Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj i poziom studiów: stacjonarne/niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo podziemne Przedmiot kierunkowy: Technologia eksploatacji węgla kamiennego Wykaz zagadnień egzaminacyjnych: I. Technologia eksploatacji węgla kamiennego II. Technologia eksploatacji podziemnej złóż rud i soli III. Zagrożenia skojarzone w górnictwie IV. Inżynieria strzelnicza w górnictwie podziemnym V. Wentylacja i pożary VI. Wpływ robót górniczych na powierzchnię VII. BHP z elementami prawa geologicznego i górniczego VIII. Systemy mechanizacji w górnictwie IX. Specjalne technologie górnicze X. Geologia złóż Problematyka pytań egzaminacyjnych: I. Technologia eksploatacji węgla kamiennego 1. Systemy podziemnej eksploatacji złóż węgla kamiennego (determinanty wyboru, kryteria klasyfikacji, systematyka, stosowalność). 2. Obudowa wyrobisk przygotowawczych i eksploatacyjnych (kryteria klasyfikacji, systematyka, zasady doboru, zakres stosowalności). 3. Cykl technologiczny w procesie pozyskiwania węgla kamiennego w oparciu o systemy ubierkowe (elementy cyklu, charakterystyka). 4. Sposoby ochrony wyrobisk przyścianowych przed i za frontem robót eksploatacyjnych, w tym skrzyżowań ściana-chodnik (wymienić, naszkicować i omówić znane rozwiązania). 5. Sposoby prowadzenia wyrobisk udostępniających, przygotowawczych i eksploatacyjnych w skomplikowanych warunkach geologiczno-górniczych (pojęcie warunków skomplikowanych, ich wpływ na technologie prowadzenia robót i dobór obudowy, podać i omówić przykłady). 6. Techniki zbrojenia i likwidacji ścian (wymienić i omówić zakres robót górniczych oraz zasady wykonywania kolejnych etapów prac). 7. Analiza porównawcza prowadzenia frontów ścianowych w oparciu o technologię strugową i kombajnową (przedstawić/porównać poszczególne elementy technologii w formie tabelarycznej). 8. Obudowa kotwiowa w kopalniach węgla kamiennego (typy i rodzaje, stosowalność, współpraca z górotworem, wady i zalety, perspektywy rozwoju). 9. Niekonwencjonalne systemy wybierania złóż węgla kamiennego. 10. Organizacja robót w ścianie i przodku (harmonogramy z uwzględnieniem sposobów urabiania).
II. Technologia eksploatacji podziemnej złóż rud i soli 1. Systemy podziemnej eksploatacji złóż rud metali (determinanty wyboru, kryteria klasyfikacji, systematyka, stosowalność). 2. Charakterystyka systemów eksploatacji, w tym technik ługowniczych w górnictwie solnym (determinanty wyboru, kryteria klasyfikacji, systematyka, stosowalność). 3. Elementy technologiczne procesu wydobywczego w górnictwie rud i soli (systematyka, charakterystyka, harmonogram w zależności od sposobu urabiania). 4. Środowiskowe, technologiczne i ruchowe aspekty wybierania grubych oraz cienkich złóż rud miedzi w warunkach geologiczno-górniczych LGOM (wymienić i 5. Konwencjonalne i alternatywne sposoby urabiania złóż rud (możliwości zastosowania, wady i zalety, tendencje rozwojowe). 6. Metody ługowania i bioługowania złóż rud metali (wymienić i 7. Problematyka magazynowania substancji użytecznych oraz składowania odpadów w złożu solnym (definicja pojęć, rodzaje/typy wyrobisk, wymagania prawne, korzyści i zagrożenia). 8. Konkrecje, jako przyszłościowe zasoby złóż rud metali, technologie przyszłości. 9. Zagrożenia naturalne w polskim górnictwie rud i soli (geneza, rodzaje, przejawy występowania, skala). 10. Metody profilaktyki tąpaniowej (oceny stanu, zwalczania) w kopalniach rud miedzi (wymienić i III. Zagrożenia skojarzone w górnictwie 1. Definicja, identyfikacja i charakterystyka oddziaływań (wraz z przykładami) skojarzonych zagrożeń naturalnych. 2. Skala występowania skojarzonych zagrożeń naturalnych w górnictwie węgla kamiennego (poziom i przykłady katastrof spowodowanych tymi zagrożeniami). 