Prawo rzymskie - ćwiczenia

Podobne dokumenty
Prawo rzymskie - ćwiczenia

Jurysprudencja. Księga pierwsza Digestów justyniańskich

HISTORIA ŹRÓDEŁ PRAWA. Kraków, 14 października 2013 r.

Anna Tarwacka O sprawiedliwości i prawie : 1 tytuł 1 księgi Digestów : tekst - tłumaczenie - komentarz. Zeszyty Prawnicze 3/2,

Ochrona pretorska. Interdykty

Prawo justyniańskie. Prawo procesowe

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA SYLABUS

Prawo rzymskie rok akademicki 2018/2019. Wojciech Dajczak Materiały do e-learningu

Wykaz lektur z prawa rzymskiego na egzamin. przedterminowy.

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA SYLABUS

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA SYLABUS

K A R T A P R Z E D M I O T U

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Spis treści: Przedmowa Wykaz skrótów Literatura

Spis treści. Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 81

1.1. Pojęcie prawa cywilnego 1.2. Stosunek cywilnoprawny 1.3. Zdarzenia powodujące powstanie stosunków cywilnoprawnych

14 Tytuł 1 Księgi Digestów Tekst tłumaczenie komentarz* 1

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Wydział Prawa i Administracji. Prawo cywilne w obrocie gospodarczym. Rok studiów II Semestr/-y III

Podstawy prawa cywilnego z umowami w administracji. Redaktorzy: Piotr Stec, Mariusz Załucki

Na egzamin! w pigułce. Uwzględnia zmiany z ustaw o prawach konsumenta i rzeczach znalezionych. 3. wydanie. szybko zwięźle i na temat

Poznań, dnia 15 września 2017 r. OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Prawo rzymskie na kierunku Prawo

Dynamics of sources of law formation from Roman law to cyberspace Dynamika źródeł powstawania prawa od prawa rzymskiego do cyberprzestrzeni

Prawo cywilne cz. 1 - opis przedmiotu

Wykład VI Formuły łacińskie: Ogólna refleksja nad prawem, filozofia i teoria prawa (I)

Obywatelstwo i prawo powrotu. Podstawowe kryteria. Kraków, 13 listopada 2013

Tłumaczenia. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Zestaw pytań na egzamin licencjacki. Prawo cywilne

KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg)

SYLABUS PRAWO PRYWATNE MIĘDZYNARODOWE Semestr zimowy 2018/2019 Grupy 2/8 SSP III

KARTA PRZEDMIOTU. Prawo cywilne Nazwa przedmiotu w języku angielskim. Civil Law USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW

Veni, vidi, vici. Dziedziczenie beztestamentowe, czyli kto dziedziczy, gdy spadkodawca nie zostawił testamentu i dlaczego.

Prof. WSAP dr Jacek Krauss. Egzamin 2016 r./2017

Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego wydanie 2.

ZDOLNOŚĆ PRAWNA I ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) dla przedmiotu Prawo rodzinne i spadkowe na kierunku Administracja

Wybrane problemy prawa rodzinnego Kod przedmiotu

Przygotowanie do aplikacji notarialnej I Kod przedmiotu

Witold Wołodkiewicz Czy prawo rzymskie przestało istnieć? [9] Palestra 37/9-10( ), 69-72

Przedmiot: Prawo cywilne (wykład) na I roku Studiów Stacjonarnych Ekonomii II stopnia w roku akademickim 2017/2018

Prawo cywilne cz. 1 - opis przedmiotu

Prawo stacjonarne. Przedmiot Semestr I Semestr II Ogółem E/Z po W Ć ECTS W Ć EC Godz. EC sem. TS O W Ć TS 1. Szkolenie biblioteczne I (Z)

w roku akademickim 2017/2018, Wykładowca i egzaminator: dr hab. Joanna Kuźmicka-Sulikowska Zagadnienia egzaminacyjne:

Protokołowała. Dr Julia Zygmunt

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Protokołował. Mgr Łukasz Gołąb

PRAWO NIESTACJONARNE 2015/2016

PRAWO STACJONARNE ROK I

I. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA. (profil absolwenta i cele kształcenia)

PRAWO STACJONARNE 2016/2017

PRAWO NIESTACJONARNE 2016/2017

I. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA. (profil absolwenta i cele kształcenia)

Podstawy prawa prywatnego

PRAWO NIESTACJONARNE I. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA. (profil absolwenta i cele kształcenia)

PRAWO RZYMSKIE. brulion syllabusa. dr j urbanik katerdra prawa rzymskiego i antycznego wpia uw

Protokołowała. Dr Julia Zygmunt

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Protokołował. Mgr Łukasz Gołąb

