Nobody s Unpredictable STUDENCI PRAWA W POLSCE 2006

Nobody s Unpredictable STUDENCI PRAWA W POLSCE 2006

Spis treści Opis projektu...3 Metodologia...4 1. Wizerunek zawodów prawniczych.5 2. Zmiany w zawodach prawniczych 13 3. Oczekiwania wobec przyszłej pracy.19 4. Przygotowania do przyszłej pracy...29 5. Zachowania podczas studiów 40 6. Dane demograficzne.54 2

Opis projektu Badania Rynku Studentów Prawa są prowadzone od 6 lat przez Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland. Badania mają na celu określenie sytuacji studentów prawa w Polsce - ich potrzeb, oczekiwań i kwalifikacji. Wyniki badań służą zarówno Stowarzyszeniu jako podstawa przy określaniu priorytetów działalności ELSA, a także partnerom ELSA zarówno z sektora edukacyjnego jak i komercyjnego. Badania są prezentowane także w mediach dotychczas z wyników badań korzystały m.in. Gazeta Wyborcza, Edukacja Prawnicza i Rzeczpospolita W roku 2003 ELSA Poland rozpoczęła współpracę z IPSOS Polska. Forma i przebieg badań był konsultowany z profesjonalistami z IPSOS dzięki temu Badania Rynku Studentów Prawa nabrały nowego wymiaru. Badanie tegoroczne jest już czwartym pomiarem zrealizowanym przy udziale Ipsos 3

Podejście metodologiczne Badanie polegało na przeprowadzeniu 1214 ankiet wśród dziennych studentów prawa z III, IV i V roku. Badanie odbyło się w na 15 wydziałach prawa i administracji działających w 15 ośrodkach akademickich, w których istnieją Grupy Lokalne ELSA. Zarząd Krajowy ELSA Poland powołał Ogólnopolskiego Koordynatora ds. Badania Rynku, którego zadaniem było nadzorowanie pracy 15 lokalnych koordynatorów wyznaczonych w każdej Grupie Lokalnej. Do zadań tych ostatnich należało przeprowadzenie odpowiedniej liczby ankiet, a następnie wprowadzenie danych do formularza zbiorczego. Na podstawie formularzy zbiorczych Ipsos opracował wyniki badań. Badanie przeprowadzono w miastach: Białystok, Gdańsk, Kraków, Lublin, Poznań, Rzeszów, Toruń, Warszawa, Katowice, Łódź, Wrocław, Szczecin, Olsztyn, Słubice, Opole. Kwestionariusze były wypełniane samodzielnie przez respondentów. 4

Nobody s Unpredictable 1. Wizerunek zawodów prawniczych Strzałkami oznaczone są istotnie statystycznie różnice na poziomie ufności 0.95 pomiędzy pomiarem w 2005 roku a pomiarem w 2006 roku 5

PRESTIŻ ZAWODÓW PRAWNICZYCH Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe? Sędzia 70% Adwokat 59% Notariusz 41% Pracownik naukowy Radca prawny 28% 27% Prokurator 22% Doradca podatkowy Komornik Pracownik organów ścigania Pracownik administracji publicznej Pracownik samorządu terytorialnego Rzecznik patentowy Referendarz sądowy 7% 5% 2% 1% 2006: N=1213 6

Sędzia Adwokat Notariusz Pracownik naukowy Radca prawny Prokurator Doradca podatkowy Komornik Rzecznik patentowy Pracownik organów ścigania. Pracownik administracji publicznej Pracownik samorządu terytorialnego Referendarz sądowy Inne PRESTIŻ ZAWODÓW PRAWNICZYCH Zmiana opinia pomiędzy ostatnimi 3 pomiarami 7% 11% 7% 5% 2% 1% 2% 1% 1% 1% 1% 2% 1% Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe? 28% 27% 32% 35% 22% 2 2 41% 45% 48% 70% 65% 71% 59% 55% 62% 2006 2005 2004 2003: N=1114, 2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006: N=1213 7

