SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OPISOWA 1. Podstawa opracowania. - 2 2. Ogólna charakterystyka terenu. - 2 3. Inwentaryzacja ogólna zieleni istniejącej. - 2 4. Gospodarka istniejącą zielenią. - 4 5. Technologia prac. - 4 6. Ochrona konserwatorska. - 4 Oznaczenia skrótów w tabeli zestawieniowej. - 6 Tabela nr 1 ogólna inwentaryzacja. - 7 CZĘŚĆ RYSUNKOWA Rys. Z01 plan sytuacyjny - skala 1:500
1. Podstawa opracowania 1. Uzgodnienia z Inwestorem 2. Wytyczne konserwatorskie 3. Wizja lokalna 4. Mapa sytuacyjno - wysokościowa w skali 1:500 5. Inwentaryzacja ogólna zieleni 2. Ogólna charakterystyka terenu Opracowaniem objęto teren parku przy zabytkowym dworze w Kłóbce. Jego powierzchnia wynosi ogółem 7,41 ha. Park obejmuje działki geodezyjne o numerach: 161/1,161/9,161/10, stanowiące własność Gminy Lubań. Północno-zachodnia granica Parku to ogrodzenie oddzielające Park od drogi gminnej Kolibórz-Błędowo. Od strony wschodniej Park ogranicza linia drzew należących terenu leśnego las mieszany. Od strony południowej Park graniczy z terenem skansenu. W zachodniej części Parku znajdują się pozostałości po dworku częściowo drewnianego częściowo murowanego, do którego prowadził podjazd ze skrzyżowania dróg Kolibórz- Błędowo do Rzegocina. Położenie: miejscowość Kłóbka, gmina Lubień Kujawski. Według podziału fizyczno - geograficznego obszar ten należy do: Prowincja: Niż Środkowoeuropejskiego, Podprowincja: Pojezierze Południowobałtyckie, Region: Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie 3. Ogólna inwentaryzacja zieleni istniejącej Na terenie opracowania występuje niezbyt zróżnicowany gatunkowo drzewostan. Dominujące gatunki drzew stanowią okazy charakterystyczne dla regionu: olcha czarna, klon pospolity/jawor, jesion wyniosły, wierzba. W większości są to drzewa w dobrym stanie zdrowotnym, stosunkowo młode (15-40 letnie). Dodatkowo na terenie znajdują się okazy
wyraźnie stanowiące pozostałość po pierwotnym założeniu parkowym: kasztanowiec biały, świerk pospolity, jesion wyniosły, grab pospolity, dąb szypułkowy, lipa szerokolistna. W części północno-wschodniej parku (sektor 1A i 1B) przewarzające gatunki drzew to: Sektor 1A: klon pospolity/jawor, akacja, jesion wyniosły. Podszycie stanowią samosiewki podstawowych gatunków oraz czarny bez. Dodatkowo występują okazy kasztanowca białego (zdjęcie nr 6A) usytuowane przy linii ogrodzenia nr 1-9, 41-44 rys Z01. Należy zmniejszyć korony poprzez usunięcie suchych, uszkodzonych i chorych gałęzi. Sektor 1B: olcha czarna, klon pospolity. Podszycie stanowią samosiewki podstawowych gatunków oraz czarny bez, tawuła wierzbolistna, kalina, lilak pospolity i zostały przeznaczone do usunięcia. Dodatkowo występują okazy dębu szypułkowego, buka pospolitego, świerka pospolitego w dobrym stanie. Część północna parku (sektor 2, 3A i 3B): Sektor 2: w jego centralnej części sektora znajdują się klon pospolity, robinia akacjowa oraz wierzba pospolita, których samosiewki stanowią główną część podszycia. Wierzby i krzewy stanowiące podszycie zostały przeznaczone do usunięcia. Dodatkowo występują pojedyncze okazy dębu szypułkowego, świerka pospolitego, lipy szerokolisntej w dobrym stanie. W pobliżu granicy działki i linii ogrodzenia znajduje się skupisko, w którego skład wchodzi wyłącznie grab pospolity usytuowany w dwóch rzędach tworzący aleję, która zakręca ku budynkowi dworu. Sektor 3A przewarzające gatunki drzew to: olcha czarna, klon pospolity. Podszycie stanowią samosiewki podstawowych gatunków oraz czarny bez i zostały przeznaczone do usunięcia.. W południowo- wschodniej części sektora znajduje się skupisko, w którego skład wchodzi wyłącznie jesion pospolity usytuowany w dwóch rzędach tworzący aleję (zdjęcie nr 1). Dodatkowo występują okazy dębu szypułkowego, jesionu wyniosłego. Sektor 3B stanowi pozostałość sadu owocowego złożonego głównie ze śliw i jabłoni. Podszycie stanowią samosiewki podstawowych gatunków oraz klonu pospolitego. Drzewa i krzewy zostały przeznaczone do usunięcia. Część wschodnia część parku (sektor 4) stanowi teren obecnie w większej części
