Profesor Tadeusz Kotula znany

Podobne dokumenty
KONGRES. Wdniach 3-8 lutego we Wroc³awiu MIÊDZYNARODOWY W 100-LECIE URODZIN DIETRICHA BONHOEFFERA WYDARZENIA

Regulamin Konkursu na najlepszego studenta i na najlepsze koło naukowe Województwa Pomorskiego o nagrodę Czerwonej Róży 2016

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA

Rok studiów III DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH

STATUT POLSKIEGO STOWARZYSZENIA DYREKTORÓW SZPITALI W KRAKOWIE. Rozdział I

STOWARZYSZENIE LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA JURAJSKA KRAINA REGULAMIN ZARZĄDU. ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne

V Dolnośląska Konferencja Edukacji Ekologicznej

Regulamin Rady Rodziców. przy Gimnazjum w Jasienicy. Postanowienia ogólne

U K S. Zaproszenie na VI Turniej Białowieskich Zakładów Pracy w Piłce Siatkowej o Puchar Wójta Gminy Białowieża

DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

REGULAMIN SAMORZĄDU SZKOŁY W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W PRUDNIKU

REGULAMIN KOMISJI SEDZIOWSKIEJ PODOKRĘGU PIŁKI NOŻNEJ W

w Katowicach, Pl. Sejmu Śląskiego 2 ul. Gliwicka 214

Europejskie Centrum Edukacyjno - Kulturalne Zgorzelec - Görlitz Meetingpoint Music Messiaen

UCHWAŁA NR XI/173/15 RADY MIASTA CHORZÓW. z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie utworzenia Chorzowskiej Rady Seniorów oraz nadania jej Statutu

USTAWA. z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. (tekst jednolity) Rozdział 3a. Awans zawodowy nauczycieli

Statut Stowarzyszenia SPIN

Zebranie Mieszkańców Budynków, zwane dalej Zebraniem, działa na podstawie: a / statutu Spółdzielni Mieszkaniowej WROCŁAWSKI DOM we Wrocławiu,

DZISIAJ PRZEDSZKOLAKI JUTRO JUŻ PIERWSZAKI


POLSKI ZWIĄZEK KAJAKOWY

FORMULARZ POZWALAJĄCY NA WYKONYWANIE PRAWA GŁOSU PRZEZ PEŁNOMOCNIKA NA NADZWYCZAJNYM WALNYM ZGROMADZENIU CODEMEDIA S.A

PROCEDURA AWANSU ZAWODOWEGO NA STOPIEŃ NAUCZYCIELA MIANOWANEGO W ZESPOLE SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH NR 1 W KATOWICACH

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska

Prezentacja Twórczości Artystycznej Dzieci i Młodzieży Miasta i Gminy Września TALENTY 2016

1. Koło Naukowe Metod Ilościowych,zwane dalej KNMI, jest Uczelnianą Organizacją Studencką Uniwersytetu Szczecińskiego.

INSPIRUJEMY DO WIELKOŚCI SZKOŁA TUTORÓW X EDYCJA: GDAŃSK, GORZÓW WLKP., KATOWICE, LUBLIN, ŁÓDŹ, OLSZTYN, POZNAŃ, RZESZÓW, TORUŃ, WARSZAWA, WROCŁAW

Uchwała Nr... Rady Miejskiej Będzina z dnia roku

OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA na kierunku edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej

Przygotowały: Magdalena Golińska Ewa Karaś

STATUT KOŁA NAUKOWEGO PRAWA MEDYCZNEGO. Rozdział I. Postanowienia ogólne

Akcji Zima 2015 (okres ferii zimowych r.)

Ogłoszenie o Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy zwołanym na dzień 16 czerwca 2016 roku

Uchwała nr 21 /2015 Walnego Zebrania Członków z dnia w sprawie przyjęcia Regulaminu Pracy Zarządu.

REGULAMIN KONKURSU UTWÓR DLA GDAŃSKA. Symfonia Gdańska Dźwięki Miasta

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec

Scenariusz zajęć. Psychoedukacja dla uczniów klas III szkoły podstawowej Cykl III. Mocne strony

Uchwała Nr XXII / 242 / 04 Rady Miejskiej Turku z dnia 21 grudnia 2004 roku

Relacja z I Międzynarodowego Zjazdu Członków i Przyjaciół Sekcji Spadochronowej

Wnioskodawcy. Warszawa, dnia 15 czerwca 2011 r.

KONKURS NA NAJLEPSZE LOGO

REGULAMIN RADY RODZICÓW

Regulamin Rady Rodziców

Warszawa, dnia 1 października 2013 r. Poz. 783 UCHWAŁA ZARZĄDU NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 24 września 2013 r.

STATUT FUNDACJI ŚCIĘGOSZÓW. Postanowienia ogólne

REGULAMIN WYDZIAŁU PRAWA I ADMINISTRACJI UNIWERYSTETU RZESZOWSKIEGO

Regulamin konkursu na Logo Stowarzyszenia Wszechnica Zawodowa Nasza Szkoła

PROGRAM LIFELONG LEARNING ERASMUS

Regulamin Walnego Zebrania Członków Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej

Statut Stowarzyszenia MAXIMUS Stowarzyszenie Osób Chorych na Otyłość

MĄDROŚĆ, WIARA i WYCHOWANIE. Koncepcja pracy Katolickiego Gimnazjum im. św. Jadwigi Królowej w Sandomierzu na lata 2015/2020

Otwórzmy drzwi do fantazji

REGULAMIN SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO GIMNAZJUM W ZABOROWIE UL. STOŁECZNA 182

UCHWAŁA NR 660/2005 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia roku

Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu.

Moja praca zawodowa. Ewelina Nowak. I Liceum Ogólnokształcące im. Kr. St. Leszczyńskiego W Jaśle

KOMUNIKATzBADAŃ. Zainteresowanie Konkursem Chopinowskim NR 154/2015 ISSN

KONKURS DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH EUROPEJSKA PLANSZÓWKA

Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju

Sprawozdanie z akcji charytatywnej,,podaruj dzieciom iskierkę radości ZSO nr 2 w Szczecinie.

REGULAMIN KONKURSÓW EDUKACYJNYCH IV FESTYNU RODZINNEGO NA LUDOWĄ NUTĘ

1. NAUCZANIE JĘZYKÓW NOWOŻYTNYCH (OBOWIĄZKOWYCH) W RAMACH PROGRAMU STUDIÓW STACJONARNYCH (CYKL A I B) I NIESTACJONARNYCH

Regulamin. Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej "Doły -Marysińska" w Łodzi

PROTOKÓŁ Nr 1/2014 Z OBRAD I SESJI RADY GMINY MRĄGOWO Z DNIA 1 GRUDNIA 2014 ROKU

BIULETYN NR 2. Lipiec - wrzesień Program: i artystycznej w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego

Brzozowski Jan Feluś Stanisław Rokicki Andrzej Filip Mieczysław Sobek Jan Kaczmarski Tadeusz 25.

KARTA PROJEKTU. Szkoła: Temat projektu/ zakres tematyczny: Zespół projektowy:

REGULAMIN KONKURSU TURNIEJ KLAS O TYTUŁ SUPER KLASY ROK SZKOLNY 2014/2015

KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO NR 9 W BARTOSZYCACH

PROTOKÓŁ. Kontrolę przeprowadzono w dniach : 24, 25, roku oraz roku,

Regulamin Drużyny Harcerek ZHR

Wyniki otwartych konkursów ofert na realizację zadań publicznych Protokół z posiedzenia Komisji Oceniającej z dnia 24 kwietnia 2007r.

