Autorka przybliża procedurę zastrzegania znaku, związane z nią koszty oraz problemy z uzyskaniem prawa ochrony na znak towarowy w Urzędzie Patentowym. Zanim złożymy podanie o rejestrację znaku powinniśmy sprawdzić, czy znak podobny do tego, który chcemy zarejestrować nie istnieje już w archiwach Urzędu Patentowego RP. Przeszukiwanie zasobów UPRP możemy zlecić najętemu rzecznikowi patentowemu bądź innej wyspecjalizowanej jednostce. Najważniejszym krokiem, który rozpoczyna procedurę prawną starania się o rejestrację znaku jest złożenie podania do Urzędu Patentowego. Wypełniając podanie musimy zaznaczyć, czy staramy się o udzielenie: - prawa ochronnego na znak towarowy - w tym przypadku znak towarowy przeznaczony jest do używania przez jednego przedsiębiorcę lub osobę fizyczną i ewentualnie licencjobiorców, - prawa ochronnego na wspólny znak towarowy - przeznaczony do używania przez organizację posiadającą osobowość prawną, która została powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorców w niej zrzeszonych; zasady używania w obrocie wspólnego znaku towarowego przez organizację i zrzeszonych w niej przedsiębiorców określa regulamin znaku przyjęty przez tę organizację; prawo ochronne na wspólny znak towarowy może być udzielone tylko na rzecz organizacji, - prawa ochronnego na wspólny znak towarowy gwarancyjny - znak towarowy przeznaczony do używania przez przedsiębiorców stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez organizację posiadającą osobowość prawną, na rzecz której znak ten został zarejestrowany; przedsiębiorcy, którzy używają wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego podlegają kontroli organizacji w zakresie przestrzegania regulaminu znaku; organizacja na rzecz której znak ten został zarejestrowany nie może go używać, - wspólnego prawa ochronnego na znak towarowy - znak towarowy jest przeznaczony do równoczesnego używania przez kilku przedsiębiorców; zasady używania takiego znaku określa regulamin używania znaku przyjęty przez przedsiębiorców. 1 / 6
Następnym krokiem jest wskazanie i opisanie znaku, o którego ochronę występujemy. W tym miejscu należy zaznaczyć, że jedno zgłoszenie może odnosić się tylko do jednego znaku. W przypadku, gdy zgłaszamy znak towarowy kolorowy ochrona obejmuje tylko jedno, określone w podaniu zastosowanie kolorów - jest to tzw. zasada jednolitości zgłoszenia. W podaniu określamy także klasy towarów i/lub usług, dla których oznaczenia przeznaczony jest zastrzegany znak. Dokumentem, na którym się opieramy określając klasy towarów i usług jest klasyfikacja nicejska. Jest to ratyfikowany przez Polskę akt międzynarodowy, w którym dokonano podziału towarów na 34 grupy i usług na 11 grup. Numery klas mają przede wszystkim znaczenie porządkowe. Dzięki nim ustalane są także opłaty związane z ochroną znaku towarowego. Do podania należy dołączyć wymagane przez UPRP dokumenty, w których przedstawiamy znak towarowy. Jeżeli staramy się o ochronę znaku kolorowego, musimy dołączyć fotografię znaku lub inny dokument umożliwiający jego powielanie. W przypadku rejestracji znaku dźwiękowego załączamy kasetę z nagranym materiałem muzycznym, przedstawiającym formę dźwiękową znaku. Jeśli zgłaszamy znak przestrzenny, dołączamy kilka dokumentów opisujących wygląd znaku we wszystkich wymiarach, tak, aby dawały jego całościowy obraz. Dodatkowym wymaganym dokumentem jest kserokopia potwierdzająca dokonanie wpłaty na konto Urzędu Patentowego. Krzesło drewniane, masło maślane... W przypadku, gdy nasze podanie jest pełne (poprawnie wypełnione, zawiera wszelkie wymagane przez UPRP dokumenty) czekamy na przyznanie przez UPRP numeru zgłoszenia stwierdzającego datę wpłynięcia podania. Okres oczekiwania na nadanie numeru trwa ok. dwóch miesięcy, a jego uzyskanie jest pierwszym dokumentem na drodze do osiągnięcia pełnej ochrony. Zdarzają się jednak przypadki, w których poprawne wypełnienie podania oraz uzyskanie numeru nie gwarantuje nam otrzymania prawa ochronnego. Urząd Patentowy ściśle określa, na jakie znaki nie otrzymamy ochrony. Przypadków takich jest wiele i są one bardzo szczegółowo 2 / 6
