była rozpowszechniana w formie informacji na stronie internetowej gminy, na profilu Facebook owym gminy, Obwieszczenia Burmistrza Miasta i Gminy Skawina umieszczonego na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie oraz w formie papierowej w gablocie urzędowej. Dodatkowo informacja o konsultacjach była wysyłana mailowo do radnych Rady Miejskiej w Skawinie. Uwagi i opinie można było zgłaszać poprzez Formularz Zgłaszania Uwag możliwy do pobrania ze strony www.gminaskawina.pl w zakładce Konsultacje społeczne lub do odebrania w Wydziale Rozwoju i Strategii, który można było przesłać pocztą elektroniczną na adres ekodoradca@gminaskawina.pl, pocztą tradycyjną lub dostarczyć osobiście do Biura Obsługi Mieszkańców urzędu, Rynek 14. Wzór Formularza Zgłaszania Uwag stanowi załącznik do raportu. Dodatkowo uwagi były zbierane podczas spotkania, które odbyło się w 20 kwietnia o 17: 00 w Ośrodku Kulturalno-Rekreacyjnym Gubałówka. V. Liczba osób uczestniczących w konsultacjach Konsultacje społeczne objęły wszystkich mieszkańców i interesariuszy obszaru miasta Skawina. VI. Zgłoszone uwagi Podczas trwających konsultacji zgłoszono łącznie 15 uwag, w tym w formie: papierowej: 0 elektronicznej: 14 2
Zgłoszone uwagi: Nr uwagi Część dokumentu, do którego odnosi się (numer strony dokumentu, nazwa sekcji) Proponowana zmiana z uzasadnieniem Uwaga nr 1 p.4 ( działania 1-15 ) Utworzone p.4.1-4.4, są nazwane i opisane właściwie, ale całość tych działań to ewidentnie 2 działania główne. Dla własnego użytku nazwałem je : 1. Działania dot. ochrony zdrowia przed smogiem. (działanie 1-9) 2. Działania na rzecz likwidacji źródeł smogu (działanie 10-15) Sugeruje podział działań na dwa główne nurty, a następnie w ich ramach podział precyzyjniejszy opisany jako np. 4.1, 4,2 itd. Uwaga nr 2 p. 4.4 Proponuje dodatkowe działanie np. Numer 16 Wspólne działanie Gmin - w tym zrzeszonych w ramach istniejących i nowopowstających programów, np. Life itp. Kosmetyczna zmiana, ale sugeruje działania ( obecnie ponumerowane, jako 9-15) usytuować w kolejności: - działania Gminy Skawina - działania wspólne Gmin - działania Gminy skierowane do rządu RP Odpowiedź nie Bazą programu są 4 filary (punkty 4.1-4.4) proponowana zmiana zaburzy układ programu i zbytnio uogólniłaby zawarte w nim działania. Stanowisko SAS; nie PWS zakłada działania ze strony Gminy Skawina i jej odpowiedzialność za ich realizacje oraz finansowanie. Nie stoi to na przeszkodzie współpracy z innymi gminami ale 3
warunki tej współpracy powinny zostać ustalone poza PWS. Uwaga nr 3 p. 4.1 Działanie nr 2 ( obecny zapis) Działanie zakłada : 1. Zamontowanie w ważnych punktach miastach, co najmniej 2 tablic (ekranów) informacyjnych podających dane nt. jakości powietrza na bieżąco. oraz w wierszu finansowanie": o kolejne 3 tablice automatyczne SAS wystąpi w ramach budżetu obywatelskiego ( ) Nie popieram takiego działania! Generalnie, uważam, że takie tablice nie będą spełniać roli informacyjnej czy ostrzegającej - ale przede wszystkim rolę ZAWSTYDZAJĄCĄ. Jest bowiem możliwość skutecznego dotarcia do wszystkich zainteresowanych na wiele innych sposobów. Nie chodzi mi oczywiście o swoistą poprawność. Wierzę również, że nie taki jest zamiar inicjujących takie działanie. Moim zdaniem, nie można jednocześnie wymagać (od Gminy) nakładów, nawet relatywnie wysokich i poprzez rzucające się w oczy tablice jednocześnie ją zawstydzać. Przecież efekty nakładów jeśli są, nie zawsze