Szeregowcy w grupach dyspozycyjnych Socjologiczna analiza zawodu i jego roli w społeczeństwie SPIS TREŚCI JAN MACIEJEWSKI, Wstęp 11 PROFESJONALIZACJA ARMII A KATEGORIA SZEREGOWCÓW KAZIMIERZ DOKTÓR, Problemy socjologii wojska refleksje obserwatora 15 JAN MACIEJEWSKI, Zawodowy szeregowy w Wojsku Polskim sukces czy porażka? Zawód, profesjonalizacja i kariera 23 MAREK PASZKOWSKI, Szeregowi zawodowi nowa jakość w siłach zbrojnych RP... 35 KATARZYNA DOJWA, Socjologiczny portret przyszłych żołnierzy zawodowych Wojska Polskiego w świetle badań sondażowych 45 OLGA NOWACZYK, Zawodowi szeregowcy. Perspektywy i szanse nowego korpusu osobowego w armii polskiej 61 WALDEMAR NOWOSIELSKI, Szeregowcy dawniej i dziś (szeregowi z poboru a szeregowi zawodowi) 67 EWA SZKIC-CZECH, System motywacyjny w kształtowaniu jakości działań grup dyspozycyjnych społeczeństwa na przykładzie szeregowców w Wojsku Polskim 75 JANUSZ ZAJDZIK, Zjawisko fali" w wojsku w świetle badań korpusu szeregowych zawodowych 83 KATARZYNA DOJWA, PAWEŁ TURCZYŃSKI, Droga do szeregowca, podoficera i oficera Wojska Polskiego. Opinie młodzieży o polskiej armii 93 TADEUSZ IWANEK, Szeregowi zawodowi w opiniach żołnierzy rezerwy 107 JERZY PYKA, Szeregowcy a modernizacja w Wojsku Polskim na początku XXI wieku.. 111 PAWEŁ DOMAGAŁA, Komercjalizacja armii. Analiza porównawcza portali wybranych sił zbrojnych NATO 119 MARCIN SKINDER, Służba zastępcza w perspektywie dywersyfikacji bezpieczeństwa narodowego, polityki społecznej i bezpieczeństwa społecznego 125 ZAWODOWY SZEREGOWIEC - ASPEKTY PRAWNE, ETYCZNE I SPOŁECZNO-KULTUROWE ZDZISŁAW MORAWSKI, Pozycja szeregowców w niektórych grupach dyspozycyjnych społeczeństwa. Uwarunkowania prawne 141 JAKUB GAJEWSKI, Szeregowcy jako grupa dyspozycyjna 151 PIOTR KUCHARSKI, Szeregowcy w grupach dyspozycyjnych społeczeństwa. Inspiracje tcoretyczno-metodologiczne 159 JAROSŁAW SKUREJ, Szeregowcy Wojska Polskiego w społeczeństwie. Kontekst socjologiczny 165 KATARZYNA OBUCHOWSKA, Podoficerowie i szeregowcy w służbie czynnej armii USA. Charakterystyka społeczno-demograficzna 175
6 Spis treści ANNA ŚLEDZIŃSKA-SIMON, Akcje protestacyjne z perspektywy szeregowców grap dyspozycyjnych 185 AGATA KRASOWSKA-MARUT, Wojskowi szeregowcy zawodowi wobec kategorii śmierci 197 MAREK BODZIANY, Relatywizm kulturowy i tolerancja jako społeczny i kulturowy dylemat w wielonarodowych jednostkach wojskowych w perspektywie integracji kulturowej.. 205 ANDRZEJ RUSAK, Wartości życiowe uznawane przez żołnierzy zasadniczej służby wojskowej. Próba analizy socjologicznej badań z 2006 roku 219 KRZYSZTOF SOCHA, Predykatory, dychotomia oraz implikacje służby szeregowych żołnierzy w jednostkach wojskowych Pomorza Zachodniego i Środkowego 235 PIOTR ŁAPIŃSKI, Zdrowie w systemie wartości szeregowców Służby Więziennej... 249 ANDRZEJ PEPŁOŃSKI, Etyka zawodowa funkcjonariuszy Policji 259 ANDRZEJ KOKIEL, System wartości życiowych szeregowych funkcjonariuszy Policji w dobie intensyfikacji zmian społeczno-kulturowych 267 KATARZYNA DAL, Wpływ wyznawanych wartości na życie i pracę zawodową policjantów 273 MARIA MARINICOVÁ, O činnosti oddclenia súkromných bezpečnostných služieb Krajského riaditel'stva PZ v Prešove 283 MAREK STOROŠKA, Formácia policajtov k sociálno-etickym a l'udským hodnotám... 