Urząd Dozoru Technicznego Oddział w Łodzi Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego na budowie Inspektorzy prowadzący: Dariusz Kwiatkowski, Marek Kamiński
Podstawy prawne: - Ustawa o dozorze technicznym z dnia 21.12.2000 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 963 z późn. zm.), -Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1468) - Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. nr.193, poz.1890), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18.07.2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz.U. nr 79, poz.849), - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz.401), procedury techniczne UDT, normy i wytyczne. 1
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. nr 199, poz. 1228) ze zmianą opublikowaną w Dz.U. 2011 nr 124 poz. 701. 2006/42/WE Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. 2002 nr 191 poz. 1596) 2009/104/WE Art.14 ustawy Urządzenia techniczne objęte dozorem technicznym mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. 2
1. Dozorowi technicznemu podlegają następujące rodzaje urządzeń technicznych 6) maszyny służące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu: c) Żurawie, e) Dźwigniki, f) Wyciągi towarowe, h) Podesty ruchome, l) Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, 7) Dźwigi do transportu osób lub ładunków, dźwigi budowlane, 3
Żurawie przenośne (HDS) 4
Żurawie boczne 5
Żurawie wieżowe 6
Żurawie samojezdne 7
e) dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów ( ) 8
f) wyciągi towarowe przewoźne przenośne 9
h) podesty ruchome samojezdne montowane na pojeździe przewoźne 10
Podesty ruchome przejezdne wolnobieżne 11
wiszące Podesty ruchome masztowe 12
l) wózki jezdniowe z mechanicznym napędem podnoszenia czołowe 13
specjalizowane ze zmiennym wysięgiem 14
7) ( ) dźwigi budowlane ( ) 15
Rodzaje zaświadczeń kwalifikacyjnych dla urządzeń dźwignicowych objętych dozorem technicznym eksploatowanych na placach budów Art. 22 ust. 2 Ustawy o dozorze Osoby wykonujące czynności spawania, zgrzewania, lutowania oraz przeróbkę plastyczną i obróbkę cieplną w toku wytwarzania, naprawy i modernizacji urządzeń technicznych oraz wytwarzania elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych urządzeń obowiązane są posiadać zaświadczenia kwalifikacyjne potwierdzające umiejętność praktycznego wykonywania tych czynności oraz znajomość warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w tym zakresie. 16
Art. 22 ust. 3 Przepis ust. 2 stosuje się do osób obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne. Art. 22 ust. 4 W razie nieprzestrzegania przez osoby wymienione w ust. 2 i 3 warunków technicznych dozoru technicznego oraz norm i przepisów prawnych w tym zakresie, organ właściwej jednostki dozoru technicznego może: 1) zawiesić zaświadczenie, o którym mowa w ust. 2 do czasu przeprowadzenia ponownego sprawdzenia kwalifikacji, 2) cofnąć zaświadczenie kwalifikacyjne, 17
Wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego osób obsługujących i konserwujących 18
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 roku w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. nr 79, poz. 849 ze zm.) Załącznik nr 2 Rodzaje urządzeń technicznych, przy których obsłudze wymagane jest posiadanie kwalifikacji: 1. IIŻ żurawie przenośne, samojezdne 2. IŻ żurawie wieżowe oraz szybkomontujące 3. IWT wyciągi towarowe 4. IP podesty ruchome przejezdne ( wolnobieżne, samojezdne, przewoźne ) 5. IIP podesty ruchome ( wiszące, masztowe ) 6. IWJO wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia w tym specjalizowane 19
7. IIWJO wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem specjalizowanych 8. IIIWJO wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia prowadzone i zdalnie sterowane 9. IID dźwigi budowlane ( towarowe oraz wyciągi towarowe przewoźne i przenośne ) Imienne zezwolenie, które wystawia pracodawca na podstawie ukończonego kursu z wynikiem pozytywnym ( kurs organizują ośrodki mające uzgodniony program szkolenia z Urzędem Dozoru Technicznego oraz do 31.12.2010 z ODK Mysłowice). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10 maja 2002 r. w sprawie BHP przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.). Ważne jedynie na terenie zakładu pracy tego pracodawcy, który wystawił zezwolenie i dotyczy wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Świadectwo kwalifikacyjne, które wydaje IMBiGS na podstawie egzaminu z wynikiem pozytywnym przeprowadzonego przez IMBiGS. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263). Ważne na terenie całego kraju i dotyczy wózków jezdniowych podnośnikowych oraz platformowych. ORAZ W GRUPIE III MASZYNY DO TRANSPORTU PIONOWEGO ŻURAWIE WIEŻOWE 20
