CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Tamsulosin Pfizer, 400 mikrogramów, kapsułki o przedłużonym uwalnianiu, twarde. 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każda kapsułka o przedłużonym uwalnianiu, twarda zawiera 400 mikrogramów tamsulosyny chlorowodorku. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. 3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA Kapsułka o przedłużonym uwalnianiu, twarda. Oliwkowozielone półprzezroczyste/pomarańczowe półprzezroczyste kapsułki żelatynowe, twarde, w rozmiarze 0, z nadrukowanymi czarnym atramentem spożywczym znakami D na wieczku i 53 na korpusie. Kapsułki zawierają białe lub prawie białe peletki. 4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 4.1 Wskazania do stosowania Objawy z dolnych dróg moczowych (ang. lower urinary tract symptoms - LUTS) związane z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego (ang. benign prostatic hyperplasia - BPH). 4.2 Dawkowanie i sposób podawania Podanie doustne. Dorośli: Jedna kapsułka na dobę, przyjmowana po śniadaniu lub po pierwszym posiłku danego dnia. Kapsułkę należy połknąć w całości, popijając szklanką wody w pozycji stojącej lub siedzącej (nie w pozycji leżącej). Kapsułki nie należy przełamywać ani rozrywać, ponieważ może to mieć wpływ na uwalnianie długo działającej substancji czynnej. Pacjenci w podeszłym wieku: Zmniejszenie dawki nie jest konieczne. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: W przypadku pacjentów, u których klirens kreatyniny wynosi ponad 0,17 ml/s (10 ml/min), nie ma konieczności dostosowywania dawki. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: W przypadku pacjentów z łagodną do umiarkowanej niewydolnością wątroby nie ma konieczności dostosowywania dawki (patrz także punkt 4.3 Przeciwwskazania). Dzieci i młodzież: Nie ustalono dotychczas bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności tamsulosyny u dzieci w wieku poniżej 18 lat. Aktualne dane przedstawiono w punkcie 5.1. 1
4.3 Przeciwwskazania Nadwrażliwość na tamsulosyny chlorowodorek, w tym polekowy obrzęk naczynioruchowy, lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1. Niedociśnienie tętnicze ortostatyczne w wywiadzie. Ciężka niewydolność wątroby. 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania Podobnie jak w przypadku innych leków działających antagonistycznie na receptory adrenergiczne α 1, w pojedynczych przypadkach podczas leczenia tamsulosyną może wystąpić obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, w wyniku czego rzadko mogą wystąpić omdlenia. Po wystąpieniu pierwszych objawów niedociśnienia tętniczego ortostatycznego (zawroty głowy, osłabienie), pacjent powinien usiąść lub położyć się, pozostając w takiej pozycji aż do czasu ustąpienia objawów. Przed rozpoczęciem leczenia tamsulosyną należy przebadać pacjenta w celu upewnienia się, że nie ma innych chorób, które mogą powodować takie same objawy jak łagodny rozrost gruczołu krokowego. Przed rozpoczęciem leczenia, a następnie regularnie co pewien czas należy wykonywać badania palpacyjne per rectum oraz, w razie konieczności, oznaczenie swoistego antygenu gruczołu krokowego (PSA). Należy zachować ostrożność u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny < 10 ml/min), ponieważ nie przeprowadzono badań u tych pacjentów. Rzadko zgłaszano wystąpienie obrzęku naczynioruchowego po zastosowaniu tamsulosyny. Należy wówczas natychmiast przerwać leczenie tamsulosyną, obserwować pacjenta do czasu ustąpienia obrzęku oraz nie należy ponownie podawać tamsulosyny. U niektórych pacjentów w trakcie lub po leczeniu tamsulosyną, podczas operowania zaćmy zaobserwowano wystąpienie śródoperacyjnego zespołu wiotkiej tęczówki (IFIS, ang. intraoperative floppy iris syndrome, wariant zespołu małej źrenicy). IFIS może prowadzić do zwiększenia ryzyka występowania powikłań ze strony oka podczas i po operacji. Według niepotwierdzonych źródeł, odstawienie tamsulosyny na 1-2 tygodnie przed operacją zaćmy może być pomocne, jednak nie ustalono korzyści z zaprzestania leczenia. IFIS obserwowano również u pacjentów, którzy zaprzestali leczenia tamsulosyną na dłuższy czas przed zabiegiem usunięcia zaćmy. Nie zaleca się rozpoczynać leczenia tamsulosyny chlorowodorkiem u pacjentów, u których planowana jest operacja zaćmy. Podczas badania przed operowaniem zaćmy, chirurg i zespół okulistyczny powinni spytać, czy pacjenci, dla których jest zaplanowana operacja, są lub byli leczeni tamsulosyną w celu upewnienia się, że odpowiednie środki potrzebne do opanowania IFIS będą dostępne w czasie operacji. Tamsulosyny chlorowodorek należy stosować ostrożnie w skojarzeniu z silnymi i umiarkowanymi inhibitorami cytochromu CYP3A4 (patrz punkt 4.5). 