Oferta współpracy W ZIELONYM MIEŚCIE ZIELONE SERCA. Opracowała Anna Mróz

REGULAMIN RADY RODZICÓW Liceum Ogólnokształcącego Nr XVII im. A. Osieckiej we Wrocławiu

ZAPROSZENIE. V Integracyjne Zawody Sport dla wszystkich,

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY

Zapraszamy na V Ogólnopolską Konferencję Naukową Młodych Logistyków POLLOGUS 2014

REGULAMIN VII MISTRZOSTW UCZELNI WYŻSZYCH W GRACH ZESPOŁOWYCH 2016r. Piłka Koszykowa Organizator: URSSPCZ i RUZSPPCZ Koordynator Mistrzostw: Piotr Żak

Zasady przyznawania stypendiów doktoranckich na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego na rok akademicki 2016/2017

OGŁOSZENIE o zwołaniu Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki. Wawel S.A. z siedzibą w Krakowie

zorganizowana przez Starostwo Powiatowe Tomaszów Mazowiecki, Miasto

oprawa muzyczna imprez agencja omia m³odzi profesjonaliœci, absolwenci wy szych szkó³ muzycznych oferuj¹: recitale g my koncerty tematyczne potañcówki

Publiczne Gimnazjum im. Ks. Jana Twardowskiego w Jaworniku

WYMIANA MŁODZIEŻY POLSKIEJ I NIEMIECKIEJ 2008r.

Indywidualne kartki œwi¹teczne

Zaproszenie do projektu. Warszawa Lokalnie


1. WTOREK - 18/07/2017

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania EUROGALICJA Regulamin Rady

REGULAMIN RADY RODZICÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6 IM. ROMUALDA TRAUGUTTA W LUBLINIE. Postanowienia ogólne

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

REGULAMIN RADY RODZICÓW Szkoły Podstawowej w Wawrzeńczycach

REGULAMIN RADY RODZICÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego we WŁADYSŁAWOWIE

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?

Ogłoszenie o zwołaniu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki na dzień 27 czerwca 2016 r.

UCHWAŁA Nr LXII/1921/2009 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY. z dnia 17 września 2009 r.

Regulamin Programu Ambasadorów Kongresów Polskich

Turniej Piłkarski. Copa Manufaktura 2006

Transkrypt:

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 5 W Y D A R Z E N I A ODESZLI DO WIECZNOŒCI PAÑSTWO KOTULOWIE Odeszli razem W pi¹tek, 20 kwietnia, œp. Anna Kotula. Dwa tygodnie póÿniej, tak e w pi¹tek, 4 maja, œp. Tadeusz Kotula. Profesor Tadeusz Kotula znany by³ w œwiecie przede wszystkim jako wybitny specjalista w zakresie staro- ytnoœci, szczególnie gdy chodzi o historiê Afryki Rzymskiej i Cesarstwa Rzymskiego III wielu. Za swe naukowe osi¹gniêcia zosta³ przed trzema miesi¹cami (13 marca) uhonorowany tytu³em doktora honoris causa Uniwersytetu Poznañskiego. By³ to pierwszy doktorat honorowy w dziejach poznañskiej uczelni z zakresu historii staro ytnej, dyscypliny naukowej, która w Polsce prze ywa burzliwy rozwój w³aœnie dziêki prof. Kotuli. Jego dorobek naukowy oraz liczba wykszta³conych studentów i doktorantów sprawi³y, e dziœ mówi siê o Szkole prof. Tadeusza Kotuli. Profesor Kotula w etosie pracy organicznej pozosta³ skromny i odwa ny. W trudnych czasach stanu wojennego wykaza³ siê bezprzyk³adn¹ postaw¹, która dziœ budzi uznanie i szacunek. Broni³ studentów Uniwersytetu Wroc³awskiego przed relegowaniem z uczelni. Nale a³ do grona nielicznych profesorów tego uniwersytetu, uczestnicz¹cych w manifestacjach studenckich - mówi³a w czasie tamtej uroczystoœci o profesorze dziekan Wydzia³u Historycznego Uniwersytetu Wroc³awskiego prof. Danuta Minta-Tworzowska. Profesor Tadeusz Kotula by³ synem ewangelickiego biskupa Karola Kotuli. Pochodzi³ z Cieszyna. Ukoñczy³ Uniwersytet ódzki, ale od 1952 r. by³ zwi¹zany z Wroc³awiem. By³ m.in. kierownikiem Zak³adu Historii Staro ytnej oraz dyrektorem Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wroc³awskiego. Ponadto by³ cz³onkiem Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejêtnoœci w Krakowie oraz presti owej Assaciation Internationale d'epigraphie Grecque et Latine z siedzib¹ prof. Tadeusz Kotula (1923-2007) S³owo Parafialne 5

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 6 W A K A C J E 2 0 0 7 w Pary u, w której przez szereg lat zajmowa³ stanowisko we w³adzach naczelnych. Jego ma³ onka œp. Anna Kotula by³a d³ugoletni¹ pracownic¹ Zak³adu Narodowego im. Ossoliñskich we Wroc³awiu. ycie nie szczêdzi³o jej doœwiadczeñ i to od najm³odszych lat. Wczeœnie straci³a ojca. Gdy wraz z siostr¹ Halin¹, chodzi³y do szko³y wybuch³a wojna. Anna jako sanitariuszka Armii Krajowej opatrywa³a rannych. W czasie bombardowania Warszawy wraz z innymi sanitariuszkami, powstañcami i rannymi zosta³a przysypana w koœciele garnizonowym przy ul. D³ugiej. Tylko ona wtedy ocala³a. W czasach "Solidarnoœci", podobnie jak ma³ onek, by³a jej aktywn¹ dzia³aczk¹. Oboje yli odwa nie, ale skromnie i cicho. yli razem i razem Bóg powo³a³ ich do siebie. mo. KONFIRMACJA Tegoroczni konfirmanci: Noemi Rajczyba, Beniamin Czerwonajcio (w pierwszym rzêdzie), Adam Rajczyba, Miko³aj Kurpios (w drugim rzêdzie) WŒwiêto Zes³ania Ducha Œwiêtego, 27 maja br., w naszej parafii odby³a siê uroczystoœæ konfirmacji. W tym roku przyst¹pi³y do niej cztery osoby: Noemi Rajczyba, Adam Rajczyba, Beniamin Czerwonajcio oraz Miko³aj Kurpios. Konfirmacja w koœciele ewangelickim jest nie tylko potwierdzeniem Chrztu Œwiêtego, 6 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 7 W Y D A R Z E N I A Moment przyst¹pienia do konfirmacji który mia³ miejsce w wieku niemowlêcym ale równie œwiadomym wyborem wyznania chrzeœcijañskiego, co konfirmanci wyra aj¹ w œlubowaniu. Od tego wiêc momentu konfirmant staje siê pe³noprawnym cz³onkiem koœcio³a ewangelickiego i mo e zacz¹æ przystêpowaæ do Sto³u Pañskiego. W czasie uroczystoœci konfirmacyjnej, która jest poprzedzona dwuletnim okresem intensywnych przygotowañ, konfirmant otrzymuje œwiadectwo potwierdzaj¹ce ten wa ny fakt. Do œwiadectwa do³¹czony jest indywidualnie wybrany werset, który powinien staæ siê szczególnym yczeniem koœcio³a ewangelickiego dla konfirmanta. Konfirmacjê prowadzili: bp Ryszard Bogusz oraz ks. Marcin Orawski. Oprawê muzyczn¹ zapewni³ Chór Capella Ecumenica pod dyr. Adama Rajczyby. Dla dyrygenta oraz œpiewaj¹cej w chórze ma³ onki by³ to szczególny wystêp, poniewa œpiewem s³u yli m.in. swoim dzieciom: Noemi i Adamowi, które przystêpowa³y do konfirmacji. Konfirmantom sk³adaj¹ yczenia dzieci ze Szkó³ki Niedzielnej Tekst: mo Zdjêcia: Eugeniusz Kurpios S³owo Parafialne 7

