Sprawozdanie merytoryczne z działalności rok 2010 marzec 2011 rok
SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 2 I. DANE REJESTROWE NA DZIEŃ 31.12.2010 ROK... 4 1. RADA FUNDACJI.... 4 2. ZARZĄD FUNDACJI... 4 3. CELE STATUTOWE, DZIAŁALNOŚĆ FUNDACJI... 5 4. INFORMACJA NA TEMAT PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ.... 6 II. MISJA I PODSTAWOWE DZIAŁANIA.... 6 III. CELE ZREALIZOWANE W 2010 ROKU.... 8 IV. CODZIENNA DZIAŁALNOŚĆ... 9 1. ODBIORCY ŻYWNOŚCI... 9 1.1 CHARAKTERYSTYKA ODBIORCÓW... 9 1.2 NAWIĄZANIE WSPÓŁPRACY Z ODBIORCAMI ŻYWNOŚCI... 10 1.2 MONITORING ORGANIZACJI... 12 2. POZYSKIWANIE ŻYWNOŚCI... 13 2.1 PRODUCENCI ŻYWNOŚCI... 15 2.2 RYNKI HURTOWE... 16 2.3 PROGRAM PEAD - DOSTARCZANIE NADWYŻEK ŻYWNOŚCI DLA NAJUBOŻSZEJ LUDNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ... 16 3. DYSTRYBUCJA ŻYWNOŚCI... 18 4. MAGAZYNOWANIE ŻYWNOŚCI... 21 V. AKCJE I PROJEKTY ZEWNĘTRZNE... 22 1. PUBLICZNE ZBIÓRKI ŻYWNOŚCI... 22 1.1 WIELKANOCNA ZBIÓRKA ŻYWNOŚCI JAJO... 22 1.2 ZBIÓRKA W HIPERMARKETACH... 22 1.3 ROCKOWA ZBIÓRKA ŻYWNOŚCI... 23 1.5 ŚWIĄTECZNA ZBIÓRKA ŻYWNOŚCI... 23 1.6 ŚWIĄTECZNA ZBIÓRKA NA MAZOWSZU... 24 2. SZKOLENIA DLA ODBIORCÓW W RAMACH STOŁECZNEGO CENTRUM WSPÓŁPRACY OBYWATELSKIEJ... 26 3. PROGRAM PEAD... 26 4. ZDROWE DANIE DZIECIĘCE GOTOWANIE.... 27 VI. AKCJE I PROJEKTY WEWNĘTRZNE... 30 Warszawa, marzec 2011 rok 2/54
1. SYSTEM ISO 9001... 30 2. MAGAZYNY FUNDACJI... 30 3. WPROWADZENIE SYSTEMU ZBIERANIA FUNDUSZY Z 1% NA RZECZ OPP... 31 VII. WSPÓŁPRACA Z PARTNERAMI... 31 VIII. PRACOWNICY I WOLONTARIUSZE FUNDACJI... 33 IX. ZAŁĄCZNIKI... 35 1. LISTA ODBIORCÓW... 35 2. LISTA DARCZYŃCÓW... 53 Warszawa, marzec 2011 rok 3/54
I. Dane rejestrowe na dzień 31.12.2010 rok Nazwa: Bank Żywności SOS w Warszawie Siedziba i adres: ul. St. Bodycha 97, Reguły, 05-820 Piastów 1 Data wpisu do KRS: 23.07.2001 rok, nr KRS: 000029435 Data rejestracji: 14.03.1994 rok, REGON: 010607645 Telefon kontaktowy: (22) 723-02-7, (22) 753-85-00, 0 601 390 536 Forma prawna: fundacja, organizacja pożytku publicznego Władze Fundacji: Rada i Zarząd Fundacji. 1. Rada Fundacji. Radę Fundacji stanowią Fundatorzy oraz osoby prawne przez nią przyjęte. Udział w Radzie jest traktowany jako praca społeczna. Kierują nią Przewodniczący. Do jej kompetencji należy: określanie kierunków działania Fundacji, powoływanie i odwoływanie Zarządu oraz sprawowanie nad nim kontroli. Skład Rady Fundacji Bank Żywności SOS w Warszawie wg stanu na dzień 31.12.2010 rok: Przewodnicząca: Ewa Szymczak Członkowie: Magdalena Dębkowska, Joanna Krasnodębska, Jacek Wojnarowski, Dieudonne Mpika, Nathalie Renee Bolgert, Paweł Stanisław Jordan, Czesław Ignacy Jurczyszyn, Wojciech Maria Onyszkiewicz, Jolanta Sobczak, Fundacja Pomoc Społeczna SOS, Fundacja Pożywienie Darem Serca. 2. Zarząd Fundacji Władzą wykonawczą w Fundacji jest Zarząd. Działalność w zarządzie jest traktowana jako praca społeczna. Na jego czele stoi Prezes i Wiceprezesi. Zarząd ma prawo podejmować decyzje we wszystkich sprawach, które nie są zastrzeżone dla kompetencji Rady. Praktycznie oznacza to, iż Zarząd kieruje bieżącą pracą Fundacji: uchwala wewnętrzne regulaminy, zatrudnia personel, reprezentuje Fundację na zewnątrz i sprawuje nadzór nad jej majątkiem, przyjmuje i rozlicza subwencje, darowizny, spadki i zapisy. Skład Zarządu Fundacji Bank Żywności SOS w Warszawie: Magdalena Krajewska - Prezes Zarządu Dominika Sawczuk - Wiceprezes Zarządu Katarzyna Dąbrowska - Wiceprezes Zarządu Agnieszka Deja Członek Zarządu Warszawa, marzec 2011 rok 4/54
3. Cele statutowe, działalność fundacji 1. działalność nieodpłatna Bank Żywności SOS w Warszawie Fundacja Bank Żywności SOS w Warszawie zajmuje się inicjowaniem, wspieraniem i prowadzeniem działalności społecznej zmierzającej do zmniejszenia obszarów niedożywienia najuboższych grup społecznych oraz niedopuszczenia do marnotrawstwa żywności. (91 33 z) zorganizowanie systemu gromadzenia i dystrybucji niewykorzystanej żywności; (85 32 c) pomoc żywnościowa dla osób i rodzin najuboższych, w szczególności w rejonach zagrożonych bezrobociem; (85 32 c) wspieranie organizacji i instytucji zajmujących się w szczególności opieka nad dziećmi, młodzieżą, osobami niepełnosprawnymi, bezdomnymi, bezrobotnymi i innymi będącymi w trudnej sytuacji życiowej; (91 33 z) promowanie w społeczeństwie, a w szczególności wśród młodzieży, postawy niedopuszczania do marnotrawstwa żywności; (91 33 z) wypracowanie reguł współpracy z administracją rządową, samorządami terytorialnymi, organizacjami pozarządowymi i innymi osobami prawnymi w zakresie zapobiegania marnotrawstwu żywności; (91 33 z) wyszukiwanie rezerw żywności produkowanej w nadmiarze i marnotrawionej; (91 33 z) gromadzenie żywności i jej rozdział między organizacje pozarządowe i inne instytucje prowadzące bezpośrednią pomoc potrzebującym; (91 33 z) działalność edukacyjna, oświatowa i wydawnicza dotycząca celów działania Fundacji; (91 33 z) zakładanie placówek opiekuńczych i szkoleniowych pozwalających na realizację i popularyzacje celów Fundacji; (91 33 z) współpracę z organizacjami pozarządowymi, organami administracji rządowej i samorządowej oraz innymi instytucjami działającymi na polu pomocy społecznej (91 33 z) udzielanie pomocy materialnej, szkoleniowej, organizacyjnej instytucjom prowadzącym działalność realizującą cele Fundacji; (91 33 z) rozwijanie kontaktów z organizacjami, których cele nie są sprzeczne z celami Fundacji działającymi w Polsce i innych krajach; (85 32 c) gromadzenia żywności i jej rozdziału między organizacje pozarządowe i inne instytucje prowadzące bezpośrednią pomoc potrzebującym; współpracę z organizacjami pozarządowymi, organami administracji rządowej i samorządowej oraz innymi instytucjami działającymi na polu pomocy społecznej; udzielanie pomocy materialnej, szkoleniowej, organizacyjnej instytucjom prowadzącym działalność realizującą cele Fundacji; (91 33 z) działalności edukacyjna i oświatowa; (22 11 z) działalności wydawnicza dotycząca celów działania Fundacji. Warszawa, marzec 2011 rok 5/54