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Protokołował. Mgr Łukasz Gołąb

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział. Kierunek i poziom studiów: nauki o rodzinie, drugi stopień

Własność/Posiadanie. Nabycie. Monday, 21 February 2011

PRAWO STACJONARNE 2015/2016

mgr Jacek Kaszyński B. Semestralny/tygodniowy rozkład zajęć według planu studiów Zajęcia Wykłady Seminaria Semestr

PRAWO STACJONARNE. I. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA (profil absolwenta i cele kształcenia)

Anna Tarwacka "O pozycji prawnej ludzi" 5 tytuł 1 księgi Digestów : tekst - tłumaczenie - komentarz. Zeszyty Prawnicze 8/2,

Prawo spadkowe - kazuistyka - opis przedmiotu

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) dla przedmiotu Prawo cywilne na kierunku Zarządzanie i prawo w biznesie

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS)

Wednesday, 23 February 2011 OBLIGATIONES

Czynność prawna kulejąca. Kraków, 20 listopada 2013 r.

3. Rodzaj modułu zajęć/przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny) Fakultatywny

SPIS TREŚCI. Księga IV Spadki

Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: PRAWO CYWILNE 2. KIERUNEK: LOGISTYKA 3. POZIOM STUDIÓW: I STOPNIA 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I/1

Język niemiecki III - opis przedmiotu

Liczba godzin stacjonarne: Wykłady: 30 Ćwiczenia: 30. niestacjonarne: Wykłady: 18 Ćwiczenia: 18

Witold Wołodkiewicz Uwagi na marginesie ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 21 lipca 2006 roku (tzw. ustawy lustracyjnej)

Spis treści Do Czytelnika Przedmowa do wydania drugiego Przedmowa do wydania pierwszego Wykaz skrótów

animus Nabycie posiadania

Veni, vidi, vici Warsztaty dedykowane studentom pierwszego roku prawa w ramach kursu prawa rzymskiego.

Veni, vidi, vici. Prawa na rzeczy cudzej: służebności. Warsztaty dedykowane studentom pierwszego roku prawa w ramach kursu prawa rzymskiego.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Protokołował. Mgr Łukasz Gołąb

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do wiedzy o państwie i prawie na kierunku Zarządzanie i prawo w biznesie

KODEKS CYWILNY. 26. wydanie

prawo spadkowe bonorum possessio modele i pojęcia Jakub Urbanik Katedra Prawa Rzymskiego i Antycznego WPiA UW

Rodzaj zajęć: ćwiczenia audytoryjne/laboratoryjne, Liczba godzin: 18,

Zestawy pytań na egzaminy magisterskie. I 1. Prawo podmiotowe pojęcie; rodzaje; nadużycie prawa podmiotowego

Spis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów

KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA str. 9. Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych (art. 8-24) str. 10

Wykład IX Paremie i maksymy łacińskie z zakresu prawa prywatnego prawo osobowe i rodzinne

ELEMENTY PRAWA DLA EKONOMISTÓW. Autor: WOJCIECH SIUDA

Program studiów realizowany PRAWO STACJONARNE

Spis treści. Wykaz skrótów. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy

Paremie i maksymy łacińskie z zakresu prawa prywatnego prawo osobowe i rodzinne

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS)

OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) dla przedmiotu Prawo prywatne międzynarodowe na kierunku Prawo

Informacja o ćwiczeniach z przedmiotu Prawo cywilne cz. I dla studentów II roku prawa stacjonarnego w semestrze letnim roku akademickiego 2018/2019

Spis treści. Do Czytelnika (Marian Kallas) 17. Przedmowa (Wojciech Dajczak, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berier) 19.

PRAWO STACJONARNE ROK I

AKADEMIA LEONA KOŹMIŃSKIEGO KOZMINSKI UNIVERSITY SYLABUS PRZEDMIOTU NA ROK AKADEMICKI 2015/2016 SEMESTR LETNI

Transkrypt:

Prawo rzymskie - ćwiczenia

Prawo rzymskie - ćwiczenia mgr Grzegorz Blicharz

Prawo rzymskie - ćwiczenia mgr Grzegorz Blicharz

Prawo rzymskie - ćwiczenia mgr Grzegorz Blicharz Kraków, 8 października 2014 r.