PRESTIŻ ZAWODÓW PRAWNICZYCH Zmiana opinia pomiędzy ostatnimi 3 pomiarami Q1. Które z wymienionych zawodów prawniczych są według Ciebie najbardziej prestiżowe? 70% 60% 71% 70% 68% 65% 62% 59% 58% 55% 2006 2005 2004 2003 50% 48% 45% 40% 41% 30% 20% 35% 32% 27% 2 2 22% Sędzia Adwokat Notariusz Radca prawny Prokurator 8

Zainteresowanie zawodami prawniczymi Które z wymienionych zawodów chciałbyś wykonywać? Adw okat Radca praw ny Sędzia Notariusz Prokurator Pracow nik naukow y Doradca podatkow y Pracow nik adm inistracji publicznej Zam ierzam pracow ać poza branżą praw niczą Kom ornik Pracow nik organów ścigania Pracow nik sam orządu terytorialnego Rzecznik patentow y Referendarz sądow y Inny 4 38% 32% 22% 20% 20% 1 9% 9% 7% trudno pow iedzieć 1% 2006: N=1213 9

Zainteresowanie zawodami prawniczymi Które z wymienionych zawodów chciałbyś wykonywać? Adw okat Radca praw ny Sędzia Prokurator Notariusz Doradca podatkow y Zam ierzam pracow ać w biznesie, ale nie jako radca praw ny Pracow nik adm inistracji publicznej Kom ornik Pracow nik organów ścigania Pracow nik sam orządu terytorialnego Rzecznik patentow y Referendarz sądow y Inny 4 29% 30% 38% 40% 35% 32% 3 37% 20% 2 2 22% 2 2006 20% 1 1 2005 8% 9% 10% 2004 11% 9% 9% 10% 7% 5% 7% 8% 2% 5% 5% 2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006: N=1213 10

Zainteresowanie zawodami prawniczymi Które z wymienionych zawodów chciałbyś wykonywać? 50% 40% 30% 4 32% 30% 29% 37% 38% 3 32% 2006 2005 2004 2003 20% 10% 1 11% 10% 10% 9% 9% 7% 5% 11% 7% 8% 0% Adw okat Sędzia Zam ierzam pracow ać w biznesie, ale nie jako radca praw ny Pracow nik adm inistracji publicznej Kom ornik Pracow nik organów ścigania 11

Zainteresowanie zawodem Prestiżowe zawody prawnicze i chęć wykonywania zawodu w przyszłości 2005 vs 2006 Niższy 50 prestiż Duże zainteresowanie Wysoki prestiż Duże zainteresowanie Radca prawny Adwokat Sędzia 25 Prokurator Pracownik naukowy Notariusz Doradca podatkowy Pracownik administracji publicznej Pracownik organów ścigania 2005 2006 Referendarz sądowy Komornik Rzecznik patentowy Wysoki prestiż 0 Małe zainteresowanie Niższy prestiż 0 40 80 Małe zainteresowanie Prestiż 2005: N=1236, 2006: N=1213 12

Nobody s Unpredictable 2. Zmiany w zawodach prawniczych 13

Dostęp do zawodów prawniczych Czy uważasz, że dalsze zmiany w prawie otwierające dostęp do wykonywania zawodów prawniczych: 11% 7% Są niepotrzebne Nie mam zdania Są potrzebne 81% 2006: N=1213 14

Zakres zmian dotyczących egzaminów na aplikacje Koszty egzaminu powinny być niższe 5 Egzamin powinien odbywać się z większą ingerencją administracji państwowej 50% Próg zdawalności powinien być niższy 25% Próg zdawalności powinien być wyższy 2 Egzamin powinien być przeprowadzany tylko przez samorządy prawnicze 9% Uważam, że obecne warunki egzaminów nie powinny się zmienić 2% Nie mam zdania w tej kwestii 7% 2006: N=1213 15

