Dostęp do informacji o środowisku



Podobne dokumenty
INFORMACJA O ŚRODOWISKU

Dostęp do informacji publicznej i dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie

GÓRY WAŻNE DLA LUDZI I NATURY Dostęp do informacji publicznej i dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie

Dostęp do informacji o środowisku Ada Kutyło-Bromka

Spis treści Notki biograficzne Wykaz niektórych skrótów Wstęp 1. Dostęp do informacji publicznej w prawie międzynarodowym i prawie Unii Europejskiej

Urząd Miejski w Gliwicach

ZARZĄDZENIE NR 211/16 WÓJTA GMINY HAJNÓWKA. z dnia 18 października 2016 r.

Dostęp do informacji publicznej i do informacji o środowisku

Urząd Miejski w Gliwicach

16. Sprawy z zakresu dostępu do informacji publicznej

WNIOSEK o udostępnienie informacji o środowisku

Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Miasta i Gminy w Białobrzegach. Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego

listopad 2015 adw. Bolesław Matuszewski

Wniosek o udostępnienie informacji o środowisku i jego ochronie

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura... Komentarz... 1

Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie w zakresie realizacji zadań należących do właściwości Wydziału Infrastruktury

Maciej M. Sokołowski Społeczeństwo świadome środowiskowo

WYDZIAŁ OCHRONY ŚRODOWISKA i ROLNICTWA

D E C Y Z J A. utrzymuję w mocy zaskarżoną decyzję

PRAWO DO INFORMACJI. 1) Dostęp do informacji jest cechą i warunkiem współczesnej demokracji.

Instrukcja w sprawie sposobu i zasad udostępniania informacji publicznej będącej w posiadaniu Urzędu Miasta Puławy

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Szczyrk

PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI INFORMACYJNEJ

Ustawa o dostępie do informacji publicznej

Art. 19 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U Nr 62 poz. 627)

REGULAMIN UDOSTĘPNIANIA ORAZ PONOWNEGO WYKORZYSTANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ. w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Zawierciu

Uchwała Nr 4260/2014 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 20 stycznia 2014 roku

USTAWA z dnia... o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1) 2)

UDZIELANIE INFORMACJI O ŚRODOWISKU I JEGO OCHRONIE

O SOWP, o prawie do informacji publicznej, o ważnych sprawach. Bartosz Wilk tel

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa

Warszawa, 2 stycznia 2015 r. 1/SO/SOWP/2015/SOKBT

Tekst ustawy ustalony ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu. USTAWA z dnia 3 października 2008 r.

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

NOWE SPOJRZENIE NA BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ

Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta Jelenia Góra. Ponowne wykorzystanie informacji publicznej. Treść

Postanowienie z dnia 22 lutego 2001 r. III RN 71/00

Spis treści. O Autorce... Wykaz skrótów...

nałożone na podstawie art. 96 ust. 7 pkt

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI

OCHRONA ŚRODOWISKA W POLSCE

U Z A S A D N I E N I E

7. Test z ustawy z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.)

Organizacja ochrony środowiska w Polsce

Uchwała Nr 1557/2012 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 27 stycznia 2012 roku

Łódź, dnia 14 lutego 2012 r. S. K.O. 492/2012

Udostępnienie informacji publicznej na wniosek

INSTRUKCJA UDOSTĘPNIENIA INFORMACJI PUBLICZNEJ W KUJAWSKO-POMORSKIEJ AGENCJI INNOWACJI SP. Z O. O. Z SIEDZIBĄ W TORUNIU

D E C Y Z J A. po rozpatrzeniu wniosku Pani adres do korespondencji: o udostępnienie informacji publicznej,

Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego. Wrocław, dnia 26 listopada 2012r.

WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 30 marca 2017 r.