Materiały na zajęcia

Materiały na zajęcia

Materiały na zajęcia Warsztaty prawnicze. Prawo rzymskie, W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Berier, wyd. 2 Kraków 2013

Materiały na zajęcia Warsztaty prawnicze. Prawo rzymskie, Prawo rzymskie. U podstaw prawa W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de prywatnego, Berier, W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de wyd. 2 Kraków 2013 Berier, wyd. 2 Warszawa 2014

Analiza źródeł

Analiza źródeł Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż żona Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 dłużnik 1 mąż 100 żona Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 dłużnik 1 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 dłużnik 1 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 dłużnik 1 50 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 dłużnik 1 50 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoninusa: mąż może odzyskać 50 Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoninusa: mąż może odzyskać 50 Dlaczego? Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Szczegółowa dyskusja Myśl prawna Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoninusa: mąż może odzyskać 50 Dlaczego? Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Szczegółowa dyskusja Myśl prawna Utrwalenie materiału Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoninusa: mąż może odzyskać 50 Dlaczego? Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Analiza źródeł Szczegółowa dyskusja Myśl prawna! D. 1,1,7 pr. Papinian w księdze drugiej Definicji! Ius autem civile est, quod ex legibus, plebis scitis, senatus consultis, decretis principum, auctoritate prudentium venit.! Toteż prawo cywilne pochodzi z ustaw, postanowień zgromadzeń p l e b e j s k i c h, u c h w a ł s e n a t u, konstytucji cesarskich, opinii biegłych prawników. Utrwalenie materiału Kazus Darowizna - dozwolona czy zakazana? D. 24,1,16 mąż 100 żona 50 100 dłużnik 1 50 dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoninusa: mąż może odzyskać 50 Dlaczego? Rozwiązywanie problemów prawnych w postaci kazusów

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1)

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn 17.12.2014: kolokwium II; spadki: hereditatis petitio oraz hereditatis petitio fideicommissaria

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn 17.12.2014: kolokwium II; spadki: hereditatis petitio oraz hereditatis petitio fideicommissaria 07.01.2015: kazusy Juliana i Marcellusa: ustanowienie dziedzica i wydziedziczenie

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn 17.12.2014: kolokwium II; spadki: hereditatis petitio oraz hereditatis petitio fideicommissaria 07.01.2015: kazusy Juliana i Marcellusa: ustanowienie dziedzica i wydziedziczenie 14.01.2015: kazus Tryfoninusa: substytucja pupilarna i zasada favor testamenti

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn 17.12.2014: kolokwium II; spadki: hereditatis petitio oraz hereditatis petitio fideicommissaria 07.01.2015: kazusy Juliana i Marcellusa: ustanowienie dziedzica i wydziedziczenie 14.01.2015: kazus Tryfoninusa: substytucja pupilarna i zasada favor testamenti 21.01.2015: kazusy Gaiusa i Scewoli oraz Jawolenusa i Labeona: zapisy testamentowe

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr pierwszy 08.10.2014: prawo publiczne i prywatne, elementy trwałe ustroju i systemu źródeł 15.10.2014: historia i tradycja prawa rzymskiego: tabele synoptyczne 22.10.2014: tytuł pierwszy księgi pierwszej Digestów justyniańskich (D. 1,1) 29.10.2014: ciąg dalszy D. 1,1, oraz ochrona pretorska: interdykty 05.11.2014: skargi i proces formularny; budowa formuły procesowej 12.11.2014: kolokwium I; zasady procesowe na przykładzie paremii 19.11.2014: osoby: zdolność prawna osób fizycznych 26.11.2014: osoby: zdolność do czynności prawnych 03.12.2014: rodzina: agnacyjna i kognacyjna; władza ojcowska; obliczanie stopni pokrewieństwa 10.12.2014: rodzina: małżeństwo zagadnienie darowizn 17.12.2014: kolokwium II; spadki: hereditatis petitio oraz hereditatis petitio fideicommissaria 07.01.2015: kazusy Juliana i Marcellusa: ustanowienie dziedzica i wydziedziczenie 14.01.2015: kazus Tryfoninusa: substytucja pupilarna i zasada favor testamenti 21.01.2015: kazusy Gaiusa i Scewoli oraz Jawolenusa i Labeona: zapisy testamentowe 28.01.2015: kazus miasta Cirta: fideikomis jako uelastycznienie prawa spadkowego

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów 08.04.2015: kolokwium IV; zobowiązania: kazusy Ulpiana, Gaiusa i Neracjusza nominalizm kontraktowy

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów 08.04.2015: kolokwium IV; zobowiązania: kazusy Ulpiana, Gaiusa i Neracjusza nominalizm kontraktowy 15.04.2015: kazusy Ulpiana i Papiniana: nienależyte wykonanie kontraktu a bezpodstawne wzbogacenie