Forma egzaminów na aplikacje Czy uważasz, że egzaminy na aplikacje (adwokackie, notarialne i radcowskie) powinny być państwowe? Zdecydowanie nie 1 1 Nie mam zdania 71% Zdecydowanie tak 2006: N=1213 16

Stosunek do zwiększania liczby prawników mających prawo wykonywania zawodu Czy uważasz, że należy dążyć do zwiększenia liczby prawników mających prawo wykonywania zawodu? Zdecydowanie tak (4) Raczej tak (3) Raczej nie (2) Zdecydowanie nie (1) Nie mam zdania w tej kwestii 45% 39% 8% 5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2006: N=1213 17

Zakres uprawnień doradcy prawnego Czy uważasz, że doradca prawny powinien mieć takie same uprawnienia jak adwokat i radca prawny? Nie mam zdania 21% 17% Zdecydowanie tak Nie, powinien mieć mniejsze 62% 2006: N=1213 18

3. Oczekiwania wobec przyszłej pracy 19

Czynniki decydujące o znalezieniu dobrej pracy Co Twoim zdaniem decyduje o znalezieniu dobrej pracy? 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Wysokie kw alifikacje Dośw iadczenie Nieform alne układy Znajomość języków Um iejętność zaprezentow ania się pracodaw cy Ukończenie dobrej uczelni Dodatkow e kursy i szkolenia 17 17 27 27 25 35 32 34 30 34 40 44 45 48 55 56 66 72 71 2006 2005 2004 Wysoka średnia ocen Wygląd Praca społeczne w trakcie studiów 3 3 5 5 9 9 8 8 9 2004: N=1123, 2005: N=1236, 2006: N=1213 20

Mniej ważne Ważność Ważne Oczekiwane cechy przyszłego pracodawcy Czym będziesz się kierował/a wybierając pracę po studiach? Oceń wszystkie poniższe cechy pracodawcy korzystając ze skali na której 1 oznacza, że ta cecha jest dla Ciebie zupełnie nie ważna, zaś 5 iż jest bardzo ważna. Wysokość wynagrodzenia 45 Ścieżka kariery i określone kryteria awansu Gwarancja bezpiecznego zatrudnienia 38 39 Szkolenia i możliwości dalszego zdobywania wiedzy Praca w gronie specjalis tów posiadających wysokie kwalifikacje 35 37 Atmosfera w pracy 32 Czas pracy 29 Możliwości stałego kontaktu z językami obcymi 29 Miejscowość 23 Świadczenia socjalne 22 Marka przedsiębiorstwa Obszar działania przedsię biorstwa (Polska, Europa, Świat) 18 18 Tempo pracy Otrzymane wyposażenie do datkowe (np. telefon komórkowy, samochód itd.) Wielkość przedsiębiorstwa 10 12 13 TopBox wartość procentowa odpowiedzi bardzo ważna (5) 21

Wysokość wynagrodzenia Ścieżka kariery i określone kryteria awansu Gwarancja bezpiecznego zatrudnienia Szkolenia i możliwości dalszego zdobywania wiedzy Praca w gronie specjalistów posiadających wysokie kwalifikacje Atmosfera w pracy Czas pracy Możliwości stałego kontaktu z językami obcymi Świadczenia socjalne Marka przedsiębiorstwa Miejscowość Tempo pracy Obszar działania przedsiębiorstwa (Polska, Europa, Świat) Otrzymane wyposażenie dodatkowe (np.: telefon komórkowy, samochód itd.) Wielkość przedsiębiorstwa Oczekiwane cechy przyszłego pracodawcy 4,4 4,3 4,2 4,1 3,9 4 3,8 3,7 3,6 3,5 3,4 3,3 3,2 3,1 2,9 3 2,8 2,7 2,6 2,5 4,3 4,2 Q4A. Czym będziesz się kierował/a wybierając pracę po studiach? Oceń wszystkie poniższe cechy pracodawcy korzystając ze skali na której 1 oznacza, że ta cecha jest dla Ciebie zupełnie nie ważna, zaś 5 iż jest bardzo ważna. 4,1 4 4,2 4 4 4 3,8 3,7 3,9 3,8 3,8 3,7 3,7 3,5 3,4 3,4 Średnie na skali 1-5, gdzie 5 oznacza bardzo ważna, a 1 zupełnie nie ważna 3,4 3,4 3,4 3,3 3,2 3,2 3,2 3 3 2006 2005 2,9 2,8 22