2. działalność odpłatna Fundacja nie prowadzi odpłatnej działalności statutowej. 4. Informacja na temat prowadzenia działalności gospodarczej. Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej. II. Misja i podstawowe działania. Bank Żywności SOS w Warszawie w Warszawie inicjuje, wspiera i prowadzi działalność społeczną zmierzającą do zmniejszenia obszarów niedożywienia najuboższych grup społecznych oraz zapobiega marnotrawieniu żywności. Swoją pomocą obejmuje organizacje pozarządowe, placówki pomocowe, zdrowotne i edukacyjne z województwa mazowieckiego. Współpracujemy z organizacjami działającymi na terenie powiatów: ostrołęckiego, wyszkowskiego, ostrowskiego, wołomińskiego, nowodworskieo, legionowskiego, sochaczewskiego, warszawskiego - zachodniego, warszawskiego, pruszkowskiego, grodziskiego, żyrardowskiego, piaseczyńskiego, otwockiego. Powyższe cele realizowane są poprzez: bezpłatne pozyskiwanie żywności, profesjonalne zorganizowanie jej transportu i magazynowania oraz bezpłatnego rozdziału; wspieranie pozyskanymi artykułami żywnościowymi instytucji świadczących bezpośrednią pomoc potrzebującym, w szczególności organizacji pozarządowych zajmujących się opieką nad dziećmi, młodzieżą, osobami niepełnosprawnymi, bezdomnymi i innymi osobami będącymi w trudnej sytuacji życiowej; wyszukiwanie rezerw żywności produkowanej w nadmiarze, niewykorzystywanej lub niehandlowej przez co producenci, dystrybutorzy i handlowcy unikają wysokich kosztów utylizacji a Bank nie tylko przeciwdziała marnotrawieniu żywności lecz także przyczynia się do zwalczania zjawiska zanieczyszczenia środowiska naturalnego; promowanie wśród społeczeństwa wrażliwości na problemy osób pokrzywdzonych przez los oraz kształtowanie postaw przeciwdziałających marnotrawieniu żywności; tworzenie więzi między organizacjami, instytucjami i osobami prywatnymi przy zachowaniu zasady apolityczności. Bank Żywności SOS w Warszawie powstał, jako spontaniczna reakcja ludzi na funkcjonowanie w polskiej rzeczywistości społecznej paradoksu: z jednej strony duże ilości żywności marnują się bądź są planowo niszczone, a z drugiej strony w mocno rozwarstwionym społeczeństwie żyją ludzie głodni bądź chronicznie niedożywieni. Według Raportu Komisji Eurpoejskiej opublikowanego w styczniu 2010 roku wynika, że ubóstwem zagrożonych jest aż 22 proc. dzieci żyjących w polskich rodzinach, gdzie przynajmniej jedno z rodziców ma pracę, i to mimo korzystania ze świadczeń społecznych. To jeden z wyższych wskaźników w Unii Europejskiej. Warszawa, marzec 2011 rok 6/54
Zagrożonych ubóstwem jest również 12 proc. osób powyżej 65 roku życia. Zagrożenie biedą, mimo posiadania stałego zatrudnienia, dotyczy 12 proc. dorosłych Polaków. Wśród całej populacji, aż 21 proc. Polaków nie stać na zjedzenie co drugi dzień posiłku z mięsem, drobiem, rybą lub odpowiednikiem wegetariańskim. 1 Bank Żywności SOS aktywizuje mieszkańców oraz administrację województwa mazowieckiego do podejmowania skutecznych działań na rzecz rozwiązania problemu marnotrawienia żywności oraz minimalizowania zjawiska głodu. Podstawowa wytyczna w działaniu Banku to utrzymanie wiarygodnej pozycji w stosunku do dużej liczby partnerów, zarówno odbiorców, jak i dostawców oraz wolontariuszy. Program banku żywności polega na harmonijnym połączeniu elementów spontanicznej aktywności społecznej z wysokim profesjonalizmem przestrzeganiem norm sanitarnych związanych z obrotem żywnością, dotrzymywaniem zobowiązań wobec partnerów. Działalność ta, obok walorów społecznych, edukacyjnych i ekologicznych posiada również zaletę wysokiej efektywności ekonomicznej. Jedna złotówka przeznaczona na funkcjonowanie Fundacji w 2010 roku przyniosła żywność o wartości 21,43 zł. Pozwala to 286 organizacjom charytatywnym aktywnie 2 (w tym bankom żywności) zasilanym przez Bank przeznaczyć posiadane przez nie skromne środki finansowe na realizację zadań statutowych, w tym m.in. wychowawczych, edukacyjnych czy resocjalizujących. 1 Eurostat newsrelease 10/2010 z dnia 18.01.2010, http://ec.europa.eu/eurostat 2 W ewidencji Fundacji zapisanych jest ponad 350 organizacji, które nawiązały kontakt z bankiem, podpisały umowę współpracy, ale tylko 284 jest aktywnych tj. odbiera żywność nie rzadziej niż raz na 2 miesiące oraz 14 Banków Żywności w Polsce. Warszawa, marzec 2011 rok 7/54
III. Cele zrealizowane w 2010 roku. Celem Fundacji Bank Żywności SOS w Warszawie było zwiększenie asortymentu żywności, skierowanie pomocy żywnościowej do jak najszerszych grup społecznych będących w potrzebie oraz usprawnienie działalności banku. Nasza organizacja od 16 lat realizuje wyznaczone cele inicjowanie, wspieranie i prowadzenie działalności społecznej zmierzającej do zmniejszenia obszarów niedożywienia najuboższych grup społecznych oraz niedopuszczania do marnotrawstwa żywności. Przekazywana żywności pochodziła z programu unijnego PEAD oraz z codziennego pozysku prowadzonego przez Fundację, a także z publicznych zbiórek żywności. Działalność Fundacji w zakresie realizacji zadań w roku 2010, w ocenie Zarządu Fundacji, była prowadzona bardzo dobrze. Działalnośc prowadziliśmy w dwóch lokalizacjach- główny magazyn w Regułach oraz Centrum Dystrybucji w Ciechanowie. W kwietniu 2010 roku w Ciechanowie powstała Fundacja Bank Żywności w Ciechanowie i od 2011 roku będzie działała jako odrębny podmiot reazliujący mni. Program PEAD. Szkolenia i akcje społeczne prowadzone były równolegle z bieżącą, podstawową działalnością banku żywności: pozyskiwaniem, magazynowaniem i dystrybucją żywności do organizacji pomocowych. Ogromnym sukcesem zakończyła się Wilkanocna Zbiórka Jaj oraz Świąteczna Zbiórka Żywności, w których łącznie udział wzięło 4500 wolontariuszy. W Świątecznej Zbiórce Żywności zebrano 64.923 kg żywności, a w Akcji Jajo przeprowadzonej w 16 kościołach, zebrano 33.365 jaj. Poza działalnością związaną z pozyskiem, magazynowaniem i dystrybucją żywności, fundacja kontynuowała realizację projektów edukacyjnych skierowanych do dzieci oraz rozszerzyła ofertę o szkolenia ze zdrowewgo odżywiana dla seniorów. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 pozyskaliśmy 5.258.457,56 kg żywności o wartości 21 217 388,57zł. Równocześnie przekazane 5.144.230 kg żywności o wartości 21 868 278,53. W ramach Świąteczen Zbiórki Żywności udało nam się pozyskał łącznie 92 349,97 kg żywności o łącznej kwocie 896024,13 zł. Warszawa, marzec 2011 rok 8/54