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów 08.04.2015: kolokwium IV; zobowiązania: kazusy Ulpiana, Gaiusa i Neracjusza nominalizm kontraktowy 15.04.2015: kazusy Ulpiana i Papiniana: nienależyte wykonanie kontraktu a bezpodstawne wzbogacenie 22.04.2015: kazusy Ulpiana, Paulusa i Celsusa: umorzenie zobowiązania i przekaz oraz kazus Gaiusa: odpowiedzialność za szkodę wina

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów 08.04.2015: kolokwium IV; zobowiązania: kazusy Ulpiana, Gaiusa i Neracjusza nominalizm kontraktowy 15.04.2015: kazusy Ulpiana i Papiniana: nienależyte wykonanie kontraktu a bezpodstawne wzbogacenie 22.04.2015: kazusy Ulpiana, Paulusa i Celsusa: umorzenie zobowiązania i przekaz oraz kazus Gaiusa: odpowiedzialność za szkodę wina 29.04.2015: konstytucje Dioklecjana i kazus Ulpiana: świadczenie na rzecz osoby trzeciej; kazusy Ulpiana i Pomponiusza: odpowiedzialność w kontrakcie emptio venditio

Syllabus ćwiczeń 2014/2015 semestr drugi 24.02.2015: kazusy Scewoli i Juliana: interpretacja legatów; powtórka 04.03.2015: kolokwium III; prawo rzeczowe: kazusy Juliana i Ulpiana przeniesienie własności na przykładzie tradycji 11.03.2015: kazus Wenulejusza: charakter instytucji zasiedzenia; kazusy Jawolenusa i Cerwidiusza Scewoli: pierwotne nabycie własności superficies solo cedit 18.03.2015: kazus Ulpiana: ochrona publicjańska nabywcy od niewłaściciela spór pretendentów 25.03.2015: kazus Ulpiana służebności gruntowe; kazus Juliana służebności gruntowe a tzw. konfuzja; kazus Ulpiana służebności osobiste 01.04.2015: kazusy Paulusa: zastaw i wygaśnięcie zastawu; kazus Cerwidiusza Scewoli: pierwszeństwo zastawów 08.04.2015: kolokwium IV; zobowiązania: kazusy Ulpiana, Gaiusa i Neracjusza nominalizm kontraktowy 15.04.2015: kazusy Ulpiana i Papiniana: nienależyte wykonanie kontraktu a bezpodstawne wzbogacenie 22.04.2015: kazusy Ulpiana, Paulusa i Celsusa: umorzenie zobowiązania i przekaz oraz kazus Gaiusa: odpowiedzialność za szkodę wina 29.04.2015: konstytucje Dioklecjana i kazus Ulpiana: świadczenie na rzecz osoby trzeciej; kazusy Ulpiana i Pomponiusza: odpowiedzialność w kontrakcie emptio venditio 06.05.2015: kazusy Pomponiusza i Ulpiana: odszkodowanie z tytułu niewykonania kontraktu

semestr drugi cd. 13.05.2015: kazusy Ulpiana i Gaiusa: kontrakt pożyczki 20.05.2015: kazusy Tryfoninusa i Ulpiana: klauzula dobrej wiary i interpretacja kontraktów 27.05.2015: kazusy Prokulusa, Pomponiusza, Gaiusa, Ulpiana i Celsusa: bezpodstawne wzbogacenie 03.06.2015: kazusy Ulpiana, Gaiusa, Paulusa i Alfenusa: wina akwiliańska i odpowiedzialność za szkodę niezależna od winy 10.06.2015: kolokwium IV; podsumowanie

Zasady zaliczenia

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna:

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna: kartkówka z paremii łacińskich - 19 listopada 2014 r.

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna: kartkówka z paremii łacińskich - 19 listopada 2014 r. 58 paremii, do pobrania z www.law.uj.edu.pl/users/kprz/docs/ paremie.pdf

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna: kartkówka z paremii łacińskich - 19 listopada 2014 r. 58 paremii, do pobrania z www.law.uj.edu.pl/users/kprz/docs/ paremie.pdf kartkówka z lektury (jedna do wyboru) - 14 stycznia 2015 r.

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna: kartkówka z paremii łacińskich - 19 listopada 2014 r. 58 paremii, do pobrania z www.law.uj.edu.pl/users/kprz/docs/ paremie.pdf kartkówka z lektury (jedna do wyboru) - 14 stycznia 2015 r.