Oczekiwania finansowe netto wobec pierwszej pracy 100% 90% 80% 70% 60% 50% 11% 32% 27% Q12. Jakiego wynagrodzenie (netto = do wypłaty) oczekujesz rozpoczynając pracę zaraz po studiach? 5% 7% 1% 7% 5% 5% 2 9% 29% Nie wiem Powyżej 5000 złotych 4001-5000 złotych 3001-4000 złotych 40% 30% 20% 35% 51% 5 39% 2001-3000 złotych 1001-2000 złotych 10% Do 1000 złotych 0% 7% 5% 2003 2004 2005 2006 23

Oczekiwania finansowe netto wobec pierwszej pracy 100% 90% 80% 70% 60% 27% Q12. Jakiego wynagrodzenie (netto = do wypłaty) oczekujesz rozpoczynając pracę zaraz po studiach? 7% 7% 5% 5% 8% 8% 5% 11% Nie wiem Powyżej 5000 złotych 4001-5000 złotych 50% 30% 3001-4000 złotych 40% 75% 68% 2001-3000 złotych 30% 20% 4 3 1001-2000 złotych 10% Do 1000 złotych 0% 5% Kobieta Mężczyzna 2006: N=1213 24

Osobiste atuty w poszukiwaniu pracy Co uważasz za swój największy atut przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą. Pracowitość i odpowiedzialność 70% Łatwość nawiązywania kontaktu z ludźmi 58% Znajomość języków obcych 5 Umiejętności autoprezentacji 4 Doświadczenie zawodowe zdobyte w trakcie studiów 3 Wysoka średnia ocen 32% Dodatkowe kursy i szkolenia 31% Wygląd 2 Praca społeczna podczas studiów 19% 2006: N=1213 25

Osobiste słabości w poszukiwaniu pracy Co uważasz za swoją największą słabość przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą. Brak doświadczenia zawodowego zdobytego w trakcie studiów 4 Brak odbytych dodatkowych kursów i szkoleń 31% Niska średnia ocen 2 Brak solidnej wiedzy teoretycznej 18% Słaba znajomość języków obcych 17% Nieduże umiejętności autoprezentacji 9% Trudności w nawiązywaniu kontaktów z ludźmi 8% Niefrasobliwość i brak zapału do pracy 8% Wygląd trudno powiedzieć 1 2006: N=1213 26

Osobiste atuty i słabości w poszukiwaniu pracy Q20. Co uważasz za swój największy atut przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą. Q21. Co uważasz za swoją największą słabość przy poszukiwaniu pracy? Wybierz wszystkie odpowiedzi, które Cię dotyczą. ATUTY SŁABOŚCI 2006 2005 2004 2006 2005 2004 Pracowitość i odpowiedzialność 70% 67% 80% Brak doświadczenia zawodowego 4 62% 69% Łatwość nawiązywania kontaktu z ludźmi 58% 59% 68% Słaba znajomość języków obcych 17% 15% 20% Znajomość języków obcych 5 41% 45% Nieduże umiejętności autoprezentacji 9% 15% 15% Umiejętności autoprezentacji 4 35% 39% Brak solidnej wiedzy teoretycznej 18% 1 12% Doświadczenie zawodowe 3 15% 1 Trudności w nawiązywaniu kontaktów z ludźmi 8% 10% 9% 27

Skłonność do zmiany miejsca zamieszkania w celu podjęcia pracy Czy byłbyś gotowy przeprowadzić się do innego miasta, gdyby wymagało tego podjęcie pracy? Ewentualnie 42% Zdecydowanie nie 52% Zdecydowanie tak 2006: N=1213 28

