CARE PROFESSIONS AND THEIR TRAINING NEEDS IN POLAND TRANSFER FOUNDATION - WARSAW
Seniorzy w Polsce Przeciętne dalsze trwanie życia osób w wieku 60 lat: mężczyźni 17,7 lat, kobiety 22,9 lat. Liczba ludności w wieku poprodukcyjnym (60/65+) w 2007 r. 6 082 tys. (16% populacji Polski). Relacja liczby ludności w wieku poprodukcyjnym do liczby ludności w wieku produkcyjnym (18-59/64) w 2007 r. 24,6:100. Prognoza ludności (liczba ludności 60/65+) : 2020 r. 8 366 tys.(22,1%); 2035 r. 9 622 tys.(26,5%). Prognoza ludności (relacja ludności 60/65 do 18-59/64): 2020 r.- 37,2:100; 2035 r. 46,3:100. 2
Seniorzy w Polsce Około 2% to osoby obłożnie chore. 17% to ludzie mający poważne problemy w poruszaniu się w obrębie mieszkania. Zaledwie 7% osób w wieku powyżej 75 lat nie zgłasza żadnych schorzeń przewlekłych. Prawie zawsze na typowe problemy zdrowotne nakładają się społeczne i ekonomiczne uwarunkowania życia (warunki mieszkaniowe, sytuacja rodzinna, wsparcie otoczenia) wpływające istotnie na stan zdrowia. 3
Opinie na temat traktowania ludzi starszych (CBOS, 2000, Polacy wobec ludzi starych i własnej starości) obojętność niechęć w rodzinie 21% 5% wśród sąsiadów 25% 4% w parafii 24% 3% w sklepach 44% 6% w placówkach służby zdrowia 41% 11% w byłym miejscu pracy 31% 7% w urzędach 45% 14% ze strony ludzi młodych 52% 17% w środkach komunikacji 51% 15% na ulicy 59% 11% 4
Opieka domowa nad osobami starszymi W ramach opieki zdrowotnej opieka lekarza pierwszego kontaktu pielęgniarka środowiskowo-rodzinna pielęgniarka domowa (kontrakt na opiekę długoterminową) wielodyscyplinarny zespół opieki długoterminowej W ramach pomocy społecznej opiekunka środowiskowa (usługi opiekuńcze, gospodarcze podstawowa pielęgnacja) pielęgniarka, terapeuta (usługi opiekuńcze specjalistyczne) na wniosek pracownika socjalnego 5
Opieka instytucjonalna nad osobami starszymi W ramach systemu opieki zdrowotnej Formy stacjonarnej opieki długoterminowej - Oddziały dla przewlekle chorych - Zakłady opiekuńczo-lecznicze - Zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze - Hospicja W ramach pomocy społecznej Domy pomocy społecznej 6
Opieka nad osobami starszymi domy pomocy społecznej Domy pomocy społecznej (ang. social welfare Iwme) (inaczej stacjonarny dom pomocy społecznej) - dla osób w podeszłym wieku; - przewlekle somatycznie chorych (przebywa ok. 50% osób w wieku powyżej 60 lat); - przewlekle psychicznie chorych; - dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie (ok. 20% osób starszych). Wymienione rodzaje domów należą do sektora państwowego, o zasięgu :gminnym, powiatowym, regionalnym. 7
Opieka półstacjonarna nad osobami starszymi W ramach opieki zdrowotnej w dziennym oddziale chorób psychicznych W ramach pomocy społecznej w dziennym domu pomocy społecznej 8
Usługi opiekuńcze Usługi o charakterze gospodarczym dokonywanie zakupów porządkowanie mieszkania załatwianie spraw w instytucjach w imieniu klienta Pomoc społeczna kontraktuje usługi z podmiotami prowadzącymi taką działalność, na wniosek klienta, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. Odpłatnie, usługi mogą być refundowane. 9
Usługi opiekuńcze Usługi o charakterze pielęgnacyjnym mycie ubieranie karmienie przeprowadzanie, przemieszczanie z łóżka na fotel Pomoc przez opiekunki środowiskowe, lub pielęgniarki prowadzące własną działalność gospodarczą w ramach kontraktu na realizację świadczeń opiekuńczych. 10
Usługi opiekuńcze Usługi o charakterze specjalistycznym fizjoterapia psychoterapia terapia zajęciowa porady prawne Świadczenia odpłatne na zlecenie pracownika socjalnego, można ubiegać się o refundację. 11
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie Opiekun osoby starszej Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu zawodu, zawierają następujące bloki programowe 1. Psychologiczno-społeczny (25 godz.) 2. Organizacyjno-prawny (10 godz.) 3. Opiekuńczy (50 godz.) 4. Podstawy działalności zawodowej (10 godz.) Razem: 95 godz. Kształcenie w szkołach dla młodzieży i szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej) 12
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie Opiekunka środowiskowa Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu zawodu, zawierają następujące bloki programowe 1. Psychospołeczne uwarunkowania pracy z podopiecznym (16 godz.) 2. Rozwiązywanie problemów podopiecznego (29 godz.) 3. Opieka nad podopiecznym (27 godz.) 4. Podstawy działalności zawodowej (23 godz.) Razem: 95 godz. Kształcenie w szkołach dla młodzieży i szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej) 13
Zakres szkolenia opiekuna osób starszych przykład programu szkolenia 1. Zajęcia organizacyjne (poznanie placówki, wyposażenia, sprzętu, zasady bezpieczeństwa, higieny pracy, ochrona przed zakażeniem, dezynfekcja, sterylizacja 2. Rola i zadania opiekuna, formy opieki i pomocy osobom starszym, sylwetka zawodowa opiekuna 3. Anatomia, fizjologia 4. Proces starzenia się organizmu człowieka 5. Postawa wobec uczuć i sposobu zachowania się pielęgnowanej osoby 6. Choroby wieku podeszłego, obserwacja chorego, pomiar parametrów 14
Zakres szkolenia opiekuna osób starszych przykład programu szkolenia cd. 7. Problemy opieki chorych niepełnosprawnych 8. Pielęgnacja chorych w podeszłym wieku 9. Profilaktyka odleżyn oraz skutków długotrwałego uruchomienia 10. Aspekty pielęgnacyjne rehablitacji 11. Opieka nad umierającymi i towarzyszenie śmierci 12. Pierwsza pomoc w geriatrii 13. Wybrane zagadnienia farmakologii 14. Zasady żywienia ludzi chorych, starszych i niepełnosprawnych 15