Analiza częstotliwości cytowania poszczególnych mediów przez inne media na podstawie przekazów prasowych, telewizyjnych i radiowych z okresu od 1 do 31 lipca 2004 roku Warszawa, sierpień 2004
1. Metodologia badania Analiza obejmuje wszystkie przekazy prasowe, telewizyjne i radiowe, w których cytuje się lub powołuje na doniesienia, które pierwotnie pojawiły się w innych środkach przekazu. W badaniu nie są uwzględniane przekazy, których źródłem są agencje informacyjne. W większości wypadków są one rozpoznawalne za pomocą następujących środków: stwierdzenie jest umieszczone w cudzysłowie oraz podane jest jego źródło, przed artykułem (lub po) jest wyraźnie zaznaczone, że jest to przedruk oraz jest podane jego źródło, pojawiają się sformułowania typu: - czwartkowa napisała, że, - dziennikarze Rzeczpospolitej zauważyli, że, - Nasz Dziennik poinformował o, - w wywiadzie dla Życia Warszawy X stwierdził, że, - według badań przeprowadzonych przez tygodnik Wprost, Głównym kryterium decydującym o zakwalifikowaniu danego wycinka jest jednak bezpośrednie odwołanie się do konkretnego artykułu, stwierdzenia, wypowiedzi opublikowanej na łamach gazety lub wyemitowanej w programie telewizyjnym/radiowym. W przypadku, kiedy gazeta bądź stacja telewizyjna/radiowa powołuje się na własne doniesienia, materiały te nie są brane pod uwagę. Jeżeli w jednym przekazie kilkakrotnie powoływano się na tę samą gazetę, stację telewizyjną/radiową, internet, ale w różnych kontekstach, to w końcowych zestawieniach brano pod uwagę wielokrotność cytowania, a nie wielokrotność odniesienia do innego medium. Raport nie uwzględnia materiałów, które: omawiają profil działalności danego środka przekazu, bądź umieszczają wypowiedzi dziennikarzy na tematy niezwiązane z treścią pisanych przez nich artykułów, powołują się na prasę zagraniczną, zostały opublikowane w gazecie, na strukturę której składają się wyłącznie przedruki z innych gazet (Angora, Forum). Analiza obejmuje całą prasę (ponad 40 tytułów gazet i czasopism) oraz stacje telewizyjne (6) i wybrane programy w rozgłośniach radiowych monitorowanych przez IMM. Szczegółowe informacje dotyczące zakresu monitoringu można znaleźć na stronie www.instytut.com.pl. Raport uwzględnia wszystkie, cogodzinne serwisy informacyjne w PR I PR, PR 3 PR, Radiu Zet i RMF FM oraz serwisy emitowane co pół godziny w Radiu PiN. Ponadto monitoringiem zostały objęte następujące programy: Program I PR (Sygnały dnia.8; Radio biznes 8.32; Notowania z giełdy i komentarz 12.27; Radio Kierowców 1.0; Z pierwszej ręki 16.30), Program 3 PR (Salon polityczny Trójki - 8.1; Niedzielny Salon Trójki -.1; Zapraszamy do Trójki - 6.00-.1 i 16.00-1.00; Wiadomości ekonomiczne - 8.4 i 17.0; Informator ekonomiczny -.34; Wrzuć Trójkę - 1.47), Radio Zet (Gość Radia Zet - 8.1; Siódmy dzień tygodnia -.1), 2
RMF FM (Fakty ekonomiczne - 7.33, 12.10, 16.33), PiN (Przeglądy prasy 7.20, 8.20; Magazyn Bankowy - 12.12; Magazyn PiN 17.00; Marketing Mix - 10.40; Garaż otwarty - 13.4). 3
2. Przedmiot badania Badanie przeprowadzono na podstawie 4118 przekazów mediowych (wycinków prasowych, programów radiowych i telewizyjnych) z okresu 1-31 lipca 2004 r. Dziennikarze odnosili się do wiadomości podawanych na łamach innych mediów 710 razy (412 razy w prasie, 816 w telewizji i 770 w radiu). (Wyk. 1) Wykres 1 Procentowy podział mediów powołujących się na doniesienia z innych źródeł 14% 13% prasa radio telewizja 73% Najczęściej powoływano się na doniesienia prasowe (48), następnie radiowe (4), internetowe (32) oraz telewizyjne (243). (Wyk. 2) Wykres 2 Procentowy podział cytowanych mediów 10% 4% 6% internet prasa radio telewizja 80% 4