Zasady zaliczenia Ścieżka wspólna: kartkówka z paremii łacińskich - 19 listopada 2014 r. 58 paremii, do pobrania z www.law.uj.edu.pl/users/kprz/docs/ paremie.pdf kartkówka z lektury (jedna do wyboru) - 14 stycznia 2015 r. kwietniowe kolokwium - fakultatywne

Ścieżka ćwiczeniowa:

Ścieżka ćwiczeniowa: obecność na zajęciach

Ścieżka ćwiczeniowa: obecność na zajęciach (0,5 oceny wyżej za komplet; 2 nieobecności nieusprawiedliwione w semestrze)

Ścieżka ćwiczeniowa: obecność na zajęciach (0,5 oceny wyżej za komplet; 2 nieobecności nieusprawiedliwione w semestrze) aktywność na zajęciach (odnotowywana plusami)

Ścieżka ćwiczeniowa: obecność na zajęciach (0,5 oceny wyżej za komplet; 2 nieobecności nieusprawiedliwione w semestrze) aktywność na zajęciach (odnotowywana plusami) kolokwia (2 w semestrze: I - prawo osobowe i rodzinne, prawo spadkowe, II - prawo rzeczowe, prawo zobowiązań)

Dodatkowe punkty:

Dodatkowe punkty: testy i zaliczenia samosprawdzające (historia źródeł, formuły procesowe, pisanie testamentu)

Dodatkowe punkty: testy i zaliczenia samosprawdzające (historia źródeł, formuły procesowe, pisanie testamentu) lektorat z łaciny dla prawników - Jagiellońskie Centrum Językowe, 60 godz., 2 semestry; zajęcia z dr Krzysztofem Pawłowskim poniedziałek: 15:00-16:30; 16:45-18:15

dst 61-76 + 5 pkt do egzaminu

dst db 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu

dst db db + 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu 85-92 + 12 pkt do egzaminu

dst db db + bdb 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu 85-92 + 12 pkt do egzaminu 93-98 + 15 pkt do egzaminu

dst db db + bdb cel 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu 85-92 + 12 pkt do egzaminu 93-98 + 15 pkt do egzaminu od 98 pkt

dst db db + bdb cel 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu 85-92 + 12 pkt do egzaminu 93-98 + 15 pkt do egzaminu od 98 pkt Punktacja, w zależności od wyników grupy i poziomu trudności kolokwiów może ulec zmianie na korzyść studentów.

dst db db + bdb cel 61-76 + 5 pkt do egzaminu 77-84 + 10 pkt do egzaminu 85-92 + 12 pkt do egzaminu 93-98 + 15 pkt do egzaminu od 98 pkt Punktacja, w zależności od wyników grupy i poziomu trudności kolokwiów może ulec zmianie na korzyść studentów. Ocena dobra/bardzo dobra - umożliwia podejście do egzaminu ustnego na początku maja 2015 r.

Dyżury i kontakt mgr Grzegorz Blicharz: wtorek, godz. 16:00-17:00, pok. 9, ul. Gołębia 9 e-mail: grzegorz.blicharz@uj.edu.pl! DYŻURY SŁUŻĄ RÓWNIEŻ DO INDYWIDUALNEGO WYJAŚNIENIA KWESTII NIEJASNYCH, DLATEGO SZCZEGÓLNIE NA NIE ZAPRASZAMY JUŻ OD POCZĄTKU ROKU AKADEMICKIEGO!

Konkursy prawa rzymskiego

Konkursy prawa rzymskiego Konkurs Wydziałowy możliwość zaliczenia egzaminu przez laureatów i wyróżnionych już na początku kwietnia 2015 r.

Konkursy prawa rzymskiego Konkurs Wydziałowy możliwość zaliczenia egzaminu przez laureatów i wyróżnionych już na początku kwietnia 2015 r. Międzynarodowy konkurs Prawo rzymskie a świat współczesny dla laureatów konkursów wydziałowych - czerwiec 2015 r.

Konkursy prawa rzymskiego Konkurs Wydziałowy możliwość zaliczenia egzaminu przez laureatów i wyróżnionych już na początku kwietnia 2015 r. Międzynarodowy konkurs Prawo rzymskie a świat współczesny dla laureatów konkursów wydziałowych - czerwiec 2015 r. szczegóły: www.konkursprawarzymskiego.pl

Digesta justyniańskie D. 1,1,1,1 Ulpian w księdze pierwszej Instytucji! Cuius merito quis nos sacerdotes appellet: iustitiam namque colimus et boni et aequi notitiam profitemur, aequum ab iniquo separantes, licitum ab illicito discernentes, bonos non solum metu poenarum, verum etiam praemiorum quoque exhortatione efficere cupientes, veram nisi fallor philosophiam, non simulatam affectantes.! Z tego to powodu ktoś mógłby nazwać nas kapłanami. Strzeżemy bowiem sprawiedliwości i głosimy wiedzę na temat tego, co dobre i słuszne, odróżniając sprawiedliwe od niesprawiedliwego, dozwolone od niedozwolonego, pragnąc uczynić ludzi dobrymi, nie tylko strachem przed karami, lecz pokazując im także możliwość osiągnięcia korzyści, dążąc przy tym, jak mniemam, do prawdziwej, nie pozornej filozofii.