4. Przygotowania do przyszłej pracy 29

Co zamierzasz robić w ciągu pierwszego roku po zakończeniu studiów? Przystąpić do egzaminu na aplikację 6 Podjąć pracę w branży prawniczej 5 Kontynuować naukę 45% Podjąć pracę poza branżą prawniczą 1 Wyjechać za granicę w celach zarobkowych 12% trudno powiedzieć 2006: N=1213 30

Czy planujesz po zakończeniu studiów kontynuować naukę? Studia doktoranckie 3 Studia podyplomowe 28% Studia za granicą 1 LL.M. (Master of Laws) 1 Nie planuje 2 trudno powiedzieć 2006: N=1213 31

Chęć pracy po studiach w firmie prawniczej (kancelarii prawnej) Czy chciałbyś po studiach pracować w firmie prawniczej? Czy w przyszłości planujesz pracować w kancelarii prawnej? 1% 29% 2 25% 30% 11% 10% Nie wiem 21% Nie 50% 6 65% 69% Tak 2003 2004 2005 2006 32

Czynniki brane pod uwagę przy wyborze kancelarii prawnej w której chciałbym pracować Specjalizacja w określonych dziedzinach praw a Wysokość w ynagrodzenia 5 52% Dogodne w arunki w czasie odbyw ania aplikacji 40% Renom a zatrudnionych praw ników 27% Czas pracy Miejscow ość Międzynarodow y zasięg Pozycja w rankingach Możliw ość stałego kontaktu z językam i obcym i Krajow y zasięg 22% 21% 19% 17% 1 10% Przekazyw anie inform acji o sw ojej działalności studentom na uczelniach 5% 2006: N=1213 33

Znajomość firm (1) ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z PRZEDSTAWIONEJ LISTY Ernst & Young 70% Deloitte 57% Baker & McKenzie PricewaterhouseCoopers 41% 41% Domański Zakrzewski Palinka 3 McKinsey & Company 29% White & Case Sołtysiński Kawecki & Szlęzak KPMG Polska Allen & Overy Chałas i Wspólnicy CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta 2 2 2 20% 19% 1 2006: N=1213 34

Znajomość firm (2) ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z PRZEDSTAWIONEJ LISTY CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta Linklaters Magnusson Law Firm Wardyński i Wspólnicy Drzewiecki, Tomaszek & Wspólnicy Pociej Dubois i Wspólnicy Lovells Salans Dewey Ballantine Wierzbowski Eversheds Hogan & Hartson Leśnodorski Ślusarek i Wspólnicy Roedl & Partner 1 1 1 1 1 1 12% 12% 12% 12% 11% 10% 10% 2006: N=1213 35

Znajomość firm (3) ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z PRZEDSTAWIONEJ LISTY Michalik Dłuska Dziedzic Partnerzy 9% Chadburne & Parke Clifford Chance 9% Miller Canfield 5% Haarmann Hemmelrath 8% Norton Rose Łaszczuk i Wspólnicy 8% Squire Sanders Wiater Accreo Taxand 7% Rotthege Wasserman Partner Gide Loyrette Nouel 7% Beiten Burchardt Gleiss Lutz Noerr Stiefenhoffer Lutz Weil, Gotshal & Manges Peter Nielsen Partners Grynhoff Woźny i Wspólnicy Moore Stephens D. Dobkowski TGC Ordowska Mazars BSJP Brockhuis Schnell Jurczak Prusak 2006: N=1213 36

