Polacy o dzieciach w 001 i 014 roku
Informacja o badaniu W pierwszej połowie stycznia 014 roku TNS Polska zapytał Polaków o to, co myślą na temat dzieci czy łatwiej jest ich zdaniem wychować chłopca czy dziewczynkę, jaka jest obecnie idealna liczba dzieci w rodzinie oraz o to, czy dzieci są potrzebne do szczęścia. Raport przedstawia uzyskane wyniki oraz ich porównanie z danymi sprzed 1 lat. Termin badania: 11-16 stycznia 014 roku Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1000 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska.
Podsumowanie 1 4 Na początku nowego stulecia zdecydowana większość Polaków była zdania, że idealna liczba dzieci w rodzinie to dwoje. Dziś pogląd ten podziela nieco mniej osób połowa respondentów. W porównaniu do wyników z 001 roku, zauważalna jest zmiana sposobu myślenia Polaków o wielkości rodziny. Preferencje respondentów przechylają się na korzyść mniejszej liczby dzieci. Większość badanych nie ma konkretnych preferencji co do płci dziecka, nawet gdyby mieli tylko jedno. Podobnie wyglądała sytuacja w 001 roku, chociaż wtedy nieco większy był udział badanych, którzy woleliby, by ich jedyne dziecko było chłopcem niż dziewczynką. Większość Polaków jest zdania, że płeć dziecka nie ma wpływu na to, czy wychowuje się je łatwiej bądź trudniej. W porównaniu z wynikami sprzed 1 lat, dzisiaj respondenci częściej twierdzą, że płeć nie ma wpływu na proces wychowania. Co więcej, wyrównaniu uległ udział opinii za chłopcami i za dziewczynkami. W 001 roku więcej było zwolenników stwierdzenia, że łatwiej wychowuje się córki niż synów. Przeważająca większość Polaków (czterech na pięciu ankietowanych) jest zdania, że w pewnym momencie życia posiadanie dziecka jest niezbędnym czynnikiem, by czuć się spełnionym i zrealizowanym. 1 lat temu udział osób podzielających to przekonanie był nieco wyższy.
Jaka jest obecnie, Pana(i) zdaniem, idealna liczba dzieci w rodzinie? wcale, żadnych dzieci jedno dziecko dwoje dzieci troje dzieci czworo lub więcej dzieci trudno powiedzieć 1 1 1 1 5 4 15 001 014 51 6 Jedno, dwoje czy troje dzieci, a może wcale? Na początku nowego stulecia zdecydowana większość Polaków (6%) była zdania, że idealna liczba dzieci w rodzinie to dwoje. Prawie 1 lat później za prostą zastępowalnością pokoleń, czyli za modelem rodziny +, opowiada się już mniej osób, ale wciąż stanowią oni połowę ankietowanych (51%). W porównaniu do wyników z 001 roku, w 014 zwiększyła się grupa osób, które uważają, że najlepiej jest mieć jedno dziecko (1% wobec %), a zmniejszyła tych, którzy opowiadają się za trojgiem (1% wobec 1%). Co ciekawe, prawie czterokrotnie wzrósł odsetek respondentów, którzy nie potrafią udzielić jednoznacznej opinii i odpowiadają: trudno powiedzieć (15% wobec 4%) mówi tak prawie co siódmy zapytany. Można powiedzieć, że wśród Polaków zauważalna jest zmiana sposobu myślenia o wielkości rodziny. Preferencje respondentów przechylają się na korzyść mniejszej liczebności dzieci. Udział odpowiedzi trudno powiedzieć pokazuje także, że pytanie o idealną liczbę dzieci w rodzinie nie należy do najprostszych. Dziś trudniej niż przed laty podjąć decyzję o tym, jak liczna powinna być wymarzona rodzina. 4
