Poseł Dariusz Bąk: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Problem dotyczy całej Polski. Skoncentruję się na gęsto zaludnionym terenie województw mazowieckiego i świętokrzyskiego, ale protesty przeciwko budowie elektrowni wiatrowych trwają w całej Polsce. Powstało już kilkaset różnych komitetów obrony, stowarzyszeń, które bronią się przed inwazją firm o statusie spółek z o.o., które wymuszają umowy dzierżawy na rolnikach, a ci z kolei, którzy już zgodzą się na taką umowę dzierżawy, wymuszają określone zachowania na swoich sąsiadach. Są to praktyki rodem z PRL-u, z czasów, kiedy rugowano polskich rolników, dlatego że były potrzebne spółdzielnie produkcyjne. Czy polski rząd tego nie widzi? Premier Donald Tusk podpisał w 2008 r. pakiet klimatyczno-energetyczny, gdzie zobowiązuje się, że do 2020 r. w bilansie energii będzie 20% energii odnawialnych. Taką energią odnawialną jest energia wiatrowa. Czy jednak ma się to odbywać w takich okolicznościach? Burmistrzowie, wójtowie są zmuszani przez te firmy, które grożą, że jeżeli nie wydadzą oni decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia, to będą skarżeni do sądów. Rolnicy są po prostu bezradni. Dlaczego rząd nie reaguje na protesty, na apele wysyłane zarówno przez rolników, przez te organizacje, które się bronią, jak również przez posłów? Czy prawdą jest to, że na przykład w Hiszpanii po zmianie rządu w tej chwili jest ograniczane dotowanie energii odnawialnej? To pytanie kieruję do pana premiera. Czy w Polsce nie może nastąpić taki przypadek? Proszę o ustosunkowanie się do tego, dlatego że niektórzy burmistrzowie, wójtowie, mamieni chęcią czy możliwością zysku, często podejmują decyzje, które mogą zagrozić w przyszłości ich jednostkom, którymi teraz kierują, a rolników pozostawić samym sobie. Ci rolnicy, zamiast korzyści, będą mieli same straty. (Oklaski) Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Wysoka Izbo! Otóż odpowiadając na pytanie w kwestii dotyczącej procedur lokalizacji oraz budowy elektrowni wiatrowych, chcę powiedzieć, że to nie należy do właściwości ministra gospodarki, jednak postaram się wyjaśnić tutaj parę kwestii poruszonych w pytaniu. Organ, jakim jest minister gospodarki, zajmuje się przede wszystkim promowaniem energii odnawialnej, ustalaniem dobrych zasad wsparcia produkcji energii odnawialnej. Po co i dlaczego produkujemy energię odnawialną i zajmujemy się nią, to wymaga szerszej dyskusji i myślę, że nie ma tutaj na tyle czasu, abyśmy mogli rozwijać ten temat. On wynika z wielu uwarunkowań. Chcę powiedzieć, że efektem powyższych działań prowadzonych przez ministra gospodarki jest właśnie szybki rozwój odnawialnych źródeł energii, tzw. OZE, w szczególności energetyki wiatrowej. I tutaj zgadzam się z zadającymi pytania. Urząd Regulacji Energetyki ocenia, że na koniec 2011 r. osiągnięto 2 tys. MW mocy zainstalowanej z wiatraków.