IV. Codzienna działalność 1. Odbiorcy żywności Bank Żywności SOS w Warszawie kieruje pomoc żywnościową do organizacji pozarządowych działających na terenie województwa mazowieckiego zajmujących się dożywianiem najuboższej ludności na. Naszą ofertę w szczególności kierujemy do organizacji przygotowujących minimum jeden posiłek dziennie dla swoich podopiecznych. Organizacje pozarządowe współpracujące z Bankiem świadczą pomoc podopiecznym zgodnie z art. 5, 7 oraz 8 ustawy o pomocy społecznej. W 2010 roku Bank Żywności systematycznie współpracował z 286 organizacjami. Ponadto za naszym pośrednictwem zostały przekazane dary żywnościowe do 14 Banków Żywności znajdujących się na ternie całej Polski. Lista organizacji, które odbierały żywność z Fundacji w 2010 roku znajduję się w załączniku do raportu. 1.1 Charakterystyka odbiorców Wśród organizacji odbierających żywność z Banku znajdują się: organizacje zajmujące się rozdawnictwem żywności, organizacje zajmujące się przygotowywaniem posiłków dla podopiecznych, organizacje prowadzące zarówno rozdawnictwo, jak i przygotowywanie posiłków, inne - Banki Żywności, organizacje wskazane przez darczyńcę (jednorazowe wydanie). Procentowy udział poszczególnych organizacji ze względu na formę niesionej pomocy przedstawia się następująco: Warszawa, marzec 2011 rok 9/54
Organizacje możemy wyróżnić na te z siedzibą w Warszawie - 126 odbiorców, z siedzibą poza Warszawą w województwie mazowieckim 146 odbiorców oraz 14 Banków Żywności na terenie całej Polski (w tym Radom, Siedlce, Płock i Ciechanów w województwie mazowieckim). Łączna liczba wszystkich podopiecznych wynosi 124.112 osób. Dzieci stanowią 25% wszystkich podopiecznych jeśli zmniejszymy udział odbiorców o podopiecznych PCK (26.500 zarejestrowanych w systemie magazynowym). Bank Żywności SOS w Warszawie współpracuje z wieloma organizacjami, których liczba podopiecznych oscyluje pomiędzy 8 a ponad 25000 podopiecznych. Procentowy udział organizacji wg liczby podopiecznych zadeklarowanych w Karcie Odbiorcy (%): Struktura organizacji wg ilości podopiecznych nie zmieniła się znacznie w roku 2010. W porównaniu do roku 2009 w niewielkim stopniu zmalała ilość organizacji, które liczą sobie 51-100 podopiecznych oraz 201-500 podopiecznych. Natomiast wzrosła liczba organizacji, które udzielają pomocy żywnościowej 101-200 podopiecznym oraz powyżej 501 podopiecznym. 1.2 Nawiązanie współpracy z odbiorcami żywności Nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się dożywianiem ludności najuboższej w województwie mazowieckim realizowane jest w następujący sposób: 1. Organizacja składa wniosek o współpracę wypełniony na formularzu przygotowanym przez Fundację, w którym umieszczają informację o ilości podopiecznych, rodzaju i formie świadczonej pomocy, możliwościach transportowych i magazynowych organizacji. Warszawa, marzec 2011 rok 10/54
2. Wniosek rozpatrywany jest w Fundacji przez Komisję ds. Odbiorców. W skład Komisji wchodzi Koordynator ds. Pozyskiwania Żywności, Dystrybutor, Koordynator Magazynu i Programu PEAD oraz Dyrektor. 3. Bank Żywności SOS w Warszawie umawia i realizuje odwiedziny w organizacji, na podstawie których weryfikuje możliwości organizacji wnioskującej o współpracę. 4. Po podjęciu pozytywnej decyzji podpisywana jest umowa Karta Współpracy i wypełniana jest Karta Odbiorcy. Omawiane są szczegółowe warunki współpracy (odbioru żywności). Karta Odbiorcy jest wypełniana każdorazowo przy zmianie zapotrzebowania organizacji współpracującej (np. ilości osób, ktorym udzielana jest pomoc). Przy nawiązywaniu współpracy w pierwszej kolejności brane są pod uwagę placówki zajmujące się opieką nad dziećmi, które przygotowują minimum jeden ciepły posiłek dziennie. W drugiej kolejności nawiązywana jest współpraca z pozostałymi organizacjami przygotowującymi dla swoich podopiecznych minimum jeden ciepły posiłek dziennie. W trzeciej kolejności brane są pod uwagę organizacje zajmujące się rozdawnictwem żywności (wydawaniem paczek). Czas od wpłynięcia wniosku o nawiązanie współpracy do podjęcia decyzji był w 2010 roku nie dłuższy niż 30 dni. W 2010 roku do Fundacji wpłynęło 13 wniosków o nawiązanie współpracy. 12 z tych organizacji zostało odwiedzonych i sprawdzonych pod kątem zgodności informacji podanych we wniosku. 11 wniosków zostało rozpatrzonych pozytywnie. Organizacje te jeszcze w tym samym roku rozpoczęły odbiory żywności. 1 wniosek został odrzucony z powodu niespełniania wymagań dotyczących warunków przechowywania żywności. 1 wniosek nie został uzupełniony o niezbędne dokumenty, w związku z czym Organizacja nie została wzięta pod uwagę przy rozpatrywaniu na posiedzeniu Komisji ds. Odbiorców. W 2010 roku na słabszą systematykę odbiorów wpłynęło nawiązanie współpracy z nowymi organizacjami w ciągu roku. Nadal jest mało organizacji, które rezygnują ze współpracy i przyjeżdzają rzadziej niż raz na trzy miesiące. W 2008 roku Komisja ds. Odbiorców wprowadziła zasadę wstrzymywania odbiorów dla organizacji nie kontaktujących się z Bankiem przez 3 kolejne miesiące i zasada ta była przestrzegana w 2010 roku. Związane jest to z racjonalnym gospodarowaniem żywnością i koniecznością dokładnego planowania wykorzystania miejsc paletowych w magazynie. Obserwujemy, że organizacje spełniają lub intesywnie dążą do spełnienia warunków obchodzenia się z żywnością, w tym konieczności przestrzegania Dobrych Praktyk Higienicznych i systemu HACCP. Magazyny i kuchnie organizacji są przystosowane do przechowywania żywności. Wyposażone są w niezbędne urządzenia chłodnicze, regały oraz urządzenia gastronomiczne. W 2010 roku ze współpracy zrezygnowało 12 organizacji. Stanowi to 4% wszystkich organizacji. Głównymi przyczynami rezygnacji były: duża odległość od magazynu Banku Żywności SOS w Warszawie, problemy z organizacją transportu niezbędnego do odbioru żywności, zmiany w statutu organizacji. Warszawa, marzec 2011 rok 11/54