7. Test z ustawy z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.)

Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej

Dział I Przepisy ogólne

Dostęp społeczeństwa do informacji o środowisku i jego ochronie

Przeprowadzenie dla studentów kierunku ETI kursu z ochrony środowiska naturalnego i rozwiązań proekologicznych w procesie produkcji

PONOWNE WYKORZYSTYWANIE INFORMACJI SEKTORA PUBLICZNEGO

Dział I. Przepisy ogólne. Rozdział 1. Zakres obowiązywania ustawy

Za pośrednictwem: Skarżący: Michał Marcińczak, Organ: Minister Infrastruktury i Budownictwa ul. Chałubińskiego 4/ Warszawa SKARGA

SKARGA na bezczynność Komendanta Miejskiego Policji w Opolu

USTAWA. z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. z dnia 7 listopada 2008 r.) DZIAŁ I. Przepisy ogólne. Rozdział 1. Zakres obowiązywania ustawy

Spis treści. Wykaz skrótów. Wykaz literatury. Wprowadzenie

Podstawa prawna wyłączenia jawności

Obsługa prawniczych baz danych semestr 2014/2015

Uwarunkowania prawne dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie

SPRAWOZDANIE KOMISJI SPRAWIEDLIWOŚCI I PRAW CZŁOWIEKA

Proces podejmowania decyzji administracyjnych

Wykaz skrótów... XXI. O Autorach... XXIX Wprowadzenie... XXXI

Zarządzenie Nr 71/2016. Burmistrza Bornego Sulinowa. z dnia 22 lipca 2016 r.

POSTANOWIENIE. postanawia. stwierdzić niedopuszczalność odwołania.

Ustawa. o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz niektórych innych ustaw

Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5

USTAWA. z dnia 3 października 2008 r.

Warszawa, dnia 9 sierpnia 2012 r. PIERWSZY PREZES SĄDU NAJWYŻSZEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ BSA III /12

Opinia zawiera: I. Uwagi podstawowe o prawie do informacji na tle Konstytucji RP.

Dz.U Nr 199 poz USTAWA z dnia 3 października 2008 r.

Analiza uwarunkowań prawnych

Zarządzanie informacją o środowisku

D E C Y Z J A. na podstawie art pkt 2 in fine Kodeksu postępowania administracyjnego,

Dz.U Nr 199 poz z dnia 3 października 2008 r.

Udostępnienie danych z rejestru mieszkańców lub z rejestru zamieszkania cudzoziemców

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA PROJEKTU PN. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA GORZOWA WLKP.

z dnia o zmianie ustawy o transporcie drogowym 1)

DYREKTYWA RADY. z dnia 7 czerwca 1990 r. w sprawie swobody dostępu do informacji o środowisku (90/313/EWG)

USTAWA. z dnia 3 października 2008 r.

USTAWA z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz niektórych innych ustaw 1)

ODPOWIEDŹ NA PYTANIE PRAWNE

ZARZĄDZENIE NR 23/2015 BURMISTRZA MIASTA I GMINY NOWA DĘBA. z dnia 8 stycznia 2015 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

USTAWA z dnia 3 października 2008 r.

REGULAMIN UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ W PRZEDSZKOLU PUBLICZNYM NR 33 W RZESZOWIE

Do druku nr 162. Warszawa, 7 stycznia 2016 r. BAS-W APEiM-15/16. Pan Marek Kuchemski

Poziom ochrony informacji o kontrolowanym analiza stanu prawnego

Wnioskodawca: Fundacja Alter Eko ul. Trębacka 3, Warszawa Adresaci petycji: 1) Prezydent m. st. Warszawy pl. Bankowy 3/5, Warszawa

Co to jest przedsięwzięcie?

UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA W OCHRONIE ŚRODOWISKA

Transkrypt:

Dostęp do informacji o środowisku

Dr nauk prawnych Anna Haładyj Dostęp do informacji o środowisku Dostęp do informacji o środowisku stanowi prawo każdej osoby fizycznej, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Przepisy gwarantują każdemu łatwy, szybki i tani dostęp do informacji o stanie środowiska jako całości lub jego komponentów i po drugie umożliwiają wykorzystanie tej wiedzy w sposób praktyczny (np. poprzez udział w postępowaniu czy podjęcie działań interwencyjnych, por. p. 4), co ma służyć ochronie środowiska. Aby zagwarantować dostęp do informacji na odpowiednim poziomie i odpowiedniej jakości, przepisy określają obowiązki organów administracji w zakresie gromadzenia i przetwarzania, a także tryb i formę udostępniania. 1 Źródła dostępu do informacji o środowisku 1.1 Źródła prawa Polska ratyfikowała konwencję EKG ONZ o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, sporządzoną w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 r. (tzw. konwencja z Aarhus - Dz.U.2003.78.706). Gwarancje powszechnego dostępu do informacji o zawiera także Konstytucja RP w art. 74 ust. 3 ( Każdy ma prawo do informacji o stanie środowiska i jego ochronie ), ale do jego stosowania potrzebne są przepisy ustawowe od 2008 r. dostęp do informacji o środowisku został uregulowany w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (DIoŚ) (Dz.U.2008.199.1229 ze zm.). Tą ustawą dokonano także wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/ WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz.Urz.WE L 41 z 14.02.2003, str. 26; Dz.Urz.UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 7, str. 375). W przypadku sprzeczności norm prawa krajowego z dyrektywą, przepisy DIoŚ powinny być interpretowane zgodnie z brzmieniem tej dyrektywy. Większość informacji o środowisku stanowi jednocześnie informacje publiczne, dlatego posiłkowo stosuje się również przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej (DIP) (Dz.U.2001.112.1198 ze zm.) Pod pojęciem informacji publicznej DIP rozumie każdą informację o sprawach publicznych. Co do zasady jednak regulacja zawarta w DIoŚ jest odrębna, wprowadzając własne regulacje odnośnie form i terminów udostępniania informacji o środowisku oraz przesłanki odmowy udostępniania. DIoŚ wykorzystuje jednak regulowany przez DIP system teleinformatyczny BIP do upubliczniania informacji o środowisku. Ponadto DIoŚ odsyła do DIP w związku ze skargą do sądu przysługującą na odmowę udostępnienia informacji. Dodatkowo DIP wprowadza sankcję karną za nieudostępnienie informacji (publicznych, w tym będących informacjami o środowisku), nieistniejącą w DIoŚ. 1.2 Inne źródła wiedzy na temat informacji o środowisku Zasadniczą bazę wiedzy na temat informacji o środowisku stanowi Ekoportal, będący narzędziem prezentowania informacji o środowisku i komunikacji ze społeczeństwem. Na stronach Ekoportalu umieszczono także publikacje dotyczące zasad udostępniania informacji o środowisku, a także broszurę Dostęp do informacji o środowisku prawem obywatela 2011 zawierającą analizę procedur związanych z udostępnianiem informacji o środowisku, w tym szczegółowe omówienie przesłanek odmowy udostępnienia informacji o środowisku. 2

2 Źródła dostępu do informacji o środowisku Pojęcie informacja oznacza Powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś, wiadomość, pouczenie (Nowy słownik języka polskiego PWN, red. E. Sobol, Warszawa 2002). Informacje o środowisku to informacje, które dotyczą stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi, kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane oraz wzajemnych oddziaływań między tymi elementami, informacje o emisjach, np. odpadów promieniotwórczych lub zanieczyszczeń. Charakter informacji o środowisku mają również informacje dotyczące: środków, takich jak środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące środowiska i gospodarki wodnej,plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony środowiska, działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska oraz na emisje i zanieczyszczenia, środków i działań, które mają na celu ochronę ww. elementów środowiska, analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w ramach wspomnianych środków i działań. Niektóre informacje o środowisku zawarte są w dokumentach, czyli aktach pisemnych stanowiących wyrażenie określonych myśli lub wiadomości - dokumenty zawierają na ogół wiele wiadomości, z których tylko część stanowi informacje o środowisku. Dostęp do dokumentów to udostępnienie określonego, wskazanego przez wnioskodawcę dokumentu zawierającego określone informacje. Dostęp do informacji to udostępnienie informacji bez względu na źródło, w którym ona się znajduje - może być specjalnie w tym celu przygotowana na podstawie wielu dokumentów lub innych źródeł (np. wiedzy urzędników). Prawo do pozyskania tak rozumianych informacji przysługuje każdemu i organ administracji publicznej nie może żądać od wnioskodawcy wykazania interesu prawnego (np. bycie stroną toczącego się postępowania w sprawie wydania decyzji na realizację inwestycji) ani faktycznego (np. niechęć do planowanej inwestycji) czy też wykazania dodatkowych przesłanek typu: obywatelstwo, miejsce zamieszkania, zameldowanie itp. O udostępnienie informacji o środowisku mogą się ubiegać także osoby niepełnoletnie, ponieważ udostępnienie informacji jest czynnością materialno-techniczną (W przypadku odmowy udostępnienia przed wydaniem decyzji należy jednak wezwać do uzupełnienia wniosku przez rodzica lub opiekuna prawnego). Prawo dostępu do informacji o środowisku jest prawem podmiotowym, a jego lustrzanym odpowiednikiem jest obowiązek organu administracji do gromadzenia i przetwarzania, a następnie udzielania informacji w sposób bierny (PDWD), aktywny (komunikaty, raporty) oraz mieszany (bazy danych w BIP). 3