293 REKRUTACJA, EDUKACJA I KARIERA SZEREGOWCÓW JANUSZ MIKA, Edukacja żołnierzy zawodowych armii Republiki Czeskiej w świetle nowych uwarunkowań 309 ROBERT POKLEK, Motywy podejmowania pracy przez szeregowych funkcjonariuszy Służby Więziennej 319 DARIUSZ KOZERAWSKI, Rola żołnierzy szeregowych Wojska Polskiego w operacjach pokojowych i stabilizacyjnych w latach 1973 2008 331 TOMASZ LANDMANN, LESŁAW WEŁYCZKO, System motywacyjny szeregowych zawodowych Wojsk Lądowych w opinii oficerów 337 EWA GRABOWSKA, Szeregowcy grap dyspozycyjnych a bezpieczeństwo narodowe w dobie terroryzmu i innych zagrożeń 349 JOANNA DZIEŃDZIORA, Rozwój kariery zawodowej szeregowych Służby Więziennej 361 MARTA BERNAŚ-DZIEDZINSKA, Społeczne uwarunkowania wypalenia zawodowego funkcjonariuszy więziennych 369 ANNA LEŚNIAK-JARECKA, Poczucie koherencji szeregowców Służby Więziennej... 377 MONIKA BUDNIK, Samodoskonalenie i szkolenie jako determinanta kariery zawodowej na przykładzie szkoleń szeregowców w Policji 385 MARZENA KONDRACZUK-WĄS, SEBASTIAN SOSNOWSKI, Wymagania związane z doborem do służby a poziom sprawności fizycznej szeregowych Policji 393 KAJETAN SZCZEPAŃSKI, Edukacja funkcjonariuszy zawodowych Straży Granicznej oraz innowacje wynikające z przynależności do UE 403 LUBOMIR ČECH, Význam civilno-vojenskej spolupráce (CIMIC) v priprave profesjonalnych vojakov na zahraničné misie 413 SZEREGOWCY W KONTEKSTACH HISTORYCZNYCH JOANNA WAWRZYNIAK, Tożsamość byłego żołnierza w perspektywie wydarzeń osobistych 425 WALENTYNA TRZCIŃSKA, Kobiety w policji i innych służbach mundurowych '435
Spis treści 7 SEBASTIAN FIKUS, Socjologiczne aspekty terroru niemieckiego sądownictwa wojskowego wobec żołnierzy Wehrmachtu 445 HENRYK ĆWIĘK, Niemieckie grupy dyspozycyjne na polskim Śląsku w planach wojennych Adolfa Hitlera 457 JERZY ZDAŃSKI, Słowianie w ideologii i polityce Adolfa Hitlera 465 STANISŁAW KOZÜROWSKI, RYSZARD MARUNIAK, Szkoła dla Szeregowych Policji Państwowej w Mostach Wielkich (1928 1939) 475 Summary 489 Noty o redaktorach 491
CONTENTS JAN MACIEJEWSKI, Introduction 11 PROFESSIONALISATION OF THE ARMY AND THE CATEGORY OF PRIVATES KAZIMIERZ DOKTÓR, Problems of military sociology reflections of an observer... 15 JAN MACIEJEWSKI, Professional privates in the Polish Armed Forces success or failure? Job, professionalisation and career 23 MAREK PASZKOWSKI, Professional privates new quality in Polish Armed Forces... 35 KATARZYNA DOJWA, An opinion poll-based sociological portrait of future professional soldiers in the Polish Armed Forces 45 OLGA NOWACZYK, Professional privates. Prospects of and opportunities for new personnel in the Polish army 61 WALDEMAR NOWOSIELSKI, Privates now and then (conscripts and professional privates) 67 EWA SZKIC-CZECH, motivational system as an instrument influencing the quality of actions of disposition groups in society, as exemplified by privates in the Polish Armed Forces 75 JANUSZ ZAJDZIK, Bullying in the army in the light of research among professional privates 83 KATARZYNA DOJWA, PAWEŁ TURCZYŃSKI, Career paths of privates, non-commissioned officers and commissioned officers in the Polish Armed Forces. Young people's opinions on the Polish army 93 TADEUSZ IWANEK, Professional privates in the eyes of reserve soldiers 107 JERZY PYKA, Privates and the modernisation in the Polish Armed Forces at the beginning of the 21st century..................... 111 PAWEŁ DOMAGAŁA, Commercialisation of the army. A comparative analysis of portals of selected NATO armed forces 119 MARCIN SKINDER, Alternative military service and the diversification of national security, social policy and social security 125 PROFESSIONAL PRIVATES - LEGAL, ETHICAL AND SOCIO-CULTURAL ASPECTS ZDZISŁAW MORAWSKI, The position of privates in some of society's disposition groups. Legal determinants 141 JAKUB GAJEWSKI, Privates as a disposition group 151 PIOTR KUCHARSKI, Privates in disposition groups in Polish society. Theoretical and methodological inspirations 159 JAROSŁAW SKUREJ, Polish Armed Forces privates in society. A sociological context.. 165 KATARZYNA OBUCHOWSKA, Non-commissioned officers and privates in active service in the USA. A socio-demographical analysis 175