D. 1,1,1,2

D. 1,1,1,2 Huius studii duae sunt positiones, publicum et privatum. publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem: sunt enim quaedam publice utilia, quaedam privatim. publicum ius in sacris, in sacerdotibus, in magistratibus constitit. privatum ius tripertitum est: collectum etenim est ex naturalibus praeceptis aut gentium aut civilibus.! Dwa są obszary studium prawa: publiczny i prywatny. Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatne zaś korzyści jednostek. Są bowiem rzeczy przynoszące tak korzyść państwu, jak i jednostkom. Prawo publiczne dotyczy obrzędów, kapłanów oraz magistratur. Prawo prywatne dzieli się na trzy części, składa się bowiem z norm wywodzących się albo z prawa naturalnego (ius naturale), albo z prawa narodów (ius gentium), albo z prawa cywilnego (ius civile).

D. 1,1,7 pr. Papinian w księdze drugiej Definicji Ius autem civile est, quod ex legibus, plebis scitis, senatus consultis, decretis principum, auctoritate prudentium venit.! Toteż prawo cywilne pochodzi z ustaw, postanowień zgromadzeń plebejskich, uchwał senatu, konstytucji cesarskich, opinii biegłych prawników.

D. 1,1,1,3 Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humani generis proprium, sed omnium animalium, quae in terra, quae in mari nascuntur, avium quoque commune est. Hinc descendit maris atque feminae coniunctio, quam nos matrimonium appellamus, hinc liberorum procreatio, hinc educatio: videmus etenim cetera quoque animalia, feras etiam istius iuris peritia censeri.! Prawem naturalnym jest to prawo, którego natura nauczyła wszystkie stworzenia, ponieważ nie jest ono właściwe tylko rodzajowi ludzkiemu, lecz wspólne wszystkim stworzeniom, jakie rodzą się na ziemi, w morzu, a także ptakom. Stąd wywodzi się także związek mężczyzny i kobiety, który my nazywamy małżeństwem; stąd też poczynanie i wychowywanie dzieci. Widzimy więc też, że wszystkie inne zwierzęta, także dzikie bestie, uważa się za znające to prawo.

D. 1,1,1,4

D. 1,1,1,4 Ius gentium est, quo gentes humanae utuntur. Quod a naturali recedere facile intellegere licet, quia illud omnibus animalibus, hoc solis hominibus inter se commune sit.! Prawo narodów jest właściwe rodzajowi ludzkiemu. Łatwo zrozumieć, w jaki sposób różni się ono od naturalnego, ponieważ jedno wspólne jest wszystkim stworzeniom, drugie samym tylko ludziom.

D. 1,1,2 Pomponiusz w swoim Podręczniku Veluti erga deum religio: ut parentibus et patriae pareamus:! N a p r z y k ł a d p o w i n n o ś c i religijne wobec boga i uległość wobec rodziców czy ojczyzny.

D. 1,1,3 Florentinus w księdze pierwszej Instytucji

D. 1,1,3 Florentinus w księdze pierwszej Instytucji Ut vim atque iniuriam propulsemus: nam iure hoc evenit, ut quod quisque ob tutelam corporis sui fecerit, iure fecisse existimetur, et cum inter nos cognationem quandam natura constituit, consequens est hominem homini insidiari nefas esse.! I możliwość odparcia bezprawnej siły, bowiem z tego prawa wywodzi się zasada, że cokolwiek ktoś uczynił dla ochrony swego ciała, uważa się za uczynione zgodnie z prawem i odkąd według praw natury należymy do rodzaju ludzkiego, godzenie w drugiego człowieka jest zawsze czynem naruszającym prawa boskie.

D. 1,1,4 Ulpian w księdze pierwszej Instytucji Manumissiones quoque iuris gentium sunt. est autem manumissio de manu missio, id est datio libertatis: nam quamdiu quis in servitute est, manui et potestati suppositus est, manumissus liberatur potestate. quae res a iure gentium originem sumpsit, utpote cum iure naturali omnes liberi nascerentur nec esset nota manumissio, cum servitus esset incognita: sed posteaquam iure gentium servitus invasit, secutum est beneficium manumissionis. et cum uno naturali nomine homines appellaremur, iure gentium tria genera esse coeperunt: liberi et his contrarium servi et tertium genus liberti, id est hi qui desierant esse servi.! Wyzwolenia są także instytucją prawa narodów. Wyzwolenie jest bowiem wypuszczeniem z ręki to jest nadaniem wolności, bowiem dopóki ktoś jest w niewoli, podporządkowany jest władztwu, wyzwolony zaś zostaje spod niego uwolniony. Wywodzi się to z prawa narodów, jako że według prawa naturalnego wszystkie dzieci rodziły się wolne i nie znano wyzwolenia, gdyż nie znana była niewola; lecz od czasu, gdy prawem narodów została wprowadzona niewola, przyjęte zostało dobrodziejstwo wyzwolenia. Jako że w naturze zostaliśmy nazwani jednym wspólnym mianem ludzie, prawem narodów został wprowadzony podział na trzy rodzaje: na wolnych, ich przeciwieństwo niewolników oraz na wyzwoleńców. Ten trzeci rodzaj stanowią ci, którzy przestali być niewolnikami.