3. Kryteria i liczba stanów w klasyfikacji poszczególnych skojarzonych zagrożeń naturalnych w kopalniach węgla kamiennego. 4. Czynniki geologiczne i górnicze wpływające na występowanie i intensyfikację skojarzonych zagrożeń naturalnych. 5. Wpływ systemu i parametrów eksploatacji na kształtowanie się stanu skojarzonych zagrożeń naturalnych. 6. Wpływ sposobu przewietrzania wyrobisk korytarzowych i ścianowych na kształtowanie się stanu skojarzonych zagrożeń naturalnych. 7. Uniwersalne (zbieżne) metody oceny stanu zagrożeń skojarzonych (ogólny podział i przykłady dla poszczególnych zagrożeń). 8. Uniwersalne (zbieżne) metody zwalczania zagrożeń skojarzonych (ogólny podział i przykłady dla poszczególnych zagrożeń). 9. Definicja i przykłady kolizyjności metod zwalczania skojarzonych zagrożeń naturalnych. 10. Definicja i kryteria wyboru zagrożenia wiodącego oraz kryteria doboru profilaktyki zagrożeń skojarzonych (wraz z przykładem zagrożenia wiodącego i jego profilaktyki). IV. Inżynieria strzelnicza w górnictwie podziemnym 1. Warunki niezbędne dla nabywania i używania materiałów wybuchowych w zakładzie gór-
niczym (wymienić, omówić, odnieść do uregulowań prawnych). 2. Charakterystyka (w tym wady i zalety) elektrycznych sposobów inicjowania ładunków MW. 3. Elementy nieelektrycznego sposobu inicjowania MW (wymienić i 4. Urządzenia do wytwarzania i załadunku MW emulsyjnych i zawiesinowych (wymienić i 5. Strzelanie konturowe, cele, zasady i sposoby jego realizacji. 6. Metody robót strzałowych w profilaktyce tąpaniowej (wymienić i 7. Rodzaje włomów przy wykonywaniu wyrobisk korytarzowych (wymienić, narysować, 8. Analiza porównawcza dynamitów i MW emulsyjnych wraz z charakterystyką strzałową wybranego rodzaju MW. 9. Zasady i sposoby wykonywania robót strzałowych przy głębieniu szybów w warunkach zamrożonego górotworu. 10. Zagrożenia przy wykonywaniu robót strzałowych w bliskiej odległości obiektów chronionych i możliwości ich ograniczania (wymienić i V. Wentylacja i pożary 1. Podaj definicję sieci wentylacyjnej i warunki prawidłowej struktury sieci. 2. Podaj równania określające rozpływ powietrza w sieci wentylacyjnej. 3. Omów metody rozwiązywania układów równań opisujących rozpływ powietrza w sieci. 4. Przedstaw zastosowanie metod komputerowych w obliczaniu sieci wentylacyjnych. 5. Scharakteryzuj obliczanie przepływów nieustalonych w sieciach wentylacyjnych. 6. Omów programy komputerowe służce do rozwiązywania zagadnień związanych z siecią wentylacyjną. 7. Przedstaw systemy przewietrzania wyrobisk ścianowych i warunki ich doboru do występujących zagrożeń. 8. Omów metody prognozowania temperatury powietrza w wyrobiskach górniczych. 9. Scharakteryzuj metody projektowania systemów klimatyzacji kopalń. 10. Omów prognozowanie zagrożenia pożarowego w wyrobiskach górniczych i dobór metod ich zwalczania. VI. Wpływ robót górniczych na powierzchnię 1. Istota, rodzaje i przejawy ruchów górotworu w otoczeniu wyrobisk podziemnych, czynniki wpływające na ich charakter i wielkość (podać, sklasyfikować, 2. Deformacje nieciągłe na terenach górniczych (definicja, systematyka, formy, przyczyny występowania, charakterystyka). 3. Systematyka i przegląd teorii statycznych ruchów górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej (wymienić, sklasyfikować, 4. Wskaźniki deformacji powierzchni terenu i ich przebieg nad polem eksploatacyjnym (podać, zdefiniować, narysować, omówić podstawowe zależności). 5. Charakterystyka geometrycznych metod prognozowania wpływów działalności górniczej na powierzchnię terenu na przykładzie teorii Budryka-Knothego (istota, założenia, parametry, profile niecki, podstawowe zależności, stosowalność).