będą widoczne od razu i nie zawsze będą pewne. Poza bezspornym, rzeczywiście istniejącym problemem smogu w Skawinie, jako ważny aspekt, oczekiwał bym działań skutecznych, lecz nie dyskredytujących nie Ukrywanie prawdy nie pomaga w rozwiązaniu problemu. Tylko wzrost świadomości problemu i jego skali wśród mieszkańców pozwoli na podjęcie skutecznych działań. Jeśli wstydzimy się tablic informujących o katastrofalnym stanie powietrza to tylko dowód na to jak zła jest sytuacja. Uwaga nr 4 Dodanie nowego punktu Działanie nr 6 B Ustanowienie stałego monitoringu zanieczyszczeń powietrza w strefach przemysłowych celem eliminacji 4
ponadnormatywnej emisji zanieczyszczeń z zakładów przemysłowych na terenie Gminy Skawina. Opis uzasadnienie Ze względu na stałą ponadnormatywną emisję zanieczyszczeń ze strefy przemysłowej, zlokalizowanej na terenie byłej Huty Aluminium (ul. Piłsudskiego) oraz permanentną emisję nieokreślonego dotąd pod względem składu fetoru z innych zakładów na terenie Gminy, silnie uciążliwego dla mieszkańców (odnotowanego w programie rewitalizacji dla Gminy Skawina), konieczne jest wdrożenie stałego monitoringu zanieczyszczeń emitowanych przez przemysł na terenie gminy Skawina. Zebrane informacje od mieszkańców, własne obserwacje w tym zakresie (wspomnianego fetoru nie sposób nie poczuć) a także wyniki pomiarów przeprowadzone przez WIOŚ, stanowią potwierdzenie i konieczność podjęcia tych działań. Dla efektywnego monitoringu zanieczyszczeń powietrza ze stref przemysłowych należy: 1. Powołać zespół w Urzędzie Miasta i Gminy w Skawinie monitorujący emisję zanieczyszczeń w strefach przemysłowych, do którego zadań należeć będzie: Uwaga uwzględniona ze względu na wysokie obciążenie przemysłowe Gminy i notowane incydenty i domniemaną stałą ponadnormatywną emisję zanieczyszczeń z przemysłu, co wpisuje się w jeden z filarów PWS, którym są kontrole i kary za zatruwanie powietrza. Jej uwzględnienie nie zmienia programu tylko rozszerza wspomniany wyżej jeden z jego filarów. PWS dotyczy walki z podstawowymi źródłami smogu a te w ocenie mieszkańców i wg KOBIZE to niska emisja z domowych palenisk i ponadnormatywna emisja ze stref przemysłowych. W treści działania dodano Burmistrza 5
- stałe wnoszenie o prowadzenie kontroli przez WIOŚ Państwową Inspekcję Sanitarną oraz inne organy kontrolujące (nie tylko na wniosek mieszkańców ale także z urzędu ) emisji zanieczyszczeń w przedsiębiorstwach znajdujących się w strefie przemysłowej, - analiza monitoringu wizualnego oraz monitoringu zanieczyszczeń w strefach przemysłowych (patrz punkt 2) oraz wnioskowanie o działania kontrolne i prewencyjne do właściwych organów, - monitoring działań instytucji kontrolnych oraz zbieranie informacji o: przeprowadzonych kontrolach, ujawnionych nadużyciach, nałożonych karach oraz decyzjach o wydaniu zakazu prowadzenia działalności, celem egzekwowania tych decyzji i wnioskowania o ich podtrzymanie - dokumentowanie nadużyć ze strony przedsiębiorstw w strefie przemysłowej oraz dążenie do wprowadzenia zakazu działalności dla tych, które działają w stanie permanentnej awarii lub w jakikolwiek inny sposób trwale zatruwają powietrze w gminie Skawina, MiG Skawina jako osobę odpowiedzialna za realizację. 6