opisane przez UPRP, dlatego zaprezentuję kilka najważniejszych przykładów, kiedy nasz znak nie uzyska ochrony. * Znak, który nie posiada wystarczających cech odróżniających Prawo własności przemysłowej wskazuje, iż są to znaki, które: - nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone" - np. znak Extra" lub Super", - mają charakter opisowy - chodzi tu o takie oznaczenia, które wyłącznie wskazują na rodzaj towaru, jego jakość, wartość czy sposób wytwarzania (np. znak Drewniane krzesła" dla producenta krzeseł drewnianych), - weszły do języka potocznego i są nazwami pewnych artefaktów, mimo że wcześniej były znakami towarowymi lub też wciąż nimi są w innych językach (jak np. Walkman, żyletka, styropian). * Znak, którego użytkowanie narusza prawa osób trzecich Chodzi tu przede wszystkim o sytuacje, w których narusza się dobra osobiste (np. nazwisko czy pseudonim artystyczny) oraz prawa autorskie (np. twórczość naukową) osób trzecich. * Znak, który jest sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami Znak, który wykorzystuje wulgaryzmy (sprzeczność z dobrymi obyczajami) lub hasła totalitarne (sprzeczność z porządkiem publicznym). 3 / 6
* Znak, którego charakter jest mylący Mylnie określający skład produktu i jego pochodzenie geograficzne. * Znak wykorzystywany w złej wierze Do tej kategorii można przypisać wszystkie sytuacje, gdy zakładamy, iż zgłaszający znak miał złe intencje (np. próba rejestracji oznaczenia swoich zagranicznych kontrahentów). * Znak wykorzystujący publiczne oznaczenia krajowe Takie jak np. nazwa lub skrót nazwy Rzeczpospolita Polska lub jej symbole (barwy narodowe, godło, hymn), nazwy albo herby polskich miast i miejscowości, województw, oznaczenia organizacji paramilitarnych albo sił porządkowych, znaki sił zbrojnych, reprodukcje polskich odznaczeń honorowych, wojskowych czy orderów (wyjątkiem są sytuacje, gdy rejestrujący znak otrzymał uprawnienia na wykorzystanie jednego z tych elementów). * Znak wykorzystujący międzynarodowe oznaczenia Te same ograniczenia dotyczą odznaczeń międzynarodowych, m.in.: herbów, barw narodowych, godła obcych państw i organizacji międzynarodowych, a także przyjętych w obcych państwach oznaczeń urzędowych itp. 4 / 6
* Znak wykorzystujący oznaczenia urzędowe Znaki stosowane w obrocie, których wykorzystanie mogłoby wprowadzić odbiorców w błąd - chodzi m.in. o znaki bezpieczeństwa lub jakości. * Znak będący oznaczeniem niesamoistnym Niedopuszczalne jest rejestrowanie znaków, które stanowią formę towaru lub jakąś jego właściwość - nie można np. zarejestrować kształtu koperty dla kopert, koloru pomarańczowego dla soków pomarańczowych czy wizerunku opony dla opon samochodowych", jeśli wyłącznie te elementy zostały użyte dla oznaczania wymienionych artefaktów. * Znak wykorzystujący symbolikę religijną, kulturową lub patriotyczną, godzącą w uczucia osób trzecich. Na koniec pozostawiłam kwestie najbardziej oczywiste - czyli niemożność zastrzeżenia znaku, gdy już wcześniej został zarejestrowany przez inną osobę na rzecz tych samych towarów lub usług. Nie można zarejestrować znaku identycznego do zastrzeżonego wcześniej przez inną osobę dla towarów podobnych, gdy występuje możliwość wprowadzenia w błąd klienta bądź też znaku podobnego do wcześniej zarejestrowanego, gdy również istnieje niebezpieczeństwo wprowadzenia odbiorcy w błąd. W czasie badania złożonego wniosku Urząd Patentowy decyduje czy nie istnieją żadne przesłanki, aby odmówić wydania prawa ochronnego. Jeżeli nie wystąpią żadne problemy, po mniej więcej dwóch latach oczekiwania uzyskujemy ochronę prawną na znak towarowy - przy 5 / 6
czym decyzja o udzieleniu nam prawa ochronnego zostaje ogłoszona w Wiadomościach Urzędu Patentowego. Ochronę naszego znaku możemy podkreślić użyciem przy naszym logotypie. Używanie symbolu nie jest w żadnym wypadku obowiązkowe, ale zaleca się, aby znaki posiadające ochronę prawną były nim opatrzone. Ochrona na znak towarowy w Polsce zostaje wydana na 10 lat. Po tym okresie należy przedłożyć wniosek o przedłużenie trwającego okresu ochrony oraz wnieść opłatę. Last but not least...czyli o kosztach Koszty starania się o ochronę znaku nie są duże - szczególnie, jeśli rozważymy korzyści, jakie daje nam przyznana ochrona i wyłączność na używanie znaku. Podstawowa opłata na ochronę znaku towarowego do trzech klas (towarowych i/lub usługowych) to 500 zł, przy każdej klasie powyżej trzech jesteśmy zobligowani dopłacić kolejne 100 zł. Możliwość wyłącznego użytkowania naszego znaku jest naprawdę bezcenna, za wszystko inne... 6 / 6