4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji Badania dotyczące interakcji przeprowadzono wyłącznie u dorosłych. Nie obserwowano interakcji tamsulosyny chlorowodorku podczas jednoczesnego podawania z atenololem, enalaprylem lub teofiliną. Jednoczesne podawanie z cymetydyną zwiększa, a podawanie z furosemidem zmniejsza stężenie tamsulosyny w osoczu, ale modyfikacja dawkowania nie jest konieczna, ponieważ stężenia mieszczą się w granicach terapeutycznych. 2
In vitro ani diazepam, ani propranolol, trichlorometiazyd, chlormadynon, amitryptylina, diklofenak, glibenklamid, symwastatyna, ani warfaryna nie zmieniają stężenia wolnej frakcji tamsulosyny w ludzkim osoczu. Również tamsulosyna nie zmienia stężeń w osoczu wolnych frakcji diazepamu, propranololu, trichlorometiazydu ani chlormadynonu. Diklofenak i warfaryna mogą jednak zwiększać szybkość eliminacji tamsulosyny. Jednoczesne podawanie tamsulosyny chlorowodorku z silnymi inhibitorami cytochromu CYP3A4 może prowadzić do zwiększenia ekspozycji na tamsulosyny chlorowodorek. Jednoczesne podawanie ketokonazolu (znany silny inhibitor CYP3A4) powodowało zwiększenie AUC oraz C max tamsulosyny odpowiednio o 2,8 i 2,2 razy. U pacjentów o fenotypie charakteryzującym się słabą aktywnością metaboliczną cytochromu CYP2D6 tamsulosyny chlorowodorku nie należy podawać w skojarzeniu z silnymi inhibitorami cytochromu CYP3A4. Tamsulosyny chlorowodorek należy stosować ostrożnie w skojarzeniu z silnymi i umiarkowanymi inhibitorami cytochromu CYP3A4. Jednoczesne podawanie tamsulosyny chlorowodorku z paroksetyną, silnym inhibitorem CYP2D6, powodowało zwiększenie C max i AUC tamsulosyny odpowiednio o 1,3 oraz 1,6 razy, ale wzrosty te nie zostały uznane za istotne klinicznie. Jednoczesne podawanie innych antagonistów receptorów adrenergicznych α 1 może prowadzić do zmniejszenia ciśnienia tętniczego krwi. 4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację Nie dotyczy. Tamsulosyna jest przeznaczona do stosowania tylko u pacjentów płci męskiej. 4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy jednak uprzedzić pacjentów o możliwości wystąpienia zawrotów głowy. 4.8 Działania niepożądane Często ( 1/100, < 1/10) Niezbyt często ( 1/1000, < 1/100) Rzadko ( 1/10 000, < 1/1000) Bardzo rzadko (< 1/10 000) Zaburzenia układu nerwowego zawroty głowy (1,3%) ból głowy omdlenie Zaburzenia serca kołatanie serca (przyspieszona lub nieregularna czynność serca) Zaburzenia naczyniowe niedociśnienie tętnicze ortostatyczne Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia zapalenie błony śluzowej nosa 3
Zaburzenia żołądka i jelit Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Zaburzenia układu rozrodczego i piersi Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania zaburzenia wytrysku zaparcie, biegunka, nudności, wymioty wysypka, świąd, pokrzywka astenia (osłabienie) obrzęk naczynioruchowy zespół Stevensa- Johnsona bolesny wzwód (priapizm) W okresie po wprowadzeniu do obrotu, z leczeniem tamsulosyną powiązano sytuację zwężenia źrenicy podczas zabiegu usunięcia zaćmy, znaną jako śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki (IFIS) (patrz również punkt 4.4). Doświadczenie zdobyte po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu: Oprócz działań niepożądanych, wymienionych powyżej donoszono o następujących działaniach niepożądanych związanych ze stosowaniem tamsulosyny: migotanie przedsionków, zaburzenia rytmu serca, tachykardia i duszność. Ze względu na ogólnoświatowe pochodzenie spontanicznych raportów dotyczących działań niepożądanych po wprowadzeniu produktu do obrotu, nie można rzetelnie określić częstości oraz roli tamsulosyny w ich wywołaniu. 