- określenie stopnia obciążenia przemysłowego Gminy, tj. ujęcie imisji zanieczyszczeń z przemysłu w sposób ilościowy - zbadanie składu chemicznego emitowanych zanieczyszczeń przez najbardziej uciążliwe przedsiębiorstwa oraz jego cykliczne, jak również niezapowiedziane kontrole (interwencje WIOŚ, Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz innych instytucji kontrolnych, własne pomiary, np. wypożyczonym lub zakupionym dronem z instalacją pomiarową, stacjami mobilnymi, itp.). - wnioskowanie i wywieranie presji (z udziałem gminnych, regionalnych i krajowych instytucji oraz organizacji) na te przedsiębiorstwa, które uchylają się od modernizacji i ograniczenia wysokiej emisji zanieczyszczeń powietrza, 2. Uruchomić stały monitoring wizyjny oraz monitoring jakości powietrza w strefach przemysłowych, rejestrujący podejrzane emisje możliwe do rejestracji wizualnej (notowane szczególnie w porach nocnych) oraz prowadzący stałą kontrolę substancji niebezpiecznych w okolicy zakładów: pyłu zawieszonego PM2.5 oraz PM10, 7
benzo(alfa)pirenu (B(a)P), ozonu (O3), tlenków, tlenku i dwutlenku azotu, dwutlenku siarki. 3. Informowanie mieszkańców poprzez dostępne środki komunikacji o potencjalnych zagrożeniach (źródłach ryzyka emisji) będących pochodną działalności tych firm, które dopuściły się naruszania obowiązujących reguł bezpieczeństwa środowiskowego, a także sposobach ochrony przez negatywnymi skutkami ich oddziaływania na zdrowie i życie mieszkańców Gminy Skawina. Odpowiedzialna komórka UMiG Osoba odpowiedzialna Ustanowienie monitoringu: Burmistrz MiG Skawina Działania operacyjne: Wydział Ochrony Środowiska MiG Skawina Burmistrz MiG Skawina Najpóźniejsza wdrożenia data 2 miesiące od przyjęcia programu Uwagi Opracowanie procedury kontrolnej, podejmowanie działań z urzędu, nie tylko w wyniku zgłoszeń przez mieszkańców. Źródła finansowania Sposób oceny prawidłowej realizacji działania 1. Środki bieżące funkcjonowania UMiG w Skawinie 2. Przychody Gminy z działalności przemysłowej przedsiębiorstw zlokalizowanych na jej terenie. Comiesięczne raporty Wydziału Ochrony Środowiska, publikowane w BIP, na stronie www.gminaskawina.pl, na stronie SAS. 8
Uwaga nr 5 Całość dokumentu Program walki ze smogiem pomija działania, do których gmina jest zobowiązana zgodnie z zapisami Programu ochrony Powietrza miedzy innymi sprawę transportu drogowego i utrzymania dróg w dobrym stanie i w czystości. Między innymi: Emisja spalin ze środków transportu Emisja wtórna z dróg Dokument gminy musi zawierać wszystkie elementy zawarte w POP-ie, gdyż nie wiadomo będzie, który dokument powinien być przyjęty do realizacji nie Stanowisko SAS; Uwaga zasadna, jednak nie należy jej uwzględniać w opiniowanej wersji PWS. Proponujemy opracowanie zasad kontroli tego zagadnienia w późniejszym terminie aby nie spowalniać przyjęcia PWS ani nie konsumować środków zakładanych już na jego skuteczne wdrożenie w dotychczasowym kształcie. Jeśli Gmina będzie w stanie przeznaczyć dodatkowe środki na to zagadnienie po uruchomieniu PWS w obecnym kształcie, należy je dodać jako 9
działanie do PWS w terminie późniejszym. WAŻNE jest bowiem by działania skierowane na podstawowe źródła problemu smogu (niska emisja z domowych palenisk i ponadnormatywna emisja z przemysłu) zostały wdrożone jak najszybciej. Uwaga nr 6 Całość dokumentu Większość działań generuje koszty, np. zintensyfikowane kontrole Straży Miejskiej w okresie grzewczym, badania próbek popiołu itp. nie Straż Miejska z urzędu powinna ujmować te działania, z budżetu już uchwalonego na jej działalność operacyjną, wymagają tego przyjęte przepisy. Uwaga nr 7 Działanie 8 Stworzenie mapy po inwentaryzacji z naniesionymi emitorami z pieców węglowych Możliwość obserwacji efektów wymiany pieców i pomiaru jakości powietrza częściowo 10