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 9 ust. 1 UTB powinny być eksploatowane zgodnie z instrukcją ( ) i użytkowane zgodnie z przeznaczeniem ( ). 9 ust. 2 Eksploatujący powinien wyposażyć UTB w stanowiskową instrukcję obsługi, opracowaną na podstawie instrukcji eksploatacji i dostępną dla obsługującego. 21
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 10 W celu bezpiecznej eksploatacji UTB eksploatujący zapewnia właściwą obsługę i konserwację UTB. 11 Eksploatujący powinien dla każdego UTB założyć i przechowywać dziennik konserwacji prowadzony przez konserwującego, w którym odnotowuje wykonywane czynności. 22
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 13 Do obsługującego UTB należy w szczególności przestrzeganie instrukcji eksploatacji w zakresie obsługi UTB. 14 ust. 1 Do konserwującego należy w szczególności: 1. przestrzeganie instrukcji eksploatacji ( ) 23
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 16 Eksploatacja UTB w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych może się odbywać pod warunkiem zachowania minimalnych odległości określonych w przepisach dotyczących linii elektroenergetycznych. 24
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 17 ust. 1 Eksploatacja UTB w przypadku innego zastosowania niż przeznaczenie określone przez wytwórcę lub w warunkach kolizyjnej lokalizacji jest dozwolone za zgodą organu właściwej jednostki dozoru technicznego. 25
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 17 ust. 4 W przypadku gdy ładunek ma być podniesiony przez dwa lub więcej UTB instrukcja ( ) powinna zawierać odpowiednią procedurę zapewniającą właściwą koordynację pracy współpracujących UTB. 18 Do eksploatującego należy w szczególności odpowiednie dobranie zawiesi z uwzględnieniem: 1. rodzaju i wartości przewidywanych obciążeń, 2. miejsc uchwytu, 3. sposobu podwieszania ładunku, 4. warunków środowiskowych, 26
Podstawowe zasady bezpiecznej pracy 27
Podczas pracy urządzeniem nie należy przekraczać maksymalnego udźwigu urządzenia. 28
Podczas pracy urządzeniem należy zapewnić odpowiednie przestrzenie bezpieczeństwa dla ludzi. Na terenie budowy należy wydzielić strefę niebezpieczną - ogrodzić w sposób uniemożliwiający dostęp do niej osobom postronnym. 29
Strefę niebezpieczną należy także odpowiednio oznakować. 30
Pracownicy pracujący na wysokości (np. podest ruchomy) powinni być wyposażeni w odzież ochronną (kask, szelki bezpieczeństwa). Nigdy nie należy zrzucać przedmiotów z podstawy ładunkowej. 31
Transport ludzi w koszu zawieszonym na urządzeniach transportu bliskiego 32
Przykłady stosowania koszy na urządzeniach transportu bliskiego. 33
Przykłady stosowania koszy na urządzeniach transportu bliskiego. 34
Przykłady stosowania koszy na urządzeniach transportu bliskiego. 35
Przykłady stosowania koszy na urządzeniach transportu bliskiego. 36
Przykłady stosowania koszy na urządzeniach transportu bliskiego. 37
Rozporządzenie MGPiPS z 29.10.2003 17 ust. 1 Eksploatacja UTB w przypadku innego zastosowania niż przeznaczenie określone przez wytwórcę lub w warunkach kolizyjnej lokalizacji jest dozwolone za zgodą organu właściwej jednostki dozoru technicznego. 38
Eksploatacja maszyn zaprojektowanych i przeznaczonych do podnoszenia ładunków z wykorzystaniem wyposażenia niezespolonego z maszyną powinna mieć charakter dorywczy (okazjonalny). W przypadku prac długoterminowych lub szeroko zakrojonych konieczne jest użycie sprzętu specjalistycznego (podest ruchomy, rusztowanie). 39
Wypadki i niebezpieczne uszkodzenia na placach budów 40
Art. 19 Ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym Eksploatujący urządzenie techniczne jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ właściwej jednostki dozoru technicznego o każdym niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia lub nieszczęśliwym wypadku związanym z jego eksploatacją. 41
42
43
44
Eksploatacja niezgodna z przeznaczeniem 45
46
Informacje związane z działalnością Urzędu Dozoru Technicznego dostępne są na stronie internetowej UDT www.udt.gov.pl 47