Contents 9 ANNA ŚLEDZIŃSKA-SIMON, Protests from the perspective of privates in disposition groups 185 AGATA KRASOWSKA-MARUT, Professional privates and the death penalty 197 MAREK BODZ1ANY, Cultural relativism and tolerance as social and cultural dilemmas in multi-national military units with regard to cultural integration 205 ANDRZEJ RUSAK, Life values recognised by conscripts. A sociological analysis of surveys from 2006 219 KRZYSZTOF SOCHA, Predictors, dichotomies and implications of the service of privates in military units stationed in Western and Middle Pomerania 235 PIOTR ŁAPIŃSKI, Health in the value system of privates in Prison Service............249 ANDRZEJ PEPŁOŃSKI, Professional ethics of police officers 259 ANDRZEJ KOKIEL, The system of life values of lowest level police officers at a time of intense socio-cultural changes 267 KATARZYNA DAL, The influence of professed values on the life and work of police officers 273 MARIA MARINICOVA, O činnosti oddelenia sukromnych bczpečnostných služieb Krajskeho riaditel'stva PZ v Prešove 283 MAREK STOROSKA, Formácia policajtov k sociálno-etickym a l'udským hodnotám... 299 RECRUITMENT, EDUCATION AND CAREERS OF PRIVATES JANUSZ MIKA, Education of professional soldiers in the armed forces of the Czech Republic in new circumstances 309 ROBERT POKLEK, Motives behind the lowest level functionaries' decision to work for the Prison Service 319 DARIUSZ KOZERAWSKI, The role of privates of the Polish Armed Forces in international peace-keeping and stabilization operations between 1973 and 2008 331 TOMASZ LANDMANN, LESŁAW WEŁYCZKO, Motivational system of professional privates in the Army, as described by commissioned officers 337 EWA GRABOWSKA, Privates or lowest level functionaries in disposition groups and national security in an era of terrorism and other threats 349 JOANNA DZIEŃDZIORA, Career paths for lowest level functionaries in the Prison Service 361 MARTA BERNAŚ-DZIEDZIŃSKA, Social determinants of professional burn-out among officers of the prison service 369 ANNA LESNIAK-JARECKA, A sense of coherence among lowest level functionaries in the Prison Service 377 MONIKA BUDNIK, Self-development and training as determinants of professional career as exemplified by the training of lowest level police officers 385 MARZENA KONDRACZUK-WĄS, SEBASTIAN SOSNOWSKI, Recruitment requirements and the fitness level of lowest level police officers 393 KAJETAN SZCZEPAŃSKI, Education of professional Border Control officers and innovations associated with EU membership 403 LUBOMIR CECH, Význam civilno-vojcnskej spolupráce (CIMIC) v príprave profesjonalnych vojakov na zahranične misie 413 PRIVATES IN HISTORICAL CONTEXTS JOANNA WAWRZYNIAK, The identity of a former soldier in relation to personal experiences 425 WALENTYNA TRZCIŃSKA, Women in police and other uniform services 435
10 Contents SEBASTIAN FIKUS, Sociological aspects of terror used by the German military courts in dealings with Wehrmacht soldiers 445 HENRYK ĆWIEK, German disposition groups in the Polish Silesia in Adolf Hitler's war plans 457 JERZY ZDAŃSKI, Slavs in Adolf Hitler's ideology and policy 465 STANISŁAW KOZDROWSKI, RYSZARD MARUNIAK, School for Ordinary State Police Officers in Mosty Wielkie (1928 1939) 475 Summary 489 Notes on the editors 491