Ponadto należy stwierdzić, jak to będzie wyglądało w Polsce w przyszłości. Zostało to określone w Polityce energetycznej Polski do 2030 r., gdzie zaproponowano ścieżki dojścia do uzyskania w 2020 r. nie 20%, ale 15%, bo Polska ma, panie pośle, przyjęte 15% do 2020 r., więc jest ta różnica. Wynegocjowaliśmy, że w związku z tym, iż u nas podstawą są inne nośniki, takie jak węgiel brunatny, Polska będzie miała tylko 15% energii odnawialnej w ogólnym bilansie energetycznym. Przyjęty krajowy plan działania ustala, że moc farm wiatrowych w 2015 r. ukształtuje się na poziomie 3350 MW przy produkcji całej energii na poziomie 7541 GWh, a w 2020 r. wyniesie 6650 MW przy produkcji 15 210 GWh, z czego 550 MW będą stanowić źródła małe, niewymagające zgody. Będą to tzw. rozproszone źródła energii. Teraz do rzeczy. To nie jest tak, że mamy w tej chwili samowolę. Każda inwestycja regulowana jest określonym prawem, które obowiązuje w Polsce. Jeżeli to prawo jest łamane, to są określone procedury i nie rozumiem... Pan poseł powiedział, że następuje wymuszanie. Pytanie, w jaki sposób to wymuszanie następuje, czy są dowody na to wymuszanie, kto podejmuje takie decyzje. Przecież to wszystko jest szczegółowo określone, jeżeli chodzi o farmy wiatrowe czy inne źródła energii odnawialnej. Bo dzisiaj w Polsce mamy nie tylko farmy wiatrowe. Mamy również inne źródła energii i obserwuje się, że z roku na rok powiększa się gama źródeł energii odnawialnej. Następuje tutaj bardzo duży postęp. Trzeba natomiast stwierdzić, że na dzień dzisiejszy energia odnawialna pochodząca z wiatraków jest dominującym źródłem, bo to było najprostsze, najłatwiejsze. (Poseł Anna Zalewska: Jest katastrofa.) Nie ma, pani poseł, żadnej katastrofy. Jeżeli jest gdzieś katastrofa, to odpowiadają za to konkretni ludzie, którzy podejmują decyzje tam na miejscu, bo rząd, minister gospodarki czy minister środowiska, który akurat w tym zakresie jest właściwy, nie daje zgody na to, aby jeden czy kolejny inwestor budował farmę wiatrową w tym czy innym miejscu. Warunki środowiskowe są ściśle określone i ustalenie lokalizacji powinno nastąpić przede wszystkim w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. (Poseł Dariusz Bąk: Nie ma planów.) Nie ma planów, zgadzam się. Wiele gmin nie posiada planów zagospodarowania przestrzennego. Mogę się z tym zgodzić i jest to w znacznej części prawda. (Dzwonek) Jednak w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego są do spełnienia określone warunki i nie może być tam samowoli. Odpowiadam na konkretne pytanie dotyczące rozwiązań hiszpańskich. Nie jest prawdą, że Hiszpanie wycofują się z odnawialnych źródeł energii. Nie wycofują się, żaden kraj się nie wycofuje, zmieniają tylko system wsparcia. Tak jak powiedziałem, pojawiają się nowe źródła energii odnawialnej i my w Polsce również to czynimy. Nowa ustawa, która niebawem będzie procedowana w Sejmie, również przewiduje zmiany w systemie wsparcia, czyli pewne przesunięcia: mniej na jedno źródło, więcej na inne, które jest bardziej nowoczesne, bardziej przyjazne środowisku, bardziej efektywne, które potrafi wyprodukować tańszą energię. Chodzi nam o to, żeby szukać takich źródeł, które będą jak najtaniej produkować energię odnawialną, bo energia odnawialna cały czas jest droższa od tej konwencjonalnej. Musimy to
robić, natomiast musimy też szukać rozwiązań, aby ta energia była jak najtańsza. Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie marszałku. Mam pewien kłopot, bo zdaje się, że nie jesteśmy partnerami do dyskusji, panie ministrze, proszę wybaczyć. Przede wszystkim Ministerstwo Gospodarki, więc proszę się nie dziwić, że jest pan tutaj zapraszany i jest partnerem do dyskusji na temat elektrowni wiatrowych i tak naprawdę skandalu gospodarczego, który przed nami. Chodzi o setki tysięcy protestujących ludzi. Oprócz tego nie wiem, czy jesteśmy partnerami, jeżeli pan mówi, że przede wszystkim elektrownie wiatrowe i przede wszystkim energetyka wietrzna, bo to nieprawda. Polska nie jest wietrznym krajem. Proszę zerknąć sobie chociażby na mapę Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej czy do atlasu gimnazjalisty, nie pamiętam strony, chyba szósta, i zobaczy pan, jak wietrznym krajem jesteśmy. Jeszcze raz podkreślam, że to, co mamy w Polsce, to