W lipcu najczęściej powoływano się na informacje ukazujące się w dziennikach, na drugiej pozycji uplasowały się tygodniki, dalej zaś miesięczniki, dwutygodniki, kwartalniki, dwumiesięczniki i pisma nieperiodyczne. (Wyk. 3) Wykres 3 Procentowy podział cytowanych przekazów ze względu na częstotliwość ich ukazywania się 0,06% 0,13% 0,2% 1,03% 3,4% 17,1% nieperiodyczne dwumiesięcznik kwartalnik dwutygodnik miesięcznik tygodnik dziennik 77,1%
3. Wyniki badania W lipcowym rankingu najczęściej cytowanych mediów pierwsze miejsce zajęła Gazeta Wyborcza, zaś, dotychczasowy lider, znajduje się na drugiej pozycji. Na trzecim miejscu ponownie uplasowało się. Wśród rozgłośni radiowych najwyżej w rankingu znalazł się PR 3 PR (. pozycja). Warto zwrócić uwagę na wysokie, 4. miejsce Polityki. W pierwszej 1-tce cytowanych mediów ponownie znalazła się tylko jedna stacja telewizyjna, tak jak w poprzednim miesiącu, jest to TVN. Portal Onet.pl spadł na 12. pozycję. (Wyk. 4) Wykres 4 Najczęściej cytowane media 87 38 280 Polityka Trybuna Fakt Super Express Wprost PR 3 PR Radio Zet Życie Onet.pl Newsweek TVN Puls Biznesu 186 16 161 160 10 138 137 132 132 11 101 8 0 200 400 600 800 1000 6
Poniższy wykres zawiera zestawienie najczęściej cytowanych mediów w ostatnich czterech miesiącach. Wykres Analiza najczęściej cytowanych mediów (kwiecień, maj, czerwiec, lipiec) 280 307 364 387 87 43 870 38 88 788 1044 1088 Radio Zet Trybuna Fakt Super Express Wprost Newsweek 137 13 178 21 16 11 18 17 161 12 207 164 160 11 223 11 10 18 17 176 217 123 13 612 lipiec czerwiec maj kwiecień 0 200 400 600 800 1000 1200 7
Cytowane materiały podzielono ze względu na poruszoną w nich tematykę. Przekazy dotyczące afer zostały przyporządkowane do czterech kategorii: afera Rywina, afera NFZ, afera Pęczaka, afery pozostałe (m.in.: afera PZU, afera ABW, afera sprzętowa/lekowa). Zdecydowana większość przekazów, to przeglądy prasy. Na drugiej pozycji uplasowały się materiały dotyczące polityki. (Wyk. 6). 8
Wykres 6 Tematyka przekazów, w których powoływano się na doniesienia innych mediów przegląd prasy polityka afery: pozostałe życie społeczne ekonomia, finanse, rynek rankingi/sondaże życie towarzyskie sprawy lokalne ciekawostki integracja Polski z UE kultura/sztuka rynek mediów sport sprawa Orlenu sprawa Andrzeja S. przestępczość sprawy sądowe służba zdrowia sprawy kościoła afera Pęczaka zdrowie wydarzenia na świecie szkolnictwo afera NFZ rolnictwo badania/raporty ustawodawstwo nauka Europarlament afera Rywina technologie dochodzenia prokuratorskie konkursy/nagrody/plebiscyty wojsko bezpieczeństwo nieruchomości sprawa Kobylańskiego 33 317 24 23 211 173 167 11 106 100 87 8 72 6 64 4 2 46 4 4 38 38 3 30 28 26 24 21 12 10 8 6 467 464 61 1136 0 200 400 600 800 1000 1200
Wśród najczęściej cytowanych przekazów prasowych na pierwszej pozycji znalazły się przekazy publikowane w Gazecie Wyborczej. Informacje te wielokrotnie komentowano w radiowych i telewizyjnych przeglądach prasowych. (Wyk. 7, 8) Wykres 7 Ranking najczęściej cytowanych tytułów prasowych Polityka Trybuna Fakt Super Express Wprost Życie Newsweek Puls Biznesu Gazeta Prawna Dziennik Bałtycki Parkiet Dziennik Łódzki 186 166 163 161 14 130 118 87 77 66 3 2 281 880 36 0 200 400 600 800 1000 10