4.9 Przedawkowanie Doniesiono o przypadku ostrego przedawkowania 5 mg tamsulosyny chlorowodorku. Stwierdzono ostre niedociśnienie tętnicze (skurczowe ciśnienie tętnicze 70 mm Hg), wymioty i biegunkę; zastosowano leczenie w postaci uzupełniania płynów i pacjenta wypisano tego samego dnia. W przypadku ostrego niedociśnienia tętniczego występującego po przedawkowaniu należy zastosować leczenie podtrzymujące funkcję układu sercowo-naczyniowego. Prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego i czynności serca można przywrócić pacjentowi umieszczając go w pozycji leżącej. Jeśli to nie pomoże, należy zastosować produkty lecznicze zwiększające objętość krwi krążącej i w razie konieczności produkty zwężające naczynia krwionośne. Należy kontrolować czynność nerek i stosować leczenie podtrzymujące. Dializa najprawdopodobniej nie będzie skuteczna, gdyż tamsulosyna bardzo silnie wiąże się z białkami osocza. W celu utrudnienia wchłaniania można zastosować środki zaradcze, takie jak wywołanie wymiotów. Jeśli przedawkowano znaczne ilości, można zastosować płukanie żołądka z podaniem węgla aktywowanego oraz stosowanie osmotycznych środków przeczyszczających, takich jak siarczan sodu. 5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE 5.1 Właściwości farmakodynamiczne Grupa farmakoterapeutyczna: leki stosowane w łagodnym rozroście gruczołu krokowego, antagoniści receptorów alfa-1-adrenergicznych, kod ATC: G04CA02. 4
Mechanizm działania Tamsulosyna wiąże się wybiórczo i kompetencyjnie z postsynaptycznymi receptorami adrenergicznymi typu α 1A, które są odpowiedzialne za skurcz mięśni gładkich, przez co powoduje rozkurcz mięśni gładkich gruczołu krokowego i cewki moczowej. Działanie farmakodynamiczne Tamsulosyna zwiększa maksymalny przepływ moczu poprzez rozkurcz mięśni gładkich gruczołu krokowego i cewki moczowej, tym samym łagodząc objawy zaparcia. Produkt leczniczy zmniejsza ponadto objawy podrażnienia i niedrożności, w których istotną rolę odgrywa skurcz mięśni gładkich w dolnym odcinku dróg moczowych. Leki alfa-adrenolityczne mogą zmniejszać ciśnienie tętnicze poprzez zmniejszanie oporu obwodowego. Podczas badań tamsulosyny u pacjentów z prawidłowym ciśnieniem nie obserwowano klinicznie istotnego zmniejszenia ciśnienia tętniczego krwi. Wpływ produktu leczniczego na objawy wynikające z napełniania i opróżniania pęcherza moczowego utrzymują się również podczas długotrwałego leczenia. Dane uzyskane z obserwacji wskazują, że stosowanie tamsulosyny znacząco opóźnia konieczność zastosowania leczenia chirurgicznego lub cewnikowania. Dzieci i młodzież W badaniu z randomizacją, z podwójnie ślepą próbą, z grupą kontrolną placebo i stopniowym zmienianiem dawki wzięły udział dzieci z pęcherzem neuropatycznym. Zrandomizowano ogólem 161 dzieci (w wieku od 2 do 16 lat) do 3 grup otrzymujących tamsulosynę w dawkach: małej (0,001 do 0,002 mg/kg), średniej (0,002 do 0,004 mg/kg) oraz dużej (0,004 do 0,008 mg/kg) lub do grupy otrzymującej placebo. Pierwszorzędowym punktem końcowym była liczba pacjentów, u których zmniejszyło się ciśnienie wyciekania moczu spowodowanego niekontrolowanym skurczem wypieracza (ang. DLPP, Detrusor Leak Point Pressure) do wartości < 40 cm H 2 O obliczone na podstawie dwóch pomiarów wykonanych tego samego dnia. Drugorzędowymi punktami końcowymi były rzeczywista i procentowa zmiana ciśnienia wyciekania moczu podczas nadaktywnego skurczu wypieracza względem wartości wyjściowej, poprawa lub stabilizacja objawów wodonercza i wodniaka moczowodu i zmiana w objętości moczu uzyskanego podczas cewnikowania oraz liczba wycieków moczu podczas cewnikowania na podstawie zapisów z dzienników cewnikowania. Nie stwierdzono znaczącej różnicy pomiędzy grupą otrzymującą placebo i żadną z 3 grup otrzymujących tamsulosynę, zarówno w pierwszorzędowym jak i drugorzędowych punktach końcowych. Na żadnym z poziomów nie obserwowano odpowiedzi zależnej od dawki. 