Znajomość firm ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA, STUDENCI WSKAZYWALI KTÓRE FIRMY ZNAJĄ Z PRZEDSTAWIONEJ LISTY 2006 2005 2004 2003 2006 2005 2004 2003 Ernst & Young 70% 77% 75% 61% Dewey Ballantine 12% 1 12% 1 Deloitte 57% 52% 32% 2 Lovells 12% 1 9% 1 PricewaterhouseCoopers 41% 50% 47% 4 Hogan&Hartson 11% 12% 15% 1 Baker&McKenzie 41% 37% 37% 31% Roedl & Partner 10% 1 9% - Domański Zakrzewski Palinka 3 35% 28% 27% Clifford Chance 9% 9% 9% 9% White&Case 2 32% 3 32% Łaszczuk iwspólnicy 8% 7% 7% 9% KPMG Polska 2 2 21% 1 Haarman Hemmeirath 8% 7% 11% 7% Sołtysiński Kawecki& Szlęzak 2 2 2 2 Gide Loyrette Nouel 7% 8% 7% - Allen&Overy 20% 25% 2 20% Weil, Gotshal& Menges 10% 7% 7% Chałas i wspólnicy 19% 18% 10% - Chadburne & Parke 7% - CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta 1 17% 15% 18% Gleis Lutz 5% 5% - Linklaters 1 22% 2 19% Miller Canfield 5% 5% - Magnusson Law Firm 1 10% - Beiten Burkhardt - Wardyński i Wspólnicy 1 1 11% 11% Squire Sanders Wiater 5% - - Drzewiecki, Tomaszek& Wspólnicy 1 12% 1 17% Noerr Stiefenhoffer Lutz 5% 5% - Salans 12% 9% 7% 15% Norton Rose 7% - Wierzbowski Eversheds 12% 17% - - TGC Corporate Lawyers / Ordowska 10% 11% Wzrost znajomości Spadek znajomości 37

W której z poniższych firm chciałbyś pracować? Ernst & Young 32% Deloitte 25% Domański Zakrzewski Palinka 18% PricewaterhouseCoopers 18% Baker & McKenzie 1 Sołtysiński Kawecki & Szlęzak 1 McKinsey & Company 11% Allen & Overy 11% White & Case 10% Wszystkie wskazania powyżej 10% 2006: N=1213 38

Które portale internetowe uważasz za cenne źródła informacji na temat prawniczego rynku pracy? www.lexstudent.pl 38% www.pracuj.pl www.rzeczpospolita.pl www.edukacjaprawnicza.pl www.praktykiprawnicze.pl www.sejm.gov.pl www.edu.pl www.hoga.pl www.infor.pl www.semestr.pl www.napis.pl 31% 30% 27% 27% 17% 9% 8% 5% 2% 2% 2006: N=1213 39

5. Zachowania podczas studiów 40

Materiały pomocne przy nauce do egzaminów Z jakich materiałów korzystasz przygotowując się do egzaminu? Zakreśl wszystkie, z których korzystasz. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zalecanego podręcznika 85% 91% 92% Kodeksu lub konkretnej ustawy Notatek z wykładów 77% 78% 90% 85% 90% 85% Podręczników dodatkowych Materiałów internetowych 30% 2 29% 29% 29% 37% Innych materiałów 5% 41

Czytelnictwo czasopism prawniczych 2006 Które czasopisma prawnicze czytujesz? Określ jak często czytasz te czasopisma. Rzeczpospolita (żółte strony) 7 Gazeta Prawna 60% Edukacja Prawnicza 37% Państwo i Prawo 30% Radca Prawny Monitor Podatkowy Palestra Monitor Prawa Pracy Gazeta Sądowa Ius et Lex Jurysta Magazyn Prawniczy 17% 1 1 1 12% 10% 8% % wszystkich studentów czytających choć sporadycznie dany tytuł 42

Czytelnictwo czasopism prawniczych PORÓWNANIE MIĘDZY LATAMI Q10. Które czasopisma prawnicze czytujesz? Określ jak często czytasz te czasopisma. Czyta w ogóle 2005 25% 47% 2004 2005 2006 (żółte strony) 2006 27% 4 77% 72% 7 2005 11% 45% 2006 8% 52% 52% 5 60% 2005 11% 31% 2006 8% 29% Stale (każdy lub prawie każdy numer) 42% 42% 37% Nie czytam czasopism prawniczych 2005 2006 10% 1 Sporadycznie 10% 10% 1 43