Organy administracji są zobowiązane do udostępniania informacji o środowisku w dwóch podstawowych trybach poprzez ich upowszechnianie (upublicznianie) i na indywidualny wniosek. Jedną z form upowszechniania informacji o środowisku, dotyczącą dokumentów, w których takie informacje są zawarte, jest prowadzenie publicznie dostępnych wykazów danych (PDWD) o dokumentach zawierających takie informacje. Wykazy te, a także inne rejestry zawierające meta-informacje (informacje o informacjach) o środowisku ułatwiają dostęp do opisanych tam dokumentów. Inną formą upowszechniania, czyli aktywnego udostępniania informacji o środowisku może być publikacja dokumentów lub ich zawartości stanowiącej informacje o środowisku. Dotyczy to również dokumentów elektronicznych - baz danych. Pozostałe informacje, w tym zwłaszcza informacje zbiorcze, wymagające wyszukiwania oraz dane zagregowane, są udostępniane na wniosek. Obowiązkiem organu administracji jest dostosowanie formy przekazywanej informacji do oczekiwań wnioskodawcy. Z punktu widzenia formy materialnej, jaką może przybrać informacja, można mówić o informacji: pisemnej, dźwiękowej, ustnej, elektronicznej, wizualnej, innej formie (np. makieta terenu), z tym, że wnioskodawca ponosi uzasadnione koszty związane z przekształceniem informacji we wnioskowaną formę. Przepisy DIP dotyczące ponoszenia przez wnioskodawcę uzasadnionych kosztów przekształcenia informacji we wskazaną formę zostały zaskarżone przez Rzecznika Praw Obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego. (Trudno jednoznacznie określić sposób wymiaru uzasadnionych kosztów takiego przekształcenia, a od rozstrzygnięcia nie przysługuje odwołanie ani skarga, tym samym brak ścieżki do zakwestionowania wysokości nałożonych kosztów). Te regulacje mogą utrudniać dostęp do informacji publicznej i o środowisku. Formy udostępniania informacji o środowisku INFORMACJA wskazana we wniosku gdy środki techniczne POZWALAJĄ gdy środki techniczne NIE POZWALAJĄ Przekształcenie informacji 14 dni Powiadomienie o braku możliwości + wskazanie możliwej formy rozstrzygnięcie o dodatkowych kosztach 14 dni brak wniosku - 14 dni Udzielenie informacji Brak możliwości zaskarżenia Wniosek określający nową formę Decyzja odmowna 4

Za wyszukanie informacji o środowisku oraz sporządzenie kopii dokumentów lub danych oraz przesłanie kopii, dokumentów lub danych organ administracji nakłada opłaty, których wysokość określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat udostępnianie informacji o środowisku (Dz.U.2010.215.1415). Opłaty za wyszukanie informacji o środowisku nie stanowią opłat skarbowych (art. 3 ustawy o opłacie skarbowej, Dz.U.2006.225.1635 ze zm.) i nie stosuje się do nich zwolnień z tej ustawy (np. dla organizacji pożytku publicznego). W określonych przypadkach organy administracji mogą odmówić udostępnienia informacji o środowisku. W Polsce część przesłanek odmowy została skonstruowana jako obligatoryjna (art. 16 DIoŚ), ale stosując prounijną interpretację tych przepisów organ administracji powinien każdorazowo ocenić wagę interesu przemawiającego za udostępnieniem i odmową udostępnienia informacji o środowisku. Szczegółowe omówienie wszystkich przesłanek odmowy udostępnienia informacji zostało zawarte w broszurze Dostęp do informacji o środowisku prawem obywatela 2011, dostępnej na Ekoportalu (www.ekoportal.gov.pl) w zakładce: Nasza Propozycja -> Publikacje. Przesłanki obligatoryjnej odmowy udostępniania informacji o środowisku Informacje niejawne Dane jednostkowe w badaniach statystyki publicznej Informacje mogące zakłócić przebieg postępowania: sądowego dyscyplinarnego karnego Ochrona praw autorskich i patentowych Obronność i bezpieczeństwo państwa bezpieczeństwo publiczne Ochrona danych osobowych dotyczących osób trzecich Dane złożone przez osoby trzecie: złożyły dobrowolnie dane i wniosek o nieudostępnianiu Zagrożenie dla środowiska bezpieczeństwo ekologiczne Przedsięwzięcia na terenach zamkniętych w których wyłączono łeczeństwa Informacje o wartości handlowej objęte tajemnicą przedsiębiorstwa uzasadniony wniosek Nie stosuje się jeśli informacja dotyczy: ilości, rodzaju pyłów wprowadzanych do powietrza i miejscach wprowadzenia stanu, składu i ilości ścieków wprowadzanych do wód lub ziemi oraz miejsca ich wprowadzania rodzaju wytwarzanych odpadów oraz miejsca ich wytwarzania poziomu emitowanego hałasu poziomu emitowanych pól elektromagnetycznych Pozostałe przesłanki mają charakter fakultatywny, organ administracji jest zobowiązany udostępnić informacje zawsze, gdy jest to możliwe. 5