Wykres 8 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Gazetę Wyborczą przegląd prasy 21 afery: pozostałe 140 polityka 11 życie społeczne sprawy lokalne afera Pęczaka sprawa Orlenu 47 4 42 38 ekonomia, finanse, rynek rynek mediów służba zdrowia kultura/sztuka integracja Polski z UE 33 24 22 21 14 0 0 100 10 200 20 300 11
Rzeczpospolitą i uwzględniano najczęściej w przeglądach prasy. Na doniesienia Polityki najczęściej powoływano się w związku z rankingami i sondażami. (Wyk. 11) Wykres Kontekst, w którym najczęściej cytowano Rzeczpospolitą przegląd prasy 227 rankingi/sondaże 134 afery: pozostałe polityka 77 86 integracja Polski z UE ekonomia, finanse, rynek 64 63 afera NFZ życie społeczne sprawy sądowe sprawa Andrzeja S. sprawy lokalne kultura/sztuka 33 28 27 18 17 17 0 0 100 10 200 20 12
Wykres 10 Kontekst, w którym najczęściej cytowano przegląd prasy 114 życie społeczne sprawy lokalne 21 20 afery: pozostałe polityka afera Rywina sprawa Andrzeja S. sport przestępczość ekonomia, finanse, rynek 1 14 14 11 11 8 0 20 40 60 80 100 120 Wykres 11 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Politykę rankingi/sondaże 72 polityka przegląd prasy życie społeczne 22 21 1 kultura/sztuka 11 życie towarzyskie sport 6 7 0 10 20 30 40 0 60 70 80 13
Spośród stacji telewizyjnych najczęściej powoływano się na informacje podawane w TVN i w TVN 24. (Wyk. 12-14) Wykres 12 Ranking najczęściej cytowanych stacji telewizyjnych TVN TVN 24 4 TVP 1 40 Polsat 18 TVP 2 1 TV Trwam 8 TVP 3 8 0 20 40 60 80 100 14
Wykres 13 Kontekst, w którym najczęściej cytowano doniesienia z TVN życie społeczne 23 afery: pozostałe 20 życie towarzyskie polityka 13 14 rankingi/sondaże kultura/sztuka przestępczość służba zdrowia 4 4 4 0 10 1 20 2 Wykres 14 Kontekst, w którym najczęściej cytowano doniesienia z TVN 24 polityka 32 kultura/sztuka 4 sport 3 integracja Polski z UE 2 życie społeczne 2 ekonomia, finanse, rynek 2 0 10 1 20 2 30 3 1
Spośród rozgłośni radiowych najczęściej powoływano się na informacje podawane w PR 3 PR, Radiu Zet i RMF FM. (Wyk. 1-18) Wykres 1 Ranking najczęściej cytowanych rozgłośni radiowych PR 3 PR 137 Radio Zet 13 RMF FM 80 PR I PR 77 Radio PiN 31 TOK FM 2 Radio Gdańsk 14 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Wykres 16 Kontekst, w którym najczęściej cytowano PR 3 PR polityka 3 służba zdrowia 1 afery: pozostałe życie społeczne 13 14 sprawa Orlenu 11 kultura/sztuka afera Pęczaka 6 ciekawostki 0 10 1 20 2 30 3 40 4 16
Wykres 17 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Radio Zet polityka 48 ekonomia, finanse, rynek sprawa Andrzeja S. 16 16 Europarlament sprawa Orlenu 11 11 ciekawostki 8 afery: pozostałe rankingi/sondaże 6 0 10 20 30 40 0 60 Wykres 18 Kontekst, w którym najczęściej cytowano RMF FM ciekawostki 1 wydarzenia na świecie 1 sprawy lokalne polityka ekonomia, finanse, rynek 4 zdrowie 3 przestępczość 3 0 10 1 20 17
Dziennikarze powoływali się również na przekazy internetowe. Wśród najczęściej cytowanych stron internetowych na pierwszym miejscu uplasował się Onet.pl cytowano go 12 razy, drugą pozycję zajęły: WP.pl oraz Interia.pl na których doniesienia powoływano się 41 razy. (Wyk. 1-22) Wykres 1 Ranking najczęściej cytowanych stron internetowych Onet.pl 12 WP.pl Interia.pl 41 41 Presserwis 17 Gazeta.pl bankier.pl 6 8 0 20 40 60 80 100 120 140 Wykres 20 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Onet.pl ciekawostki 34 polityka 22 kultura/sztuka życie społeczne 10 11 życie towarzyskie 8 ekonomia, finanse, rynek sprawa Andrzeja S. 6 6 0 10 1 20 2 30 3 40 18