Znajomość języków obcych 2006 0% 10% 21% 31% 41% 51% 49% Angielski 38% Q15. Jakimi językami obcymi się posługujesz? 2004 2005 2006 9 9 9 Niemiecki 1 18% 19% 65% 60% 50% Francuski 7% 10% 11% 22% 27% 28% Hiszpański 2% 8% 7% 1 1 Włoski 2% 2% 7% Bardzo dobrze, biegle 8% 15% 11% Rosyjski 5% 5% 11% Dobrze, komunikacyjnie 25% 27% 21% Inne 1% 2% Słabo - % wszystkich studentów 44

Znajomość terminologii prawniczej w językach obcych 2006 W bardzo dobrym stopniu 4 3 2 Zdecydowanie mała lub w ogóle Trudno powiedzieć 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Średnia Angielski (9 wszystkich studentów) 7% 18% 28% 17% 18% 12% 2,8 Niemiecki (50% wszystkich) 10% 9% 11% 1 40% 1 2,2 Francuski (28% wszystkich) 5% 1 1 11% 37% 21% 2,2 Hiszpański (1 wszystkich) 12% 1% 8% 8% 37% 35% 2,1 Rosyjski (21% wszystkich) 7% 11% 5 20% 1,7 Włoski (11% wszystkich) 1% 5% 5 3 1,3 Studenci znający dany język minimum słabo 45

Których języków obcych uczysz się lub uczyłeś w trakcie studiów? Angielski 7 Niemiecki 28% Francuski 1 Hiszpański 11% Rosyjski 11% Włoski 8% Inne 2006: N=1213 46

W jakich dziedzinach prawa specjalizujesz się lub pragniesz się specjalizować? Prawo cywilne Prawo karne Prawo spółek Prawo europejskie Prawo finansowe Prawo podatkowe Prawo międzynarodowe publiczne Prawo administracyjne Prawo bankowe i rynków kapitałowych Prawo obrotu nieruchomościami Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Prawo własności intelektualnej Prawo ochrony konkurencji I konsumentów Historia I teoria prawa Prawo nowych technologii Prawo telekomunikacyjne Prawo ochrony środowiska Prawo energetyczne 2% 2% 2% 12% 12% 10% 9% 9% 8% 7% 17% 17% 15% 15% 29% 47% 2006: N=1213 47

Udział w zajęciach szkoły prawa obcego Q16. Czy brałaś/eś udział w zajęciach w ramach którejś ze szkół prawa obcego? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Szkoła prawa angielskiego Szkoła prawa niemieckiego Szkoła prawa amerykańskiego 9% 9% 9% 9% 7% 7% Nie brałem udziału, ponieważ nie ma w mieście gdzie studiuję: 11% 10% Szkoła prawa francuskiego 2% 8% 2006 2005 Inne 1% 2% 2% 2004 48

Atrakcyjność aplikacji specjalistycznych Q2. Czy masz zamiar przystępować do egzaminu na wymienione poniżej aplikacje? Aplikacja adwokacka Aplikacja radcowska Aplikacja sądowa Aplikacja notarialna Aplikacja prokuratorska Aplikacja dyplomatyczna Aplikacja administracyjna Aplikacja rzecznika patentowego Aplikacja komornicza Aplikacja sejmowa Nie zamierzam przystępować do aplikacji 9% 5% 5% 5% 2% 1% 2% 8% 8% 19% 15% 1 17% 20% 20% 2 25% 39% 3 3 31% 29% 32% 38% 2006 2005 2004 9 49

Obowiązkowe praktyki studenckie (odbyte i przyszłe) Q26. Gdzie odbywałeś/aś lub będziesz odbywać obowiązkowe praktyki studenckie? Sąd 47% Mała kancelaria polska 35% Prokuratura 21% Duża kancelaria polska Administracja publiczna 11% 15% Kancelaria międzynarodowa Dział prawny przedsiębiorstwa Bank Firma konsultingowa Inne trudno powiedzieć 7% 5% 7% Procenty nie sumują się do 100, gdyż student mógł odbywać, lub ma zamiar odbywać praktyki w więcej niż jednym miejscu 2006: N=1213 50