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 8 W A K A C J E 2 0 0 7 OBCHODY 100-ROCZNICY URODZIN JAMESA VON MOLTKE Wtym roku minê³a setna rocznicy urodzin Helmutha Jamesa von Moltke, zwi¹zanego z Dolnym Œl¹skiem niemieckiego opozycjonisty, twórcy tzw. "Krêgu Krzy owej", skazanego na œmieræ za kontakty z zamachowcami na ycie Hitlera. Z okazji jubileuszu W czasie nabo eñstwa ekumenicznego (od prawej): ks. Dawid Mendrok - parafia œw. Krzysztofa we Wroc³awiu., ks. prof. Bogdan Ferdek - referent ds. ekumenizmu Kurii Metropolitalnej Wroc³awskiej, ks. Krzysztof Wolnica - koœció³ ewangelicko-metodystyczny, bp W³odzimierz Juszczak - koœció³ greckokatolicki, ks. Axel Luther z Berlina, ks. Waldemar Pytel ze Œwidnicey, ks. Marcin Orawski z Wroc³awia. Kazanie wyg³asza bp Ryszard Bogusz we Wroc³awiu odby³y siê uroczystoœci, które zainaugurowa³o nabo eñstwo ekumeniczne w koœciele ewangelickim Opatrznoœci Bo ej. - Dzia³alnoœæ Jamesa von Moltke i jego przyjació³ z Krêgu Krzy owej by³a aktem wielkiej odwagi, bo wtedy ka dy kto przeciwstawia³ siê re imowi, skazywa³ siê na œmieræ - mówi³ prowadz¹cy nabo eñstwo bp Ryszard Bogusz. W swoim kazaniu wielokrotnie podkreœla³, e dzia³alnoœæ Moltke wyp³ywa³a z g³êbokiej i niezwykle mocnej wiary chrzeœcijañskiej. Ka de spotkanie "Krêgu" rozpoczynano od studiowania Biblii i od modlitwy. Gdy Moltke przebywa³ ju w wiêzieniu, œwiadomy ci¹ ¹cego na nim wyroku, w ostatnim liœcie pisa³ do swej ony: - Nawet nie wiesz, jak wiele zawdziêczam Bogu. W moim sercu nie ma dziœ miejsca na inne uczucie ni na wdziêcznoœæ Z kolei w jednym z wczeœniejszych listów do przyjació³ napisa³: - Od kiedy narodowy socjalizm doszed³ do 8 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 9 W Y D A R Z E N I A w³adzy, stara³em siê zmniejszyæ jego skutki dla ofiar i przygotowywaæ drogê do zmiany. Do tego popycha³o mnie moje sumienie. W nabo eñstwie upamiêtniaj¹cym dzia³alnoœæ Jamesa von Moltke, oprócz bp. Bogusza wziêli udzia³: bp W³odzimierz Juszczak z koœcio³a grecko-katolickiego, ks. prof. Bogdan Ferdek z koœcio³a rzymskokatolickiego, ks. Krzysztof Wolnica z koœcio³a ewangelickometodystycznego, ks. radca Waldemar Pytel, ks. Axel Luter, ks. Marcin Orawski oraz ks. Dawid Mendrok z koœcio³a luterañskiego. W nabo eñstwie uczestniczy³y tak e w³adze Fundacji Krzy owa Helmuth James von Moltke (11 marca 1907-23 stycznia 1945), luteranin, prawnik i niemiecki opozycjonista. Przyszed³ na œwiat w Krzy owej w 1907 roku jako najstarsze z piêciorga dzieci w³aœciciela ziemskiego Helmutha hrabiego von Moltke i jego ony Dorothy. Dorasta³ w maj¹tku Krzy owa. Odebra³ wychowanie, któremu ton nada³y liberalna atmosfera i spo³eczne nastawienie domu rodzicielskiego. Wspólnie ze swym kuzynem Carlem Dietrichem von Trotha Moltke uczêszcza³ do 1922 roku do gimnazjum w Œwidnicy (Schweidnitz). Po maturze studiowa³ prawo i nauki polityczne we Wroc³awiu, Berlinie i Wiedniu. Nale a³ wraz z Eugenem Rosenstockiem-Huessym, Troth¹, Einsiedlem, Petersem i innymi dzia³aczami do grona za³o ycieli œl¹skiego ruchu obozów pracy w Löwenberg. Celem tego spo³eczno-politycznego ruchu, rozwijaj¹cego siê w zacofanym gospodarczo regionie Waldenburga (Wa³brzych), by³o nawi¹zanie kontaktów miêdzy ró nymi grupami spo³ecznymi. 31 paÿdziernika 1931 roku Helmuth Moltke o eni³ siê z córk¹ bankiera, Frey¹ Deichmann z Kolonii. Freya Moltke sta³a siê najwa niejsz¹ wspó³pracowniczk¹ swego mê a w dzia³alnoœci skierowanej przeciwko narodowemu socjalizmowi. Bra³a udzia³ w licznych spotkaniach w Krzy owej i by³a zawsze poinformowana o szczegó³ach pracy opozycyjnej dziêki listom swego mê a z Berlina. (Publikowane pod tytu³em Listy do Freyi (Briefe an Freya) s¹ jednym z najwa niejszych Ÿróde³ informacji o Krêgu z Krzy owej. Po wybuchu wojny, ju w 1939 roku, powsta³y pierwsze pisma Moltkego dotycz¹ce nowego porz¹dku politycznego w Niemczech. W 1940 roku pozna³ Petera Yorcka von Wartenburg i od tego czasu rozpoczê³a siê intensywna wspó³praca, która da³a pocz¹tek Krêgowi z Krzy owej. Moltke i Yorck byli najwa niejszymi przedstawicielami tej grupy i brali udzia³ w wiêkszoœci spotkañ w Berlinie, Monachium, Krzy owej i w maj¹tku Yorcków. Moltke nawi¹za³ kontakty z protestanckimi oraz katolickimi przywódcami koœcielnymi i stara³ siê zaanga owaæ w prace Krêgu kierownictwo opozycji socjaldemokratycznej. Podczas licznych podró y zagranicznych Moltke prowadzi³ rozmowy z przedstawicielami ruchów oporu w krajach okupowanych. Ze Skandynawii wysy³a³ listy do swoich politycznych przyjació³ w Anglii. W ten sposób na Zachód przedosta³a siê ulotka niemieckiej grupy opozycyjnej "Bia³a Ró a".19 stycznia 1944 roku Moltke zosta³ aresztowany za ostrze enie cz³onka Krêgu z Krzy owej Ottona Kiepa o gro ¹cym mu zatrzymaniu. Fakt ten zosta³ ujawniony na skutek denuncjacji. Udzia³ Moltkego w dzia³alnoœci opozycyjnej wyszed³ na œwiat³o dzienne dopiero po nieudanym zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku. 11 stycznia 1945 roku Trybuna³ Ludowy skaza³ go na œmieræ, a 23 stycznia 1945 roku Helmuth James von Moltke zosta³ zamordowany w Plötzensee. oraz najwy si przedstawiciele w³adz wojewódzkich i samorz¹dowych. W programie uroczystoœci zaplanowano tak e niedzieln¹ mszê w bazylice œw. S³owo Parafialne 9