Celem działania 4 Uruchomienie dodatkowych urządzeń (sensorów) pomiarowych ( ) jest właśnie zapewnienie stałego monitoringu powietrza oraz okresowe weryfikowanie skuteczności podjętych działań co pozwoli na monitorowanie efektów wymiany pieców. Uwaga nr 8 Działanie 12 Zakaz stosowania kotłów na paliwa stałe spełniających wymagania ekoprojektu w zwartej zabudowie miasta Skawina, tam gdzie można się budować w granicach działki bez terenów zielonych, wprowadzony zapis do mpzp Poprawa jakości powietrza w terenach źle przewietrzanych, bez zieleni. Uwaga nr 9 Całość dokumentu Wprowadzenie darmowej komunikacji zbiorowej przy wprowadzeniu stopni., zakaz wjazdu ciężarówek do miasta w przypadku wprowadzenia stopni Generuje koszty bardzo Nie pogarszanie jakości powietrza Zakaz będzie dotyczył wszystkich instalacji na paliwa stałe bez względu na klasę. nie 11
Uzasadnienie jak w uwadze nr 5. Uwaga nr 10 Całość dokumentu Wprowadzenie stref ograniczonego ruchu, parkowania, Zmniejszenie natężenia ruchu samochodowego nie Uzasadnienie jak w uwadze nr 5. Uwaga nr 11 Całość dokumentu Zaplanowanie strategii w zakresie przewietrzania miasta, zapisy w studium i w planie. Zła jakość powietrza w naszej gminie wynika ze złego przewietrzania miasta nie SAS nie zgadza się ze stwierdzeniem, że zła jakość powietrza wynika ze złego przewietrzania miasta. Zabudowa poza sezonem grzewczym pozostaje ta sama a przekroczeń dopuszczalnych wartości pyłów PM10 średniodobowo nie notujemy. SAS zgadza się co do konieczności planowania 12
przewietrzania miasta jednak na tym etapie modyfikacja PWS opóźniła by znacznie wdrożenie jego działań skierowanych na główne źródła smogu - uzasadnienie jak w uwadze nr 5. Uwaga nr 12 Całość dokumentu Zaplanowanie strategii i planów w zakresie zwiększania terenów zielonych oraz powierzchni biologicznie czynnych murów, kwietników itp. Poprawa jakości powietrza nie Uzasadnienie jak w uwadze nr 5. Uwaga nr 13 Działania 11 Przeznaczenie całości wpływów z opłat i kar za korzystanie ze środowiska z emisji do powietrza na zadania związane z jego ochrona. Przyspieszenie efektów ekologicznych Programu. uwzględniona częściowo. Działanie 15 Ustanowienie specjalnej pozycji w budżecie Gminy Skawina ( ) wskazuje na wysokość środków, jakie Gmina powinna 13
przeznaczać corocznie na PWS. Propozycja Autorów Programu to znacząco więcej niż wpływy z opłat i kar. Uwaga nr 14 Całość dokumentu Zasady finansowania działań podejmowanych w celu poprawy stanu powietrza. Należy podjąć wszelkie działania, aby rozszerzyć możliwość finansowania programu również o środki zewnętrzne. Ponieważ problem nie jest tylko lokalny, jedynie ogólne współdziałanie pozwoli na szersze działanie W działaniu 15 dodano zapis: Należy podjąć wszelkie działania, aby rozszerzyć możliwość finansowania programu również o środki zewnętrzne. V. Podsumowanie przebiegu konsultacji społecznych Podczas przeprowadzonych konsultacji projektu Programu walki ze smogiem (PWS) w Gminie Skawina, wpłynęło łącznie 14 uwag, w tym 14 w formie elektronicznej. Zgłaszane uwagi odnosiły się w szczególności do kosztów a także do zakresu podejmowanych działań, które musi ponieść gmina w celu realizacji powyższego Programu. W toku konsultacji zostało zorganizowane spotkanie, które odbyło się w 20 kwietnia o 17:00 w Ośrodku Kulturalno-Rekreacyjnym Gubałówka. 14