Gdyby mógł(a) Pan(i) mieć tylko jedno dziecko, czy wolał(a)by Pan(i) chłopca czy dziewczynkę? chłopca wszystko jedno, nie ma to znaczenia 001 19 56 mężczyźni kobiety 11 11 54 58 014 1 1 59 mężczyźni kobiety 4 10 11 4 59 58 dziewczynkę trudno powiedzieć Większość Polaków (59%) nie ma konkretnych preferencji co do płci dziecka, nawet gdyby mieli tylko jedno. Pozostali tworzą dwie równoliczne grupy wybierających chłopca (1%) i wybierających dziewczynkę (1%) oraz trzecią najmniej liczną składającą się z niezdecydowanych (%). Podobnie wyglądała sytuacja w 001 roku, chociaż wtedy nieco większy był udział badanych, którzy woleliby, by ich jedyne dziecko było chłopcem (% wobec 1% w 014) niż dziewczynką (19% wobec 1% w 014). Zarówno w 001 roku, jak i w 014 można zauważyć, że na preferencje dotyczące płci dziecka wpływ wywiera płeć respondenta. Mówiąc najprościej, mężczyźni częściej wolą synów, a kobiety córki. 5
Czy, Pana(i) zdaniem, łatwiej jest wychować chłopca czy dziewczynkę? 001 19% 6% 4% 8% mężczyźni kobiety 1 6 8 4 51 8 8 014 18% 0% 5% 9% mężczyźni kobiety 1 14 6 54 5 9 9 łatwiej jest wychować: chłopca dziewczynkę nie ma różnicy trudno powiedzieć Większość Polaków (5%) jest zdania, że płeć dziecka nie ma wpływu na to, czy wychowuje się je łatwiej bądź trudniej. Jedna piąta badanych (0%) uważa jednak, że wychowanie dziewczynki przysparza mniej trudności i prawie tyle samo (18%), że jest tak w przypadku chłopców. 9% nie posiada sprecyzowanej opinii na ten temat. W porównaniu z wynikami z 001 roku Polacy częściej twierdzą, że płeć nie ma wpływu na proces wychowania (5% wobec 4%). Wyrównał się również udział opinii za chłopcami i za dziewczynkami. W 001 roku więcej było zwolenników stwierdzenia, że łatwiej wychowuje się dziewczynki niż chłopców (6% wobec 19%). Podobnie jak w przypadku preferencji wobec płci jedynego dziecka, tak samo w kwestii wychowania opinie wyraźnie różnią się ze względu na płeć respondenta. Mężczyźni częściej uważają, że łatwiej wychowuje się synów, a kobiety, że córki. 6
Czy Pan(i) osobiście zgadza się czy też nie z poglądem, że w pewnym momencie życia trzeba mieć dziecko, aby czuć się spełnionym, zrealizowanym? 84% tak 80% 001 55 9 6 4 6 014 8 5 9 9 zdecydowanie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam trudno powiedzieć nie 10% 11% Czterech na pięciu ankietowanych (80%) jest zdania, że w pewnym momencie swojego życia trzeba mieć dziecko, by czuć się spełnionym, zrealizowanym. W 001 roku ten sam pogląd wyrażało nieco więcej badanych (84% wobec 80%), natomiast grupa przeciwników utrzymała się na bardzo podobnym poziomie 10% (001) i 11% (014). 9% Polaków nie ma na ten temat zdania i odpowiada trudno powiedzieć. O tym, że dziecko jest potrzebne do osiągnięcia pełni szczęśliwości, nieco częściej przekonane są osoby z wykształceniem średnim i wyższym (84% wobec 80% dla ogółu), a zdecydowanie rzadziej najmłodsi respondenci w wieku 15-19 lat (55% wobec 80% dla ogółu). Kobiety częściej niż mężczyźni zgadzają się ze stwierdzeniem w sposób zdecydowany % w porównaniu do 4%.
Informacje kontaktowe Urszula Krassowska Account Director Zespół Badań Społecznych urszula.krassowska@tnsglobal.com 598 9 11 TNS Polska S.A. ul. Wspólna 56 00-68 Warszawa www.tnsglobal.pl www.facebook.com/tnspolska