D. 1,1,5 Hermogenianus w księdze pierwszej Streszczeń

D. 1,1,5 Hermogenianus w księdze pierwszej Streszczeń Ex hoc iure gentium introducta bella, discretae gentes, regna condita, dominia distincta, agris termini positi, aedificia collocata, commercium, emptiones venditiones, locationes conductiones, obligationes institutae: exceptis quibusdam quae iure civili introductae sunt.! Z prawa narodów pochodzą wojny, podział na narody, suwerenność państw, formy władztwa, zakreślanie granic gruntom, sytuowanie budynków, handel, kupno-sprzedaż, najem, poszczególne zobowiązania, z wyjątkiem tych, które są wprowadzone prawem cywilnym.

D. 1,1,6 pr Ulpian w księdze pierwszej Instytucji Ius civile est, quod neque in totum a naturali vel gentium recedit nec per omnia ei servit: itaque cum aliquid addimus vel detrahimus iuri communi, ius proprium, id est civile efficimus.! Prawem cywilnym jest to prawo, które ani w całości nie ustępuje prawu naturalnemu i prawu narodów, ani też im we wszystkim nie służy. Ponieważ, gdy cokolwiek dodajemy albo odejmujemy prawu wspólnemu, tworzymy prawo własne, czyli cywilne.

D. 1,1,6,1

D. 1,1,6,1 Hoc igitur ius nostrum constat aut ex scripto aut sine scripto, ut apud Graecos: ton nomon hoti men eggrafoi, hoti de agrafoi.! To więc prawo nasze składa się albo z p r a w a p i s a n e g o, a l b o z p r a w a niepisanego, jak u Greków: jedne prawa są pisane (έγγραφοι), inne niepisane (άγραφοι).

D. 1,1,7,1

D. 1,1,7,1 Ius praetorium est, quod praetores introduxerunt adiuvandi vel supplendi vel corrigendi iuris civilis gratia propter utilitatem publicam. quod et honorarium dicitur ad honorem praetorum sic nominatum.! Prawem pretorskim jest to, które z uwagi na pożytek publiczny wprowadzili pretorzy dla wspomagania, uzupełniania lub poprawiania prawa cywilnego. Nazywa się je także urzędniczym (ius honorarium), z uwagi na urząd (honos) pretora.

D. 1,1,8 Marcjan w księdze pierwszej Instytucji Nam et ipsum ius honorarium viva vox est iuris civilis.! Albowiem i samo prawo urzędnicze jest żywym głosem prawa cywilnego.

D. 1,1,9 Gaius w księdze pierwszej Instytucji

D. 1,1,9 Gaius w księdze pierwszej Instytucji Omnes populi, qui legibus et moribus reguntur, partim suo proprio, partim communi omnium hominum iure utuntur. Nam quod quisque populus ipse sibi ius constituit, id ipsius proprium civitatis est vocaturque ius civile, quasi ius proprium ipsius civitatis: quod vero naturalis ratio inter omnes homines constituit, id apud omnes peraeque custoditur vocaturque ius gentium, quasi quo iure omnes gentes utuntur.! Wszystkie ludy, które rządzone są ustawami i zwyczajami, posługują się częściowo swoim własnym prawem, częściowo prawem wspólnym wszystkim ludziom. Albowiem to, co naród sam dla siebie ustanawia, jest właściwe jego państwu i nazywa się prawem cywilnym, jako prawo właściwe tylko dla jego państwa. To zaś prawo, które porządek naturalny ustanowił między ludźmi, u wszystkich na równi jest przestrzegane i nazywa się prawem narodów, jako to prawo, którym posługują się wszystkie narody.

D. 1,1,10 pr. Ulpian w księdze pierwszej Instytucji Iustitia est constans et perpetua v o l u n t a s i u s s u u m c u i q u e tribuendi.! Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznawania tego, co się komu należy.