zabagniony, przewarzające gatunki drzew to: Olcha czarna, której samosiewki stanowią główną część podszycia i zostały przeznaczone do usunięcia. Dodatkowo występują pojedyncze okazy dębu szypułkowego nr 391 rys. Z01 (zdjęcie nr 7), świerka pospolitego nr 397-399 rys. Z01 (zdjęcie nr 7A). W przypadku dębu należy zmniejszyć korony poprzez usunięcie suchych, uszkodzonych i chorych gałęzi oraz usunąć dolne konary do granicy korony właściwej. Część południowa część parku (sektor 5) stanowi teren obecnie w większej części zabagniony, przewarzające gatunki drzew to: Olsza czarna, której samosiewki stanowią główną część podszycia i zostały przeznaczone do usunięcia. W południowej części sektora w linii grobli (zdjęcie nr 4) znajduje się skupisko olch tworzących aleję. Dodatkowo występują pojedyncze okazy jasionu wyniosłego oraz klonu pospolitego. Korony olch wchodzące w skład alei należy zmniejszyć poprzez usunięcie suchych, uszkodzonych i chorych gałęzi. Sektor 6 stanowi teren centralny parku obecnie w części zabagniony pozostałość po stawie parkowym. Teren porastają samosiewki olchy czarnej przeznaczone do usunięcia. Jednak na szczególną uwagę zasługują okazy kasztanowca białego (zdjęcie nr 6), lipy szerokolistnej (zdjęcie nr 3), jesionu wyniosłego. W przypadku kasztanowców nr 193-195 rys. Z01 należy zmniejszyć korony poprzez usunięcie suchych, uszkodzonych i chorych gałęzi. Lipa nr 198 rys. Z01 wymaga szczególnej pielęgnacji ze względu na pękniecie pnia. Ranę należy oczyścić i zabezpieczyć, w razie potrzeby wykonać obręcze zabezpieczające.
Dokumentacja fotograficzna 1. ISNIEJĄCA CZĘŚĆ ALEJI JESIONOWEJ (sektor 3A) przeznaczona do uzupełnia
2. ISNIEJĄCA CZĘŚĆ ALEJI GRABOWEJ (sektor 2) zalecane uzupełnienie ubytków.
3. OKAZ LIPY SZEROKOLISTNEJ (sektor 6)
4. OKAZ JESIONA WYNISŁEGO (sektor 5A) (
5. ISNIEJĄCA CZĘŚĆ GROBLI ALEJA OLCHOWA (sektor 5A)
6. KASZTANOWCE (sektor nr 6) 6A. KASZTANOWCE (sektor nr 1A)
7. DĄB SZYPUŁKOWY (sektor nr 4) 7A. ŚWIERK POSPOLITY (sektor nr 4)
8. Widok Dworu podszycie do usunięcia (sektor nr 2) 9. Widok bramy wiazdowej robinie oraz klony do usunięcia (sektor nr 1A)
9. Widok na sektor nr 4 i część 5A
4. Gospodarka istniejącą zielenią. Główne gatunki drzew, jakie zostaną wycięte to olsza czarna, klon pospolity, akacja, wierzba biała, śliwa, jabłoń oraz ich samosiejki tworzące podszycie. Gatunki przeznaczone do adaptacji stanowią kasztanowiec biały, buk pospolity, dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, jesion wyniosły, klon pospolity oraz olsza czarna wg. tabeli nr 1 oraz rysunku nr Z01. Ze wszystkich sektorów należy usunąć drzewa przeznaczone do wycinki wg rys. Z01 i tabeli nr 1 krzewy oraz młode drzewa o pierśnicy nieprzekraczającej 40 cm, które nie są oznaczone na rysunku. Wyjątek stanowi aleja grabowa (rys. Z01) w sektorze 2 którą należy pozostawić w całości; 5. Technologia prac. Wszystkie rany po piłowaniu powinniśmy jak najszybciej posmarować odpowiednim środkiem do zabezpieczania ran, zanim wyschną albo zostaną zwilżone przez wodę deszczową. Środek ten powinien chronić przed zainfekowaniem grzybami niszczącymi drewno i sprzyjać zabliźnieniu. Najlepiej to robić środkiem do zabezpieczania ran kory Bayleton. Zawiera on substancje grzybobójcze i zapobiega infekcjom drewna. Środek do zabezpieczania rany stosujemy zaraz po cięciu, musi on ją dobrze przykryć i na brzegach zachodzić na kilka milimetrów na zdrowe miejsce, aby zaizolować najdrobniejsze pęknięcia. Jeśli mamy do dyspozycji Bayleton, to