5.2 Właściwości farmakokinetyczne Wchłanianie Tamsulosyna szybko wchłania się z jelita, a jej dostępność biologiczna jest prawie całkowita. Jeśli posiłek był spożywany przed przyjęciem produktu leczniczego, to wchłanianie jest spowolnione. Równomierność wchłaniania można zapewnić, przyjmując tamsulosynę zawsze po śniadaniu. Tamsulosyna wykazuje liniową kinetykę. Maksymalne stężenie w osoczu występuje po około 6 godzinach od podania jednorazowej dawki tamsulosyny po obfitym posiłku. Stan stacjonarny zostaje osiągnięty do dnia 5. po wielokrotnym podaniu, kiedy wartość C max u pacjentów jest wyższa o około 2/3 niż po jednorazowej dawce. Chociaż dane te dotyczą tylko pacjentów w podeszłym wieku, takich samych wyników można spodziewać się także u młodszych pacjentów. Stężenie tamsulosyny zarówno po podaniu pojedynczej dawki, jak i przy dawkowaniu wielokrotnym wykazuje bardzo dużą zmienność międzyosobniczą. 5
Dystrybucja U ludzi tamsulosyna wiąże się z białkami osocza w ponad 99% i ma małą objętość dystrybucji (około 0,2 l/kg). Metabolizm Tamsulosyna w niewielkim stopniu ulega efektowi pierwszego przejścia. W osoczu występuje głównie w postaci niezmienionej. Substancja jest metabolizowana w wątrobie. W badaniach przeprowadzonych na szczurach stwierdzono, że tamsulosyna powodowała tylko nieznaczną indukcję enzymów mikrosomalnych wątroby. Metabolity nie są równie skuteczne i toksyczne, jak sama substancja czynna. Eliminacja Tamsulosyna i jej metabolity są wydalane głównie z moczem, przy czym około 9% podanej dawki wydala się w postaci niezmienionej. Okres półtrwania tamsulosyny w fazie eliminacji u pacjentów wynosi około 10 godzin (po podaniu po posiłku) i 13 godzin w stanie stacjonarnym. 5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie Badania toksyczności po pojedynczych i wielokrotnych dawkach były prowadzone na myszach, szczurach i psach. Ponadto badano toksyczny wpływ na rozmnażanie u szczurów, działanie rakotwórcze u myszy i szczurów oraz genotoksyczność in vivo i in vitro. Ogólny profil toksyczności obserwowany po zastosowaniu dużych dawek tamsulosyny jest zgodny z działaniami farmakologicznymi antagonistów receptorów alfa-adrenergicznych. Zmiany zapisu EKG obserwowano po bardzo dużych dawkach u psów. Nie stwierdzono jednak, aby działanie to było istotne klinicznie. Tamsulosyna nie wykazuje żadnych znaczących właściwości genotoksycznych. Wykazano większe zmiany proliferacyjne gruczołów sutkowych u samic szczurów i myszy po ekspozycji na tamsulosynę. Działanie to, które było prawdopodobnie związane pośrednio z hiperprolaktynemią i występowało tylko po podaniu dużych dawek, uznano za nieistotne klinicznie. 6. DANE FARMACEUTYCZNE 6.1 Wykaz substancji pomocniczych Zawartość kapsułki: Celuloza mikrokrystaliczna Talk Kwasu metakrylowego i etylu akrylanu kopolimer (1:1), dyspersja 30% Triacetyna Wapnia stearynian Skład kapsułki: Indygokarmin (E 132) Żelaza tlenek czerwony (E 172) Żelaza tlenek żółty (E 172) Tytanu dwutlenek (E 171) Żelatyna Sodu laurylosiarczan 6
Skład tuszu: Szelak Glikol propylenowy Żelaza tlenek czarny (E 172) Potasu wodorotlenek 6.2 Niezgodności farmaceutyczne Nie dotyczy. 6.3 Okres ważności 2 lata 6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania Brak szczególnych środków ostrożności dotyczących temperatury przechowywania produktu leczniczego. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed wilgocią. 6.5 Rodzaj i zawartość opakowania Blistry PVC/PE/PVDC/Aluminium zawierające: 10, 20, 30, 50, 60, 90, 100 lub 200 kapsułek. Białe półprzezroczyste zaokrąglone butelki z HDPE z białym półprzezroczystym polipropylenowym zamknięciem zawierające 250 kapsułek. Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie. 6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania Brak szczególnych wymagań dotyczących usuwania. 7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Pfizer Europe MA EEIG, Ramsgate Road, Sandwich, Kent CT13 9NJ Wielka Brytania 8. NUMER(-Y) POZWOLENIA(Ń) NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Pozwolenie nr: 20462 9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU / DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA 09.08.2012 10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 13.02.2013 7