Odbyte dobrowolne praktyki studenckie % studentów, którzy odbywali dobrowolne praktyki: Gdzie odbywałeś dodatkowe praktyki studenckie? (N=583) Mała kancelaria polska 40% Sąd 2 Nie 49% Brak danych Duża kancelaria polska Administracja publiczna 1 1 Prokuratura 10% 48% Tak Kancelaria międzynarodowa Bank 8% 7% Dział prawny przedsiębiorstwa Firma konsultingowa Inne 7% 2006: N=1213 trudno powiedzieć 5% 51

Pośrednictwo ELSA w szukaniu praktyk studenckich Czy szukając praktyk korzystałeś z pośrednictwa ELSA? Nie 70% Brak danych 27% Tak 2006: N=1213 52

Znajomość projektów Elsa Które projekty ELSA znasz? Dni Edukacji Praw niczej Adapciak - Obóz adaptacyjny dla studentów I roku Konkurs na Najlepszego Studenta Praw a Prim us in Prim is Lokalny Konkurs Krasom ów czy Praktyki krajow e Praw nicza Akadem ia Film ow a Konkurs w iedzy podatkow ej Moneta Aurea Ogólnopolski Dzień Praktyk Praw niczych Patrole Policyjne Wokanda - w yjścia na rozpraw y do sądów Konkurs Law Games Praktyki m iędzynarodow e Ogólnopolski Konkurs na Glosę Konkurs na esej w języku angielskim Verba Legis Konkurs na Najlepszą Pracę Magisterską Luminarz Moot Court Com petition 3 32% 31% 31% 29% 2 21% 20% 19% 18% 1 15% 1 48% 62% 7 2006: N=1213 53

6. Dane demograficzne 54

DEMOGRAFIA Rok studiów Uniwersytet Jagielloński Na jakiej uczelni studiujesz? 1 35% Uniwersytet Warszawski 1 30% 25% 32% 3 30% UMK Toruń Uniwersytet Wrocławski 8% 8% 20% Uniwersytet Śląski, Katowice 8% 15% UAM Poznań 7% 10% UMCS Lublin 7% 5% 0% 5% III rok IV rok V rok Brak danych UWM, Olsztyn Uniwersytet Gdański Uniwersytet Rzeszowski 7% Uniwersytet Szczeciński Uniwersytet w Białymstoku Uniwersytet Łódzki 5% 5% 5% Viadrina/UAM 2% 2006:N=1213 Uniwersytet Opolski 1% 55

DEMOGRAFIA Czy studiujesz równolegle inny kierunek studiów? Na jakim drugim kierunku studiujesz? (N=158 studentów) Administracja 1 Ekonomia 12% Nie 8 1% 1 Brak danych Tak Nauki Polityczne stosunki międzynarodowe Filologia Angielska lub inne Finanse / Zarządzanie 7% 8% 11% 12% Europeistyka Historia 5% 5% Socjologia Filozofia Inne 1 2006: N=1213 Brak odpowiedzi 12% 56

DEMOGRAFIA Czy miasto, w którym studiujesz jest Twoim rodzinnym miastem? Z jakiej wielkości miejscowości pochodzisz? Brak danych 1% Wieś 15% 3 Tak Miasto do 50.000 mieszkańców 2 Nie 6 Miasto od 50.001 do 100.000 mieszkańców Miasto od 100.001 do 500.000 mieszkańców 1 2 Miasto powyżej 500.001 mieszkańców 18% Brak danych 1% 2006: N=1213 57

DEMOGRAFIA PŁEĆ WIEK 21 lat lub mniej 29% 55% 45% Mężczyzna 22 lata 31% Kobieta 23 lata 2 24 lata i więcej 1 25 i więcej 2006: N=1213 58