bandytyzm gospodarczy, właściwie nieoprzyrządowany. Protestujący piszą do Ministerstwa Gospodarki. W tamtej kadencji była nawet pikieta i demonstrowano w Ministerstwie Gospodarki. Na czym ludziom zależy? Na bardzo prostej sprawie: na oddaleniu elektrowni wiatrowych. (Dzwonek) Pan dobrze wie, że nie ma żadnej normy oprócz normy hałasowej. W związku z tym są one lokowane w odległości 100-200 m od ludzkich domów, a są to elektrownie, która mają wielkość 200 m i co najmniej 3,5 MW. W związku z tym, że nie mam czasu, zadam tylko dwa pytania. Co stoi na przeszkodzie, jeśli chodzi o unormowanie tego w jednym rozporządzeniu, którego napisanie zajmuje 15 minut? Chodzi o to, żeby oddalić elektrownie wiatrowe zgodnie z badaniami naukowców w Polskiej Akademii Nauk, a nie ekspertów zatrudnianych przez lobbystów wiatrowych, to po pierwsze. Po drugie, proszę powiedzieć, jaki plan ma Ministerstwo Gospodarki, jeżeli chodzi o ilość gigawatów z elektrowni wiatrowych w całym pakiecie klimatyczno-energetycznym, bo tego pan jednoznacznie nie powiedział. Trzeba mieć plan, panie ministrze, po to, żeby ten plan realizować. Dziękuję. (Oklaski) Nie dosłyszałem, panie marszałku, o czym była mowa na zakończenie, bo zastanawiałem się nad sprawami merytorycznymi i zadawanymi pytaniami. Polska nie jest wybitnie wietrznym krajem, to się zgadza, ale decyzja należy do inwestora. To on podejmuje decyzję i prowadzi badania, czy ma warunki spełniające jego oczekiwania, bo to są w dużej mierze jego pieniądze, ale to jest, myślę, już dalsza dyskusja. Na dzień dzisiejszy 16% energii wytwarza się w wiatrakach. (Poseł Anna Zalewska: Pytam o koncepcję rządu.) Jest krajowy plan działania, w którym zapisano, że do 2030 r. będzie ok. 25%. Być może dlatego jest to tak odległy czas, proszę państwa, że w tym okresie nastąpi wręcz niewyobrażalna rewolucja. Dzisiaj w energetyce jest naprawdę bardzo duży postęp. Obecnie fotowoltaika zaczyna się rozwijać, i to w bardzo szybkim tempie. Te urządzenia, które były dla nas niewyobrażalnie drogie, panele fotowoltaiczne, ogniwa fotowoltaiczne, z roku na rok
tanieją, czasami o 30%. A więc być może zajdzie potrzeba korygowania tych założeń. Natomiast założenia są... Poseł Anna Zalewska: Panie ministrze, a te 6%, które nam zostało do zrealizowania, to ile to jest gigawatów? Nie zgadzam się z tym, że nie ma uregulowanych spraw związanych z lokalizacją elektrowni wiatrowych, farm wiatrowych... (Poseł Anna Zalewska: To znaczy, że pan nie wie.) (Głos z sali: Nie ma normy.) Nie, jest norma i ona została zapisana. Może zacytuję... (Poseł Anna Zalewska: Ale my to znamy.) Jeśli państwo to znacie... (Poseł Anna Zalewska: Chcę rozporządzenia, panie ministrze.)...to proszę egzekwować to od tych, którzy podejmują decyzje. Natomiast, pani poseł, nie jest prawdą, że to minister gospodarki podejmuje decyzje - to pani poseł powinna wiedzieć i chyba doskonale o tym wie - w zakresie lokalizacji konkretnego wiatraku czy konkretnej fermy wiatrowej. A więc gwoli wyjaśnienia: jest minister środowiska, jest i minister infrastruktury i budownictwa, który też tymi sprawami się zajmuje. Natomiast minister gospodarki (Dzwonek) ma spełnić warunki, jakie nakłada na niego prawo europejskie i nasze prawo, w zakresie wytwarzania i stwarzania warunków do wytwarzania energii odnawialnej. Minister gospodarki ma zabezpieczyć obywatelom moc, dopływ prądu do ich gospodarstw, do przemysłu. Minister gospodarki podejmuje działania, aby ten prąd był jak najtańszy, abyśmy nie musieli być co jakiś czas straszeni, że w wyniku dyrektywy europejskiej będziemy musieli ograniczać naszą produkcję energii z konwencjonalnych źródeł, czyli z węgla. Stąd te działania, które pani poseł obserwuje, weto naszego rządu, jeżeli chodzi o ograniczenie CO 2 oraz inne działania. Jedno z drugim jest skorelowane. Natomiast jeśli chodzi o ten problem, oczywiście ja też obserwuję niektóre protesty, ale myślę, że wina leży... (Poseł Anna Zalewska: Setki protestów.)...na dole, wśród ludzi, bo to radni, wójtowie, wojewodowie podejmują ostateczną decyzję, gdyż przyjmują uchwałę rady. Tam leży decyzyjność. Dziękuję bardzo. Ci radni mają podpisane umowy......a rządy wszystkich krajów Unii Europejskiej zadbały, aby elektrownie wiatrowe......były w odległości powyżej 2 km od ludzkich domów.