Wykres 21 Kontekst, w którym najczęściej cytowano WP.pl ciekawostki 18 polityka 13 życie społeczne 2 życie towarzyskie 2 0 10 1 20 Wykres 22 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Interia.pl polityka ekonomia, finanse, rynek 7 integracja Polski z UE 6 ciekawostki 4 0 2 4 6 8 10 1
Wśród mediów, które z największą częstotliwością korzystały z doniesień innych środków masowego przekazu, na pierwszej pozycji podobnie jak w zeszłym miesiącu - uplasował się TVN 24, drugie miejsce zajął PR I PR. Wynik ten wiąże się z codziennymi, bardzo szczegółowymi przeglądami prasy emitowanymi w wyżej wymienionych stacjach. (Wyk. 23) Wykres 23 Media najczęściej powołujące się na doniesienia innych środków masowego przekazu w podziale na temat TVN 24 126 43 PR 1 PR 28 24 Super Nowości 2 20 Radio PIN 34 20 PR 3 PR TVP 3 62 3 113 128 163 pozostałe przegląd prasy Trybuna 134 Nie 143 120 Gazeta Lubuska 120 Przegląd 108 Polityka 108 Życie 7 Dziennik Polski 2 0 100 200 300 400 00 20
Na poniższych wykresach przedstawiono pierwszą piętnastkę cytowanych mediów w podziale na środek przekazu, w którym dany cytat został umieszczony. W prasie i radiu najczęściej cytowano Gazetę Wyborczą, natomiast w telewizji najczęściej powoływano się na Rzeczpospolitą. (Wyk. 24-26) Wykres 24 Media najczęściej cytowane w prasie Polityka Radio Zet PR 3 PR Onet.pl Wprost Super Express TVN Newsweek Życie Fakt RMF FM PR I PR 162 137 136 132 130 128 106 8 88 82 82 80 76 46 30 0 100 200 300 400 00 600 21
Wykres 2 Media najczęściej cytowane w radiu 210 163 84 Trybuna Super Express Fakt Puls Biznesu Metropol Gazeta Prawna Parkiet Newsweek Wprost Polityka Radio Łódź 40 3 33 26 23 21 20 1 14 10 8 0 0 100 10 200 20 22
Wykres 26 Media najczęściej cytowane w telewizji Trybuna Fakt Życie Puls Biznesu Super Express Gazeta Prawna Głos Szczeciński Polityka Newsweek Nasz Dziennik Dziennik Łódzki Gazeta Krakowska 2 1 1 1 14 12 11 46 43 64 61 186 182 0 0 100 10 200 23
Na poniższych wykresach przedstawiono listę mediów powołujących się na inne media w podziale na środek przekazu, w którym został umieszczony dany cytat. (Wyk. 27-3) Wykres 27 Gazety najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów Super Nowości Nie Trybuna Gazeta Lubuska Przegląd Polityka Życie Dziennik Polski Słowo Polskie Gazeta Wrocławska Express Bydgoski Nowa Trybuna Opolska Metropol 163 143 134 120 120 108 108 7 2 83 80 73 67 2 20 0 0 100 10 200 20 300 24
Wykres 28 Rozgłośnie radiowe najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów PR I PR 282 Radio PiN 23 PR 3 PR 17 Radio Zet TOK FM 31 2 0 0 100 10 200 20 300 Wykres 2 Stacje telewizyjne najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów TVN 24 7 TVP 3 TVP 2 Polsat 32 22 167 TVN TVP 1 7 6 0 100 200 300 400 00 600 700 2
Poniższe wykresy obrazują częstotliwość powoływania się na inne media przez czołowe polskie dzienniki, tygodniki oraz stacje telewizyjne i radiowe. (Wyk. 30-42) Wykres 30 Media najczęściej cytowane przez Gazetę Wyborczą Radio Zet Polityka TVN Życie Wprost Tygodnik Powszechny PR 3 PR Super Express TOK FM 7 11 11 10 10 1 48 0 10 20 30 40 0 60 Wykres 31 Media najczęściej cytowane przez Rzeczpospolitą Życie Trybuna Super Express Polityka Newsweek Radio Zet Wprost TVP 1 8 7 6 12 37 0 10 1 20 2 30 3 40 26