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 10 W A K A C J E 2 0 0 7 El biety we Wroc³awiu, gdzie homiliê wyg³osi³ ewangelicki pastor - ks. Axel Luther z Berlina. Otwarto tak e wystawê poœwiêcon¹ "Krêgowi Krzy owa" przy wroc³awskim rynku oraz zorganizowano sesjê naukow¹. Helmuth James von Moltke urodzi³ siê 12 marca 1907 r. w Krzy owej ko³o Œwidnicy. Dziœ w jego dawnym maj¹tku dzia³a Fundacja, której celem jest organizowanie edukacyjnych spotkañ m³odzie y z ca³ej Europy, ze szczególnym naciskiem na spotkania m³odzie y polskiej i niemieckiej. W Niemczech yje jego ona Freya von Moltke, która ma dziœ 96 lat. Tekst: mo. Zdjêcia: Józef Lasota Spotkanie dyskusyjne w sali parafialnej po nabo eñstwie I ZJAZD CHÓRÓW I MUZYKÓW KOŒCIELNYCH Trzecia niedziela po Wielkanocy zwana "Cantate" ("Œpiewajcie"), któr¹ obchodziliœmy 6 maja, w sposób szczególny akcentuje muzykê i jej funkcjê w yciu Koœcio³a. W ten dzieñ szczególnie zwracamy uwagê na muzyczn¹ stronê liturgii, a sw¹ modlitw¹ otaczamy muzyków pracuj¹cych w naszych koœcio³ach. Radoœæ ze œpiewu wyra ona jest w Psalmie 98: Œpiewajcie Panu pieœñ now¹, bo cuda uczyni³, a podkreœlona s³owami Marcina Lutra: Ten kto lekcewa y muzykê, wzbudza moj¹ dezaprobatê (Marcin Luter, Mowy Sto³owe). 10 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 11 W Y D A R Z E N I A Wroc³awski zespó³ Cantores Minores Wratislavienses; na pozytywie gra Marek Pilch We wroc³awskim koœciele Opatrznoœci Bo ej niedzielê "Cantate" uczczono organizuj¹c I Zjazd Chórów i Muzyków pracuj¹cych w Diecezji Wroc³awskiej. Uroczyst¹ oprawê nabo eñstwa tworzyli: Zespó³ Wang (dyr. R. Zaj¹c) oraz Chór Ekumeniczny z Karpacza (dyr. B. Stankiewicz), Chór Kameralny Capella Ecumenica z Wroc³awia (dyr. A. Rajczyba) oraz Chór Parafii Wroc³awskiej (dyr. D. Œlusarczyk). Wyst¹pi³a tak e Julietta Gonzales - sopran, zaœ na organach gra³ Marek Pilch. Goœciem szczególnym by³ wroc³awski zespó³ Cantores Minores Wratislavienses, który poprowadzi³ Piotr Karpeta. W czêœci popo³udniowej odby³o siê spotkanie chórzystów i zaproszonych goœci po³¹czone z dyskusj¹ dotycz¹c¹ wybranych Chór Kameralny Capella Ecumenica S³owo Parafialne 11

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 12 W A K A C J E 2 0 0 7 Chór Ekumeniczny z Karpacza zagadnieñ muzyki koœcielnej i jej problemów. Rozmyœlania nad muzyk¹ i jej udzia³em w liturgii nabieraj¹ szczególnego wymiaru w Roku Liturgii i Muzyki Koœcielnej og³oszonej przez Synod Koœcio³a E-A w RP. Znaczenie muzyki i aktywnego Julietta Gonzales œpiewu zboru jest obecnie czêsto niedoceniane. Sztuka œpiewu stopniowo zanika w naszych koœcio³ach, co podkreœlone zosta³o w tekœcie kazalnym bp. Ryszarda Bogusza. Coraz s³abiej œpiewamy, mniej chêtnie Zespó³ Wang z Karpacza 12 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 13 W Y D A R Z E N I A siêgamy w domu po œpiewnik, a oprawa muzyczna naszych nabo eñstw niejednokrotnie nie jest nale ycie przygotowana. O znaczeniu muzyki w Koœciele przypominaj¹ nam dokonania wielkich kantorów i organistów naszego koœcio³a w minionych wiekach. Jednemu z nich, Janowi Gawlasowi z Cieszyna, poœwiêcony by³ wyk³ad Marka Pilcha. Postaæ i dorobek kompozytorski rektora katowickiej Akademii Muzycznej, znakomitego organisty, zosta³a przybli ona na przyk³adzie jego utworów organowych. Obecne trwaj¹ starania nad zbiorow¹ edycj¹ dzie³ - organowych i wokalno-instrumentalnych Gawlasa czynione przez Ewangelicki Instytut Muzyki Sakralnej z Wroc³awia. Zapomniany kantor z Cieszyna i jego dzie³o w pe³ni zas³uguj¹ na przypomnienie i w³¹czenie go w ramy liturgii. Drugi wyk³ad (Dawid Œlusarczyk) podj¹³ zagadnienie pieœni, chora³u wykonywanemu w naszych zborach. Historia tworzenia repertuaru pieœni jest d³uga i siêga korzeniami pocz¹tków Reformacji. Powsta³e wówczas chora³y towarzysz¹ nabo eñstwom do chwili obecnej i stanowi¹ cenny skarbiec minionych wieków, który winny byæ otoczony szczególn¹ trosk¹ i poszanowaniem ze strony Koœcio³a. Zjazd zakoñczy³ siê popo³udniowym koncertem zespo³u Cantores Minores Wratislavienses, który wykona³ dzie³a mistrzów XVII i XVIII-wiecznych, w tym rzadko prezentowan¹ w Polsce twórczoœæ polichóraln¹. Mamy nadziejê, i Zjazd Chórów i Muzyków Koœcielnych stanie siê corocznym zwyczajem œwiêtowania dnia muzyków w diecezji wroc³awskiej. Tekst: Dawid Œlusarczyk Zdjêcia: Adam Rajczyba jr Chór Parafialny z Wroc³awia S³owo Parafialne 13

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 14 W A K A C J E 2 0 0 7 REKOLEKCJE DLA DZIECI I M ODZIE Y Wsobotê, 31 marca br., na terenie naszej parafii odby³y siê rekolekcje pasyjne dla dzieci i m³odzie y ze szkó³ podstawowych z Wroc³awia i ze Œwidnicy. Tematem wiod¹cym by³a mi³oœæ: Boga do cz³owieka, cz³owieka do Boga oraz ludzi wobec siebie wzajemnie. Celem spotkania by³o poznanie lub przypomnienie przypowieœci Jezusa mówi¹cych Zajecia dla najm³odszych prowadzi Ania Fober Zajecia dla grupy starszej 14 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 15 W Y D A R Z E N I A Zajecia prowadz¹: Karina Hübsch (z lewej) oraz Iwona Orawska (z prawej) o mi³oœci: O synu marnotrawnym oraz O mi³osiernym Samarytaninie, a tak e zaktualizowanie treœci w nich zawartych. W przerwie pomiêdzy zajêciami, po smakowitym obiedzie, m³odzie wraz z opiekunami uda³a siê na spacer po Starówce w poszukiwaniu krasnali, które uciek³y z Muzeum Krasnoludków i rozbieg³y siê po Wroc³awiu. Piêkna pogoda oraz wspó³zawodnictwo (ka dy chcia³ pierwszy dojrzeæ krasnoludka) sprawi³y, e wszyscy wrócili zadowoleni, choæ nieco zmêczeni. Zajêcia zakoñczono póÿnym popo³udniem emocjonuj¹cym konkursem podsumowuj¹cym uzyskane tego dnia wiadomoœci. W rekolekcjach wziê³o udzia³ 21 uczestników. Iwona Orawska Grupa m³odsza (u góry) i starsza podczas spaceru po Wroc³awiu S³owo Parafialne 15