zalecane jest smarowanie nim tylko części kory albo brzegów rany. Tutaj znajduje się kambium i tworzenie się narośli zapoczątkowuje proces gojenia. Do zabezpieczenia drewna (h) wystarczy obojętna maść sadownicza. Roboty związane z usunięciem roślinności obejmują wycięcie i wykarczowanie drzew i krzaków, wywiezienie pni, karpiny i gałęzi poza plac budowy, zasypanie dołów oraz utylizacja pozostałości po usuniętej roślinności. Drzewa i krzewy należy usuwać poza okresem lęgowym ptaków. Należy usunąć (przyciąć) uszkodzone konary drzew przeznaczone do adaptacji (A). Cięcia pielęgnacyjne drzew (korygujące - w tym również redukcje koron, prześwietlające, formujące) polegaja na: usunięciu wszystkich pędów suchych, poranionych przez czynniki chorobotwórcze, obumarłych i zamierających, gałęzi drobnych, osłabionych, podatnych na
choroby i szkodniki oraz usunięcie ewentualnych odrostów. Rany po piłowaniu zabezpieczyć odpowiednim środkiem do zabezpieczania ran, zanim wyschną albo zostaną zwilżone przez wodę deszczową. Najlepiej to robić środkiem do zabezpieczania ran kory Bayleton lub równoważnym. Środek do zabezpieczania rany stosujemy zaraz po cięciu, musi on ją dobrze przykryć i na brzegach zachodzić na kilka milimetrów na zdrowe miejsce, aby zaizolować najdrobniejsze pęknięcia. Do zabezpieczenia drewna wystarczy obojętna maść sadownicza. Drzewa uszkodzone a ze względu na wiek lub walory kompozycyjne przeznaczone do adaptacji (P) należy zabezpieczyć. Należy przyciąć suche lub uszkodzone gałęzie, co spowoduje zmniejszenie korony. Rany po piłowaniu zabezpieczyć odpowiednim środkiem do zabezpieczania ran. Należy również zabezpieczyć odsłonięte drewno (rana wywołana pęknięciem pnia) preparatami uniemożliwiającymi wnikanie grzybów i owadów. W razie potrzeby założyć obręcze zapobiegające rozwarstieniu oraz dalszemu postępowaniu uszkodzenia. Wokół pnia przeprowadzić się tzw. mikoryzację, wprowadzić do ziemi preparat, w którym są specyficzne grzyby, które rozwijając się naturalnie w korzeniach drzew pozwalają na lepsze pobieranie wody i substancji odżywczych. W czasie wykonywania trzebienia, robót budowlanych oraz melioracyjnych należy zwrócić uwagę, aby pracujące maszyny i używany sprzęt nie powodowały mechanicznych uszkodzeń pni i koron drzew przeznaczonych do adaptacji. Zaleca się zabezpieczenie pni tych drzew osłonami chroniącymi przed uszkodzeniami mechanicznymi. Roboty należy zaplanować poza okresem wegetacji (od późnej jesieni do wczesnej wiosny) zgodnie z zapisami ustawy o ochronie przyrody.
6. Ochrona konserwatorska Zespół dworsko parkowy dworu w Kłóbce jest wpisany do rejestru zabytków (nr A/1237/1-2, dawny wpis nr 135/A), w związku podlega prawnej ochronie konserwatorskiej. Wszelkie prace realizowane w obiektach objętych wpisem do rejestru zabytków wymagają przed ich podjęciem pozwolenia w formie decyzji administracyjnej właściwego konserwatora zabytków. Wszelkie prace w obiekcie dworu (remont, odbudowa i rozbudowa o kondygnację podziemną piwnica części parterowej) i parku (zagospodarowanie terenu działki 161/1) należy prowadzić pod kierownictwem osoby posiadającej kwalifikacje i praktykę zawodową, o których mowa w 7, 8 ust. 3 i 4, 9 oraz 10 ust. 1, albo spełniającej dodatkowe wymagania i posiadającej praktykę zawodową, o której mowa w 8 ust. 1 i 2 (Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. (Dz.U. Nr 150 poz. 1579) w specjalności architektura krajobrazu lub projektowanie zieleni. Prace należy prowadzić pod nadzorem właściwego konserwatora zabytków (urzędu ochrony zabytków tj. delegatura WUOZ we Włocławku). Opracował: Paulina Lew-Kiedrowska
Oznaczenia skrótów w tabelach zestawieniowych. A W P drzewo przeznaczone do adaptacji drzewo przeznaczone do wycinki drzewo przeznaczone do adaptacji wymagana konserwacja