Przesłanki fakultatywnej odmowy udzielenia informacji o środowisku Dokumenty lub dane będące w trakcie opracowywania Dane przeznaczone do wewnętrznego komunikowania się Wniosek niemożliwy do zrealizowania Wniosek zbyt ogólny 14 dni Organ wzywa do uzupełnienia wniosku Uzupełnienie wniosku Udzielenie informacji 3 Jednostki odpowiedzialne za dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie Podstawowym obowiązkiem organów administracji publicznej jest udostępnianie każdemu informacji o środowisku i jego ochronie. Obowiązek ten dotyczy wszystkich organów administracji publicznej, które dysponują informacjami o środowisku lub mogą żądać ich od osób trzecich. Ponadto od określonych organów administracji, właściwych w sprawach wydania decyzji i postanowień, opinii oraz uzgodnień, przyjęcia dokumentów, przyjmowania zgłoszeń itp. ustawa (art. 22 ust. 1 DIoŚ) wymaga prowadzenia publicznie dostępnych wykazów (PDWD). PDWD prowadzą także organy administracji właściwe do prowadzenia postępowania, w ramach którego lub w wyniku którego sporządzane są te dokumenty (art. 22 ust. 2 DIoŚ). Oznacza to, że te same informacje - np. opinie - będą upubliczniane w wykazie organu występującego o opinii (czyli prowadzącego postępowanie) oraz wykazie organu opiniującego. Obowiązek umieszczenia informacji w PDWD w przypadku postępowania odwoławczego obciąża organ właściwy w sprawie tego postępowania, a więc organ odwoławczy (Wyrok NSA z 2012-01-31, sygn. akt II OSK 2324/11). Do upubliczniania informacji o środowisku są zobowiązane także organy administracji prowadzące elektroniczne bazy danych (art. 24 ust. 3 DIoŚ). 6

Organy odpowiedzialne za upublicznianie informacji o środowisku i jego ochronie PDWD Elektroniczne bazy danych Pełne teksty dokumentów w BIP w wersji elektronicznej art. 21-23 UIoŚ organy administracji rządowej organy administracji samorządowej właściwe w sprawach wymienionych w art. 21 UIoŚ w BIP art. 24 marszałek województwa starosta Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska zarządzający drogą, linią kolejową lub lotniskiem zarządzający drogą, linią kolejową, tramwajową, lotniskiem lub portem polityki, sprawozdania, informacje, rejestry itp. art. 25 UIoŚ Minister Środowiska Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Główny Inspektor Ochrony Środowiska marszałek województwa starosta wójt, burmistrz, prezydent miasta Prezes Państwowej Agencji Atomistyki Prezes Urzędu Dozoru Technicznego dyrektor regionalny zarządu gospodarki wodnej komendant wojewódzki państwowej straży pożarnej 4 Udział społeczeństwa w zwiększaniu świadomości ekologicznej państwa polskiego Społeczeństwo oznacza jedną lub więcej osób fizycznych lub prawnych, ich stowarzyszenia (zwykłe i zarejstrowane oraz fundacje), organizacje lub grupy, w tym nieformalne (np. komitety protestacyjne). Dostęp do informacji o środowisku może służyć jako instrument pozyskiwania wiedzy nie tylko o stanie środowiska, ale także o działaniach władz publicznych wpływających na to środowisko. Posiadanie aktualnych i wiarygodnych informacji o działaniach władz publicznych i inwestorów staje się więc podstawą aktywności związanej z ochroną interesu środowiska, oraz życia i zdrowia ludzi, a także realizacji innych interesów partykularnych. Zasadniczo umożliwienie wyrażenia tych interesów jest realizowane poprzez uczestnictwo każdego oraz organizacji ekologicznych w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa,. Procedury te zostały omówione w broszurze Dostęp do informacji o środowisku prawem obywatela 2011. Społeczeństwo ma także prawo podejmowania tzw. działań interwencyjnych, jeżeli organy administracji nie wykonują swych obowiązków ustawowych lub wykonują je w sposób niezgodny z prawem. W przypadku, gdy organ administracji nie udostępnia wnioskowanej informacji lub prowadzi postępowanie w sposób przewlekły, wnioskodawca może złożyć zażalenie na bezczynność organu (art. 37 par. 1 kpa). Organ administracji może także ponieść odpowiedzialność karnowykroczeniową w trybie art. 23 DIP (kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku); skargę złożyć może każdy. 7