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:13 Page 16 W A K A C J E 2 0 0 7 MAZURKOWE SPOTKANIE Po zakoñczeniu nabo eñstwa w Niedzielê Palmow¹, 1 kwietnia br., rodzice dzieci ze szkó³ki niedzielnej zaprosili wszystkich parafian na degustacjê upieczonych przez siebie wielkanocnych mazurków. Akcja by³a organizowana ju po raz drugi i cieszy³a siê du ym zainteresowaniem. Cech¹ charakterystyczn¹ mazurków jest to, e ka de ciasto mo e byæ inne. I choæ wypieków by³o sporo, b³yskawicznie zniknê³y ze sto³ów. Przygotowane przez rodziców ciasta cieszy³y siê sporym zainteresowaniem, zw³aszcza najm³odszych Niedziela Palmowa, chocia rozpoczyna Wielki Tydzieñ, to jednak sw¹ atmosfer¹ zbli ona jest do œwi¹t wielkanocnych. Fakt ten podkreœli³y dzieci, które w czasie nabo eñstwa zaœpiewa³y kilka radosnych pieœni i jednoczeœnie w imieniu rodziców zaprosi³y na "mazurkowe" spotkanie po nabo eñstwie. By³ to pierwszy oficjalny wystêp tworz¹cego siê w parafii chórku dzieciêcego pod kierownictwem Dawida Œlusarczyka i Marcina Sikory. W czasie nabo eñstwa chórek dzieciêcy zaœpiewa³ kilka pieœni Tekst: mo. Zdjêcia: Iwona Orawska 16 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 17 W Y D A R Z E N I A W POSZUKIWANIU WIELKANOCNYCH JAJEK Wponiedzia³ek Wielkanocny, 9 kwietnia, odby³a siê tradycyjna ju wycieczka w poszukiwaniu wielkanocnych jajek. W tym roku celem by³a prze³êcz T¹pad³o w Œlê- añskim Parku Krajobrazowym, gdzie zosta³ wyznaczony teren leœnych poszukiwañ. Wycieczka by³a propozycj¹ dla wszystkich, którzy mieli ochotê spêdziæ œwi¹teczne popo³udnie na ³onie natury i w mi- ³ym towarzystwie. Jednak g³ówna atrakcja, czyli poszukiwanie czekoladowych jajek, skierowana by³a do najm³odszych. Poszukiwacze i efekty ich poszukiwañ Dzieci jak zawsze by³y podzielone na grupy: starsz¹ oraz m³odsz¹ i, aby szanse by³y równe dla wszystkich, obie grupy mia³y odrêbne obszary poszukiwañ. Wszystkie znalezione smako³yki trafia³y do wspólnego kosza, a po zakoñczeniu poszukiwañ zosta³y sprawiedliwie rozdzielone miêdzy wszystkich uczestników zabawy. Celem by³o wiêc samo poszukiwanie, a nie rywalizacja o to, kto znajdzie najwiêcej ukrytych jaj. W tym samym czasie doroœli uczestnicy wyjazdu w piknikowej atmosferze raczyli siê specja³ami zabranymi ze œwi¹tecznych sto³ów. ¹cznie w wycieczce wziê³o udzia³ trzydzieœci osób. Rozdzielanie znalezionych smako³yków Tekst: mo. Zdjêcia: Iwona Orawska S³owo Parafialne 17

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 18 W A K A C J E 2 0 0 7 CHÓROWE OGNISKO Najm³odsi mieli sporo czasu i miejsca na zabawê Wsobotê, 19 maja, chór parafii ewangelickiej z Wroc³awia zorganizowa³ rodzinny piknik przy ognisku. Spotkanie odby³o siê w "Sielskiej Zagrodzie" czyli gospodarstwie agroturystycznym w podwroc³awskich Wilczycach. "Sielska Zagroda" to miejsce idealne do weekendowego odpoczynku zarówno dla dzieci jak i doros³ych. Oprócz rozleg³ego terenu, gdzie znajduje siê kilka miejsc do rozpalenia ogniska lub grilla, jast tam du y plac zabaw dla dzieci, boisko do siatkówki pla owej oraz, co 18 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 19 W Y D A R Z E N I A z pewnoœci¹ zainteresuje wêdkarzy, sporych rozmiarów ³owisko. Na miejscu jest równie niewielka restauracja. Plan pikniku pocz¹tkowo zak³ada³ nie tylko wypoczynek ale i trochê pracy. Dyrygent chóru, Dawid Œlusarczyk, zaplanowa³ bowiem ma³¹ próbê œpiewu, aby chórzyœci nie wyszli z wprawy. Poniewa, jadnak zarówno pogoda, jak i atmosfera sprzyja³y przede wszystkim odpoczynkowi, próbê zgodnie prze³o ono na inny termin. Piknik by³ pierwszym spotkaniem chóru poza oficjalnymi próbami, mia³ wiêc charakter integracyjny. Chór dzia³a od kilku miesiêcy, powsta³ we wrzeœniu ubieg³ego roku. Rozleg³y i bezpieczny teren zagrody jest dla dzieci wymarzony Tekst i zdjêcia: mo. Przy ognisku i przy stole S³owo Parafialne 19

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 20 W A K A C J E 2 0 0 7 "GRANICE TOLERANCJI" SPOTKANIE PARAFII Z DIEREN, BERLINA ORAZ WROC AWIA Ju po raz szesnasty, w dniach 1-3 czerwca br., odby³o siê trójstronne spotkanie pomiêdzy parafiami z Dieren w Holandii, Brelina-Niederschönhausen w Niemczech oraz z Wroc³awia. W tym roku organizatorem corocznego spotkania by³a nasza - wroc³awska parafia, zaœ g³ówny ciê ar organizacyjny przyjêli na siebie Anita, Cmentarz o³nierzy niemieckich w Nadolicach (u góry) oraz przed wejsciem na Œlê ê (na dole). Grupê prowadzili: Arkadiusz Felkle (na dolnym zdjêciu drugi z lewej) oraz niewidoczna na zdjêciu Ewa Sowa 20 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 21 Jacek i Ewa Sowa oraz Janusz Witt. Przewodnim tematem wizyty by³y "Granice tolerancji". Grupa z ka dego kraju przygotowa³a w³asn¹ prezentacjê problemu. Najczêœciej pos³ugiwano siê formami plastycznymi, ale nie zabrak³o równie krótkich scenek oraz prezentacji multimedialnej. Goœcie z Niemiec koncentrowali siê g³ównie na problemach nielegalnych imigrantów i ich asymilacji, goœcie z Holandii, nawi¹zuj¹c do tego samego problemu, akcentowali zderzenie siê tradycji chrzeœcijañskiej i muzu³mañskiej we wspó³czesnej Europie. Z kolei grupa polska analizowa³a kwestiê tolerancji i akceptacji przede wszystkim w relacjach miêdzy ró nymi wyznaniami chrzeœcijañskimi, gdy jak twierdzono, problem imigrantów na wielk¹ skalê Polska ma jeszcze przed sob¹. Na bazie plastycznych koncepcji odby³a siê dyskusja, której zwieñczeniem by³o g³osowanie nad fikcyjnym, ale prawdopodobnym problemem. Nale a³o sobie wyobraziæ, e w naszym mieœcie na najlepszej dzia³ce w centrum ma powstaæ muzu³mañski meczet. Wszystkie zgody na budowê zosta³y ju wydane, jednak spo- ³ecznoœæ miasta jest mocno podzielona i przygotowywane s¹ W Y D A R Z E N I A Krzy na cmentarzu w Nadolicach.Na pierwszym planie jeden z organizatorów spotkania: Janusz Witt Cmentarz o³nierzy Niemieckich Park Pokoju w Nadolicach uporz¹dkowano i otwarto w 2002 roku S³owo Parafialne 21