Identyfikacja osób potrzebujących oraz ocena jakości i skuteczności udzielanej bezpłatnej pomocy żywnościowej przez organizacje pomocowe jest najtrudniejsza do weryfikacji. Nie pomaga w tym brak koordynacji w zakresie polityki pomocy społecznej i narzędzi stostowanych przez Ośrodki Pomocy Społecznej. Zauważamy realatywnie duży brak spójności w kierowaniu potrzebujących do organizacji i niską wymianę informacji zarówno pomiędzy organizacjami pomocowymi jak i samorządem. Nadal nie rozwiązany pozostaje problem powielania pomocy przez OPS oraz organizaje. Istotą działalności Fundacji jest nawiązanie stałej współpracy z jak największym gronem osób potrzebujących oraz dywersyfikacja dystrybucji do wszystkich gmin w województwie mazowieckim i dążenie do zaspokojenia potrzeb żywnościowych ludności niedożywionej. Dystrybucja żywności w województwie mazowieckim realizowana była w 2010r. we współpracy z Bankami Żywności w Płocku, Radomiu, Siedlcach, Ciechanowie, oraz z organizacjami z Ligowa, Ostrołęki i Mławy. 1.2 Monitoring organizacji Harmonogram odwiedzin w roku 2010 był ustalany na bieżąco na posiedzeniach Komisji ds. Odbiorców. W czasie odwiedzin następowała kontrola warunków przechowywania żywności i przygotowywania posiłków, ewidencji dokumentacji związanej z dystrybucją żywności osobom potrzebującym oraz kontrola kwalifikowalności osób korzystających z pomocy żywnościowej. Celem wizytacji była również wymiana wiedzy i doświadczenia pomiędzy organizacjami w jakości świadczenia pomocy żywnościowej. Zgodnie z obowiązującymi standardami w wizytach uczestniczyło dwóch przedstawicieli Banku Żywności SOS w Warszawie oraz przedstawiciel kontrolowanej organizacji. W 2010 odwiedzono 33 organizacje współpracujące z Bankiem Żywności SOS w Warszawie. Wszystkie odwiedziny udokumentowane są na Protokołach Odwiedzin oraz Protokołach Kontroli PEAD. Jeżeli odwiedzający Fundacji zauważał jakiekolwiek nieprawidłowości dotyczące higieny, czystości, sposobu magazynowania, przechowywania, podawania posiłków, sposobu przygotowywania paczek, przyjętych kryteriów dotyczących podopiecznych czy sprawozdawczości informował przedstawicieli organizacji o nieprawidłowościach i zalecał zmiany. Najczęstrzym problemem dla organizacji partnerskich jest prawidłowe prowadzenie dokumentacji związanej z dystrybucją żywności. Zdarzało się, iż dokumentacja była prowadzona nierzetelnie i niesystematycznie. Wynikało to z braku przygotowania osoby odpowiedzialnej za prowadzenie dokumentacji. Często zajmowali się tym wolontariusze, którzy nie uczestniczyli w szkoleniach organizowanych przez Fundację. W takich sytuacjcach Bank Żywności SOS w Warszawie starają się przeszkolić wyznaczone osoby i wytłumaczyć, w jaki sposób powinna być prowadzona dokumentacja. Po 2-3 miesiącach dokumentacja organizacji jest ponownie sprawdzana. Monitoring organizacji jest źródłem informacji na temat jakości udzielanej pomocy żywnościowej i funkcjonowania organizacji. Pozwala weryfikować, czy informacje, które posiadamy w bazie danych dotyczące profilu działalności organizacji, adresu siedziby, liczby podopiecznych, etc. są zgodne z rzeczywistością. Dzięki informacjom uzyskanym podczas wizyt i rozmów Fundacja uzyskuje cenne wskazówki dotyczące dalszej współpracy z organizacjami, np.: zmniejszenia/zwiększenia ilość Warszawa, marzec 2011 rok 12/54
przydzielanej żywności, zmieny asortymentu. Monitoring pozwala na poprawę współpracy, wymianę wiedzy i doświadczeń, oraz na ulepszanie warunków przechowywania i rozdysponowywania żywność. W okresie od stycznia do grudnia 2010 odwiedzono 12 organizacji starających się o nawiązanie współpracy. Informacje uzyskane podczas wizyty spisywane są na protokołach z odwiedzin. 2. Pozyskiwanie żywności Codzienna praca Banku Żywności SOS w Warszawie polega na pozyskiwaniu żywności od producentów, dystrybutorów, rolników i hurtowników. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 pozyskaliśmy 5.258.457,56 kg żywności o wartości 21 217 388,57zł. Transport, magazynowanie i dystrybucja zebranych darów odbywa się w ramach codziennej działalności statutowej Fundacji. Pozyskiwanie żywności przez Fundację realizowane jest w dwóch formach: pozysku własnego prowadzonego przez pracowników i wolontariuszy fundacji oraz Programu PEAD realizowanego przez Federację Polskich Banków Żywności. Poniższy wykres i tabela obrazują ilości pozyskanej żywności w poszczególnych kwartałach 2010 roku w porównaniu do lat 2005-2009, dane w tonach: 2500 2000 1500 1000 2006 2007 2008 2009 2010 500 0 I. KWARTAŁ II. KWARTAŁ III. KWARTAŁ IV. KWARTAŁ Warszawa, marzec 2011 rok 13/54
Dostawy w tonach 2006 2007 2008 2009 2010 Styczeń 115,93 52,23 170,59 130,67 94,53 Luty 53,76 40,55 131,94 133,40 144,07 Marzec 105,29 406,16 397,18 546,33 320,98 I. KWARTAŁ 274,98 498,94 699,71 810,41 559,59 Kwiecień 330,08 362,38 221,45 577,41 392,27 Maj 394,05 427,23 180,01 619,62 621,89 Czerwiec 508,71 548,19 487,22 713,88 667,18 II. KWARTAŁ 1 232,84 1 337,81 888,68 1 910,91 1 681,35 Lipiec 503,22 532,77 352,72 712,24 615,62 Sierpień 470,84 460,11 353,75 424,85 494,24 Wrzesień 659,23 438,54 398,24 582,39 512,98 III. KWARTAŁ 1 633,30 1 431,42 1 104,70 1 719,47 1 622,85 Październik 738,32 475,62 464,90 618,02 562,99 Listopad 23,14 147,87 180,55 387,48 436,63 Grudzień 70,155 303,82 261,12 1 002,25 395,01 IV. KWARTAŁ 831,609 927,31 906,57 2 007,75 1 349,65 RAZEM 3 972,72 4 195,48 3 599,66 6 448,54 5 258,45 Udział grup dostawców żywności kształtował się następująco: Źródła pozysku żywności (bez Programu PEAD) w roku 2010 wg tonażu: 8% 17% 1% 12% 62% P roducenci R olnicy Hurtowinic y Zbiórki public z ne B anki Warszawa, marzec 2011 rok 14/54
Źródła pozysku żywności (wraz z Programem PEAD) w roku 2010 wg tonażu: 12% 2% 0% 3% 2% 81% P rogram P E AD P roducenci R olnicy Hurtowinic y Zbiórki public z ne B anki Biorąc pod uwagę tonaż (wagę) przekazanej żywności nadal wiodący udział w pozyskanej żywności ma Program PEAD, tj. 81% łącznie przyjętych przez Bank Żywności SOS artykułów spożywczych (w 2009 roku PEAD stanowił 80 %. Tak wysoki udział Programu PEAD w roku 2010 wiąże się ze zwiększeniem ilości żywności w programie przez Agencję Rynku Rolnego. Jednakże biorąc pod uwagę zaewidencjonowaną wartość przekazanej żywności udział Programu PEAD zmniejsza się i stanowi jedynie 58 % udziału w zaewidencjonowanej wartości pozyskanych darów. Wartość i wycena żywności jest istotna dla obliczenia wskaźnika efektywności. Jedna złotówka przekazana na działalność statutową w 2010 roku przyniosła dary o wartości 21,43 zł. 2.1 Producenci żywności W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 pozyskaliśmy 726 861,414 kg żywności o wartości 5 517 721,50 zł. Z pośród darczyńców przekazujących żywność aż 75 % to firmy współpracujące regularnie. Wskazuje to na przywiązanie i zaufanie producentów żywności do naszej organizacji Fundacja występuje z inicjatywą zawierania bezterminowych umów o współpracę z dużymi producentami żywności jednak obawy właścicieli co do sytuacji na rynku i zmian w rozliczeniach podatkowych powodują, że żaden z czterech producentów, nie zdecydował się na podpisanie umowy współpracy, a darowiny przekazywane są ad hoc. Kontynuujemy realizację dwóch umów współpracy podpisanych w 2008 roku. Dzięki współpracy z Miastem st. Warszawa i Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim jesteśmy wiarygodnym partnerem w odbiorze darowizn na wysokim standardzie samochodami chłodniczymi, które są dużo droższe od zwykłego transportu. Na stałe bank współpracuje z ponad 40 darczyńcami: producentami, hurtownikami i rolnikami. Dobra współpraca z darczyńcami prowadzona jest dzięki następującym działaniom: Utrzymywaniu stałego kontaktu z darczyńcami żywności oraz szczegółowe prowadzenie bazy danych darczyńców żywności, Warszawa, marzec 2011 rok 15/54