6. Aspekty formalno-prawne ustanawiania oraz zasady konstrukcji filarów ochronnych w górnictwie podziemnym (podać, omówić, naszkicować). 7. Klasyfikacja terenów podlegających wpływom górniczym i kategoryzacja odporności obiektów (definicja pojęć, kryteria oceny, cel, przedmiot podać, 8. Kryteria, zasady i sposoby prowadzenia eksploatacji w filarach obiektów chronionych (podać, omówić, naszkicować). 9. Metody minimalizacji wpływów eksploatacji na górotwór i powierzchnię terenu (wymienić, 10. Metody zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego na terenach górniczych (definicja pojęcia, zagrożenia, kierunki działań, przykłady). VII. BHP z elementami prawa geologicznego i górniczego 1. Podać definicję wypadku przy pracy, omówić rodzaje wypadków oraz wskaźniki wypadkowości. 2. Obowiązki pracodawcy wynikające z likwidacji zakładu górniczego. 3. Czynniki szkodliwe i uciążliwe na stanowiskach pracy w aspekcie norm higienicznych 4. Struktura ratownictwa górniczego w podziemnym zakładzie górniczym. 5. Organy nadzoru państwowego oraz górniczego w systemie ochrony pracy w Polsce. 6. Zdefiniować własność górniczą i użytkowanie górnicze oraz wymagania dla przedsiębiorcy w celu uzyskania koncesji na wydobywanie kopalin. 7. Podać definicję choroby zawodowej oraz omówić procedurę postępowania w celu jej stwierdzenia. 8. Metody oraz zasady przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego. 9. Omówić wymagania dla kwalifikacji zawodowych osób kierownictwa dozoru w górnictwie podziemnym w specjalności górniczej. 10. Ergonomia definicja, cel, zastosowanie oraz kierunki działania. VIII. Systemy mechanizacji w górnictwie 1. Wymień i omów czynniki wpływające na opory ruchu przenośnika taśmowego. 2. Opisz ogólną budowę przenośnika zgrzebłowego oraz scharakteryzuj siły wpływające na jego opory ruchy w gałęzi dolnej i górnej. 3. Podaj wartości graniczne wskaźnika nośności stropu g oraz omów wpływ momentu podporności zastępczej i momentu obciążenia pochodzącego od górotworu na wskaźnik g, dokonaj podziału obudów zmechanizowanych. 4. Omów budowę, zasadę działania wozów wiertniczych i wiercąco-kotwiących. 5. Opisz budowę strugowego kompleksu ścianowego, zasadę pracy w cyklu automatycznym oraz wskaż różnice w porównaniu z kombajnowym kompleksem ścianowym. 6. Omów wytyczne doboru maszyn kompleksu ścianowego. 7. Dokonaj podziału i opisz ogólną budowę kombajnu chodnikowego, podaj kryteria doboru oraz wykonaj schematy trajektorii ruchu głowicy urabiającej w zależności od rodzaju skał w przekroju przodka korytarzowego. 8. Omów dowolny przykład automatyzacji procesu wykorzystywanego w trakcie robót górniczych eksploatacyjnych lub przygotowawczych.
9. Omów proces wiercenia udarowo-obrotowego oraz wskaż procesy technologiczne wykorzystujące ten rodzaj wiercenia. 10. Omów kryteria doboru ładowarki kopalnianej oraz podaj podstawowe czasy i ich składowe wykorzystywane np. do tworzenia harmonogramów pracy. IX. Specjalne technologie górnicze 1. Drążenie wyrobisk korytarzowych w warunkach zagrożenia opadami i obwałami skał stropowych. 2. Prowadzenie ścian wydobywczych w warunkach zagrożenia opadami i obwałami skał stropowych. 3. Nowoczesne technologie drążenia wyrobisk z zastosowaniem przodkowych platform roboczych. 4. Przechodzenie uskoków wyrobiskami korytarzowymi oraz ścianami eksploatacyjnymi. 5. Techniki iniekcji górotworu w górnictwie podziemnym. 6. Techniki kotwiowe dla wzmacniania górotworu w górnictwie podziemnym. 7. Szczegółowa technologia wykonywania kanału likwidacyjnego ściany zawałowej z zastosowaniem kombajnu ścianowego. 8. Szczegółowa technologia wyzbrajania ściany zawałowej z zastosowaniem tzw. sekcji asekuracyjnej. 9. Współczesne technologie utrzymywania wyrobisk w jednostronnym otoczeniu zrobów. 10. Technologia wykładki mechanicznej w wyrobiskach korytarzowych. X. Geologia złóż 1. Wymień i scharakteryzuj podstawowe surowce udokumentowane na terenie Polski, przedstaw rejony ich występowania. 2. Przedstaw genetyczną klasyfikację skał, podaj przykłady polskich złóż kopalin towarzyszących podstawowym typom. 3. Przedstaw i scharakteryzuj formy występowania skał magmowych i ich złożowe znaczenie. 4. Omów procesy kontaktowego oddziaływania magmy, a także zjawisk pomagmowych. Jakie posiadają znaczenie złożowe? 5. Omów wpływ warunków sedymentacji i rozwoju procesów diagenetycznych piaskowców na możliwości ich surowcowego wykorzystania. 6. Przedstaw wpływ zróżnicowania środowiska płytkowodnej sedymentacji węglanowej na struktury i tekstury skał na przykładach krajowych surowców węglanowych. 7. Przedstaw polskie złoża skał metamorficznych mających zastosowanie w budownictwie i drogownictwie. 8. Wymień i scharakteryzuj rejony występowania złóż kruszyw naturalnych na terenie Polski, omów jak ich zróżnicowanie genetyczne wpływa na jakość kopaliny. 9. Scharakteryzuj podstawowe minerały Cu, Pb, Zn. Wymień i omów rejony występowania oraz przemysłowej eksploatacji w Polsce złóż rud tych metali. 10. Przedstaw charakterystykę i podział węgli. Wymień i omów rejony występowania oraz przemysłowej eksploatacji w Polsce złóż węgli.