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 22 W A K A C J E 2 0 0 7 dwie du e demonstracje. Jedna ma prezentowaæ zdecydowany sprzeciw wobec decyzji o budowie meczetu w centrum, druga ma wyra aæ poparcie dla wydanej decyzji. Ka- dy uczestnik dyskusji mia³ w tajnym g³osowaniu opowiedzieæ siê po którejœ ze stron. Do g³osowania u yto cukierków w dwóch kolorach: Goœcie wziêli udzia³ w Œwiêcie Szkó³ Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji we Wroc³awiu. O œwiêcie szerzej piszemy na kolejnych stronach S³owa Parafialnego. Zajêcia tematyczne Granice tolerancji 22 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 23 czerwony - PRZECIW, zielony - ZA. Nie mo na by³o wybraæ odpowiedzi neutralnej albo zrezygnowaæ z udzia³u w demonstracji. Nale a³o zadecydowaæ, czy osobiœcie, jako chrzeœcijanin ktoœ bêdzie demonstrowa³ za budow¹ meczetu czy przeciw. Wynik by³ nieco zaskakuj¹cy, bowiem zdecydowana wiêkszoœæ (41 g³osów) demonstrowa³aby przeciw, a tylko osiem osób demonstrowa³aby za budow¹ meczetu w centrum miasta. Z dyskusji wynika³o, e przewa aj¹ca liczba uczestników wola³aby zaj¹æ pozycjê neutraln¹ lub opowiedzia³aby siê za budow¹ w innym miejscu, poniewa jednak nie mieli takiej mo liwoœci, g³osowali przeciw. Dyskusja tematyczna, jak co roku, jest najwa niejsz¹ czêœci¹ spotkania partnerskiego, ale nie jedyn¹. Jeden dzieñ w ca³oœci zawsze przeznacza siê na wycieczkê integracyjn¹, któr¹ tym razem, jako przewodnik, prowadzi³ Arkadiusz Felkle, a jêzykowo pomaga³a mu Ewa Sowa. W tym roku goœcie zwiedzali m.in. Cmentarz o³nierzy Niemieckich w podwroc³awskich Nadolicach oraz okolice Sobótki, gdzie ci, którzy czuli siê na si³ach, a by³a ich wiêkszoœæ, weszli na Wie ycê. Goœcie wziêli udzia³ tak e w Œwiêcie Szkó³ Ewangelickiego Centrum Diakonii i Edukacji im. ks. Marcina Lutra we Wroc³awiu. Trzydniowe spotkanie zakoñczone zosta³o nabo eñstwem, na którym pozdrowienia przekazali: Georg Grütz w imieniu grupy niemieckiej oraz ks. Henke W Y D A R Z E N I A Problem granic tolerancji prezentuj¹ goœcie z Holandii (u góry) oraz z Niemiec (na dole) Uczestnicy czêsto dzielili siê na grupy reprezentuj¹ce ró ne opinie Bonnen w imieniu grupy holenderskiej. Kolejne trójstronne spotkanie odbêdzie siê za rok w Holandii. Tekst: mo. Zdjêcia: Iwona i Marcin Orawscy S³owo Parafialne 23

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 24 W A K A C J E 2 0 0 7 ŒWIÊTO SZKÓ EWANGELICKIEGO CENTRUM DIAKONII Nieub³aganie pêdz¹cy czas sprawi³, e, wydawa³oby siê, tak niedawno bawiliœmy siê na festynie szkolnym przy ul. Wejherowskiej, a tu min¹³ ju kolejny rok i znowu mogliœmy w atmosferze radoœci spotkaæ siê w szkolnym parku. Sobotni poranek nie zapowiada³ dobrej pogody i wielu organizatorów zwleka³o z przygotowaniami festynowych atrakcji. Ale deszcz siê nie pojawi³, a nawet niespodziewanie chmury rozpierzch³y siê i s³oñce zajaœnia³o nad ca³ym festynowym terenem. Dnia 2 czerwca po raz kolejny Ewangelickie Centrum Diakonii i Edukacji im. ks. Marcin Lutra sta³o siê miejscem spotkania goœci zagranicznych z Holandii i Niemiec oraz nauczycieli i uczniów szkó³. Uroczystoœæ rozpoczê³a siê przemówieniem bp. Ryszarda Bogusza, po którym s³owa po- Oficjalni goœcie (od lewej): ks. Krzysztof Wolnica (koœció³ ewangelicko-metodystyczny), bp Ryszard Bogusz, S³awomir Piechota (pose³ na Sejm RP), Witold Grzesiak (dyrektor administracyjny Centrum) 24 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 25 W Y D A R Z E N I A G³ówn¹ atrakcj¹ by³y wystêpy uczniów ze szkó³ Centrum Diakonii i Edukacji witania do zebranych wyg³osili: dyrektor do spraw administracyjnych Witold Grzesiak oraz dyrektor do spraw pedagogicznych Stefania GoŸdzik. W atmosferê zabawy wprowadzi³ nas wystêp uczniów Polsko-Niemieckiej Szko³y Podstawowej oraz Zasadniczej Szko³y Zawodowej. Niebawem, po czêœci oficjalnej, wszyscy rozeszli siê po ca³ym terenie szkolnego parku. Na licznych stanowiskach mo na by³o kupiæ wyroby naszych uczniów introligatorów i krawców. Ró norodne konkurencje sportowe zainteresowa³y przyby³e na festyn dzieci i ich rodziców. W parku przygotowano wiele stanowisk, przy których mo na by³o siê pobawiæ, pograæ, a nawet zrobiæ zakupy. S³owo Parafialne 25

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 26 W A K A C J E 2 0 0 7 Wszystkim przygrywa³ zespó³ m³odzie owy, a zg³odniali i spragnieni uczestnicy zabawy mogli posiliæ siê przy stoiskach z pieczon¹ kie³bas¹ i bigosem lub kupiæ pyszne domowe ciasta. Goœcie mogli obejrzeæ pokaz pierwszej pomocy przedlekarskiej w wykonaniu szkolnej dru yny ratowniczej, zapoznaæ siê z dzia³alnoœci¹ szkolnej dru yny harcerskiej, kupiæ ksi¹ ki za z³otówkê na mini kiermaszu lub uczestniczyæ w spotkaniu z policjantem. M³odsi uczniowie pod okiem policjantów zaliczali czêœæ praktyczn¹ egzaminu na kartê rowerow¹. Niezwyk³ym zainteresowaniem cieszy³o siê stoisko ze zdrow¹ ywnoœci¹, gdzie m.in. mo na by³o napiæ siê wyœmienitego napoju z miodu i œwie ych liœci miêty. Impreza jest ju od lat sta³ym punktem w kalendarzu wroc³awskich szkó³ prowadzonych przez diakoniê naszego koœcio³a. Jest to niezmiernie wa ny moment Organizatorzy zadbali równie o bufet... w szkolnym yciu, kiedy gospodarze oraz goœcie, mog¹ przyjrzeæ siê ró nym formom szkolnej dzia³alnoœci, poznaæ lub przypomnieæ sobie szkolne sukcesy, a w koñcu w gronie rodziny i przyjació³ mi³o spêdziæ czas. Dzia³alnoœæ szkó³ Centrum ma szczególne znaczenie dla licznej rzeszy uczniów i ich rodzin. Ewangeliczne przes³anie mi³oœci bliÿniego, pomocy potrzebuj¹cym, pochylania siê w samarytañskim geœcie wsparcia nad tymi, którzy tego wsparcia w sposób szczególny potrzebuj¹ jest tu realizowane w ró norodnoœci dzia³añ edukacyjnych, rewalidacyjnych i ró - nych formach terapii. Festyn sta³ siê okazj¹ do fragmentarycznego zapoznania siê z osi¹gniêciami wychowanków Centrum, z tym, co w sobie wypracowali i czym mog¹ pochwaliæ siê przed bliskimi....z którego chêtnie skorzystali nasi goœcie z Holandii i Niemiec Tekst: Rafa³ Æwikowski Zdjêcia: Marcin Orawski 26 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 27 W Y D A R Z E N I A M ODZIE A EKUMENIZM III FORUM TOLERANCJI Wponiedzia³ek, 4 czerwca, w auli Zespo³u Szkó³ nr 1 we Wroc³awiu odby³o siê ekumeniczne forum poœwiêcone znanej wroc³awskiej Dzielnicy Czterech Œwi¹tyñ, w której od lat blisko siebie mieszkaj¹ i wspó³pracuj¹ ewangelicy, prawos³awni, katolicy oraz ydzi. Organizatorem by³o Wroc³awskie Centrum Doskonalenia Zawodowego Nauczycieli, w którego imieniu akcjê prowadzi³a Halina Nawrotek. Makiety naszego koœcio³a wykonane przez uczniów o. Emanuel z parafii katolickiej ogl¹da prace uczniów SP 65 Przygotowania do Forum trwa³y ca³y rok szkolny. W tym czasie wroc³awskie szko³y podstawowe, gimnazja, a nawet przedszkola bior¹ce udzia³ w projekcie mia³y za zadanie odwiedziæ wszystkie cztery œwi¹tynie i zebraæ jak najwiêcej informacji o historii, nauce, ró nicach, podobieñstwach oraz bie ¹cej wspó³pracy pomiêdzy ewangelikami, katolikami, prawos³awnymi oraz ydami. Na bazie zebranych informacji i dokumentacji fotograficznej S³owo Parafialne 27