Spotkaniom i rozmowom na temat oferty sponsorskiej dotyczącej realizowanych projektów fundacji, Umożliwieniu darczyńcom wskazania organizacji, do których ma trafić darowizna oraz informowaniu o sposobie rozdysponowania otrzymanej żywności. Regulowaniu w umowie współpracy procesu przekazania darowizny i dostosowaniu tego procesu do potrzeb darczyńcy, Przeprowadzeniu odbioru darowizny na najwyższym standardzie możliwym dla fundacji, w tym odbioru produktów z 1 dniowym terminem ważności do spożycia oraz transportowaniu artykułów żywnościowych na koszt fundacji, w warunkach chłodniczych, Wysyłaniu podziękowań oraz aktualnych sprawozdań z działalności Fundacji, Proponowaniu darczyńcom rozwiązań dotyczących podatku VAT od darowizny, Nagłaśnianiu faktu przekazywania darowizny przy okazji prowadzonych akcji społecznych, w tym nominowaniu do nagród publicznych. 2.2 Rynki hurtowe Asortyment przekazywanej żywności uzupełniany był systematycznie przez cały rok przez zbiórkę warzyw i owoców na Giełdzie Bronisze - Warszawskim Rolno- Spożywczym Rynku Hurtowym SA. Odbiór warzyw i owoców odbywał się średnio trzy razy w tygodniu, co dało łącznie w 2010 roku 111 408,92 kg płodów rolnych o wartości 211 057,80 zł. Dodatkowo rozpoczęliśmy współpracę ze Stowarzyszeniem Polskie Rynki Hurtowe w Warszawie- Giełda Praska, gdzie zebrano 382,00 kg warzyw i owoców o wartości 757,00 zł. Zestawienie pozyskanych produktów Giełda Rolno-spożywcza Bronisze SA od 2010-01-01 do 2010-12-31 Rodzaj produktu Tonaż [kg] Wartość [zł] Owoce, warzywa suszone 610 1 235 Przyprawy, sosy 60 240 Warzywa mrożone 210 420 Sery - produkty mleczne 5 20 Owoce świeże 10 966 20 221,5 Warzywa świeże 99 517,92 188 841,3 Różne 40 80 Razem: 111 408,920 211 057,80 2.3 Program PEAD - Dostarczanie nadwyżek żywności dla najuboższej ludności Unii Europejskiej Program Dostarczanie Nadwyżek Żywności Dla Najuboższej Ludności Unii Europejskiej jest jednym z mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej UE administrowanym w Polsce przez Agencję Rynku Rolnego. Celem programu jest Warszawa, marzec 2011 rok 16/54
poprawienie bytu osób najuboższych w Unii Europejskiej poprzez dostarczanie im gotowych artykułów spożywczych takich jak makaron lub mleko 3. W 2010 roku dostawy w ramach Programu PEAD realizowane były podobnie jak w latach ubiegłych od marca do grudnia. Asortyment został rozszerzony o nowe produkty. Oprócz mleka, sera żółtego, mąki, kaszy, cukru, dań gotowych, płatków kukurydzianych, musli i dżemu dostarczane były dwa rodzaje makaronu (świderki i krajanka), krupnik, herbatniki i masło. Ponownie dystrybuowaliśmy ser topiony, mleko w proszku oraz kawę zbożową. Żywność, która została przekazana naszej organizacji w programie PEAD 2010 w okresie sprawozdawczym (marzec grudzień) to: Rodzaj produktu Tonaż [kg] Wartość [zł] Mąka 528935 481331 Makaron świderki 283360 580888 Makaron krajanka 160160 413213 Kasza jęczmienna 141120 201802 Kasza jęczmienna z warzywami 154829 597639 Kasza manna 188320 182670 Krupnik 218167 730859 Musli 140544 563581 Płatki kukurydziane 142423 652297 Dania gotowe na bazie kaszy 240365 829259 Dania gotowe na bazie makaronu 354931 1153526 Herbatniki 71232 755772 Ser podpuszczkowy 113960 1579486 Ser topiony 67481 594508 Cukier 162240 394243 Mleko UHT 1054800 1898640 Dżem 36017 153434 Kawa zbożowa 50112 1099457 Masło 47850 585206 Mleko w proszku 27648 317676 Razem: 4184494 13765487 3 Na podstawie informacji z Agencji Rynku Rolnego, www.arr.gov.pl Warszawa, marzec 2011 rok 17/54
3. Dystrybucja żywności Bank Żywności SOS w Warszawie W 2010 r żywność była wydawana codziennie od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00 do 16.00. Dziennie żywność odbiera od 10 do 20 organizacji. Odbiory realizowane są średnio co 30 minut, a w przypadku organizacji odbierających więcej niż 3,5t żywności co 1h. Częstotliwość odbiorów przez organizację waha się od minimum 1 odbioru do 10 odbiorów miesięcznie. Co miesiąc przyjeżdża po odbiór od 110 do 180 organizacji. Zasady współpracy z odbiorcami opisane są w części Odbiorcy żywności. Poniższa tabela i schemat obrazują ilość przekazanej żywności w poszczególnych kwartałach 2010 roku w porównaniu do lat 2006-2009, w tonach: W 2010 roku odbiorcom zostało przekazane 5.514.127 kg żywności o wartości 21 510 502 zł. Ilość dystrybuowanej żywności w porównaniu do roku 2009 zmalała o 10%. Wskaźnik potencjału przydziału żywności na jednego podopiecznego na miesiąc wyniósł w przypadku żywności pochodzącej z Programu PEAD 8,9 kg (6,5 kg w 2009 roku), natomiast w przypadku pozysku własnego wyniósł 8,2 kg. Ilość podopiecznych, do których kierowana jest żywność w ramach pozysku własnego jest większa niż w ramach umów na odbiór żywności PEAD (żywności PEAD nie otrzymują organizacje posiadające własny przydział Programu PEAD tj.: Caritas, PCK i PKPS). W III i IV kwartale były większe wydania żywności, co jest związane z większą ilością dostaw żywności w ramach programu PEAD oraz zbiórkami żywności (Podziel się Posiłkiem i Świąteczna Zbiórka Żywności), które dostarczają zywność w bardzo dużych ilościach. Warszawa, marzec 2011 rok 18/54
Dystrybucja w tonach 2006 2007 2008 2009 2010 styczeń 121,14 306,30 376,85 179,50 391,70 luty 145,34 133,82 209,18 187,22 250,62 marzec 197,49 362,35 363,40 376,38 232,40 I. KWARTAŁ 463,97 804,47 949,43 743,10 874,72 kwiecień 219,13 335,73 216,58 512,29 389,65 maj 284,28 388,00 219,97 484,56 562,08 czerwiec 453,07 483,99 457,55 665,40 640,66 II. KWARTAŁ 956,48 1 207,72 894,09 1 662,25 1 590,91 lipiec 502,75 520,37 309,93 793,37 569,06 508,10 sierpień 510,86 454,62 349,56 495,82 wrzesień 475,81 411,02 405,81 593,63 511,19 III. KWARTAŁ 1489,41 1 386,01 1 065,30 1 882,83 1 588,35 październik 658,92 323,13 443,56 615,06 475,92 listopad 185,24 281,01 412,38 455,12 436,87 grudzień 160,54 281,11 38,82 720,67 547,36 IV. KWARTAŁ 1004,7 885,25 894,77 1 790,85 1 460,14 SUMA 3914,56 4 283,45 3 803,59 6 079,03 5 514,12 Poniższy wykres przedstawia ilość organizacji odbierających żywność (łącznie 286 organizacje) wg częstotliwości odbiorów: Rok 2010 Warszawa, marzec 2011 rok 19/54