Inne uprawnienia są realizowane przede wszystkim jako tzw. działania strażnicze. Uprawnienie do podejmowania działań strażniczych wynika z koncepcji demokratycznego państwa prawnego, w którym społeczeństwo ma prawo dokonywać społecznej kontroli działań organów administracji publicznej. Zasadnicze elementy udziału społeczeństwa w podnoszeniu świadomości ekologicznej wiążą się z prowadzeniem działalności edukacyjnej przez organizacje ekologiczne (organy administracji mogą ją zlecać m.in. w ramach tzw. inicjatywy lokalnej regulowanej w art. 19b - 19g ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 2010.234.1536 ze zm.). Organizacje te, korzystając z informacji o środowisku i jego ochronie, prowadzą także monitoring miejsc przyrodniczo cennych oraz występują na drogę prawną (powiadomienie policji i prokuratury) w przypadku, gdy doszło do naruszenia celów lub przedmiotu ochrony obszarów chronionych, co ma znaczenie dla organów administracji jako odpowiedzialnych za ich ochronę. Szczególną kategorię działań strażniczych stanowi udział organizacji ekologicznej w postepowaniu administracyjnym dotyczącym oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia. 5 Rola Centrum Informacji o Środowisku Centrum Informacji o Środowisku zostało utworzone w 2001 r. przez Ministra Środowiska, w celu prowadzenia działalności informacyjnej o środowisku i jego ochronie na rzecz całego społeczeństwa, jak też poszczególnych jego grup, np. przedsiębiorców czy pracowników administracji: prowadzi witrynę Ekoportal ułatwiającą dostęp do informacji o stanie środowiska, zasadach jego ochrony i upowszechniającą informacje o środowisku,przede wszystkim dostępnych w jednostkach podległych i nadzorowanych przez Ministra Środowiska; udostępnia jednostkom administracji narzędzie do prowadzenia publicznie dostępnego wykazu (PDWD) zawierającego dane o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie; prowadzi kampanie informacyjne o dostępie do informacji o środowisku; udostępnia na wniosek informacje o środowisku i jego ochronie znajdujące się w posiadaniu Ministra Środowiska; Centrum Informacji o Środowisku w dniu 30 czerwca 2011 r. otrzymało certyfikat wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego EMAS i jest uprawnione do stosowania logo EMAS. Inne informacje na temat Centrum znajdują się w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) naszej jednostki. Działalność Centrum zostanie zakończona 31 grudnia 2012 (zarządzenie Nr 31 Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie likwidacji Centrum Informacji o Środowisku (Dz. Urz. MŚ 2012 poz.32). Decyzja w sprawie kontynuacji przez inną jednostkę zadań realizowanych dotychczas przez Centrum zostanie podjęta przez Ministra Środowiska. Projekt Ekoportal - internetowe okno polskiej ekologii sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Centrum Informacji o Środowisku ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa tel. 2257-92-215, faks 2257-92-688 sekretariat@cios.gov.pl www.cios.gov.pl Dbamy o środowisko Wdrożyliśmy system zarządzania środowiskowego Jesteśmy zarejestrowani w EMAS