D. 1,1,10,1

D. 1,1,10,1 Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere.

D. 1,1,10,1 Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere. Zalecenia prawa są następujące: żyć uczciwie, nikomu nie szkodzić, każdemu przyznawać to, co należne.

D. 1,1,10,2 Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia.! Biegłość w prawie to znajomość rzeczy boskich i ludzkich, wiedza o tym co słuszne i niesłuszne.

D. 1,1,11 Paulus w ks. 14. Do Sabinusa

D. 1,1,11 Paulus w ks. 14. Do Sabinusa Ius pluribus modis dicitur: uno modo, cum id quod semper aequum ac bonum est ius dicitur, ut est ius naturale. altero modo, quod omnibus aut pluribus in quaque civitate utile est, ut est ius civile. nec minus ius recte appellatur in civitate nostra ius honorarium. praetor quoque ius reddere dicitur etiam cum inique decernit, relatione scilicet facta non ad id quod ita praetor fecit, sed ad illud quod praetorem facere convenit.

D. 1,1,11 Paulus w ks. 14. Do Sabinusa Ius pluribus modis dicitur: uno modo, cum id quod semper aequum ac bonum est ius dicitur, ut est ius naturale. altero modo, quod omnibus aut pluribus in quaque civitate utile est, ut est ius civile. nec minus ius recte appellatur in civitate nostra ius honorarium. praetor quoque ius reddere dicitur etiam cum inique decernit, relatione scilicet facta non ad id quod ita praetor fecit, sed ad illud quod praetorem facere convenit.

D. 1,1,11 Paulus w ks. 14. Do Sabinusa Ius pluribus modis dicitur: uno modo, cum id quod semper aequum ac bonum est ius dicitur, ut est ius naturale. altero modo, quod omnibus aut pluribus in quaque civitate utile est, ut est ius civile. nec minus ius recte appellatur in civitate nostra ius honorarium. praetor quoque ius reddere dicitur etiam cum inique decernit, relatione scilicet facta non ad id quod ita praetor fecit, sed ad illud quod praetorem facere convenit. Słowo prawo jest wieloznaczne. Za jednym razem prawem określamy to, co zawsze jest dobre i sprawiedliwe jak w przypadku prawa naturalnego. Innym razem uważamy za prawo to, co jest pożyteczne dla wszystkich lub większości danego państwa jak w przypadku prawa cywilnego. Nie mniej słusznie prawem nazywamy w naszym państwie prawo urzędnicze. O pretorze mówi się jako o tworzącym prawo również, gdy orzeka niesłusznie, co odnosi się oczywiście nie do tego, co pretor robi, lecz do tego, co powinien czynić.

alia significatione ius dicitur locus in quo ius redditur, appellatione collata ab eo quod fit in eo ubi fit. quem locum determinare hoc modo possumus: ubicumque praetor salva maiestate imperii sui salvoque more maiorum ius dicere constituit, is locus recte ius appellatur.

alia significatione ius dicitur locus in quo ius redditur, appellatione collata ab eo quod fit in eo ubi fit. quem locum determinare hoc modo possumus: ubicumque praetor salva maiestate imperii sui salvoque more maiorum ius dicere constituit, is locus recte ius appellatur.

alia significatione ius dicitur locus in quo ius redditur, appellatione collata ab eo quod fit in eo ubi fit. quem locum determinare hoc modo possumus: ubicumque praetor salva maiestate imperii sui salvoque more maiorum ius dicere constituit, is locus recte ius appellatur. W innym znaczeniu słowem prawo określane bywa miejsce, w którym sprawuje się jurysdykcję (w określeniu tym istotne jest nie co, lecz gdzie się czyni). Miejsce to w taki sposób możemy określić: gdziekolwiek pretor ważnie wykonuje jurysdykcję, powołując się na majestat swej władzy oraz zwyczaje przodków, to miejsce słusznie nazywane jest prawem.

D. 1,1,12 Marcjan w księdze pierwszej Instytucji

D. 1,1,12 Marcjan w księdze pierwszej Instytucji Nonnumquam ius etiam pro necessitudine dicimus veluti " est mihi ius cognationis vel adfinitatis.

D. 1,1,12 Marcjan w księdze pierwszej Instytucji Nonnumquam ius etiam pro necessitudine dicimus veluti " est mihi ius cognationis vel adfinitatis.

D. 1,1,12 Marcjan w księdze pierwszej Instytucji Nonnumquam ius etiam pro necessitudine dicimus veluti " est mihi ius cognationis vel adfinitatis. Niekiedy mówimy o prawie dla okazania więzów między o s o b a m i, n a p r z y k ł a d : p r z y s ł u g u j e m i p r a w o pokrewieństwa lub powinowactwa.