Częstsze odbiory wynikają ze zwiększonej ilości dostaw żywności z krótkim termienem, która musi zostać wydana natychmiast po przyjęciu (warzywa i owoce, mięso, nabiał). W tym celu wykorzystywany jest system szybkiego powiadamiania sms, za pomocą którego informuje organizacje o możliwości dodatkowego odbioru żywności. Częstsze odbiory mogą również wynikać z braku w transportu przystosowanego do odbioru przydzielonej ilości żywności. Z tego powodu żywność, która powinna zostać odebrana podczas jednego odbioru, dzielona jest na kilka wydań. Organizacje, które odebrały żywność z częstotliwością 1-4 razy w ciągu roku oraz 5-11 razy w ciagu roku, to głównie organizacje, które zrezygnowały ze współpracy w trakcie roku, nawiązały współpracę pod koniec 2010 roku lub odbierają żywność raz na dwa miesiące. Rzadsze odbiory wynikają również z braku transportu oraz dużej odległości. Ilość organizacji w podziale na ilość żywności odebranej w całym roku, przypadającej na jednego podopiecznego zadeklarowanego w Karcie Odbiorcy : Rok 2010 Warszawa, marzec 2011 rok 20/54
Rok 2009 4 W roku 2010 znacznie wzrosła liczba organizacji, które przekazały na jednego podopiecznego w ciągu roki 61-100 kg (organizacje te stanowią 32,5% wszystkich organizacji), a zmalała liczba organizacji, które przekazały na jednego podopiecznego 101-200 kg żywności. Wynika to z większej aktywności organizacji w odbiorach żywności oraz nawiązania współpracy z nowymi placówkami. W przypadku pozostałych przypadków nie było znaczących zmian. Suma organizacji, która wzięła udział w wyliczeniach wynosiła 264. Dla pozostałych odbiorców nie podano aktualnej liczby podopiecznych w bazie magazynowej Fundacji. 4. Magazynowanie żywności Żywność przechowywana była w magazynach najmowanych przez Fundację Bank Żywności SOS w Warszawie o powierzchni ponad 785 m 2 oraz w chłodniach o powierzchni 47,3 m 2. W Banku Żywności SOS funkcjonuje system HACCP. W 2010 roku wyznaczone zostały następujące punkty krytyczne: Badanie temperatury w samochodzie, który transportował żywność, Termin przydatności do spożycia w momencie przyjęcia towaru; Kontrola temperatury i wilgotności w pomieszczeniach magazynowych, w tym w chłodniach. Badanie organoleptyczne artykułów żywnościowych przed przyjęciem do magazynu. Kontrola dat przydatności do spożycia oraz monitoring rotacji zapasów magazynowych zgodny z zasadą pierwsze weszło, pierwsze wyszło to jedno z kluczowych działań związanych z działalnością magazynu w 2010 roku. W styczniu 2010 roku magazyn Fundacji został całkowicie przeniesiony do nowych pomieszczeń w miejscowości Reguły k/warszawy. 4 Suma organizacji wynosi 247 odbiorców, część odbiorców nie posiada aktualnej liczby podopiecznych w bazie magazynowej Fundacji. Warszawa, marzec 2011 rok 21/54
V. Akcje i projekty zewnętrzne 1. Publiczne Zbiórki Żywności Bank Żywności SOS w Warszawie w 2010 roku realizowała publiczne zbiórki żywności na podstawie zezwolenia na zbiórkę publiczną z dnia 20 kwietnia 2009 roku Marszałka Województwa Mazowieckiego (SF.WA./MW/0131-7/09) Decyzja nr 6/2009. 1.1 Wielkanocna Zbiórka Żywności JAJO W Niedzielę Palmową, 28 marca 2010 roku Bank Żywności SOS w Warszawie przeprowadził 6 Wielkanocną Zbiórkę Jajek - Akcję JAJO! Akcja uzyskała patronat Abpa Kazimierza Nycza Metropolity Warszawskiego oraz Abpa Henryka Hosera SAC Biskupa Warszawsko-Praskiego. Wielkanocna Zbiórka Jajek została przeprowadzona w 23 warszawskich kościołach. Koordynator akcji oraz cały zespół pracował wolontarystycznie. Zebraliśmy i wydaliśmy 33.365 świeżych jaj. W trakcie Akcji wyraźnie można było zauważyć, że Akcja JAJO! wpisała się w wiosenny kalendarz Warszawy. Taki wynik był możliwy dzięki zaangażowaniu blisko 225 wolontariuszy. Poza wymiernymi efektami w postaci zebranych jajek, akcja pomogła też rozpropagować przesłanie naszej fundacji. Dzięki bezpośredniemu kontaktowi z wolontariuszami, rozdawanym ulotkom oraz wiadomości o naszej akcji w Kurierze Warszawskim wiele osób mogło zapoznać się z celami przyświecającymi naszej działalności i zwrócić uwagę na otaczający nas problem niedożywienia i marnotrawstwa żywności. Akcji JAJO! po raz drugi towarzyszył Festyn Jajeczny zorganizowany dzięki zaangażowaniu Akademii Sztuk Pięknych. W Festynie rodzinnym na dziedzińcu ASP udział wzięli przechodnie, rodziny z dziećmi malując jaja na płótnie i styropianie. W Akcji zaangażowały się prywatne firmy: Media Plastyk, Galileo, Twoja Drukarnia. 1.2 Zbiórka w hipermarketach W 2010 roku podobnie jak w roku 2009 ilość żywności pozyskanej z hipermarketów znacznie zmalała. Żywność odbierana była sporadycznie. Przyczyny upatrujemy w braku reglacji prawnych dotyczących przekazywania darowizn żywności przez hurtowników na rzecz organizacji pożytku publicznego. Bank Żywności SOS w Warszawie skrupulatnie rejestruje pochodzenie darowizny co wyklucza jakiekolwiek działania związane z przekazywaniem produktów od tzw. anonimowych darczyńców. Jednocześnie małe sklepy współpracują bezpośrednio z lokalnie działającymi organizacjami pozarządowymi przekazując systematycznie żywność. Warszawa, marzec 2011 rok 22/54
1.3 Rockowa Zbiórka Żywności Bank Żywności SOS w Warszawie Od sześciu lat Bank Zywności SOS w Warszawie organizuje przy dużym zaangażowaniu wolontariuszy Rockową Zbiórkę Żywności. W 2010 roku Rockowa Zbiórka Żywności została zorganizowana w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Walki z Ubóstwem oraz Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym. Celem zbiórki, jak co roku, było promowanie idei niemarnowania żywności oraz promowanie działalności Banku Żywności SOS w Warszawie. Koncert został zorganizowany w przeddzień Międzynarodowego Dnia Walki z Ubóstwem - jako wyraz solidarności i wsparcia dla tych, których dotyka ubóstwo. Celem, poza zbiórką żywności, jest również uwrażliwienie społeczeństwa na problem głodu. W tym roku, tak jak w ubiegłych latach charytatywnie, zagrały dla nas cztery zespoły (Ambasadores, Irena, London type smokg, Letters From Silence). Koncert odbył się Centralnym Basenie Artystycznym. Koncert był poprzedzony (16 października 2010) pokazem filmów związanych z tematyką ubóstwa w Kinie Wisła we współpracy z Fundacją Filmową Warszawa. Zaprezentowane filmy podczas pokazu: Monari (reż. Kasper Pasecki, Łukasz Augustyniak), Zanim Przeklną nas dzieci (reż. Jean-Paul Jaud), Bezrobotni (reż. Nastia Tarasowa). Zebraliśmy 1 907,4 kg długoterminowej żywności. Udział wzięło ok. 250 widzów. W Rockową Zbiórkę Żywności zaangażował się również sklep a.pl - zostało zebrane 80 kg żywności. 