Wykres 32 Media najczęściej cytowane przez Super Express Wprost Viva! Dziennik Bałtycki 4 Telesłowa 2 Polityka 2 Dziennik Łódzki 2 0 1 2 3 4 6 Wykres 33 Media najczęściej cytowane przez Trybunę Radio Zet PR 3 PR Wprost PR I PR Polityka TOK FM 7 6 4 4 10 14 2 0 10 1 20 2 30 3 27
Wykres 34 Media najczęściej cytowane w Polityce Fakt Super Express Trybuna Gazeta Polska 6 7 0 2 4 6 8 10 Wykres 3 Media najczęściej cytowane przez Wprost 10 Trybuna 6 4 PR 3 PR PR I PR 3 3 3 0 2 4 6 8 10 12 28
Wykres 36 Media cytowane w TVP 1 3 PR 3 PR 1 Życie 1 1 0 0, 1 1, 2 2, 3 3, Wykres 37 Media najczęściej cytowane w TVP2 Życie 3 Dziennik Bałtycki Newsweek 2 2 2 0 2 4 6 8 10 2
Wykres 38 Media najczęściej cytowane przez TVP 3 Głos Szczeciński Dziennik Łódzki Fakt Gazeta Krakowska 7 11 16 22 28 0 10 1 20 2 30 Wykres 3 Media najczęściej cytowane w TVN 24 Trybuna Fakt Życie Puls Biznesu 2 36 33 46 6 130 146 0 20 40 60 80 100 120 140 160 30
Wykres 40 Media najczęściej cytowane w Programie I PR 71 1 Trybuna 31 30 Fakt Super Express 20 18 0 10 20 30 40 0 60 70 80 Wykres 41 Media najczęściej cytowane w Programie III PR Fakt Super Express Radio Łódź Trybuna 8 8 12 12 28 33 64 0 10 20 30 40 0 60 70 31
Wykres 44 Media cytowane w Radiu Zet 10 Newsweek 7 6 Wprost Super Express 3 0 2 4 6 8 10 12 32
4. Podsumowanie Badanie zostało przeprowadzone na podstawie 4118 przekazów mediowych (wycinków prasowych, programów radiowych i telewizyjnych) z okresu od 1 do 31 lipca 2004 roku. Na ich podstawie wysunięto następujące wnioski: 1. Zdecydowana większość cytowanych przekazów, to artykuły prasowe. Najwięcej publikacji pochodzi z dzienników (77,1 proc.) oraz tygodników (17,1 proc.). 2. Wśród najczęściej cytowanych tytułów prasowych, w tym miesiącu pierwsze miejsce uzyskała, a dotychczasowy lider,, spadła na miejsce drugie. ponownie plasuje się na trzeciej pozycji. Stacje telewizyjne, które były dla innych mediów najczęstszym źródłem informacji, to TVN i TVN 24, natomiast w rankingu najczęściej cytowanych rozgłośni radiowych na pierwszej pozycji znajduje się PR 3 PR, a zaraz za nim Radio Zet. W zestawieniu stron internetowych zdecydowanym liderem pozostaje Onet.pl, drugie miejsce zajmują wspólnie Wirtualna Polska i Interia.pl. 3. Wśród gazet powołujących się na doniesienia innych środków masowego przekazu pierwsze miejsce przypada Super Nowościom, a drugie zajmuje ; wśród rozgłośni radiowych w czołówce są PR I PR i Radio PiN, a wśród stacji telewizyjnych TVN 24 oraz TVP 3; 4. lider wśród najchętniej cytowanych mediów najczęściej powoływała się na informacje Rzeczpospolitej oraz Radia Zet.. W czerwcu warto zwrócić uwagę na: - fakt, że pierwsze miejsce wśród najczęściej cytowanych mediów powróciło do Gazety Wyborczej. W ten sposób przełamała ona dwumiesięczną dominację Rzeczpospolitej. - dużą liczbę cytatów z Polityki, związanych z rankingami i sondażami opublikowanymi w tym tygodniku. - Super Nowości jako gazetę najczęściej powołująca się na inne media. - pierwsze miejsce wśród cytowanych rozgłośni radiowych zajmowane przez PR 3 PR. Dotychczasowy lider, Radio Zet, spadło na drugą pozycję. - znikomą liczbę wiadomości cytowanych z innych środków masowego przekazu na antenie TVP 1. Ma to związek z przerwą wakacyjną i zawieszaniem emisję porannych programów, w których dziennikarze przedstawiali przegląd prasy. 33