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 28 W A K A C J E 2 0 0 7 Wystêpy wroc³awskich przedszkolaków (z lewej) i gimnazjalistów z urawiny (z prawej) uczniowie przygotowywali prezentacje, które zosta³y przedstawione na Forum. Prace dzieci i m³odzie y zaskakiwa³y rozmachem i plastyczn¹ ró norodnoœci¹. Zaprezentowane zosta³y makiety œwi¹tyñ, przewodniki historyczne, wykonane przez uczniów mapki i plany sytuacyjne, nie wspominaj¹c ju o zdjêciach, rysunkach, obrazach czy prezentacjach multimedialnych. Nauczyciele wroc³awskiego CDZN z o. Emanuelem z koœcio³a katolickiego, ks. Marcinem Orawskim z koœcio³a ewangelickiego i o. Aleksandrem Konachowiczem z koœcio³a prawos³awnego. W œrodku g³ówna organizatorka Forum - Halina Nawrotek W Forum oprócz dzieci, m³odzie y i nauczycieli udzia³ wziêli przedstawiciele czterech wyznañ, którzy zgodnie wyra ali wielki szacunek i podziw dla pomys³owoœci i wykonanej pracy. W ramach tylko tego jednego projektu, w roku szkolnym, Dzielnicê Czterech Œwi¹tyñ odwiedzi³o blisko piêæset dzieci i m³odzie y z Wroc³awia. By³y to zwykle pojedyncze klasy, z którymi odbywa³y siê godzinne spotkania w naszym koœciele, a tak e w innych œwi¹tyniach Dzielnicy. W przysz³ym roku projekt Forum ma zostaæ rozszerzony na inne miejscowoœci Dolnego Œl¹ska. Mo emy siê zatem spodziewaæ, ze nasz koœció³ odwiedzaæ bêd¹ nie tylko uczniowie z Wroc³awia ale i z innych miejscowoœci. Tekst i zdjêcia: mo. 28 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 29 W Y D A R Z E N I A ŒWIÊTO BRATNIEJ POMOCY IM. GUSTAWA ADOLFA WE WROC AWIU Parafia œw. Krzysztofa we Wroc³awiu od wielu lat w Œwiêto Bratniej Pomocy im. Gustawa Adolfa obchodzi swoje œwiêto parafialne. Koœció³ Wojskowy, przy którym mieœci siê plebania i Dziekanat Œl¹skiego Okrêgu Wojskowego nosi nazwê Koœcio³a Pami¹tkowego im. Króla Gustawa Adolfa. W tym roku œwiêto sta³o siê zarazem Misyjnym Œwiêtem Diecezji Wroc³awskiej i mia³o miejsce 7 czerwca br. Prowadz¹cy nabo eñstwo (od lewej): ks. pp³k Andrzej Fober, bp Ryszard Bogusz, ks. Edwin Pech, ks. Dawid Mendrok. Kazanie wyg³osi³ bp Ryszard Bogusz. S³owo Parafialne 29

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 30 W A K A C J E 2 0 0 7 Proboszcz parafii ks. pp³k. Andrzej Fober z wielk¹ radoœci¹ przywita³ w koœciele parafian przyby³ych z Zielonej Góry wraz z ks. Dariuszem Likiem, z Jeleniej Góry i Karpacza z ks. Klausem Dieterem Härtlem oraz ks. Edwinem Pechem, z Jawora z ks. Tomaszem Stawiakiem. W œwiêcie wziêli tak e udzia³ parafianie z Legnicy, Œwidnicy oraz z obu wroc³awskich parafii: parafii Opatrznoœci Bo ej wraz z bp. Ryszardem Boguszem i ks. Marcinem Orawskim oraz z parafii œw. Krzysztofa. Przybyli tak e goœcie spoza diecezji wroc³awskiej, a by³a to grupa cz³onków rady parafialnej z Krakowa wraz z ks. Ro- Po nabo eñstwie w ogrodzie parafialnym odby³o siê spotkanie 30 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 31 W Y D A R Z E N I A manem Prackim. Ma³e œwiêto parafii œw. Krzysztofa sta³o siê wiêc du ym œwiêtem diecezjalnym i nie tylko, w którym udzia³ wziê³o ponad 100 osób, w tym oko³o 20 dzieci. Podczas kazania wyg³oszonego przez zwierzchnika diecezji wroc³awskiej bp. Ryszarda Bogusza przypomniana zosta³a historia króla szwedzkiego Gustawa Adolfa jak i historia powstania Bratniej Pomocy im. Gustawa Adolfa oraz cel tej pomocy. Budowa koœcio³a, w którym odbywa³o siê uroczyste nabo eñstwo, zosta³a rozpoczêta w trzechsetn¹ rocznicê œmierci króla Gustawa Adolfa, w roku 1932. Po II Wojnie Œwiatowej koœció³ ten zosta³ odebrany przez w³adze pañstwowe i utworzono w nim kino o nazwie pogañskiego bo ka Œwiatowid. Zaœ z budynku plebanii uczyniono Dom Kultury. Dopiero w latach dziewiêædziesi¹tych ubieg³ego wieku mo- liwe by³o odzyskanie budynków i przywrócenie im pierwotnej funkcji. Po nabo eñstwie wszyscy uczestnicy œwiêta przeszli do ogrodu parafialnego, w którym czeka³ na nich gor¹cy bigos, kawa, herbata, ciasta (upieczone i przywiezione przez parafian). Spotkanie z parafianami z innych miejscowoœci pozwoli³o odœwie yæ kontakty oraz nawi¹zaæ nowe. Rodzicie, którzy przyjechali z dzieæmi wymieniali swoje doœwiadczenia i problemy przypatruj¹c siê weso³ej zaba-wie swoich pociech. Bardzo s³oneczna pogoda i wspania³a atmosfera wspólnych rozmów sprawi³y, e ka dy chcia³ zostaæ jak najd³u ej, jednak wszystko, co dobre ma swój koniec i tak, popo³udniu, ka dy musia³ odjechaæ do swojego domu. Pozosta³y mi³e wspomnienia, chêæ spotkania siê za rok i kilka fotografii. ks. Dawid Mendrok Zdjêcia: Krzysztof Bens, ks. Dawid Mendrok Dzieci szybko znalaz³y sobie zajêcie S³owo Parafialne 31