1.4 Zbiórka Żywności Podziel się Posiłkiem Zbiórka Podziel się Posiłkiem organizowana jest przez Federację Polskich Banków Żywności, Firmę DANONE oraz Fundację POLSAT. W ramach akcj 24 i 25 września, przeprowadziliśmy zbiórkę żywności w 11 warszawskich supermarketach. Wolontariuszemi w trakcie zbiórki oraz przy sortowaniu zywności byli pracownicy firmy DANONE. Łącznie w trakcie zbiórki pozyskaliżmy 28 553,9 kg o wartości 196 199,30 zł 1.5 Świąteczna Zbiórka Żywności Przygotowania do Świątecznej Zbiórki Żywności rozpoczęły się w kwietniu 2010 r. Koordynatorka zbiórki rozpoczęła organizację zespołu wolontariuszy. Promocja akcji została przeprowadzona we współpracy z Federacją Polskich Banków Żywności. Wybrano sklepy, koordynatorów sklepów i wolontariuszy do udziału w sklepach oraz wolontariuszy kierowców do transportu artykułów żywnościowych, a także wolontariuszy magazynierów do konfekcjonowania produktów. Podpisano umowy z hipermarketami i sklepami regulujące szczegółowe zasady przeprowadzenia zbiórki na terenie każdego sklepu. Akcja trwała trzy dni: 3-5 grudnia 2010 roku. W ramach promocji Zbiórki przeprowadzono akcje: Rowerową Masę Krytyczną na tydzień przed zbiórką nasi wolontariusze promowali zbiórkę podczas piątkowej Masy Krytycznej, Warszawa, marzec 2011 rok 23/54
Briefing prasowy przed Pałacem Kultury i Nauki otwierający Świąteczną Zbiórkę Żywności (1 grudnia 2010 roku) w którym udział wzięli honorowi patroni zbiórki: Wojewoda Mazowiecki Jacek Kozłowski oraz w imieniu Prezydent m. st. Warszawy Dyrektor Biura Polityki Społecznej Bogdan Jaskołd. Happening Gąsienica, który odbył się tuż po Briefingu prasowym. Gąsienica złożona z wolontariuszy prowadzących wóżki sklepowe przeszła ulicami Śródmieścia propagując Zbiórkę. Wolontariusze zachęcając do wsparcia Akcji rozdawali ulotki przechodniom. W trakcie zbiórki pracowało 4000 wolontariuszy 30 sklepach na terenie Warszawy. Łącznie w Warszawie zebrano 64 928,37 kg. Zbiórka na terenie Rynków Hurtowych została przeprowadzona na Warszawskim Rolno - Spożywczym Rynku Hurtowym S.A. (zebrano 1 350 kg) oraz Praskiej Giełdzie Spożywczej AGRO-TECHNIKA (zebrano 752kg). Wolontariusze oraz pracownicy magazynu przeprowadzili transport, magazynowanie, konfekcjonowanie i dystrybucję artykułów żywnościowych w okresie przedświątecznym. Istotnym wkładem w realizację zadania była praca wolontariuszy, bez której posegregowanie ponad 60 ton żywności w ciągu 14 dni nie byłoby możliwe. Przy sortowaniu w sumie pracowało około 150 wolontariuszy. Sortowanie odbywało się w weekend zbiórkowy w godz. 10-22 i potem w tygodniu w godz 9-17. Praca odbywała się w systemie zmianowym, jedna zmiana trwała 4 godziny. Na jednej zmianie najlepiej się pracowało w grupach 10-20 osób Wolontariuszami podczas sortowania byli: Harcerze, Societe General, Wolontariusze z organizacji, które odbierają żywność od Fundacji. 1.6 Świąteczna Zbiórka na Mazowszu W 2010 roku Świąteczna Zbiórka na Mazowszu przeprowadzona została na terenie 25 miast Województwa Mazowieckiego. Łącznie zebrano Podzielona była na okręgi część koordynatorów miast brała pod swoją opiekę mniejsze miejscowości i tak np: Otwock objął zbiórkę też w Józefowie, Karczewie i Wiązownej. Koordynator zbiórki współpracował z lokalnymi liderami, a Ci z koordynatorami sklepów i wolontariuszami. Pod uwagę braliśmy możliwości organizacyjne danego miasta lub gminy jego mocne strony i słabe strony. Zbiórkę przeprowadzili lokalni koordynatorzy, którzy zdobyli potrzebną wiedzę do pracy na szkoleniu i przekazali ją dalej. Wspólnie z miastami zdecydowaliśmy o indywidualnym szkoleniu koordynatorów lokalnych sklepów, aby zachować lokalność zbiórki i system pracy. Na pewno dużym naszym sukcesem jest zaangażowanie lokalnych samorządów. W wielu miastach zbiórki odbyły się dzięki chęci organizacji akcji i widzeniu w niej sensu właśnie przez Burmistrzów, Prezydentów Miast albo Pełnomocników do spraw organizacji pozarządowych. Drugą grupą licznie wspomagające zbiórkę były organizacje pozarządowe. We wszystkich miastach to właśnie one były głównym wolontariatem w akcji. Angażował się najróżniejsze stowarzyszenia czy fundacje, m.in. Związek Harcerstwa Polskiego, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Polski Czerwony Krzyż, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, Chrześcijańskie Stowarzyszenie Dobroczynności. Warszawa, marzec 2011 rok 24/54
Wyniki Świątecznej Zbiórki Żywności na Mazowszu (tonaż w kg) 70000,00 60000,00 50000,00 40000,00 30000,00 20000,00 10000,00 0,00 Tarczyn Gołymin Ząbki Wyszków Sierpc Glinojeck Pułtusk Grodzisk Mazowiecki Mława Piaseczno, Góra Kalwaria Legionowo Płońsk Nowy Dwór Mazowiecki Ciechanów Pruszków i okolice Otwock Ostrołęka Płock Warszawa Tarczyn Gołymin Ząbki Wyszków Sierpc Glinojeck Pułtusk Grodzisk Mazowiecki Mława Piaseczno, Góra Kalwaria Legionowo Płońsk Nowy Dwór Mazowiecki Ciechanów Pruszków i okolice Otwock Ostrołęka Płock Warszawa 87,40 kg 180,36 kg 312,90 kg 330,50 kg 927,00 kg 1088,00 kg 1169,00 kg 1237,32 kg 1508,00 kg 2179,00 kg 2726,00 kg 2781,13 kg 3471,24 kg 4036,74 kg 4304,12 kg 4540,00 kg 6333,85 kg 23212,88 kg 64166,37 kg Warszawa, marzec 2011 rok 25/54