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 32 W A K A C J E 2 0 0 7 ŒWIÊTO PARAFIALNE NA ZAKOÑCZENIE ROKU SZKOLNEGO Chórek dzieciêcy w sk³adzie (od prawej): Karol Pukar, Maciek Mieczkowski, Miko³aj Sowa, Bartek Leonarski, Max Freund, Zosia Hornik, Julka Baranowska, Emilka Freund, Inga Schneider-Szumska, Dominik Felkle Zokazji zakoñczenia roku szkolnego, w naszej parafii, ju tradycyjnie odbywa siê Œwiêto Parafialne. W tym roku przypad³o na niedzielê 17 czerwca i, jak zawsze, sk³ada³o siê z dwóch czêœci: nabo- eñstwa wed³ug liturgii m³odzie owej oraz popo³udniowego pikniku. Nabo eñstwo, w czasie którego kazanie wyg³osi³ bp Ryszard Bogusz, po³¹czone by³o z rozdaniem œwiadectw z nauczania koœcielnego. Swoje œwiadectwa otrzymali tak e najm³odsi, którzy choæ nie chodz¹ jeszcze do szko³y, to regularnie uczêszczaj¹ na Szkó³kê Niedzieln¹. Muzyczn¹ oprawê nabo eñstwa zapewni³ zespó³ m³odzie owy w sk³adzie: Jagoda Kurpios - wokal, Anna Fober - wokal, gitara klasyczna, Krzysztof Lis - 32 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 33 W Y D A R Z E N I A Rozdanie swiadectw z nauczania koœcielnego. Z lewej: bp Ryszard Bogusz oraz Iwona Orawska wrêczaj¹ œwiadectwo Maækowi Mieczkowskiemu. Z prawej ks. Marcin Orawski wrêcza œwiadectwa Basi Ossowskiej i Maækowi Moraczewskiemu. gitara basowa, Marcin Sikora - instrumenty klawiszowe. Ponadto na organach gra³ Dawid Œlusarczyk, a na skrzypcach towarzyszy³ mu Tomasz Kwieciñski. W czasie nabo eñstwa wyst¹pi³ tak e, dzia³aj¹cy od kilku miesiêcy w naszej parafii, chórek dzieciêcy, który zaprezentowa³ kilka pieœni. Program popo³udniowy by³ mniej oficjalny. Na terenie Ewangelickiego Centrum Zdjêcie z prawej: Jacek Sowa w imieniu rodziców sk³ada podziêkowanie Karinie Hübsch i Iwonie Orawskiej, które prowadz¹ Szkólki Niedzielne oraz Dawidowi Œlusarczykowi kieruj¹cemu chórkiem dzieciêcym. Z prawej: Jagoda Kurpios oraz Anna Fober prowadz¹ce spiew, na drugim planie widoczny Marcin Sikora. S³owo Parafialne 33

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 34 W A K A C J E 2 0 0 7 Karina Hübsch (z lewej) t³umaczy dzieciom zasady biegu z pi³eczk¹ ping-pongow¹ Diakonii i Edukacji im. ks. Marcina Lutra parafianie spotkali siê na rodzinnym pikniku. Podobnie jak w latach ubieg³ych w programie przewidziano grillowanie, gry i zabawy dla najm³odszych oraz mecze pi³ki no nej dla wszystkich czuj¹cych siê na si- ³ach. Ponadto ka dy chêtny móg³ sprawdziæ swe umiejêtnoœci podczas gry w bule (petanka) oraz w ringo. Na piknik przyby³y ca³e rodziny. Od godziny 15 w parku Cetrum dymi³y ju grille, a rozstawione sto³y niemal ugina³y siê od smako³yków przyniesionych przez uczestników. Po zaspokojeniu pierwszego Zaciête mecze pi³karskie: juniorów (z lewej strony) oraz seniorów (z prawej) 34 S³owo Parafialne

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 35 W Y D A R Z E N I A g³odu zaczêto formowaæ dru yny do pi³ki no nej, po czym juniorzy, a nastêpnie seniorzy, rozegrali dwa zaciête mecze. W tym czasie Karina Hübsch oraz pomagaj¹ce jej Anna Fober i Monika Moryc prowadzi³y zabawy dla dzieci. Du- ym powodzeniem cieszy³y siê wyœcigi z pi- ³eczk¹ ping-pongow¹ trzyman¹ na sto- ³owej ³y ce oraz taniec z balonami, polegaj¹cy na tym, by przywi¹zany do nogi balonik jak najd³u ej chroniæ przez przebiciem. Dzieci mog³y tak e zagraæ w kometkê, ale niezbyt d³ugo, gdy i doroœli wykazywali du e zainteresowanie t¹ dyscyplin¹ sportu. Oczywiœcie nie zabrak³o atrakcji w postaci miasteczka namiotowego, gdzie najm³odsi œwietnie bawili siê w zabawy nieco niezrozumia³e dla doros³ych, ale najwidoczniej najm³odszym w niczym to Grillowanie i rozmowy nie przeszkadza³o. Sprzyjaj¹ca pogoda oraz mi³a atmosfera sprawi³y, e ostatni uczestnicy opuœcili piknik po godzinie 19. W pikniku wziê³o udzia³ ponad siedemdziesi¹t osób, co œwiadczy, e taka forma zakoñczenia roku szkolnego przypad³a parafianom do gustu. ycz¹c udanych wakacji zapraszamy za rok. Tekst: mo Zdjêcia Karina Hübsch, Iwona Orawska Gra w bule (petanka) wymaga przede wszystkim precyzji S³owo Parafialne 35

wydarzenia parafialne 2-2007.qxd 2007-06-24 18:14 Page 36 W A K A C J E 2 0 0 7 ZMAR ŒP. EDWARD MOSZ Mówi siê, e nie ma osób niezast¹pionych. S¹ jednak ludzie, wobec których to przys³owie nie wydaje siê prawdziwe. Do takich osób nale a³ œp. Edward Mosz. By³ wieloletnim koœcielnym, bez reszty oddanym naszemu koœcio³owi. Koœció³ by³ jedn¹ z najistotniejszych czêœci jego ycia. Tu, jakby nigdy nie zna³ s³owa "nie". Pan Mosz - tak siê do niego zwracaliœmy - tak mocno "wrós³" we wroc³awsk¹ parafiê, e wielu z nas myœl¹c o parafii - myœla³o te o panu Moszu. Zawsze pe³en spokoju, opanowania, a jednoczeœnie nieustaj¹cej chêci s³u enia innym. I chocia Bóg nie szczêdzi³ mu doœwiadczeñ, choæ przez kilkadziesi¹t lat zmaga³ siê z chorob¹, to nigdy siê nie uskar a³, bêd¹c wzorem optymizmu, nadziei i wiary. To wielka strata dla nas wszystkich, ale jednoczeœnie sposobnoœæ by Bogu podziêkowaæ, e na da³ naszemu koœcio³owi i parafii tak wiernego i oddanego s³ugê. egnamy siê z alem i têsknot¹ egnamy siê przede wszystkim jednak z wdziêcznoœci¹ za wszystkie b³ogos³awieñstwa, które otrzymaliœmy od Boga, poprzez ycie zmar³ego. A tak pozostaje jeszcze odpocznienie dla Ludu Bo ego (Hbr. 4,9). mo. Wspomnienie o œp. Edwardzie Moszu uka e siê tak e w czasopiœmie wydawanym przez parafiê w Berlinie-Lübars, gdy zmar³y by³ jednym z g³ównych twórców ponad trzydziestoletnich kontaktów partnerskich miêdzy naszymi parafiami. W najbli szym numerze S³owa Parafialnego przytoczymy fragmenty wspomnienia ks. Axela Luthra. œp. Edward Mosz 1933-2007 36 S³owo Parafialne