Również w Świąteczną Zbiórkę Żywności zaangażowały się firmy prywatne przeprowadzając zbiorki żywności w swoich firmach i placówkach. Wyniki tej zbiórki poniżej na wykresie: 2. Szkolenia dla odbiorców w ramach Stołecznego Centrum Współpracy Obywatelskiej W 2010, podobnie jak w latach ubiegłych Fundacja angażowała się w prace Stołecznego Centrum Współpracy Obywatelskiej. Zorganizowaliśmy 2 szkolenia dla warszawskich organizacji. Popraz pierwszy szkolenia były skierowane głównie do osób starszych. Tematem szkoleń były: Zasady Zdrowego Żywienia. Spotkania były wysoko ocenione w przeprowadzonych ankietach ewaluacyjnych. 3. Program PEAD Pomysł programu PEAD zrodził się w latach 80-tych, kiedy to zalegające w magazynach nadwyżki produktów spożywczych naraziły przedsiębiorców na straty finansowe wynikające z kosztów magazynowania i dopłat eksportowych. Chcąc rozwiązać ten problem opracowano program zagospodarowania żywności poprzez udzielenie pomocy żywnościowej ubogiej ludności krajów członkowskich. Program funkcjonuje w krajach Unii Europejskiej od 1987 roku, w Polsce jest realizowany od 2004 roku. Głównym celem programu jest bezpłatne przekazywanie osobom potrzebującym żywności pochodzącej z rezerw UE poprzez akredytowane organizacje charytatywne z terenu Wspólnoty (w tym Banki Żywności). Udział w programie jest dobrowolny. Decyzję podejmują kraje członkowskie UE na okres jednego roku, z możliwością przedłużania umowy. Co roku, bez względu na ilość państw uczestniczących w programie i ilość produktów interwencyjnych do rozdysponowania, na program przeznaczana jest kwota 200 milionów euro. Procedura realizacji programu jest Warszawa, marzec 2011 rok 26/54
skomplikowana, dlatego zajmują się tym wyspecjalizowane urzędy lub biura. W Polsce jednostką odpowiedzialną za przebieg programu jest Agencja Rynku Rolnego (ARR). Organizacje akredytowane do realizacji programu w roku 2010 to Federacja Polskich Banków Żywności, Polki Czerwony Krzyż, Polski Komitet Pomocy Społecznej oraz Caritas Polska. W realizacji programu PEAD Banki Żywności odgrywają istotną rolę zarówno w sferze decyzyjnej, jak i wykonawczej. Do ich obowiązków należy ocena potrzeb lokalnych odbiorców, tzn. właściwe oszacowanie liczby potrzebujących, specjalistyczne przygotowanie personelu do sprawnego wykonania operacji, zapewnienie odpowiedniej powierzchni magazynowej i chłodniczej do przechowywania otrzymanych dostaw, odpowiedzialne są także za dystrybucję żywności do beneficjantów i monitorowanie wykorzystania przekazanej żywności. Praca Banków Żywności podczas realizacji programu polega również na prowadzeniu szczegółowej ewidencji dokumentów (faktury, sprawozdania, dokumenty dostaw, upoważnienia, zaświadczenia SANEPID itp.) i wszystkich operacji takich jak przychody i rozchody żywności, dane z monitoringu organizacji, przygotowywaniu raportów, a także opracowywaniu dokumentów dotyczących poniesionych kosztów administracyjnych i transportowych. Żywność odbierana jest przede wszystkim przez organizacje zajmujące się dziećmi, osobami starszymi, chorymi lub niepełnosprawnymi, które prowadzą własne kuchnie. Fundacja wpiera też organizacje, które udzielają pomocy osobom potrzebującym poprzez bezpośrednie przekazywanie artykułów żywnościowych tzw. rozdawnictwo. Nasza działalność obejmuje miasto Warszawę oraz powiaty województwa mazowieckiego do których nie jest dostarczana żywność przez inne Banki Żywności funkcjonujące na mazowszu. Dane ilościowo wartościowe na temat Programu PEAD 2010 znajdują się w części dotyczącej pozysku i dystrybucji. 4. Zdrowe Danie Dziecięce Gotowanie. W ramach V edycji projektu Zdrowe Danie, Dziecięce Gotowanie realizowanego przez Bank Żywności SOS w Warszawie powstała książka kulinarna dla dzieci. Celem projektu było przeprowadzenie cyklu dwóch zajęć: edukacyjnych oraz kulinarnych w świetlicach środowiskowych i ogniskach wychowawczych działających na terenie Warszawy. Zajęcia edukacyjne dotyczyły zapozniania dzieci z zasadami prawidłowego odżywiania. Chcieliśmy zwrócić uwagę na problem niedożywienia wśród dzieci wynikający z nieprawidłowego odżywiania się, braku witamin, składników mineralnych oraz makroskładników, jak i mało urozmaiconej diety. Na zajęciach wykorzystano prezentację multimedialną przygotowaną przez Katarzynę Stadnicką, jak i różnego rodzaju gry i zabawy związane z zasadmi prawidłowego odżywiania się. Podczas zajęć edukacyjnych z wolontariuszami dzieci dowiedziały się: jak dieta może wpływać na organizm człowieka Warszawa, marzec 2011 rok 27/54
co to jest zdrowe odżywianie na czym polegają najważniejsze zasady zdrowego żywienia dlaczego warto stosować zasady zdrowego żywienia jak mogą wprowadzać korzystne zmiany do swojego codziennego jadłospisu. Zajęcia kulinarne polegały na wspólnym przygotowaniu posiłków razem z dziećmi. W tym roku tematem przewodnim zajęć kulinarnych były kuchnie świata. Wolontariusze wspólnie z dziećmi przygotowywali posiłki typowe dla danych krajów. Każda z tych potraw brała udział w konkursie na najciekawszy posiłek. Przy ocenie potraw wzięto pod uwagę zdrowotność posiłku, zaangażowanie dzieci, pomysłowość oraz łatwośc przygotowania. W konkursie przyznano nagrody 4 świetlicom. Nagrodami był sprzęt wyposażenia gastronomicznego. Wszystkie przepisy znalazły się w broszurze. Autorami zdjęć byli wolontariusze. Podczas zajęć kulinarnych dzieci: przygotowywały wraz z wolontariuszami zdrowe potrawy charakterystyczne dla różnych kuchni świata nauczyły się jak postępować podczas przygotowywania posiłków, by nie marnować żywności. W projekcie wzięło udział 16 świetlic środowiskowych i ognisk wychowawczych: 1. Nasz Klub- Cukiernia Niepubliczna Świetlica Socjoterapeutyczna, ul. Środkowa 12 lok. 6, 03-430 Warszawa. 2. Fundacja Naszym Dzieciom, ul. Synów Pułku 2, 01-354 Warszawa. 3. Klub "Alcatraz" - Stowarzyszenie Serduszko dla Dzieci, ul. Żelazna 71, 00-871 Warszawa. 4. Klub Alternatywny Caritas, ul. 11 listopada 17/19, 03-435 Warszawa. 5. NSS "Nasz Klub" Stowarzyszenie Serduszko dla Dzieci, ul. Stalowa 18 lok. 25, 03-426 Warszawa. 6. Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, ul. Na Uboczu 9, 02-791 Warszawa. 7. Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, ul. Wokalna 1, 02-786 Warszawa. 8. Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, ul. Monte Cassino 6, 01-121 Warszawa. 9. Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Warszawie, ul. Sosnkowskiego 16, 02-495 Warszawa. 10. Świetlica Socjoterapeutyczna CARITAS, ul. Korkowa 27, 04-502 Warszawa. 11. Świetlica Socjoterapeutyczna Caritas A.W., ul. Gorlicka 5/7, 02-130 Warszawa. 12. Świetlica środowiskowa przy Zgromadzeniu Sióstr Jezusa Miłosiernego, ul. Gimnazjalna 16, 01-364 Warszawa. 13. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Środowiskowe Ognisko Wychowawcze, ul. Obozowa 63/65, 01 418 Warszawa. 14. Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, ul. Częstochowska 11/15, 02-344 Warszawa. 15. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Środowiskowe Ognisko Wychowawcze, ul. Zagłoby 17, 02-495 Warszawa. 16. Zespół Ognisk Wychowawczych im. Kazimierza Lisieckiego Dziadka Ognisko Okęcie, ul. Malownicza 31a, 02-272 Warszawa. Warszawa, marzec 2011 rok 28/54